background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 1 z 10 

 

Wykład 1 (25 wrzesień 2010) 

Znaczenie finansów międzynarodowych: 

• 

wzrost zaangażowania banków i przedsiębiorstw w operacje handlowe z zagranicą 

• 

zwiększenie skali transferów międzynarodowych 

• 

upowszechnienie systemu płynnych kursów walutowych 

• 

rosnący dostęp do międzynarodowych rynków finansowych 

Decyzje finansowe przedsiębiorstw: 

• 

Gromadzenie  funduszy  –  określenie  źródeł  funduszy  (wewnętrznych  i  zewnętrznych)których  koszty  są 

najniższe. 

• 

Alokacja  inwestycji  –  alokacja  funduszy  między  możliwe  zastosowania  w  celu  uzyskania  maksymalnej 

wartości rynkowej finansów 

• 

Wypłata  dywidendy  –  stanowi  jednocześnie  wynik  finansowy  efektywności  zaangażowanych  funduszy  i 

zatrudnionego w firmie zarządu. 

Finanse krajowe a międzynarodowe 

• 

podstawowym pojęciem zarządzania finansami krajowymi jest pieniądz, a jego obszarem rynek krajowy 

• 

podstawowym  pojęciem  zarządzania  finansami  międzynarodowymi  jest  waluta  zagraniczna,  a  jego 

obszarem działania rynki międzynarodowe. 

Przedmiot finansów międzynarodowych 

1.  czynniki kształtujące kursy walutowe 

rola kursów walutowych w podejmowaniu decyzji finansowych w krótkim i długim okresie 

2.  zarządzanie ryzykiem kursowym 

minimalizowanie  strat  z  tytułu  utrzymywania  aktywów  i  zobowiązań    denominowanych  w  walutach 
zagranicznych z wykorzystaniem technik osłonowych 

3.  finansowanie kapitału obrotowego 

analiza  bieżących  źródeł  funduszy  zagranicznych  oraz  techniki  i  metody  finansowania,  rozliczanie  handlu 
zagranicznego oraz techniki kredytowania należności i zobowiązań eksportowo – importowych. 

4.  strategiczny  proces  wyboru  bezpośrednich  inwestycji  międzynarodowych  i  ocena  finansowa  projektów 

inwestycyjnych 
ocena  zagranicznych  projektów  inwestycyjnych  uwzględniająca  ryzyko  polityczne,  ryzyko    ekonomiczne 
wynikające z inflacji, fluktuacji kursów walutowych i kontroli dewizowej. 

5.  problematyka opodatkowania w związku z międzynarodowymi operacjami gospodarczymi przedsiębiorstw 

możliwość transferowania funduszy zagranicznych powoduje wzrost znaczenia tzw. rajów podatkowych 

Kurs walutowy 

  jest to stosunek w jakim dokonuje się wymiany określonej ilości danej waluty na jednostkę innej waluty 
  jest to cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie 

Funkcje kursu walutowego: 

• 

informacyjna – informuje podmioty gospodarcze o cenie walut obcych 

• 

cenotwórcza – przenoszenie poprzez kurs walutowy zagranicznego układu cen (i zagranicznych relacji cen) 

na krajowy układ cen. Przykłady – ropa naftowa, złoto 

Rola kursu walutowego: 

  kurs  walutowy  bezpośrednio  wpływa  na  ceny  towarów  w  handlu  zagraniczny  i  ceny  walorów  obcych  na 

rynku wewnętrznym i pośrednio na ceny towarów na rynku wewnętrznym. 

  Kurs  walutowy  wpływa  na  koszy  i  przychody  przedsiębiorstw  biorących  udział  w  wymianie 

międzynarodowej zarówno po stronie importu jak i eksportu. 

Na kurs walutowy wpływają: 

1.  Czynniki ekonomiczne 

a.  Podaż walut i popyt na waluty na krajowym rynku walutowym 
b.  Stan bilansu handlowego i płatniczego 
c.  Różnice stóp procentowych i stóp inflacji między danym krajem a innym krajem\\ 
d.  Poziom cen w kraju 
e.  Przepływ kapitału 
f.  Stopień reglamentacji waluty 
g.  Polityka walutowe i pieniężno – kredytowa kraju 
h.  Koniunktura  i  stan  gospodarki  w  kraju,  a  także  w  innych  krajach  z  którymi  utrzymuje  stosunki 

ekonomiczne i finansowe  

2.   Czynniki pozaekonomiczne 

a.  Polityczne ( w sytuacji zaostrzenia konfliktów międzynarodowych, czy w momencie występowania 

kryzysów finansowych) 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 2 z 10 

 

b.  Psychologiczne  (pesymistyczne  lub  optymistyczne  przewidywania  zmian  koniunktury  i  rozwoju 

gospodarki w danym kraju) 

Popyt na waluty 

• 

Popyt na walutę zagraniczną (np. dolary amerykańskie) zależy od popytu na amerykańskie towary i usługi 

w Polsce i na denominowane w USD aktywa finansowe 

• 

Wzrost  wartości  dolara  w  PLN 

wzrost  cen  w  PLN  wyrobów  amerykańskich  na  rynku  polskim 

ograniczenie popytu na importowane towary i usługi amerykańskie oraz aktywa amerykańskie w Polsce 
 powstrzymanie zakupów w USD 

Podaż waluty 

• 

Podaz waluty zagranicznej (np. euro) jest określona przez  popyt w strefie  euro na Polskie towary i usługi 

oraz aktywa finansowe  denominowane w PLN 

• 

Wzrost  wartości  euro  w  PLN 

  spadek  cen  w  EUR  polskich  towarów  i  usług    zwiększenie  popytu  na 

polskie towary i usługi w strefie euro 

 wzrost podaży EUR w Polsce. 

Prawidłowy kurs walutowy: 

• 

Kiedy spełnia wymóg utrzymywania równowagi bilansu płatniczego w dłuższym okresie 

• 

Kiedy sprzyja podnoszeniu efektywności i sprawności gospodarczej 

Kurs równowagi: 

• 

Równowaga bilansu płatniczego 

• 

Kurs walutowy wyrównujący podaż waluty z popytem na nią 

Kurs walutowy: 

• 

Może być ustalony przez władze walutowe 

• 

Może ustalać się samoistnie na skutek równowagi między podażą a popytem an waluty obce na krajowym 

rynku walutowym 

Waluta bazowa – waluta której ilość w danym kursie jest stała (zazwyczaj 1 lub 100) 
Waluta kwotowana – waluta której ilość w danym kursie zmienia się w kolejnych kwotowaniach. 
Kurs kupna (BID) – cena po której dealer np. bank jest gotowy kupić jednostkę waluty bazowej. Po tym kursie klient 
wymienia walutę bazową na kwotowaną. 
Kurs  sprzedaży  (ASK  lub  OFFER)  -  cena  po  której  dealer  jest  gotowy  sprzedać  jednostkę  waluty  bazowej.  Po  tym 
kursie klient wymienia walutę kwotowaną na bazową. 

  Kurs  wolnorynkowy  –  określony  przez  podaż  i  popyt  na  waluty  obce  na  krajowym  rynku  walutowym 

(kantory w Polsce od lat 90) 

  Kurs  czarnorynkowy  –  kształtowany  przez  nielegalne  transakcje  kupna  i  sprzedaży  walut  (np.  Polska  lat 

powojennych) 

o  Płynny  kurs  walutowy  –  ustalany  przez  popyt  i  podaz  ,  może  być  korygowany  przez  władze  (kurs  płynny 

kierowany) w drodze interwencji na rynkach walutowych (np. kursy płynne krajów UE) 

o  Kurs  stały  krótkookresowy  tzw  kurs  pełzający  –  często  zmieniany  kurs  stały,  głównie  pod  wpływem 

wyższego tempa inflacji w kraju w porównaniu z zagranicą 

o  Kurs  stały  o  szerokiej  marży  wahań  wokół  parytetu  (lub  kursu  centralnego)  pozwalający  eliminować 

krótkookresowe lub przejściowe zakłócenia w bilansie płatniczym. 

o  Sztywny  kurs  walutowy  –  kurs  nie  zmieniany  w  bardzo  długim  okresie  mimo  nacisków  ze  strony  stanu 

bilansu płatniczego (np. system waluty złotej 1870 – 1914  

kurs parytetowy, kurs walut narodowych do 

EUR po utworzeniu strefy euro, kurs waluty Chin) 

• 

Kursy stałe  - do których zalicza się : Kurs stały krótkookresowy, Kurs stały o szerokiej marży wahań oraz 

kurs sztywny. Są one ustalana przez władze walutowe, które są zobowiązane do obrony ich poziomu. 

• 

Kursy zmienne – wolnorynkowe i płynne. Ustalane przez rynek. 

  Kurs jednolity – całośc obrotów płatniczych z zagranicą odbywa się  po jednym kursie 
  System  kursu  dualnego  (podwójnego)  –  jeden  kurs  dla  obrotów  handlowych,  drugi  dla  obrotówek 

kapitałowych 

  System  zróżnicowanych  kursów  walutowych  –  odrębne  poziomy  kursu  walutowego  dla  poszczególnych 

kategorii eksportu i importu. 

  Kurs wolnorynkowy 
  Kurs  walutowy  wymagający  ograniczonej  interwencji  państwa    (kurs  płynny,  Kurs  stały  krótkookresowy, 

Kurs stały o szerokiej marży wahań) 

  Kurs walutowy który wymaga nie tylko interwencji na rynkach walutowych lecz także zastosowania innych 

środków  polityki  gospodarczej    w  celu  utrzymania  danego  kursu  walutowego  (  kursy  sztywne,  dualne, 
zróżnicowane). 
 
 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 3 z 10 

 

Wykład 2 (23 październik 2010) 

 

Rynki walutowe 
Rynek walut obejmuje: 
1.rynek bieżący lub kasowy (spot market) 
2.rzeczywisty rynek terminowy (forward market) 
3.ważny, w przypadku rzeczywistego rynku terminowego musi być dostosowany…….. 
Rynek kasowy – na rynku kasowym dokonywane są transakcje sprzedaży i zakupu walut z natychmiastową dostawą 
po aktualnie notowanym kursie walutowym ( kursie kasowym spot rate) 
Uczestnicy rynku walutowego: 

1.  Bankowi i nie bankowi dealerzy  
2.  Osoby fizyczne i podmioty prowadzące działalność inwestycyjną 
3.  Spekulanci i arbitrażyści 
4.  Bank Centralny i administracja skarbu państwa  
5.  Brokerzy walutowi 

Ad. 1.   Działa na rynku międzybankowym i detalicznym 

Zarabiają kupując waluty po kursie kupna (BID)i sprzedając je po wyższym kursie sprzedaży (ASK). 

Ad. 2. 

Wykorzystuje  rynek  walutowy  jako  instrument  ułatwiający  wywiązywanie  się  z  podjętych  zobowiązań 
handlowych  lub  inwestycyjnych  (importerzy,  eksporterzy,  inwestorzy  giełd  międzynarodowych,  turyści 
zagraniczni). 

 

Traktują  rynek  walutowy  jako  dodatkowe  narzędzie  zabezpieczenia  prowadzonej  działalności  przed 
ryzykiem nagłej zmiany kursu walutowego. 

Ad. 3. 

Wykorzystuje rynek walutowy wyłącznie jako źródło zwiększenia swoich dochodów. 

 

Zyski spekulantów w całości wynikają z oczekiwanej zmiany kursu walut. 

 

Atbitrażyści  zarabiają  na  dokonywaniu  jednoczesnych  transakcji  kupna  walut  na  tańszym    rynku  oraz 
odsprzedaży na droższym. 

Ad. 4.  Wykorzystuje  rynek  walutowy  w  celu  nabycia  potrzebnych  walut  zagranicznych    lub  upłynnienia  części 

rezerw, bądź w celu wywarcia odpowiedniego wpływu na rynek walut i uzyskania pożądanej zmiany kursu 
waluty krajowej. 

 

Motywem ich działania nie jest dążenie do osiągnięcia zysku ale realizacja polityki gospodarczej kraju. 

Ad. 5. 

Działają  głównie  jako  pośrednicy  ułatwiający  nawiązywanie  bezpośrednich  kontaktów  z  dealerami 
walutowymi za co pobierają prowizję. 

Transakcje walutowe : 

Kasowe,  terminowe,  kontrakty terminowe 

Termin rozliczenia transakcji walutowej: 
Dla  transakcji  kasowych  termin  dostarczenia  waluty  zagranicznej  upływa  pod  koniec  2  dnia  roboczego  od  chwili 
zawarcia transakcji. 
Mechanizm transakcji kasowej: 
1. Uzyskanie informacji w banku komerc. o aktualnym kursie walutowym i zaakceptowanie go. 
2. Otwarcie przez klienta w banku 2 rachunków bankowych: 
- rach. debetowego (wplata waluty krajowej) 
- rach. kredytowego (zamówiona waluta obca) 
3. Przesłanie z banku komercyjnego noty kontraktowej potwierdzającej zamówienie klienta na dostawę określonej 
kwoty waluty zagranicznej, wysokość wpłaty kwoty waluty krajowej oraz zlecenie instrukcji płatniczej. 
Rynek  terminowy  –  obejmuje  transakcje  kupna  i  sprzedaży  waluty  zagranicznej,  których  dostawa  ma  nastąpić  w 
pewnym ściśle określonym terminie w przyszłości. 
Premia / dyskonto terminowe : 
Waluta  zagraniczna  jest  sprzedawana  z  premią,  gdy  jej  kurs  terminowy  jest  wyższy  od  kursu  kasowego,  Jest 
sprzedaż z dyskontem, gdy kurs terminowy jest niższy niż kurs kasowy. 
Marża kursowa na rynku terminowym. Nie tylko wielkość i głębokość rynku, ale też ryzyko dewizowe wynikają ze 
zmienności kursów w przeszłości. 
Dla kursów terminowych notowanie bezpośrednie (cena krajowa jednostki waluty zagranicznej). 
Premia / dyskonto waluty terminowej = ( kurs term. – kurs kasowy) / kurs kasowy x 12/n x 100 % 
Dla kursów term. Notowania pośrednie (odwrotnie – cena zagraniczna jednostki waluty krajowej) 
Premia / dyskonto waluty terminowej = ( kurs kasowy. – kurs term.) / kurs term.  x 12/n x 100 % 
Wykorzystanie kursu terminowego – przykłady: 
-Polski import w ciągu 3 m-cy musi rozliczyć należności eksportera zagranicznego w kwocie 2 mln USD. Kurs kasowy 
1 USD = 2,25 PLN 
 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 4 z 10 

 

Importer  ma  możliwość  zawrzeć  z  bankiem  walutowym  kontrakt  terminowy  na  2  mln  USD  po  kursie  term.  90- 
dniowym  USD/PLN  =  2,35.  Przedstaw  na  wykresie  straty  /  zyski  eksportera  w  zależności  od  wysokości  kursu 
kasowego w przyszłości.  
Wnioski 
1. Straty i zyski w terminowej transakcji dewizowej nie zależą od początkowego kursu kasowego a jedynie od kursu 
terminowego i kursu kasowego w momencie rozliczenia transakcji. 
2.  Walutowy  kontrakt  terminowy  nie  jest  kontraktem  operacyjnym.  Obie  strony  muszą  wykonać  swoje 
zobowiązania wobec siebie . 
Kontrakty terminowe futures 

1.  Kontrakt finansowy futures  (financial futures) jest porozumieniem zobowiązanej  strony do sprzedaży lub 

zakupu.  Standardowa  ilość  specyficznych  instrumentów  finansów  na  określony  termin  w  przyszłość  po 
cenie giełdowej ustalonej w trakcie sesji handlowej. 

2.  Kontrakty  futures  są  kontraktami  nie  rzeczywistymi,  na  ogół  brak  fizycznego  obrotu  walutami 

zagranicznymi.  W  kontraktach  futures  dopuszczalną  fizyczną  dostawę  określonych  instrumentów 
finansowych, sprzedawca zobowiązany jest do ich dostarczenia, a kupujący do ich odebrania.  

W  pozostałych  przypadkach  dokonuje  się  rozliczenia  gotówkowego  przez  porównanie  bieżącego  kursu 
kasowego z kursem terminowym tego instrumentu, wyznaczonym w  
zawartym wczesniej kontrakcie futures. 

3.  W  kontraktach  futures  nabywca  i  sprzedawca  nie  mają  w  stosunku  do  siebie  bezpośredniego 

zobowiązania.  

4.  Bezpośrednią odpowiedzialność za fizyczne wykonanie transakcji futures spada na giełdę terminową która 

gwarantuje rozliczenie kontraktu w terminie zapadalności. 

5.  Warunkiem  zawarcia  transakcji  terminowej  futures  jest  uiszczenie  wstępnej  marży  przez  wniesienie 

depozytu początkowego, stanowiącego niewielki % wartości nominalnej całego kontraktu. 

Przedmiotem kontraktu futures mogą być: 

1.  towary 
- metale (złoto, miedź, srebro) 
- art. spożywcze 
- rośliny oleiste 
- surowce energetyczne 
2.   instrumenty finansowe 
- ceny obligacji 
- indeksy akcji 
- stopy % 
- kursy wymiany walut 

Cechy kontraktów futures 

1.  standaryzacja 
2.  występowanie w obrocie giełdowym 
3.  publikowanie cen kontraktów 
4.  kompensowanie zobowiązań i należności przez izby rozrachunkowe ( clearingowe). 

Funkcje transakcji terminowych na rynku pieniężnym  

1.  umożliwiają efektywny transfer ryzyka od nabywcy instrumentu finansowego futures do sprzedawcy tego 

instrumentu. 

2.  są  wygodnym  mechanizmem  osłony  przed  ryzykiem  finansowym  dla  większości  uczestników  rynku 

pieniężnego. 

3.  Rynek  transakcji  terminowych  futures    kreuje  określony  kierunek  oczekiwań  dotyczących  wzajemnych 

relacji  cen  poszczególnych  rodzaj  instrumentów  finansowych  (  stóp  %  kursów  walut).  Na  podstawie 
działalności znacznie większej liczby uczestników niż to występuje na tradycyjnym rynku pieniężnym. 

Terminowe transakcje walutowe 

1.  Terminowe  transakcje  walutowe  –  to  umowa    na  mocy  które  strony  wymieniają  miedzy  sobą  2  różne 

waluty po określonym kursie wymiany w określonym czasie w przyszłości. 

2.  W terminowych transakcjach walutowych wyróżniamy transakcje walu forward i futures.  
3.  Walutowe  transakcje  futures  polegają  na  zakupie  lub  sprzedaży  danej  waluty  za  inną  w  określonym 

momencie w przyszłości po określonym z góry kursie. Są to transakcje   

Transakcje futures na rynku walut. 

1.  Umożliwiają osłonę przed ryzykiem finansowym: 

- dzięki wykorzystaniu odwrotnych rachunków kursów walut lub st % na rynku pieniężnym i terminowym 
- podmioty dokonujące osłony zawierają tylko kontrakty futures, aby zrównoważyć wartość rzeczywistą lub 
przewidywać transakcje na rynku kursowym. 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 5 z 10 

 

- o skuteczności osłony decyduje różnica między ceną rynku kasowego a terminowego tzw. Bazą. 

2.  Umacniają rynek finansowy 

- zwiększenie płynności 
-  umożliwia  natychmiast  zawarcie  terminowego  kontrakt  kupna  i  sprzedaży  odpowiednio  dużych  ilości 
instrumentów finansowych 

Kontrakty walutowe futures a terminowe kursy walut (forward) 
Cecha kontraktu 

Forward walut 

Kontrakty walut futures 

Lokalizacja 
 

Poza giełdą ( bank lub dealerzy) 

Finansowe giełdy terminowe 
 

Wielkość kontraktu 
 

Dowolna 

Standaryzacja 
 

Termin dostawy 
 

Dowolny 

Standaryzacja 
 

Partner kontraktu 
 

Bank lub dealer 

Izba Rozrachunkowa Giełdy (IRG) 
 

Sposób rozliczania 

Rozliczenie w terminie uzgodnionym przez bank 
z klientem 
 

Każdego  dnia  za  pomocą  rozliczeniowego  rachunku 
prowadzonego przez IRG 
 

Koszty transakcji 

Na podstawie różnic kursu zakupu i sprzedaży 
 

Prowizja brokera ustalona os zamówienia 
 

Ryzyko kredytowe 
 

Obydwie strony kontraktu 

IRG 
 

 
Swapy  kursowe  –  transakcja  polegająca  na  wymianie  jednej  waluty    na  drugą,  połączona  z  transakcją  odwrotnej 
wymiany w późniejszym terminie. 
Rodzaje swapów kursowych: 

• 

krótkoterminowe 

• 

 złożone z transakcji natychmiastowych i terminowych 

• 

złożone z transakcji terminowych (swapy terminowe) 

Swapy na krótkie terminy: 

• 

O/N – overnight  

• 

T/N – tommorow to next 

• 

-S/N – spot to next 
 

Wykład 3 (20 listopad 2010) 

Ceną pieniądza jest stopa procentowa. 
4 obszary, w których rynki dążą do równowagi: 

1)  Względne różnice między stopą procentową krajową a zagraniczną, 
2)  Względne różnice pomiędzy kursem terminowym i kasowym, 
3)  Względne różnice kursu kasowego o różnych okresach (przewidywania zmian kursu kasowego) 
4)  Względne różnice w stopach inflacji pomiędzy krajem a zagranicą. 

Warunki parytetu kursu walut zagranicznych: 
Parytet siły nabywczej 

• 

Efekt Fishera, 

• 

Międzynarodowy efekt Fishera, 

• 

Parytet stopy procentowej 

• 

Efekt  nie  zamierzonej  predykcji  kursu  kasowego  na  podstawie  kursu  terminowego  (parytet  kursu 

terminowego). 

• 

Parytet  siły  nabywczej  –  taki  kurs  wymiany  walut,  że  za  jednostkę  danego  dobra  można  kupować  taką 

samą ilość ustalonego dobra w różnych krajach. 

St/So = (1+Ph)

t

/ (1+Pf)

St – kurs kasowy (spot) w momencie t    So – Kurs kasowy bieżący 
Fo  –  kurs  terminowy  dziś  ustalony            ih  –  stopa  procentowa  w  kraju      if  –  stopa  procentowa  za  granicą                       

Ph – inflacja w kraju 

Waluta bazowa jest to waluta zagraniczna: 
St-So/So = Ph – Pf /1+Pf 
Realny kurs walutowy = nominalny kurs skorygowany o zmianę poziomu cen, zmianę siły nabywczej pieniądza w 

różnych krajach. 

Realny kurs walutowy – St

 r

 = St ((1+Ph)/(1+Pf))

Efekt Fishera 
Sr = Sn i stopa oczekiwanej inflacji krajowej 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 6 z 10 

 

1+iN = (1+iR) * (1+p) 
Efekt Fishera dla dwóch krajów r – relacja stóp procentowych 
1+iN = (1+r) * (1+Ph) 
1+if = (1+r) * (1+pf) 
Ih-if / 1+if = ph – pf / 1-pf 
Międzynarodowy Efekt Fishera – powiązanie siły nabywczej pieniądza i Efektu Fishera 
St/So = 1+ih / 1+if  
St-So/So = ih – if /1+if 
Parytet stopy procentowej  
fo/So = ih-if/1+if 
Kiedy nie jest spełniony parytet stopy procentowej możemy wykorzystywać korzystny arbitraż procentowy. 
Aigo procentowe – dodatnia (ujemna) wartość zróżnicowanie stopy procentowej ih-if/1+if 
Parytet kursu terminowego fo – So/So = St – So/ So 
Kursy terminowe będą podążały za przewidywanymi zmianami kursu kasowego w przyszłości. 
 
 

                    

Efekt Fishera 

Względne różnice stóp procentowych = ih-if/1+if                                             Względne różnice w oczekiwanej inflacji 

ph – pf / 1+ pf 

Parytet stopy procentowej                                      Międzynarodowy Efekt Fishera 

Parytet siły nabywczej 

 

Względne różnice pomiędzy kursem kasowym a terminowym

                   

Teoria oczekiwań 

                                              

Przewidywanie zmian w kursie kasowym 

                                            fo – So/So                                                                                                                                                                                               St – So / So 

                       

Parytet siły nabywczej – gdy jest zachowany taki kurs walutowy, który eliminuje różnice w poziomach cen 

pomiędzy krajami. 

Obliczanie PPP: 

1)  Konstrukcja koszyka dóbr i usług, 
2)  Stabilizacja cen produktów, 
3)  Ustalanie sum parytetowych dla każdego państwa, 
4)  Realizacja parytetu 

Kurs parytetowy KP

B/K

         

 = PPP 

K/B

 * K

B/K

 

 

KAWA 

4A 

3 B 

10C 

LAPTOP 

4000 A 

1500 B 

20 0000C   

PIWO 

10A 

8 B 

15C 

Kurs USD 

1 USD = 5 A 

1 USD = 2B 

1 USD = 10C 

KAWA 

0,8 

0,8/1,5 

0,53 

1,5 
 

1,5/1,5 = 1 

 1 

1/1,5 = 0,67 

LAPTOP 

800 

800/2000  = 
0,4 

750 

750/2000  = 
0,38 

2000 

3000/3000 
= 1 

PIWO 

2/4 = 0,5 

4/4 = 1 

1,5 

1,5  /  4  = 
0,38 

Suma parytetowa 

1,43 

2,38 

 

 

KP

AK = 

Suma parytetowa A/Suma parytetowa C * K

A/C 

Bilans płatniczy kraju: 

• 

Bilans obrotów bieżących, 

• 

Bilans obrotów kapitałowych, 

• 

Saldo rezerw dewizowych. 

 

Wykład 4 (18 grudzień 2010) 

Opcja  jest  instrumentem  finansowym,  który  daje  jego  posiadaczowi  prawo  (bez  zobowiązania)  do 

sprzedaży  (put)  lub  zakupu  (call)  innego  instrumentu  finansowego  po  ustalonej  cenie  na  z  góry określony  termin. 
Wystawca opcji musi wykonać kontrakt, o ile nabywca tego żąda. 

Opcje: 

• 

Kupna (call) 

• 

Sprzedaży (put) 

• 

Nabywca opcji – pozycja długa (long) 

• 

Wystawca opcji – pozycja krótka (short) 

 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 7 z 10 

 

 
Opcje walutowe 
Cena bazowa (cena realizacji)
 – cena, po której opcja jest realizowana, cena po której posiadacz opcji ma 

prawo kupna lub sprzedaży określonej waluty zagranicznej (strike price). 

Cena  opcji  (premia  opcji)  –  suma  pieniężna  jaką  nabywca  płaci  z  chwilą  jej  zakupu  lub  jaką  sprzedawca 

opcji otrzymuje z chwilą jej wystawienia nabywcy. 

Wartość  wewnętrzna  opcji  –  różnica  między  kursem  realizacji  opcji  a  kursem  kasowym  w  momencie 

rozliczenia  opcji  (S-bieżący  kurs  kasowy),  E  –  kurs  realizacji  opcji.  Opcje  mające  wartość  wewnętrzną  są  opcjami 
pieniężnymi (in the Money). 

Wartość  czasowa  (time  value)  –  statystyczne  prawdopodobieństwo  ,  że  wartość  wewnętrzna  opcji 

wzrośnie przed upływem terminu realizacji kontraktu. Wartość czasowa to część premii ponad wartość wewnętrzną 
opcji. Im więcej czasu jest do terminu wygaśnięcia opcji, tym większa jest jej wartość czasowa. 

Opcje  amerykańskie  –  mogą  być  realizowane  w  dowolnym  czasie,  aż  do  momentu  wygaśnięcia  ich 

ważności. 

Opcje europejskie – mogą być realizowane w momencie wygaśnięcia terminu ważności kontraktu. 
 
 
 

Long call (nabywamy opcję zakupu) 

Zysk 

 
 
 

Kurs S 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wynik w zależności od kursu kasowego: 
Dla S < E wynik =    - P 
Dla S ≥ E wynik = S – E – P 
 
 

Short call (wystawiamy opcje zakupu) 
 

Zysk 

 
 
 

Kurs S 

 
 
 
 
 
 
 
Wynik w zależności od kursu kasowego: 
Dla  
Dla S < E wynik =    P 
Dla S ≥ E wynik = E – S + P 
 
 
 

Próg rentowności 

(kurs realizacji + 

marża na jednostkę 

waluty (P) 

Kurs realizacji E 

Próg rentowności 

(kurs realizacji + 

marża na jednostkę 

waluty (P) 

Kurs realizacji E 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 8 z 10 

 

 

 
Long put (nabywamy opcje sprzedaży) 

Zysk 

 
 
 

Kurs S 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wynik w zależności od kursu kasowego: 
Dla  
Dla S < E wynik =    E – S - P 
Dla S ≥ E wynik = – P 
 
 
 
 

Short put (wystawiamy opcje sprzedaży) 

Zysk 

 
 
 

Kurs S 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wynik w zależności od kursu kasowego: 
Dla  
Dla S < E wynik =    E – S + P 
Dla S ≥ E wynik =  P 
 
 
 
Strategie opcyjnie – oparte na jednej opcji 

Opcja 

Long call 

Short call 

Long put 

Short put 

Inwestycja 
początkowa 

Zapłacona premia 

Nie zapłacona 

Zapłacona premia 

Nie występuje 

Maksymalna strata 

Ograniczona 

do 

premii 

Nieograniczona 

Ograniczona 

do 

premii 

Nieograniczona 

Maksymalny zysk 

Nieograniczony 

Ograniczony 

do 

premii 

Nieograniczony 

Ograniczony 

do 

premii 

Próg rentowności 

Kurs  wykonania  + 
premia na jednostkę 
waluty 

Kurs  wykonania  + 
premia na jednostkę 
waluty 

Kurs  wykonania  - 
premia na jednostkę 
waluty 

Kurs  wykonania  - 
premia na jednostkę 
waluty 

 

Próg rentowności 

(kurs realizacji -  

marża na jednostkę 

waluty (P) 

Kurs realizacji E 

Próg rentowności 

(kurs realizacji -  

marża na jednostkę 

waluty (P) 

Kurs realizacji E 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 9 z 10 

 

Strategie opcyjne – złożone: 
Stelaż (straddle)
 – zakup (long straddle) lub sprzedaż (short straddle) dwóch opcji (jednej kupna drugiej sprzedaży) 
o tym samym kursie realizacji. 
Dusiciel  (strangle)  –  zakup  (long  strangle)  lub  sprzedaż  (short  strangle)  dwóch  opcji  (jednej  kupna  drugiej 
sprzedaży) o różnym kursie realizacji (cena wykonania opcji sprzedaży powinna być niższa od ceny wykonania opcji 
kupna). 
 
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ): 

• 

W kraju innym niż kraj inwestora, 

• 

Ulokowanie  długoterminowego  kapitału  w  przedsiębiorstwie  zagranicznym  w  celu  uzyskania  efektywnej 

kontroli zarządzania tym przedsiębiorstwem i osiągnięcia z tego tytułu zysków. 

Inwestycje  portfelowe  –  zakup  mniejszych  pakietów  akcji  i  obligacji  zagranicznych  przedsiębiorstw  oraz 
zagranicznych bonów i obligacji skarbowych. 
BIZ: 

• 

Zakup udziałów w już istniejących firmach zagranicznych, 

• 

Założenie nowej filii za granicach, 

• 

Utworzenie spółki joint venture z podmiotem zagranicznym, 

• 

Nabycie majątku nieruchomości za granicą w celu rozszerzenia dotychczasowej działalności, 

• 

Wg OECD Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz NBP BIZ w przypadku zakupu co najmniej 10% 

akcji lub udziałów w podmiocie zlokalizowanym w innym kraju niż inwestor. 

 
Ważne przy podejmowaniu BIZ: 

• 

Przewaga konkurencyjna (patenty, licencji, know-how, programy zarządzania, wzory lub znaki handlowe), 

• 

Korzyści z lokalizacji (niskie koszty transportu, siły roboczej, infrastruktury gospodarczej), 

• 

Korzyści  z  tytułu  internacjonalizacji  procesów  produkcyjnych,  kooperacyjnych,  dystrybucyjnych  w  ramach 

stworzonej sieci inwestycji zagranicznych w różnych krajach. 

 
Przyczyny zakłócania równowagi bilansu płatniczego: 

• 

Zmiany w rozmiarze i strukturze dochodu narodowego: 

• 

Zmiany w relacji cen krajowych i zagranicznych, 

• 

Zmiany terms of trade, 

• 

Zmiany relacji krajowych i zagranicznych stóp procentowych, 

• 

Klęski naturalne, 

• 

Strukturalne zmiany w popycie zagranicznym na towary eksportowane przez kraj, 

• 

Przyczyny polityczne. 

 

Międzynarodowe instytucje i organizacje finansowe: 
Międzynarodowy Fundusz Walutowy ( funkcje): 

• 

Regulacyjna  –  ustanowienie  norm  i  wzorców  działania  w  sferze  międzynarodowych  stosunków 

finansowych, 

• 

Kredytowa – dostarczanie krajom członkowskim dodatkowych źródeł finansowania (kredyty), 

• 

Konsultacyjna  –  konsultacje  i  współpraca  oraz  forum  wymiany  doświadczeń  między  krajami  w  radzeniu 

sobie z problemami natury gospodarczej, 

• 

Kontrolna – nadzorowanie przez MFW uzgodnionych programów dostosowawczych i weryfikacji celów, na 

jakie przeznaczane są środki kredytowe. 

Europejski Bank Inwestycyjny: 

• 

Zajmuje  się  udzielaniem  pożyczek  na  projekty  europejskie  (połączenia  kolejowe  i  drogowe,  lotniska, 

programy  ochrony  środowiska),  zwłaszcza  w  najuboższych  regionach,  krajach  kandydujących  i  krajach 
rozwijających się. Udziela również kredytów na inwestycje małym przedsiębiorstwom (MSI), 

• 

Nie osiąga zysku z oszczędności lub rachunków bieżących. Nie wykorzystuje też funduszy z budżetu UE. 

• 

Działalność  EBI  jest  finansowana  za  pomocą  pożyczek  na  rynkach  finansowych  oraz  przez  udziałowców 

Banku – państwa członkowskie UE. 

Ceny transferowe – ceny ustanawiane przez korporacje międzynarodowe w tzw. wymianie wewnątrzkorporacyjnej. 
Ceny transferowe – niezależne od bodźców rynkowych, kształtowane zgodnie z interesem przedsiębiorstwa: 

• 

Redukcja obciążeń podatkowych, 

• 

Obniżanie efektywnie płaconych cen, 

• 

Przezwyciężanie  ograniczeń  dewizowod  bodźców  rynkowych,  kształtowane  zgodnie  z  interesem 

przedsiębiorstwa: 

background image

FINANSE MIĘDZYNARODOWE                                                                           FIR II semestr MGR

 

Strona 10 z 10 

 

• 

Redukcja obciążeń podatkowych, 

• 

Obniżanie efektywnie płaconych cen, 

• 

Przezwyciężanie ograniczeń dewizowych. 

Podwójne opodatkowanie: 
W  celu  wyeliminowania  przypadków  podwójnego  opodatkowania  dochodów  ze  źródeł  zagranicznych, 
ustawodawstwo  podatkowe  w  wielu  krajach  umożliwiło  automatyczne  obniżanie  wymiaru  należnego  podatku  o 
wielkość  pobranego  już  podatku  od  dochodów  i  dywidend  (kapitałowego).  Wysokość  odliczenia  zależy  od  strony 
opodatkowania w kraju i za granicą. 
Największe centra finansowe międzynarodowe. 
Centra  offshore  –  centra  peryferyjne  ograniczające  się  do  gromadzenia  wolnych  okresowo  funduszy 
międzynarodowych i przekazywanie ich zainteresowanym pożyczkobiorcom zagranicznym. 
Raje  podatkowe  (centrum  offshore)  –  obszary  o  liberalnym  prawie  podatkowym  (obszary  naturalne,  np.  wyspy) 
oraz historycznie wyodrębnione (np. zdobycze kolonialne). 
Przykładowe  raje  podatkowe:  Jersey,  Wyspy  Man,  Luksemburg,  Cypr,  Kajmany,  Wyspy  Bahamy,  Bahrajn,  Antyle 
Holenderskie. 
Pożądane cechy raju podatkowego: 

• 

Stabilizacja polityczna i gospodarcza, 

• 

Liberalne podatki (dochody kapitałowe z operacji finansowych, eksport i import), 

• 

Silna waluta (bez kontroli dewizowej), 

• 

Sprawny system bankowy i infrastruktura finansowa, 

• 

Gwarancje rządowe dotyczące liberalnej polityki podatkowej, 

• 

Zawarte umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. 

 
 
 
Pytania z poprzedniego roku: 

1)  Przedmiotem finansów międzynarodowych jest: 
2)  Kurs walutowy wpływa pośrednio 
3)  Aprecjacja waluty 
4)  Skutki deprecjacji waluty 
5)  Kurs ASK 
6)  Interwencje walutowe 
7)  Waluta notowana na rynku terminowym z dyskontem gdy 
8)  Zyski spekulantów działających na rynku walutowym 
9)  Rynek kasowy 
10)  Efekt Fishera 
11)  Marża kursowa 
12)  Przedmiotem kontraktu futures mogą być 
13)  Zgodnie z parytetem stopy procentowej 
14)  Bilans obrotów bieżących obejmuje 
15)  Bezpośrednie inwestycje zagraniczne