background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 
 

Marek Olsza 

 
 
 
 
 
 
 
 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska 
812[01].O1.01 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr inŜ. Andrzej Pasiut 
mgr inŜ. Robert Wanic 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Marek Olsza 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Danuta Pawełczyk 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  812[01].O1.01 
„Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
ś

rodowiska”,  zawartego  w  modułowym  programie  nauczania  dla  zawodu  operator  maszyn 

i urządzeń do obróbki plastycznej. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 

1.

 

Wprowadzenie 

2.

 

Wymagania wstępne 

3.

 

Cele kształcenia 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy 

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Ochrona przeciwpoŜarowa 

14 

5.2.1. Ćwiczenia 

14 

5.3. Ochrona środowiska 

17 

5.3.1. Ćwiczenia 

17 

6.

 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

19 

7.

 

Literatura 

33 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE 
 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń do obróbki 
plastycznej. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z Poradnika,  

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania

 

uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę uzupełniającą. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako  pomoc  w  realizacji  jednostki  modułowej  dla  uczniów  przeznaczony  jest  Poradnik 

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z Poradnika 
do  nich  adresowanego.  Materiał  nauczania  w  Poradniku  dla  ucznia  podzielony  jest  na 
podrozdziały.  Materiał  nauczania    zawarty  w  poradniku  w  miarę  moŜliwości  uczniowie 
powinni przeanalizować samodzielnie. 

Pytania  sprawdzające  mają  wykazać  czy  uczeń  jest  przygotowany  do  wykonania 

ć

wiczeń. W zaleŜności od tematu moŜna zalecić uczniom samodzielne udzielenie odpowiedzi 

na  pytania  lub  wspólnie  z  całą  grupą  uczniów,  podczas  dyskusji  opracować  odpowiedzi  na 
pytania.  Druga  forma  jest  korzystniejsza,  poniewaŜ  nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe 
uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

Dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 

ć

wiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. 

Sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest 

udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie potwierdzić 
lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego  zakresu  materiału.  JeŜeli  wystąpią  zaprzeczenia, 
nauczyciel powinien do tych zagadnień wrócić. 

Testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  naleŜy  wykorzystać  do 

oceny  uczniów,  a  wyniki  osiągnięte  przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny 
pracy własnej nauczyciela.  
 

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pogadanka dydaktyczna, 

 

opis z pokazem, 

 

ć

wiczenie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

812[01].O1 

Techniczne podstawy zawodu 

812[01].O1.01

 

Przestrzeganie przepisów 

bezpieczeństwa i higieny pracy, 

ochrony przeciwpoŜarowej i ochrony 

środowiska

 

812[01].O1.02 

Posługiwanie się dokumentacją 

techniczną 

812[01].O1.03 

Stosowanie materiałów konstrukcyjnych 

i narzędziowych 

812[01].O1.04 

Rozpoznawanie elementów maszyn 

i mechanizmów 

812[01].O1.05 

Analizowanie układów elektrycznych 

i automatyki przemysłowej 

812[01].O1.06

 

Stosowanie mechanicznych technik 

wytwarzania części maszyn

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji, 

 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

 

interpretować podstawowe prawa fizyczne, 

 

interpretować związki wyraŜone za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów, 
tabel, 

 

uŜytkować komputer, 

 

pracować w grupie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

 

zinterpretować  podstawowe  przepisy  prawa,  prawa  i  obowiązki  pracownika  oraz 
pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

określić  podstawowe  obowiązki  pracodawcy  w  zakresie  zapewnienia  bezpiecznych 
i higienicznych warunków pracy, 

 

przewidzieć konsekwencje naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy podczas 
wykonywania zadań zawodowych, 

 

określić  wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych, 

 

dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy, 

 

zapobiec zagroŜeniom zdrowia i Ŝycia, 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz 
ergonomii, 

 

określić prace zabronione młodocianym w zakładach obróbki plastycznej, 

 

określić  dopuszczalne  normy  dotyczące  oświetlenia,  hałasu,  drgań  oraz  pracy  w  polu 
elektromagnetycznym na typowych stanowiskach operatorskich, 

 

wyjaśnić i zastosować zasady ochrony przeciwpoŜarowej i prowadzenia akcji gaśniczej, 

 

powiadomić właściwe słuŜby o zaistniałym poŜarze i wypadku przy pracy, 

 

udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy, 

 

określić  główne  źródła  zanieczyszczeń  emitowanych  przez  huty  Ŝelaza  i  metali 
nieŜelaznych oraz wskazywać ich wpływ na człowieka i środowisko, 

 

ocenić stan zagroŜenia środowiska spowodowany emisją gazów, pyłów i innych odpadów 
hutniczych na podstawie obowiązujących norm dopuszczalnych zanieczyszczeń. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Operator  maszyn  i  urządzeń  do  obróbki  plastycznej 
812[01] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 812[01].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony 

przeciwpoŜarowej 

ochrony 

ś

rodowiska 

812[01].O1.01 

Temat:   Wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracowniczych  oraz  higieniczno-

sanitarnych. 

Cel ogólny:  Opanowanie umiejętności interpretowania przepisów Kodeksu pracy. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

rozróŜniać obowiązki pracodawcy w zakresie pomieszczeń higieniczno sanitarnych,  

 

wyszukiwać  i  selekcjonować  informacje  z  kodeksu  pracy  dotyczące  wymagań 
bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

−−−−

 

organizowania i planowania pracy, 

−−−−

 

pracy w zespole, 

−−−−

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład informacyjny, 

 

pogadanka dydaktyczna, 

 

dyskusja w grupie. 

 
Czas: 
1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

normy, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna, 

 

praca w małych zespołach. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Wprowadzenie. 

2.

 

Omówienie celów zajęć. 

3.

 

Plan zajęć: 
a)

 

Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa i higieny 
pracy:  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Wstęp – naleŜy wyjaśnić uczniom znaczenie Kodeksu pracy, scharakteryzować inne akty 
prawne, wyjaśnić znaczenie bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

uczniowie otrzymują Kodeks pracy, normy lub inne akty prawne 

 dzienniki ustaw, 

 

uczniowie  pracując  indywidualnie  wyszukują  wymogi  dotyczące  pomieszczeń 
pracowniczych oraz higieniczno sanitarnych, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  wspólne  listy  obowiązków  pracodawcy 
w zakresie zapewnienia bhp w pomieszczeniach pracy oraz  higieniczno sanitarnych.  

b)

 

Wymagania  bhp  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych: 

Wstęp 

  naleŜy  podać  uczniom  pojęcie  pomieszczenia  pracy,  pomieszczeń  higieniczno-

sanitarnych: 

 

uczniowie  otrzymują  normy  dotyczące  róŜnych  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń 
higieniczno – sanitarnych 

 

uczniowie  pracując  samodzielnie  wypisują  przy  nazwie  określonego  pomieszczenia 
wymagania odnośnie bhp, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  wspólną  tabelę  wymagań  dotyczących 
określonych  przez  nauczyciela  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych. 

W  trakcie  wypełniania  tabeli  nauczyciel  zwraca  uwagę  uczniom  na  specyfikę  wymagań 

pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. 
4.

 

Podsumowanie zajęć: 

−−−−

 

uczniowie uzasadniają znaczenie Kodeksu pracy,  

−−−−

 

określają korzyści wynikające z przestrzegania przepisów bhp, 

−−−−

 

określają podstawowe obowiązki pracodawców, pracowników wynikające z Kodeksu 
pracy  dotyczące  zachowania  bhp  w  pomieszczeniach  pracy  i  pomieszczeniach 
higieniczno-sanitarnych, 

−−−−

 

określają  wymagania  dotyczące  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno-
sanitarnych. 

5.

 

Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności. 

 

uczniowie prezentują swoje prace, 

 

nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni on postępy, 

 

uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prac. 

 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 

Odszukaj 

Kodeksie 

pracy 

informacji 

na 

temat: 

Wykonywania 

pracy  

w  tym  samym  miejscu  przez  pracowników  zatrudnionych  przez  róŜnych  pracodawców. 
Wynotuj najwaŜniejsze informacje dotyczące tego tematu. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  pisemne  wypowiedzi  uczniów  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć 
i opanowanych umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Operator  maszyn  i  urządzeń  do  obróbki  plastycznej 
812[01] 

Moduł:  

Techniczne podstawy zawodu 812[01].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony 

przeciwpoŜarowej 

ochrony 

ś

rodowiska 

812[01].O1.01 

Temat:   Znaki ostrzegawcze i informacyjne spotykane w zakładach obróbki plastycznej. 

Cel ogólny:  Kształtowanie 

umiejętności 

rozpoznawania 

znaków 

ostrzegawczych  

i informacyjnych występujących na zakładach obróbki plastycznej. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

rozpoznać znaki ochrony przeciwpoŜarowej, 

 

rozpoznać znaki informacyjne,  

 

rozpoznać znaki zakazu,  

 

rozpoznać znaki bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

wskazać  konsekwencje  naruszenia  przepisów  i  zasad  bhp  podczas  wykonywania  zadań 
zawodowych.  

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

 

organizowania i planowania pracy, 

 

pracy w zespole, 

 

prezentowania wyników swojej pracy, 

 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład informacyjny, 

 

pokaz, 

 

dyskusja w grupie. 

 
Czas: 
1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

plansze ze znakami ostrzegawczymi i informacyjnymi, 

 

literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca indywidualna, 

 

praca w małych zespołach. 

 
Zadanie dla ucznia 

Przedmiotem zadania jest rozpoznawanie znaków ostrzegawczych i informacyjnych.  

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Wprowadzenie. 

2.

 

Omówienie celów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

3.

 

Plan: 
a)

 

Prawa  i  obowiązki  pracodawcy  dotyczące  środków  ochrony  indywidualnej  oraz 
odzieŜy roboczej:  

Wstęp  –  naleŜy  wyjaśnić  uczniom  znaczenie  znaków  higieny  i  ochrony  pracy,  podać 
przykłady  aktów  prawnych  dotyczących  znaków  higieny  i  ochrony  pracy,  wyjaśnić 
znaczenie ich stosowania oraz ich wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy. 

 

uczniowie otrzymują instrukcje , normy lub inne akty prawne, 

 

uczniowie  pracując  indywidualnie  wypisują  jak  dzielimy  znaki  ostrzegawcze  
i informacyjne. 

b)

 

Wymagania  bhp  dotyczące  umieszczania  i  zastosowania  znaków  ostrzegawczych  
i informacyjnych spotykanych na zakładach metalurgicznych: 

 

uczniowie otrzymują normy dotyczące znaków higieny i ochrony pracy, 

 

pracując  w  grupie  uczniowie  sporządzają  wspólną  tabelę  stosowanych  znaków 
higieny i ochrony pracy. 

W  trakcie  tworzenia  tabeli  nauczyciel  zwraca  uwagę  uczniom  na  funkcje  i  zadania 

poszczególnych znaków higieny i ochrony pracy. 
 
Podsumowanie 

 

uczniowie uzasadniają znaczenie stosowania znaków ostrzegawczych i informacyjnych,  

 

wskazują korzyści wynikające z przestrzegania przepisów bhp, 

 

wyszczególniają  wymagania  dotyczące  stosowania  znaków  higieny  i  ochrony  pracy  na 
poszczególnych stanowiskach pracy. 
Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności. 

 
Praca domowa 

Odszukaj  w  literaturze  informacje  na  temat:  znaków  ostrzegawczych  i  informacyjnych 

spotykanych  na  zakładach  obróbki  plastycznej.  Na  podstawie  zgromadzonych  informacji 
opisz zastosowanie w zeszycie do ćwiczeń  
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobywania umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

5.  ĆWICZENIA 

 
5.1. 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 

 
5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ  podstawowe  prawa  i  obowiązki  pracownika  i  pracodawcy  w  przypadku 

zaistnienia wypadku przy pracy. Wpisz je w poniŜszą tabelę. 

 

Pracodawca jest zobowiązany 

Pracownik jest zobowiązany 

 
 
 

 
 

 
 
 

 
 
 

 
 
 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Kodeksie pracy informacje o prawach i obowiązkach pracownika w zakresie 
bezpieczeństwa i higieny pracy, 

2)

 

zanotować numery artykułów z Kodeksu pracy,  

3)

 

wypisać prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika w przypadku zaistnienia wypadku 
przy pracy, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

Ćwiczenie 2 

Określ wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące transportu ręcznego. 
 
Wskazówki do realizacji 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  Kodeksie  pracy  i  normach  lub  w  dziennikach  ustaw  informacje 
o wymaganiach bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących transportu ręcznego, 

2)

 

zanotować najwaŜniejsze wymagania,  

3)

 

zaprezentować wyniki pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

 

Dzienniki Ustaw, 

 

Polska Norma, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Rozpoznaj zagroŜenia wypadkowe występujące podczas eksploatacji maszyn. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować najwaŜniejsze zagroŜenia występujące podczas eksploatacji maszyn, 

2)

 

zanotować najwaŜniejsze zagroŜenia,  

3)

 

zaprezentować wyniki pracy.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie,  

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Dzienniki Ustaw, 

−−−−

 

Polska Norma, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Ćwiczenie 4 

Opisz zastosowanie znaków umieszczonych w tabeli. 

 

Znak 

Opis 

Znak 

Opis 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się ze znakami bhp,  

2)

 

zidentyfikować znaki umieszczone w tabeli, 

3)

 

opisać przeznaczenie znaków,  

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

plansze poglądowe znaków przeciwpoŜarowych, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

5.2. 

Ochrona przeciwpoŜarowa 

 
5.2.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zaleŜności od rodzaju poŜaru. Wpisz je do poniŜszej 

tabeli. 
 

Typ poŜaru 

Zastosowane środki gaśnicze 

Uwagi 

A – 

 

spalaniu  ulegają  ciała  stałe 
pochodzenia 

organicznego 

(paliwa  stałe,  drewno,  papier, 
tkaniny), 

 

 

B – 

 

ogień  obejmuje  ciecze  palne 
lub 

substancje 

stałe 

przechodzące  w  stan  płynny 
pod 

wpływem 

wysokiej 

temperatury  (paliwa  ciekłe, 
alkohole, 

oleje, 

smary, 

materiały bitumiczne),  

 

 

C – 

 

płoną  gazy  palne  (acetylen, 
metan,  propan

butan,  wodór, 

gaz koksowniczy lub ziemny), 

 

 

 

D – 

 

zapaleniu uległy metale lekkie 
(magnez, sód, potas). 

 

 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać  się  z  instrukcjami  przeciwpoŜarowymi  oraz  instrukcjami  stosowania  sprzętu 
i środków gaśniczych, 

2)

 

dobrać odpowiednie środki gaśnicze dla danego typu poŜaru, 

3)

 

zanotować moŜliwe do zastosowania środki gaśnicze,  

4)

 

zaprezentować wyniki pracy.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

instrukcje przeciwpoŜarowe,  

−−−−

 

instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj  symulację  polegającą  na  zastosowaniu  podręcznego  sprzętu  i  środków 

gaśniczych do gaszenia poŜaru.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami stosowana podręcznego sprzętu i środków 
gaśniczych.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wybrać odpowiedni sprzęt lub środek gaśniczy do określonego typu poŜaru, 

2)

 

określić sposób uŜycia danego sprzętu lub środka gaśniczego,  

3)

 

określić  najczęściej  popełniane  błędy  przy  stosowaniu  wymienionych  środków 
gaśniczych, 

4)

 

zaprezentować wyniki ćwiczenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 
Ś

rodki dydaktyczne: 

 

sprzęt i środki gaśnicze, 

 

instrukcje przeciwpoŜarowe,  

 

instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Opisz zastosowanie znaków umieszczonych w tabeli. 

 

Znak 

Opis 

Znak 

Opis 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń 
prezentuje swoją pracę.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się ze znakami przeciwpoŜarowymi,  

2)

 

zidentyfikować znaki umieszczone w tabeli, 

3)

 

opisać przeznaczenie znaków,  

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze poglądowe znaków przeciwpoŜarowych, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 4 

Wykonaj  symulację  polegającą  na  gaszeniu  pudełek  tekturowych  po  narzędziach 

skrawających.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

dobrać odpowiedni sprzęt gaśniczy, 

2)

 

rozpocząć gaszenie,  

3)

 

omówić najczęściej popełniane błędy podczas gaszenia.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ć

wiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

instrukcje wszczynania alarmu, 

−−−−

 

instrukcje przeciwpoŜarowe,  

−−−−

 

instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

5.3. 

Ochrona środowiska 

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Opracuj  instrukcje  gospodarki  odpadami  i  opakowaniami  dla  wybranego  działu 

przedsiębiorstwa metalurgicznego lub zajmującego się obróbką plastyczną.  

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować rodzaje odpadów i opakowań, 

2)

 

wyszukać  w  regulacjach  prawnych  dane  dotyczące  metod  składowania  i  utylizacji  ww. 
odpadów i opakowań, 

3)

 

pogrupować odpady według metod składowania i utylizacji, 

4)

 

zestawić w tabeli grupy odpadów i metody ich składowania i utylizacji, 

5)

 

scharakteryzować opracowaną instrukcję. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne:  

 

dyrektywy Unii Europejskiej,  

 

Polskie Normy, 

 

charakterystyka wydziału metalurgicznego, 

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Opracuj instrukcję składowania i zlecania utylizacji popiołów pokoksowniczych.  
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować ilość popiołów, 

2)

 

wyszukać w regulacjach prawnych dane dotyczące popiołów pokoksowniczych, 

3)

 

zestawić w tabeli uzyskiwane ilości popiołów wynikających z procesu technologicznego, 

4)

 

scharakteryzować opracowaną instrukcję. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

dyrektywy Unii Europejskiej,  

−−−−

 

Polskie Normy, 

−−−−

 

charakterystyka wydziału metalurgicznego, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Opracuj harmonogram wywozu odpadów dla zakładu obróbki plastycznej.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zidentyfikować wielkość produkcji, 

2)

 

zidentyfikować rodzaje i ilość odpadów,  

3)

 

ocenić rozmiary pojemników na odpady, 

4)

 

zapisać w tabeli orientacyjną częstotliwość wywozu odpadów według typu odpadu, 

5)

 

scharakteryzować opracowany harmonogram. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

dyrektywy Unii Europejskiej,  

−−−−

 

Polskie Normy, 

−−−−

 

przykładowa  charakterystyka  zakładu  pracy  (zawierająca  charakter  produkcji,  proces 
technologiczny,  wielkość  zatrudnienia,  materiały  potrzebne  do  procesu  produkcyjnego, 
powstające odpady, opakowania),  

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 
 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 
 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
środowiska” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1–15 z poziomu podstawowego, 

 

zadania 16–20 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Klucz odpowiedzi1. b, 2. d, 3. d, 4. c, 5. a, 6. c, 7. a, 8. a, 9. d, 10. d, 11. b, 
12. a, 13. c, 14. c, 15. a, 16. a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. b. 
 
Plan testu 
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić działania po zaŜegnanym wypadku 

Rozpoznać znaczenie uŜywanych kolorów  
w znakach BHP  

Określić przeznaczenie gaśnic 

Określić obowiązki pracodawcy 

Rozpoznać znaczenie znaków  

Określić miejsce składowania 

Rozpoznać znak nakazu  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

Zdefiniować urządzenie pracujące pod 
ciśnieniem 

Zastosować zasady prawidłowego 
gospodarowania odpadami 

10 

Zastosować zasady prawidłowego 
gromadzenia odpadów 

11  Rozpoznać zagroŜenie hałasem 

12  Rozpoznać znak informacyjny 

13  Przypisać sprzęt gaśniczy do rodzaju poŜaru 

14  Rozpoznać znak ostrzegawczy 

15  Rozpoznać znak recyklingu 

16 

RozróŜnić bezdotykowe urządzenia 
odległościowe 

PP 

17  Rozpoznać znak zakazu 

PP 

18 

Scharakteryzować pojęcia związane 
z zagroŜeniem poŜarowym 

PP 

19 

Scharakteryzować pojęcie odzieŜy roboczej 
dyŜurnej 

PP 

20  Rozpoznać znak informacyjny 

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj  dla  kaŜdego  ucznia:  instrukcje  dla  ucznia,  zestaw  zadań  testowych,  kartę 
odpowiedzi. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

5  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  –  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  znakiem  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć 
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie  na  później  i  wróć  do  niego,  gdy  zostanie  Ci  czas  wolny.  Trudności  mogą 
przysporzyć  Ci  zadania:  16–20,  gdyŜ  są  one  na  poziomie  trudniejszym  niŜ  pozostałe. 
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu. 

8.

 

Czas trwania testu – 45 minut. 

9.

 

Maksymalna  liczba  punktów,  jaką  moŜna  osiągnąć  za  poprawne  rozwiązanie  testu 
wynosi 20 pkt. 
 
Celem przeprowadzanego pomiaru dydaktycznego jest sprawdzenie poziomu wiadomości 

i umiejętności,  jakie  zostały  ukształtowane  w  wyniku  zorganizowanego  procesu  kształcenia 
w jednostce  modułowej  Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej  i  ochrony  środowiska.  Spróbuj  swoich  sił.  Zadania  nie  są  trudne  i  jeŜeli 
zastanowisz się, to na pewno udzielisz odpowiedzi. 

Powodzenia 

 

Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja dla ucznia, 

 

zestaw zadań, 

 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Po zaistniałym wypadku powinieneś 
a)

 

wykonać wpis w ksiąŜce wypadków lub wypełnić formularz wypadkowy.  

b)

 

zgłosić zaistniałe wydarzenie przełoŜonemu.  

c)

 

nie robić nic, bo wypadki zawsze się zdarzają.  

d)

 

wyciągnąć wnioski dla siebie bez poinformowania innych osób.  

 
2.

 

Barwa czerwona słuŜy do oznaczania 
a)

 

lokalizacji sprzętu telekomunikacyjnego. 

b)

 

pomieszczeń lub maszyn które mogą stwarzać niebezpieczeństwo.  

c)

 

lokalizacji sprzętu gaśniczego. 

d)

 

znaków zakazu.  

 
3.

 

Gaśnice śniegowe słuŜą do gaszenia poŜarów typu 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

BC. 

d)

 

ABC. 

 
4.

 

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca przed rozpoczęciem działalności musi 
a)

 

sporządzić wykaz magazynu.  

b)

 

zbadać stan wizualny pomieszczeń.  

c)

 

zawiadomić na piśmie inspektora pracy i inspektora sanitarnego.  

d)

 

określić zakres obowiązków kierownictwa. 

 

5.

 

Znak stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

dbałości o środowisko. 

b)

 

terenów zielonych.  

c)

 

rurociągu z ciepłą wodą. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 

6.

 

Prawidłowe składowanie olejów przepracowanych to 
a)

 

składowanie oleju w dowolnych pojemnikach na świeŜym powietrzu. 

b)

 

składowanie oleju w dowolnych pojemnikach pod ziemią. 

c)

 

składowanie  oleju  w  zbiornikach,  lub  w  szczelnych  pojemnikach  pod  zadaszeniem 
i na utwardzonej powierzchni.  

d)

 

pracodawca niema obowiązku składowania przepracowanych olejów. 

 
7.

 

Przedstawiony na rysunku znak oznacza nakaz stosowania 
a)

 

osłony twarzy.  

b)

 

ochrony oczu. 

c)

 

osłony. 

d)

 

ochrony. 

 
8.

 

Urządzenia  pracujące  pod  ciśnieniem  to  takie,  w  których  ciecze  i  gazy  znajdują  się  pod 
ciśnieniem 
a)

 

większym od atmosferycznego.  

b)

 

dwa razy większym niŜ atmosferyczne.  

c)

 

róŜnym od atmosferycznego.  

d)

 

mniejszym od atmosferycznego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

9.

 

Zasady prawidłowego gospodarowania odpadami to 
a)

 

zapobieganie i składowanie odpadów. 

b)

 

zapobieganie i gromadzenie odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

zapobieganie,  składowanie  i  gromadzenie  odpadów  a  potem  ich  częste  usuwanie 
i unieszkodliwianie. 

 

10.

 

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy 
a)

 

składowanie odpadów. 

b)

 

utylizacja odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach. 

 
11.

 

Nadmierny hałas stanowi zagroŜenie dla zdrowia, poniewaŜ 
a)

 

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu. 

b)

 

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem. 

c)

 

powoduje stres. 

d)

 

noszenie ochrony uszu przez dłuŜszy czas moŜe uszkodzić małŜowiny uszne. 

 
12.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

gaśnicy. 

b)

 

hydrantu. 

c)

 

rurociągu z ciepłą wodą. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 
13.

 

Gaśnice proszkowe słuŜą do gaszenia poŜarów typu 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

ABC. 

d)

 

AD. 

 

14.

 

ś

ółty trójkąt o grubej krawędzi oznacza 

a)

 

zakaz. 

b)

 

nakaz. 

c)

 

ostrzeŜenie. 

d)

 

informacje. 

 
15.

 

Znak przedstawiony na rysunku  stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

recyklingu oleju. 

b)

 

wyrobów ropopochodnych. 

c)

 

gaśnicy. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 
16.

 

Do bezdotykowych urządzeń odległościowych nienaleŜny urządzenie 
a)

 

fotoelektryczne.  

b)

 

pojemnościowe.  

c)

 

indukcyjne i ultradźwiękowe. 

d)

 

wyłącznika krańcowego.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

17.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

zakazu przewozu osób na urządzeniach transportowych. 

b)

 

przewozu osób na urządzeniach transportowych. 

c)

 

ostrzeŜenia o poruszaniu się urządzeń transportowych. 

d)

 

miejsc,  w  których  miały  miejsce  wypadki  z  udziałem 
urządzeń transportowych. 

 

 

 
18.

 

PoŜar jest to 
a)

 

kontrolowany proces spalania odbywający się poza paleniskiem.  

b)

 

kontrolowany proces spalania odbywający się w palenisku.  

c)

 

niekontrolowany proces spalania odbywający się w palenisku.  

d)

 

niekontrolowany proces spalania odbywający się poza paleniskiem. 

 
19.

 

OdzieŜ robocza dyŜurna jest to odzieŜ, która 
a)

 

stanowi  wyposaŜenie  danego  stanowiska  pracy  i  jest  wydawana  pracownikowi 
wyłącznie do jego osobistego uŜytku. 

b)

 

nie  stanowi  wyposaŜenia  danego  stanowiska  pracy  i  jest  przydzielana 
poszczególnym jednostkom organizacyjnym jako wyposaŜenie dodatkowe. 

c)

 

jest  własnością  pracownika  i  do  jego  obowiązków  naleŜy  utrzymywanie  jej 
w czystości. 

d)

 

jest dostarczana wraz z maszyną. 

 
20.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

włącznika alarmu. 

b)

 

zatrzymania awaryjnego. 

c)

 

włącznika podnoszenia kurtyny ochronnej. 

d)

 

wyłącznika oświetlenia awaryjnego. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 
 

Przestrzeganie 

zasad 

bezpieczeństwa 

higieny 

pracy, 

ochrony 

przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska  

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

Test 2 
 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  ochrony 
środowiska” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1–15 z poziomu podstawowego, 

 

zadania 16–20 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Klucz  odpowiedzi
1.  a, 2.  b, 3.  c, 4.  b, 5.  6.  c, 7. d,  8. d, 9.  b, 10.  b, 11.  a, 
12. a, 13. c, 14. a, 15. b, 16. a, 17. a, 18. d, 19. b, 20. d. 
 
Plan testu 
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

RozróŜnić rodzaje znaków 

Rozpoznać czynniki powodujące zagroŜenie 
dla zdrowia 

Rozpoznać znaki informacyjne 

Określić działania po zaŜegnanym wypadku 

Określić przeznaczenie gaśnic 

Określić obowiązki pracodawcy 

RozróŜniać kolory uŜywane w znakach 
informacyjnych i ostrzegawczych  

Określić wysokość pomieszczeń tymczasowej 
pracy 

Określić znaczenie stosowania środków 
ochrony indywidualnej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

10 

Wskazać konieczność stosowania środków 
ochrony indywidualnej 

11 

Wskazać optymalną temperaturę dla 
pracowników przebywających na hali cięŜkiej 
pracy 

12  Rozpoznać środki ochrony głowy i szyi  

13  Rozpoznać substancje łatwopalne 

14  Rozpoznać urządzenia zabezpieczające 

15 

Określić odległość pomiędzy magazynem 
z substancjami niebezpiecznymi a innymi 
budynkami 

16 

Określić częstość wywozu odpadów 
zawierających resztki organiczne 

PP 

17  Rozpoznać rodzaje odzieŜy roboczej 

PP 

18 

Scharakteryzować pojęcia związane 
z ochronną środowiska 

PP 

19  Rozpoznać typy poŜarów 

PP 

20  Dobrać gaśnicę do typu poŜaru 

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj  dla  kaŜdego  ucznia:  instrukcje  dla  ucznia,  zestaw  zadań  testowych,  kartę 

odpowiedzi. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań  o  róŜnym  stopniu  trudności.  Wszystkie  zadania  są  zadaniami 
wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  –  zaznacz  prawidłową 
odpowiedź  znakiem  X  (w  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć 
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 
rozwiązanie  na  później  i  wróć  do  niego,  gdy  zostanie  Ci  czas  wolny.  Trudności  mogą 
przysporzyć  Ci  zadania:  16–20,  gdyŜ  są  one  na  poziomie  trudniejszym  niŜ  pozostałe. 
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu. 

8.

 

Czas trwania testu – 45 minut. 

9.

 

Maksymalna  liczba  punktów,  jaką  moŜna  osiągnąć  za  poprawne  rozwiązanie  testu 
wynosi 20 pkt. 

 

Celem przeprowadzanego pomiaru dydaktycznego jest sprawdzenie poziomu wiadomości 

i  umiejętności,  jakie  zostały  ukształtowane  w  wyniku  zorganizowanego  procesu  kształcenia 
w jednostce  modułowej  Przestrzeganie  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej  i  ochrony  środowiska.  Spróbuj  swoich  sił.  Zadania  nie  są  trudne  i  jeŜeli 
zastanowisz się, to na pewno udzielisz odpowiedzi. 

 

Powodzenia 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Znak w kształcie koła przekreślony ukośnie oznacza 
a)

 

zakaz. 

b)

 

nakaz. 

c)

 

ostrzeŜenie. 

d)

 

bezpieczne warunki pracy. 

 

2.

 

Nadmierny hałas stanowi zagroŜenie dla zdrowia, poniewaŜ 
a)

 

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu. 

b)

 

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem. 

c)

 

powoduje stres. 

d)

 

noszenie ochrony uszu przez dłuŜszy czas moŜe uszkodzić małŜowiny uszne. 

 
3.

 

Znak przedstawiony na rysunku stosowany jest do oznaczenia 
a)

 

 przycisku alarmowego,  

b)

 

gaśnicy,  

c)

 

hydrantu,  

d)

 

ujęcia wody.  

 

4.

 

Po wypadku śmiertelnym pracodawca niezwłocznie powinien 
a)

 

wykonać wpis w ksiąŜce wypadków lub wypełnić formularz wypadkowy.  

b)

 

zawiadomić inspektora pracy i prokuratora. 

c)

 

ustalić okoliczności i przyczyny wypadku.  

d)

 

wyciągnąć wnioski dla siebie bez poinformowania innych osób.  

 
5.

 

Gaśnice proszkowe słuŜą do gaszenia poŜarów typu 
a)

 

AC. 

b)

 

AB. 

c)

 

BC. 

d)

 

ABC. 

 
6.

 

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca przed rozpoczęciem działalności musi 
a)

 

sporządzić wykaz magazynu. 

b)

 

zbadać stan wizualny pomieszczeń. 

c)

 

zawiadomić na piśmie inspektora pracy i inspektora sanitarnego.  

d)

 

określić zakres obowiązków kierownictwa. 

 
7.

 

Barwa zielona słuŜy do oznaczania 
a)

 

lokalizacji sprzętu telekomunikacyjnego. 

b)

 

pomieszczeń lub maszyn które mogą stwarzać niebezpieczeństwo. 

c)

 

lokalizacji sprzętu gaśniczego.  

d)

 

wyjść ewakuacyjnych, punktów pierwszej pomocy.  

 
8.

 

Wysokość  pomieszczenia  czasowej  pracy  w  którym  nie  występują  czynniki  szkodliwe 

nie moŜe być mniejsza niŜ 

a)

 

2,1 m w świetle. 

b)

 

2,2 m w świetle. 

c)

 

2 m w świetle. 

d)

 

1,9 m w świetle. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

9.

 

Fakt,  Ŝe  nie  moŜemy  zapobiec  wszystkim  wypadkom,  oznacza,  Ŝe  stosowanie  środków 
ochronny indywidualnej jest: 
a)

 

zbędne. 

b)

 

niezbędne. 

c)

 

to zaleŜy od pracodawcy. 

d)

 

to zaleŜy od pracownika. 

 
10.

 

Jakie  osobiste  wyposaŜenie  ochronne  naleŜy  stosować,  aby  uniknąć  pochwycenia  przez 
wiertarkę stojakową 
a)

 

rękawice. 

b)

 

czapkę siatkową. 

c)

 

buty ochronne. 

d)

 

fartuch. 

 
11.

 

Optymalna temperatura przebywania ludzi na hali cięŜkiej pracy wynosi 

a)

 

+12

o

C.  

b)

 

+1

o

C. 

c)

 

+5

o

C. 

d)

 

+8

o

C. 

 

12.

 

W celu ochrony głowy i szyi przed urazami naleŜy stosować 
a)

 

kask. 

b)

 

czapkę bawełnianą. 

c)

 

czapkę siatkową. 

d)

 

maskę oddechową. 
 

13.

 

Substancja niepalna to 
a)

 

klej. 

b)

 

masa uszczelniająca.  

c)

 

azbest.  

d)

 

płyn hamulcowy. 

 
14.

 

Urządzeniem zabezpieczającym nie jest 
a)

 

osłona. 

b)

 

mata czuła na nacisk. 

c)

 

zawór bezpieczeństwa. 

d)

 

wyłącznik krańcowy.  

 
15.

 

Budynek  magazynu  z  substancjami  niebezpiecznymi  powinien  być  zlokalizowany 
w odległości nie mniejszej niŜ  
a)

 

40 m od innych obiektów. 

b)

 

50 m od innych obiektów. 

c)

 

30 m od innych obiektów. 

d)

 

20 m od innych obiektów. 

 
16.

 

Częstotliwość wywozu odpadów zawierających resztki organiczne wynosi co 
a)

 

2–3 dni. 

b)

 

5–8 dni. 

c)

 

2–4 tygodnie. 

d)

 

5–6 tygodnie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

17.

 

OdzieŜ robocza dyŜurna jest to odzieŜ, która 

a)

 

stanowi  wyposaŜenie  danego  stanowiska  pracy  i  jest  wydawana  pracownikowi 
wyłącznie do jego osobistego uŜytku. 

b)

 

nie stanowi wyposaŜenia danego stanowiska pracy i jest przydzielana poszczególnym 
jednostkom organizacyjnym jako wyposaŜenie dodatkowe. 

c)

 

jest  własnością  pracownika  i  do  jego  obowiązków  naleŜy  utrzymywanie  jej 
w czystości. 

d)

 

jest dostarczana wraz z maszyną. 

 
18.

 

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy 
a)

 

składowanie odpadów. 

b)

 

utylizacja odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach. 

 

19.

 

JeŜeli zapaleniu ulegają oleje, to poŜar jest typu 
a)

 

A. 

b)

 

B. 

c)

 

C. 

d)

 

D. 

 
20.

 

Do gaszenia palącego się paliwa nie moŜna uŜyć 
a)

 

gaśnic i agregatów pianowych. 

b)

 

gaśnic śniegowych. 

c)

 

gaśnic proszkowych.  

d)

 

hydrantów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 
 

Przestrzeganie 

zasad 

bezpieczeństwa 

higieny 

pracy, 

ochrony 

przeciwpoŜarowej i ochrony środowiska  

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

7.  LITERATURA 
 

1.

 

Bernaciak  A.:  Przedsiębiorstwa  wobec  wymagań  ochrony  środowiska.  Salamandra, 
Poznań 2000  

2.

 

Chałas  J.,  Kwiatkowska  H.:  Kodeks  pracy  2006  z  komentarzem.  Gazeta  Prawna, 
Warszawa 2006 

3.

 

Dziennik Ustaw – Ustawa o odpadach, Ustawa o ochronie środowiska 

4.

 

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998 

5.

 

Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002  

6.

 

Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSIP, Warszawa 2001 

7.

 

www.ciop.pl 

8.

 

www.gasnice.waw.pl 

9.

 

www.gras.pl 

10.

 

www.kodeks-pracy.com.pl 

11.

 

www.wydawnictw.forum.nf.pl 

 

Literatura metodyczna: 

1.

 

Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.

 

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004 

3.

 

Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995