Jak długo można chorować bez ryzyka zwolnienia z
pracy?

27.10.2007.

Pracodawca nie może wypowiedzieć choremu pracownikowi umowy o prac
Ochrona przed zwolnieniem z pracy przysługuje jednak tylko przez

Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o prac
w pracy z powodu choroby, jeżeli nie upłyn
bez wypowiedzenia, co wynika z art.
rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, przy braku winy pracownika wy
kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem,
natychmiastowym -bez wypowiedzenia, je

•

dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u tego

•

dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzen
rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesi
najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolno
lub chorobą zawodową.

Okres ochronny przed zwolnieniem

Długość okresu, przez który nie moż
choroby, zależy przede wszystkim od sta
okres ochrony pracownika. Do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy wlicza si
okres pracy u poprzedniego pracodawcy, je
pracy lub jego części na innego pracodawc
odrębnych przepisów pracodawca jest nast
komercjalizacji i prywatyzacji przedsię
pracownik, którego niezdolność do pracy powstała wskutek wypad
to niezależnie od stażu pracy. Jeśli liczony w powy
niż 6 miesięcy, może on chorować bez, ryzyka .
miesiące. Przy czym, chodzi tu o nieprzerwany okres choroby. Nie mo
okresów niezdolności do pracy i po ich zsumowaniu rozwi
powołując się na art. 53 par. 1 pkt 1 lit. a) k.p. Jednak
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia po stawieniu si
ustaniem przyczyny nieobecności (art. 53 par. 3 k.p.) nie ma zastosowania, je
niezdolny do pracy wskutek choroby, a do pracy zgłasza si
pracodawcę do rozwiązania umowy (wyrok z 16 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 415/99, OSNP
2001/10/342). Zatem zsumowanie okresów
pracownik pomimo nieodzyskania zdolno
krótkotrwałego i formalnego przerwania okresu chorobowego i nast
samej choroby. Jest to jednak sytuacja wyj
rozwiązanie, powinien wnikliwie zbadać

Okres pobierania zasiłku

Okres pobierania zasiłku chorobowego wynika z art. 8 ustawy o
ubezpieczenia społecznego w okresie choroby i macierzy
może być wypłacany dłużej niż 182 dni, a w przypadku gru
okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej nie
możności wykonywania pracy z przyczyn okre
bywania w: stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu le
stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej w celu leczenia uzale
stancji psychotropowych). Do okresu zasiłkowego wlicza si

ć

bez ryzyka zwolnienia z

ć choremu pracownikowi umowy o pracę ani też jej rozwią

Ochrona przed zwolnieniem z pracy przysługuje jednak tylko przez określony czas.

ć

umowy o pracę w czasie usprawiedliwionej nieobecno

ż

eli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwią

41 kodeksu pracy. Okres, po upływie którego pracodawca, mo

nia, przy braku winy pracownika wynika natomiast z art. 53 par. 1

su pracy. Zgodnie z tym przepisem,

pracodawca może rozwiązać umowę

o prac

bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwała:

gdy pracownik był zatrudniony u tego

pracodawcy krócej ni

czny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania

rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy, co

ż

eli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy

Okres ochronny przed zwolnieniem

okresu, przez który nie można rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem nieobecnym z po

y przede wszystkim od stażu pracownika. Zasadą jest, że im dłuższy sta

cownika. Do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy wlicza się

okres pracy u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na skutek przej

ci na innego pracodawcę (art. 231 k.p.) oraz w innych przypadkach, gdy z mocy

bnych przepisów pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy (np. na podstawie ustawy o

cjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych). Z dłuższego okresu ochronnego korzysta te

ść

do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodo

ś

li liczony w powyższy sposób okres zatrudnienia pracownika jest krótszy

ć

bez, ryzyka .że zostanie rozwiązana z nim umowa o prac

ce. Przy czym, chodzi tu o nieprzerwany okres choroby. Nie można natomiast zlicza

ci do pracy i po ich zsumowaniu rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia,

3 par. 1 pkt 1 lit. a) k.p. Jednakże Sąd Najwyższy zajmuje stanowisko,

bez wypowiedzenia po stawieniu się pracownika do pracy w zwi

ś

ci (art. 53 par. 3 k.p.) nie ma zastosowania, jeżeli pracownik jest nadal

niezdolny do pracy wskutek choroby, a do pracy zgłasza się w celu przerwania biegu okresu uprawniaj

zania umowy (wyrok z 16 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 415/99, OSNP

tem zsumowanie okresów niezdolności do pracy jest dopuszczalne wówczas, gdy

pracownik pomimo nieodzyskania zdolności do pracy zgłasza się do pracodawcy tylko w celu
krótkotrwałego i formalnego przerwania okresu chorobowego i następnie nadal nie pracuje z powo

oby. Jest to jednak sytuacja wyjątkowa i dlatego pracodawca, chcąc zastosowa

zanie, powinien wnikliwie zbadać sytuację pracownika.

bowego wynika z art. 8 ustawy o świadczeniach pieni

ubezpieczenia społecznego w okresie choroby i macierzyństwa. Przewiduje on, iż zasiłek chorobowy nie

ż

182 dni, a w przypadku gruźlicy -270 dni. Istotne jest tak

szystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy oraz okresy nie

ci wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy (m.in. z powodu prze

bywania w: stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu leczenia uzależ

wotnej w celu leczenia uzależnienia od środków odurzaj

su zasiłkowego wlicza się także okresy poprzedniej niezdolno

jej rozwiązać bez wypowiedzenia.

wiedliwionej nieobecności pracownika

cy do rozwiązania umowy o pracę

41 kodeksu pracy. Okres, po upływie którego pracodawca, może

nika natomiast z art. 53 par. 1

o pracę w trybie

pracownika do pracy wskutek choroby trwała:

pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

siłku oraz pobierania świadczenia

gdy pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy, co

wodowana wypadkiem przy pracy

z pracownikiem nieobecnym z powodu

ż

szy staż pracy, tym dłuższy

cownika. Do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy wlicza się pracownikowi także

ą

piła na skutek przejścia zakładu

padkach, gdy z mocy

prawnym w stosunkach pracy (np. na podstawie ustawy o

go okresu ochronnego korzysta też

ku przy pracy lub choroby zawodowej, i

szy sposób okres zatrudnienia pracownika jest krótszy

zana z nim umowa o pracę, tylko przez 3

na natomiast zliczać odrębnych

ę

bez wypowiedzenia,

szy zajmuje stanowisko, że zakaz

pracownika do pracy w związku z

pracownik jest nadal

w celu przerwania biegu okresu uprawniającego

zania umowy (wyrok z 16 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 415/99, OSNP

ci do pracy jest dopuszczalne wówczas, gdy

do pracodawcy tylko w celu

pnie nadal nie pracuje z powodu tej

ą

c zastosować tego rodzaju

ach pieniężnych z

stwa. Przewiduje on, iż zasiłek chorobowy nie

270 dni. Istotne jest także to, że do tego

ś

ci do pracy oraz okresy nie-

lonych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy (m.in. z powodu prze-

czenia uzależnienia alkoholowego,

ś

rodków odurzających lub sub-

sy poprzedniej niezdolności do pra-

cy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej
niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni.
Należy zapamiętać, że ze sformułowania zawartego w art. 53 par. 1 pkt 1 lit. b) k.p. „pracodawca może
rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby
trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia
rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące" nie można wysunąć wniosku, że pracownik niezdolny, do
pracy z powoda choroby nie może być zwolniony przez okres wypłaty wynagrodzenia oraz dodany do tego
dalszy czas pobierania zasiłku chorobowego. Okresów tych bowiem nie sumuje się, co wynika z faktu, że do
okresu zasiłkowego wlicza się okresy pobierania wynagrodzenia w czasie choroby (art. 12 ust. 1 zd. 2
ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

Zaliczanie świadczenia rehabilitacyjnego

Obowiązek uwzględniania okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące
został wprowadzony od 8 lutego 2005 r. Jest to rozwiązanie odmienne od poprzedniego, gdzie okres po-
bierania tego świadczenia nie był już wliczany do okresu ochronnego. Istotne jest jednak, że dolicza się tu
tylko okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące. Natomiast nie wlicza się
dalszego okresu pobierania tego świadczenia, które łącznie może przysługiwać przez 12 miesięcy.

Podkreślić jednak trzeba, że konieczność doliczania okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez
okres 3 miesięcy do .okresu ochronnego nie spowodowała wydłużenia tego okresu w porównaniu z
poprzednią regulacją. Wynika to z faktu, że od 8 lutego 2005 r. zniesiono możliwość przedłużania okresu
pobierania zasiłku chorobowego maksymalnie o 3 miesiące. Zatem uwzględniając regulacje zawarte w
kodeksie pracy i w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa, pracownik pozostaje pod ochroną maksymalnie przez 182 dni plus 3 miesiące (272 dni), a
przy gruźlicy przez 270 dni plus 3 miesiące (360 dni).

PODSTAWA PRAWNA

» Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

» Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267).

WARTO WIEDZIEĆ

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w
związku z ustaniem przyczyny nieobecności.