background image

KOBIETY Z NOCY I DNIE  
Noce i dnie. Tom 1 i 2 – Maria Dąbrowska 

http://selkar.pl/aff/dolfijn/noce_i_dnie_tom_1_i_2_maria_dabrowska_p_15715.html

 

 
Noce i dnie. Tom 3 i 4
 – Maria Dąbrowska 

http://selkar.pl/noce_i_dnie_tom_3_i_4_maria_dabrowska_p_13993.html

 

 
"Noce  i  dnie"
  Marii  Dąbrowskiej  najpełniej  ze  wszystkich  dzieł  dwudziestolecia 
międzywojennego  ukazują  specyfikę  kobiecej  psychiki.  Barbara  jest  najciekawszą  postacią 
polskiej literatury początku dwudziestego wieku. Skomplikowana i skryta natura Barbary nie 
pozwalała jej być szczęśliwą. Wszystkie uczucia bohaterka przetrzymywała w sobie przez co 
bała się powiedzieć mężowi że w gruncie rzeczy go nigdy nie kochała. 
Barbara  stanowi  całkowite  przeciwieństwo  swojego  męża.  Jest  typowym  przykładem 
introwertyczki,  czyli  osobowości  skierowanej  "  do  wewnątrz  ",  skupionej  na  swoich 
przeżyciach,  myślach  i  marzeniach.  Barbara  świat  zewnętrzny  postrzega  jako  zagrożenie, 
obawia  się  go,  stara  się  przed  nim  bronić,  chować.  Jest  idealistką,  żyje  wśród  marzeń  i 
pragnień,  których  nie  udaje  jej  się  zrealizować  w  życiu  codziennym.  Nie  akceptuje  więc 
ś

wiata  takim,  jakim  on  jest  naprawdę,  co  wywołuje  w  niej  tylko  frustrację,  smutek, 

niezadowolenie. Wychowana na literaturze pięknej, odczuwa wyższe potrzeby, których życie 
na  wsi  nie  może  jej  zapewnić.  Dodatkowo  ciągle  wraca  wspomnieniami  do  czasów,  kiedy 
była  młodą,  otoczoną  adoratorami  panienką,  która  kochała  i  była  kochana  wielką, 
romantyczną  miłością.  Tak  wówczas  odbierała  uczucie  Toliboskiego.  Miłość  Bogumiła  jest 
zupełnie  innym  uczuciem,  mąż  traktuje  ją  jak  kobietę  z  krwi  i  kości,  pomoc  i  wyrękę  w 
ciężkim codziennym trudzie, a nie jak bóstwo z romansów. 
Sama  też  nie  darzy  Bogumiła  gorącym  uczuciem,  owszem,  jest  z  nim  mocno  związana,  ale 
nie odczuwa. że mieszka pod jednym dachem z największą miłością swojego życia. 
Barbarę cechuje zmienność, bohaterka nie ma jasno sprecyzowanych poglądów, jest skłonna 
do  filozofowania,  refleksji,  rozmyślań.  Nie  jest  jednak  negatywną  bohaterką  powieści. 
Próbuje  przystosować  się  do  życia  w  ciężkich  wiejskich  warunkach.  Stara  się  być  dobrą 
gospodynią  i  wzorową  matką.  Popełnia  sporo  błędów,  spotykają  wiele  niepowodzeń,  są  one 
jednak wynikiem innego wychowania i innej tradycji. Nie udaje się jej wiele przedsięwzięć. 
bo nie jest zaangażowana w ich realizację, nie odczuwa takiej potrzeby. Jest raczej bierna, nie 
przejawia  inicjatywy.  Wszystko  widzi  w  czarnych  barwach,  jest  życiową  pesymistką, 
przeczuwającą nieuchronną katastrofę i łatwo wpadającą w panikę. 
Sylwetki  psychologiczne  Bogumiła  i  Barbary  są  w  Nocach  i  dniach  zaprezentowane  jako 
dopełnienie.  Bogumił  nie  mógłby  żyć  bez  Barbary,  ani  ona  bez  niego.  Niechcicowie 
uzupełniają się wzajemnie, stanowią trwałe i udane, mimo kryzysów, małżeństwo. Mądrość i 
rozwaga  Bogumiła,  jego  spokój  i  opanowanie  są  dopełniane  przez  uczuciowość  i 
nastrojowość Barbary. Dwie sprzeczne postawy, ekstrawertyzm i introwertyzm, połączone w 
jedną  całość  składają  się  na  jedną  całość,  która  jest  dla  wszystkich  wyznacznikiem 
człowieczeństwa.  
Wychowana w duchu tradycji romantycznej i powstańczej Barbara nie potrafi zaakceptować 
wartości  codziennej,  znojnej,  gospodarskiej  pracy.  Duchowo  i  intelektualnie  czuje  się 
upośledzona  brakiem  głębszych  aspiracji  kulturalnych  i  umysłowych  środowiska,  w  którym 
przyszło jej żyć i działać.  
Barbarze  obce  jest  to  co  dla  Bogumiła  najważniejsze:  akceptacja  świata,  praca  na  roli. 
Bogumił  lekceważy  domowe  troski  Barbary,  lekceważy  kompleksy,  utrudniające  jej 
przystosowanie do środowiska. Barbara wychowana w przekonaniu, że pragnienia seksualne 
są poniżające, że należy je ukrywać , nie znajduje pełnego szczęścia w objęciach Bogumiła, 

background image

oszukuje siebie, uciekając myślami do idealnej miłości młodzieńczej. Przeszłość i wydumane 
troski przesłaniające jej to, co dziś ważne, rzucają cień na teraźniejszość. 
Od  momentu  narodzin  dzieci  ,a  zwłaszcza  po  stracie  pierwszego  z  nich,  Barbara  staje  się 
przede  wszystkim  matką.  Nieporozumienia  dotyczące  wychowania  dzieci,  różnice 
charakterów,  hulaszczy  tryb  życia  syna  -Tomaszka,  burzą  spokój  rodzinny.  Pociechę  mają 
natomiast  rodzice  ze  swej  najstarszej  córki,  Agnieszki,  wzorowej  uczennicy,  a  potem 
doskonalej  studentki.  Szacunek  dla  pracy,  miłość  do  dzieci,  a  także  wzajemne  zaufanie 
pomagają  Niechcicom  wspólnie  przeżywać  ich  noce  i  dnie.  Barbara  nie  potrafi  zrozumieć 
swojego męża i jego otwartej natury. Skryta i skomplikowana wewnętrznie, nie umie cieszyć 
się  światem  jak  on,  co  prowadzi  do  licznych  zadrażnień.  Nie  akceptuje  także  jako  matka 
metod wychowawczych męża. 
Podsumowując,  dla  Barbary  najważniejszą  siłą  jest  w  życiu  miłość.  Jej  wyobrażenia  i 
pragnienie przeżywania tego uczucia rozmijają się z rodzajem miłości, jaką ofiarowuje żonie 
Bogumił. Barbara pragnie romantycznych uczuć, porywów, zapomnienia. Nie istnieje dla niej 
"uczuciowy  rozsądek".  Dlatego  latami  pielęgnuje  uczucie  do  Józefa  Toliboskiego  - 
ukochanego  z  czasów  młodości.  Życie  rodzinne,  solidne  oparcie  w  osobie  męża,  jego 
szczerość,  ciepło,  serdeczność,  potem  miłość  do  dzieci  są  bodźcami  do  pracy  dla  dobra 
rodziny.  Dopiero  po  śmierci  Bogumiła  Barbara  zrozumiała,  że  był  on  jedyną  miłością  jej 
ż

ycia. Skomplikowana i zawiła natura Barbary Niechcicowej powoduje, że bohaterka "Nocy i 

dni" jest najciekawszą postacią kobiecą w literaturze międzywojennej. 
 
Noce i dnie. Tom 1 i 2 – Maria Dąbrowska 

http://selkar.pl/aff/dolfijn/noce_i_dnie_tom_1_i_2_maria_dabrowska_p_15715.html

 

 
Noce i dnie. Tom 3 i 4
 – Maria Dąbrowska 

http://selkar.pl/noce_i_dnie_tom_3_i_4_maria_dabrowska_p_13993.html