Dr hab. Robert Grzeszczak 

Katedra Prawa Europejskiego 

Instytut Prawa Międzynarodowego 
Wydział Prawa i Administracji 
Uniwersytet Warszawski 

 

Zajęcia 24 i 26 kwietnia2012:   

Swoboda świadczenia usług

 

 

Źródła do nauki: odpowiednie rozdziały z podręcznika oraz   artykułu! J. Kociubinski "Pojęcie 
usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w prawie konkurencji UE" (w: 
Europejski Przegląd Sądowy nr z sierpnia 2011, s. 4 i n. 

 

Podstawy traktatowe :  

art 56 i n TFUE,  art. 57 TFUE – subsydiarny charakter tej swobody i definicja (traktatowa) usług 

 

UWAGA: swoboda usługowa – to „transgraniczny obrót produktami niematerialnymi” – co 
zbliża ją do najbardziej zliberalizowanej ze swobód – towarowej! 



 

Zakres podmiotowy swobody usługowej 



 

Zakres przedmiotowy swobody usługowej i uprawnienia akcesoryjne 

TSUE wobec pojęcia usług, zob. m.in.: 



 

15/78 Köstler [1978] ECR 1979: usługi bankowe 



 

153/73 Sacchi [1974] ECR 409: reklamy telefoniczne 



 

279/80 Webb [1981] ECR 3305: pośrednictwo pracy 



 

110 i 111/78 van Wesemael [1979] ECR 35: agencje artyst. (pośrednictwo pracy)  



 

26/83 Luisi i Carbone [1984] ECR 377: turystyka 



 

286/82 [1991] ECR I-4685: zabiegi aborcyjne Grogan C-159/90 

 

Postanowieniom o swobodzie świadczenia usług podlegają następujące kategorie transakcji: 

 

gdy usługodawca przemieszcza się w celu świadczenia usług (np. sprawa 76/81 
Transporoute p. Minister of Public Works 1982) 

 

gdy usługobiorca przemieszcza się aby skorzystać z oferowanych tam usług (np. 
sprawy 286/82 i 26/83 Luisi i Carbone 1984); 

 

kiedy zarówno usługodawca jak i usługobiorca mają siedzibę w tym samym państwie 
członkowskim, ale usługodawca przemieszcza się do innego państwa 
członkowskiego w celu oferowania tam swych usług (np. C-154/89 Komisja p. 
Francja 1991, C-180/89 Komisja p. Włochy 1991, C-198 /89 Komisja p. Grecja 1991- 
przewodnicy turystyczni) 

 

kiedy ani usługodawca, ani usługobiorca nie przemieszczają się fizycznie, a usługi 
świadczone są w formie przepływu informacji (poprzez telefon, fax, e-mail) (np. sprawy 
C-76/90 Säger 1991, C-288/89 Gouda 1991) 

Proszę o lekturę orzeczeń: 



 

 w spr.  Luisi and Carbone C-286/82 i 26/83 



 

w spr. Grogan C-159/90 



 

w spr.  Schindler  C-275/92 



 

w spr. Cowan 186/87 



 

w spr. 197/84 Steinhauser p. miastu Biarritz 



 

w spr.  2/74 Jean Reyners p. Belgia 

Usługi medyczne – specyfika – wprowadzenie do tematu, zob. orzeczenia w sprawach: 



 

C/89 Van Hejningen 



 

C-117/77 Pierik oraz Pierik II 



 

C-120/95 Decker  i C-158/96 Kohll 



 

C-368/98Vanbreakel  



 

C-157/99 Geraets-Smits i Peerbooms 

Charakterystyka usług – cd: 



 

sprawa 384/93 Alpine Investment 



 

sprawa de Agostini 34/95 



 

Sprawa C-113/89 Rush Portuguesa 

sprawa C 42/07 Santa Casa da Misericordia de Lisboa i Bwin International 8 września 
2009 R. (E-HAZARD)  

Swoboda usługowa a wymogi imperatywne! Zob.: 



 

Sprawa 205/84 Komisja p. Niemcy [1986] ECR 3755 (ochrona konsumentów-ubezpieczenia) 



 

Sprawa C-288/89 Gouda [1991] ECR I 4007 



 

Sprawa C-76/90 Säger [1991] ECR I 4221 (ochrona konsumenta) 



 

Bachmann C-204/00 – wolności wykonywania zawodów i efektywności systemów 
podatkowych 



 

Van Schaick C-55/93 – bezpieczeństwa ruchu drogowego 



 

Komisja p. Włochy i Komisja p. Francja (108/89 i 154/89) – dziedzictwo archeologiczne i 
historyczne, względy polityki kulturowej 



 

Santa Casa (C 42/07) – hazard on-line 



 

Orzeczenie w sprawie 33/74 Van Binsbergen 

Charakterystyka dyrektywy 2006/123/WE dotyczącej usług na rynku 
wewnętrznym UE – tzw. dyrektywa Bolkesteina 

Usługi publiczne vs. usługi świadczone w interesie ogólnym 

Uznawanie kwalifikacji w UE – o ile zdążymy na zajęciach