background image

Psychologia gracza giełdowego

Grzegorz Zalewski

DM BOŚ S.A.

background image

2

Hipoteza rynku efektywnego

Ceny papierów wartościowych 

w pełni odzwierciedlają

wszystkie dostępne informacje.

background image

3

Hipoteza rynku efektywnego (2)

Jesteśmy racjonalni

background image

4

Hipoteza rynku efektywnego (3)

„Kreacjonizm” świata finansów

background image

5

Sukces na rynku

Czego potrzebujemy 

aby zarabiać?

background image

6

Człowiek racjonalny

Jeśli jesteśmy racjonalni 

to nie jesteśmy podatni 

na emocje.

background image

7

Chciwość i strach

Podstawowe emocje 

gracza/inwestora 

giełdowego

background image

8

Rozwój tradera 

III fazy wg Johna Pipera

background image

9

III fazy wg Johna Pipera (1)

Motywowana chciwością

Patrzymy tylko na potencjalne zyski, 
łatwość ich zarobienia, nie stosujemy 
Ŝadnych stopów, po znalezieniu jakiegoś
nowego wskaźnika/systemu, zaczynamy 
go natychmiast wdrąŜać w Ŝycie itp.

Faza I

background image

10

III fazy wg Johna Pipera (2)

Motywowana strachem

PowaŜnie straciliśmy i zaczyna do nas docierać, 
Ŝe warto stawiać stopy, trochę ostroŜniej grać itp.

PoniewaŜ boimy się – albo nie wchodzimy na rynek 
bo nie jesteśmy pewni, albo szybko uciekamy 
z rynku, bo pomni swoich doświadczeń nie chcemy 
juŜ więcej stracić.

Faza II

background image

11

Błędne koło

Wiele osób wraca do fazy I 

lub nigdy nie wychodzi z II

background image

12

III fazy wg Johna Pipera (3)

Kontrola ryzyka

To faza ostateczna, gdy dociera do nas, 
Ŝe straty są nieodłączną częścią
inwestowania, trzeba je zaakceptować
i tak je "ustawić" do swojego kapitału, 
abyśmy znali ryzyko, jakie nas czeka.

Faza III

background image

13

PodróŜ w głowie inwestora

background image

14

PodróŜ w głowie inwestora

Wygląda wspaniale. Dno było na poziomie 8 
PLN. Teraz jest 11 PLN. Perspektywa bardzo 
obiecująca. KUPUJĘ

background image

15

PodróŜ w głowie inwestora

Mała korekta. Nic dziwnego po takim wzroście. 
Nie ma powodów do paniki. Choć moŜna było 
poczekać i kupić 1 PLN taniej.

background image

16

PodróŜ w głowie inwestora

Wiedziałem, Ŝe będzie rosło. Warto był czekać. 
Teraz juŜ pójdzie przynajmniej do 20 zł. 
DOKUPUJE

background image

17

PodróŜ w głowie inwestora

Znowu korekta. Znów mogłem poczekać. Kupię
jeszcze trochę. 20 PLN jest pewne jak w banku

background image

18

PodróŜ w głowie inwestora

Moja cierpliwość została nagrodzona. Nie mam 
pojęcia po co ludzie inwestują w funduszach. 
Samemu zarabia się o wiele łatwiej

background image

19

PodróŜ w głowie inwestora

Kolejna korekta. Tym razem uda mi się kupić tuŜ
przed kolejnym wybiciem. Coraz bardziej realne 
jest 30 PLN

background image

20

PodróŜ w głowie inwestora

Nie podoba mi się ta sytuacja. Tym razem 
korekta trwa za długo. Sprzedam zanim 
spadniemy do 10 PLN

background image

21

PodróŜ w głowie inwestora

Niepotrzebnie sprzedałem. Ale tym razem nie 
kupię na lokalnym szczycie. Poczekam na 
korektę

background image

22

PodróŜ w głowie inwestora

Wiedziałem, Ŝe spadnie!!! Nowy dołek. Trzeba 
będzie szukać innej spółki, albo kupić jak znów 
spadnie do 10 PLN

background image

23

PodróŜ w głowie inwestora

Kolejna „zmyłka”. Wyraźnie widać, Ŝe spółka nie 
ma siły by pokonać 20 PLN. Bardzo dobrze, Ŝe 
wyszedłem

background image

24

PodróŜ w głowie inwestora

23 PLN !!! PrzecieŜ wiedziałem, Ŝe wzrośnie. 
Fundamenty są silne. Trzeba kupować.

background image

25

PodróŜ w głowie inwestora

Kolejna korekta. Próbują wyczyścić „leszczy”. Teraz 
to juŜ czekam na 50 PLN. Dała mi tyle zarobić, Ŝe 
znam ją jak własną firmę

background image

26

PodróŜ w głowie inwestora

Za długo to trwa. Sprzedaję, zanim spadnie 
poniŜej 20 PLN. Na szczęście jestem prawie na 
„zero”

background image

27

PodróŜ w głowie inwestora

30 PLN !!!. 50% w tydzień. Szkoda, ze 
wyszedłem, ale zrobiło się za bardzo 
spekulacyjnie.

background image

28

PodróŜ w głowie inwestora

40 PLN. Ale nie mogę teraz wejść. Poczekam na 
następną korektę.

background image

29

PodróŜ w głowie inwestora

Nareszcie. Na to czekałem. Korekta techniczna. 
Szykuje się „złoty strzał

background image

30

PodróŜ w głowie inwestora

Przetrzymałem kolejną korektę. Zarobiłem ponad 
10 procent. Wystarczy. Dalszy wzrost jest 
niemoŜliwy

background image

31

PodróŜ w głowie inwestora

Wzrosło prawie 100 procent !!! „Fundy” kupują, 
hossa nie ma szans się skończyć. Kupuję

background image

32

PodróŜ w głowie inwestora

Znowu korekta. Ale tym razem nie dam się znów 
zrobić w balona. Nie ma Ŝadnych podstaw, Ŝeby 
hossa się skończyła. Wskaźniki są wciąŜ atrakcyjne

background image

33

PodróŜ w głowie inwestora

Miałem racje - jedziemy na 200 PLN

background image

34

PodróŜ w głowie inwestora

Spadło ponad 30 %. Nie mogę sprzedać z taką
stratą. Oddam jak dojdzie do 100 PLN

background image

35

PodróŜ w głowie inwestora

No i po korekcie. Jak dojdzie do poprzedniego 
szczytu na 80 PLN to wyskakuję.

background image

36

PodróŜ w głowie inwestora

SprzedaŜ teraz to głupota. W końcu strata jest tylko 
„papierowa”. Spółka ma tak dobre wskaźniki, Ŝe 
naleŜy ją traktować długoterminowo.

background image

37

PodróŜ w głowie inwestora

DOŚĆ. Straciłem ponad 80%. Uratuje chociaŜ tę
resztą zanim spadnie do 10 PLN

background image

38

PodróŜ w głowie inwestora

Co dalej ???

Faza I

Faza II

Faza III ????

background image

39

Próba rozwiązania

Świadomość emocji

Plan

Kontrola ryzyka

background image

40

Dziękuję za uwagę.