background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 

 

Ewa Zajączkowska 

 

 

 

 
Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu 
optoelektronicznego 731[04].Z2.05 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wydawca

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 
mgr Aleksander Jażdżejewski 

mgr Jan Lewandowski 

 

 

Opracowanie redakcyjne: 

inż. Teresa Piotrowska 

 

 

Konsultacja: 

dr inż. Anna Kordowicz-Sot 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  731[04].Z2.05 

„Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego”, zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu optyk-mechanik. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

SPIS TREŚCI

 

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

12 

5.1.  Montaż prostych układów elektrycznych i elektronicznych   

12 

5.1.1. Ćwiczenia 

12 

5.2.  Mikroskopy pracujące podczerwieni 

15 

5.2.1. Ćwiczenia 

15 

5.3. Fotodetektory 

16 

5.3.1. Ćwiczenia 

16 

5.4. Diody elektroluminescsencyjne 

18 

5.4.1. Ćwiczenia 

18 

5.5. Lasery i holografia 

20 

5.5.1. Ćwiczenia 

20 

5.6. Zespoły z optyką włóknistą 

23 

5.6.1. Ćwiczenia 

23 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

25 

7.  Literatura 

42 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1.  WPROWADZENIE

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie optyk mechanik. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania  wstępne,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  powinien  mieć  już  ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

 

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe  ćwiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami  nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę uzupełniającą. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla 

ucznia.  Nauczyciel  powinien  ukierunkować  uczniów  na  właściwe  korzystanie  z  poradnika  do 
nich adresowanego. 
 

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają 

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi 
na następujące elementy: 

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować  samodzielnie. 
Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej  umiejętności,  jaką 
uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu  technicznego  ze 
zrozumieniem, 

 

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest 
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić  uczniom 
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w formie 
dyskusji  opracowanie  odpowiedzi  na  pytania.  Druga  forma  jest  korzystniejsza,  ponieważ 
nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji 
usuwać wszelkie wątpliwości, 

 

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję 
ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  różne 
możliwości  ich  realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z zaproponowanych 
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. 
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

 

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie 
odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień 
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez 
ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania.  W tym 
miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od  postawy  nauczyciela,  sposobu 
prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń  nie 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

zainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni 
umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 
zwaną  „ciekawość  wiedzy”.  Potwierdzenie przez  ucznia  opanowania  materiału  nauczania 
rozdziału  może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy 
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

 

testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu 
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte 
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela 
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę 
możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzależniona  jest  od 
ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  może  zastosować  test według  własnego  projektu 
oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  Należy pamiętać,  żeby tak  przeprowadzić  proces 
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.  
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pokaz, 

 

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne), 

 

projektów, 

 

przewodniego tekstu. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

731[04].Z2.01  

Wykonywanie montażu zespołów 

mechanicznych sprzętu optycznego 

731[04].Z2.02  

Mocowanie elementów  

optycznych 

731[04].Z2 

Montaż i justowanie urządzeń 

optycznych 

731[04].Z2.03  

Wykonywanie montażu i justowanie 

zespołów sprzętu optycznego 

731[04].Z2.04  

Wykonywanie montażu końcowego 

i justowanie kompletnego sprzętu 

optycznego 

731[04].Z2.05  

Wykonywanie montażu i justowanie 

sprzętu optoelektronicznego 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE

 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć: 

– 

stosować jednostki układu SI, 

– 

przeliczać jednostki, 

– 

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu fizyki, optyki, mechanizmów drobnych 
i precyzyjnych, mocowania elementów optycznych,  

– 

posługiwać  się  podstawowymi  pojęciami  z  zakresu  charakteryzowania  elementów 
optycznych i dobierania przyrządów optycznych, 

– 

posługiwać  się  podstawowymi  pojęciami  z  zakresu  montażu  elementów  optycznych, 
zespołów optycznych i montażu sprzętu optycznego, 

– 

określać właściwości materiałów stosowanych w przemyśle optycznym i precyzyjnym, 

– 

czytać rysunki wykonawcze, 

– 

czytać schematy optyczne, 

– 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

– 

obsługiwać komputer, 

– 

współpracować w grupie. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3.  CELE KSZTAŁCENIA

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć: 

– 

dobrać narzędzia i przyrządy do montażu sprzętu optoelektronicznego, 

– 

zorganizować stanowisko do montażu zespołów sprzętu optoelektronicznego, 

– 

sklasyfikować sprzęt optoelektroniczny, 

– 

zmontować i wyjustować sprzęt optoelektroniczny, 

– 

zmontować głowicę laserową, 

– 

zastosować przyrządy pomiarowe, 

– 

zastosować przyrządy justerskie, 

– 

określić budowę sprzętu optoelektronicznego, 

– 

ocenić jakość wykonanego montażu, 

– 

zabezpieczyć sprzęt optoelektroniczny zgodnie z dokumentacją techniczną, 

– 

odczytać dokumentację techniczną i montażową, 

– 

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowe i ochrony 
środowiska podczas montażu i justowania sprzętu optoelektronicznego. 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca  

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:   Optyk-mechanik 731[04] 
Moduł: 

Montaż i justowanie urządzeń optycznych 731[04].Z2 

Jednostka modułowa: 

  Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu    
  optoelektronicznego 731[04].Z2.05 

 

Temat: Montowanie oświetlacza mikroskopowego. 

Cel ogólny: Montować zespoły elektryczne. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

− 

scharakteryzować rodzaje przewodów, 

− 

sklasyfikować przewody, 

− 

zmontować przewody do sprzętu optycznego, 

− 

zmontować oświetlacze. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

miniwykład, 

 

pokaz, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja w grupie. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca samodzielna. 

 
Czas:  4 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

komplet narzędzi do montażu, 

 

stanowisko do montażu elektrycznego, 

 

komplet elementów do montażu oświetlacza, 

 

schemat montażowy połączeń elektrycznych, 

 

instrukcja technologiczna montażu oświetlacza. 

 

Przebieg zajęć: 

1.  Wprowadzenie. 
2.  Uświadomienie celów zajęć. 
3.  Plan zajęć: 

A. Montaż oświetlacza mikroskopowego: 

 

wstęp  –  nauczyciel  omawia  budowę  oświetlacza  demonstrując  części,  rodzaje 
przewodów elektrycznych, zasady montażu oświetlacza,  

 

uczniowie otrzymują narzędzia i przyrządy do montażu, 

 

uczniowie otrzymują przygotowane elementy do montażu,  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

uczniowie pracując samodzielnie montują oświetlacz, 

 

uczniowie wymieniają spostrzeżenia dotyczące montażu oświetlacza. 

4.  Podsumowanie zajęć: 

 

nauczyciel  zwraca  uwagę  na zachowanie  bezpieczeństwa przy  montażu, wskazuje 
na dokładne wykonanie połączeń elektrycznych. 

 

uczniowie  podczas  dyskusji  wypracowują  wnioski  dotyczące  dokładności 
wykonywanych zadań. 

 

Zakończenie zajęć: 

Uczniowie porządkują stanowiska pracy. 

 

Praca domowa 

Uczniowie mają opisać w punktach czynności jakie wykonali montażu oświetlacza. 
 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

Nauczyciel  na  podstawie  obserwacji  aktywności  uczniów,  poprawności  wykonania 

zadania  oraz  wypowiedzi  uczniów  podczas podsumowania  zajęć,  uzyskuje  informacje  i może 
ocenić, czy cele zajęć zostały zrealizowane. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca  

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:   Optyk-mechanik 731[04] 
Moduł: 

Montaż i justowanie urządzeń optycznych 731[04].Z2 

Jednostka modułowa: 

  Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu    
  optoelektronicznego 731[04].Z2.05 

 

 

Temat: Budowa przetworników podczerwieni. 

Cel ogólny: Charakteryzowanie przetworników podczerwieni. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

sklasyfikować przyrządy do podczerwieni, 

 

scharakteryzować budowę przetworników podczerwieni, 

 

scharakteryzować zastosowanie przyrządów do podczerwieni, 

 

scharakteryzować wzmacniacz optyczny, 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

wykład, 

 

pokaz, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja w grupie. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca samodzielna uczniów. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

przyrządy do podczerwieni, 

 

katalogi sprzętu pracującego w podczerwieni, 

 

filmy o zastosowaniu przyrządów do podczerwieni, 

 

stanowisko komputerowe z podłączonym Internetem. 

 

Przebieg zajęć: 

1.  Wprowadzenie. 
2.  Uświadomienie celów zajęć. 
3.  Plan zajęć: 
 

A. Budowa przyrządów do podczerwieni: 

 

wstęp  –  nauczyciel  omawia  klasyfikację  okularów,  charakteryzuje  ich  budowę 
i zasadę działania, 

 

uczniowie samodzielnego zapoznają się z dokumentacją techniczną przyrządów do 
podczerwieni, 

 

uczniowie  samodzielnie  szukają  w  Internecie  rodzajów  urządzeń  pracujących 
w podczerwieni oraz ich zastosowanie, sporządzają notatkę ze poszukiwań, 

 

uczniowie klasyfikują otrzymane urządzenia, 

 

uczniowie dyskutując porównują odnalezione prze siebie materiały. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

4. Podsumowanie zajęć: 

 

nauczyciel zwraca uwagę na różnorodność tych urządzeń,  

 

uczniowie podczas dyskusji wypracowują wnioski dotyczące budowy przetworników. 

 

Zakończenie zajęć 

Uczniowie porządkują stanowiska pracy. 

 

Praca domowa 

Uczniowie  mają  wykonać  na  podstawie  wykonanego  zadania  sporządzić  notatkę 

o zasadach działania wzmacniacza optycznego 
 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i zdobytych 
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

5.  ĆWICZENIA

 

 

5.1.  Montaż prostych układów elektrycznych i elektronicznych

 

 

5.1.1.  Ćwiczenia

 

 

Ćwiczenie 1 

Dobierz końcówki zaciskowe do zamocowania przewodów elektrycznych we wskazanych 

oświetlaczach mikroskopowych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  prawidłowy  rodzaj  i  rozmiar 
końcówek. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  końcówek  zaciskowych 

i sposobów ich montażu,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  i  zastosowania 

oświetlaczy mikroskopowych,  

3)  wyszukać  w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy 

mikroskopowych, 

4)  zapoznać się ze schematami oświetlaczy mikroskopowych, 
5)  dobrać końcówki zaciskowe do przewodów elektrycznych, 
6)  zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi końcówek zaciskowych do przewodów elektrycznych, 

 

schematy oświetlaczy mikroskopowych, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

 

Ćwiczenie 2 

Zmontuj oświetlacz mikroskopowy według otrzymanego rysunku. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  przestrzeganie  przepisów 
bezpieczeństwa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  i  zastosowania 

mikroskopów,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  i  zastosowania 

oświetlaczy mikroskopowych,  

3)  wyszukać  w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy 

mikroskopowych, 

4)  zorganizować stanowisko demontażu oświetlaczy mikroskopowych, 
5)  przygotować elementy do montażu, 
6)  skompletować narzędzia do montażu, 
7)  zamontować oświetlacz mikroskopowy, 
8)  zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

komplet narzędzi do montażu, 

 

stanowisko do montażu elektrycznego, 

 

komplet elementów do montażu oświetlacza, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

 
Ćwiczenie 3 
 

Zmontuj oświetlacz mikroskopu stereoskopowego.

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową kolejność montażu. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  i  zastosowania 

mikroskopów,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  i  zastosowania 

oświetlaczy mikroskopowych,  

3)  wyszukać  w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad montażu oświetlaczy 

mikroskopowych, 

4)  zorganizować stanowisko demontażu oświetlaczy mikroskopowych, 
5)  przygotować elementy do montażu, 
6)  skompletować narzędzia do montażu, 
7)  zamontować oświetlacz mikroskopowy, 
8)  zanotować spostrzeżenia z przeprowadzonych pomiarów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

komplet narzędzi do montażu, 

 

stanowisko do montażu elektrycznego, 

 

komplet elementów do montażu oświetlacza, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

5.2.  Mikroskopy pracujące w podczerwieni 
 

5.2.1. Ćwiczenia  
 

Ćwiczenie 1 

Zamontuj przetwornik podczerwieni do mikroskopu IR. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłową przestrzeganie przepisów 
bezpieczeństwa pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  przetwornika 

obrazu podczerwieni na widzialny,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  montażu 

przetwornika obrazu podczerwieni na widzialny, 

3)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  narzędzi,  przyrządów 

kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu, 

4)  odczytać schemat budowy przetwornika obrazu podczerwieni na widzialny, 
5)  odczytać schemat mikroskopu z wbudowanym przetwornikiem obrazu podczerwieni,  
6)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
7)  dobrać narzędzia do montażu, 
8)  dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe, 
9)  przeanalizować kolejność operacji w zamontowania przetwornika do mikroskopu, 
10)  zamocować przetwornik do mikroskopu, 
11)  sporządzić notatkę. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

narzędzia do montażu, 

 

przyrządy kontrolne i pomiarowe potrzebne do montażu, 

 

mikroskop pracujący w podczerwieni i przetwornik obrazu, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

5.3.  Fotodetektory

 

 

5.3.1.  Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Posegreguj otrzymane fotoelementy według ich budowy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe korzystanie z katalogów. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące rodzajów fotoelementów, 
2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  klasyfikacji 

fotoelementów, 

3)  posegreguj fotoelementy, 
4)  zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi fotoelementów, 

 

elementy do przeprowadzenia segregacji, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

 

Ćwiczenie 2  

Dobierz element zastępczy dla: 

a)  otrzymanego fotorezystora, 
b)  otrzymanej fotodiody, 
c)  otrzymanego fotorezystora, 
d)  otrzymanego transoptora. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe korzystanie z katalogów. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące rodzajów fotoelementów, 
2)  wyszukać w katalogach zamienniki otrzymanych fotoelementów, 
3)  fotoelementy, 
4)  zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania. 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi fotoelementów, 

 

elementy do wykonania zadania, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

5.4.  Diody elektroluminescencyjne

 

 
5.4.1.  Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Posegreguj  otrzymane  diody  elektroluminescencyjne  według  ich  wysyłającej  barwy 

światła. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  prawidłową  klasyfikację  diod 
elektroluminescencyjnych. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać 

materiałach 

dydaktycznych 

informacje 

dotyczące 

diod 

elektroluminescencyjnych, 

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  klasyfikacji  diod 

elektroluminescencyjnych, 

3)  posegregować diody elektroluminescencyjne, 
4)  zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi diod elektroluminescencyjnych, 

 

elementy do przeprowadzenia segregacji, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

 
Ćwiczenie 2  

Sprawdź barwę światła jaką wysyłają otrzymane diody. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  prawidłowe  połączenie  układu 
kontrolnego. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  rodzajów  diod 

elektroluminescencyjnej, 

2)  wyszukać  w  katalogach  informacje  dotyczące  sposobu  montażu  otrzymanej  diody 

elektroluminescencyjne i zanotować, 

3)  przygotować stanowisko do kontroli diod elektroluminescencyjnych, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

4)  przygotować  
5)  zapoznać się z układem montażowym do sprawdzenia diod, 
6)  diody elektroluminescencyjne do sprawdzenia, 
7)  zanotować spostrzeżenia z wykonanego zadania. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi diod elektroluminescencyjnych, 

 

schemat elektryczny do sprawdzenia diod, 

 

lutownica, 

 

miernik uniwersalny, 

 

bateria, 

 

przewody elektryczne, 

 

elementy do wykonania zadania, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

5.5.  Lasery i holografia 

 
5.5.1.  Ćwiczenia

 

 
Ćwiczenie 1 

Napisz proces technologiczny montażu lasera rubinowego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  prawidłową  kolejność  operacji 
i czynności w procesie montażu. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  laserów  na  ciele 

stałym,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  montażu  laserów 

rubinowych, 

3)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  narzędzi,  przyrządów 

kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu, 

4)  odczytać schemat budowy lasera rubinowego, 
5)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
6)  dobrać narzędzia do montażu, 
7)  dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe, 
8)  przeanalizować kolejność operacji w celu wykonania lasera, 
9)  przygotować arkusz technologiczny, 
10)  wykonać proces technologiczny. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

katalogi narzędzi monterskich, 

 

katalogi urządzeń pomiarowych i kontrolnych, 

 

katalogi przyrządów justerskich, 

 

arkusze kart technologicznych. 

 
Ćwiczenie 2 

Wyjustuj wiązkę światła wychodzącą z lasera rubinowego małej mocy. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  przestrzeganie  przepisów  pracy 
z laserami. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  laserów  na  ciele 

stałym,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  montażu  laserów 

rubinowych, 

3)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  narzędzi,  przyrządów 

kontrolnych i justerskich potrzebnych do montażu, 

4)  odczytać schemat budowy lasera rubinowego, 
5)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
6)  przygotować stanowisko do justowania lasera, 
7)  zapoznaj się z przepisami bezpieczeństwa pracy z laserami, 
8)  dobrać narzędzia do montażu, 
9)  dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe, 
10)  wyjustować wiązkę światła wychodzącą z lasera, 
11)  zanotować spostrzeżenia. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

narzędzia do justowania, 

 

instrukcja obsługi lasera, 

 

schemat lasera, 

 

instrukcja bezpieczeństwa pracy z laserami, 

 

okulary ochronne, 

 

przyrządy justerskie, 

 

laser rubinowy do justowania, 

 

arkusz spostrzeżeń. 

 
Ćwiczenie 3 

Zamontuj diodę laserową we wskaźniku laserowym. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  przestrzeganie  przepisów  pracy 
z laserami. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące budowy diod laserowych, 
2)  wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje dotyczące zasad diod laserowych, 
3)  odczytać schemat budowy wskaźnika laserowego, 
4)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
5)  przygotować stanowisko do montażu diody laserowej, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

6)  zapoznać się z przepisami bezpieczeństwa pracy z laserami, 
7)  dobrać narzędzia do montażu, 
8)  dobrać urządzenia kontrolne i pomiarowe, 
9)  zamontować diodę laserową we wskaźniku, 
10)  zanotować spostrzeżenia. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

narzędzia do justowania, 

 

instrukcja montażu diody laserowej, 

 

schemat wskaźnika laserowego, 

 

instrukcja bezpieczeństwa pracy z laserami, 

 

okulary ochronne, 

 

przyrządy justerskie, 

 

wskaźnik laserowy do montażu, 

 

dioda laserowa do montażu 

 

arkusz spostrzeżeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

5.6.  Zespoły z optyką włóknistą 

 
5.6.1.  Ćwiczenia  

 
Ćwiczenie 1 

Zakończ kable światłowodowe do oświetlenia w mikroskopie. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na dobranie odpowiednich końcówek do 
kabli światłowodowych. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  stosowania 

światłowodów, 

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  narzędzi  potrzebnych  do 

montażu światłowodów, 

3)  zorganizować stanowisko montażowe, 
4)  odczytać schemat połączenia światłowodowego, 
5)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
6)  dobrać narzędzia do montażu, 
7)  dobrać przewody do montażu, 
8)  dobrać zakończenia do światłowodów, 
9)  dokonać montażu zakończeń światłowodów, 
10)  sprawdzić wykonana pracę. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

stanowisko do montażu światłowodów, 

 

komplet narzędzi do montażu, 

 

kable światłowodowe do montażu, 

 

zakończenia do kabli światłowodowych, 

 

instrukcja montażowa. 

 
Ćwiczenie 2 

Zamontuj kable światłowodowe do mikroskopu stereoskopowego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  materiału  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  przestrzeganie  zasad  montażu  kabli 
światłowodowych. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  budowy  mikroskopu 

streoskopowego,  

2)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  zasad  stosowania 

światłowodów, 

3)  wyszukać  w  materiałach  dydaktycznych  informacje  dotyczące  narzędzi  potrzebnych  do 

montażu światłowodów, 

4)  zorganizować stanowisko montażowe, 
5)  odczytać schemat mikroskopu, 
6)  zapoznać się z instrukcją montażową, 
7)  dobrać narzędzia do montażu, 
8)  dobrać przewody do montażu, 
9)  dokonać montażu przewodów, 
10)  sprawdzić wykonana pracę. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

poradnik dla ucznia, 

 

stanowisko do montażu światłowodów, 

 

komplet narzędzi do montażu, 

 

przewody do montażu, 

 

mikroskop stereoskopowy do montażu, 

 

instrukcja montażowa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  montażu 
i justowanie sprzętu optycznego” 

Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania  1,  2,  4,  5,  6,  7,  9,  10,  11,  13,  14,  15,  16,  17,  18,  19,  20,  21,  22,  23,  24,  25 są 
z poziomu podstawowego, 

− 

zadania 3, 8, 12 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzymuje  następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi:  1.  d,  2.  a,  3.  d, 4. d, 5. b, 6. b, 7. a, 8. a, 9. a, 10. d, 11. b, 
12. a, 13. c , 14. a, 15. d, 16. a, 17. b, 18. a, 19. a, 20. b, 21. b, 22. c, 23. a, 24. b, 
25. a 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

Określić części do montażu 

PP 

Sklasyfikować oprawy żarówek 

Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

Scharakteryzować zespoły laserów 

Scharakteryzować zasady działania 

Określić zasady montażu przewodów 

PP 

Scharakteryzować zasady budowy 

10  Scharakteryzować zasady montażu 

d 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

11  Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

12  Określić wartości elementów 

PP 

13  Charakteryzowanie zasad budowy 

14  Określić elementy budowy 

15  Określić zasady działania 

d 

16  Określić sposoby montażu przewodów 

17  Rozróżnić narzędzia 

18  Scharakteryzować elementy 

19  Określić zasady działania urządzenia 

20  Scharakteryzować zasady działania urządzenia 

21  Scharakteryzować zasady działania urządzenia 

22  Scharakteryzować materiały na elementy 

23  Określić zasady działania urządzenia 

24  Rozróżnić przewody 

25  Zastosować laser 

 
Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela

 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  25  zadań.  Do  każdego  zadania dołączone są 4 możliwe odpowiedzi. Tylko 

jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  na  załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak  X.  W  przypadku  pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

6.  Zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed  wskazaniem 

poprawnego wyniku. 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóż  jego  rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia:

 

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW  ZADAŃ  TESTOWYCH 

 
1.  Przy montażu układów elektrycznych i elektronicznych przewody 

a)  mogą mieć uszkodzoną izolację. 
b)  leżeć na ostrych krawędziach. 
c)  dotykać nieizolowanych elementów. 
d)  nie mogą być narażone na działanie sił mechanicznych. 
 

2.  Montaż elektryczny wykonujemy 

a)  po montażu mechanicznym. 
b)  przed montażem mechanicznym. 
c)  podczas montażu mechanicznego. 
d)  niezależnie od wykonywanych czynności. 
 

3.  Na rysunku część numer „1” to 

 

a)  izolator. 
b)  korpus. 
c)  odpychacz. 
d)  żarówka. 
 

4.  W urządzeniach optycznych stosuje się oprawy żarówek 

a)  E 10. 
b)  bocznostykowe. 
c)  E 14. 
d)  bagnetowe. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

5.  Operacja która nie obejmuje montażu oświetlacza to 

a)  zawalcowanie oprawy. 
b)  przylutowanie żarówki. 
c)  włożenie do odpychacza sprężyny. 
d)  montaż sprężyny. 

 
6.  Pręty laserowe wykonujemy z 

a)  polerowanego kryształu chlorku sodu. 
b)  kryształu rubinu. 
c)  kryształu diamentu. 
d)  kryształu kwarcu. 

 
7.  Do chłodzenia głowicy laserowej na ciele stałym używamy 

a)  mieszanki woda – spirytus. 
b)  25% roztworu chlorku sodu. 
c)  wody z dodatkami uszlachetniająco – zmiękczającymi. 
d)  chłodziwa jak do samochodów. 

 
8.  Przy montażu głowic laserowych szczególną uwagę należy zwrócić  

a)  na staranne oczyszczenie pręta laserowego. 
b)  czy czołowe powierzchnie pręta są dokładnie zmatowione. 
c)  czy czołowe powierzchnie pręta laserowego są dokładnie zalakierowane. 
d)  czy  wszystkie  powierzchnie  pręta  laserowego  są  dokładnie  zabezpieczone  smarem 

przed wpływem środka chłodzącego. 

 
9.  Jako ośrodki czynne w laserach gazowych stosuje się 

a)  azot. 
b)  powietrze. 
c)  butan. 
d)  chlor. 

 
10.  Justowanie lasera gazowego polega na ustawieniu zwierciadeł 

a)  równolegle do osi promieniowania. 
b)  dokładnie pod kątem 45

0

 do osi promieniowania. 

c)  pod dowolnym kątem. 
d)  prostopadle do osi promieniowania. 

 
11.  Do justowania lasera gazowego używamy 

a)  lupy. 
b)  lunetki autokolimacyjnej. 
c)  kolimatora. 
d)  mikroskopu pomiarowego. 

 
12.  Najczęściej stosowane średnice mikroprzysłon to 

a) 

m

µ

10

b) 

m

µ

30

c) 

m

µ

40

d) 

m

µ

80

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

13.  Do zmiany średnicy wiązki laserowej stosujemy 

a)  obiektywy mikroskopowe. 
b)  lupy. 
c)  obiektywy lunetowe. 
d)  okulary mikroskopowe. 

 
14.  Na rysunku element oznaczony numerem „1” to 

 

a)  rezonator. 
b)  lampa pompująca. 
c)  źródło prądu. 
d)  kndensator. 

 
15.  Światłowodów nie stosuje są do 

a)  oglądania miejsc niedostępnych. 
b)  przesyłania wiadomości. 
c)  przesyłania światła. 
d)  przesyłania prądu. 
 

16.  Na rysunku pokazano 

 

 

a)  opaski zaciskowe do przewodów z szyldem. 
b)  opaski zaciskowe do przewodów. 
c)  opaski mocujące przez przynitowanie opaski do konstrukcji. 
d)  opaski do mocowania zespołów optycznych. 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

17.  Szczypce przedstawione na rysunku maja zastosowanie do 

 

 

a)  zaciskania przewodów. 
b)  zaciągania opasek. 
c)  odizolowywania przewodów. 
d)  cięcia światłowodów. 

 

18.  Z diodą laserową we wspólnej obudowie znajduje się 

a)  fotodioda. 
b)  fotorezystor. 
c)  fototranzystor. 
d)  transoptor. 

 

19.  Czujnik dymu działa na zasadzie 

a)  odbicia promienia od cząsteczek dymu. 
b)  pochłaniania promieni świetlnych przez cząsteczki dymu. 
c)  zmiany zabarwienia przez cząsteczki dymu. 
d)  zaniku promienia w dymie. 

 

20.  Zasada działania dalmierza laserowego oparta jest na pomiarze 

a)  różnicy dróg optycznych. 
b)  czasu przebiegu światła. 
c)  różnicy jasności. 
d)  różnicy rozstawu źrenic.  

 
21.  Laserowe czujniki pomiarowe opierają się zasadzie pomiaru 

a)  dotykowej. 
b)  bezdotykowej. 
c)  kontaktowej. 
d)  napięcia. 
 

22.  Niebieskie światło emitują diody wykonane z 

a)  arsenofosforku galu. 
b)  fosforku galu. 
c)  azotku galu 
d)  fosforku krzemu. 

 
23.  W nagrywarce DWD promień diody laserowej jest skupiony za pomocą soczewki na 

a)  płycie DWD. 
b)  ekranie. 
c)  pryzmacie. 
d)  soczewce. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

24.  Na rysunku pokazano wielożyłowy kabel 
 

 

 

a)  elektryczny. 
b)  światłowodowy. 
c)  gazowy. 
d)  wentylacyjny. 

 

25.  W oświetlaczach stosujemy 

a)  diody elektroluminescencyjne. 
b)  fotodiody. 
c)  diody Zenera. 
d)  fototranzystory. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 

Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego

 

 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

9. 

 

10. 

 

11. 

 

12. 

 

13. 

 

14. 

 

15. 

 

16. 

 

17. 

 

18. 

 

19. 

 

20. 

 

21. 

 

22. 

 

23. 

 

24. 

 

25. 

 

Razem:

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

TEST 2 
 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonanie  montażu 
i justowanie sprzętu optoelektronicznego” 

Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania  1,  2,  4,  5,  6,  7,  8,  9,  10,  11,  13,  14,  16,  17,  18,  19,  20,  21,  22,  23,  24,  25  są 
z poziomu podstawowego, 

− 

zadania 3, 12, 15 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzymuje  następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 2 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi:  1.  a,  2.  b,  3.  a,  4.  d,  5.  c,  6.  c,  7.  a,  8. b, 9. b, 10. a, 11. a, 
12. c, 13. c , 14. a, 15. a, 16. a, 17. b, 18. b, 19. a, 20. a, 21. b, 22. a, 23. a, 24. b, 
25. a. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić materiały na zaciski 

Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

Określić części do montażu 

PP 

Sklasyfikować rodzaje oświetlenia 

Scharakteryzować zasady montażu przewodów 

Scharakteryzować zespoły laserów 

Określić zasady działania 

Określić zasady działania 

Scharakteryzować zasady budowy 

10  Scharakteryzować zasady budowy 

a 

11  Scharakteryzować budowę 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34 

12  Określić wartości elementów 

PP 

13  Charakteryzowanie zasad budowy 

14  Określić elementy budowy 

15  Określić zasady działania 

PP 

a 

16  Określić sposoby montażu przewodów 

17  Rozróżnić narzędzia 

18  Określić zasady montażu 

19  Określić zasady działania urządzenia 

20  Scharakteryzować zasady działania urządzenia 

21  Scharakteryzować zasady działania urządzenia 

22  Scharakteryzować materiały na elementy 

23  Określić zasady działania urządzenia 

24  Rozróżnić przewody 

25  Zastosować laser 

 
Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela

 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  25  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwe  odpowiedzi.  Tylko 

jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj  odpowiedzi  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej  rubryce 

znak  X.  W  przypadku  pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Zadania  wymagają  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed  wskazaniem 

poprawnego wyniku. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

35 

7.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
8.  Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na 

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.  Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia:

 

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

 

 
1.  Opaski zaciskowe wykonane są z 

a)  poliamidu. 
b)  polietylenu. 
c)  acetatu. 
d)  polichlorku winylu. 
 

2.  Końcówki z miedzi przed zamontowaniem należy 

a)  pocynować na zimno. 
b)  pocynować na gorąco. 
c)  polakierować. 
d)  zabezpieczyć wazeliną. 

 

3.  Na rysunku część numer „15” to 

 

a)  przewód. 
b)  tulejka. 
c)  odpychacz. 
d)  końcówka mocowania. 

 

4.  W nowoczesnych oświetlaczach mikroskopów stereoskopowych używamy 

a)  diod laserowych. 
b)  żarówek halogenowych. 
c)  diod fluorescencyjnych. 
d)  światłowodów. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

36 

5.  Montaż oświetlacza nie obejmuje operacji 

a)  odizolowania przewodów. 
b)  zamocowanie żarówki w oprawie. 
c)  przylutowanie przewodów do żarówki. 
d)  montaż sprężyny. 

 

6.  Materiały stosowane na pręty laserowe to 

a)  kryształ chlorku sodu. 
b)  bursztyn. 
c)  neodym. 
d)  szkło kryształowe. 

 

7.  Mechanizm fotodetekcyjny to  

a)  absorpcja termiczna. 
b)  absorpcja światła. 
c)  dyspersja. 
d)  polaryzacja. 

 

8.  Fotodiody pracują w kierunku 

a)  przewodzenia. 
b)  zaporowym. 
c)  równoległym. 
d)  prostopadłym. 

 

9.  Jako ośrodków czynnych w laserach gazowych nie stosuje się 

a)  azotu. 
b)  dwutlenku węgla. 
c)  mieszaniny neonu i helu. 
d)  chloru. 

 
10. Zaletą diody LED nie jest 

a)  krótki czas życia. 
b)  energooszczędność. 
c)  duża wytrzymałość mechaniczna. 
d)  szeroki zakres wartości strumienia świetlnego. 

 
11. Układ optyczny diody LED zawiera 

a)  kolimator. 
b)  lunetę. 
c)  lupę. 
d)  pryzmaty. 

 
12. Elipsometr spektroskopowy nie służy do określania 

a)  grubości warstw. 
b)  współczynników optycznych. 
c)  pierścieni Newtona. 
d)  zmian stanu polaryzacji promieniowania 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

37 

13. Wadą znakowania laserowego jest 

a)  duża precyzja. 
b)  bezdotykowość. 
c)  brak możliwości znakowania w kolorach. 
d)  możliwość znakowania różnych powierzchni. 

 
14. Na rysunku element oznaczony numerem „2” , to 

 

a)  płytka Brewestera. 
b)  elektroda. 
c)  zwierciadło. 
d)  rura wyładowcza. 

 
15. Rysunek przedstawia budowę wewnętrzną 

 

a)  diody laserowej. 
b)  diody luminescencyjnej. 
c)  fotodiody. 
d)  fotodetektora. 

 

16. Na rysunku pokazano 

 

 

a)  opaski zaciskowe do przewodów. 
b)  opaski zaciskowe do przewodów z szyldem. 
c)  opaski mocujące przez przynitowanie opaski do konstrukcji. 
d)  opaski do mocowania zespołów optycznych. 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

38 

17.  Szczypce przedstawione na rysunku maja zastosowanie do 

 

 

a) 

odizolowywania przewodów. 

b) 

zaciągania opasek. 

c) 

zaciskania przewodów. 

d) 

cięcia światłowodów. 

 

18.  Podczas montażu diod laserowych nie należy 

a) 

stosować radiatorów do chłodzenia. 

b) 

dotykać wprowadzeń diody ręką. 

c) 

lutować szybko. 

d) 

przestrzegać zasad montażu. 

 

19.  Zerodur to 

a) 

ceramika szklana. 

b) 

kryształ kwarcu. 

c) 

ceramika gliniana. 

d) 

specjalna stal. 

 

20.  Do precyzyjnego spawania używamy napawania 

a) 

laserowego. 

b) 

elektrycznego. 

c) 

gazowego. 

d) 

migomatem.  

 
21.  Zasad działania czytnika kodów opierają się zasadzie pomiaru 

a) 

dotykowej. 

b) 

bezdotykowej. 

c) 

kontaktowej. 

d) 

napięcia. 

 

22.  Zielone światło emitują diody wykonane z 

a)  arsenek galu. 
b)  fosforku galu  
c)  azotku galu 
d)  fosforku krzemu. 

 
23.  Mikroskopy przeznaczone do badań w podczerwieni nazywane są 

a)  IR. 
b)  AR. 
c)  UV. 
d)  AV. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

39 

24.  Na rysunku pokazano wielożyłowy kabel 
 

 

 
a)  elektryczny. 
b)  światłowodowy. 
c)  gazowy. 
d)  wentylacyjny. 

 

25.  Jako lampki sygnalizacyjne stosujemy 

a)  diody elektroluminescencyjne. 
b)  fotodiody. 
c)  diody Zenera. 
d)  fototranzystory. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

40 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ............................................................................... 

 

Wykonywanie montażu i justowanie sprzętu optoelektronicznego

 

 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

9. 

 

10. 

 

11. 

 

12. 

 

13. 

 

14. 

 

15. 

 

16. 

 

17. 

 

18. 

 

19. 

 

20. 

 

21. 

 

22. 

 

23. 

 

24. 

 

25. 

 

Razem:

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

41 

7. LITERATURA 

 

1.  Bartkowska  J.:  Optyka  i  korekcja  wad  wzroku.  Wydawnictwo  Lekarskie,  PZWL 

Warszawa 1996 

2.  Chalecki J.: Przyrządy optyczne. WNT, Warszawa 1979 
3.  Hein  A.,  Sidorowicz  A.,  Wagnerowski  T.:  Oko  i  okulary.  Wydawnictwo  Przemysłu 

Lekkiego i Spożywczego, Warszawa 1966 

4.  Jóźwicki R.: Optyka Instrumentalna. WNT, Warszawa 1970 
5.  Krawcow  J.  A.,  Orłow  J.  I.:  Optyka  geometryczna  ośrodków  jednorodnych.  WNT, 

Warszawa 1993 

6.  Krajowy  standard  kwalifikacji  zawodowych  dla  zawodu:  Optyk  mechanik  (731103). 

MPiPS, Warszawa 2006 

7.  Legun Z.: Technologia elementów optycznych. WNT, Warszawa 1982 
8.  Booth K., Hill S.: Optoelektronika. WKŁ, Warszawa 2001 
9.  Meyer – Arendt J. R.: Wstęp do optyki. PWN, Warszawa 1977 
10.  Nowak  J.,  Zając  M.:  Optyka  –  kurs  elementarny.  Oficyna  Wydawnicza  Politechniki 

Wrocławskiej, Wrocław 1998 

11.  Pluta M.: Mikroskopia optyczna. PWN Warszawa 1982 
12.  Sojecki A.: Optyka. WSiP, Warszawa 1997 
13.  Szymański J.: Budowa i montaż aparatury optycznej. WSiP, Warszawa 1978 
14.  Tryliński  W.  (red.):  Konstrukcja  przyrządów  i  urządzeń  precyzyjnych.  WNT,  Warszawa 

1996 

15.  Ziętek B., Piątkowski D.: Światłowody Aktywne Zakład Optoelektroniki Toruń 2005 
 
Czasopisma: 
– 

Elektronika Praktyczna 5/98 

– 

Elektronika dla wszystkich 4/97 

 
Strony internetowe: 
– 

http://www.matmic.neostrada.pl/optoelektronika.html 

– 

zaciskarki - www.elektro.info.pl; www.biall.com.pl; www.kleentek.cz  

– 

[http://www.cimco.pl/02.html] 

– 

[http://upload.wikimedia.org/wikipedia] 

– 

[www.optoelect ronics.perkinelmer .com] 

– 

Elementy  optoelektroniczne  w  opracowaniu  p.  Witolda  Skowrońskiego  z  Internetu 
plik.pdf] 

– 

[http://www.lediko.com/file.php?nazwa=art_3]. 

– 

[www.hach-lange.pl]

– 

[http://www.semicon.com.pl

– 

[AIE74_systemy_fiskalne.pdf.] 

– 

[http://www.landinst.pl] 

– 

http://www.termowizja.biz/viewpage.php?page_id=38

– 

[mat. reklamowe SUMARIS Sp. z o.o.] 

– 

[SPRZĘT pdf- w opracowaniu p. Marii Pietruszka] 

– 

[http://1bti.ovh.org/s/30/index.htm

– 

[http://technologialaserowa.republika.pl/znakowanie.html

– 

[http://www.yaglaser.pl/] 

– 

[http://www.grawerowanie-laserowe.pl

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

42 

– 

[Współrzędnościowa technika pomiarowa – prof. Eugeniusz Ratajczak] 

– 

http://www.fuw.edu.pl/~msadow/hologram/] 

– 

http://www.semicon.home.pl/download/Oferta/Diody/diody.doc] 

– 

[http://www.bartekt0.siemce.pl www.teleoptics.com.pl

– 

http://www.cezarint.pl/pl/photonic/sondamed.htm 

– 

www.optomer.pl 

– 

http://www.specops.com.pl