Opracowanie pytań by bartez 
 

1. Jakie znasz rodzaje układów kosztów w rachunkowości?  



 

Układ rodzajowy kosztów - dzieli koszty według rodzaju i obejmuje następujące grupy 
kosztów: 

o  amortyzacja - celowe wyrażone wartościowo zużycie środków trwałych oraz 

wartości niematerialnych i prawnych, 

o  zużycie materiałów i energii - zużycie surowców, materiałów zapasowych, 

opakowań, paliwa, książek, czasopism, energii (elektrycznej, cieplnej, wodnej, 

sprężonego powietrza), 

o  usługi obce - obróbka obca, usługi: transportowe, remontowe, łączności, najmu, 

leasingu, bankowe, 

o  wynagrodzenia - wynagrodzenia brutto za prace wykonane na rzecz danego 

podmiotu, 

o  ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia - obciążające pracodawcę składki 

na ubezpieczenie społeczne, fundusz pracy i FGŚP oraz inne świadczenia na rzecz 
pracowników: wydatki na bhp, szkolenia, ochronę zdrowia, 

o  podatki i opłaty - podatki: od nieruchomości, środków transportu oraz opłaty: 

skarbowe, notarialne, administracyjne, sądowe, za zanieczyszczanie środowiska, 

o  pozostałe koszty rodzajowe - podróże służbowe, ubezpieczenie majątkowe, 

stypendia, reklama nie ujęta w innych pozycjach. 



 

Układ funkcjonalny - dzieli koszty według miejsc powstawania kosztów. 

o  koszty działalności podstawowej (produkcyjnej, handlowej, usługowej)- w 

wypadku działalności produkcyjnej na tym koncie księguje się bezpośrednie koszty 

związane z tą działalnością, obejmujące: zużycie materiałów bezpośrednich, 
wynagrodzenie pracowników bezpośrednio produkcyjnych, obróbkę obcą, koszt 

przygotowania nowej produkcji, 

o  koszty wydziałowe - pośrednie koszty wytwarzania ponoszone na wydziałach 

produkcji podstawowej, obejmujące koszty amortyzacji i remontu maszyn, transportu 

wewnętrznego, zużytych narzędzi, oświetlenia, ogrzewania i utrzymania czystości 
wydziału, 

o  koszty zarządu- wynagrodzenia kierownictwa firmy i ogólnego zarządu, koszty 

podróży służbowych, łączności, biurowe, reprezentacji i reklamy firmy, podatki i 
ubezpieczenia, koszty utrzymania magazynów, laboratoriów oraz służbowych 

samochodów osobowych; 

o  koszty zakupu - związane bezpośrednio z zakupem materiałów jak np. załadunku i 

wyładunku, przewozu, ubezpieczenia w trakcie przewozu. 

o  koszty sprzedaży - dotyczą sprzedawanych wyrobów i obejmują: koszty 

opakowania, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia, reklamy oraz podatek akcyzowy 
od wyrobów. 

o  koszty działalności pomocniczej- koszty wydziałów: remontowego, 

transportowego, kotłowni oraz jednostek bytowych i socjalnych: stołówki, hotelu 
robotniczego, domu wczasowego. 



 

Układ kalkulacyjny - klasyfikuje koszty w tzw. pozycje kalkulacyjne niezbędne do obliczenia 
kosztu wytworzenia produktu. Dzieli on koszty następująco: 

o  koszty bezpośrednie  

  materiały bezpośrednie, płace bezpośrednie, inne koszty bezpośrednie 

o  koszty pośrednie  

  koszty wydziałowe, koszty zarządu, koszty sprzedaży. 

Na wytworzenie jakich wyrobów poniesiono koszty i w jakiej wysokości. 

 

2. Z jakich elementów składa się kapitał pracujący?  

Kapitał pracujący = aktywa obrotowe – zobowiązania krótkoterminowe 
Kapitał pracujący obrazuje ile aktywów obrotowych jest finansowanych kapitałem długoterminowym. 

Kapitał pracujący = (gotówka + należności + zapasy + krótkoterminowe papiery 
wartościowe) - zobowiązania bieżące 

 

3. Dźwignia połączona.  

- informuje o tym, na ile obie dźwignie przyczyniają się do zwrotności kapitału. Dźwignia operacyjna 
oddaje przy tym efekt struktury majątku, natomiast dźwignia finansowa efekt struktury kapitału. 
- CL = OL * FL 

gdzie: CL - stopień dźwigni połączonej, 
OL - stopień dźwigni operacyjnej = 



 zysku operacyjnego (%) : 



 sprzedaży (%) 

FL - stopień dźwigni finansowej = 



 zysku netto (%) : 



 zysku operacyjnego (%) 

- CL = 



 zysku netto (%) : 



 sprzedaży (%) 

- Interpretacja: wzrost sprzedaży o 1% powoduje wzrost poziomu zysku netto o x%. 
- Obie dźwignie nie są względem siebie substytucyjne. Przy tym im silniejszy jest efekt dźwigni 
operacyjnej, tym bardziej ryzykowne jest stosowanie dźwigni finansowej. I odwrotnie. 
- Głównym niebezpieczeństwem: nie działa ona tylko w jedną stronę - dodatnio, ale także ujemnie, 
powodując spadek rentowności kapitału własnego. Zjawisko to określa się jako “dźwignia ujemna” 
albo “maczuga”. 
- W przypadku takim rentowność kapitału całkowitego jest niższa niż oprocentowanie kapitałów 
obcych. Bardzo często ujemnej dźwigni finansowej towarzyszy utrata płynności finansowej. 
 

4. Krótka charakterystyka rezerw - definicja, istota, podział, przykłady.  

 

Rezerwy: ciche i jawne 



 

CICHE 

  pozabilansowe (nie są uwidocznione w księgach i sprawozdaniach) 
  wycena aktywów poniżej ich wartości rzeczywistej, efekt: gorszy obraz podmiotu niż 

realnie 

  wykorzystywany w M&A 
  wynikają z zasady ostrożnej wyceny 



 

JAWNE 
efekt przepisów prawa, widoczne w księgach 

  niebilansowe: wykazywane w informacji dodatkowej, korygują wartość składników 

majątku, np. lokaty długoterminowe, amortyzowane składniki majątku trwałego, 
bilansowa wycena należności 

  bilansowe:  

1. na zobowiązania 
    jednostka ma przyszły obowiązek zapłaty, ale nie ma pewności co do woty/terminu 
przyszłego wydatku; wykorzystanie rezerw – gdy zobowiązania staną się wymagalne 
2. na odroczone podatki 
    różnica między podatkiem dochodowym obliczonym od wyniku brutto w RZiS a 
podatkiem dochodowym stanowiącym zobowiązania podatkowe (wg prawa 
podatkowego). 

Różnica dodatnia

: wynik rachunkowy > wynik podatkowy; ujemna – 

odwrotnie; 
3. rezerwy kapitałowe 
    ustalane na mocy statutu podmiotu, tworzone z zysku netto lub opłat właścicieli, 
cel – zachowanie kapitału; główna różnica – nie mogą być rozwiązane!!!, a jedynie 
wykorzystane  

Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku 

dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem 

dodatnich 

różnic przejściowych

, tj. różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku 

dochodowego 

w przyszłości

 



 

Różnice przejściowe – różnice pomiędzy wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów  

Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się:  

- gdy dla celów księgowych zastosowano szybszą amortyzację niż dla celów podatkowych 
- następuje jedynie księgowe, a nie podatkowe przeszacowanie środków trwałych, 
- naliczono i ujęto memoriałowo w księgach rachunkowych odsetki, które podatkowo są 
uwzględniane kasowo, 
 - zarachowano przychody w związku z wyceną papierów wartościowych 
- wyceniając do bilansu środki pieniężne, udziały i papiery wartościowe, zarachowano 
niezrealizowane różnice kursowe 

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się wg wysokości kwoty 

przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku

, w związku z ujemnymi różnicami 

przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku 
dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia 

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się:  

-  gdy dla celów amortyzacji podatkowej zastosowano wyższe stawki niż do amortyzacji 
księgowej lub jednorazowo podatkowo je zamortyzowano, 
-  ujęto niezrealizowane ujemne różnice kursowe od środków pieniężnych, papierów 
wartościowych i udziałów oraz rozrachunków, 
-  ujęto odsetki od depozytów i innych zobowiązań zaliczonych podatkowo dopiero w 
momencie wpływu, 
-  utworzone zostały rezerwy na urlopy, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne, których 
podatkowe zaliczenie następuje w momencie efektywnej zapłaty, 
-  ujęto w księgach zobowiązania z tytułu wynagrodzeń w oparciu o umowy o dzieło lub 
umowy zlecone.  

Różnice przejściowe – różnice pomiędzy wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów  



 

Różnice przejściowe – dodatnie: 
Powodują powstanie kwot do opodatkowania w przyszłych okresach (kiedy wartość bilansowa 
składnika aktywów/pasywów zostanie zrealizowana lub rozliczona)  



 

Różnice przejściowe – ujemne: 

Powodują powstanie kwot podlegających odliczeniu podatkowemu w toku ustalania dochodu 
do opodatkowania w przyszłych okresach (kiedy wartość bilansowa składnika 
aktywów/pasywów zostanie zrealizowana lub rozliczona)  

 

5. Charakterystyka wskaźnika rentowności P/E.

  

wskaźnik cena/zysk (P/E - price/earning ratio) 

        

żą

        

   

 

wyższy dla firm z dobrymi prognozami na przyszłość i niskim ryzykiem 
 

EPS (earning per share) = zysk na 1 akcję  

     

          

                               

ł

   

 

wzrost tego wskaźnika jest interpretowany jako dobra wiadomość dla inwestorów, jest to bowiem 
sygnał lepszych wyników osiąganych przez firmę 

 

6. Podstawowa zasada rachunkowości. 

 

Zasada podwójnego zapisu - Zasada zgodnie z którą każda operacja musi być zaksięgowana na 2 
kontach, co umożliwia zachowanie równowagi bilansowej, w tej samej kwocie, po przeciwnych 
stronach. 

 
Pozostałe zasady: 



 

1. ISTOTNOŚCI  

dane powinny  zawierać istotne relacje między wielkościami ekonomicznymi.  



 

2. UJĘCIA MEMORIAŁOWEGO  

koszty i przychody ujmowane są w okresach, których dotyczą, a nie w których nastąpił  
wypływ/wpływ środków pieniężnych. 



 

3. CIĄGŁOŚCI DZIAŁANIA  

domniemanie, że podmiot będzie kontynuował działalność w dającej się przewidzieć 
przyszłości. 



 

4. OSTROŻNOŚCI WYCENY  

dotyczy bieżącej wyceny majątku i kapitałów, aby pomiar nie spowodował zniekształcenia 
wyniku finansowego; 

     - elementy zysku mogą być zaliczane po ich zrealizowaniu,  
     - należy wykazywać nawet takie koszty, które zostaną uprawdopodobnione, 
     - składniki majątku wycenia się po ich cenach historycznych, nie wyższych od cen 

rynkowych. 



 

5. PERIODYZACJI  
operacje gospodarcze należy ujmować według okresów sprawozdawczych (dzień, miesiąc, 

kwartał, rok)  



 

6. PODMIOTOWOŚCI  
przedmiot rozpatruje się z punktu widzenia podmiotu (jednostki); w jej efekcie podmioty 
zobowiązane są do sporządzania sprawozdań skonsolidowanych 



 

7. WIERNEGO I RZETELNEGO OBRAZU 
informacje rachunkowe należy uzupełnić o inne rodzaje informacji, jeżeli rachunkowość nie 
jest w stanie zapewnić tak wiernego obrazu (np. wysoka inflacja) 



 

8. WYŻSZOŚCI TREŚCI NAD FORMĄ 
operacje gospodarcze muszą być wykazane zgodnie z ich treścią i prawdą materialną, nawet 

jeżeli forma będzie odbiegać od powszechnie przyjętych rozwiązań. 



 

9. KORESPONDENCJI KONT 
wynika z zasady podwójnego zapisu 



 

10. WZRASTAJĄCEJ WYMAGALNOŚCI  
dotyczy uszeregowania źródeł finansowania majątku firmy  - pasywów.  



 

11. WZRASTAJĄCEJ PŁYNNOŚCI  
dotyczy uszeregowania majątku firmy  - aktywów. 

 

7. Konto OCE Wyrobów Gotowych - korespondencja.  



 

Rozliczenie produkcji 



 

Koszt własny sprzedanych produktów (w książce: Koszt wytworzenia sprzedanych produktów) 



 

Wyroby gotowe 

 

8. Materiały księguje się w cenach ewidencyjnych w wartości rzeczywistej (skorygowane o wartość 

OCE odchyleń).   



 

według stałych cen ewidencyjnych 



 

według cen rzeczywistych 

 

9. RMKC i RMKB  

RMKC są to koszty ponoszone przez dana jednostkę w okresie obecnym, ale dotyczą przyszłych 
okresów sprawozdawczych jest to np. prenumerata, za która płacimy z góry. Koszty przyszłych 
okresów mogą być rozliczane na poszczególne miesiące w ciągu jednego roku obrotowego lub tez w 

okresie najczęściej nie przekraczającym 5 lat. W bilansie czynne rozliczenia międzyokresowe ujmuje 
się jako składnik majątku po stronie aktywów. 

 
RMKB są to koszty zaliczane do kosztów bieżącego okresu, których pokrycie nastąpi w przyszłości gdyż 
np. w danym określenie otrzymano faktury dostawce, co w konsekwencji może być przeszkoda w 

kompletnym ujęciu kosztów. W związku z tym tworzymy rezerwy na koszty przyszłych okresów. Bierne 
rozliczenia miedzy okresowe kosztów są stosowane w odniesieniu do kosztów, które nie powtarzają się 

a wymagają równomiernego rozciągnięcia na poszczególne okresy sprawozdawcze. W bilansie bierne 
rozliczania miedzy okresowe kosztów występują po stronie pasywów. 
 

10. Jak zobowiązanie wpływa na cash flow?  

Spadek zobowiązań zmniejsza cash flow na koniec okresu, a wzrost zobowiązań zwiększa cash flow na 

koniec okresu. 
 

Wzrost zobowiązań powoduje, że gotówka nie odpływa z firmy, więc wzrost zobowiązań uwzględnia 
się z plusem, z kolei jeżeli zobowiązania spadną, to się je odejmuje (bo odpływ gotówki) 
 

11. Konta kosztów układu rodzajowego (zob. pkt. 1) 

 

12. Jakie konta powstają w wyniku podziału poziomego?  

Powstają analityczne, a co do syntetycznych to mogą one zostać zlikwidowane albo pozostawione. 
 

13. Podzielność pozioma. Jakie zasady obowiązują?  



 

Zasada podwójnego zapisu 



 

Zasada zapisu powtórzonego (z kontem syntetycznym) 

 

14. Na jakie konto przenosimy na koniec okresu różnice kursowe z tytułu zobowiązań lub należności?  



 

przychody finansowe - jeżeli były to dodatnie różnice kursowe lub  



 

koszty finansowe - jeżeli były to ujemne różnice kursowe. 

 

15. Gdzie księguje się różnice kursowe na koniec okresu (zasada)?  (zob. pkt. 14) 

 

16. Zasada obowiązująca na kontach syntetycznych.  

Zasada podwójnego zapisu 
 

17. Która wartość środków trwałych jest większa - netto czy umorzenia?   

Moim zdaniem netto, bo umorzenia dokonujemy w mniejszej wartości, częściowo 
 

18. Trzy przykłady MSR'ów - nr i nazwa.

 

 

MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych 

 

MSR 2 Zapasy 

 

MSR 3 Skonsolidowane sprawozdania finansowe-wycofany 

 

 

MSR 4 Amortyzacja - wycofany 

 

 

MSR 5 Informacje ujawniane w sprawozdaniach finansowych - wycofany 

 

 

MSR 6 Rachunkowość zmian cen - wycofany 

 

 

MSR 7 Rachunek przepływów pieniężnych 

 

MSR 8 Zysk lub strata netto okresu sprawozdawczego, podstawowe błędy i zmiany 
polityki rachunkowości 

 

MSR 9 Rachunkowość prac badawczych i rozwojowych - wycofany 

 

 

MSR 10 Zdarzenia następujące po dniu bilansowym 

 

MSR 11 Umowy o budowę 

 

MSR 12 Podatek dochodowy 

 

MSR 13 Wykazywanie krótkoterminowych aktywów i krótkoterminowych zobowiązań – 
wycofany

 

 

MSR 14 Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności 

 

MSR 15 Informacje odzwierciedlające skutki zmian cen – wycofany

 

 

MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe 

 

MSR 17 Leasing 

 

MSR 18 Przychody  

 

MSR 19 Świadczenia pracownicze 

 

MSR 20 Dotacje państwowe oraz ujawnione informacje na temat pomocy państwa 

 

MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut obcych 

 

MSR 22 Połączenie jednostek gospodarczych 

 

MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego 

 

MSR 24 Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych 

 

MSR 25 Inwestycje - wycofany 

 

 

MSR 26 Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych 

 

MSR 27 Skonsolidowane sprawozdania finansowe i inwestycje w jednostkach zależnych 

 

MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych 

 

MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji 

 

MSR 30 Ujawnione informacje w sprawozdań finansowych banków i podobnych 
instytucji - wycofany 

 

 

MSR 31 Sprawozdawczość finansowa dotycząca udziałów we wspólnych 
przedsięwzięciach 

 

MSR 32 Instrumenty finansowe: ujawnianie i prezentacja 

 

MSR 33 Zysk przypadający na jedną akcję 

 

MSR 34 Śródroczna sprawozdawczość finansowa 

 

MSR 35 Działalność w trakcie zaniechania - wycofywany 

 

 

MSR 36 Utrata wartości aktywów 

 

MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe 

 

MSR 38 Wartości niematerialne 

 

MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena 

 

MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne 

 

MSR 41 Rolnictwo 

 

19. Próg rentowności a dźwignia - istota.  

Sytuacja finansowa spółki w dużym stopniu zależy od poziomu kształtowania się kosztów w 

porównaniu do uzyskiwanych przychodów ze sprzedaży. W celu pomiaru tej zależności stosuje się dwa 
podstawowe wskaźniki analizy finansowej, tj. dźwignię operacyjną i dźwignię finansową. Punktem 
wyjścia do analizy dźwigni operacyjnej i finansowej jest określenie tzw. progu rentowności (z ang. BEP 

– break even point ). 
Zatem na początku obliczamy tzw. próg rentowności. Na tej podstawie otrzymujemy potrzebny 

(wymagany) wolumen sprzedaży, który musi zapewnić nam zwrot poniesionych kosztów na produkcję. 

Rozwinięciem tej analizy jest określenie poziomów tzw. dźwigni operacyjnej, finansowej oraz dźwigni 
całkowitej. Dopiero ustalenie poziomów tych wskaźników umożliwia przeanalizowanie wpływu 
poszczególnych elementów na ostateczny wynik finansowy firmy, jej niższą lub wyższą efektywność. 

Przy dźwigni operacyjnej: Efekt oddziaływania tej dźwigni jest najsilniejszy wówczas, gdy wielkość 
sprzedaży oscyluje wokół progu rentowności. Ograniczenia zwiększenia poziomu dźwigni operacyjnej: 

- w sferze technicznej - zdolności produkcyjne, 
- w sferze rynkowej - wielkość popytu na dane produkty. 

Podniesienie poziomu dźwigni - podniesienie poziomu progu rentowności - ryzyko, że nie uda się 
sprzedać wystarczającej ilości wyrobów w progu rentowności. W efekcie wybór: potencjalna strata 
którą może osiągnąć firma jest wyższa/niższa, ale i także potencjalny zysk możliwy do osiągnięcia 
wyższy/niższy.  Stąd też nie wszystkie firmy są zainteresowane wysokim poziomem dźwigni 
operacyjnej.  
Dźwignia finansowa bazuje na zależności pomiędzy strukturą kapitału a rentownością kapitału 
obcego. Moment graniczny: przeciętna rentowność całego kapitału = stopa odsetek płaconych za 
pozyskany kapitał obcy. Efektywnie płacone odsetki są niższe o kwotę zmniejszenia obciążeń 
podatkowych. W tym celu oblicza się odsetki netto: 

odsetki netto = [odsetki zapłacone - (odsetki zapłacone * stopa podatku dochodowego : 100)]  

 

20. Zasada memoriałowa i kasowa - różnice i podobieństwa. 

Pierwsza z wyżej wymienionych zasad polega na notowaniu w księgach zaistnienia konkretnych 

zdarzeń gospodarczych. Ów proces notowania nie jest zależny od tego, czy wpłynęły na konto 
jednostki jakieś pieniądze czy też nie. Moment sprzedaży wyznaczany przez zasadę memoriałową to 
moment podczas, którego wydaje się towar lub też wyświadcza się konkretną usługę na rzecz 

konsumenta.  
Druga z wyżej wymienionych zasad, czyli zasada kasowa opiera się na włączaniu do konkretnych 

korzyści takich przychodów, które spowodowane były rzeczywistym wpływem nakładów finansowych 
do kasy lub na konto przedsiębiorstwa. Dokładnie tak samo sprawa ta wygląda jeśli chodzi o 

poniesione koszty. Ujmuje się w księgach sprawozdawczych tylko te koszta, które bezpośrednio wiążą 
się z rzeczywistym wypłaceniem środków finansowych. Bardzo często zasadę kasową stosuje się w 
przepisach podatkowych, ponieważ cechuje się charakterem anachronicznym. 

Właściwości zasady kasowej i memoriałowej to przeciwieństwa, które dobrze zastosowane nawzajem 
się uzupełniają. Te dwie zasady są zawsze stosowane w różnorodnego rodzaju przedsiębiorstwach 

podejmujących własne działalności gospodarcze. Zasady te w przeciwieństwie do zasady periodyzacji 
nie zakładają podziału wydarzeń gospodarczych na okresy czasowe. To właśnie zasada periodyzacji 
bowiem wyznacza gospodarcze jednostki czasu. 

 
Zasada kasowa  - jeśli jest wpływ na rachunek to wówczas księgujemy 

Zasada memoriałowa - księgujemy w okresie, w którym dotyczą 
 

21. MSSF2  

MSSF 1: Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy  
MSSF 2: Płatności w formie akcji   

MSSF 3: Połączenia jednostek gospodarczych  
MSSF 4: Umowy ubezpieczeniowe  
MSSF 5: Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana  
MSSF 6: Poszukiwanie i ocena zasobów mineralnych   
MSSF 7: Instrumenty finansowe – ujawnienie informacji  

MSSF 8: Segmenty operacyjne  
 

22. Trzy przykłady różnic przejściowych, na które są tworzone rezerwy na odroczony podatek 

dochodowy.  (zob. pyt. 4)

 

23. Zaksięguj - firma zapłaciła wekslem własnym, zobowiązanie 100, weksel własny 105.  

Wn - Rozrachunki z dostawcami - 100 
Wn - Koszty finansowe - 5 

Ma - Zobowiązania wekslowe - 105 

 
24. Co to są zamiany zapasów albo jakie są, jak się je ustala? 
???????????????????????????????????? 

 

25. Amortyzacja - definicja i różnica między umorzeniem.  



 

Amortyzacja - Księgowy koszt zużycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych 



 

(roczna);  



 

na koniec roku przeksięgowywana w ciężar rachunku zysków i strat 



 

kategoria kosztowa 

 



 

Umorzenie - Księgowe zmniejszenie wartości początkowej środków trwałych i wartości 
niematerialnych i prawnych ciągnione z roku na rok 



 

roczna umorzenie = roczna amortyzacja 



 

na koniec roku ujmowane w bilansie w ramach wartości netto; pod bilansem - informacje 
uzupełniające 



 

kategoria ewidencyjna 

 
Amortyzacja to zmniejszenie lub utrata wartości środka trwałego na skutek jego zużycia w wyniku 

normalnego używania. 
W bilansie jednostki gospodarczej, amortyzacja jest kosztem niepieniężnym (to znaczy nie pociąga za 

sobą wydatków: istotą amortyzacji jest rozłożenie w czasie jednorazowego wydatku poniesionego na 
zakup środka trwałego). Z pomocą amortyzacji nakłady na zakup czy wytworzenie środka trwałego są 
stopniowo zaliczane w koszty poszczególnych okresów, co pozwala (przynajmniej teoretycznie) 

zgromadzić fundusze na zakup nowych środków trwałych po całkowitym zamortyzowaniu starych. 
Stosuje się różne metody amortyzacji. Najpopularniejsze to wg CIT: 



 

Metoda liniowa, 



 

Metoda progresywna, 



 

Metoda degresywna, 



 

Metoda indywidualnych stawek 



 

roczna stawka amortyzacyjna dla celów bilansowych może, ale nie musi, różnić się od stawki 
określonej w przepisach podatkowych  

 

26. Zaksięguj wynagrodzenia 600zł.  

Wn - Wynagrodzenia - 600zł 

Ma - Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń - 600zł 
 

Później: 
Składki na ubezpieczenie społeczne (pracownika: 9,76+1,5+2,45 = 13,71%) 
Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%, z czego z podatku zabiera się 7,75%, a 1,25% z 

wynagrodzenia pomniejszonego o składki) 
Zaliczka na podatek dochodowy (18%)  

 
Kwota jaka zostanie po Wn na "Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń" to należne 

wynagrodzenie. 
 

27. Czy krowa może być środkiem trwałym?  

Tak, jeśli np. daje mleko (taka maszyna produkcyjna), a nie jeśli jest przeznaczona na ubój w rzeźni 
 

28. Co pozwala wykryć błędy (księgowe)?  

Bilans próbny, czyli Zestawienie obrotów i sald 



 

Wykrywa: 

niezgodnie z zasadą podwójnego zapisu 

 

1 konto 

 

2x ta sama strona 

 

różne kwoty 

 

błędne sumowanie obrotów 

 

błędne sumowanie sald 

 

błędne różnicowanie obrotów 



 

Nie wykrywa: 

zgodnie z zasadą podwójnego zapisu 
 

błędna kwota, ale 2x 

 

niewłaściwe konta 

 

niewłaściwe strony 

 

podwójnie 

 

pominięto 

 

29. Porównanie RZiS z RPP.  
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 



 

wartościowe 



 

dynamiczne 



 

za dany okres  



 

zestawienie przychodów i wydatków 



 

w określonej prawem formie 



 

metodą porównawczą lub kalkulacyjną 

 
RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 



 

wartościowe 



 

dynamiczne 



 

za dany okres  



 

zestawienie wpływów i rozchodów środków pieniężnych 



 

w określonej prawem formie 



 

sporządzone metodą bezpośrednią bądź pośrednią 

 

30. Skrót LT.  

Likwidacja środka trwałego 
 

31. Bilans i jego cechy.  

BILANS 



 

wartościowe 



 

statyczne 



 

zestawienie aktywów i pasywów (majątku i źródeł finansowania) 



 

na określony dzień 



 

w określonej prawem formie 



 

z zachowaniem zasady bilansowej A = P 



 

aktywa uszeregowane wg wzrastającej płynności, pasywa - wg wzrastającej 
wymagalności 

Złota zasada finansowania, Złota zasada bilansowa 

Złota zasada finansowania 



 

- majątek trwały do długookresowego kapitału musi = 1 lub mniejszy od 1 



 

- majątku obrotowy do krótkoterminowego kapitału (bieżących zobowiązań) musi być większy 

lub równy 1 



 

jeżeli nie spełniona - problem braku płynności 

Rozwinięciem tej zasady są następujące założenia: 



 

majątek trwały powinien być sfinansowany kapitałem własnym; 



 

majątek trwały może być sfinansowany długoterminowym kapitałem obcym, jednakże łączna 
wielkość kapitału własnego i długoterminowego kapitału obcego nie może być mniejsza od 
wartości majątku trwałego; 



 

majątek obrotowy powinien być pokryty nie tylko długoterminowym kapitałem obcym lecz 
także, a może przede wszystkim – krótkoterminowym kapitałem obcym. 

Srebrna zasada finansowania 



 

kapitał stały powinien finansować nie mniej niż 1/3 aktywów obrotowych  



 

Pozostałą ich część pokrywają krótkoterminowe źródła finansowania  

Złota zasada bilansowa 



 

aktywa stałe są w pełni pokryte kapitałem własnym  

  trwałe składniki aktywów firmy powinny być sfinansowane kapitałem własnym, 

ponieważ ta część majątku jest długoterminowo związana z firmą, a więc 
charakteryzuje się niskim tempem zmiany na gotówkę - powinna być sfinansowana 
bardziej stabilnymi kapitałami, oddanymi do dyspozycji firmy na długi okres 

Srebrna zasada bilansowa 



 

Jeśli poziom kapitałów stałych jest równy bądź wyższy niż aktywa stałe 

  Im wyższy udział kapitałów własnych, tym przedsiębiorstwo dysponuje większą 

swobodą i niezależnością finansową. Przyjmuje się, że przynajmniej 2/3 aktywów 
stałych powinno być sfinansowane kapitałem własnym. 

Bilans – podsumowanie 

Bilans jako rachunek statystyczny sporządzony na dany moment nie wykazuje strumieni wartości, 

jakie towarzyszą     prowadzonej działalności gospodarczej (koszty, przychody ze sprzedaży itp.) 
oraz operacjom na rynku kapitałowym.  



 

Ujmuje skutki tych procesów i towarzyszących im strumieni wartości, widoczne w zmienionych 
wartościach

 

aktywów i pasywów bilansu.  



 

Dla celów analitycznych wielkości prezentowane w bilansie są danymi zagregowanymi, 
odzwierciedlającymi efekty podjętych w firmie decyzji inwestycyjnych, operacyjnych  
i finansowych, które uzewnętrzniły się w minionym roku obrotowym. 



 

Bilans sporządzony jest w języku polskim i walucie polskiej. Dane liczbowe można wykazywać 
w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to obrazu jednostki.  

 

32. Przepływy pieniężne.  

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 



 

wartościowe 



 

dynamiczne 



 

za dany okres  



 

zestawienie wpływów i rozchodów środków pieniężnych 



 

w określonej prawem formie 



 

sporządzone metodą bezpośrednią bądź pośrednią 

  Prowadząc działalność gospodarczą, nie można kierować się samym pojęciem zysku, 

który jest tylko umowną wartością księgową.  

  Osiągnięcie zysku nie jest warunkiem kontynuowania działalności firmy.  
  Ważne - przepływy środków pieniężnych, które warunkują zdolność płatniczą 

jednostki. Może się zdarzyć, że zyskowne przedsiębiorstwo upada - nie posiada 
gotówki na spłatę zobowiązań. A firmy, które wygospodarowały stratę - długo 
funkcjonują na rynku.  

  Dlaczego tak jest? Rachunek przepływów pieniężnych (cash flow), dostarcza danych o 

źródłach gotówki i sposobach jej wydatkowania. [nadwyżka, niedobór]  

  Ponadnarodową propozycję konstrukcji cash flowch zawiera Międzynarodowy Standard 

Rachunkowości.  

Zgodnie z nim, a także według ustawy o rachunkowości, rachunek przepływów pieniężnych 
powinien obejmować procesy związane z: 



 

działalnością operacyjną, 



 

działalnością inwestycyjną, 



 

działalnością finansową. 

Cash flow - wariant uproszczony  



 

zysk netto  



 

+ amortyzacja 



 

= net cash flow 



 

+ 



 zobowiązań 



 

- 



 zapasów 



 

- 



 należności 



 

= operating cash flow 



 

- inwestycje 



 

- raty kapitału 



 

- dywidendy 



 

= zapotrzebowanie na gotówkę  

Cele cash flow: 

1) uzyskanie innego niż w bilansie i RZiS zestawienia elementów wyniku finansowego, które 
spełniają rolę identyfikatora zysku dla oceny obecnej i przyszłej zyskowności (dochodowości), 
2) obliczenie nadwyżki finansowej w celu ustalenia stopnia wewnętrznego samofinansowania 
(nowe inwestycje, przyrost środków obrotowych i utrzymanie bieżącej zdolności płatniczej, 
3) ustalenie wolnych przepływów pieniężnych przypadających właścicielom 

 

33. Podaj przykład księgowania kosztów.  

Według Wariantu III, np: 
Wydanie materiałów podstawowych do zużycia: 
 

Ma - Materiały - 100 
Wn - Zużycie materiałów i energii - 100 

Ma - Rozliczenie kosztów - 100 
Wn - Koszty działalności podstawowej - 100 

 

34. Na jakim koncie ustalone są OCE materiałów.  

Rozliczenie zakupu materiałów 

 

35. Zaksięguj - amortyzacja środka trwałego, stopa 10% w skali roku, okres użytkowania 2 lata, 

wartość początkowa 240.000.  

Wartość: 240.000/2=120.000*10% = 12.000 
 

Wn - Amortyzacja 
Ma - Umorzenie ŚT 

 
36. Gdzie księguje się rezerwy sporne? ???????????????????????????????????? 

 

37. Układ funkcjonalny i rodzajowy kosztów. (patrz pkt. 1) 

 

38. Produkcja pomocnicza to układ funkcjonalny.  (patrz pkt. 1) 

 

39. RZiS oraz cash flow - jakimi metodami? (patrz pkt. 29) 

 

40. Leasing w prawie podatkowym i rachunkowym.  

Leasing finansowy - prawo bilansowe  



  Środki zalicza się do aktywów trwałych korzystającego 

podlegającemu corocznemu badaniu 

ksiąg przez biegłego

, jeżeli umowa spełni co najmniej jeden z warunków: 

1. przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który była 
zawarta, 

2. zawiera prawo do nabycia przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki 
była zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, 
3. okres, na jaki została zawarta, odpowiada okresowi ekonomicznej użyteczności środka 
trwałego lub prawa majątkowego (nie może być krótszy niż ¾ tego okresu), 
4. suma opłat ustalona w dniu zawarcia umowy, pomniejszonych o dyskonto i przypadających 
do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu 
umowy na ten dzień;  
5. zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia kolejnej umowy o oddanie w odpłatne 
używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy na warunkach znacznie 
korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie, 
6. przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe z tego 
tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający, 
7. przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego; może 
on być wyłącznie używany przez korzystającego bez wprowadzania istotnych zmian  



  W przypadku, gdy jednostka, której roczne sprawozdania finansowe 

nie podlegają badaniu 

przez biegłego rewidenta

, przyjęła do używania obce środki trwałe na mocy umowy leasingu, 

środki te zalicza się do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli są spełnione 

łącznie

 

następujące warunki: 
1. umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony, 
2. suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co 
najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, 
3. umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie 
umowy leasingu dokonuje korzystający 

Leasing w przepisach podatkowych 



 

Leasing I rodzaju 
a) finansujący: 

- przychód podlegający opodatkowaniu: 
opłaty leasingowe miesięczne + opłaty wstępne 
- koszt uzyskania przychodów: amortyzacja 
- nie jest kosztem podatkowym: wydatek poniesiony na nabycie przedmiotu umowy 
- kaucja – opłata nie stanowiąca przychodu  

b) korzystający: 

- koszt uzyskania przychodu: opłaty leasingowe miesięczne + opłaty wstępne 
- kaucja – opłata nie stanowiąca kosztów  



 

Leasing II rodzaju 

opłata leasingowa: opłata za używanie + spłata wartości początkowej 

a) finansujący: 

- przychód podlegający opodatkowaniu to tzw. odsetkowa część opłaty leasingowej 
(różnica pomiędzy opłatą wg umowy a częścią z tytułu spłaty wartości początkowej) 
- nie jest przychodem podatkowym część stanowiąca spłatę wartości początkowej (!) 
- wydatek na nabycie przedmiotu leasingu nie stanowi kosztu uzyskania przychodu u 
finansującego  

b) korzystający: 

- koszt uzyskania przychodu: amortyzacja + odsetkowa część opłaty leasingowej  



 

Leasing III rodzaju 
z punktu widzenia prawa podatkowego traktowane jako umowy najmu lub dzierżawy,  
z punktu widzenia prawa bilansowego to leasing operacyjny  
a) finansujący/wydzierżawiający: 

- przychód podlegający opodatkowaniu: czynsz 
- koszty uzyskania przychodów: amortyzacja 

b) korzystający/dzierżawca: 

- koszt uzyskania przychodu: czynsz 

Różnice pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym 



 

- rachunkowość: leasing finansowy 



 

- podatki: leasing I rodzaju 



 

prawo do amortyzacji: 

- rachunkowość: nie ma wymogu własności aby zaliczyć do środków trwałych 
- podatki: muszą stanowić własność lub współwłasność podatnika (generalnie, jeden z 3 
wyjątków – leasing finansowy)  

 

41. W którym roku wydano pierwszy MSR?  

1975 
 

42. Jakie są problemy przy księgowaniu instrumentów pochodnych?  



 

W momencie zawierania transakcji następuje zerowy bądź nieistotny wypływ środków z 
rachunku bankowego - oznacza to, że transakcji nie widać  w księgach 



 

Występuje bardzo silny efekt dźwigni finansowej 



 

Transakcje takie muszą zostać obligatoryjnie wykonane - wyjątek stanowią opcje 



 

W momencie zawierania umowy tj. w okresie bieżącym, określa się cenę zobowiązania, które 
zostanie wykonane w okresie przyszłym. Stosowanie zasady memoriałowej uniemożliwia 
odnoszenie w ciężar rachunku zysków i strat wielkości dotyczących przyszłego okresu - 
najbardziej widoczna sprzeczność w przypadku opcji 



 

Podmiot może wykazywać instrumenty pochodne w celu zabezpieczenia swoich pozycji 
bazowych, ale może także spekulować na transakcjach tymi instrumentami. 



 

Możliwe są różnorodne techniki łączenia instrumentów w wiązki, obejmujące niejednokrotnie 
10 pojedynczych walorów. W praktyce uniemożliwia to uzyskanie pełnego obrazu zobowiązań 

i ryzyka, jakie przyjęła na siebie firma poprzez zawieranie transakcji na rynku instrumentów 
terminowych. 

 

43. Na jakie konto przeksięgujemy Koszty Wydziałowe na koniec okresu?  

Produkcja podstawowa  

 

44. Net cash flow  

Przepływy pieniężne netto = p.p.n. z działalności operacyjnej +/- p.p.n. z działalności inwestycyjnej 
+/- p.p.n. z działalności finansowej 
 

45. Scharakteryzuj dźwignię wysoką. ??????????????????????????????? 
 

46. Scharakteryzuj wskaźniki aktywności.  

1.  wsk. obrotu zapasami (inventory turnover) 

koszt własny sprzedaży/przeciętne zapasy  
ile razy w ciągu roku firma obróciła zapasami  

2.  obrót zapasami w dniach (inventory days) 

(średnie zapasy/koszt własny sprzedaży) * 360  
w ciągu ilu dni firma obróciła zapasami; jak długo przeciętna pozycja pozostaje na stanie 
zapasów 

3.  wsk. obrotu należnościami    

sprzedaż na kredyt/przeciętne należności  
ile razy w ciągu roku firma zamknęła cykl sprzedaży na kredyt 

4.  okres ściągania należności (collection period) 

360/wsk. obrotu należnościami 
ile dni jest potrzebnych na ściągnięcie należności 

5.  wsk. obrotu zobowiązań handlowych  

zakupy/przeciętne zobowiązania wobec dostawców  
ile razy w ciągu roku firma płaci swoje zobowiązania wobec dostawców  

6.  okres spłaty zobowiązań (payables period) 

360/wsk. obrotu zobowiązań 
po jakim czasie firma reguluje swoje zobowiązania 

7.   wsk. obrotu środkami trwałymi (fixed asset turnover) 

sprzedaż/środki trwałe netto  
efektywność środków trwałych w stosunku do sprzedaży  

8.  wsk. obrotu aktywami (total asset turnover) 

sprzedaż /aktywa ogółem 
wiąże cały majątek firmy ze sprzedażą; przedstawia efektywność zaangażowanych zasobów w 
stosunku do sprzedaży 

9.  cykl środków pieniężnych(cash conversion cycle) 

obrót zapasami w dniach + okres ściągania należności - okres spłaty zobowiązań 
określa okres czasu jaki upływa od momentu odpływu gotówki przeznaczonej na zakupy 
zapasów do momentu przypływu gotówki z należności; im krótszy, tym lepiej - pieniądze 
wracają do firmy i mogą być szybko ponownie wykorzystane  

 

47. Zaksięgowano rezerwy sporne. (patrz pkt. 36) 

 

48. Gdzie księgujemy saldo końcowe konta Amortyzacja?  

Po stronie kredytowej 
 

49. Co to jest BEP i jak się go oblicza? 

 

 
 

 
 
 

 
 

 
 
 

 
 

 
 

 
 
 

 

 

 

50. KSR  

W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy o rachunkowości, przyjmując zasady (politykę) 
rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet 
Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, 

mogą stosować standardy międzynarodowe. 
Do czerwca 2009 r. Komitet Standardów Rachunkowości wydał sześć standardów oraz wyraził 
stanowisko w trzech sprawach. 

KSR nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych"  
KSR nr 2 "Podatek dochodowy"  

KSR nr 3 "Niezakończone usługi budowlane"  
KSR nr 4 "Utrata wartości aktywów"  

KSR nr 5 "Leasing, najem, dzierżawa"  
KSR nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe"  

BEP - Break even point - próg rentowności

przychody ze sprzedaży pokrywają koszty stałe i koszty zmienne produktów

wytworzonych i sprzedanych. Zysk w tym punkcie wynosi zero. Każda kolejna wyprodukowana i
sprzedana jednostka, po przekroczeniu BEP, przynosi zysk.

Może być ustalany ilościowo bądź wartościowo.

przychody
koszty

produkcja

strefa zysku

strefa
strat

BEP

koszty stałe

sprzedaż

koszty całkowite

 

51. KSR4 (patrz pkt. 50)

 

 

52. Z czego wynikają różnice przejściowe?  

Różnice przejściowe – różnice pomiędzy wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów  



 

Różnice przejściowe – dodatnie: 
Powodują powstanie kwot do opodatkowania w przyszłych okresach (kiedy wartość bilansowa 

składnika aktywów/pasywów zostanie zrealizowana lub rozliczona)  



 

Różnice przejściowe – ujemne: 
Powodują powstanie kwot podlegających odliczeniu podatkowemu w toku ustalania dochodu 

do opodatkowania w przyszłych okresach (kiedy wartość bilansowa składnika 
aktywów/pasywów zostanie zrealizowana lub rozliczona)  

 

53. Co to jest leasing?  

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, 

nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz 
korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, 

a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie 
pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. 

 

Leasing - czerpać pożytki nie będąc właścicielem 



 

Leasing finansowy - prawo do odpisów amortyzacyjnych ma korzystający 



 

Leasing operacyjny - prawo do odpisów amortyzacyjnych ma finansujący 

Leasing - starożytność 



 

leasing - od angielskiego 

to lease

 - wynajem, dzierżawa  



 

Mylne utożsamianie leasingu z najmem, czy dzierżawą lub z ich szczególnymi odmianami.  



 

Współcześnie leasing: transakcja polegająca na tym, że jedna strona oddaje drugiej stronie w 
użytkowanie rzecz na z góry ustalony okres czasu w zamian za określone płatności.  



 

Leasing umożliwia korzystanie z rzeczy nie stając się jej właścicielem, czyli nie angażując 
własnego kapitału na jego nabycie. Stąd umożliwia finansowanie nowych inwestycji firmom, 
które nie dysponują własnymi środkami na ich sfinansowanie. Na ogół korzystają z niego 
firmy, których nie stać na zakup maszyn, urządzeń czy środków transportu lub nie mają 
odpowiedniego zabezpieczenia do uzyskania kredytu bankowego.  



 

Jako jedną z podstawowych cech wymienia się także  fakt, że użytkowanie przedmiotu 
leasingu polega nie tylko na korzystaniu z niego, ale także, na możliwości wypracowania zysku 
w wyniku jego wykorzystania.  

Co jest droższe: kredyt czy leasing? 

Poza okresami promocji droższy jest leasing, gdyż firmy leasingowe zasysają pieniądze z 
banków i dopożyczają je na wyższy procent  podmiotom, które nie spełniają warunków 
kredytowych. 

Dla kogo leasing? 



 

firmy o wysokim poziomie zadłużenia 



 

nowe firmy 



 

brak majątku, który mógłby stanowić ubezpieczenie kredytu 

Klasyfikacja leasingu 



  Charakter prawny umowy: finansowy i operacyjny  

  operacyjny (bieżący, eksploatacyjny) - zbliżony do najmu lub dzierżawy. Przedmiot 

umowy przekazywany na określony czas, po upływie którego przedmiot na ogół zwracany 
leasingodawcy. Często charakter kredytowy - leasingodawca kupuje lub wytwarza dobro na 
zlecenie korzystającego, a następnie mu je udostępnia.  

  Przedmiot - przeważnie dobra znacznej wartości, które mogą być wielokrotnie 

używane przez kolejnych użytkowników, rzadko unikatowe, specjalistyczne. Efekt: 
umowy podpisywane na krótki okres, zazwyczaj do 3 lat. To umożliwia zmianę 

przedmiotu leasingu wraz z rozwojem technicznym i pojawieniem się nowych i 
lepszych modeli tego przedmiotu. Wyjątki: w polskim prawie podatkowym określono, 
iż umowa leasingu operacyjnego nieruchomości musi być zawarta na co najmniej 10 
lat.  

  Ryzyko związane z ubezpieczeniem, konserwacją, zużyciem leży po stronie 

finansującego. Korzystający w zamian za udostępnienie dobra płaci raty leasingowe - 
na ogół wyższe od czynszu najmu czy dzierżawy. Leasingodawca ponosi duże ryzyko 
związane z nabyciem dobra, jego intensywnym zużyciem, jak również później ze 
znalezieniem nowego użytkownika bądź sprzedażą.  

  finansowy (kapitałowy, inwestycyjny). Zawierany na okres średnio- lub długookresowy, 

zbliżony do okresu gospodarczej używalności przedmiotu leasingu. Okres leasingu z reguły 
waha się w granicach od 40% do 90% czasu jego normatywnego zużycia, najczęściej jest 

to około 75% tego czasu. W praktyce są to przeważnie umowy od 3 do 10 lat, powyżej 10 
lat leasingowane są nieruchomości, całe przedsiębiorstwa czy linie technologiczne.  

  W umowie zawarta zazwyczaj opcja zakupu po upływie czasu trwania umowy. Raty 

leasingowe z reguły pokrywają wartość przedmiotu leasingu lub nie są niższe niż 90% 
wartości rynkowej dobra.  

  Rata leasingowa składa się z dwóch elementów: części kapitałowej i części 

odsetkowej. Taki podział ma istotne znaczenie dla celów prawidłowej ewidencji i 
rozliczeń podatkowych, gdyż dla celów podatkowych jest on traktowany na równi ze 
sprzedażą na raty. 

  Wszelkie koszty związane z utrzymaniem, eksploatacją oraz ubezpieczeniem leżą po 

stronie korzystającego, co powoduje, że koszty te nie są wliczane do rat. 
Leasingodawca przenosi wszelkie prawa z tytułu gwarancji i rękojmi względem 
producenta na korzystającego. Większość ryzyka związanego z przedmiotem leasingu 
przechodzi na korzystającego.  

  W Polsce, ze względu na przepisy prawa podatkowego,  operacyjny stanowi dominującą 

formę leasingu. Korzyści z tego leżą przede wszystkim po stronie korzystającego, 
ponieważ umowa leasingu w prawie podatkowym jest utożsamiana z umową najmu, może 
on zaliczać całość raty leasingowej do kosztów uzyskania przychodu, przez co obniża 
podstawę opodatkowania i sam podatek. Przedmiot umowy leasingu jest natomiast 
wykazywany w księgach finansującego i przez niego amortyzowany, a więc odpisy 
amortyzacyjne od tego składnika są kosztami leasingodawcy, natomiast jego przychodami 
są wszystkie przychody z tytułu umowy leasingu: raty leasingowe, opłata wstępna,  opłaty 
manipulacyjne, odsetki i prowizje  



  Liczba stron umowy:  

  bezpośredni - występują 2 strony umowy leasingu: 

leasingodawca

, który jest 

jednocześnie dostawcą, producentem przedmiotu leasingu i w ten sposób zapewnia sobie 
większy zbyt na swoje produkty; 

leasingobiorca

 - alternatywa wobec zakupu dobra od 

producenta. 

  pośredni - występują co najmniej 3 podmioty: dostawca, finansujący (firma leasingowa) 

oraz korzystający. Często jednak występuje jeszcze wiele innych podmiotów: banki, 
ubezpieczyciele, itd. Firma leasingowa nabywa od dostawcy, zgodnie ze wskazówkami 
korzystającego, sprzęt stając się jego właścicielem, a następnie przekazuje ten sprzęt 
leasingobiorcy w odpłatne korzystanie.  

 

54. Wymień koszty, które księguje się po stronie debetowej wyniku finansowego.   

 

Metoda porównawcza: 
 

Wynik finansowy 

Koszty według rodzaju 

Przychody ze sprzedaży produktów gotowych 

Zmniejszenie stanu produktów (z Rozl. Kosztów) 

Zwiększenie stanu produktów (z Rozl. Kosztów) 

Wartość sprzedanych towarów (z Poz. Sprzedaż) 

Przychody ze sprzedaży towarów (z Poz. 

Sprzedaż) 

Koszty finansowe 

Przychody finansowe 

Pozostałe koszty operacyjne 

Pozostałe przychody operacyjne 

Straty nadzwyczajne 

Zyski nadzwyczajne 

Podatek dochodowy i inne obowiązkowe odpisy z 
wyniku finansowego 

 

 
Metoda kalkulacyjna: 

 

Wynik finansowy 

Koszty wytworzenia sprzedanych produktów 

Przychody ze sprzedaży produktów gotowych 

Koszty ogólnego zarządu 

 

Koszty sprzedaży 

 

Wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu (z 
Poz. Sprzedaż) 

Przychody ze sprzedaży towarów (z Poz. 

Sprzedaż) 

Koszty finansowe 

Przychody finansowe 

Pozostałe koszty operacyjne 

Pozostałe przychody operacyjne 

Straty nadzwyczajne 

Zyski nadzwyczajne 

Podatek dochodowy i inne obowiązkowe odpisy z 

wyniku finansowego 

 

 

55. Jaki akt prawny reguluje finansowość w firmie?  

Ustawa o rachunkowości z 29.09.1994 r. 
+ rozporządzenia, głównie MF, ale i NBP/KNF 
 

56. Krajowe standardy rachunkowości w opracowaniu

 



 

Usługi budowlane i montażowe 



 

Rachunkowość dla MSP 



 

Podziały spółek 



 

Leasing 



 

Koszty wytworzenia produktu 



 

Środki trwałe 



 

Rezerwy i zobowiązania warunkowe 



 

WNiP 



 

Inwestycje w nieruchomości 

 

57. Zaksięguj amortyzację 1000. (patrz pkt. 35) 

 

58. Do którego układu kosztów należy konto Rozliczenie Kosztów? (sprawdzić) 

Układ funkcjonalny 
 

59. Zaksięguj wydanie materiałów do zużycia.  (patrz pkt. 33) 

 

60. Z czego wynika saldo debetowe konta Materiały?  

Z tego iż jest to konto aktywów 
 

61. Podaj przykładową ewidencję księgowania kosztów. (patrz pkt. 33) 

W notatkach było: 



 

Metoda bezpośrednia 



 

Metoda stopniowa 



 

Metoda uwzględnienia świadczeń wzajemnych po koszcie planowanym 



 

Metoda rozliczania wszystkich świadczeń po koszcie planowanym 

 

62. Jak ustalić wartość środków trwałych?  

Wg cen nabycia - gdy je nabywamy 

Wg kosztów wytworzenia - gdy je produkujemy 
Wg wartości godziwej lub rynkowej - gdy dostaliśmy nieodpłatnie lub w darowiźnie 
 

63. Kiedy można przejść z RMB do RMC?  ?????????????????????? 

Kiedy koszt zostanie przeniesiony lub przewyższa rezerwę 

 

64. Różnice między bilansem a RZiS.  

BILANS 



 

wartościowe 



 

statyczne 



 

zestawienie aktywów i pasywów (majątku i źródeł finansowania) 



 

na określony dzień 



 

w określonej prawem formie 



 

z zachowaniem zasady bilansowej A = P 



 

aktywa uszeregowane wg wzrastającej płynności, pasywa - wg wzrastającej wymagalności 

 
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 



 

wartościowe 



 

dynamiczne 



 

za dany okres  



 

zestawienie przychodów i wydatków 



 

w określonej prawem formie 



 

metodą porównawczą lub kalkulacyjną 

 
Oba stanowią część sprawozdania finansowego. 

RZiS - zestawienie strumieni przychodów i zysków oraz kosztów i strat za okres sprawozdawczy 
Bilans - punktem wyjścia jest zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych 
 

Bilans dotyczy jednego roku 
RZiS prezentuje poprzedni i bieżący rok obrotowy 

 

65. Jak nazywa się saldo debetowe konta Rozliczenie Materiałów?  

Dt - Materiały w drodze 
Ct - Dostawy niefakturowane 
 

66. Jaki jest najtańszy sposób finansowania przedsiębiorstwa?  

1. zatrzymanie osiągniętego zysku netto 
2. kredyt bankowy 

Pozostałe: 

3. emisja akcji zwykłych 
4. emisja akcji uprzywilejowanych 
5. emisja obligacji 
6. emisja bonów komercyjnych 
7. private equity, venture capital, hedge funds 

 

67. Wskaźniki rentowności.  

1.  marża zysku (x);          zysk (x)/sprzedaż * 100% 

wsk. te określają rentowność mierzoną różnym zyskiem 

2.  zysk z kapitału (ROE - return on equity) 

zysk netto (po opodatkowaniu)/kapitał akcyjny 
produktywność kapitału akcyjnego; ile otrzymuje się zysku angażując jednostkę kapitału 

3.  zysk z aktywów (ROA - return on assets) 

zysk netto/przeciętne aktywa 
produktywność aktywów; obrazuje zysk firmy w odniesieniu do jej lokaty w aktywa 

4.  siła zarobkowa;  

zysk operacyjny/przeciętne aktywa 

ile otrzymuje się zysku operacyjnego angażując jednostkę aktywów 

5.  zysk na 1 akcję (EPS - earning per share) 

zysk netto/liczba wyemitowanych akcji zwykłych 
wzrost tego wskaźnika jest interpretowany jako dobra wiadomość dla inwestorów, jest to 
bowiem sygnał lepszych wyników osiąganych przez firmę 

6.   wsk. cena/zysk (P/E - price/earning ratio) 

kurs bieżący akcji/EPS 
wyższy dla firm z dobrymi prognozami na przyszłość i niskim ryzykiem 

7.  wsk. cena rynkowa/wartość księgowa akcji (market/book ratio) 

kurs akcji/wartość księgowa akcji 
dobrze prosperujące firmy mają wsk. ten powyżej 1 

8.  kapitalizacja giełdowa (market capitalisation) 

liczba wyemitowanych akcji zwykłych * kurs bieżący 

9.  wsk. wypłaty dywidend (dyvidend payout ratio) 

dywidendy/zysk netto 
jaka część wypracowanego zysku została wypłacona w postaci dywidend  

10.  wsk. pokrycia dywidendy (ang. cover ratio) 

EPS / dywidenda na 1 akcję 

11.  stopa dywidendy (ang. dyvidend yield) 

(dywidenda na 1 akcję / kurs) x 100%  

W zasadzie nie oblicza się P/E dla spółek, które wypracowały stratę. P/E byłby wówczas ujemny.  
Interpretacja nie byłaby poprawna ekonomicznie.  
Przykład: kurs akcji wynosi 9j, strata na akcję wynosi <-3j>.  
Matematycznie: 9j/<-3j> = <-3> czyli kurs akcji jest 3 razy niższy, niż wypracowana przez firmę 
strata, co oczywiście nie jest prawidłowe z ekonomicznego punktu widzenia  

 

68. Dźwignia operacyjna.  

- wiąże się ze strukturą majątku i jego optymalnym wykorzystaniem  
- odzwierciedla stopień, w jakim wykorzystywany jest majątek w działalności firmy. Dla celów analizy 
określa się tu próg rentowności.  
- OL = 



 zysku operacyjnego (%) : 



 sprzedaży (%) 

OL = (sprzedaż - koszty zmienne) : zysk operacyjny 
gdzie: 
zysk operacyjny - zysk przed płatnością podatku i odsetek. 

- Interpretacja: wzrost sprzedaży o 1% powoduje wzrost zysku operacyjnego o x%. 
- Ograniczenie tej analizy: założenie liniowej funkcji dochodów i kosztów. W rzeczywistości na rynku 
wysokość cen zmienia się w miarę zaspokojenia popytu. 
- Efekt oddziaływania tej dźwigni jest najsilniejszy wówczas, gdy wielkość sprzedaży oscyluje wokół 
progu rentowności. Ograniczenia zwiększenia poziomu dźwigni operacyjnej: 
- w sferze technicznej - zdolności produkcyjne, 
- w sferze rynkowej - wielkość popytu na dane produkty. 
- Podniesienie poziomu dźwigni - podniesienie poziomu progu rentowności - ryzyko, że nie uda się 
sprzedać wystarczającej ilości wyrobów w progu rentowności. 
- W efekcie wybór: potencjalna strata którą może osiągnąć firma jest wyższa/niższa, ale i także 
potencjalny zysk możliwy do osiągnięcia wyższy/niższy.  
- Stąd też nie wszystkie firmy są zainteresowane wysokim poziomem dźwigni operacyjnej.  
 

69. Strona kredytowa konta Wynik Finansowy. (patrz pkt. 54) 

 

70. Jak ustalić rzeczywistą wartość na koncie Zużycie Materiałów, gdy stosowana jest stała cena 

ewidencyjna?  

Musimy wziąć pod uwagę przypadające na zużyte materiały odchylenia od cen ewidencyjnych 

 

71. Metody wyceny materiałów.  

   Dla wyceny wartości rozchodu materiałów oraz wartości materiałów na składzie stosuje się: 



 

FIFO 



 

LIFO 



 

HIFO 



 

LOFO 



 

cena średnioważona 



 

stała cena ewidencyjna 

 
W Polsce w ustawie o rachunkowości wskazano następujące metody ustalania wartości rozchodu 

materiałów: 



 

średniej ważonej, 



 

FIFO, 



 

LIFO, (niezgodna z MSR) 



 

w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen, które dotyczą ściśle określonych 
przedsięwzięć, niezależnie od daty ich zakupu lub wytworzenia 

 

72. Co to są aktywa?  

Wg MSR: Aktywa są to zasoby kontrolowane przez jednostkę o wiarygodnie określonej wartości 

powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w wpływ do jednostki w przyszłości korzyści 
ekonomicznych. 

 

73. Co to są pasywa?  

Źródła finansowania majątku przedsiębiorstwa (aktywów) 

 

74. Gdzie księgujemy koszty ogólnego zarządu na koniec okresu?  

Koszt własny sprzedanych produktów, a potem stamtąd na wynik finansowy 
 

75. Koszty ogólnego zarządu - jaki to układ?  

Układ funkcjonalno-podmiotowy (patrz pkt. 1) 
 

76. Zaksięguj - wydano materiały do zużycia 200zł. (patrz pkt. 33) 

 

77. Na jakim koncie określa się wartość OCE materiałów?  

Rozliczenie zakupu materiałów 
 

78. Gdzie w sprawozdaniu firmy znajduje się umorzenie? (sprawdzić) 

Na koniec roku ujmowane w bilansie w ramach wartości netto; pod bilansem - informacje 
uzupełniające 
 

79. Zaksięguj - wycofano środek trwały o początkowej wartości 15000 i dotychczasowym umorzeniu 

1000.  

Ma - ŚT - 15000 

Wn - Umorzenie ŚT - 1000 
Wn - Pozostałe koszty operacyjne - 14000 
 

80. Wymień koszty układu funkcjonalnego.  (patrz pkt. 1) 

 

81. Saldo końcowe konta - rozliczenie kosztów bierne.  

Saldo kredytowe 
 

82. Środki trwałe w bilansie zapisuje się wg (sprawdzić) ????????????????????????? 

 cena bieżąca, wartość netto?  

 

83. Zaksięguj - FA - sprzedano wyroby gotowe.  

Wn - Rozrachunki z odbiorcami 

Ma - Przychody ze sprzedaży 
Ma - VAT należny 
 

84. Dlaczego na WNEiZ wykładana jest rachunkowość?  

Misja WNEiZ 



 

prowadzenie badań naukowych w zakresie nauk ekonomicznych i zarządzania oraz 
popularyzacja wyników tych badań, 



 

kształcenie studentów w zakresie ekonomii i zarządzania w ramach różnych trybów studiów 
(stacjonarne, niestacjonarne – I, II stopnia, doktoranckie, studia MBA, studia podyplomowe) 
na poziomie zapewniającym zdobywanie wiedzy i umiejętności cenionych i poszukiwanych na 

krajowym rynku pracy oraz przez pracodawców zagranicznych. Szczególną uwagę w procesie 
kształcenia zwraca się na międzynarodowe aspekty działania organizacji gospodarczych, 

znajomość języków obcych przez absolwentów Wydziału oraz rozwijanie ducha 
przedsiębiorczości, 



 

krzewienie wśród studentów zdolności do samodzielnego myślenia, przekonania o 
konieczności i umiejętności samokształcenia, kultury osobistej i umysłowej oraz zasad 
etycznego i zgodnego z prawem postępowania, 



 

szerzenie kultury i wiedzy ekonomicznej w społeczeństwie niezbędnych dla poprawnego i 
powszechnego rozumienia procesów gospodarczych. 

Resztę pościemniać 
 

85. Co to jest cena nabycia, cena zakupu?  

  ceny zakupu (rzeczywista cena po której dokonuje się zakupu materiałów) 
  ceny nabycia (cena zakupu powiększona o koszty zakupu, np. transport, ubezpieczenie 

w drodze, załadunek, rozładunek, montaż) 

 

86. Zaksięguj środki trwałe w leasingu... 

 

Leasing finansowy – w księgach u finansującego

1.  Fa własna wystawiona dla leasingobiorcy (korzystającego) i jej rozliczenie:
a)  rozchodowanie wartości przedmiotu umowy
b)  ujęcie przychodów podlegających rozliczeniu w czasie (odsetki z tytułu kredytu

leasingowego rozliczane w czasie)

c)  zarachowanie należnego podatku VAT
d)  ujęcie wydzierżawionych środków trwałych w ewidencji pozabilansowej
2.  Rozliczenie części przychodów z kredytu leasingowego przypadających na dany

miesiąc.

3.  Wpływ na rachunek bankowy od leasingobiorcy należności.

Środki trwałe

Rozrachunki z
odbiorcami -
należności

Rachunek
bankowy

Rozliczenia
międzyokresowe
przychodów

Przychody
finansowe

VAT należny

Środki trwałe
dzierżawione

1a

3

1b

1c

2

1d

 
 
 

 

 

 

 

 

 

Leasing finansowy – w księgach korzystającego

1.  Fa zewnętrzna od leasingodawcy (finansującego)
2.  Rozliczenie fa:
a)  przeniesienie wartości przedmiotu umowy leasingowej
b)  przeniesienie sumy opłat leasingowych (całkowitego kosztu kredytu

leasingowego)

c)  VAT naliczony
3.  Rozliczenie kosztów kredytu leasingowego przypadających na dany miesiąc
4.  Kwota kosztów amortyzacji środka trwałego przypadająca na dany miesiąc
5.  Uregulowanie zobowiązania wobec leasingodawcy

Środki trwałe

Rozrachunki z
odbiorcami -
zobowiązanie

Rachunek
bankowy

Umorzenie
śr. trwałych

VAT naliczony

Koszty
finansowe

1

2a

2b

2c

4

3

Rozliczenie zakupu

RMK

5

Amortyzacja

Leasing operacyjny – w księgach u finansującego

1.  Fa dla leasingobiorcy
a)  raty płatności leasingowej (czynszu, dzierżawy) jako przychód ze sprzedaży

usług

b)  VAT należny
2.  Amortyzacja przedmiotu leasingu
2a) Amortyzacja przedmiotu leasingu po rozliczeniu kosztów (w zależności od
ewidencji kosztów w danej jednostce)

Sprzedaż usług

Rozrachunki z
odbiorcami -
należności

Rozliczenie
kosztów/
koszty zespół 5

VAT należny

Koszt własny
sprzedaży usług

1a

1b

2

2a

Umorzenie środków
trwałych

Amortyzacja

 

 

 

87. Wskaźnik bieżącej płynności 

PŁYNNOŚĆ 

1.   kapitał pracujący netto (ang. net working capital) 

aktywa bieżące - zobowiązania bieżące 
im mniejszym kapitałem pracującym prowadzona jest działalność gospodarcza, tym niższe są 
koszty zaangażowanego kapitału  

2.   wsk. bieżącej płynności (current ratio) 

aktywa bieżące/zobowiązania bieżące 
wsk. ten powinien być wyższy od 1, aby firma wywiązywała się z bieżących zobowiązań; 
inaczej wskazuje to na skapitalizowanie aktywów i zatory płatnicze 

3.  wsk. szybki; wsk. wypłacalności firmy (quick ratio)  

aktywa bieżące - zapasy/zobowiązania bieżące 
informacja w jakiej wysokości zobowiązania są pokryte łatwo zamienialnymi na gotówkę 
aktywami; wskazuje ile razy bieżące obciążenia mogą być pokryte przez aktywa łatwe do 
upłynnienia 

4.   próba kwasowa (acid test) 

gotówka + krótkoterminowe pw/zobowiązania bieżące 
ile razy środki najbardziej płynne firmy pokryją bieżące zobowiązania  

 

88. Jaka ustawa reguluje zarządzanie w firmie (patrz pkt. 55) 

 

89. Metody ustalania wyniku finansowego (patrz pkt 54) 

 

90. Gdzie w bilansie znajduje się suma bilansowa?  

Zarówno pod podsumowaniem aktywów jak i pasywów 
 

Leasing operacyjny – w księgach korzystającego

1.  Fa zewnętrzna od leasingodawcy (wydzierżawiającego, wynajmującego).
2.  Stopniowe rozliczanie fa:
a)  raty płatności leasingowej (czynszu, dzierżawy) obciążające koszty działalności

operacyjnej,

b)  VAT naliczony.
3.  Uregulowanie zobowiązania wobec leasingodawcy.
4.  Ujęcie przedmiotu umowy w ewidencji pozabilansowej.

Usługi

Rozrachunki z
odbiorcami -
zobowiązanie

Rachunek
bankowy

VAT naliczony

1

2a

2b

4

Rozliczenie zakupu

3

Środki trwałe
dzierżawione

91. Scharakteryzuj rachunek zysków i strat (doczytać) 

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 



 

wartościowe 



 

dynamiczne 



 

za dany okres  



 

zestawienie przychodów i wydatków 



 

w określonej prawem formie 



 

metodą porównawczą lub kalkulacyjną 

 

92. Elementy sprawozdania finansowego 

Sprawozdanie finansowe 



 

stanowi podstawowe źródło informacji dla podejmowania decyzji inwestycyjnych, 
transakcyjnych, kredytowych  



 

Jednocześnie prezentuje rezultaty spełnienia przez kierownictwo jednostki funkcji 
powierniczej nad majątkiem lub odpowiedzialności za efektywne wykorzystanie 
posiadanych zasobów 



 

Zakres sprawozdań finansowych został określony w ustawie o rachunkowości  

Sprawozdawczość  finansowa (sprawozdania na koniec roku obrachunkowego) obejmuje: 



 

bilans  



 

rachunek zysków i strat 



 

informacja dodatkowa  

o  wprowadzenie do sprawozdania finansowego  
o  dodatkowe informacje i objaśnienia 



 

rachunek przepływów pieniężnych (cash flow) 

 



 

zestawienie zmian w kapitale własnym(funds flow)  

   Jeżeli jest to: grupa kapitałowa, bank, zakład ubezpieczeń, spółka z rynku regulowanego, spółka 
akcyjna, fundusz inwestycyjny, fundusz emerytalny oraz podmiot spełniający 2 z 3 warunków 
(zatrudnienie średnioroczne min. 50 etatów, suma aktywów 2,5 mln EUR, przychody netto 5 mln 
EUR) to jeszcze dodatkowo cash flow i funds flow 

Sprawozdanie finansowe 

Sprawozdania szczegółowe, mimo że dostarczają odmiennych informacji są ze sobą wzajemnie 
powiązane, ponieważ opisują różne spojrzenia na to samo zdarzenie gospodarcze  

 

93. Saldo czynne RMK 

debetowe 
 

94. 2 wzory na wskaźnik narzutu odchyleń WG  

 

       

       

         

               

 

 
Wno - wskaźnik narzutu odchyleń 

Op - odchylenia na początek okresu 
Oo - odchylenia powstałe w trakcie okresu 
Zwp - zapas wyrobów gotowych na początku okresu 

Pwo - wyroby gotowe przyjęte do magazynu w trakcie okresu 
Ows - odchylenia przypadające na sprzedane wyroby 

Rws - rozchód sprzedanych wyrobów 
 

95. Rodzaje storn 

- czerwone - polega na powtórzeniu zapisu błędnego po tych samych stronach kont co zapis błędny 
(kolorem czerwonym lub w ramce) 

- czarne - polega na wyksięgowaniu zapisu błędnego po przeciwnych stronach, a następnie 
zaksięgowaniu zapisu poprawnego po stronach właściwych 
 

96. Klasyfikacja kosztów w układzie funkcjonalnym i kalkulacyjnym (patrz pkt. 1) 

 

97. Dlaczego suma aktywów = suma pasywów 

Aby następowało zbilansowanie majątku ze źródłami jego finansowania. 
 

98. Co to jest księgowość (sprawdzić) 

Proces identyfikacji, pomiaru i komunikacji informacji ekonomicznych w celu umożliwienia rozsądnego 

osądu i podjęcia decyzji przez odbiorców informacji 
 

Zapisywanie na kontach, w księgach 
 

99. Kryteria zaliczania do środków trwałych - min. 3 

Środki trwałe to: 



 

rzeczowe aktywa trwałe 



 

o przewidywalnym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, 



 

kompletne, zdatne do użytku, 



 

i przeznaczone na potrzeby jednostki. 
Zalicza się do nich w szczególności: 

a)  nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i 

budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo 
do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego. 

b)  maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, 
c)  ulepszenia w obcych środkach trwałych 

d)  inwentarz żywy. 

Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o 
podobnym charakterze zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy. 

 

100. Co to jest rachunkowość 

Odzwierciedlenie w mierniku pieniężnym sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej  oraz kompletne 
ujmowanie zachodzących zjawisk i procesów gospodarczych w uporządkowany sposób i za pomocą 
specyficznych metod, form, rozwiązań organizacyjnych i technicznych 

 

101. Zaksięgować Koszt własny sprzedanych wyrobów na koncie wynik finansowy wg porównawczego 

i kalkulacyjnego (patrz pkt 54) 

 

102. Naliczono podatek dochodowy od osób prawnych 600 

Wn - Podatki i opłaty - 600 
Ma - Rozrachunki z urzędem skarbowym - 600 

 
103. Na jakim koncie ewidencjonuje się zmiany stanów materiałów.????????????????????? 
 

104. Co to jest konto (definicja) 

Dowolne w formie urządzenie księgowe służące rejestrowania jednorodnych co do rodzaju i treści 

operacji gospodarczych 
 

105. Różnica między wyrobami gotowymi a towarami. 

WG - to produkty pracy, które w danej jednostce przeszły wsszystkie fazy przetwarzania, spełniają 
wymagania określone przez normy jakościowe, techniczne i handlowe, stanowią wartość użytkową 

oraz są przeznaczone na sprzedaż 
 

Towary - rzeczowe aktywa obrotowe nabywane celem dalszej ich odsprzedaży. Można je podzielić na 
towary trwałe, artykuły spożywcze, inwentarz żywy. Są charakterystyczne dla jednostek handlowych. 
W obrocie towarowym występują: cena zbytu, hurtowa i detaliczna 

 

106. Metody budowy sprawozdań finansowych.  



 

Częstotliwość - sprawozdania powtarzalne i sporadyczne 



 

Na różnych poziomach uogólnienia - sprawozdania podstawowe, syntetyczne, ogólne i 
szczegółowe 



 

Adresowane do różnych grup odbiorców, np. do właścicieli, budżetu, GUS 



 

Sprawozdania jednostkowe lub zbiorcze 



 

Forma uproszczona lub przewidziana, co do formy w ustawie o rachunkowości 

 

107. Wskaźniki zadłużenia.

  

1.  wsk. długu (debt ratio) 

łączne zobowiązania / łączne aktywa  
określa jaka część aktywów firmy jest finansowana z długu 

2.  wsk. długu do kapitału (debt-equity ratio) 

zadłużenie długoterminowe / kapitał akcyjny (wg wartości nominalnej) 
określa ile zobowiązań przypada na 1 wyemitowaną akcję. Majątek firmy jest tu traktowany 
jako amortyzator, dzięki któremu firma może przetrwać złą koniunkturę  

3.   wsk. pokrycia zobowiązań odsetkowych  

zysk operacyjny / odsetki 
wsk > 1, osiągnięty przez firmę zysk wystarczy do zapłacenia rocznych zobowiążań 
odsetkowych firmy 

4.  wsk. pokrycia obsługi kredytu  

zysk netto + amortyzacja / raty kapitałowe + odsetki 
informuje ile razy dochód netto pokrywa roczną obsługę kredytu 

5.  wsk. pokrycia w środkach (assets coverage ratio) 

środki trwałe netto / kredyt długoterminowy  
wsk. informuje o stopniu zabezpieczenia kredytu długoterminowego przez majątek trwały 
firmy, tj. ile razy wartość środków trwałych netto wystarczy na pokrycie danego kredytu  

 
108. Rozliczenie produkcji przemysłowej ma miejsce w układzie kalkulacyjnym 
 - spotykają się cena ewidencyjna i rzeczywista wartość.  ????????? 

 
109. W bilansie środki trwałe ujmowane są w wartości...  

netto ??????????? 
 

110. Rodzaje dźwigni.  

Finansowa 
Operacyjna 

Połączona 
 

111. Zmiany stanu produktów księgowane są na koncie... po stronie...  ??????? 
 

112. Dodatnie różnice kursowe księgowane są na koncie... po stronie...   

Przychody finansowe po kredycie 
 

113. Podział rachunkowości - części składowe.  

Finansowa 
Zarządcza 

 

114. Podstawowe zasady rachunkowości.  (patrz pkt 6.) 

 

115. Jakie błędy wydobywa zestawienie sald i obrotów?  (patrz pkt. 28) 

 
116. Na jakie konto na koniec okresu jest przeksięgowywana produkcja przemysłowa? (sprawdzić) 
 

117. Na jakie konto na koniec okresu jest przeksięgowywana produkcja pomocnicza? (sprawdzić) 

 
118. Jakie konto jest kontem korygującym dla konta OCE Wyroby gotowe? (sprawdzić) 
KWS Wyroby Gotowe 

 
119. Jakie konto jest kontem korygującym dla konta Rozliczenie zakupu materiałów? (sprawdzić) 

OCE Materiały 
 

120. Jaką metodę cash flow stosuje się w Polsce?  

Pośrednią i bezpośrednią. 
 

121. ROE i interpretacja.  

zysk z kapitału (ROE - return on equity) 

zysk netto (po opodatkowaniu)/kapitał akcyjny 
produktywność kapitału akcyjnego; ile otrzymuje się zysku angażując jednostkę kapitału 
 

122. Ceny akcji.  ?????????? 
 

123. Do czego zaliczamy sumę bilansową?  

Do sprawozdania finansowego 
 

124. Księgowanie i sprzedaż na fakturę, podaj sposób wyliczania podatku dochodowego. ???????? 
 

125. Koszty rodzajowe. (patrz pkt. 1) 

 

126. Gdzie zaksięgujemy sprzedaż towarów 

Ct - Towary 
Dt - Wartość sprzedanych towarów 

 
Trzeba też pamiętać o OCE Towary - Marża/VAT = Dt <-> Ct (Wartość sprzedanych towarów) 

 

127. Roszczenia sporne. (sprawdzić ewidencję) 

 

 

128. Co to jest biznes plan 

Narzędzie planistyczne wykorzystywane przy ocenie opłacalności przedsięwzięć gospodarczych. 
Sporządzany na potrzeby wewnętrzne firmy, jest także narzędziem komunikacji zewnętrznej – m.in. w 
celu pozyskania źródeł finansowania inwestycji. Kompleksowy spis celów oraz zadań, jakie stawia się 

przed przedsiębiorstwem. Jego elementami są m.in. analiza finansowa, analiza rynku, analiza SWOT. 
Biznesplan często sporządzany jest jako załącznik do wniosku kredytowego. Kredytobiorca musi 

wykazać, że nowe przedsięwzięcie będzie rentowne. W celu efektywnego zarządzania biznesplan 
powinny sporządzać zarówno nowo tworzone jednostki organizacyjne, jak i wszystkie przedsiębiorstwa 

już funkcjonujące. 

 

129. Co to jest agresywna rachunkowość 

manipulacja danymi pochodzącymi z rachunkowości, która wykorzystuje luki w zasadach 
rachunkowości i prawie oraz wyborze takich metod pomiaru i sposobu prezentacji informacji w 
sprawozdaniu finansowym, które skłaniają ich użytkowników do oczekiwanych zachowań w 
podejmowaniu decyzji na podstawie tych informacji. 

1.  wprowadzenie w błąd poprzez np.: manipulację, zafałszowanie lub zmiany danych lub 

dokumentów źródłowych, na podstawie których sporządza się sprawozdanie finansowe, 

2.  błędna interpretacja lub umyślne pominięcie zdarzeń, transakcji i innych znaczących informacji 

w sprawozdaniu finansowym, 

3.  zamierzone niepoprawne stosowanie zasad rachunkowości dotyczących wyceny, klasyfikacji i 

ujawniania informacji. 

Agresywna rachunkowość powoduje przedstawienie poszczególnych pozycji sprawozdania 
finansowego w niezgodnej z rzeczywistością wysokości, co skutkuje zafałszowaniem obrazu jednostki 

poszczególnych grup składników majątkowych. 

 

130. Istota i funkcjonowanie cen ewidencyjnych  

Na przykładzie materiałów: 
W przypadku zastosowania stałych cen ewidencyjnych dodatkowo występuje jeszcze konto OCE 

Materiały, które jest kontem korygującym do konta Materiały. Zapisy na tym koncie oznaczają 
zwiększenie bądź zmniejszenie wartości ewidencyjnej Materiałów. Wartość odchyleń i ich charakter 

(debetowe lub kredytowe) ustala się poprzez porównanie zapisów na koncie Rozliczenie zakupów 
materiałów. Różnice powstałe między rzeczywistą wartością faktury a ceną ewidencyjną po której 
następuje zaksięgowanie materiałów na koncie Materiały, przeksięgowywane są właśnie na konto 

odchyleń. Wartość po skorygowaniu zostanie wykazana w bilansie (wg cen rzeczywistych).  

 

131. Harmonizacja rachunkowości 

Trend: odrzucanie rozwiązań alternatywnych, zawężanie uznaniowości 



 

odmienna filozofia: 



 

US GAAP – Generally Accepted Accounting Principles - Powszechnie Akceptowane Zasady 
Rachunkowości (to, co nie jest zabronione, jest dozwolone) 



 

MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 



 

Stan obecny: odmienne definiowanie, wycena i interpretacja tych samych zjawisk i procesów 

MSR – asymilacja z prawem UE 



 

Polska obecnie – MSR posiłkowo 



 

07.06.2002 – sesja Parlamentu Europejskiego, uchwała – konieczność stosowania MSR od 
01.01.2005 przez spółki giełdowe krajów UE (25) i do skonsolidowanych sprawozdań 
finansowych  



 

+ Australia 



 

(efekt IOSCO – International Organisation of Securities Commissions) 



 

od 01.01.2005 MSR/MSSF: 

  skonsolidowane sprawozdania finansowe spółek publicznych 
  wszystkie spółki notowane na regulowanych rynkach kapitałowych krajów 

członkowskich  



 

z wyjątkiem tych spółek publicznych, które: 

   stosują US GAAP i których p.w. notowane są równolegle na innych rynkach 
  spółek, które wyemitowały p.w. typu dłużnego  



 

te podmioty od 01.01.2007 najpóźniej 

HISTORIA  MSR 



  1973 – IASC – International Accounting Standards Committee (Komitet MSR) 



  1975 – pierwszy MSR 



  2001 – IASB – International Accounting Standards Boards (Rada MSR – przekształcony IASC) 



  IASB jest organem International Accounting Standards Committee Foundation z 

siedzibą w Londynie, która wydała 41 MSR (32 obowiązują) 



  IASC – IAS,  IASB – IRFS  

 



  IAS – International Accounting Standards- MSR 



  IRFS – International Financial Reporting Standards – Międzynarodowe Standardy 

Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 

Standardy:  



 

nie ma dokładnych opisów procedur księgowych 



 

 nie ma techniki księgowej,  



 

brak wzorcowych systemów ewidencyjnych (planu kont),  



 

nie ma kont księgowych 



 

zbyt lakoniczne? 

 

132. Na jakim poziomie ustalane są ceny ewidencyjne ?????????????? 

 

133. Zaksięgować ujemne różnice kursowe  

Na koncie Koszty finansowe po debecie 

 

134. Scharakteryzować MSSF (co, kto, kiedy, ile) 



  1973 – IASC – International Accounting Standards Committee (Komitet MSR) 



  1975 – pierwszy MSR 



  2001 – IASB – International Accounting Standards Boards (Rada MSR – przekształcony IASC) 



  IASB jest organem International Accounting Standards Committee Foundation z 

siedzibą w Londynie, która wydała 41 MSR (32 obowiązują) 



  IASC – IAS,  IASB – IRFS  

 



  IAS – International Accounting Standards- MSR 



  IRFS – International Financial Reporting Standards – Międzynarodowe Standardy 

Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 

 

(wymienione były wcześniej w jednym z punktów) 

 

135. Usługi obce, jaki to rodzaj kosztu 

Koszt rodzajowy 

 

136. 3 metody manipulowania danymi finansowymi 

1.  wprowadzenie w błąd poprzez np.: manipulację, zafałszowanie lub zmiany danych lub 

dokumentów źródłowych, na podstawie których sporządza się sprawozdanie finansowe, 

2.  błędna interpretacja lub umyślne pominięcie zdarzeń, transakcji i innych znaczących informacji 

w sprawozdaniu finansowym, 

3.  zamierzone niepoprawne stosowanie zasad rachunkowości dotyczących wyceny, klasyfikacji i 

ujawniania informacji. 

4.  niewłaściwe wykorzystanie funduszy specjalnych, 
5.  nietworzenie odpisów na fundusze specjalne, 

6.  nieprawidłowa kwalifikacja dotycząca funduszy specjalnych. 
7.  fikcyjne wpłaty gotówki do kasy, 

8.  fikcyjne rozchody gotówki z kasy, 
9.  zmiana wyceny zapasów w trakcie roku, 

10.  nieprawidłowe przekwalifikowanie aktywów finansowych na długo- i krótkoterminowe 



 

hollow swaps – handel między firmami (np. energetycznymi) ich wolnymi mocami, i 
generowanie przychodów w wyniku transakcji zamiennych 



 

channel stuffing – sztuczne zawyżanie przychodów ze sprzedaży (wysyłka większej ilości 
towaru, niż zamawiano); efekt – wzrost wartości sprzedaży, wzrost należności 



 

de-despatching – wykazanie sprzedaży w momencie przyjęcia zamówienia (a nie 
wystawienia faktury/opuszczenia magazynu) 



 

round tripping – sprzedawanie i kupowanie tego samego towaru pomiędzy dwoma firmami, 
nawzajem od siebie faktycznie nic się nie zmienia poza wyższą sprzedaż 



 

off-banance-sheet activity – np. leasing (obniża dług, nie ma kredytu bankowego), 
instrumenty pochodne 



 

pozycje pozabilansowe – worek do ukrywania strat 



 

securitization – aktywa można zamienić na gotówkę i jednocześnie dalej je wykazywać w 
bilansie  

 

137. Etyka rachunkowości (rozdział ostatni w książce) 

Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości (i to co niżej) 

 

138. Etyka w sprawozdaniu finansowym 

Etyka w sprawozdawczości finansowej – słowo etyka odnosi się do zasad postępowania 

przedkładających służbę wyższemu dobru ponad dbałość o własny interes. Stosowanie takich zasad 

niewątpliwie wymaga pewnych poświęceń. Istnieją dwa zasadnicze powody, dla których księgowi 
powinni zachowywać wysokie standardy etyczne.  
Pierwszym z nich jest to, iż ich zadaniem jest bezstronny pomiar sytuacji finansowej (tj. pomiar 

niezależny i stanowiący obiektywny punkt odniesienia), muszą zapewnić użytkownikom sprawozdań 
finansowych informacje, będące miarodajnymi i bezstronnymi. Ponieważ informacje księgowe 

wykorzystywane są w celu podejmowania decyzji finansowych, błąd w pomiarze może mieć 
niekorzystne konsekwencje. W sytuacjach krańcowych istnieje nawet możliwość celowego 
zniekształcenia rzeczywistości finansowej.  

Po drugie i ważniejsze przestrzeganie wysokich standardów etyki ma na celu zapewnienie rzetelnej 
prezentacji, świadomie uwzględniając potrzeby sprawozdań finansowych, a szczególnie problem 

asymetrii informacji (tj. faktu, że osoby z zewnątrz nie mogą wiedzieć o wszystkim, co dzieje się 
wewnątrz przedsiębiorstwa). Te wysokie standardy dotyczą w szczególności biegłych rewidentów, 

którzy służą interesowi publicznemu.  
Rynki kapitałowe mają świadomość, iż sprawozdawczość finansowa pozostawia pewną dowolność w 
zakresie oszacowań księgowych i ujawnień, co stwarza pole dla „kombinacji” w prezentacji wyników. 

Rynki te także zdają sobie sprawę z tego, że konflikt w stosunkach agencyjnych (różnica interesów 
zarządu i akcjonariuszy) może kusić zarząd do przedstawienia się w lepszym świetle dzięki upiększaniu 

wyników. Wszystkie te uwarunkowania powodują, że biegły rewident musi pełnić funkcję neutralnego 
eksperta mającego upoważnienie do egzekwowania uczciwej i rzetelnej sprawozdawczości. Jednakże 
względy praktyczne wymagają, aby to zarząd był odpowiedzialny za sporządzenie sprawozdania 

finansowego.  
Ponadto, ze względu na to, iż rynek nagradza niższe ryzyko księgowe niższym kosztem kapitału (a co 

za tym idzie wyższą ceną akcji), spółki mają stały bodziec do rzetelnego prowadzenia 
sprawozdawczości. Rola jaką więc musi odgrywać biegły rewident to pełnienie funkcji nadzorującej 

(zapewniać niezależną opinię eksperta i dzięki swojej funkcji monitorującej motywować do uczciwej 
sprawozdawczości). Czasem może wystąpić konieczność bardziej aktywnego podejścia do ochrony 
akcjonariuszy, także poprzez walkę o ich interesy. Może to oznaczać sankcje odmowy wydania opinii 

bez zastrzeżeń w przypadku najmniejszego uchybienia rzetelności. Słabym punktem w wypełnianiu 
przez biegłego jego funkcji jest to, że mimo formalnego mianowania przez akcjonariuszy, trudno jest 

całkowicie zdystansować się od zarządu, który jest stroną będącą podmiotem dokonywanej kontroli. 
Ponieważ jednak nieuczciwy zarząd może wywierać presję na uczciwych biegłych rewidentów, 
potrzebna jest bazowa podstawa w postaci wysokich standardów etycznych poszczególnych 

księgowych.  

 

139. Scharakteryzuj wynik finansowy (patrz pkt. 54) 

 

140. Gdzie się księguje na koniec okresu KOZ (II warianty) ?????????????????????????????? 

 

141. Rozliczenie kosztów jaki to układ? 

Jest to konto pośrednie między jednym a drugim 

 

142. Enronitis - przyczyny i przebieg 

Enron Creditors Recovery Corporation (dawniej Enron Corporation, NYSE ENE) – amerykańskie 
przedsiębiorstwo energetyczne z siedzibą w Houston w Teksasie. Pod koniec 2001 roku 

przedsiębiorstwo ogłosiło bankructwo, po skandalu związanym z fałszowaniem dokumentacji 
finansowej firmy. Przed ogłoszeniem bankructwa Enron zatrudniał około 22 000 pracowników i był 
jednym z czołowych światowych przedsiębiorstw branży energetycznej. 
Po doniesieniach dotyczących oszustw finansowych, Enron stanął na progu bankructwa. Wartość jego 
akcji spadła w krótkim czasie z około 90$, do zaledwie kilku centów, pomimo że Enron był 

postrzegany jako tzw. blue chip. W procesie sądowym, oskarżono zarząd przedsiębiorstwa, jak i 
członków rady dyrektorów, o oszustwa finansowe i współdziałanie przestępcze. Za te praktyki 

postawiono wiele oskarżeń, także w związku z fałszowaniem sprawozdań finansowych, oszustwami 
związanymi z papierami wartościowymi, wykorzystaniem informacji poufnych, a także składaniem 

fałszywych oświadczeń. 
Ława przysięgłych wydając werdykt, uznała za winnych m.in. 64-letniego Kennetha Lay oraz 52-
letniego Jeffreya Skillinga. K. Lay był w Enronie przewodniczącym rady dyrektorów i został uznany za 

winnego sześciu zarzutom, jednak nie zdążył odpokutować za swoje winy, gdyż zmarł na zawał serca 
w lipcu 2006 roku. J. Skilling był prezesem Enronu i został uznany za winnego 19 zarzutom, za co 

skazano go na 24 lata i 4 miesiące więzienia, a także obłożono karą wypłaty odszkodowania na rzecz 
osób, które straciły pieniądze zgromadzone na funduszu emerytalnym spółki, w wysokości 45 
milionów dolarów. 

W procesie dotyczącym upadku oskarżono także firmę audytorską Arthur Andersen, za pomoc w 
ukrywaniu długów firmy i fałszowanie sprawozdań finansowych w Enronie. Bezpośrednią przyczyną 

tego, było niszczenie dokumentów z audytów przeprowadzanych przez firmę Arthur Andersen. 
Agencja zgodziła się zawiesić część praw i licencji do wykonywania audytów w sierpniu 2002. Pomimo 
rozporządzenia w 2005 umożliwiającego agencji prowadzenie pełnej działalności, Arthur Andersen do 

dzisiaj nie odzyskała zaufania wśród klientów i wcześniejszego prestiżu, mimo że przed aferą w 
Enronie była jedną z największych i najbardziej poważanych oraz należała do ówczesnej „Wielkiej 

Piątki” („Big Five”) agencji audytorskich na świecie. 
W czasie przesłuchań w sprawie Enronu, Kongres Stanów Zjednoczonych oskarżył także czołowe 

agencje ratingowe (ang. rating agency) takie jak: Moody's Investors Service, Standard & Poor's i 
Fitch, za bycie zbyt mało agresywnymi w ocenie ratingowej, a przez to za małe naświetlenie obrazu 
problemów firmy. Skandal finansowy w Enronie stał się jednym z głównych przyczyn uchwalenia 

ustawy Sarbanes-Oxley przez Kongres Stanów Zjednoczonych w 2002 roku. 
ustawa Sarbanes-Oxley: 



 

szczegółowo określa co wolno robić w praktyce 



 

nowe ciało nadzorcze: Public Company Accounting Oversight Board (ustalanie reguł i 
standardów audytu, nadzór nad spółkami giełdowymi) 



 

co 5 lat zmiana firmy audytorskiej 



 

celowe fałszowanie danych, niszczenie dokumentów bądź ich ukrywanie: do 20 lat więzienia 



 

zakaz udzielania pożyczek osobistych z zasobów firmy dyrektorom i członkom rad nadzorczych 

Po skandalu finansowym, Enron stał się symbolem zamierzonego oszustwa i korupcji w korporacjach. 

Od momentu upadku Enronu zaczęło się mówić o tzw. kreatywnej księgowości. 

 

143. Wartość w rachunkowości 

 

(to dział Wartość Firmy w notatkach) 

 

144. Różnica między rachunkowością agresywną a kreatywną (były pytania podobne) 

 

145. Do czego służy RMK 

Rozliczenie międzyokresowe kosztów to sposób rozliczania kosztów działalności w czasie, tak 

aby została zachowana zasada współmierności kosztów i przychodów. 
Stosuje się go, gdy w jednostce wystąpią koszty dotyczące innego okresu sprawozdawczego lub kilku 
okresów sprawozdawczych. 

Koszty rozliczone w czasie: 



 

czynsze i dzierżawy, 



 

planowane koszty remontów, 



 

koszty zakupu, 



 

koszty przygotowania nowej produkcji, 



 

płace urlopowe pracowników fizycznych, 



 

odpis roczny na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. 

W zależności od sposobu rozliczania kosztów w czasie wyróżniamy rozliczenia bierne i czynne. 



 

Czynne wykazują saldo debetowe, które oznacza środki zaangażowane w rozliczeniach z 
tytułu nabytych, lecz nieużytych usług i stanowi składnik aktywów; metoda rozliczenia 
kosztów w czasie które już zostały poniesione w bieżącym okresie sprawozdawczym i dotyczyć 

mają następnych okresów sprawozdawczych np. czynsz za lokal. 



 

Bierne wykazują saldo kredytowe oznaczające rezerwę na wydatki, które nastąpią w 
późniejszym okresie; jest składnikiem pasywów. 

146. Z jakim kontem wiąże się zasada memoriałowa 

RMK 

147. Z czego wynika cecha kreatywności rachunkowości

  

Rachunkowość kreatywną rozumianą jako: dopuszczalne rozwiązania zgodne z prawem i 
rzeczywistością stosują bez wyjątku wszystkie zarządy przedsiębiorstw, chcąc tym samym przedstawić 
dane finansowe w taki sposób, aby ukazać swoją firmę w jak najkorzystniejszym świetle.