Powstawanie pętli sercowej
Zatoka żylna w końcu głowowym przechodzi w przedsionek. Około 23 dnia cew sercowa wydłuża 
się a jej odcinki głowowe (opuszka i komora zaginają się i uwypuklają w kierunku brzusznym i 
ogonowym oraz nieco na prawo

(...)

W  tym   samym   czasie   przedsionek   oraz   zatoka   żylna   przemieszczają   się   grzbietowo   (do   tyłu) 
względem komory i opuszki serca.

Okolica przedsionka tworzy symetryczne, boczne rozszerzenia przyszłego uszka przedsionka.

Rowek międzykomorowy oddziela komorę od opuszki serca.

Rozwój głównych przegród serca zachodzi między 27 a 37 dniem ciąży. (guzy lub poduszeczki 
wsierdziowe – zgrubienia galarety sercowej)

0110; 05.01.2010, wykład nr 10., - Rozwój układu oddechowego i moczowego.; Paul Esz

Rozwój krtani, tchawicy, oskrzeli i płuc rozpoczyna się w 4 tygodniu ciąży.

Endoderma tworzy nabłonek oraz gruczoły układu oddechowego, a chrząstki układu oddechowego 
pochodzą z mezenchymy trzewnej.

W ścianie pierwotnego gardła pojawia się podłużna bruzda, nazywana rowkiem lub zachyłkiem 
krtaniowo-tchawiczym.

Zachyłek  rośnie  w kierunku ogonowym,  rozszerza się w części obwodowej  i powstaje pączek 
płucny. 

Zachyłek   krtaniowo-tchawiczy   oddziela   się   od   gardła,   a   w   osi   długiej   pojawia   się   przegroda 
tchawiczo-przełykowa.

Jelito   przednia   zostaje   podzielone   na   część   brzuszną   zachyłek   krtaniowo-tchawiczy   będący 
zawiązkiem dla krtani, tchawiczy, oskrzeli i płuc oraz część grzbietową - zawiązek przełyku.

Na początku 5 tygodnia pączek płucny dzieli się na pączki oskrzelowe.

Wnikają one do kanałów osierdziowo – opłucnowych, które są zawiązkiem jam opłucnych.

Prawy pączek oskrzelowy dzieli się na 3 oskrzela główne, a lewy na 2 oskrzela główne, s których 
powstają odpowiednio 3 płaty płuca prawego i 2 lewego.

Oskrzela   główne   dzielą   się   dychotomicznie   i   powstają   oskrzela   segmentowe,   któe   podlegają 
dalszemu podziałowi.

Do 24 tygodnia dokonuje się 17 podziałów, a po urodzeniu dochodzi do 7 dalszych i drzewo 

oskrzelikowo – oskrzelowe uzyskuje ostateczny kształt.

W histogenezie płuc wyróżnia się 4 stadia:

–

rzekomogruczołowe

–

kanalikowe

–

woreczków pęcherzykowych końcowych

–

pęcherzykowe

ROZWÓJ UKŁADU MOCZOWEGO

Układ moczowy i układ płciowy powstają z mezodermy pośredniej.

W czasie fałdowania tworzy ona grzebień nerkotwórczy, z którego powstaje nerka i moczowód oraz 
grzebień płciowy uczestniczące w tworzeniu gonad.

Nerka i moczowód powstaja z zawiązków śródnercza i nerki ostatecznej.

Pod wpływem czynników indukcyjnych komórki mezodermy przyjmują postać śródnerczowych 
pęcherzyków, a następnie śródnerczowych kanalików.

Kanaliki wydłużają się esowato. Do kanalika od strony środkowej dochodzi mała pętla naczynia 
tętniczego od aorty i w tym miejscu powstaje kłębuszek nerkowy.

Kłębuszek nerkowy zostaje otoczony torebką i ostatecznie tworzy się ciałko nerkowe.

W końcu 8 tygodnia śródnercze tworzy duży, jajowaty, zbity narząd zwany ciałem Wolffa.

W   miarę   jak   przybywa   kanalików   śródnercza   w   odcinku   ogonowym,   ubywa   ich   w   odcinku 
głowowym.

Z ogólnej liczby około 40 kanalików pozostaje ostatecznie jeden przewód śródnercza (przewód 
Wolfa) i kilka kanalików.

Nerka ostateczna powstaje z 2 zawiązków mezodermalnych:

–

pączka moczowodowego (uchyłek nerki ostatecznej)

–

blastemy nerki ostatecznej (pochodzącej ze sznurów nefrogennych)

Z pączka moczowodowego powstają moczowód, miedniczka nerkowa, kielichy nerkowe większe i 
mniejsze, przewód brodawkowy, kanaliki nerkowe zbiorcze i kanaliki łączące nerki.

Z blastemy nerki ostatecznej powstają nefrony.

Szypuła   pączka   moczowodowego   przekształca   się   w   moczowód,   a   ślepo   zakończony   przewód 
zaczyna się dzielić dychotomicznie.

Na początku rozszerzony odcinek pączka tworzy miedniczkę w której powstają kielichy nerkowe 
większe.

Kielichy ulegają dalszym podziałom (13 generacji podziałów kanalików).

Około   14   tygodnia   rozwoju   wykształconych   jest   20   nefronów.   W   tym   okresie   nerka   zaczyna 
wydzielać mocz.

Zwiększenia liczby nefronów następuje między 20 a 38 tygodniem ciąży.

Po urodzeniu liczba nefronów się nie zwiększa, a wzrost masy nerki zachodzący do 12 roku ,życia 
jest efektem powiększania się ciałek nerkowych i kanalików.

Stek, pęcherz moczowy i cewka moczowa.
U   płci   męskiej   z   kanalików   śródnercza   wstają   przewodziki   odprowadzające   jądra,   a   przewód 
śródnercza przekształca się w przewód najądrza, nasieniowód i przewód wytryskowy.

U płci żeńskiej część śródnercza zanika, wytwarzając narządy szczątkowe.

Śródnercza zaczyna wytwarzać mocz w 6 tygodniu ciąży i pełni filtracyjną funkcję nerki do czasu 
powstania nerki ostatecznej.

Rozwój pęcherza moczowego.