1

Przykładowa instrukcja bhp – wykorzystanie wymaga 

dostosowania do warunków panujących w zakładzie pracy 

INSTRUKCJA BHP

BEZPIECZNEJ WYMIANY BUTLI Z GAZEM PROPAN-BUTAN

UWAGI  OGÓLNE

1.   Butle napełnione gazem oraz opróżnione powinny być zabezpieczone przed działaniem promieniowa-

nia słonecznego i negatywnymi wpływami atmosferycznymi.

2.  W czasie przyjmowania butli należy dokonać kontroli ich stanu technicznego, w tym:

−   sprawdzenia, czy płaszcz butli nie posiada wgnieceń, rys lub innych znaków wskazujących na uszko-

dzenie powłoki (np. zaspawany otwór);

−  sprawdzenia stanu technicznego zaworu wmontowanego w butlę.

3.  

Wszelkie prace związane z używaniem, przechowywaniem i konserwacją butli mogą być wykonywane 

przez pracowników przeszkolonych w zakresie znajomości przepisów bhp przy obsłudze butli z gazami 
technicznymi albo przez osoby pozostające pod bezpośrednim nadzorem tych pracowników.

4.   Zaleca się, aby pracownicy obsługujący butle z gazem propan-butan wykonywali pracę w kaskach 

ochronnych oraz mieli obuwie robocze wyposażone w metalowe podnoski chroniące palce stóp.

5.   Narzędzia używane przy obsłudze butli z gazami palnymi i wybuchowymi muszą być sprawne i nie-

iskrzące.

PODSTAWOWE  WARUNKI  TECHNICZNE  PRZY  PRZECHOWYWANIU  BUTLI 

1.   Butlę napełnioną gazem należy przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu, zawór musi być 

zawsze zamknięty.

2.   Butla napełniona gazem powinna być zabezpieczona zakręconą plastikową nakrętką, zaślepiającą zawór 

butli.

3.   Butlę z gazem przechowywaną, niepodłączoną do żadnego urządzenia, należy umieścić poza pomiesz-

czeniem na stojaku, w miejscu osłoniętym, zadaszonym, zabezpieczonym przed promieniami słonecz-
nymi i możliwością nagrzania się do temperatury przekraczającej 35°C, zawsze powyżej poziomu ota-
czającego terenu (gaz propan-butan jest cięższy od powietrza).

4.  

W miejscu przechowywania butli należy umieścić tablicę informacyjną „Z – 2”, oznaczającą strefę za-

grożenia wybuchem.

5.   Przed stojakiem z przechowywanymi butlami powinna być wymalowana kolorem żółtym co najmniej 

1,5-metrowa strefa zagrożenia wybuchem.

6.   Przy stojaku z przechowywanymi butlami powinna znajdować się gaśnica ze środkiem gaśniczym prze-

widzianym dla pożarów grupy „C”.

CZYNNOŚCI DO WYKONANIA PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY

1.  Zapoznać się dokładnie z instrukcją użytkowania i instrukcją bhp.
2.  Sprawdzić, czy nie ma widocznych uszkodzeń urządzenia.
3.   Butli nie wolno umieszczać w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń powodujących iskrzenie, takich jak: 

gniazda wtykowe, włączniki elektryczne, liczniki bądź inne urządzenia elektryczne.

4.  Butle muszą być ustawiane pionowo i zabezpieczone przed uderzeniem lub przewróceniem.
5.  Temperatura pomieszczeń, w których instaluje się butle, nie powinna przekraczać 35°C.

CZYNNOŚCI PRZY WYMIANIE  BUTLI

1.   Butla może być zdejmowana i wymieniana, jeżeli wózek zaparkowany jest w odległości co najmniej 

8 m od otwartego ognia lub źródła zapłonu.

2

Przykładowa instrukcja bhp – wykorzystanie wymaga 

dostosowania do warunków panujących w zakładzie pracy 

2.  Zasady instalowania butli – kolejność czynności:

a)   przekręcić w prawo zawór paliwowy znajdujący się na zbiorniku do całkowitego zamknięcia (sil-

nik powinien pracować do momentu samoczynnego zatrzymania się), następnie przekręcić kluczyk 
w stacyjce do pozycji „OFF” lub „O”;

b)  rozłączyć połączenia szybkomocujące, wymontować opróżnioną butlę;
c)   włożyć napełnioną butlę w uchwyt mocujący, upewniając się o właściwym jej ustawieniu, zamknąć 

mocowanie;

d)   złącza szybkomocujące połączyć z zaworem paliwa na butli, dokręcając połączenie ręką, a następnie 

dociągnąć kluczem;

e)  odkręcić zawór w butli w lewo po upewnieniu się, że złącze jest właściwie dociągnięte;
f)   po otwarciu zaworu paliwa sprawdzić szczelność układu paliwowego (szron na powierzchni butli, 

zaworach i armaturze lub silny zapach wskazują na nieszczelność układu).

3.  

W razie stwierdzenia usterek niezwłocznie poinformować osobę odpowiedzialną za stan techniczny 

wózków i butli oraz dokonać stosownego wpisu do „Codziennego raportu technicznego wózka jezdnio-
wego z napędem silnikowym”.

ZASADY BEZPIECZNEGO TRANSPORTU BUTLI Z GAZEM PROPAN-BUTAN

1.  Butle należy przewozić w pozycji pionowej.
2.  Butli nie wolno rzucać, toczyć oraz uderzać o nią innymi przedmiotami.
3.  Butli nie wolno przewozić rowerami, motocyklami, motorowerami oraz środkami komunikacji miejskiej.

CZYNNOŚCI ZABRONIONE

Zabrania się:
1.  Wymiany butli bez znajomości instrukcji producenta oraz instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy.
2.   Dokonywania czynności wymiany butli przez osoby nieposiadające przeszkolenia w tym zakresie, 

uprawnień i zgody przełożonego.

3.  Ustawiania w pobliżu butli materiałów palnych.
4.  Używania niesprawnych lub uszkodzonych butli.
5.  Dokonywania samodzielnych napraw uszkodzonych elementów butli lub złączy szybkomocujących.
6.   Dokonywania prac naprawczych, przeróbek, modernizacji i prac konserwacyjnych przy urządzeniach 

na paliwo gazowe przez osoby nieposiadające odpowiednich kwalifikacji.

7.  Poddawania butli bezpośredniemu działaniu ognia.
8.  Używania butli do celów niezgodnych z ich przeznaczeniem.

ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH AWARYJNYCH STWARZAJĄCYCH ZAGROŻE-
NIA DLA ŻYCIA LUB ZDROWIA PRACOWNIKÓW.

1.   Po stwierdzeniu niewłaściwego działania złączy szybkomocujących, zaworów butli wózka jezdniowego 

o napędzie na gaz propan-butan należy bezzwłocznie wyłączyć urządzenie, zakręcić zawór butli (jeśli to 
możliwe) i powiadomić o tym przełożonego.

2.  

W przypadku wyczuwania zapachu gazu natychmiast zakręcić zawór butli i sprawdzić pewność dokrę-

cenia reduktora gazu do butli oraz stan złączy szybkomocujących. 

3.  

W razie wypadku przy pracy niezwłocznie wyłączyć urządzenie, zgłosić fakt zaistnienia wypadku prze-

łożonemu. Pozostawić stanowisko pracy w takim stanie, w jakim wydarzył się wypadek.

4.  

W przypadku występowania wątpliwości co do bezpieczeństwa przy wykonywanej pracy pracę należy 

przerwać i zwrócić się do przełożonego. 

5.  

W razie pożaru w pomieszczeniu zakręcić zawór butli i, zachowując ostrożność przed możliwością 

poparzenia się, wynieść butle na zewnątrz budynku. Postępować zgodnie z instrukcją postępowania na 
wypadek pożaru. 

3

Przykładowa instrukcja bhp – wykorzystanie wymaga 

dostosowania do warunków panujących w zakładzie pracy 

UWAGI KOŃCOWE 

−   pracownik dokonujący wymiany butli z gazem propan-butan powinien otrzymać od przełożonego infor-

mację o skuteczności ochrony przed poparzeniem,

−   o każdym zauważonym wypadku lub innym zagrożeniu dla życia lub zdrowia ludzkiego należy nie-

zwłocznie zawiadomić przełożonego oraz ostrzec współpracowników, a stanowisko pracy pozostawić 
w takim stanie, w jakim wydarzył się wypadek,

−   w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla 

zdrowia lub życia pracownika bądź gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeń-
stwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając 
o tym niezwłocznie przełożonego.

     

                                                                                                      
 

 OPRACOWAŁ 

ZATWIERDZAM

                                                                                                    
 ………………… 

………………………….

 

 

(data i podpis pracodawcy)