Technologie informacyjne
- arkusze kalkulacyjne
Technologie informacyjne
- arkusze kalkulacyjne
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
2 / 71
Arkusze kalkulacyjne
I
I
n
n
f
f
o
o
r
r
m
m
a
a
c
c
j
j
e
e
p
p
o
o
d
d
s
s
t
t
a
a
w
w
o
o
w
w
e
e
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
3 / 71
Arkusz kalkulacyjny
Arkusz kalkulacyjny
to program komputerowy przedstawiaj
ą
cy dane, głównie
liczbowe, w postaci zestawu du
Ŝ
ych tabel dwuwymiarowych, pozwalaj
ą
cy na
automatyczn
ą
obróbk
ę
tych danych oraz na prezentacj
ę
ich w ró
Ŝ
ny sposób.
Najwa
Ŝ
niejszym narz
ę
dziem arkusza kalkulacyjnego s
ą
funkcje
, za pomoc
ą
których wprowadzone do arkusza dane s
ą
automatycznie przetwarzane.
Mo
Ŝ
liwa jest tak
Ŝ
e analiza ró
Ŝ
nego rodzaju
scenariuszy
oraz prognoz typu
„
co si
ę
stanie je
Ŝ
eli … ?
”.
Za pomoc
ą
arkusza kalkulacyjnego mo
Ŝ
na tak
Ŝ
e wizualizowa
ć
dane,
prezentuj
ą
c je w postaci ró
Ŝ
norodnych
wykresów
, które pozwalaj
ą
łatwiej
zorientowa
ć
si
ę
we wzajemnych zale
Ŝ
no
ś
ciach i tendencjach.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
4 / 71
Arkusze kalkulacyjne
Najpopularniejsze arkusze kalkulacyjne:
Microsoft Excel cz
ęść
pakietu Microsoft Office
OpenOffice Calc cz
ęść
pakietu OpenOffice
Quattro Pro
cz
ęść
pakietu WordPerfect
Gnumeric
arkusz kalkulacyjny dla
ś
rodowiska GNOME
KSpread
program dla KDE
Lotus 1-2-3
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
5 / 71
Budowa arkusza kalkulacyjnego
Arkusz papierowy:
Arkusz komputerowy:
Arkusz kalkulacyjny składa si
ę
z siatki
kolumn
i
wierszy
tworz
ą
cej zespół
komórek
.
Adres komórki jest okre
ś
lany liter
ą
kolumny i numerem wiersza
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
6 / 71
Zasada pracy
Strona arkusza jest podzielona na komórki, które
pełni
ą
rol
ę
zmiennych.
Komórki mog
ą
zawiera
ć
nie tylko warto
ś
ci
liczbowe, ale równie
Ŝ
teksty oraz formuły do
wykonywania oblicze
ń
.
Formuły mog
ą
korzysta
ć
z warto
ś
ci zapisanych
w innych komórkach oraz ze zmiennych
zewn
ę
trznych
Arkusz kalkulacyjny wykorzystuje przestrzenne zwi
ą
zki pomi
ę
dzy danymi.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
7 / 71
Główne okno programu MS Excel
Pole nazwy
Komórka aktywna
Przycisk
„Zaznacz wszystko”
Nagłówki wierszy
Nagłówki wierszy
Pasek formuły
Nagłówki kolumn
Okno zada
ń
Przyciski przewijania kart arkuszy
Zakładki poszczególnych
arkuszy skoroszytu
Zakładki poszczególnych
arkuszy skoroszytu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
8 / 71
Informacje podstawowe
Pliki w Microsoft EXCEL nazywamy
skoroszytami
.
Ka
Ŝ
dy skoroszyt składa si
ę
z
arkuszy
.
Arkusz roboczy składa si
ę
z pionowych
kolumn
i poziomych
wierszy
.
Kolumny s
ą
oznaczane literami
A
,
B
,...,
Z
,
AA
,
AB
, … (maksymalnie 256)
Wiersze s
ą
oznaczane liczbami
1
,
2
,
3
,... . (maksymalnie 65536)
Przeci
ę
cie si
ę
kolumny i wiersza nazywamy
komórk
ą
.
Ka
Ŝ
da komórka ma swój
adres
, okre
ś
lony przez liter
ę
kolumny i numer wiersza.
„
Konwencja A1
”
C2
→
komórka na przeci
ę
ciu kolumny
C
i wiersza
2
„
Konwencja W1K1
”
W2K3
→
komórka na przeci
ę
ciu
2
wiersza i
3
kolumny
Komórka aktywna
to wybrana komórka zaznaczona czarn
ą
ramk
ą
.
Adres komórki aktywnej zostaje wy
ś
wietlony w
polu nazwy
.
Zawarto
ść
komórki aktywnej wy
ś
wietlana jest w
pasku formuły
.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
9 / 71
Arkusze kalkulacyjne
W
W
p
p
r
r
o
o
w
w
a
a
d
d
z
z
a
a
n
n
i
i
e
e
d
d
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
10 / 71
Komórka aktywna
Komórka aktywna jest zawsze zaznaczona
123,00
123,00
komórka aktywna
zaznaczony
numer wiersza
zaznaczona
nazwa kolumny
pole nazwy wy
ś
wietla
adres komórki aktywnej
pasek
formuły
wy
ś
wietla
zawarto
ść
komórki aktywnej
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
11 / 71
Wprowadzanie danych
Do ka
Ŝ
dej komórki arkusza mo
Ŝ
na wpisa
ć
:
tekst (maksymalnie 32767 znaków),
liczb
ę
( w tym dat
ę
i czas jako szczególne przypadki liczb),
formuł
ę
,
warto
ść
logiczn
ą
.
Poza tym mo
Ŝ
na:
do ka
Ŝ
dej komórki doł
ą
czy
ć
komentarz,
w formułach u
Ŝ
ywa
ć
funkcji.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
12 / 71
Wprowadzanie danych
Cz
ę
sty bł
ą
d przy wprowadzaniu danych liczbowych polega na u
Ŝ
yciu
bł
ę
dnego separatora dziesi
ę
tnego.
Separator dziesi
ę
tny ustawia si
ę
w Panelu sterowania systemu Windows
w zakładce Opcje regionalne i j
ę
zykowe.
to jest liczba
to jest napis
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
13 / 71
Wprowadzanie danych
1) Wprowadzanie tekstu do komórki A2
2) Wprowadzanie tekstu do komórki B2
3) Ponowne wy
ś
wietlenie komórki A2
Cały napis umieszczony w komórce aktywnej wy
ś
wietlany jest w pasku formuły.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
14 / 71
Kopiowanie danych
1) wprowad
ź
dan
ą
i zaznacz obszar
2) Z menu głównego wybierz opcj
ę
Edycja
→
→
→
→
Wypełnij
→
→
→
→
W dół…
3) Dane po kopiowaniu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
15 / 71
Kopiowanie danych
1) Wprowad
ź
dan
ą
2) Uchwy
ć
myszk
ą
uchwyt
wypełniania i zaznacz obszar
3)Dane po kopiowaniu
uchwyt
wypełniania
przeci
ą
gnij uchwyt
wypełniania
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
16 / 71
Autowypełnianie danych (serie danych)
2) Wprowad
ź
pierwsz
ą
i
drug
ą
dan
ą
3) Uchwy
ć
myszk
ą
uchwyt
wypełniania i zaznacz
obszar
3) Dane po autowypełnianiu
uchwyt
wypełniania
przeci
ą
gnij uchwyt
wypełniania
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
17 / 71
Autowypełnianie danych (serie danych)
4) Wprowad
ź
pierwsz
ą
i
drug
ą
dan
ą
5) Uchwy
ć
myszk
ą
uchwyt
wypełniania i zaznacz
obszar
3) Dane po autowypełnianiu
uchwyt
wypełniania
przeci
ą
gnij uchwyt
wypełniania
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
18 / 71
Tworzenie listy danych
Menu główne: Narz
ę
dzia
→
Opcje … (Listy niestandardowe)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
19 / 71
Arkusze kalkulacyjne
F
F
o
o
r
r
m
m
a
a
t
t
o
o
w
w
a
a
n
n
i
i
e
e
d
d
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
20 / 71
Formatowanie danych
W wi
ę
kszo
ś
ci przypadków po wprowadzeniu danych nale
Ŝ
y nada
ć
im okre
ś
lony
wygl
ą
d (tzw. format)
Format
– posta
ć
wy
ś
wietlania i drukowania zawarto
ś
ci komórek arkusza.
Formatowa
ć
mo
Ŝ
emy albo korzystaj
ą
c z opcji automatycznego formatowania
danych albo z odpowiednich polece
ń
.
Najłatwiejsz
ą
metod
ą
formatowania
jest
wykorzystanie
polecenia
Autoformatowanie z menu Format. Zawiera ono pewne standardowe, gotowe
wzorce formatów, które mo
Ŝ
na zastosowa
ć
do opracowywanej tabeli.
Nale
Ŝ
y najpierw zaznaczy
ć
zakres tabeli, a potem wybra
ć
jeden z kilkunastu
gotowych wzorców.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
21 / 71
Formatowanie danych
1) Zaznacz zakres tabeli do
formatowania
2) z menu głównego wybierz:
Format
→
→
→
→
Autoformatowanie …
3) Wybierz wzór i okre
ś
l elementy
formatowania
4) Zatwierd
ź
przyciskiem OK
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
22 / 71
Formatowanie danych
Przyciski na pasku formatowania
przyciski
wyrównania
przyciski
formatowania liczb
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
23 / 71
Formatowanie danych
Zmiana formatu liczb
zapis
walutowy
zapis
procentowy
zapis
dziesi
ę
tny
zwi
ę
kszenie
dziesi
ę
tne
zmniejszenie
dziesi
ę
tne
przed formatowaniem
po formatowaniu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
24 / 71
Formatowanie danych
Menu główne: Format
→
Komórki …
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
25 / 71
Formatowanie danych
Przykład:
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
26 / 71
Arkusze kalkulacyjne
F
F
o
o
r
r
m
m
u
u
ł
ł
y
y
o
o
b
b
l
l
i
i
c
c
z
z
e
e
n
n
i
i
o
o
w
w
e
e
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
27 / 71
Formuły – operacje matematyczne
Formuły
słu
Ŝą
do wykonywania dowolnych oblicze
ń
na danych zawartych
w komórkach.
Pisanie formuły w zaznaczonej komórce rozpoczynamy zawsze od operatora
=
(znak równo
ś
ci), a nast
ę
pnie wprowadzamy adresy komórek i operatory.
Operacje matematyczne:
=A1+B1
→
dodawanie zawarto
ś
ci komórek
A1
i
B1
=A1-B1
→
odejmowanie od zawarto
ś
ci komórki
A1
zawarto
ś
ci komórki
B1
=A1*B1
→
mno
Ŝ
enie zawarto
ś
ci komórek
A1
i
B1
=A1/B1
→
dzielenie zawarto
ś
ci komórki A1 przez zawarto
ść
komórki B1
=A1^3
→
podnoszenie zawarto
ś
ci komórki
A1
do pot
ę
gi
3
=A1%
→
zapis zawarto
ś
ci komórki A1 w formacie procentowym
Operatory tekstowe:
=„Ala ” & A3
→
scalanie ła
ń
cucha
„Ala ”
i zawarto
ś
ci komórki
A3
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
28 / 71
Formuły – operacje matematyczne
Przykład: obliczanie dochodu
1 ) Dane pocz
ą
tkowe:
2) Wzór:
Dochód = Sprzedane - (Koszt + Podatek + Inne)
3) Formuła w komórce D6:
= D2-(D3+D4+D5)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
29 / 71
Formuły – operacje matematyczne
Przykład: obliczanie dochodu cd.
3 ) Formuła w komórce D6:
= D2-(D3+D4+D5)
4) Formuła zapisana w komórce
D6
mo
Ŝ
e zosta
ć
skopiowana
do komórek
E6
,
F6
,
G6
,
H6
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
30 / 71
Formuły – operacje matematyczne
Przykład: obliczanie dochodu cd.
5 ) Formuła zapisana w komórce
D6
została skopiowana
do komórek
E6
,
F6
,
G6
,
H6
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
31 / 71
Formuły – operacje matematyczne
Przykład: obliczanie dochodu cd.
6 ) Automatyczne przeliczanie:
Zawarto
ść
komórki
D4
została zmieniona z
406,52
na
367,58
Arkusz automatycznie uaktualnił zawarto
ść
komórek
D6
,
H4
oraz
H6
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
32 / 71
Adresy wzgl
ę
dne i bezwzgl
ę
dne
Excel u
Ŝ
ywa ró
Ŝ
nych rodzajów adresacji:
adresy wzgl
ę
dne
np.
A1
adres komórki b
ę
dzie si
ę
zmieniał przy kopiowaniu formuły
adresy bezwzgl
ę
dne
np.
$A$2
adres komórki nie b
ę
dzie si
ę
zmieniał przy kopiowaniu formuły
adresy mieszane
np.
$A2
A$2
cz
ęść
adresu komórki nie b
ę
dzie si
ę
zmienia
ć
przy kopiowaniu formuły
Ró
Ŝ
nica mi
ę
dzy
adresem wzgl
ę
dnym
i
adresem bezwzgl
ę
dnym
jest szczególnie wa
Ŝ
na, gdy kopiujemy formuły z jednej komórki do drugiej.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
33 / 71
Adresy wzgl
ę
dne i bezwzgl
ę
dne
W programie Microsoft EXCEL domy
ś
lnie stosowane s
ą
adresy wzgl
ę
dne
,
oznaczane jako ”zwyczajne” adresy np.
C3
,
Adresy bezwzgl
ę
dne
oznaczamy z
wykorzystaniem znaku dolara $, np.
$C$3
Gdy przenosimy lub kopiujemy formuły z
adresem bezwzgl
ę
dnym
, skopiowany
zostanie dokładnie taki adres bezwzgl
ę
dny, jaki widnieje w wyj
ś
ciowej formule.
Adresy wzgl
ę
dne
s
ą
natomiast automatycznie dostosowywane do nowego
poło
Ŝ
enia, dlatego te
Ŝ
adresy wzgl
ę
dne w skopiowanej lub przeniesionej formule
odnosz
ą
si
ę
do innych komórek ni
Ŝ
adresy w wyj
ś
ciowej formule.
Przy korzystaniu z
adresów mieszanych
, (np.
A$1
lub
$A1
) przy kopiowaniu
formuły dostosowana zostanie tylko ta litera kolumny lub ten numer wiersza,
który nie jest poprzedzony znakiem "$"; pozostała cz
ęść
adresu pozostanie
niezmieniona
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
34 / 71
Adresy wzgl
ę
dne i bezwzgl
ę
dne
Przykład: przeliczanie ceny na inn
ą
walut
ę
1) Dane pocz
ą
tkowe
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
35 / 71
Adresy wzgl
ę
dne i bezwzgl
ę
dne
Przykład: przeliczanie ceny na inn
ą
walut
ę
cd.
2) Wzór:
Cena w złotych = cena w euro * kurs euro
3) Formuła w komórce
D7
=C7*$D$4
=C7*$D$4
adres wzgl
ę
dny
adres wzgl
ę
dny
adres bezwzgl
ę
dny
adres bezwzgl
ę
dny
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
36 / 71
Adresy wzgl
ę
dne i bezwzgl
ę
dne
Przykład: przeliczanie ceny na inn
ą
walut
ę
cd.
4) Formuła z komórki
D7
mo
Ŝ
e zosta
ć
skopiowana do komórek
D8:D11
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
37 / 71
Arkusze kalkulacyjne
F
F
u
u
n
n
k
k
c
c
j
j
e
e
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
38 / 71
Odwołania do grupy komórek
Operator zakresu (dwukropek) „:”
=B2:C3
Operator składania (
ś
rednik) „;”
=B2:C3;E3:F4
Operator przeci
ę
cia (spacja) „ ”
=B2:B5 A3:D4
dwukropek „
:
”
ś
rednik „
;
”
spacja „
”
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
39 / 71
Operacje matematyczne – funkcje
Excel posiada około 200 wbudowanych funkcji, które mo
Ŝ
na u
Ŝ
ywa
ć
stosownie do
zapotrzebowania. Obejmuj
ą
one podstawowe zagadnienia matematyki, statystyki
i logiki, operacje na tekstach i bazach danych.
Dodatkowo istnieje mo
Ŝ
liwo
ść
rozbudowania zbioru funkcji o nowe funkcje,
zdefiniowane przez u
Ŝ
ytkownika
Podstawow
ą
i najcz
ęś
ciej wykonywan
ą
operacj
ą
jest sumowanie.
Mo
Ŝ
na je wykona
ć
za pomoc
ą
funkcji:
=SUMA(
zbiór komórek do sumowania
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
40 / 71
Funkcje – autosumowanie
Przykład: autosumowanie i inne funkcje
1) Dane pocz
ą
tkowe:
2) Ustaw komórk
ę
D5
jako aktywn
ą
i naci
ś
nij
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
41 / 71
Funkcje – autosumowanie
Przykład: autosumowanie i inne funkcje cd.
3) W komórce
D5
jest wpisywana funkcja
=SUMA(
liczba1;liczba2;…
)
4) Zaznacz komórki
D2:D4
i zatwierd
ź
klawiszem ENTER
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
42 / 71
Funkcje – autosumowanie
Przykład: autosumowanie i inne funkcje cd.
5) W komórce
D5
została wyliczona warto
ść
funkcji
=SUMA(D2:D5)
6) Ustaw komórk
ę
D6
jako aktywn
ą
i rozwi
ń
w dół
7) Wybierz funkcj
ę
Ś
rednia
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
43 / 71
Funkcje – autosumowanie
Przykład: autosumowanie i inne funkcje cd.
8) W komórce
D6
jest wpisywana funkcja
=
Ś
REDNIA(
liczba1;liczba2;…
)
9) Zaznacz komórki
D2:D4
i zatwierd
ź
klawiszem ENTER
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
44 / 71
Funkcje – autosumowanie
Przykład: autosumowanie i inne funkcje cd.
10) W komórce
D6
została wyliczona warto
ść
funkcji
=
Ś
REDNIA(D2:D5)
11) W ten sam sposób w komórce
D7
oblicz warto
ść
funkcji
Maksimum
a w komórce
D8
oblicz warto
ść
funkcji
Minimum
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
45 / 71
Kreator funkcji
Program Microsoft EXCEL ma wiele specjalnych funkcji arkusza. S
ą
to formuły
zawieraj
ą
ce
nazw
ę
funkcji
oraz
argumenty
. (Uwaga: Dla niektórych funkcji - tylko
nazw
ę
, jak np. funkcja
PI()
)
Kategorie funkcji:
Finansowe
– znajdziemy tu takie funkcje jak np. funkcje obliczania amortyzacji
DB
,
DDB
i
SYD
, funkcja obliczania warto
ś
ci spłat kredytu
PMT
, warto
ść
inwestycji po latach
PV
i wiele innych,
Daty i czasu
– pozwalaj
ą
nam okre
ś
li
ć
bie
Ŝą
cy czas (funkcja
Dzi
ś
), dzie
ń
tygodnia,
miesi
ą
c itp.,
Matematyczne
– s
ą
tu standardowe funkcje trygonometryczne (
SIN
,
COS
,
TG
,
CTG
), funkcje hiperboliczne oraz funkcje ułatwiaj
ą
ce obliczanie (np.
SUMA
,
ILOCZYN
), funkcje obliczaj
ą
ce logarytmy (
LOG
,
LN
,
LOG10
) i wiele innych,
Statystyczne
– s
ą
to funkcje ułatwiaj
ą
ce obliczenia statystyczne takie jak np.
MIN
,
MAX
,
MEDIANA
,
Ś
REDNIA
,
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
46 / 71
Kreator funkcji
Wyszukiwania i adresu
– s
ą
to funkcje wyszukiwania komórek na podstawie
okre
ś
lonych kryteriów,
Bazy danych
– funkcje te ułatwiaj
ą
nam traktowanie arkusza Excela jako proste
bazy danych,
Tekstowe
– s
ą
to funkcje operuj
ą
ce na tek
ś
cie, pozwalaj
ą
ce zmienia
ć
wielko
ść
liter,
odszukiwa
ć
podci
ą
gi tekstowe itp.,
Logiczne
– najcz
ęś
ciej u
Ŝ
ywana jest funkcja
Je
Ŝ
eli
, sprawdzaj
ą
ca warunek
zwracaj
ą
ca jedn
ą
warto
ść
gdy on zachodzi, a inn
ą
, gdy warunek nie jest
spełniony,
Informacyjne
– pozwalaj
ą
nam uzyska
ć
okre
ś
lone informacje o warto
ś
ciach
komórek.
Prócz tego s
ą
dwie kategorie specjalne:
Wszystkie
– tu dost
ę
pne s
ą
wszystkie funkcje
Ostatnio u
Ŝ
ywane
– jest to lista ostatnio u
Ŝ
ywanych w programie funkcji
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
47 / 71
Kreator funkcji
Wstawienie funkcji do arkusza za pomoc
ą
kreatora:
1) uaktywniamy komórk
ę
, w której b
ę
dziemy liczy
ć
funkcj
ę
,
2) na pasku formuły klikamy na ikon
ę
Wstaw funkcj
ę
lub wybieramy z menu głównego Wstaw
→
→
→
→
Funkcja …
3) W oknie dialogowym wybieramy funkcj
ę
i zatwierdzamy przyciskiem OK
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
48 / 71
Kreator funkcji
Wstawienie funkcji do arkusza za pomoc
ą
kreatora cd.:
4) Je
ś
li wybrana funkcja wymaga argumentów to wprowadzamy te argumenty
w oknie dialogowym i zatwierdzamy przyciskiem OK
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
49 / 71
Operacje logiczne w arkuszu
Funkcja Je
Ŝ
eli :
=JE
ś
ELI(
warunek
;
warto
ść
gdy prawda
;
warto
ść
gdy falsz
)
Przykłady:
=JE
ś
ELI(A2>0 ; ”dodatnia” ; ”ujemna”)
=JE
ś
ELI(A2>0;"dodatnia";JE
ś
ELI(A2<0;"ujemna";"zero"))
funkcja zagnie
Ŝ
d
Ŝ
ona
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
50 / 71
Operacje logiczne w arkuszu
Funkcja Dodaj je
Ŝ
eli :
=SUMA.JE
ś
ELI(
zakres sprawdzania warunku
;
warunek
;
zakres sumowania
)
Przykład:
=SUMA.JE
ś
ELI(A2:A5;1;B2:B5)
warunek prawdziwy
dla komórek A2 oraz A5
warunek prawdziwy
dla komórek
A2
oraz
A5
sumowanie dla
komórek B2 oraz B5
sumowanie tylko dla
komórek
B2
oraz
B5
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
51 / 71
Operacje logiczne w arkuszu
Formatowanie warunkowe:
Format komórki mo
Ŝ
e by
ć
uzale
Ŝ
niony od jej zawarto
ś
ci
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
52 / 71
Arkusze kalkulacyjne
S
S
o
o
r
r
t
t
o
o
w
w
a
a
n
n
i
i
e
e
d
d
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
53 / 71
Sortowanie danych
Sortowanie
danych polega na ustawieniu danych (wierszy lub kolumn)
w okre
ś
lonej kolejno
ś
ci, uzale
Ŝ
nionej od zawarto
ś
ci komórek tworz
ą
cych
kryterium sortowania.
Przykład: sortowanie alfabetyczne
1) Dane wej
ś
ciowe
uporz
ą
dkowa
ć
dane w wierszach alfabetycznie według nazwisk
2) Zaznacz zakres komórek, które maj
ą
podlega
ć
sortowaniu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
54 / 71
Sortowanie danych
Przykład: sortowanie alfabetyczne cd.
3) Z menu głównego wybierz opcj
ę
Dane
→
→
→
→
Sortuj…
4) Okre
ś
l kryteria sortowania oraz zatwierd
ź
przyciskiem OK
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
55 / 71
Sortowanie danych
Przykład: sortowanie alfabetyczne cd.
5) Dane po zako
ń
czeniu sortowania
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
56 / 71
Arkusze kalkulacyjne
W
W
y
y
k
k
r
r
e
e
s
s
y
y
g
g
r
r
a
a
f
f
i
i
c
c
z
z
n
n
a
a
f
f
o
o
r
r
m
m
a
a
p
p
r
r
e
e
z
z
e
e
n
n
t
t
a
a
c
c
j
j
i
i
d
d
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
57 / 71
Wykresy
Najlepszym sposobem prezentacji danych jest prezentacja graficzna.
Z pomoc
ą
wykresu dane s
ą
przedstawione w sposób czytelniejszy i prostszy.
Z wykresu od razu mo
Ŝ
na odczyta
ć
zmian
ę
lub analogi
ę
pewnych warto
ś
ci.
Najprostsz
ą
form
ą
sporz
ą
dzania wykresów jest u
Ŝ
ycie kreatora wykresów.
Nale
Ŝ
y zaznaczy
ć
seri
ę
(lub kilka serii) danych, które chcemy uwzgl
ę
dni
ć
w
wykresie. Przez seri
ę
rozumiemy pojedynczy wiersz (lub kolumn
ę
) lub jego (jej)
cz
ęść
. Pewne wykresy (np. kołowy) umo
Ŝ
liwiaj
ą
przedstawienie tylko jednej serii
danych, nawet je
Ŝ
eli zaznaczymy kilka serii na wykresie uwzgl
ę
dniona b
ę
dzie tylko
pierwsza z nich, natomiast np. w wykresie słupkowym lub kolumnowym mo
Ŝ
emy
uwzgl
ę
dni
ć
kilka serii.
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
58 / 71
Tworzenie wykresu
1) Dane pocz
ą
tkowe:
2) Zaznacz komórki wiersza zawieraj
ą
cego koszt i podatek
3) Kliknij
na
ikon
ę
kreator
wykresów
na
pasku
narz
ę
dzi.
lub wybierz menu głównego polecenia Wstaw
→
→
→
→
Wykres…
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
59 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
4) W oknie dialogowym wybierz typ wykresu
kolumnowy
słupkowy
liniowy
kołowy
XY (punktowy)
warstwowy
pier
ś
cieniowy
radarowy
powierzchniowy
radarowy
powierzchniowy
b
ą
belkowy
giełdowy
walcowy
sto
Ŝ
kowy
ostrosłupowy
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
60 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
5) W oknie dialogowym wybierz
ź
ródło danych
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
61 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
5) W oknie dialogowym wybierz
ź
ródło danych
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
62 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
6) W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Tytuły
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
63 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
7) W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Osie
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
64 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
8) W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Linie siatki
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
65 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
9) W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Legenda
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
66 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
10)
W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Etykiety danych
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
67 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
11)
W oknie dialogowym okre
ś
l opcje wykresu (
Tabela danych
)
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
68 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
12)
W oknie dialogowym okre
ś
l poło
Ŝ
enie wykresu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
69 / 71
Tworzenie wykresu - cd.
Ten wykres nie jest czytelny !!!
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
70 / 71
Modyfikacja wykresu
W celu modyfikacji, nale
Ŝ
y wykres uaktywni
ć
. Robimy to ustawiaj
ą
c si
ę
myszk
ą
na wykresie i klikaj
ą
c.
Gdy wykres staje si
ę
aktywny na ramce wykresu
wy
ś
wietlane s
ą
czarne punkty w naro
Ŝ
nikach i na
ś
rodku boków.
W menu głównym pojawi si
ę
te
Ŝ
nowa pozycja Wykres zamiast
dotychczasowej pozycji Dane,
które
umo
Ŝ
liwia
modyfikacje
wykresu
Technologie informacyjne – arkusze kalkulacyjne
Autor: Paweł Rogali
ń
ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr
71 / 71
Modyfikacja wykresu