background image

 

 

     

       Internet jako środowisko informacji

        mgr Magdalena Wójcik

background image

 

 

Powtórzenie materiału – zajęcia 1 i 2 (na podstawie materiałów 
dr. A. Korycińskiej- Huras)

1. Proszę wyszukać kolorowe zdjęcie przedstawiające zabytkowy młyn 
wiatrowy będący elementem ekspozycji etnograficznego muzeum 
architektury wiejskiej na otwartym powietrzu we Wdzydzach Kiszewskich.
Jak powinna być zbudowana optymalna instrukcja dla tego wyszukiwania?

2. W wyszukiwarce działającej na zasadzie alternatywy proszę zbudować, w 
trybie  wyszukiwania  prostego,  instrukcję  wyszukiwawczą  spełniającą 
następujące kryteria:
tekst szukanej strony musi zawierać sformułowanie owoce morza
dopuszczalne jest wystąpienie słów małże ostrygi, nie może natomiast 
pojawić się słowo krewetki

3.  W  wyszukiwarce  opartej  na  zasadzie  koniunkcji  proszę  zbudować,  w  trybie 
wyszukiwania prostego, instrukcję wyszukiwawczą spełniającą następujące kryteria:
- szukana strona nie może zawierać tytułu Ania z Zielonego Wzgórza, wymagane są 
słowa powieśćpamiętnik,
- w tekście strony może pojawić się sformułowanie proza liryczna, ale wykluczone jest 
wystąpienie nazwiska aktualnego mistrza świata Formuły 1,
- na stronie ma znajdować się link do Biblioteki Jagiellońskiej, 
-  strona  nie  może  być  posadowiona  na  polskim  serwerze,  a  szukany  dokument  nie 
może być w formacie innym niż Acrobat Reader.

background image

 

 

     

   

4. W wyszukiwarce portalu Wirtualna Polska, w trybie wyszukiwania 
prostego, proszę zbudować instrukcję spełniającą następujące 
kryteria:
szukana strona musi zawierać słowo latimeria
, wyrażenie pusty kolec
niepożądana jest obecność terminu dwudyszne 
;
szukana strona jest związana z wiarygodną instytucją państwową lub 
inną oficjalną organizacją;
zawiera link do artykułu Joanny Maślanki z miesięcznika Katecheta
 (o 
uwzględnianiu  w  katechezie  stosunku  nauki  Kościoła  do  teorii 
ewolucji);

5. Poszukują Państwo francuskich serwisów WWW zawierających 
odnośnik do witryny domowej Biblioteki Narodowej w Warszawie. 
proszę  sformułować  stosowną  instrukcję  wyszukiwawczą,  używając 
standardowych  operatorów  i/lub  komend  (w  trybie  wyszukiwania 
prostego)
proszę 

sprawdzić 

wykonalność 

zastosowanej 

instrukcji 

wyszukiwarkach: WP, Yahoo, Google, Altavista, Alltheweb

background image

 

 

Zajęcia 3: telewizja, radio, filmy w sieci

- WorldTV  www.worldtv.pl

- Web-Radio www.radio-directory.com

- Radiostacje.com

- Youtube.com

background image

 

 

Dzielenie sie wiedzą – Web 2.0

-  Web  2.0  - 

potoczne  określenie  serwisów  internetowych, 

powstałych  po  2001,  w  których  działaniu  podstawową  rolę 
odgrywa treść generowana przez użytkowników danego serwisu.

Media  społecznościowe

 -  rodzaje  interaktywnych  stron  www, 

współtworzonych  przez  sieci  społeczne  osób  podzielających 
wspólne  zainteresowania,    w  tym:  serwisy  hobbystyczne, 
serwisy  dla  profesjonalistów,  blogi,  mikroblogi,  serwisy 
umożliwiające publikowanie muzyki, filmów, zdjęć, artykułów itp.

background image

 

 

Przykłady mediów społecznościowych:

- Wikipedia   pl.wikipedia.org
- Youtube  www.youtube.com
- MySpace  pl.myspace.com

Serwisy dla profesjonalistów z różnych branż

:

 

- Goldenline   www.goldenline.pl

- Profeo    www.profeo.pl/ 

- LinkedIn   www.linkedin.com/

Serwisy hobbystyczne: 

-Face book   www.facebook.pl/
-Grono      grono.net/
- Nasza-klasa   www.nasza-klasa.pl

background image

 

 

 Blogi i blogosfera:

Blog -

 rodzaj strony internetowej zawierającej określoną liczbę 

odrębnych,  samodzielnych,  uporządkowanych  chronologicznie 
wpisów, których twórcą jest właściciel bloga. Blogi umożliwiają 
zazwyczaj  archiwizację  oraz  kategoryzowanie  wpisów,  a  także 
komentowanie  wpisów  przez  czytelników  danego  bloga.  Ogół 
blogów  traktowany  jako  medium  komunikacyjne  nosi  nazwę 
blogosfery.

- blog.pl

- www.blogsearchengine.com

- blogsearch.google.pl

background image

 

 

Przykłady:

http://blog.biblioteka20.pl/

http://www.infopoint.pl/wordpress/category/informacja-naukowa/

http://bendyk.blog.polityka.pl/

http://kultura20.blog.polityka.pl/

background image

 

 

Mikroblogi:

Mikroblog  -  to  rodzaj  dziennika  internetowego,  w  którym  głównym 
nośnikiem  informacji  są  krótkie  wpisy  mające  zazwyczaj  długość 
jednego zdania. Tak jak zwykłe blogi, mikroblog może oprócz wpisów 
tekstowych zawierać zdjęcia, klipy dźwiękowe czy filmowe; może byc 
dostępny  dla  każdego  lub  wąskiej  grupy  wyselekcjonowanych  przez 
autora czytelników.[1][2]

Główną ideą mikroblogów jest przekazywanie informacji, o czynności 
jaką  się  w  danej  chwili  wykonuje,  krótkich  przemyśleń  lub  planów, 
które  ma  się  zamiar  zrealizować  w  najbliższym  czasie.  Możliwe  jest 
także prowadzenie konwersacji pomiędzy użytkownikami, przy użyciu 
wpisów.

Zbliżoną  do  mikroblogów  funkcjonalność  posiada  większość 
komunikatorów internetowych - jest to "opis", "stan" lub "status".

background image

 

 

Przykłady:

*   Twitter,     twitter.com

*   Spinacz,   spinacz.pl

*   Flaker,      flaker.pl

*   Blip,         blip.pl

*   Pinger,     pinger.pl

background image

 

 

Współtworzenie dokumentów:

*  Google dokument - http://docs.google.com

*  Zoho  -  http://zoho.com

background image

 

 

Czytelnie online i wyszukiwarki książek

:

Na co zwrócic uwagę?

- formę dostepu do pełnego tekstu
- zasady odpłatności

Przykłady:

http://ibuk.pl

http://czytelniaonline.pl

http:// www.czytelniamedyczna.pl

www.nexto.pl

background image

 

 

Wyszukiwanie obiektów geograficznych:

*  maps.google.com

*  multimap.com

*  http://mapa.targeo.pl/

background image

 

 

Narzędzia komunikacji

:

- komunikatory

 (programy komputerowe pozwalające na przesyłanie  

komunikatów  pomiędzy dwoma lub więcej komputerami poprzez 

Internet )

Cechy:

- komunikacja w czasie rzeczywistym oraz możliwość zostawiania 

wiadomości do późniejszego odczytania

- informacje o dostępności użytkownika

- Używanie emotikonów, charakterystycznych skrótów

background image

 

 

Przykłady:

- GG

- Skype

- Spik

- Tlen

background image

 

 

Listy dyskusyjne i grupy dyskusyjne: zasady działania, 
różnice, korzyści

Lista  dyskusyjna

 to  forma  internetowej  grupy  dyskusyjnej  polegającej 

na  automatycznym  rozsyłaniu  e-maili  przysyłanych  na  adres  listy  do 
osób, które zdecydowały się na zapisanie się do niej.

Tego  rodzaju  listy  są  najstarszą  formą  funkcjonowania  grup 
dyskusyjnych  w  internecie  i  powstały  one  niemal  równocześnie  z 
samym  internetem.  Listy  dyskusyjne  pozwalają  prowadzić  dyskusję  na 
określony temat wielu osobom jednocześnie przy wykorzystaniu poczty 
elektronicznej.

Sama  idea  listy  dyskusyjnej  jest  prosta.  Aby  prowadzić  dyskusję  na 
wybrany  temat  wystarczy  posiadać  konto  pocztowe  i  jakikolwiek 
program (klient) pocztowy, oraz zapisać się do danej listy.

E-mailowe  listy  dyskusyjne  są  zazwyczaj  obsługiwane  przez  specjalny 
serwer. Lista jako całość posiada swój własny adres e-mail. Po wysłaniu 
e-maila  na  ten  adres  serwer  automatycznie  rozsyła  jego  kopie  do 
wszystkich osób, które zdecydowały zapisać się na daną listę.

background image

 

 

Grupa  dyskusyjna

 -  w  Internecie  to  ogólna  nazwa  wszelkich  form  dyskusji 

internetowej przypominających wymianę korespondencji. Grupy dyskusyjne 
przyjmują formę list dyskusyjnych pozwalających na automatyczną wymianę 
e-maili,  grup  Usenetowych,  grup  występujących  w  Fidonecie  i  forów 
dyskusyjnych dostępnych przez bramki WWW.

 Ze względu na ich dostępność grupy dyskusyjne można podzielić na:

    * 

zamknięte

 - tzn. być dostępne tylko dla wybranej grupy osób (np: grupy 

przeznaczone dla pracowników jednej firmy),

    * 

półotwarte 

- tzn. dostępne dla wszystkich, ale pod pewnymi warunkami, 

(np. po udowodnieniu swoich kwalifikacji),

        * 

moderowane

 -  czyli  dostępne  dla  wszystkich,  ale  wysyłane  nań 

komunikaty są cenzurowane przez specjalną osobę,

    * 

otwarte dla zarejestrowanych

 - czyli dostępne dla wszystkich, którzy się 

doń zapisali i niecenzurowane,

    

* całkowicie otwarte 

- czyli dostępne także dla tych, którzy się do nich nie 

zapisali.

background image

 

 

Ze względu na stosowaną technologię

    * E-mailowe listy dyskusyjne

    * Grupy funkcjonujące w hierarchii Usenetu 

(system grup dyskusyjnych, z 

którego  można  korzystać  przez  Internet.  Składa  się  on  z  tysięcy  grup  tematycznych, 

ułożonych  w  strukturę  hierarchiczną.  Wiadomości  przypominające  pocztę  elektroniczną 

użytkownicy wysyłają do serwerów Usenetu, a serwery tworzące sieć P2P automatycznie 

wymieniają je między sobą. Czasem wiadomości są nazywane postami

)

    * Grupy dyskusyjne dostępne przez strony WWW - które są często 

zwane też forami dyskusyjnymi 

(to przeniesiona do struktury stron WWW forma 

grup  dyskusyjnych,  która  służy  do  wymiany  informacji  i  poglądów  między  osobami  o 

podobnych zainteresowaniach przy użyciu przeglądarki internetowej.

        *  Intranetowe  grupy  dyskusyjne  -  dostępne  tylko  w  ramach  sieci 

lokalnej danej instytucji lub firmy.

background image

 

 

Przykłady:

CataList

news.cyf-kr.edu.pl

usenet.gazeta.pl

background image

 

 

Wyszukiwanie zasobów naukowych w Internecie:

*      

 Dostęp komercyjny do czasopism naukowych

- oferta 

BJ

 www.bj.uj.edu.pl

- oferta 

innych bibliotek

 akademickich

http://www.bu.uni.wroc.pl/e-zrodla/czasopisma-elektroniczne,

http://www.buw.uw.edu.pl/

serwisy największych wydawców komercyjnych

  * Taylor&Francis www. tandf.co.uk

  *  Wiley www.wiley.com

  *  Blackwell Publishing blackwellpublishing.com

  *  Elsevier www.elsevier.com

  *  Springer www.springer.com

komercyjne czytelnie online

background image

 

 

  Wolny dostęp - ruch Open Access

Open  access

 -  oznacza  wolny  dostęp  do  darmowych  zasobów 

znajdujących  się  w  sieci  przy  uwzględnieniu  i  zachowaniu  praw 
autorskich.  Dokumenty  zawarte  w  archiwach  i  repozytoriach  Open 
Access  to  najczęściej  pełne  teksty  artykułów,  fragmentów  prac, 
prezentacji,  raportów,  pliki  graficzne,  dźwiękowe  i  audiowizualne  o 
wysokim  poziomie  opracowania  merytorycznego  ze  wszystkich 
dziedzin  wiedzy,  dostępne  bezpłatnie  w  łatwy  i  szybki  sposób  [zob. 
artykuł: Najsarek, Paweł (2006).Terminologia Open Access, EBIB nr3]

- DOAJ  (Directory of Open Access Journals) http://www.doaj.org

- PLOS (Public Library of Science) http://www.plos.org/journals/

background image

 

 

*       Strony domowe naukowców np. strona prof. T.D. Wilsona

http://informationr.net/tdw/

Archiwa dyscyplin naukowych - preprinty/postprinty

E-lis

 (Eprints In Library and Information Scence) http://eprints.rclis.org

Digital Library of Information Science and Technology

http://dlist.sir.arizona.edu

Los Alamos Physics E-Print Server

 http://arxiv.org (nauki ścisłe, dobre)

Computing Research Repository CoRR

 http://arxiv.org/corr/home

biomedcentral.com

PhilSci Archive

 http://philsci-archive.pitt.edu

CERN preprints server

 http://preprints.cern.ch (fizyka jądrowa)

Cogprints

 http://cogprints.org (pełne teksty, nauki kognitywne, oarty na GNU,

dobre wyszukiwanie zaawansowane)

background image

 

 

Repozytoria uczelniane:

ROAR

 (

Registry of Open Access Repositories) 

 

http://roar.eprints.org  - wykaz 

repozytoriów uczelnianych stosujących sie do zasad Open Access

np.  

eprints.soton.ac.uk 

(repozytorium uniwersyteckie,  głównie prace 

kadry tej uczelni, ok 30% dostepne dla wszystkich, reszta za hasłem, 
opcja wyszukiwania i przeglądania zasobów)

- 8 repozytoriów polskich

Inicjatywa polska 

- ponaduczeliana domena internetowych repozytoriów wiedzy - 
http://dir.icm.edu.pl 
(słaba, w założeniu miała to być pierwsza polska 
naukowa biblioteka cyfrowa, która ułatwi i upowszechni dostęp do 
materiałów naukowych, w tym tekstów, grafiki, multimediów itp.)

background image

 

 

Biblioteki cyfrowe jako źródła zasobów naukowych

np. 

MBC – Małopolska Biblioteka Cyforwa - http://mbc.malopolska.pl

- dziedzictwo kulturowe (dawne czasopisma, inkunabuły, mapy, 
rękopisy, cymelia, starodruki)
- nauka i dydaktyka
- regionalia
- zbiory specjalne
- archiwalia

Cenne źródło informacji dla historyków, literaturoznawców, geografów
ale w zsadzie BRAK bieżących eprintów.

INNA ROLA niz repozytoria!

background image

 

 

Wyszukiwarki zasobów naukowych:

- Google Scholar http://scholar.google.com 

(opcje wyszukiwania 

zaawansowanego, preferencje, opcje wewnętrze po wpisaniu 
hasła np. Recenzje, omówienie książki, oceny użytkowników itp) 

- OAIster http:/www.oaister.com (

wyszukiwarka zasobów 

naukowych z wielu różnych źródeł)

- Scirus 

www.scirus.com (co gromadzi, opcje wyszukiwania 

zaawansowanego, preferencje)

background image

 

 

CiteSeer

 

– jeden z lepszych indexów cytowań z dziedziny

                  informatyki, dwa moduły: baza zawartości czasopism i 
                  index cytowań, procedyury zliczania statystycznego,
                  dobra, wiarygodna baza, pismiennictwo angielskie.
                  Opcja kaskady cytowań – kto kogo cytował w jakiej
                  kolejności, opcja aktywnej bibliografii, opcja
                  wyszukiwania podobnych dokumentów bazujących na 
                 tym samym tekście, łączy ze sobą dokumenty w
                 których pojawiają się rzadkie słowa, pokazuje  
                 współcytowania, grafy ewolucji cytowań.

background image

 

 

CiteBase

 – na razie eksperyment, bez skutków w 

praktyce.

Find Articles – 

wyszukiwarka artykułów darmowych i  

premiowanych z różnych dziedzin.

Book Google.com

 – przypomnienie funkcjonalności.

background image

 

 

Narzędzia web 2.0 w komunikacji naukowej

Web  2.0  - 

potoczne  określenie  serwisów  internetowych, 

powstałych  po  2001,  w  których  działaniu  podstawową  rolę 
odgrywa treść generowana przez użytkowników danego serwisu.

Przykłady:

- serwisy typu wiki

- listy i grupy dyskusyjne

-blogi i mikroblogi

-serwisy społecznościowe dla profesjonalistów

- platformy pracy grupowej

background image

 

 

ScienceBlog

 http://www.scienceblog.com

SlideShare

 http://slideshare.net

Research Blogging

 http://reasearchblogging.org

Przykład bloga

: Philosophy of Information  

                                                        
www.philosophyofinformation.net/blog

Przykład wiki:

 Scholarpedia http://scholarpedia.org

Gapminder

 http://gapminder.org

Swivel

 http://www.swivel.com

background image

 

 

Konstruowanie strategii wyszukiwawczych – dobór strategii 
wyszukiwania do  określonej sytuacji problemowej 

Etapy:

1. Zdefiniowanie sytuacji problemowej (kto i dlaczego poszukuje 

    informacji)

2. Sprecyzowanie wynikających z niej potrzeb informacyjnych

3. Określenie kolejnych kroków w procesie wyszukiwania 

    informacji, narzędzi i zasobów

4. Ocena efektów

background image

 

 

Gra symulacyjna:

- student piatego roku informatyki poszukuje informacji do pracy 
magisterskiej na temat związany z bazami danych

- naukowiec chce wiedzieć kto i w jakich latach cytował jego prace