background image


Abandon 
- Anioł Czeluści. Hebrajskie imię Apollyon-"niszczyciel".Ap.9, 11 
N.T. Dosłownie "zatracenie". W S.T. synonim lub uosobienie Szeolu.Po 

hebrajsku Awadon "zagłada". W S.T. oznaczało najpierw 
miejsce zepsucia, świat podziemny, w Apokalipsie zaś 
stało się imieniem piekielnego Anioła, pana demonicznej 
szarańczy.  
Abora -najwyższa istota czczona przez Kanaryjczyków na 
wyspie Palma.Abora tronuje w niebie i wprawia w ruch 
gwiazdy. 
Adramelech - diabeł sumeryjski; upadły anioł, w hierachi 
demonicznej zajmował wysokie miejsce, piastował urząd 
kanclerza piekieł. 

 
Agares- Agreas lub Aguares; niegdyś Anioł należący do chóru cnót, obecnie 
książę piekła, dowodzący 31 legionami złych duchów. Ukazuje się pod postacią 
starca siedzącego okrakiem na krokodylu, z krogulcem na ręce.Uczy wszystkich 
języków i potrafi wywołać trzęsienie ziemi. Według legendy Agares był jednym 
z 72 duchów, które Salomon uwięził w mosiężnym naczyniu i wrzucił do jeziora 
(według innej wersji tej legendy wygnał go do "dolnego Egiptu").  
Ahpuch-diabeł Majów; śmierć-niepodzielny pan i władca dziewiątego, 
najniższego kręgu świata potępionych dusz, miejsca najokrutniejszych, a 
zarazem najwymyślniejszych tortur.  
 
Amon-egipski bóg Teb, bóstwo powietrza i urodzaju. Mąż Mut, ojciec Chonsu. 

Najczęściej wyobrażany jako postać z baranią głową lub w czapce 
z dwoma piórami. Jeden z bogów Wielkiej Ósemki z Hermopolis.  
Ammit- Ammut; żeński Demon egipskiego sądu w zaświatach, 
otoczony trwogą jako "pożeracz zmarłych", z głową krokodyla , 
tułowiem drapieżnego kota i zadem hipopotama. Potwór ten czyha 
podczas sądu obok wagi, żeby potem połknąć grzesznika. 
Anmael- Chnum; jeden z przywódców upadłych aniołów, czasem 
utożsamiany z Szemhazajem, gdyż podobnie jak on, prosząc o 
rękę córki człowieczej (Istahar), obiecał wyjawić jej pełne Imię 
Boże.  
Apollyon- "niszczyciel" , wulgata dodaje przekład Exterminans. 
Złośliwy chochlik; jego hebrajski odpowiednik to Abaddon 

(zatracenie); upadły anioł czeluści i zagłady, zarządzający duszami demonów 
niższego szczebla. Był batem na słabsze demony. 
 
Arakiba- Arakab lub Arstikifa, lub Artakifa; upadły anioł, który sprowadził na 
ziemię grzech (etiopska Księga Henocha). Arakiba pełnił tam funkcję 
"dziesiętnika" armii odstępców.  

background image

Anasi-w zachodniej Afryce oszukańczy demon występujący pod postacią 
pająka. Podobno kochał wszystkich cierpiących na arachnofobię (lęk przed 
pająkami).  
 
Arakiel- Arakujel lub Aracjel, lub Arkael, lub Sarakuael, lub Arkiel, lub Arkas; 
jeden z dwustu upadłych aniołów, o których mowa w etiopskiej Księdze 
Henocha. Arakiel nauczył ludzi orintacji w terenie. Jego imię znaczy: "ten, który 
sprawuje władzę nad ziemią".  
Ariel-hebrajskie imię tłum. "Ofiara Boga". Wg nauk żydowskich jest to imie 
Anioła zwierząt lądowych, w literaturze średniowiecznej to duch powietrza.  
Ariok- Ariuch lub Orioch lub Arioch; "srogi lew"- demon zemsty, stronnik 
Szatana, upadły anioł (jak w Raju utraconym Miltona, gdzie podczas bitwy w 
niebie ulega serafinowi Abdielowi).Według De Plancy'ego Arioch jest 
demonem zemsty, lecz "posługuje się zemstą tylko wobec tych, którzy sami się 
do niej uciekają".  
Armaros -Armers lub Farmaros, lub Abaros, lub Arearos- jeden z upadłych 
aniołów, o których wspomina etiopska Księga Henocha. Uczy "odczyniania 
uroku".  

Aryman-diabeł mazdejski; u starożytnych 
Persów książę piekieł, zródło zła, Czarny Demon 
wyłaniający się z ciemności, wróg Oromaza 
(Ormuzda), będącego uosobieniem dobra. O ile 
jednak Ormuzd jest wieczny, o tyle Aryman 
(jako stworzony) musi pewnego dnia zginąć.Ze 
staro irańskiego Angra Mainju- wrogi duch. Zły 
duch, nieprzejednana staroirańska esencja zła. 
Aby ludzie mieli urozmaicone życie stworzył 
Smoka-latającego węża Azhi Dahaka. Lubował 

się w sprowadzaniu klęsk i wszelkiego nieszczęścia na gatunek ludzki. 
 
Asbiel- "ten, który uciekł od Boga", w etiopskiej Księdze Henocha został on 
zaliczony do aniołów upadłych. "Udzielił świętym synom Bożym fałszywej 
rady i namówił ich do grzechu z córkami ludzkimi".  
Askarot-imię nadawane przez demonologów mało znanemu Demonowi 
sprawującemu pieczę nad szpiegami i donosicielami. Jego zwierzchnikiem był 
demon Nergal. Z arabskiego skar- żołnierz, ot-ucho.(Izabella Kopij)  
Askalon- diabeł ognia.  
Asmodaj- Aszmedaj lub Asmodiusz, lub Sidonej- według Budge'a upadły anioł, 
"który ma skrzydła, polatuje to tu, to tam, oraz zna tajemnice przyszłości". Uczy 
matematyki i potrafi uczynić człowieka niewidzialnym. Jest też wodzem 72 
legionów duchów piekielnych. Przywołany, ukazuje się pod postacią istoty o 
trzech głowach (byka, barana i człowieka).Asmodaj jest jednym z bohaterów 
poematu Johan Drydena "The State of Innocence". Odmianą tego imienia jest 

background image

Hasmodaj, jeden z demonów księżyca, przywoływany w zaklęciach talizmanów. 
Bywa identyfikowany z Asmodeuszem.  
Asmodeusz-znany w Talmudzie jako "król szatanów", występuje m.in. w Biblii. 
Diabeł rozkoszy cielesnych żądzy, pijaństwa i przepychu, pierwotnie "istota 
osądzająca"; zły Demon utożsamiany z Samaelem. Nadzorca domów gry. Sieje 
rozpustę i zaślepienie. Podobnież Asmodeusz jest pradawnym wężem, 
kusicielem Ewy. Żydzi zwą go Asmodai i uważają, wzorem Chaldejczyków, za 
Księcia Demonów o trzech głowach: byczej, ludzkiej i baraniej. Ma też ogon 
węża, gęsie nogi i zieje ogniem. Pojawia się dosiadając smoka i dzierżąc w 
dłoniach chorągiew i włócznię. Egzorcyzmując go należy twardo stać na nogach 
i wołać go po imieniu. Obdarza on magicznymi pierścieniami; pokazuje jak stać 
się niewidzialnym, uczy geometrii, arytmetyki, astronomii i nauki o ruchu. Zna 
miejsca ukrycia skarbów, do wyjawienia których można go zmusić; z perskiego 
aëszma- gniew, daëwa- demon.  
Asmorod- lub Elmek; władca ostrych noży, sztyletów i brzytew; był specem od 
szatkowania ludzkiej skóry i wnętrzności.  
Astaroth- fenicka bogini pożądania, odpowiednik babilońskiej Isztar.  
Astarte- Asztart lub Asztarte- ugaryckie, fenickie i punickie; Aszterot lub 
Asztoret - hebrajskie, Astoret, Isztar, Wenus-główne żeńskie bóstwo 
starożytnych Fenicjan, Syryjczyków i Kartagińczyków. Astarte była asyryjską 
boginią księżyca i płodności, pierwowzorem greckiej Afrodyty. W Babilonie i 
Asyrii czczona jako Ishtar , utożsamiana z planetą Wenus, bóstwo miłości; 
odpowiednik sumeryjskiej Inanny. Była najpowszechniejszym bóstwem na 
Bliskim i Środkowym Wschodzie.Córka Sina (księżyca) i siostra Szamasz 
(słońca); według innej wersji mitu córka albo małżonka Anu, pana niebios. 
Jednym z obrzędów jej kultu była prostytucja sakralna. Jako gniewną boginię 
wojny wyobrażano ją stojącą na lwie z łukiem i dwoma kołczanami. W mitach 
ugaryckich blisko związana z Baalem i Anat. Jako Asztarte, czczona była przez 
Sydończyków, tj. Fenicjan (zob. 2 Krl 2, 13).W okultyzmie Astarte jest żeńskim 
demonem kwietnia. W "Raju utraconym" (I, 509-510) utożsamianym z 
Astoretem. Według De Plancy'ego Astarte jest "samicą Astarota" i 
przedstawiana jest z głową jałówki.  
Atarkulf- według Voltair'a, wódz upadłych aniołów wymienionych w Księdze 
Henocha.  
Ate- grecka bogini nieszczęścia, personifikacja zaślepienia, która przyćmiewa 
ducha i umysł człowieka i wtrąca go w nieszczęście .Uchodziła za córkę Zeusa. 
Auza- Aza lub Oza; syn Elohima (syn Boży), jeden z upadłych aniołów, który 
utrzymywał stosunki cielesne z córkami ludzkimi.  
Azaradel- Księga Henocha, upadły anioł, który objaśniał ludziom bieg 
Księżyca.  
Azazel- hebr., uczył wyrabiania broni i kosmetyków; sumeryjskie, pustynne 
ucieleśnienie złych myśli. Przejmował kontrolę nad umysłem ofiary, zmuszając 

background image

ją do robienia bezwstydnych, wyuzdanych a nierzadko wyjątkowo okrutnych 
rzeczy. Miał też i dobre oblicze bo nauczał ludzi zabijać.  
Ares- demoniczne wcielenie zła; w starożytnej Grecji, żądny krwi, bezlitosny, 
wyrachowany i jednocześnie strachliwy bóg wojny  
 
 
 
 

Baal
-kananejski bóg przyrody i płodności. Epitety Baala okr. jego funkcje, np. 
Baal-Hadad był bogiem burzy, deszczu i urodzaju.Baal-Alijan był bogiem 
źródeł i pory deszczowej. Baal-Melkart opiekun Tyru (żeglarzy  i kolonistów), 
Baal-Szamin bóg nieba, Baal-Szemasz bóg słońca. W mit. egipskiej bóstwo 
pochodzenia syryjsko-palestyńskiego, czasem utożsamiane z Setem. Patrz też: 
Baalizm. 
 
Behemot- coś monstrualnego, deprymująco olbrzymiego, potężnego. 

Hebr.Behëmôth (l.mn. wyrażająca ogrom) od behëmâh 
(bestia, zwierzę).Porównaj: Biblia (Hiob 40, 15-24), 
gdzie oznacza zwierzę-(?)hipopotama. Hebrajska 
personifikacja szatana; Demon gruby i mimo 
piastowanego stanowiska głupi. Jego siła drzemie w 
nerkach; jego dziedzinami są obżarstwo i uciechy 
żołądka.(Izabella Kopij) 
Bamapana- aborygeński Demon żądzy i rozpusty, z 
pasją łamał wszelkie tabu, a już z wyjątkowym 
upodobaniem zakaz kazirodztwa.  
 

Belfrog- Belfegor, czyli "bałwan Fegor", opisany w wielu utworach literackich, 
np."Arcydiabeł Belfegor" Machiavelli'ego, "Pani Twardowska" Mickiewicza 
oraz "Jak baba diabła wyonacyła" Tetemajera.  

background image

Belial-Beliar, uosobienie bezprawia i zła, książę piekieł i ciemności, 
wielokrotnie wymieniany w Biblii."Czyn bez pana"; symbolizuje płodność 
ziemi, niezależność.Dzieci Beliala-warchoły, nicponie, niegodziwcy.Hebrajskie 
belija'al z (?) beli (bez czegoś) + ja'al (użytek) czyli wcielenie 
nieprzydatności.Porównaj Biblia (Deut.13, 13; 2 Kor.6, 15). Północ.Demon 
czczony w Sydonie.Nie było w całym piekle ducha bardziej rozpustnego, 
bezprawnego i bardziej oddanemu złu samemu w sobie.O ile natura jego była 
szkaradna, wygląd miał pociągający, zachowywał się z gracją i 
godnością.Miejscem jego kultu była Sodoma i inne miasta, ale nigdzie nie 
ośmielono się wznieść mu ołtarzy.Jego imię oznaczało bunt i 
nieposłuszeństwo.Wierzono, że Belial, jeden z królów piekielnego imperium, 
stworzony został zaraz po Lucyferze i że doprowadził wielu Aniołów do buntu, 

stąd też jako jeden z pierwszych został wyrzucony z 
nieba.Jest to mistrz kłamstwa. Przyzywając Beliala, 
zmusza się go do odpowiedzi na zadanie pytań 
poprzez składanie ofiar.Jeśli jednak nie zaklnie się go 
w imię Boga, to kłamie jak najęty.Ukazuje się 
czasem pod postacią pięknego, czarnego Anioła, na 
ognistym rydwanie; przemawia łagodnym głosem, 
obiecuje majątek i godnośc, utrzymuje zgodę 
pomiędzy przyjaciółmi oraz zapewnia zręcznych 
poddanych.(Izabella Kopij)  

Belzebub-czyli "władca much", częsty gość w Biblii.Siedzi po lewicy Boga 
Ojca; z początku dobre bóstwo Akkaronu ale pózniej upadłe wcielenie diabła, 
stronnik samego Szatana czasem nawet z nim utożsamiany.Opisy jego zapachu 
nie nadawały się do opowiadania przy jedzeniu.Z j.semickiego Beel-zebul 
przydomek boga Baal-alijana, pana podziemi, gdzie powstają 
źródła.Przekształcone w Baal-zebub (pan much).W N.T. władca piekieł i wódz 
złych duchów, diabeł, bies, czart (używane jako wyzwisko).Baal zebub, 
Beelzebub- opiekował się filistyńskim miastem Akkron.Teksty rainackie 
objaśniały to imię jako "pan kupy gnoju" od hebrajskiego rdzenia zabal "gnój", 
używanego przez rabinów na określenie bałwochwalstwa.W Nowym 
Testamencie Bee(l)zebul jest najwyższym z Demonów.Dla teologów 
chrześcijańskich stał się księciem państwa ciemności czyli Diabłem.  
Bafomet-czczony przez Templariuszy jako symbol szatana. 
Balaam-hebrajski demon skąpstwa i chciwości.  
Bast-egipska bogini rozkoszy przedstawiana pod postacią kota.Bogini 
płodności.  
Beherit-syryjskie imię Szatana.  
Bendis-dziewicza i zbrojna bogini Traków, utożsamiana przez Greków z 
Artemidą, czasami też z Hekate.Za czasów Peryklesa jej kult wprowadzono do 
Aten.  
Bile-celtycki bóg piekła.  

background image

Barakijal-Barakel lub Barakiel; w Księdze Jubileuszów, jeden z Czuwających 
(grigori), którzy pojęli córki ludzkie za żony (por. Rdz. 6).Obecnie mieszka w 
piekle, gdzie jest nauczycielem astrologii.W etiopskiej Księdze Henocha 
opisany jest jako wódz (jeden z "dziesiętników") zastępu upadłych Aniołów.  
Batarel-Batarjal lub Batariel, lub Badariel, lub Batrael, lub Metarel; w 
etiopskiej Księdze Henocha, jeden z dwustu upadłych Aniołów; także Anioł 
przywoływany w zaklęciach magicznych.  
Bobo-ten piekielny dziwotwór miał wiele innych imion, np.Buba, Buka, 
Bubbul, Macha, Matoha, Motolica.Nazywano go również Kasznej i Kosznej, a 
potem lud począł mówić Kościej, bo przecież był to " kościany mąż straszliwy", 
też należący do tej rodziny dziwotworów.Towarzyszył spotkaniom Czarownic 
na Łysej Górze i może dlatego często mówiono nań jako o dozorcy 
Czarownic.Jeżeli Czarownice chciały skrzywdzić poczciwego człowieka, 
wtenczas Bobo ukazywał im się jako kozioł i wtedy przerażone jego strasznym 
wyglądem uciekały na miotłach.Czyniły to w takim popłochu, że łamały ręce, 
nogi lub ginęły, spadając na ziemię.Spotykała je kara dlatego, bo miały szkodzić 
swoimi czarami tylko ludziom złym.  
Busasejal-kolejny z dwustu upadłych Aniołów.  
Bylet-Belet; niegdyś Anioł chóru potęg (do którego ma nadzieję powrócić), 
obecnie upadły Anioł przebywający w piekle, gdzie dowodzi 85 legionami 
demonów.Jest królem; dosiada siwego konia, a jego zjawienie się oznajmia 
ogłuszający dźwięk trąby.  
 
 

Cagn
-także Kaagen lub Kaang; stwórca i najwyższy bóg Buszmenów a Afryki 
Pd.Niewidzialny ale rozpoznawalny sercem.Od niego pochodzą deszcz i susza, 
życie i śmierć.Oprócz postaci ludzkiej może też pojawiać się jako modliszka. 
Carreau-Carnivean; eks-książę chóru potęg, obecnie demon wzywany w 
litaniach sabatowych.Był jednym z diabłów, które opętały siostrę Serafikę z 
Loudun; pod nieobecność Barucha Carrwau pilnował kropli wody, która 
zaczarowała jej żołądek.Carreau jest tekże demonem "drugiej i trzeciej 
kategorii", który "nakłania do nieokazywania miłosierdzia".  
Chac-bóg deszczu u majów.Jeden z czterech bogów określających strony 
świata.Przyporządkowane mu zwierzę to wąż (symbol deszczu).W dłoniach 
trzyma dwie pochodnie z błyskawic. 
Chemosh-bóg ludu Moabitów, następnie diabeł.  
Cherti-bóg w postaci barana, czczony w Dolnym Egipcie.Bóg zmarłych w 
funkcji przewoźnika. 
Cholok-lub Nar-Speth.Diabeł uduszeń: dusi dzieci i zabiera powietrze ofiarom 
pożarów.Ma skórzeste skrzydła gada.  
Cimeries-jeździ na czarnym koniu i włada Afryką.  
Coyote-demon indian amerykańskich.Patrz Koyote.  

background image

Czort-Czernobog; rosyjski Szatan, Czart, diabeł, czarny bóg.Zwykle w 
potocznych połączeniach wyrazowych mających charakter przekleństw.U 
pogańskich słowian zamieszkujących tereny wschodniej Europy ten czarny bóg 
był ucieleśnieniem wszelkiego zła jakie występowało na ziemi.W hierarchi 
złych duchów zajmował tak zaszczytne miejsce jak Szatan w wierzeniach 
chrześcijańskich.  
 
 

Dagon
-mściwy demon filistyński, władca mórz,starosemickie bóstwo rolnicze.  
Damballa-bóg-wąż czczony wśród wyznawców VooDoo.  
Danjal-"Bóg jest moim sędzią"; jest jednym z upadłych aniołów wymienianych 
w tradycjach o Henochu.W "niższym świecie" sprawuje władzę nad 
prawnikami.  
Dewi-w religiach indyjskich określenie bóstw żeńskich, ucieleśniających 
zjawiska natury.W wierzeniach ludowych Dewi-matka świata. 
Diabolos-gr."spływający w dół".  
Durga-w hinduizmie pierwszy przejaw bogini Dewi.W tym wcieleniu stanowiła 
zło w czystej, skumulowanej postaci.Stworzona jako emanacja gniewu bogów.  
Diana-1. staroitalska bogini lasów, czczona tez jako opiekunka dziewic i bogini 
księżyca. 
2.W średniowieczu demoniczna postać, traktowana jako bogini Czarownic. 
Demogorgon-lub Gorgo; greckie imię diabła, które, według wierzenia, nie może 
być znane śmiertelnikom.  
Dracula-1.rumuńskie imię diabła.2.Zwany Vladem.Jak mówi legenda był 
rumuńskim księciem, który złą sławę zyskał w wyprawach przeciw 
Turkom.Jego okrutne, wręcz bestialskie obchodzenie się z wrogami 
spowodowało to, że zaczął być przedstawiany jako krwiożerczy demon-wampir, 
przybierający postać nietoperza, żywiący się krwią zagryzanych przez siebie 
ofiar.  
 
 

Ea
-sumeryjskie imię Enki, babil.-sumer.bóg sumeryjskiego pochodzenia, 
władca oceanu słodkich wód; stwórca wszechświata, bóg mądrości i magii. 
Opiekun ludzi i rzemiosła.Wraz z An(U) i Enlilem tworzył triadę najwyższych 
bóstw Mezopotamii.W sztuce przedstawiano go jako kozo-rybę lub człowieka-
rybę.Jego świętym zwierzeńciem był koziorożec, a atrybutem laska z kozią 
głową.Czczony w Eridu i Babilonie, czczony również przez Hurytów.Bóg 

podziemnego słodkowodnego oceanu zw. Apsu; 
jeden z bogów-stworzycieli człowieka. 
 
Enlil-mit.sumer.i babilońska."Pan powietrza", 

background image

wiatru,początkowo lokalny bóg Nippur; stał się naczelnym bogiem Summerów 
oraz panem ziemi.W czasach Hammurabiego ustąpił miejsca (pierszeństwa) 
Mardukowi.Uważano go za siłę destrukcyjną (mocny wiatr) i wrogą ludziom, 
ale też przypisywano mu nieco życzliwości.Ustalał przeznaczenie króla i 
kraju.Mieszkał wraz z licznym dworem na najwyższych szczytach gór.Jego 
symbolem była tiara z rogami byka na tronie.Głównym ośrodkiem kultu była 
świątynia Ekur w Nippur.  
Emma-o-japoński władca piekła.  
Erlik-Syberyjski demon.Przyczyniał się do błądzenia i ginięcia ludzi w Tajdze, 
zapraszał zbłąkane dusze na swoje włości, którymi były syberyskie moczary i 
bagna.  
Enki-mitol.sumeryjska; Ea-"pan ziemi", jedno z najstarszych bóstw Sumeru, 
bóg mądrości, wód, sztuki.Życzliwy ludziom, dał im początki wiedzy i nauczył 
uprawy roli. Znawca magii, przewidywał przyszłość, za Hammurabiego uznany 
za ojca Marduka.Główny ośrodek kultu-Eridu.  
Erge-w wierzeniach ludowych Basków, duch pozbawiający ludzi życia.  
Eurynomos-grecki książę śmierci; demon pożerający trupy w grobowcach.  
Ezekiel-hebr."moc Boża"; w etiopskiej Księdze Henocha, upadły anioł, który 
nauczył ludzi "wróżyć z chmur".  
 
 
 
 

Fenrir
-syn Lokiego, przedstawiany jako wąż.  
 
 

Gaap
-Tap lub Goap; niegdyś Anioł chóru potęg (mocy), obecnie Anioł 
upadły.W piekle pełni funkcję "wielkiego prezydenta i wielkiego księcia", jest 
jednym z jedenastu prezydentów podziemnych krain.Jako król Południa, 
dowodzi 66 legionami złych duchów.Według demonologów ma być również 
"księciem Zachodu".  
Gadriel-aram.:"Bóg jest moją pomocą; w tradycjach o Henochu, kolejny upadły 
Anioł.Według legendy to właśnie on zwiódł Ewę w raju, co pozwala widzieć w 
nim nie tyle Szatana, ile węża z Edenu.Podobnie jak Azazel, Gadriel nauczył 
ludzi obchodzić się z bronią.W apokryficznej "Czwartej Księdze Machabejskiej" 
Ewa powiada, że "żaden oszukańczy wąż" nie skala jej "czystości panieńskiej" 
(w księdze tej Gadriel nie jest nazwany z imienia).  
Gaueko-w baskijskich wierzeniach mitologii pan ciemnosci, duch nocy.Pojawia 
się pod postacia krowy lub jako podmuch wiatru.  
Geser Chan-mongolski bóg opiekuńczy wojowników i trzód.Włada Demonami 
i użycza szczęscia na łowach.  

background image

Ghul-arabskie okreslenie duchów pustynnych, zaliczajacych sie do 
Dżinów.Pojawiaja się w postaci ludzkiej, otaczane trwoga jako pijace krew i 
pożerajace ludzi.  
 
 

Haborym
-hebrajski synonim szatana.  
Hakael- jeden z siedmiu przywódców aniołów upadłych, "siódmy Szatan". 
 
Hananel-Ananel lub Anani, lub Chananel; w Księdze Henocha, jeden z 
upadłych Aniołów.Miał on zstąpić z nieba na górę Hermon i sprowadzić na 
ziemię grzech.  
Harut-Harot lub Haurwat; w legendach arabskich, występuje zazwyczaj w 
towarzystwie Maruta.Harut (wraz z Marutem) został zesłany z nieba na ziemię, 
aby nauczył ludzi sztuki rządzenia (Koran II, 102).W mit.perskiej Harut i Marut 
byli wysokiej rangi Aniołami (Amesz Spentami), znającymi sekretne imię Boga; 
na swoje nieszczęście, imię to wyjawili kobiecie o imieniu Zobra (lub Zuhra).W 
przypisie do XIV ody Hafiza czytamy, że wykorzystując moc Wyjawionego 
Imienia, Zuhra przeniosła się na planetę Wenus, "z którą w mitologii 
mahometańskiej jest odtąd utożsamiana"; upadli aniołowie (Harut i Marut) 
"zostali za karę uwięzieni, i od tej pory wiszą głową w dół w lochu niedaleko 
Babilonu, gdzie, jak głosi legenda, uczą magii i czarnoksięstwa". 
 
 
 

 
Hauras-Haures lub Hawres, lub Flauros; jeden z 72 
złych duchów, które Salomon zamknął w mosiężnym 
naczyniu i wrzucił do jeziora (lub morza).Poprzednio 
Hauras zajmował, jak sam wyznał Salomonowi, 
wysokie stanowisko w hierarchii niebiańskiej (nie 
powiedział jednak, do którego chóru Aniołów 
należał).Opowiedział królowi dzieje stworzenia świata 
i upadku Aniołów.W piekle Hauras jest wielkim 
księciem.Zazwyczaj przybiera postać lamparta, jednak 
na wezwanie egzorcysty zjawia się w ludzkiej 
postaci.Przywołany udziela prawdziwych odpowiedzi 
na pytania dotyczące przyszłości i przeszłości.Dowodzi 
36 legionami złych duchów, gotowych spełnić każdy 
jego rozkaz.  

Hecate-Hekate, grecka bogini świata podziemnego, czarów i magii, władczyni 
duchów i upiorów wywodzaca sie pierwotnie z Karii w Azji Mniejszej.Bóstwo 
rozdroży, gdzie skł.jej ofiary, głównie z psów.Wyobrażały ją 3 postacie 

background image

odwrócone do siebie plecami, z pochodniami w rękach.Bogini ciemności, córka 
Zeusa i Demeter (inna wersja czyni ją córką tytana Persesa i Asterii).Pierwotne 
bóstwo Tracji, władające ziemią, morzem, niebem i ludzkimi losami 
(odmawiające lub darujące szczęście lub pomyślność).W Grecji H. czcili 
szczególnie orficy, którzy widzieli w niej nie tylko tracką panią ziemi, wody, ale 
też podziemi (strzegła bram Hadesu i musiał jej słuchać Cerber); była boginią 
pokuty i zemsty za przelaną krew.Ofiary z placków i miodu.Posągi Hecate o 3 
obliczach ustawiano na rozdrożach tak, aby każda twarz patrzyła na inną drogę i 
chroniła podróżnych przed złymi demonami.W plastyce ukształtowały się 2 
zasadnicze sposoby przedstawiania jej: A-jako kobieta siedząca na tronie 
(np.posąg z Aten-VI w.p.n.e.), B-jako 3 złączone plecami kobiety lub niewiasta 
o trzech głowach (fryz z ołtarza Pergameńskiego-II w.p.n.e.).Istniały też posągi 
H.jako kobiety z głowami psa, konia i kobiety czy też psa,lwa i byka.Hekate 
utożsamiano z Artemidą, Selene (bogini księżyca) albo z Demeter i Persefoną 
(bogoni podziemia).  

Hel-Hella lub Holle, mit.germańska.Bogini śmierci i władczyni 
świata zmarłych-Hel. Córka Lokiego.  
Hades-lub Aidoneus, z greckiego aide-"niewidzialny", grecki 
bóg swiata podziemnego.Jego rodzicami byli: Kronos i Rheia 
zas braćmi Poseidon i Zeus.Z jego imieniem może się wiazać 
także kaptur niewidzialnosci, który Hades posiada.Nazywano go 
takze Pluton, a u Rzymian odpowidał mu Orcus.  

Hati-"nienawistnik", "księżycowy pies", wciaż goni za księżycem, aż będzie 
mógł go pożreć albo porwać.  
Honos-po łac."czesc"; bóg rzymski będacy personifikacja sławy wojennej, 
przedstawiany jako młodzieniec z włócznia i rogiem obfitosci.  
 
 
 

Iblis
-Eblis lub Haris; "rozpacz", w mitologii perskiej i arabskiej, Eblis jest 
odpowiednikiem judeochrześcijańskiego Szatana. Według Ibn Abbasa, Eblis, 
jako wysoki rangą Anioł, był niegdyś ozdobą niebiańskiego raju."Przed swym 
upadkiem, nosił on imię Azazel.Kiedy Bóg stworzył Adama, rozkazał 
wszystkim Aniołom, aby oddały mu pokłon, Eblis jednak odmówił" (por. 
Koran, sura XVIII, 50).Legendę tę przytacza również Ginzberg w The legends 
of the Jews: "Czyż ja, stworzony z bezdymnego ognia, mam oddawać cześć 
istocie uczynionej z prochu?"- pytał Anioł.Za karę Bóg zamienił Eblisa w 
szejtana (diabła), a ten stał się ojcem wszystkich diabłów.Według jednej z wersji 
legendy miało ich być pięciu:  

 

Tir, sprawca śmiertelnych wypadków  

 

Awar, demon lubieżności  

background image

 

Dasim, mąciwoda, podżegacz do kłótni  

 

Sut, ojciec kłamstwa  

 

Zalambur, specjalizujący się w oszustwie kupieckim i handlowym,  

Iblis do dnia Sądu Ostatecznego otrzymał przywilej wprowadzania ludzi w 
błąd.Według św. Augustyna (Enchiridion, 28) i Mahometa (Koran XVIII, 50) 
Iblis to dżinn- dokładnie władca dżinnów. 
Mitologia arabska zna trzy kategorie duchów:  

 

Ałowie  

 

Dżinny (dobre i złe)  

 

Demony  

Jak głosi legenda, Mahomet nauczył prawnuka Iblisa niektórych sur Koranu.  
Isztar-Ishtar; mit.babilońsko-asyryjska bogini płodności, przyrody i wojny; 
bogini miłości utożsamiana z planetą Wenus.Główny miejscem kultu było 
sumeryjskie miasto Uruk (świątynia Eanna).W Babilonii czczona jako gwiazda 
wieczorna i bogini miłości zmysłowej (sakralna prostytucja).W Akkadzie i 
Asyrii czczona jako bogini wojny i zwycięstwa oraz jako jutrzenka.Małżonka 
Anu. Przedstawiana stojąca na lwie z łukiem i kołczanami.Atrybut: 8 lub 16-
ramienna gwiazda.  
Imra-najwyższy bóg czczony w Kafiristanie.Stwórca; tchnieniem ożywił innych 
bogów.Wytworzył ludzi ubijajac masło w złotym bukłaku z koziej skóry.  
Irra-mezopotamski bóg nieszczęścia i zarazy.Siał spustoszenie w sumeryjskich 
miastach dotykając najwymyślniejszymi chorobami ich mieszkańców.Siła tego 
demona przerażała nawet inne bóstwa, także te które w hierarchii bóstw były 
ponad nim.  
Iris-po grecku "tęcza"; siostra Harpii, dziewicza posłanniczka bogów, która 
przybywa z Olimpu, aby przekazywać rozkazy Zeusa i Hery.Najczęsciej 
przedstawiana ze skrzydłami i laska herolda.  
 
 

Jekon
-Jikon "podżegacz"; w etiopskiej Księdze Henocha herszt upadłych 
Aniołów. Z pomocą Asbiela zwiódł synów Bożych (tj. innych aniołów), kusząc 
ich widokiem pięknych córek ludzkich; z tymi to kobietami synowie Boży 
utrzymywali następnie grzeszne stosunki cielesne.  
Jetrel-w tradycjach o Henochu, jeden z dwustu upadłych aniołów.  
Jomjael-"dzień Boży"; jeden z upadłych Aniołów, strącony z niebios wraz z 
Szemhazajem, Szatanem i innymi.  
Juwart-niegdyś książę chóru Aniołów, obecnie służy w piekle.  
Jarri-hetycki bóg zarazy, którego trzeba przebłagiwać z wybuchem moru.  
 

background image

 

Kaim
-Kajm lub Kamio; przebywa w piekle, gdzie pełni funkcję wielkiego 
prezydenta.Pokazuje się pod postacią drozda.Dowodzi 300 legionami duchów 
piekielnych.Według De Plancy'ego Kaim ukazał się Lutrowi.  
Kakabel-Kochbiel lub Kokbiel, lub Kabajel, lub Kawkabel, lub Kochab; 
"gwiazda Boża", w przeważającej większości pism (np. w etiopskiej Księdze 
Henocha) jest złym (upadłym) Aniołem, mieszkańcem piekła, gdzie dowodzi 
365 tysiącami duchów, gotowych wykonać każde jego polecenie; on zaś, 
między innymi, uczy ich astrologii.  

Kali-hind.bogini śmierci i czasu (dosłownie "czarna"), żona (lub 
córka) Siwy (Sziwy).Kali to jedno z jej imion (wcieleń, 
wyobrażeń, obok takich jak Dewi lub Maha Dewi).Jest 
przedstawiana jako kobieta o czarnej skórze, czerwonym obliczu, 
ośmiu rękach, z naszyjnikiem z ludzkich czaszek na 
szyi.Wyobrażenie najstraszniejszego i najbardziej 
niszczycielskiego aspektu demonicznej bogini Dewi.Maąąc 
wytępić demony, tak przejęła się ich zabijaniem, że sama stała 
się demonem destrukcji.Gdy wpadła w szał bojowy, niszczyła i 
zabijała wszystko co stanęło jej na drodze, nie oszczędziła nawet 
własnego męża.Nabiegłe krwią oczy, kolia z ludzkich czaszek i 

girlanda z odciętych rąk to wizerunek szalonej tancerki, której wyznawcy do 
dziś wzbudzają strach indyjskiej ludności.Jednak według wierzeń nie jest zła do 
szpiku kości bo potrafi być dla swoich wyznawców wyjątkowo szczodra i 
wspaniałomyślna.Siła niszczycielska.W świątyniach Kali w dawnych czasach 
skł.ofiary z ludzi, obecnie z kóz i owiec.W Indiach kasta Thugów-jej 
wyznawców, zwanych też dusicielami, zrzeszała rytualnych zabójców.Kto 
rodził się w takiej kaście, otrzymywał nakaz religijny zabicia człowieka 
przynajmniej raz w roku, czy też na 3 lata.  
Kadesz-także Qades, kananejska bogini życia miłosnego, przedstawiana jako 
naga i stojaca na lwie, a w dłoniach trzyma węża.  
Kineu-u Indian północnoamerykańskich Złoty Orzeł, który przynosi piłkę 
(symbol słońca) do kosmicznej gry, pomiędzy niebiańskimi sprawcami 
piorunów, a mocami podziemnymi.  
Koyote-lub Coyote "Klejnot"; u Indian Apaczów i Nawahów dawca 
kultury.Musiał on usunać dzieci wodnego potwora imieniem Tieholtsodi, aby 
ustapiła powódz i wyłonił się piaty, obecny swiat.Wtedy kojot przyniósł 
ludziom ziarno siewne.Może on też odgrywać rolę podstępnego spryciarza.  
 
 

Lau(w)iasz
-w kabale, Anioł (upadły), który należał kiedyś do chóru tronów i 
chóru cherubinów.Sprawuje pieczę nad mędrcami i wybitnymi osobistościami. 

background image

 
Leviatan-"zwinięty" w mit.ugaryckiej-Lotan-potwór morski, utożsamiony z 
bogiem morza Jamem lub należący do jego orszaku; wąż z głębin, morze, 
Zachód.Zgodnie z Biblią mityczny potwór morski o 7 głowach, uosobienie sił 
przynoszących ludziom nieszczęście.Hebrajczycy przypisywali zarówno 
Baalowi jak i Jahwe zwycięstwo nad Leviatanem, rozumiejąc je jako 
zwycięstwo nad morzem i morskimi potworami.Przekonanie to zostało 
umocnione po przeprawie Jzraelitów przez morze w ucieczce przed wojskami 
faraona.Wydarzenie "rozstąpienia się morza" zostało uznane za niezwykły 
dowód pomocy Jahwe.Leviatan występuje także w proroctwach 
eschatologicznych, np."Księdze Izajasza" zapowiadającej, że w Dzień Sądu 
"...Pan ukarze [...] Leviatana, węża płochliwego, Leviatana węża krętego".W 
literaturze rabinackiej jest ona (lub on) utożsamiana z Rahabem, aniołem 
przedwiecznych głębin, i jest odpowiednikiem lądowego potwora Behemota.Jak 
głosi legenda, zarówno Lewiatan, jak i Behemot zostali stworzeni piątego dnia 
Stworzenia.Według św. Justyna Lewiatan to "zły Anioł".Zdaniem George'a 
Burtona, Leviatan to "hebrajskie imię babilońskiej bogini Tiamat".Graves i Pataj 
w Mitach hebrajskich piszą: "W tradycji kabalistycznej Lewiatan symbolizuje 
Samaela, księcia zła, którego czeka w przyszłości unicestwienie"
.W okultyźmie 
jest demonem, który "zachęca do niewiernści".U kresu czasów wszystkie dusze 
nieczyste zostaną połknięte przez Lewiatana (mitologia mandajska).Istota 
monstrualnie ogromna.Późno łac.Leviathan z hebr. Liwjathan (dosł."istota o 
wijącym się ciele"- krokodyl, wieloryb (?)). Psalmy: 74,14 ;104,26. 
Przedstawiany także jako smok o niebywałej sile, uchodził za stworzenie-
igraszkę Jahwe.Po wojnie aniołów został strącony do Szeolu gdzie stał się 
sojusznikiem Szatana.Wierzono, że w odwecie, tuż przed końcem świata, rzuci 
wyzwanie zastępom niebiańskim.W średniowieczu identyfikowany był z samym 
piekłem, gdzie wejściem miała być jego potężna paszcza. 

 
Lilith-lub Lilit, a także w l.mn.po aramejsku Lilin; oblubienica 
Samaela.Miała nawiedzać w czasie burzy odludne miejsca, zagrażając 
zwłaszcza dzieciom i kobietom w ciąży.Mit.sumeryjska- demon 
niższego rzędu, w Biblii żeński demon.W tradycji żydowskiej matka 
licznych Demonów, dusicielka małych dzieci, żeński Szatan w Noc 
Walpurgii (Goethe "Faust"). Pierwsza żona Adama, która wprowadziła 
go w arkana magii.Według rabiego Eliezera (Księga Adama i Ewy) 
Lilit codziennie rodziła Adamowi setkę dzieci.Zohar opisuje Lilit jako 
"ogniście namiętną istotę żeńską, która współżyła z pierwszym 

człowiekiem", ale kiedy Bóg stworzył Ewę, "uniosła się w powietrze i odleciała 
nad Morze Czerwone", skąd wciąż "próbuje usidlić ludzkość".Według innej 
wersji legendy Lilit była tak samowolna i złośliwa, że Adam nie mógł z nią 
wytrzymać, więc ona opuściła Raj i błąka się do dziś w wyższych regionach 
powietrznych.Wersja z haggady pochodzącej z IV wieku podaje zaś, że to Lilit 

background image

odtrąca Adama, gdyż ten w akcie seksualnym pragnie być na górze.Pod postacią 
sowy Lilit pojawia się w licznych legendach żydowskich.W kabale Lilit jest 
demonem piątku i przedstawiana jest jako naga kobieta, której ciało przechodzi 
w wężowe sploty.Po raz pierwszy Lilit pojawiła się w literaturze rabinackiej 
czesnego średniowiecza (w pochodzącym z X w. Alfabecie Ben Sira), jednak jej 
imię pochodzi od lili (lilitu), żeńskiego demona niższego rzędu w mitologii 
sumeryjskiej.Według mitu Gilgamesz i Enkidu, urządziła sobie dom w konarach 
huluppu, drzewa Inany, skąd chroniąc się przed Gilgameszem, uciekła na 
pustynię.W zaklęciach przejętych przez Babilończyków i Asyryjczyków Lilit 
pojawia się wśród złych demonów powodujących zarazę, gorączkę i 
śmierć.Nawiedza nocą mężczyzn, a z takiego związku rodzą się złe duchy 
czychające na ludzi, by ich rozedrzeć na strzępy.Rabini uważali Lilit za główną 
kusicielkę, demoniczną żonę Adama i matkę Kaina.W tradycji talmudycznej 
oraz w kabale (Zohar) większość demonów jest śmiertelna, natomiast Lilit i dwa 
inne żeńskie duchy zła "będą żyły i szkodziły człowiekowi aż do czasów 
mesjańskich, kiedy Bóg ostatecznie wypleni zło i nieczystość z powierzchni 
ziemi".Jak twierdzi Scholem, Lilit i Samael "wyemanowali spod Tronu Bożej 
Chwały, który zachwiał się nieco wskutek ich [wspólnych] wysiłków"; 
wiadomo, że Sammael (Szatan) przebywał niegdyś w niebie, wcześniej jednak 
żadne źródła nie wspominały, że towarzyszyła mu tam Lilit.Lilit używa wielu 
imion, z których siedemnaście wyjawiła (pod przymusem) prorokowi 
Eliaszowi.Iz.34,14. 

 
Loki-w mit.germańskiej diabeł, oszukańcze bóstwo, Demon 
zniszczenia i śmierci, mający doprowadzić do końca świata i 
bogów; na początku sprzyjał i pomagał innym bogom z czasem 
jednak jego podstępna i przebiegła natura okazała się dla niego 
wartością nadrzędną.W ostatecznej rozgrywce światłości i mroku 
decydującej o dalszych losach świata ma dowodzić mocami zła i to 

właśnie on ma poprowadzić je do boju.Postać zagadkowa.Ojciec wilka Fenrira, 
węża Midgardu i Hel.Towarzysz bogów, oszust.Sprawca śmierci Baldura; wódz 
demonów w walce z bogami-Ragnarok.Loki jest znany takze jako Lopt.Moze 

przeobrazac sie w najrozmaitsze postacie. 
 
Lha-mo-w buddyzmie tybetańskim nieprzejednany demon-kobieta 
otoczona płomieniami, przyodziana w szczątki człowieczego 
ciała.Na domiar wszystkiego rozkoszująca się smakiem ludzkiego 
mięska, popijająca go świeżą, jeszcze ciepłą krwią z oryginalnego 
kielicha, jakim był ludzki czerep.Ten najstraszniejszy z 

tybetańskich demonów jest obarczany winą za całe zło, choroby i wszelkie 
nieszczęścia.  
Lucyfer-Lucyper; według Biblii i tradycji chrześcijańskiej Anioł, który 
zbuntował się przeciw Bogu. Pierwszy z Aniołów, wygnany z nieba za 

background image

nieposłuszeństwo.W walce z Archaniołem Michałem został pokonany i strącony 
do piekła (książę piekieł). W XIII w. istniała sekta Lucyferianów, którzy 
wierzyli, że ostatecznie Lucyfer zwycięży Michała. Lucyfer-czyli "niosący 
światło", opisany m.in. w "Panu Tadeuszu" Mickiewicza. Pojawia się w 
kształcie najpiękniejszego dziecka.Kiedy jest rozzłoszczony ma rozognioną 
twarz, ale nie ma w tym nic potwornego.Pojawia się także jako czarny, 
przepiękny Anioł, jego głos sprawia, że wnętrze słuchającego drży.Oświecenie, 
powietrze, gwiazda poranna. Spolszczone z łacinskiego Lucifer-"jutrzenka"; w 
chrzescijaństwie stało sie imieniem diabla, co wywodzi sie z Izajasza 14,19, 
gdzie stracenie króla Babilonu do piekieł porównywano z upadkiem promiennej 
jutrzenki (po hebrajsku helal).Ojcowie Koscioła przeniesli imię Lucifer na 
Szatana.Kilka grup gnostyckich uważało Lucyfera za samoistna siłę Boska lub 
za "pierworodnego syna Bożego".  
Ladon-w mitologii greckiej demoniczny węźosmok, który w ogrodzie Hesperyd 
strzeże drzewa rodzacego złote jabłka.  
 
 


Mammon
-Mamon, Mamona; z aramejskiego 
"zysk", pieniądze.Termin spotykany w Talmudzie 
jako określenie bogactwa (często w sensie 
pogardliwym).W wierzeniach dawnych ludów zły 
duch, najczęściej przybierający postać kobiecą.W 
judaiźmie i chrześcijaństwie bożek bogactwa lub 
dóbr materialnych, pieniędzy.W Nowym 
Testamencie oznacza siłę demoniczną, rozbudzającą 
żądzę bogactw.Demon skąpstwa.To on nauczył 
ludzi rozdzielać łono ziemi, by wyrwać z niego 
skarby. 

 
Mania-1.mit.grecka- szału, bogini spokrewniona z Eumenidami.2.mit.rzymska- 
dawna italska bogini, uważana za matkę Manów, później Larów; 
prawdopodobnie wymyślona przez rzymskich uczonych w czasach Warona (I 
w.p.n.e.).Etruska bogini piekła.  
Marchocjasz-Marchosias; Anioł, który przed upadkiem należał do chóru 
panowań.W piekle jest "wielkim markizem".Przywołany zjawia się pod postacią 
wilka lub wołu ze skrzydłami gryfa i ogonem węża.De Plancy zaś podaje, że 
Marchocjasz "ukazuje się pod postacią dzikiej lwicy ze skrzydłami sępa i 
ogonem węża". Marchocjasz wyjawił Salomonowi, że "po upływie 1200 lat ma 
nadzieję powrócić na siódmy tron (w niebie)".  
Marduk-mit.babilońska-pierwotnie bóg wiosennego słońca, czczony w 
Babilonie.Z sumeryjskiego Amar-utuk "cielak boga słońca", po hebrajsku 
Merodach.Od czasów Hammurabiego państwowy bóg Babilonu.Przez 

background image

utożsamianie z sumeryjskiem Asalluchi stał się bogiem sztuki zaklinania, magii 
oraz madrosci.Stwórca Wszechświata, dobroczyńca ludzkości, władca 
magii.Syn Ea, mąż Sarpanitu.Wyobrażany jako brodaty mężczyzna w 
cylindrycznej koronie.W lewej ręce trzymał insygnia władzy.Główne miejsce 
kultu: świątynia Esangila w Babilonie.Jednym z wielu jego przydomków był 
Bel.Ojciec Nabu.Wykazywał rysy boskiego lekarza, sędziego i niosacego 
swiatło (bóg słońca wiosennego), a nawet uchodził (jako Bel) za pana 
bogów.Inne miejsce kultu: zigurat w Etemenaki.  
Mehit-albo Mechit; czczona w okolicach Thinis staroegipska lwia bogini, 
uchodzaca za małżonkę Onurisa.Znaczenie jej imienia jest "pełna", ze względu 
na odtworzone oko słonca (?).  
Marut-Marout lub Marot; hebr. gorycz, w tradycji żydowskiej Anioł, który 
wraz z Harutem został wyposażony przez Boga "we wszelkie pełnomocnictwa 
do sprawowania pieczy oraz nauczania rodzaju ludzkiego".Marut wywodzi się z 
mitologii perskiej, (wspomina o nim również Koran).W mit. perskiej Harut i 
Marut byli wysokiej rangi Aniołami (Amesz Spentami), znającymi sekretne imię 
Boga; na swoje nieszczęście, imię to wyjawili kobiecie o imieniu Zobra lub 
Zuhra. W przypisie do XIV ody Hafiza czytamy, że wykorzystując moc 
Wyjawionego Imienia, Zuhra przeniosła się na planetę Wenus, "z którą w 
mitologii mahometańskiej jest odtąd utożsamiana"; upadli Aniołowie (Harut i 
Marut) "zostali za karę uwięzieni i od tej pory wiszą głową w dół w lochu 
niedaleko Babilonu, gdzie, jak głosi legenda, uczą magii i czarnoksięstwa".  
Mama Brigitte-W Voo Doo jest uosobieniem miłości i śmierci.Jej wyznawcy 
spotykają się pod wierzbami płaczącymi-jej świętymi drzewami, by tam 
oddawać jej cześć, a także prosić ją o sprowadzenie nieszczęścia na upatrzonego 
wroga.Groby znajdujące się pod jej opieką są oznaczone charakterystycznymi 
piramidkami usypanymi z kamieni.  
Mefistofeles-Mefisto lub Mefistofil; "unikający światła", średniowieczne imię 
diabła nie wyjaśnionego pochodzenia.Jeden z siedmiu Diabłów głównych, 
najbardziej znany z "Fausta" Goethego.Szatańsko przewrotny, szyderczy, 
sarkastyczny, drwiący, demoniczny. Rozpoznaje się go po zimnym 
okrucieństwie, jadowitym śmiechu, który doprowadza do łez, i okrutnej radości, 
jaką wywołuje u niego czyjś ból.To on posługując się kpiną, wyśmiewa zalety, 
gardzi talentami, wprowadza w rozgłos oszczerstwa.Z hebrajskiego "mephir"-
niszczyciel, "tophel"-kłamca.Jeden z wysłanników Szatana.W średniowieczu 
kojarzono go z brokerem sił nieczystych.Pod postacią klechy negocjował 
warunki paktów, w których głowną kartą przetargową była ludzka dusza.  
Moloch-zniekształcone hebrajskie Melech=król.Epitet starożytnych bóstw 
semickich, którym skł.ofiary z ludzi.Chtoniczne bóstwo, czczone na terenie 
Kanaanu, bóg ognia.Ofiary zwłaszcza z dzieci.Jego kult wśród Izraelitów 
potępiali prorocy (np.Jeremiasz).Odpowiednik greckiego Kronosa; bóstwo 
występujące w ST, czczone w Tyrze i Kartaginie.Przedstawiano je jako starca z 
baranimi rogami.Jego kult kojarzył się z czymś haniebnym i 

background image

odrażającym.Przelewając krew dzieci składanych mu w ofierze, jego wyznawcy 
pragnęli zapewnić sobie długie i beztroskie życie oraz ustrzec się przed 
działaniem złych uroków innych demonów.Kult Molocha jest dziś mylnie 
kojarzony z Czarną Mszą satanistów.  
Mara"niszczyciel"; buddyjski demon, ucieleśnie zła w ludzkiej 
podświadomości.Za jego sprawą osiągnięcie stanu nirwany jest nierealne i aby 
uniemożliwić śmiertelnikom wyzwolenie się z magicznego koła śmierci i 
narodzin, robi co może aby omamić ich umysły.Mistrz iluzji i ułudy, 
niezmordowany wróg każdego, kto chce zaznać szczęścia.  
Mantus-mit.etruska- demon, król świata podziemnego, przedstawiony ze 
skrzydłami, z pochodnią i w koronie na głowie.Rzymianie utożsamiali go z Dis 
Pater (w mit.rzymskiej władca podziemi, utożsamiany z gr.Plutonem).  
Melek Taus-diabeł jezydów.  
Metztil-aztecka bogini nocy.  
Mictlan-aztecki bóg śmierci.  
Milcolm-diabeł Ammonitów.  
Mordad-Anioł śmierci u Magów.  
Maat-personifikacja porzadku swiata u starożytnych Egipcjan, ucielesnia 
prawo, prawdę i prawidłowosć.Uważana za córke stwórcy swiata Re.  
Mahisza-indyjski Demon, który w walce z zastępami Indry przybierał rozmaite 
postacie, na koniec bawołu jako symbol smierci.  
Mulciber-w "Raju utraconym" Miltona jest on upadłym Aniołem, który "wieże 
ongi budował w Niebiosach".  
Murmur-Murmus; przed swym upadkiem był Aniołem chóru tronów i 
Aniołów. W piekle jest wielkim księciem i dowodzi 30 legionami 
duchów.Ukazuje się pod postacią wojownika w książęcej koronie, 
dosiadającego gryfa.Według De Plancy'ego Murmur "ukazuje się pod postacią 
żołnierza dosiadającego sępa, otoczonego mnóstwem trąbek (...), a poprzedza go 
dudnienie trąb".Naucza filozofii i przymusza dusze zmarłych, aby odpowiadały 
na jego pytania.  
Midgardu-waż, czasami błędnie nazywany Midgard, w mitologii germanskiej 
olbrzymia demoniczna postać, która spłodził Loki.Spoczywa w oceanie 
kosmicznym, otaczajac swym cielskiem ziemie zamieszkana przez ludzi (czyli 
Midgard), przedstawiona jako płaski krag.Głównym wrogiem Midgardu jest 
Thor.  
Morpheus-lub Morfeusz; grecki bóg snów.W religii nie odgrywał żadnej roli.  
 
 

Naamah
-hebrajska kobieta-demon uwodząca mężczyzn.  
Nelchael-upadły Anioł, zajmujący się w piekle nauczaniem astronomii, 
matematyki i geografii.  

background image

Nergal-Bóg babiloński ("potęga wielkiego mieszkania"), równocześnie straszny 
i dobroczynny.Siewca nieszczęść, pan podziemi, gdzie panuje wraz ze swą 
małżonką Ereszkigal; hojny dawca życia, sprawiedliwy sędzia.Późne texty 
utożsamiają go z bogiem słońca, co tłymaczy jego "dwulicowość", gdyż słońce 
posiada cechy dobroczynne, a równocześnie skutki promieni bywają 
szkodliwe.W III tysiącleciu p.n.e. występuje jako bóg miasta Kuta (dzisiejszego 
Tell Ibrahim blisko Babilonu), gdzie znajdowała się świątynia Emeslan.Siedzibą 
Nergala i jego małżonki ("pani wielkiej ziemi") była czwarta część 
wszechświata, Arralu- podziemie nazywane "ziemią", "ziemią bez powrotu", 
czyli miejsce pobytu zmarłych, do którego schodzi duch umarłego.To ciemne 
królestwo było wyobrażane jako wielkie miasto otoczone murami, pełne pyłu i 
mroku.Opuścić je można było wyjątkowo za zgodą boga lub też uciekając i 
powracając na ziemię jako widziadło, by szkodzić i straszyć ludzi, jeżeli nie 
zadbali o odpowiedni pogrzeb. Babilończycy wierzyli, że mieszkaniec Arralu 
odczuwa te same potrzeby co żywy,tyle tylko, iż nie może ich sam zaspokoić i 
żąda pomocy od żyjących (krewnych). W królestwie Nergala najlepiej czuje się 
ten, kto poległ w bitwie-może on bowiem żyć na wyspie szczęśliwej, położonej 
u ujścia rzeki, a nawet uzyskać nieśmiertelność. W teologii Babilończyków 
życie pośmiertne nie odgrywało jednak znaczącej roli, modlili się raczej do 
Nergala o to, co płynęło z jego chojności i miało znaczenie w życiu doczesnym.  
Nihasa-diabeł Indian amerykańskich.  
Nija-polski (??) bóg podziemnego świata.  
Neto-starohiszpanski bóg wojny o charakterze astralnym.Imie jego wiaże się z 
celtyckim Neto-"wojownik".  
gNyan-tybetańskie duchy mieszkajace w drzewach i głazach, mogace zsyłać 
choroby i smierć.  
 
 

Olivier
-ex-książę chóru Archaniołów, o którym wspomina Michaelis w 
"Admirable History of the Possession and Conversion of a Penitent Woman".Ma 
być on demonem, który "zachęca do okrucieństwa i chciwości".  
Orcus-rzymski bóg swiata podziemnego, władca państwa umarłych.Występuje 
jako Demon o czarnych skrzydłach.  
Oready-w mitologii greckiej-nimfy żyjace w górach i grotach.  
Oromatua-w wierzeniach polinezyjskich, zwlaszcza na Tahiti-istota w postaci 
widmowego cienia, a także niższe bóstwa, dręczace ludzi.  
 
 

Pajmon
-Paimon; "dzwonienie", przed swym upadkiem był Aniołem, teraz w 
piekle jest wielkim królem, podlegającym jedynie Lucyferowi.Pod rozkazami 
Pajmona służy 200 legionów duchów wywodzących się "częściowo z chóru 

background image

aniołów, a częściowo z chóru potęg".Wezwany ukazuje się pod postacią 
"mężczyzny o twarzy kobiety, ze skrzącym się drogimi kamieniami diademem 
na głowie".Według Wierusa przy specjalnych okazjach Pajmonowi towarzyszą 
dwaj wielcy książęta piekieł, Bebal i Abalam.  
Pan-mit.grecka.Arkadyjskie bóstwo lasów i pasterzy, które zapewniało 
płodność stad.Syn Hermesa i nimfy Kalisto (Dryope), wyobrażany jako 
mężczyzana z rogami, uszami, brodą, ogonem i nogami kozła.Był uwodzicielem 
nimf, z których wiele, aby nie stać się ofiarą jego chuci, wolało śmierć lub 
przemianę (Pitys-w sosnę, Syrinks-w trzcinę).Z trzciny Pan zrobił rodzaj fujarki 
i nazwał ją syrinks (syringa). Uchodził za łagodnego, jednak w chwilach gniewu 
budził lęk (stąd "paniczny strach", "panika").Według Herodota Pan przed bitwą 
pod Maratonem obiecał pomóc Ateńczykom, za co ustanowili oni jego kult w 
mieście i rozslawili po całej Helladzie.W Rzymie utożsamiano Pana z 
Faunem.Był patronatem poetów, często jego imię było podstawą spekulacji 
religijno-filozoficznych (słowo PAN w znaczeniu "wszystko").Chrześcijanie 
identyfikowali Pana z diabłem.Mity o nim stanowiły częsty temat w 
starożytności (hymny: homerycki, orficki, epidauryjski) i literaturze nowożytnej 
("Hymn of Pan" P.B.Shelleya), powstaly też oparte na tym micie utwory 
muzyczne (kantata J.S.Bacha). Pan był tematem licznych prac plastycznych 
zarówno w starożytności (hellenistyczna grupa "Pan z Afrodytą", reliefy, 
malarstwo w Pompejach), jak i w czasach nowożytnych (A.Carracci, 
P.P.Rubens, J.Jordaens, N.Poussin, A.Radin, P.Picasso).  
Penemue-Penemuel lub Tamuel, lub Tamel, lub Tumael; "wnętrze" ,w 
tradycjach o Henochu, jeden z upadłych Aniołów, który "nauczył ludzi pisania 
atramentem na papierze", sztuki potępianej jako zła i niemoralna.Penemue 
"pouczał także dzieci ludzkie o blaskach i cieniach życia oraz wprowadzał w 
tajniki mądrości".  
Pluton-grecki Plouton, bóg podziemia. 
Procel-Krocel lub Pucel, lub Pocel; niegdyś Anioł chóru potęg, obecnie wielki 
książę piekła, dowodzący 48 legionami złych duchów.Krocel zwiarzył się 
Salomonowi, że w przyszłości spodziewa się odzyskać utracony tron (w 
niebie).Tymczasem zajmuje się nauczaniem geometrii i sztuk wyzwolonych.  
Pursan-Purson lub Kurson; przed swoim upadkiem Pursan był Aniołem chórów 
cnót i tronów.Obecnie jest królem "niższego świata" i dowodzi 22 legionami 
złych duchów.Wedle anonimowego autora traktatu magicznego Ognisty Smok, 
czyli panowanie nad duchami Pursan jest "trzecim generalnym adiutantem 
cesarza", tj. Lucyfera.Ukazuje się pod postacią "człowieka z lwią twarzą, 
trzymającego w ręku żmiję i dosiadającego niedźwiedzia".Pursan zna przeszłość 
i przyszłość oraz potrafi odnaleźć ukryte skarby.Według De Plancy'ego Pursan 
jest także "ojcem dobrych duchów opiekuńczych".  
Prozerpina-grecka bogini podziemia.  
Pwcca-walijskie imię szatana.  

background image

Perit-w Albanii-żenskie duchy górskie w białych sukienkach.Kto niedbale sie 
obchodzi z chlebem tego robia garbatym i krzywym.  
Polifem-Polyphemos, jednooki syn boga mórz Poseidona i nimfy Thoosa.Był 
jednym z Cyklopów, do których jaskini trafił Odys.  
 
 

Q'areb Zareg
-demon wywołujący złe sny.  
 
 

Rimmon
-demon syryjski czczony w Damaszku.  
Radon-lub Rad, bóg radości.Radon przekazywał ludziom wyroki 
Rugewita.Mówił, że spotka ich po śmierci nagroda lub kara, że pójdą do nieba 
albo będą musieli się błąkać po ziemi.Był przewodnikiem zmarłych, idących do 
słowiańskiego piekła.Zanim jednak miało do tego dojść, wpierw Merot odbierał 
umarłym ducha.Trzymał u siebie tak długo, aż zgłosił się po niego Radon.Jeżeli 
zaś duch człowieczy był niewart podziemia, Merot skazywał go na tułaczkę i 
karę na ziemi, natomiast po duchy dobre zgłaszał się Kuślak.(Izabela Kopij) 
 
Rugewit-jego posąg był wyciosany z drewna i był bardzo wielki.Miał siedem 
głów, siedem mieczy u pasa, a ósmy tężny kłobuk.Piersi i tułów były wewnątrz 
wyżłobione i gniezdziły się tam jaskółki.Rugewit był zastępcą i namiestnikiem 
Peklenca, ponieważ sądził potępieńców.Nigdy nie opuszczał podziemnego 
świata.Zresztą nawet Peklenc bez jego zezwolenia nie mógł opuścić 
podziemia.Rugewit był w mniemaniu Słowian słońcem pod ziemią, jeżeli zwali 
go Witem.Wszak świętowit był dla nich uosobieniem słońca na ziemi.Rugewit 
nie przyjmował do słowiańskiego piekła samobójców i topielców.Nie miały tam 
dostępu dusze chrześcijan i wyznających inne religie niż słowiańska.Słowianie 
byli przekonani, że samobójcy, topielcy i wszyscy inni musieli tułać się po ziemi 
i dokuczać złym ludziom, strasząc ich i zsyłając na nich wszelkie 
nieszczęścia.Można było się od nich wyzwolić, gdy napastowany zawołał "To 
Lubię!".Było to szczęśliwe wyzwolenie, ponieważ tułająca się dusza mogła 
pójść nareszcie do Peklenca, albo powtórnie się narodzić.(Izabela Kopij)  
Ratri-w mitologii indyjskiej-Noc, siostra jutrzenki Uszas.Dobrotliwa bogoni 
chroniaca od zbójów i wilków.  
Rewana-majacy 10 głów i 20 ramion władca Rakszasów, kategorii demonów 
indyjskich.W drodze umartwiania się wymusił od Brahmy Boski Oręż i 
niesmiertelnosć.Aby zlamać jego potęgę bóg Wisznu narodził sie jako królewicz 
Rama.  
 
 

background image

Sabazjos-Sabasios lub Sabazios.Mit.tracko- frygijska, bóg czczony w Grecji, 
szczególnie w Atenach od V w.p.n.e., identyfikowany z Dionizosem (jako 
Dionizos starszy, syn Zeusa i Persefony).Kult Sabaziosa- kult węża (o 
charakterze orgiastycznym) rozpowszechnił się w okr.hellenistycznym (III-I 
w.p.n.e.) i cesarstwa rzymskiego.Był połączony z misteriami, w których dużą 
rolę odgrywał wąż.Sabaziosa utożsamiano wtedy z wieloma bóstwami i 
obdarzono epitetem Hypsistos (po grecku "najwyższy").W jego kulcie duże 

znaczenie miało wyobrażenie prawej dłoni w 
geście błogosławieństwa, pokrytej 
wizerunkami boga i jego atrybutami 
(jaszczurka, żaba, żółw, szyszka pinii).W 
sztukach plastycznych przedstawiano go jako 
mężczyznę z brodą w czapce frygijskiej. 
 
Sachmet-Sechmet, po grecku Sachmis; 
egipska bogini zemsty, wojny i 

chorób.Bogini-lwica z Memfis.Początkowo prawdopodobnie lokalna (z 
miejscowości Rehes) bogini nomu letopolitańskiego (Dolny Egipt).W Memfis 
była małżonką Ptaha i matką Nefertuma.Czczona też wraz z Hathor i Mut w 
Karnaku.Przedstawiana jako kobieta z głową lwicy ozdobioną tarczą słoneczną 
(personifikacja Oka Słonecznego) i ureuszem, trzymająca w dłoniach berło i 
znak wiecznego życia (ankch).Kapłani Sachmet tworzyli specjalne zrzeszenie 
uzdrowicieli, którzy za pomocą magii walczyli z chorobami.  
Sammael-Camael lub Samiel; arcydemon zwany "jadem bożym".Jego także 
zrzucono z niebiańskiego majestatu.Po przybraniu samowolnej i całkowicie 
niezależnej postaci uwalniał ludzi od trudów życia podsuwając im same 
alchemiczne i naturalne specyfiki spożywcze, po ich skosztowaniu siły witalne 
ofiary natychmiast opuszczały ciało; w pismach apokaliptycznych imię Anioła 
od III w. utożsamianego z Szatanem, skłaniającym człowieka do wszelkich 
wystepków.Bywa też rozumiany jako Anioł Smierci.W niektórych tradycjach 
określany jako "ślepy Anioł" lub utożsamiany z Lewiatanem jako "ślepy smok".  
Sfinks"dusicielka"; jako kobieta-lew była batem na tępych ludzi.Zabijała 
wszystkie bezmyślne istoty, którym zdarzyło się trafić na teren jej łowów.  
Sammu-diabeł środkowo-azjatycki.  
Shaitan-henochiański równoznacznik Szatana.  
Siwa-Sziwa; sanskryckie "niszczyciel", jeden z najważniejszych bogów 
hinduskiego panteonu.Jest twórcą, opiekunem i niszczycielem świata.Jego 
funkcja w triadzie z Brahmą i Winszu jest przede wszystkim 
niszczycielska.Siwa (Śiwa) jest czczony jako bóstwo płodności pod falliczną 
postacią lingi (linga-znajduje się w każdej poświęconej mu świątyni) oraz na 
pd.Indii jako Nataradźa, tańczący w kręgu płomieni król Aktorów.We 
wczesnym (wedyjskim) okr. hinduizmu występował jako Rudra, przywódca 
bóstw burzy i wichrów.Potem czczony na ogół jako Pan Zwierząt, Wielki Jogin 

background image

i Pan Tańca.Chociaż jego imię znaczy Wszechdobry, znany 
jest z gwałtownego charakteru, co ujawnia się zwł.wtedy, gdy 
przerywa mu się głęboką medytację na kosmicznej górze 
Kajlasia.Spopiela wówczas intruza spojrzeniem 
umieszczonego między brwiami trzeciego oka.Tak stało się z 
Kamą, podobnym do Amora bogiem miłości, który wypuścił 
strzałę z łuku chcąc, by Śiwa zwrócił uwagę na swą 
małżonkę.Podobny los spotkał syna S., boga mądrości Ganesę, 
któremu trzeba było przyczepić inną, słoniową głowę w 

miejscu spopielonej.Jak wyjaśnia mit, dwoistość Siwy bierze się stąd, że wypił 
truciznę wyłowioną nieoczekiwanie z mlecznego praoceanu kosmicznego, aby 
ją zneutralizować w swym ciele.Trucizna zabarwiła ciało Siwy na kolor sino-
niebieski, będący w Indiach symbolem Nieskończoności.  
Supay-Zupay lub Cupay; bogini świata podziemnego Inków.W wierzeniach 
indiańskich był keczuańskim duchem, niekoniecznie złym, któremu tubylcy w 
okr.dniach w roku składali ofiary.Hiszpańscy misjonarze wzięli sobie za punkt 
honoru przekonać Indian, że ich bóstwo jest ucieleśnieniem samego zła.Tępili 
go z takim zapałem i upersonifikowali w nim tyle szatańskich cech, iż wkrótce 
sami zaczęli używać imienia Supay, zamiast słowa Szatan.Zupay stał się 
nadrzędnym diabłem, Lucyferem Ameryki.Misjonarze więc wymodelowali 
sobie takiego diabła, jakiego potrzebowali.Straszył Inków swą bezwzględnością 
i okrucieństwem.Dla przebłagania jego gniewnego nastroju, indianie składali mu 
ofiary z małych dzieci.Zapach przelanej świeżej krwi hamował jego gniewny 
zapał.  
 
 
Szemhazaj-Amezjarak lub Amazarek, lub Semjaza, lub Szamjaza, lub 
Simchazi, lub Aza; imię prawdopodobnie powstałe z połączenia słowa Szem 
(imię) oraz Aza (Anioł).Szemhazaj jest jednym z wodzów upadłych 
Aniołów.Według legendy Szemhazaj i Azael, "dwaj zaufani Aniołowie Boga", 
zstąpili z nieba na ziemię i utrzymywali grzeszne stosunki z córkami ludzkimi. 
W etiopskiej Księdze Henocha Anioł, który nauczył rzemiosła 
czarnoksiężników i zielarzy.Jest jednym z dwustu Aniołów, którzy współżyli z 
córkami ludzkimi. Szemhazaj był Serafinem, który wyjawił młodej dziewczynie 
Istar (Istahar) "pełne Imię Boga".Wprawdzie okazał on skruchę, ale od tej pory 
wisi głową w dół między niebem a ziemią i jest widoczny jako gwiazdozbiór 
Oriona.Inna legenda mówi, że Aza nieustannie spada, z jednym okiem 
zamkniętym, a drugim otwartym, tak aby przez cały czas miał świadomość 
swego położenia i tym więcej cierpiał.W Zoharze czytamy, że Szemhazaj pojął 
za żonę jedną z córek Ewy i spłodził nią "dwóch potwornych synów, zwanych 
Hiwa (Hamija) i Hija.Każdy z nich zjadał tysiąc wielbłądów dziennie, tysiąc 
koni i tysiąc wołów".W Byronowskiej wersji legendy Szemhazaj nosi imię 
Azaziel, a Istahar- holibamah.Wersja Księgi Henocha z Qumran, zawiera list 

background image

Henocha do Anioła o imieniu Szamazja (Szemhazaj) i jego 
współtowarzyszy.Istnieje także inne wyjaśnienie wygnania Azy z nieba: 
sprzeciwił się on wyniesieniu Henocha, kiedy patriarcha został przeniesiony w 
Anioła Metatrona.  
Scylla-po grecku Skylla-"suka", potwór czyhajacy w ciesninie morskiej, który 
pożerał przepływajacych.Miał 12 łap i 6 psich głów.  
Sugaar-u Basków męski duch w postaci węża, który żyje pod ziemia, ale potrafi 
też, jako ognisty sierp, przelatywać po niebie; w pewnych okolicach uważa się 
go za ducha Maju, gdzie indziej za diabła.  
Saamed-Anioł ciemności.Za jego to sprawą po zapadnięciu zmroku dopadają 
ludzi wszelkie nieszczęścia On jest też przyczyną tak wielkiej ilości 
niebezpieczeństw, jakie przynosi ze sobą noc.Jego pasją jest odbieranie życia w 
najciemnieszych zakątkach mrocznych miast i miasteczek.  
 
 

Tamuz
-Tammuz lub Dumuzi (mit.mezopotamska), sumeryjski, babiloński i 
asyryjski bóg wegetacji roślin i urodzaju, opiekun stad.W sztuce przedstawiany 
z kłosami w rękach lub u ramion.Ukochany bogini Isztar (sumeryjska 
Inanna).Co roku w okresie lata (pocz.suszy) umierał, aby po kilku miesiącach 
powrócić na ziemię ze świata zmarłych. Jego powrót oznaczał początek 
wegetacji roślin.  
Tlazolteotl-u Azteków była boginią ekstazy, upojenia alkoholowego i 
œ

mierci.Zainicjowała odprawianie kultu ciemnych mocy i czarnej magii.Fakt 

odbierania przez nią życia jest pomijany przez sposób w jaki to robiła.  
Tanit-mit.fenicka; bogini nieba, księżyca i płodności.Czczona głównie w 
Kartaginie, utożsamiana z Asztarte, Małżonka Baala Hammona.Z jej kultem 
związane były ofiary z ludzi (zwłaszcza z dzieci).W jej świątyni znajdowała się 
wyrocznia, mająca wielkie znaczenie w czasach cesarstwa 
rzymskiego.Symbolami Tanit były: gołąb, owoc granatu, ryba, palmi i "znak 
T".Przedstawiana była pod postacią kobiety podtrzymującej rękami piersi.  
T'an-Mo-chiński odpowiednik diabła, symbolizujący żądzę i zawiść.  
Tezcatlipoca-drugi po Quetzalcoatlu najważniejszy bóg panteonu Azteków. 
Wszechobecny stwórca wyst.pod wieloma postaciami, m.in. jako T.czarny- bóg 
nocy i Tezcatlipoca czerwony- bóg świayłości, tworzący na zmianę z 
Quetzalcoatlem Wszechświat.Ich ciągła walka i każde zwycięstwo jednego z 
nich było równoznaczne z nowym aktem twórczym, symbolizowało także 
zmaganie się sił przyrody- dzień zwyciężony przez noc i vice versa.Imię 
T.oznacza "Dymiące Zwierciadło".Był bogiem opatrzności biorącym udział we 
wszystkich spr.ludzkich, bogiem ciemności i grzechu, wynalazcą ognia, 
patronem czarnoksiężników, magii, książąt i wojowników, zimna i lodu. 
Przedstawiano go jako postać z twarzą pomalowaną w żółte i czarne pasy z 

background image

nożem krzemiennym lub obsydianowym, albo z dymiącymi zwierciadłami- 
jednym na skroni i drugim w miejscu nogi oderwanej przez potwora ziemskiego.  
Thot-Tot lub Dżehuti (mit.egipska), bóg księżyca, pan czasu. Przypisywano mu 
wynalezienie pisma.Patron pisarzy i nauk, opiekun cyfr, rachunków i 
kalendazra, bóg magii (w czasach greckich czczony jako Hermes Trismegistos-
"Hermes po trzykroć wielki").Gł.miejscem kultu było Chemnu (Szmunu), grecki 
Hermopolis (obecnie al-Ashmunajn).Wg.mitów ozyriańskich był kochankiem 
matki bogów Nut.Ożywił poćwiartowane ciało Ozyrysa i wyleczył wyrwane 
oczy Horusa.Na Sądzie Zmarłych pełni rolę sekretarza.Thota przedstawiano 
jako ibisa, człowieka z głową Ibisa lub jako pawiana (jego święte zwierzęta).  
Tunrida-skandynawska kobieta-diabeł.  
Tyfon-lub Typhon (mit.grecka).Potwór o 100 smoczych głowach i wężach 
zamiast nóg.Najmłodszy syn ziemii (Gai) i Tartara; zrodzony dla pomszczenia 
klęski tytanów. Pokonany przez Zeusa, zrzucony do Tartaru i przywalony Etną.  
Tenenit-bogini piwa, wymieniana w egipskiej "Księdze Umarłych".  
Tiamat-po akkadzku "morze"; potworzyca chaosu w rodzaju smoka, podbita 
przez Marduka, który z jej połówek uczynił niebo i ziemię.  
 
 

Ukko
-fiński bóg grzmotu, zwany tez Isainem-"ojczulek".W czasie burzy mówi 
się, że to bóg przetacza kamienie albo miele zboże.  
Utbor-w skandynawskich, a zwłaszcza norweskich wierzeniach ludowych-
demoniczna istota, która powstaje z niestarannie usuniętego po porodzie 
łożyska; może się stawać niewidzialna lub widzialna, stara sie pozbawić matkę 
życia.  
 
 
V - W 
Vagirio
-to henochiańskie bóstwo było nie tyle demonem co samą esencją zła i 
śmierci.Jest to ciemna strona duszy samego Stwórcy.Tak samo nieśmiertelna i 
samoistna jak jej jasna połowa.Alfa i omega sił nieczystych, nieskończona 
niedoskonałość, a także inicjator i stwórca Smoka-Węża starodawnego.Jego 
symbolem było magiczne koło symbolizujące życie i śmierć, później 666, które 
we wczesnym chrześcijaństwie przypisano Szatanowi.Jest dowodem na to, że 
nawet po Dniu Ostatecznym-Dies Irae, zło w jakiejś tam formie napewno 
przetrwa.  
Velnias-litewska nazwa diabła; Velionis-"umarły".  
Wadd-w starożytnych południowoarabskich państwach bóg Księżyca i kraju, 
teonim ten oznacza "miłosć, przyjazn".Jego świętym zwierzęciem był wąż.  
Wotan-jedno z wcieleń germańskiego boga Odyna.Był patronem Berserków, 
wojowników tak walecznych, co szalonych.Tak potrafił zagrzać wojownicze 

background image

serca do walki, że z okrzykiem jego imienia potrafili nawet nago rzucać się w 
sam środek pola bitwy.  
Whiro-u Maorysów na Nowej Zelandii bóg ciemnosci, zła i smierci.Jest 
przeciwnikiem boga swiatła i płodnosci Tane.Pomocnikami Whiro sa duchy 
chorób.  
Whope-u Indian Sjuksów córka boga słońca Wi i żona południowego 
wiatru.Pewnego dnia zeszła na ziemię i odwiedziła lud Sjuksów, przynoszac mu 
fajkę jako symbol pokoju.  
Wi-bóg słońca u Indian Sjuksów, uważany za wszechwiedzacego i za obrońcę 
męstwa i wiernosci.Sposród zwierzat był mu szczególnie bliski bizon, niekiedy 
uważany za formę przejawiania sie tego boga.Córka Wi była piękna Whope.  
 
 
X - Y 
Xalpen
-u Indian Ona z Ziemi Ognistej zła bogini ziemi, która podczas inicjacji 
stara sie wciagać chłopców pod ziemie, okrutnie ich meczy i nadużywa 
seksualnie.  
Xocotl-bóg ognia i gwiazd pierwotnie czczony przez Indian Otomi, pózniej 
przejety przez Azteków.  
Yehl-Yetl; u plemienia Tlinkit w Kanadzie północno-zachodniej: bóg stwórca w 
postaci kruka.  
Yaotzin-Aztecki bóg piekła.  
Yen-lo-wang-Chiński władca piekła.  
 
 

Zazel
-z arabskiego Zuhal-"Saturn", okreslenie demona władajacego planeta 
Saturn.  
Zeus-najwyższy bóg grecki, syn Kronosa i Rhei.Kiedy Zeus dorósł stracił 
swego ojca i innych Tytanów do Tartaru.Jego braćmi sa: Poseidon i Hades.Zeus 
tronuje na Olimpie ze swa małżonka Hera.Mit mówi także o zwiazku boga 
Nieba z boginia Ziemi Demeter.U Rzymian odpowiednikiem greckiego ojca 
bóstw stał się Jupiter.  
Zotz-u Majów bóg w postaci nietoperza, od dzisiaj bedacy bogiem 
opiekunczym Indian Zotzil i kilku plemion gwatemalskich.