Linuxfresh

aktualności

oprogramowanie

46

marzec 2006

47

www.lpmagazine.org

FRESH 

      

News

Blender 

– program do grafiki 3D

B

lender to rozbudowany program 
do  modelowania  i  renderowa-
nia obrazów oraz animacji trój-
wymiarowych.  Z  jego  pomocą 

można  również  tworzyć  prezentacje  inte-
raktywne (np. pozwalając użytkownikowi 
zwiedzać  trójwymiarowy  model  domu), 
a  nawet  gry.  Minęły  już  ponad  trzy  lata 
od czasu, gdy wspólnym wysiłkiem wielu 
miłośników  Blendera  zgromadzono  kwotę 
100 000 euro potrzebną do odkupienia pro-
gramu  od  upadającej  firmy  NaN  (autora 
Blendera) przez Blender Foundation. Od tego 
czasu  Blender  jest  otwartym  programem, 
udostępnianym na licencji GPL. Wciąż jest 
rozwijany i wzbogacany o nowe możliwo-
ści. Najnowsza wersja, nosząca numer 2.40, 
to prawdziwy prezent pod choinkę (nawet 
został  wydany  w  odpowiednim  momen-
cie).

Bardzo dużo zmian i ulepszeń wpro-

wadzono  w  narzędziach  animacyjnych 
–  ulepszono  rigging  (m.in.  dodano  typy 
kości),  kinematykę  odwrotną,  wyświe-
tlanie  szkieletu,  obsługę  kroczenia  oraz 
dokonano wielu innych usprawnień mają-
cych na celu ułatwienie tworzenia anima-
cji  postaci.  Na  szczęście,  nie  ograniczo-
no się do animacji – również twórcy sta-
tycznych grafik mają powody do radości. 
Przykładowo,  wprowadzono  możliwość 
generowania  realistycznie  wyglądających
włosów  (dzięki  systemowi  statycznych 
cząsteczek). Sam system cząsteczek rów-
nież  został  odnowiony,  głównie  z  myślą 
o  zapewnieniu  większej  kontroli  nad 
ruchem  cząsteczek  i  działającymi  na  nie 
siłami. Z pomocą grup wierzchołków mo-
żna  kontrolować,  gdzie  cząsteczki  się 
rodzą i jak szybko się poruszają, a z po-
mocą  krzywych  (Curve  Guides)  można 
kierować  ich  przepływem.  W  silniku 
gier  zwraca  uwagę  wprowadzenie  moż-
liwości symulowania fizyki bryły sztyw-
nej, dzięki czemu można tworzyć anima-
cje  obiektów  spadających,  toczących  się, 

Jean-Pierre Féval

a także zderzających z innymi obiektami, 
w realistyczny sposób. Wiele emocji może 
też wywołać dodanie do Blendera symula-
tora cieczy, dzięki któremu można wresz-
cie  tworzyć  ładne  animacje  np.  wody 
wlewającej  się  do  kieliszka.  Co  prawda, 
w  aktualnej  wersji  ciecze  mogą  być  wy-
korzystywane tylko przy statycznych obiek-
tach,  ale  prowadzone  są  już  bardzo  za-
awansowane  prace  nad  możliwością  ko-
rzystania z cieczy przy obiektach animo-
wanych.  Gdy  zmiany  te  zostaną  wpro-
wadzone,  stworzenie  animacji  np.  koła 
młyńskiego  nie  powinno  sprawić  kłopo-
tu. Znacznie poprawiono operacje logicz-
ne  (boolean),  dzięki  czemu  obiekty  two-
rzone z przecięć, złączeń i różnic dwóch 
obiektów  powinny  zawierać  minimalną 
liczbę nowych powierzchni (face). Oprócz 
wielu innych zmian i ulepszeń, wprowa-
dzono również zmiany w interfejsie użyt-
kownika.

Instalacja  Blendera  jest  banalna,  gdyż 

rozprowadzany  jest  on  w  wersji  binarnej. 

Wystarczy  wejść  na  stronę  domową  pro-
gramu  (http://www.blender.org/)  i  skorzy-
stać z odnośnika Download Now. Następnie 
należy  wybrać  odpowiednią  wersję  dla 
Linuksa, kierując się numerem wersji zain-
stalowanego w systemie Pythona. Z wersji 
static  powinni  skorzystać  użytkownicy 
komputerów  nie  posiadających  sprzęto-
wej akceleracji OpenGL. Po pobraniu archi-
wum i rozpakowaniu go do odpowiednie-
go katalogu, Blendera uruchamia się polece-
niem 

./blender

 (lub 

./blender -w

 – wtedy 

zostanie  uruchomiony  w  oknie,  a  nie  na 
pełnym ekranie).

Wśród użytkowników Blendera chyba 

największe emocje wzbudzają możliwości 
symulatora cieczy oraz tworzenia włosów. 
Warto trochę poeksperymentować z tymi 
funkcjami, gdyż można uzyskać napraw-
dę ciekawe efekty. A w dodatku, naucze-
nie  się  posługiwania  tymi  narzędziami 
nie sprawia większych problemów.

Dla  przykładu  spróbujmy  utworzyć 

futrzastą  kulkę,  taką  jak  na  Rysunku  2. 

Rysunek 1. 

Zmiany w Blenderze dotyczą przede wszystkim animacji postaci

Linuxfresh

aktualności

oprogramowanie

46

marzec 2006

47

www.lpmagazine.org

FRESH 

      

News

Genetic Algorithm File Fitter 0.4.0

Gaffitter to dobry przykład na 

wykorzystanie algorytmów genetycz-

nych w narzędziach przydatnych 

na co dzień. Program ten pozwala 

z podanego mu spisu plików i katalo-

gów wybrać taki zestaw, aby jak naj-

lepiej mieścił się na nośniku o podanej 

pojemności. Można również wskazać 

liczbę nośników, które są do dyspozy-

cji. Jest to idealne rozwiązanie w przy-

padku archiwizowania danych, 

gdyż pozwala zminimalizować 

ilość wykorzystanego miejsca. 

Oczywiście, nie przyda się, gdy 

konieczne jest zachowanie 

kolejności plików na nośnikach.

http://freshmeat.net/projects/gaffitter/

TkDVD 3.10.0

Użytkownicy nie przepadający 

za linią poleceń z pewnością wolą 

używać nakładek graficznych. 

TkDVD jest właśnie taką nakładką 

na przeznaczony do nagrywania 

płyt DVD program Growisofs. Z jej 

pomocą w łatwy sposób można 

wypalić zarówno płyty DVD+R/RW, 

jak i DVD-R/RW. Najnowsza wersja 

TkDVD sprawdza podczas dodawa-

nia plików i katalogów do wypalenia, 

czy nie zostały dodane już wcześniej 

(nawet jako podkatalogi wcześniej 

dodanych katalogów). Oprócz tego, 

dodano opcję pozwalającą na tworze-

nie obrazu ISO z płyty DVD.

http://freshmeat.net/projects/tkdvd/

OpenOffice.org 2.0.1

Pojawiła się nowa stabilna wersja 

popularnego pakietu biurowego 

OpenOffice.org. Główna zmiana doty-

czy wprowadzenia możliwości 

ukrywania niektórych grup opcji 

lub całych stron opcji. Pozwala to 

administratorom przygotowywać 

specyficzne zestawy instalacyjne. 

Dodano nowy skrót klawiszowy, 

pozwalający wrócić do zapisanej 

pozycji kursora w dokumencie 

(tam, gdzie ostatnio dokonywano 

zmiany). Poza tym, wprowadzono 

wiele innych zmian i poprawek, 

m.in. w ustawieniach lokalizacji.

http://freshmeat.net/projects/openoffice/

Learn HTML By Example 1.03

Wiele osób najlepiej uczy się na 

przykładach. Nauka HTML może 

postępować znacznie szybciej, gdy 

od razu podczas wpisywania znacz-

ników można obserwować uzyski-

wane z ich pomocą efekty. Na to wła-

śnie pozwala Learn HTML By Example. 

Wpisując kod w jednym oknie, 

w drugim można od razu obserwo-

wać rezultat i to nie tylko w przypad-

ku prostego kodu HTML, ale także 

w przypadku korzystania z arkuszy 

stylów CSS. Dostępny jest również 

szereg gotowych przykładów, 

które można samodzielnie modyfiko-

wać.

http://freshmeat.net/projects/learnhtmlex/

Nie jest może ona tak słodka, jak te znane 
z klasycznej gry Furry of the Furries, ale na
początek  wystarczy.  Po  uruchomieniu 
Blendera  kasujemy  domyślny  sześcian 
(klawisz  [X])  i  zamiast  niego  tworzymy 
UVsphere  ze  standardowymi  ustawienia-
mi (klawisz [Space] i z menu wybieramy 
Add->Mesh-> UVsphere). Włosy można na-
kładać  na  dowolny  obiekt  z  sekcji  Mesh, 
ale  skoro  tworzymy  futrzastą  kulkę,  to 
niech będzie choć trochę kulista. Teraz od 
razu przejdziemy do nakładania włosów. 
Najpierw wychodzimy z trybu edycji kla-
wiszem  [Tab]  i  przechodzimy  do  rzutu 
z  boku  (klawiszem  [1]  na  klawiaturze 
numerycznej). Następnie klawiszem [F7] 
wchodzimy do sekcji Object. Jest ona po-
dzielona  na  dwie  części  –  Object  buttons
i Physics buttons. Nas interesuje ta druga, 
do której przechodzimy wciskając odpo-
wiedni przycisk w linii Panels. Tu właśnie 
znajduje  się  pole  do  konfiguracji  cząste-
czek. Wciskamy przycisk NEW. Do usta-
wienia  włosów  potrzebne  są  nam  sta-
tyczne  cząsteczki,  więc  spośród  wyświe
tlonych  przycisków  wciskamy  Static  i  umie-
szczony  niżej  Vect.  To  podstawa,  od 
której zawsze zaczynamy przy tworzeniu 
włosów. Teraz przechodzimy do zakładki 
Particle Motion, gdzie, ustawiając wartość 
Normal (np. na 0.030), nadajemy cząstecz-
kom  prędkość  początkową.  Dodatkowo, 
można  zwiększyć  wartość  Random  (np. 
do 0.010), aby wprowadzić nieco chaosu 
do  fryzury.  No  dobrze,  na  razie  niezbyt 
przypomina  to  włosy  –  raczej  sterczące 
na  wszystkie  strony  druty.  Spowodujemy, 

że trochę opadną – w dziale Force ustawia-
my wartość Z na -0.06. Jeśli są za długie, 
możemy zmniejszyć wartość Normal lub, 
co  zaraz  zrobimy,  zmniejszyć  wartość 
Life w zakładce Particles. Ustawiamy ją na 
30.0.  Pozostało  już  tylko  zagęścić  włosy 
zmieniając  wartość  Amount  na  15000. 
Prawda, że od razu lepiej to wygląda? Od 
razu jeszcze nadajmy im kolor. Wciskamy 
[F5]  i  w  sekcji  Material  buttons  dodaje-
my nowy materiał przyciskiem Add New 
w  zakładce  Material.  Suwaki  kolorów 
ustawiamy na odpowiadający nam kolor 
(np. R na 0.775, G na 0.475 i B na 0.410). 
Teraz możemy zrenderować obraz przy-
ciskiem  [F12].  Zauważymy,  że  możemy 
widzieć  przez  włosy  niebieskie  tło  obrazu, 
a  przecież  w  środku  wło  sów  powinna 
znajdować  się  kula.  Domyślnie  nie  jest 
ona  renderowana  (jej  głównym  zadaniem 
jest  emisja  cząsteczek).  Aby  to  zmienić, 
w  zakładce  Particles  musimy  włączyć 
przycisk Mesh. Inne rozwiązanie to stwo-
rzenie bliźniaczej kuli w tym samym miej-
scu  i  nadanie  jej  odpowiedniego  koloru. 
Dobierając  różne  wartości  można  uzys-
kać  różny  wygląd  włosów.  Co  ciekaw-
sze, można je później modelować na różne 
sposoby, np. dodając obiekt Empty i eks-
perymentując  z  wartościami  w  zakład-
ce  Fields  and  Deflection  (w  sekcji  Physics 
Button). Jeszcze lepsze efekty można uzy-
skać  dodając  krzywe  Beziera  i  we  wspo-
mnianej zakładce ustawiając wartość pola 
Fields na Curve Guide.

http://freshmeat.net/projects/blender/

Rysunek 2. 

Uzyskanie takich włosów w Blenderze to teraz drobnostka