Cele ogólne:
•
doskonalenie umiejętności analizy tekstu literackiego
•
poznanie wyznaczników gatunkowych tragedii antycznej
•
uporządkowanie pojęć dotyczących teatru starożytnej Grecji
Cele operacyjne:
•
definiowanie pojęcia „tragedia”
•
utrwalenie pojęć „katharsis”, „konflikt tragiczny”
•
utrwalenie wiedzy o Sofoklesie
•
przypomnienie podstawowych wiadomości o genezie teatru
•
przypomnienie istoty konfliktu tragicznego w „Antygonie” Sofoklesa
•
utrwalenie treści mitów o rodzie Labdakidów oraz o wojnie trojańskiej
•
uświadomienie roli, jaką w świecie mitów odgrywa przeznaczenie
•
określenie konfliktu tragicznego w dramacie „Król Edyp”
•
kształcenie sprawności językowej i umiejętności wnioskowania
- konstruowanie odpowiedzi ustnej dotyczącej poznanego wcześniej materiału
- werbalizowanie wniosków z analizy problemu
Metoda: problemowa
praca w grupach, praca z tekstem
Pomoce:
•
karty pracy
•
plansza ilustrująca następstwo epok z umieszczonymi informacjami, celowo dobranymi do lekcji
•
materiał literacki; teksty, cytaty
•
słowniki terminów literackich
•
„Słownik mitów i tradycji kultury” W. Kopalińskiego
Tok lekcji
I. Wprowadzenie
1. Analiza cytatu podanego w temacie lekcji z informacją o jego autorze
•
co stanowi ideę tragedii według Goethego?
•
jaki warunek musi być spełniony, żeby dzieło mogło być tragedią?
•
jaki warunek stawiali tragedii ci, którzy tragedię stworzyli?
1
TEMAT:
„Dreszcz trwogi jest najlepszym ludzkości udziałem” (J.W. Goethe).
W stronę tragedii Sofoklesa „Król Edyp.”
KONSPEKT LEKCJI
Z JĘZYKA
POLSKIEGO
2. Przypomnienie wiadomości na temat teatru greckiego
jaka była geneza dramatu (tutaj krótko o powstaniu teatru, twórcy
i gatunki)
dlaczego Sofoklesa uznano za najwybitniejszego twórcę teatru
greckiego? (tytuły dzieł)
formułowanie wniosku (Sofokles potrafił najdoskonalej
„wzbudzać dreszcz trwogi”)
3. Zapis tematu:
„Dreszcz trwogi jest najlepszym ludzkości udziałem” (J.W. Goethe).
W stronę tragedii Sofoklesa „Król Edyp.”
II. Rozwinięcie
1.Definiowanie pojęcia „tragedia” na podstawie wypowiedzi Arystotelesa
(„Poetyka”) i „Słownika terminów literackich”
tutaj analiza wypowiedzi Arystotelesa (cytaty w załączeniu)
-przedstawienie akcji, która dotyczy spraw ważnych
-zastosowanie pięknego, poetyckiego języka
-forma dramatyczna, czyli podział na role
-budowanie litości i trwogi – doprowadzenie do oczyszczenia
analiza definicji słownikowej
-konflikt dwóch racji, jako podstawowy składnik akcji
-bohaterowie tragiczni świadomi swej klęski
2. Próba zdefiniowania i przypomnienia pojęcia „katharsis”.
3.Definiowanie pojęcia „konflikt tragiczny”.
(najpierw na podstawie opracowywanej w gimnazjum „Antygony”)
4. Próby odpowiedzi na pytanie: dlaczego król Edyp jest postacią tragiczną?
2
Sofokles stworzył tragedię, która stawała się wzorem dla późniejszych dzieł, na
podstawie jego tragedii Arystoteles zdefiniował gatunek i przedstawił jego
charakterystykę.
Notowanie
We wszystkich wypowiedziach na temat tragedii pojawia się informacja, że
musi wywoływać u odbiorcy emocje. Jak nazywamy tę funkcję tragedii?
Karta pracy
Historia Edypa
Tragizm postaci
-chciał uniknąć przeznaczenia, nie chciał być ojcobójcą
-jako władca troszczył się o poddanych, chciał odkryć tajemnicę klęsk w Tebach
-nie chciał ukrywać prawdy
-sam na siebie wydał wyrok, mówiąc:
-tragizm tej postaci oddają najlepiej słowa Chóru
(interpretacja i notowanie)
III. Podsumowanie
1.Rola fatum w świecie mitów
-Edyp nie uniknął przeznaczenia, doprowadziło ono do jego klęski
-przeznaczenie miło wpływ na losy innych bohaterów, jakich?
2. Na czym polegał konflikt tragiczny przedstawiony w „Królu Edypie” ?
3. W jaki sposób realizuje się funkcja „katharsis” w omawianej tragedii, na czym ona polega?
Zadanie
KARTA PRACY
3
„I tak złoczyńcy klnę, aby on w życiu
Czy ma wspólników, czy sam w ukryciu
Nędzy, pogardy doświadczył i sromu”
Karta pracy
Tragedia Edypa to jego niewiedza, klęska to poznanie.
Rozwiń myśl, wykazując, że Edyp jest postacią tragiczną.
„W martwocie nigdy dobra nie upatrywałem, dreszcz trwogi jest
najlepszym ludzkości udziałem. ”
(J.W. Goethe „Faust”)
Rozbuduj otrzymaną mapę myśli na temat teatru greckiego lub
wykonaj własną z podaniem nowych informacji zdobytych
z dodatkowej literatury naukowej i popularno-naukowej.
Nieobowiązkowo,
dla
zainteresowanych
„O śmiertelnych pokolenia!
Życie wasze to cień cienia.
Bo któryż człowiek więcej tu szczęścia zażyje
Nad to, co w sennych rojeniach uwije,
Aby potem z biegiem zdarzeń
Po snu chwili runąć z marzeń.”
Sofokles „Król Edyp”
Stasimon IV
4
„Tragedia jest to naśladowcze przedstawienie akcji
poważnej, skończonej i posiadającej wielkość, wyrażone
w języku ozdobnym, odmiennym w różnych częściach
dzieła, przedstawione w formie dramatycznej, a nie
narracyjnej, które przez wzbudzenie litości i trwogi
doprowadza do oczyszczenia tych uczuć”.
Arystoteles „Poetyka”
„A więc bacząc na ostatni bytu ludzi kres i dolę,
Śmiertelnika tu żadnego zwać szczęśliwym nie należy,
Aż bez cierpień i bez klęski krańców życia nie przebieży”
Sofokles „Król Edyp”
Exodos (wyp. Chóru)
Document Outline