background image

          Samorząd  terytorialny 

  

 

                                                            

6. Formy 

współpracy jst 

Formy współpracy jednostek samorządu 
terytorialnego: 

 

a)

reprezentacje  krajowe 

b)

porozumienia  i związki  celowe 

c)

współpraca  międzynarodowa  (związki  bliźniacze, 
euroregiony) 

 

Współdziałanie  jednostek  samorządu  terytorialnego  opiera się 
na zasadzie  dobrowolności.  Ustawy  samorządowe  przewidują 

trzy formy prawne  współdziałania: 
 

1.związek  komunalny  lub związek  powiatów, 

2.porozumienie  gmin (komunalne)  lub powiatów, 
3.stowarzyszenia.   

Związki gmin i powiatów 
 

Związek  komunalny  lub  związek powiatów  może być tworzony  przez 

rady gmin lub  powiatów  w celu wspólnego  wykonywania  przez gminy 

lub powiaty  zadań  publicznych,  w tym wydawania  decyzji  w 
indywidualnych  sprawach z zakresu  administracji  publicznej. 

 

Związek  wykonuje  zadania  publiczne  w imieniu  własnym i na własną 

odpowiedzialność  i posiada  osobowość prawną,  którą  nabywa  po 
zarejestrowaniu.   
 

Rejestr związków komunalnych  prowadzi  Prezes Rady  Ministrów, 

rejestr związków powiatów  – minister właściwy  do spraw administracji.   

 

W rejestrze uwzględniane  są dane  dotyczące  nazwy  związku i jego 

siedziby,  enumeratywne  oznaczenie  gmin lub  powiatów 

uczestniczących w związku,  zadania,  czas trwania,  data  rejestracji 

związku, a także  data  ogłoszenia  statutu  związku  i jego  zmian oraz 

data ewentualnej  likwidacji  związku.    
 

background image

Komunalny  Związek Gmin  "Dolina  Redy i Chylonki" 

to związek międzygminny powołany w 1991 roku.W skład Związku wchodzą miasta i gminy:  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Nazwa Związku pochodzi od rzeki Redy, która przepływa przez trzy  miasta Związku 

(Wejherowo, Rumię, Redę) oraz Gminę Wejherowo, i potoku Chylonka płynącego przez 

Gdynię.  

Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i 
Chylonki" 

Statut  Związku  określa  jego  podstawowe  zadania. Są to:  

zaopatrzenie  miast  i gmin  w wodę,  

odbiór i oczyszczanie  ścieków,  

centralne ogrzewanie,   

gospodarka  odpadami,   

informacja i edukacja  ekologiczna  oraz szeroko  rozumiana 
ochrona środowiska  - powietrza,  wód, gruntów  i przyrody.  

W tym zakresie Związek  wykonuje  zadania  publiczne  w 

zastępstwie  gmin  i koordynuje  ich działania.   

Finansowanie  Związku  opiera się na składkach  gmin 

wnoszonych  proporcjonalnie  do liczby mieszkańców,  dochodach 

z własnej  działalności  gospodarczej  w zakresie  użyteczności 
publicznej  oraz dotacji rządowych  i pozarządowych.   
 

Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i 
Chylonki" 

Związek  jest  dziś wspólnie  z gminami  właścicielem  trzech firm:  

"PEWIK" sp. z o. o.

 

w Gdyni, która działa  w zakresie 

gospodarki  wodono-

ściekowej,   

"OPEC" sp. z o. o.

 

w Gdyni, która zajmuje  się ciepłownictwem 

zasilanym  centralnie   

"EKO DOLINA"

 

(dawniej  Zakład  Unieszkodliwiania  Odpadów) 

sp. z o. o. w Łężycach, która eksploatuje  nowoczesny  zakład 
utylizacji i unieszkodliwiania  odpadów. 

 

Komunalny Związek Gmin "Dolina Redy i 
Chylonki" 

Organy Związku  to Zgromadzenie  i Zarząd.   

Zgromadzenie  liczy 19 przedstawicieli  delegowanych  przez rady 
gmin - 

Gdynia dysponuje  pięcioma  głosami,  każda  z 

pozostałych  gmin  dwoma.   

Zgromadzenie  ma kompetencje  stanowiące  o budżecie 
Związku,  składkach  gmin, programie  działania  KZG,  określa  też 
opłaty za wodę,  odbiór ścieków  i składowanie  odpadów.   

Przewodniczącymi  Zgromadzenia  są przedstawiciele  kolejnych 
gmin.  

Trzyosobowy  Zarząd  Związku  jest  wybierany przez 
Zgromadzenie.   

Kadencja Zarządu  trwa  trzy lata.

  

background image

Porozumienia gmin, powiatów i województw 
 

Porozumienia  zawierane  są w sprawie powierzenia  jednej  gminie  lub 

jednemu  powiatowi  prowadzenia  określonych  przez te jednostki  zadań 

publicznych  przy udziale  w kosztach wszystkich jednostek  (nie może 

być np. dwóch  czy trzech gmin lub powiatów  przejmujących  zadania).   

Wyjątkiem  od zasady poziomego  tworzenia  związków i zawierania 

porozumień  (gmina  z gminą,  powiat  z powiatem)  jest możliwość 

tworzenia przez miasto na prawach  powiatu  związków i porozumień 
komunalnych  z gminami.   
 

Podobnych  przepisów  o współdziałaniu  nie  zawiera  ustawa o 

samorządzie województwa.  Województwo  może jedynie  zawierać 

porozumienia  w sprawie  powierzenia  prowadzenia  zadań  publicznych: 

a) z innymi  województwami,  b) z gminami  i powiatami  z własnego 
obszaru. 
 

Stowarzyszenia  i związki międzygminne 
 

Stowarzyszenia działają w oparciu o przepisy ustawy z 7 kwietnia 1989r. – 
Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn. Zm.) i podlegają 
rejestracji przez właściwe sądy okręgowe. 

 

Stowarzyszenia mogą być tworzone przez gminy lub powiaty albo gminy z 

powiatami. Możliwe są pewne modyfikacje (np. do powstania stowarzyszenia nie 
jest konieczny wymóg 15 członków – założycieli, ustawa o samorządzie 
gminnym określa ogólne cele stowarzyszeń gmin: wspieranie idei samorządu 
terytorialnego oraz obrona wspólnych interesów itp.)  

10 

Krajowe reprezentacje 

 

Prawo zrzeszania  się w organizacje  ogólnokrajowe  przewiduje 
Konstytucja  RP 

 

Związek  Miast  Polskich 

Związek  Gmin  Wiejskich 

Związek  Powiatów  Polskich 

Związek  Gmin  RP 

Unia  Metropolii  Polskich 

Unia  Miasteczek  Polskich 

11 

Związek Miast Polskich 
 

 

12 

background image

Związek Miast Polskich 

 

Organem  stanowiącym  Związku  jest   Zgromadzenie  Ogólne. 
 

Zgromadzenie  Ogólne: 

składa  się z delegatów  wybieranyc h  przez  Rady  Miejskie  miast  członkows kic h,   

odbywa  się raz  w roku,   

wybiera  Prezesa  Związku,  Zarząd  i Komisję  Rewizyjną,   

podejmuje  uchwał y  i wnioski,   

ustala  budżet  Związku. 
 

Organem  wyko naw cz ym  j est 

Zarząd,  któremu  przewodnicz y  Prezes  Związku. 

 

Zarząd: 

liczy 25  członków,   

opiniuje  projekty  ustaw  i rozporządzeń,   

spotyka  się raz  w miesiącu,   

reprezentuje  Związek  na zewnątrz,   

wykonuje  budżet,   

organizuje  przedsięwzi ęci a  Związku. 
 

Organem  kontrolnym  j est  Komisj a  Rewizyj n a. 
 
Komisja  Rewizyjna: 

składa  się z pięciu  osób,   

uczestniczy  w pracach  Zarządu,   

bada  wykonani e  przez  Zarząd  budżetu,   

kontroluje  realizację  uchwał  i wniosków  Zgromadzeni a  Ogólnego. 
 

Organy  Związku  obsługuje  Biuro,  którego  dyrektor a  powołuje  Zarząd. 

13 

Zadania  Związku  Miast Polskich 

 

Związek Miast Polskich ma na celu wspieranie idei samorządu terytorialnego oraz 

dążenie do gospodarczego i kulturalnego rozwoju miast polskich poprzez: 

 

reprezentowanie miast we wszystkich wspólnych sprawach na forum ogólno-

państwowym i międzynarodowym, 

inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych, dotyczących samorządów 
terytorialnych, 

propagowanie wymiany doświadczeń w zakresie wykonywanych zadań własnych 

miast i zadań im zleconych przez administrację rządową, 

inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw gospodarczych, mających 

wpływ na rozwój i bogacenie się miast polskich, 

inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw służących kulturalnemu roz-

wojowi miast, nawiązywaniu przez nie korzystnych kontaktów zagranicznych oraz 
wymiany naukowej i kulturalnej, 

prowadzenie pracy informacyjnej, konsultacyjnej i programowej, mającej na celu 

wspólne rozwiązywanie problemów w zakresie poszczególnych dziedzin dzia-

łalności samorządu miejskiego, 

prowadzenie działalności wydawniczej, szkoleniowej i promocyjnej, dotyczącej 

problematyki Związku i jego członków. 

14 

Związek Miast Polskich 

 

Związek może prowadzić działalność gospodarczą. 

Związek reprezentuje interesy miast zrzeszonych i podejmuje się obrony tych 

interesów. Związek może bronić interesów innych miast na ich wniosek. 
 

Siedzibą Związku jest Poznań. Terenem działania Związku jest obszar Rzeczy-
pospolitej Polskiej.  
 

Członkami Związku mogą być miasta polskie. 
 

Członków Związku przyjmuje Zarząd. Warunkiem członkostwa jest podjęcie 

przez radę miejską uchwały przystąpieniu miasta do Związku. 
 

Członkowie Związku zobowiązani są do płacenia składek na rzecz Związku 

popierania jego działalności. 

15 

Związek Miast Polskich 

 

Fundusz  Związku  tworzy się: 

 

ze składek  członkowskich, 

z opłat  pobieranych  od  członków  Związku  za jego  czynności 

dokonywane  w interesie  i na zlecenie  danego  członka  Związku, 

stanowiących  zwrot wyłożonych  kosztów, 

z dochodów  z działalności  gospodarczej,  z urządzeń  i przedsiębiorstw 

Związku, 

z subwencji, 

z darowizn  i zapisów na rzecz Związku, 

z pożyczek  oraz emisji obligacji. 

 

Składki członkowskie ustala się w wysokości proporcjonalnej do liczby 

mieszkańców miasta - członka Związku 

 

16 

background image

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Współpraca miast  partnerskich,  gmin, powiatów,  województw, 

     

związki  bliźniacze 

     

Współpraca euroregionalna 

17 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Idea współpracy  samorządów  w Europie została 
zapoczątkowana  w pierwszym  20 leciu XX w. 

Na większą  skalę  współpraca  rozwinęła  się po II wojnie: 

Przezwyciężenie  nieufności 

Wzmocnienie pokoju  między narodami 
 

Kongresy Miast  Bliźniaczych 

Tydzień Regionów  i Miast 

Dom Miast  i Regionów  - Bruksela 

18 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Podstawy prawne  regulujące  funkcjonowanie  jst na arenie 
międzynarodowej 

akty normatywne  wielostronne 

akty normatywnie  dwustronne 

prawo wewnętrzne   

 

Art.172  ust.1 Konstytucji  przyznaje  jednostkom  samorządu  prawo 

przystępowania  do międzynarodowych  zrzeszeń społeczności 
lokalnych  i regionalnych  oraz do współpracy  ze społecznościami 
lokalnymi  i regionalnymi  innych  państw 

    

Ogólne  zasady  przystępowania  do międzynarodowych  zrzeszeń określa 

ustawa z 15  września 2000  r. o zasadach  przystępowania  jednostek 
samorządu terytorialnego  do międzynarodowych  zrzeszeń 
społeczności lokalnych  i regionalnych 

 

19 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Zasady 

Działanie  zgodnie  z polskim  prawem  wewnętrznym 

Zgodnie  z polityką  zagraniczną  Polski  i międzynarodowymi 
zobowiązaniami 

Zakaz  przekazywania  zrzeszeń  międzynarodowych  zadań 
publicznych praw  majątkowych 

Uchwała  rady sejmiku  o przystąpieniu  wymaga  zgody ministra 
właściwego  do spraw  zagranicznych 

 

20 

background image

Rada Gmin i Regionów Europy 

Rada Gmin i Regionów Europy (ang. The Council of European Municipalities and Regions - 

CEMR, franc. Conseil des Communes et Régions d’Europe – CCRE) założona w Genewie 

w 1951 roku (jako Rada Gmin Europy - 

w 1984 r., przemianowana na Radę Gmin i 

Regionów Europy) jest najstarszą organizacją grupującą samorządy terytorialne naszego 

kontynentu.  

 

Aktualnie w jej skład wchodzi ok. 100 tys. członków zgrupowanych w 46 narodowych 

stowarzyszeniach władz lokalnych i regionalnych w 33 europejskich państwach. 

 

Organizacja zbudowana jest na przekonaniu, że władze lokalne mają do odegrania 

kluczową rolę w procesie tworzenia zjednoczonej Europy.  

 

Założyciele Rady zwracali uwagę na fakt, iż we współczesnym świecie globalnych 

współzależności miasta, gminy, regiony są zmuszone do współpracy ze swoimi partnerami - 

odpowiednikami z innych krajów.  

 

Z tego też powodu, organizacja ta zapoczątkowała ruch zawierania bliźniaczych związków 

między europejskimi społecznościami lokalnymi. Współpraca ta ma służyć wymianie 

doświadczeń, transferowi wiedzy z różnorodnych dziedzin życia  społecznego. Zadaniem 

Rady jest zbudowanie instytucjonalnych ram tej współpracy oraz wyposażenie władz 

lokalnych w instrumenty mające ją intensyfikować. 

21 

Rada Gmin i Regionów Europy 

Główne  cele Rady  Gmin  i Regionów  Europy  to: 
 

rozwijanie  na szczeblu samorządowym  „ducha  Europy”  promującego 
federację  państw europejskich  opartą  na autonomii  władz lokalnych  i 
ich uczestnictwie  w konstruowaniu  zjednoczonej  Europy,  czyli 
wzmocnienie struktury  dialogu,  wymiany  doświadczeń  i współpracy 

pomiędzy członkami  z wykorzystaniem  bogatej  gamy  środków  i 
narzędzi, 

 

przekazywanie  i upowszechnianie  informacji  pochodzących  z instytucji 

europejskich,  czyli pomoc przedstawicielom  władz lokalnych  w 
prezentowaniu  swoich postulatów  i opinii  na forum instytucji  unijnych. 

22 

Komitet Regionów 

Komitet Regionów jest organem doradczym reprezentującym lokalne i regionalne 

samorządy w Unii Europejskiej. 
 

Zadaniem Komitetu Regionów (KR) jest wyrażanie opinii na temat aktów prawnych UE z 

perspektywy lokalnej i regionalnej. Komitet czyni to poprzez sporządzanie sprawozdań 

(„opinii”) dotyczących wniosków Komisji. 

 

Komisja, Rada i Parlament są zobowiązane do zasięgania opinii Komitetu Regionów przed 

przyjęciem decyzji UE w sprawach dotyczących samorządów lokalnych i regionalnych (na 

przykład w kwestii polityki zatrudnienia, środowiska, edukacji lub zdrowia publicznego). 
 

Komitet Regionów liczy obecnie 344 członków (i tyle samo zastępców) ze wszystkich 27 

państw UE. 
 

Członkowie Komitetu i ich zastępcy są mianowani na pięcioletnią kadencję przez Radę 

działającą na wniosek państw UE. Każdy kraj wybiera swoich członków zgodnie z własną 

procedurą, jednak skład wszystkich delegacji odzwierciedla polityczną, geograficzną i 

regionalną/lokalną równowagę w danym kraju. 

 

Członkowie Komitetu są pochodzącymi z wyboru przedstawicielami władz regionalnych lub 

lokalnych albo pełnią kluczowe funkcje w takich władzach w swoich regionach. 

23 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

 

 

 

Przesłanki  podejmowania  współpracy przez  jednostki 

samorządu  terytorialnego? 

24 

background image

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

 

 

Pogłębiająca  się integracja  europejska 

Ekonomiczno-finansowe 

Kulturalne 

Polityczne 

Wymiana doświadczeń 
 

25 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Czynniki wpływające  na intensywność  współpracy 

Czynniki popytowe 

Czynniki podażowe 
 

Czynniki ułatwiające  współpracę:

  wysokie  kwalifikacje  kadry 

zarządzającej,  wiek, wielkość  gminy, czynniki historyczne, 
skupiska  polonijne) 

26 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Formy nawiązywania  współpracy 

Umowa 

Porozumienie 
 

Typy kontaktów: 

Sieci dwustronne 

Sieci wielostronne 
 

Piękne  siostry 

Grube  banany 

Trzęsąca się galareta 

Brzydkie  kaczątka 

Siostry syjamskie 

27 

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

Euroregion

 - 

forma współpracy  transgranicznej  pomiędzy  regionami 

państw członkowskich  UE,  państw kandydujących  oraz regionami  ich 

sąsiadów. W tworzeniu  euroregionu  uczestniczą przedstawiciele 

lokalnych  i regionalnych  władz samorządowych,  a niekiedy  także inni 

aktorzy społeczni  i ekonomiczni  regionów  przygranicznych. 
 

Działalność transgraniczną  i euroregionalną  regulują  konwancje 

odpowiednich  struktur  międzynarodowych  – Rady  Europy  i UE:

   

Europejska Konwencja  Ramowa  o Współpracy Transgranicznej  między 

Wspólnotami i Władzami  Terytorialnymi  (tzw. Konwencja  Madrycka z 

21 maja 1980  wraz Protokołem  Dodatkowym  z 1995  r.),  

Europejska Karta  Samorządu  Terytorialnego,   

Europejska Karta  Samorządu  Regionalnego

Europejska Karta  Regionów  Granicznych  i Transgranicznych.   

 

     

Ciałem  koordynującym  działalność  euroregionów  w Unii  jest Komitet 

Regionów  UE. 

28 

background image

Współpraca międzynarodowa  jednostek  samorządu 
terytorialnego 

„Ludzkie  oblicze  polityki  europejskiej  może 
sprowadzić się przede  wszystkim  tam, gdzie  wola 
współpracy jest koniecznością  życiową, 
praktykowana na co dzień,  a więc w regionach 
granicznych.  Tu właśnie  należy  kontynuować  dzieło 
usuwania  barier i przekształcania  sposobu  życia  od 
odwróconych  do siebie  plecami  do wspólnego  życia 
twarzą w twarz” (Europejska  Karta Regionów 
Granicznych  i Transgranicznych). 

29 

Cel działalności euroregionów 

zmiany charakteru  granic  i przezwyciężenia  krępujących  uregulowań 

państwowych  dotyczących  nieprzenikalności  granic   

umacnianie  warunków  gospodarczych  i społeczno-kulturowych   

czynienie  ze zdecentralizowanych  regionów  siły napędowej  współpracy 
ponadgranicznej   

ułatwienie  realizacji  europejskiej  polityki  zagospodarowania 
przestrzennego   

usuwanie  przeszkód i nierówności  ekonomicznych  i infrastrukturalnych   

określanie  metod rozwiązywania  problemów,  przejawów  niedorozwoju  i 

uciążliwości charakterystycznych  dla  obszarów peryferyjnych   

formułowanie  zasad budowy  podstaw  wzajemnego  zaufania  i 

współpracy między  instytucjami  europejskimi  oraz ich efektywności   
 

30 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion Nysa (1991, Polska/Niemcy/Czechy),  

Euroregion Karpacki (1993, Polska/Słowacja/Ukraina/Węgry/Rumunia),  

Euroregion Sprewa-Nysa-

Bóbr (1993, Polska/Niemcy),  

Euroregion Pro Europa Viadrina (1993, Polska/Niemcy),  

Euroregion Tatry (1994, Polska/Słowacja),  

Euroregion Bug (1995, Polska/Ukraina/Białoruś),  

Euroregion Pomerania (1995, Polska/Niemcy/Szwecja),  

Euroregion Glacensis (1996, Polska/Czechy),  

Euroregion Niemen (1997, Polska/Litwa/Białoruś),  

Euroregion Pradziad (1997, Polska/Czechy),  

Euroregion Bałtyk (1998, Polska/Rosja/Litwa/Łotwa/Szwecja/Dania)  

Euroregion Śląsk Cieszyński (1998, Polska/Czechy),  

Euroregion Silesia (1999, Polska/Czechy),  

Euroregion Beskidy (2000, Polska/Czechy/Słowacja),  

Euroregion Dobrawa (2001, Polska/Czechy),  

Euroregion Puszcza Białowieska (2002, Polska/Białoruś).  

Euroregion Szeszupa (2003, Polska/Litwa/Rosja/Szwecja),  

Euroregion Łyna-Ława (2007,

 

Polska/Rosja)  

31 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Na początku lat dziewięćdziesiątych zainicjowano wspólne działań polskich 

regionów przygranicznych w oparciu o istniejące wzorce europejskie.  

 

Jako pierwszy powstał w roku 1991 Euroregion Nysa, w skład którego weszło 

pięć powiatów po stronie niemieckiej oraz miasto Goerlitz, 35 gmin ówczesnego 

województwa jeleniogórskiego, 2 gminy z zielonogórskiego oraz jedna z 

legnickiego, a także pięć powiatów Kraju Północnoczeskiego. 
 

W roku 2002 powstał Euroregion Puszcza Białowieska, w skład którego weszły 

po stronie polskiej: Powiat Hajnowski, gmina miejska Hajnówka, gminy wiejskie: 

Białowieża, Bielsk Podlaski, Czeremcha, Czyże, Dubicze Cerkiewne, Hajnówka, 
Narew, Narewka i Orla oraz gmina wiejsko-miejska Kleszczele. Po stronie 

białoruskiej, do euroregionu należą rejony: Kamieniecki, Prużański, i Swisłocki.  

Impulsem do powstania Euroregionu Puszcza Białowieska był transgraniczny 

obiekt przyrodniczy jakim jest Puszcza Białowieska, położona na terenie 

Rzeczpospolitej Polskiej i Republiki Białoruś.  
 
 

32 

background image

Euroregiony  z udziałem  Polski 

 

Celem współpracy w ramach Euroregionu Puszcza Białowieska położonego na granicy 
polsko-

białoruskiej jest podejmowanie wspólnych działań w szczególności w zakresie: 

 

       

• ochrony środowiska naturalnego i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych 

• zbliżenia narodów obu państw 

• zachowania unikalnego w skali Europy kompleksu przyrodniczego, w znaczącej mierze 

wpływającego na klimat kontynentu, jakim jest Puszcza Białowieska 

• podnoszenia poziomu życia mieszkańców Euroregionu drogą pozyskiwania inwestycji i 

realizacji transgranicznych programów gospodarczych 

• współpracy i wymiany grup społecznych, naukowych, zawodowych, kulturalnych, 

sportowych, środowisk młodzieżowych 

• tworzenia pomostu pomiędzy krajami ułatwiającego współpracę gospodarczą 

• zagospodarowania przestrzennego obszarów przygranicznych, w tym rozbudowy 

infrastruktury transgranicznej 

• współpracy w zakresie zapobiegania i likwidacji następstw klęsk żywiołowych i stanów 

zagrożenia 

• utworzenia nowoczesnego, jednolitego systemu utylizacji odpadów komunalnych i 

przemysłowych 

 

33 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

 

Euroregion Tatry

 - 

został  utworzony  26 sierpnia 1994  na 

pograniczu polsko-

słowackim.   

Deklarację  o jego  utworzeniu  podpisano  w Nowym  Targu. 
Członkami  są miasta  Nowy  Targ, Rabka  Zdrój,  Szczawnica  oraz 

trzynaście polskich  gmin przygranicznych, słowackie  miasta  i 

wsie powiatów  Liptowski  Mikulasz,  Poprad i Stara Lubowla.   

 

34 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

 

Euroregion  Śląsk Cieszyński

  - euroregion  na granicy  polsko-czeskiej, 

który powstał  22 kwietnia  1998  w celu wspierania  współpracy 
transgranicznej  w tym obszarze.  

Najważniejszym  miastem Euroregionu  jest Cieszyn, zaś największym 

Jastrzębie-Zdrój. 
 

Cele strategiczne  Euroregionu   

• szeroko pojmowany  rozwój  regionu 

• wymiana  doświadczeń  i informacji 

• wspieranie  kultury,  oświaty  i sportu w regionie 

• wspólne  rozwijanie  transportu,  komunikacji  i łączności w regionie,  w 

tym poprawianie  bezpieczeństwa  mieszkańców 

• rozwój turystyki,  w tym usprawnianie  przepływu  turystów  przez 

granicę 

• współpraca  między szkołami  i młodzieżą,  w tym wspólne  dbanie  o 

ekologię  i środowiska  naturalnego 
 

35 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion Silesia

 - 

położony w południowo-zachodniej Polsce. Powstał we 

wrześniu 1998 roku na mocy porozumienia Stowarzyszenia Gmin Dorzecza 

Górnej Odry po stronie polskiej oraz Regionalnego Stowarzyszenia Współpracy 
Czesko-

Polskiej Śląska Opolskiego po stronie czeskiej. 

 

Celem Euroregionu jest podejmowanie wspólnych działań dla rozwoju 

gospodarczego i społecznego regionu oraz zbliżenie jego mieszkańców i 
instytucji.  

Polska część Euroregionu leży w dorzeczu górnej Odry i obejmuje Kotlinę 

Raciborską, część Płaskowyżu Głubczyckiego i Kotliny Ostrawskiej, natomiast 

czeska część leży w dorzeczu Opawy i Morawicy. 
 

Euroregion "Sprewa-Nysa-

Bóbr"

 - euroregion utworzony pod koniec 1991 roku, 

z inicjatywy gmin Lubsko, Jasień, Brody, Nowogród Bobrzański i Trzebiel po 

stronie polskiej i miasta Forst po stronie niemieckiej. W następnym roku 

włączyły się następne gminy i Wojewoda Zielonogórski oraz niemiecki Związek 

Miast i Powiatów, 
 

Euroregion Szeszupa

 - Polska, Litwa, Rosja, Szwecja 

 

36 

background image

10 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion Bałtyk

 - 

powstał 22 lutego 1998 w celu rozwiązywania problemów 

dotyczących rozwoju regionu oraz wspierania współpracy transgranicznej w tym: 

 

rozwój infrastruktury drogowej, 

unowocześnienie i budowę przejść granicznych, 

 

likwidacja zagrożeń i klęsk żywiołowych,  

transfer technologii, 

szkolenia zawodowe,  

walka z bezrobociem,  

utworzenie kompleksowego systemu informacji gospodarczej, turystycznej i 
kulturalnej).  

 

Obejmuje obszary  na terenie  dwóch województw  Polski  Północnej  - 
pomorskiego,  warmińsko-mazurskiego,  Szwecji, Danii,  obwód 
kaliningradzki  w Rosji, Łotwy  oraz Litwy. 
 

37 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

 

Euroregion  Beskidy

  - na granicy  polsko-

słowacko-czeskiej,  który 

powstał 9 czerwca 2000  w celu wspierania  współpracy  transgranicznej 
w tym obszarze.  

 

Cele strategiczne Euroregionu: 
 

     

• rozwój procesów integrujących społeczność Euroregionu i budujących  

demokracje lokalną, 

• rozwój gospodarczy aktywizowany szczególnie przez budowanie 

transgranicznych powiązań kooperacyjnych, 

• dbanie o bogactwo zasobów przyrody i ochrona środowiska, 

• optymalny rozwój potencjału ludzkiego i podniesienie jakości życia 

mieszkańców Euroregionu. 

 
 

38 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion Bug

 - 

euroregion utworzony  29 września  1995, który 

swoim  zasięgiem  objął  tereny przygraniczne Polski  (ówczesne 

województwa  lubelskie,  chełmskie,  tarnobrzeskie  i zamojskie)  i 

Ukrainy (obwód  wołyński 

Siedziba po stronie  polskiej  znajduje  się w Chełmie,  po 

ukraińskiej  w Łucku. Celem  jest  rozwój  współpracy 
gospodarczej  i naukowo-kulturalnej. 
 

Euroregion Dobrawa

 

– Czechy Polska 

 
 

39 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion  Glacensis,  Euroregion  Kłodzki

 

– euroregion  pogranicza 

Czech, Moraw  i Ziemi  Kłodzkiej. 
 

Euroregion  Karpacki

 

powstał  w 1993  r. w celu  wspierania  współpracy 

transgranicznej  na obejmowanym  przez niego  obszarze.   

Jest jednym  spośród największych  powierzchniowo  euroregionów.  W 

jego skład  wchodzą przygraniczne  obszary  Polski,  Słowacji,  Węgier, 
Ukrainy  i Rumunii.   

Największym  miastem w polskiej  części euroregionu  jest Rzeszów. 

Główną  przesłanką  utworzenia  Euroregionu  „Karpackiego"  było 

inicjowanie  i koordynowanie  działań  w zakresie  promocji  współpracy 

gospodarczej,  naukowej,  kulturalnej,  oświatowej,  turystycznej  i 
ekologicznej. 
 
 

40 

background image

11 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion  Neisse-Nisa-Nysa

 

to euroregion  obejmujący  trzy obszary 

przygraniczne  położone  w środkowej  Europie,  u styku  granic  Polski 

(tereny  Sudetów  Zachodnich  oraz powiat  żarski},  Czech (Sudetów 

Zachodnich  oraz region  Usti nad  Łabą)  i Niemiec  (od Gór  Łużyckich  i 

Pogórza Łużyckiego  na  północ  obejmując  także Łużyce  Dolne, 
Utworzony  w 1991  r. 

 

Celem  jest poprawa  standardu  życia mieszkańców,  rozwój 

gospodarczy,  poprawa  stanu środowiska  przyrodniczego  "Czarnego 

trójkąta  Europy"  oraz budowa  przejść granicznych. 
 

Euroregion  Niemen

 

– euroregion  utworzony  6 czerwca 1997  na 

zasadzie trójstronnego  porozumienia  między  Polską,  Litwą  oraz 

Białorusią  i Rosją. Powstał  w celu współpracy  regionów,  które  łączyła 
podobna  historia  i tradycja. 
 

41 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion Pomerania

 

— euroregion utworzony w 1995 roku w celu wspierania 

współpracy międzynarodowej między państwami, których terytoria go tworzą. 

Euroregion wspiera współpracę na płaszczyźnie kulturalnej, gospodarczej, 

turystycznej czy edukacyjnej (Niemcy, Polska, Szwecja, Danię) 
 

Euroregion Pradziad

 

euroregion powstał w lipcu 1997 roku na mocy umowy 

podpisanej przez Stowarzyszenie Rozwoju Gmin Dorzecza Osobłogi i Unii 
Turystycznej Ziemi Nyskiej ze strony polskiej, oraz przez Stowarzyszenie Miast i 

Gmin Czeskich Powiatów Bruntal i Jesenik.  

 

42 

Euroregiony  z udziałem  Polski 

Euroregion  Pro Europa  Viadrina

  - euroregion  utworzony  21  grudnia 

1993 przez osiem gmin należących  do Stowarzyszenia  Gmin 

Lubuskich,  dziesięć gmin  ze Związku  Gmin  Gorzowskich  (obecnie  jest 
to jedno  stowarzyszenie  Gmin  Polskich  Euroregionu  Pro-Europa 

Viadrina)  oraz sześć powiatów  i miast niemieckich  zrzeszonych w 

Komunalnej  Wspólnocie  Robotniczej  "Środkowe  Nadodrze"  w 

Brandenburgii.  Do euroregionu  dołączały  też inne  miasta i gminy 
regionu.   

Jednym  z zasadniczych  elementów  współpracy  jest rozwój dwóch 

miast leżących na granicy,  a chodzi tu o Frankfurt  i Słubice,  a także 

tworzenie warunków  do  współpracy  polsko-niemieckiej  we wszystkich 

dziedzinach,  gospodarczy  rozwój, zmniejszenie  bezrobocia. 

W euroregionie,  działa  we Frankfurcie  Uniwersytet  Europejski  Viadrina, 

a w Słubicach  - Collegium  Polonicum.  Uczelnie  te ściśle współpracują 

ze sobą. 
 

43 

Przykłady współpracy? 

44 

background image

12 

Współpraca międzynarodowa  jst 

Bariery współpracy 

Czynniki poprawiające i pogłębiające 
współpracę polskich gmin, powiatów? 

45