Spis trećci

Wstõp ................................................................................................ 5

Pierwsze kroki . .................................................................................. 7

Pierwszy rysunek . ............................................................................ 15

Podstawowe obiekty . ..................................................................... 21

Wspóãrzõdne punktów . ................................................................... 45

Oglðdanie rysunku . ......................................................................... 63

Rysowanie precyzyjne . .................................................................... 73

Modyfikacje obiektów . ................................................................... 85

Modyfikacje w praktyce . .............................................................. 113

Szerokoćç linii . ............................................................................... 125

Linie przerywane . .......................................................................... 129

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Szyk koãowy i prostokðtny . ............................................................ 135

Uchwyty obiektów . ........................................................................ 141

Informacje o rysunku . .................................................................... 147

Kreskowanie . ................................................................................. 153

Menedēer wãaćciwoćci . .................................................................. 161

Napisy ........................................................................................... 167

Wymiary ........................................................................................ 171

Rysunek parametryczny . ............................................................... 185

Bloki .............................................................................................. 197

Warstwy ........................................................................................ 201

Wydruk .......................................................................................... 205

Podsumowanie . ............................................................................. 209

Wstõp

SIĄĩKA TA PRZEZNACZONA JEST

dla początkujących

uĪytkowników AutoCAD-a. JeĪeli na razie nie wiesz nic
o tym programie albo wiesz bardzo niewiele, to jest ona
wáaĞnie dla Ciebie. Mam nadziejĊ, Īe lektura i üwiczenia
wkrótce wiele CiĊ nauczą. Wszystkie zagadnienia omówio-
no w sposób prosty i jasny, bez zagáĊbiania siĊ w wyrafino-
wane niuanse, co sprawi, Īe nauka rysowania bĊdzie szybka
i áatwa. W ksiąĪce opisane zostaáy najwaĪniejsze rzeczy
niezbĊdne do rozpoczĊcia posáugiwania siĊ programem.

Byü moĪe jesteĞ studentem lub uczniem, który chce nauczyü
siĊ  AutoCAD-a  aby  dostaü  dobrze  páatną  pracĊ.  MoĪe
jesteĞ  konstruktorem,  który  postanowiá  porzuciü  deskĊ
kreĞlarską  i rozpocząü  projektowanie  za  pomocą  kom-
putera. A moĪe kierują Tobą zupeánie inne motywy, np.
chcesz  go  poznaü  z czystej  ciekawoĞci...?  To  nie  jest
waĪne. Niniejsza ksiąĪka pokaĪe Ci w jaki sposób rozpo-
cząü posáugiwanie siĊ AutoCAD-em i mam nadziejĊ, Īe
po jej uwaĪnym przeczytaniu i wykonaniu zawartych w niej
üwiczeĔ zauwaĪysz, jak wielką przyjemnoĞü sprawia Ci
sprawne tworzenie swoich wáasnych rysunków. ĩyczĊ Ci
miáej lektury i pamiĊtaj, Īe najwiĊcej siĊ nauczysz wyko-
nując  samodzielnie  rysunki  w  AutoCAD-ie.  ûwiczenia
zawarte  w  tej  ksiąĪce  umoĪliwią  Ci  rozpoczĊcie,  ale  do
celu doprowadzi CiĊ wáasna praktyka i entuzjazm -.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Pierwsze

kroki

POZNAWANIE

AUTOCAD-A rozpoczniemy od

•

zapoznania się z jego interfejsem graficznym.

�

Rysunekzchmury

ot•NieraisbliejącyrysLnekzkont3w

usłudzeA360.

zostaną wybrane elementy, które zobaczysz

�

or..;,,

Rysunek

po uruchomieniu programu. Nie

się

�,

tołćpl

OtwieraistniejącnJikrysunku.

ół

�

Zestawarkuszy

w szczeg' owe opisy-- na razie

zapozna

otwieraplikdanychzestowuarkuszyw

Menedzerzezesta•A'Ówarkuszy.

się ogólni_e z i�te�fej sem, a

�

��::��::"�:::�:';.��::'

z narzędzi znaJdziesz w

książki.

trakcie lektury poznasz

zgrupowane

miOJSCOWejlubs.,aOWOJ

zostały narzę_dzia, słu�ące

i edycji rysunku.

Zapoznasz się rowmeż

Przeczytasz

o linii statusowej

na dole ekranu, w której

wyświetlane są ważne

dotyczące statusu nie

których narzędzi; w linii tej znajdują się również ważne

przełączniki sterujące pracą programu.

Na zakończenie przedstawione zostanie działanie dwóch

bardzo ważnych klawiszy na klawiaturze:

ENTER

Esc

oraz pojęcie menu kontekstowego, które pojawia się po

kliknięciu prawego przycisku myszki. Zawartość menu

kontekstowego zmienia się w zależności od kontekstu jego
wywołania. Dowiesz się również w jaki sposób zakończyć
pracę z AutoCAD-em.

tod

sk Autoe::AD 20

AutoCAD 2016 Pl. Pierwsze kroki

Uruchamianie AutoCRD-a

UWAGA

W celu uruchomienia AutoCAD-a kliknij ikonę:

Możesz również wybrać z menu

Start

systemu Windows:

Wszystkie Programy

�

Autodesk

�

AutoGAD 2016 - Polski (Polish)

�

Auto

GAD 2016- Polski (Polish)

Po uruchomieniu programu na ekranie pojawi się zawartość zakładki

Początek.

Zapoznaj

się z nowymi możliwościami AutoCAD-a

(DOWIEDZ SIĘ/Co nowego),

kontynuuj

ostatnio z�pisaną pracę

(UTWÓRZ/Najnowsze

rozpocznij następ-

ną

(UTWORZ/Pierwsze kroki/Zacznij rysowanie).

Na ekranie AutoCAD-a znajduje się wiele

centralną część

ekranu zajmuje obszar rysunku. W obszarze rysunku

wyświetlony zarówno cały

�su�ek,_ ja

�

i jego fragl_llent w dużym

I?'�unku mo,gą pojawić

s1� rowme� mne narzędzia,

�P·

�aleta

własc1wosc1,

��-·

Na gorze ekranu

widoczna Jest wstążka zawieraJąca

na kartach 1 panelach. Na dole

ekranu znajduje się obszar poleceń oraz

-.�,�

Menu główne

Wstążka

Obszar poleceń

�oPuz p<>loo�n:c

Obszar rysunku

Ekran Au taCAD-a

Linia statusowa

Pierwsze kroki

Wstążka

Narzędzia AutoCAD-a zostały umieszczone we wstążce. Za jej pomocą uruchamiamy
najczęściej stosowane narzędzia. Wstążka składa się z kilku kart:

Narzędzia główne,

Wstaw, Opisz, Parametryczne, Widok, Zarządzaj, Wyniki pracy, Rozszerzenia,

A360, Polecane aplikcje, BIM 360 oraz Performance.

Każda karta ma swoje własne

panele, które pojawiają się po kliknięciu tej karty.

Karty

�p� 2

(�:

�=

�

��

O·

[

�

�zri.v"jj

!b�..

sr,t

a!!:

•

DT.m..

Q� �

Panele

W panelu zostały zgrupowane

o podobnym charakterze.

Na przykład w panelu

Rysuj

znajdziesz

odcinków, łuków, okręgów,

wieloboku, prostokąta, itp. Większość

rozwinięcia i w ten sposób

udostępnienia większej liczby narzędzi

grupy.

W celu rozwinięcia panelu

trójkąta

znajdujący się po prawej stronie

nazwy panelu.

�

'"ń

•

Kop

t::.

...

�V

Roz

ągn

...

+i•

Kop

Roz

ąg

Obróć

f--

Utn

...

t::.

Lustro

Zao

ąg

...

([}V

Ska

Szyk

...

mil

L.:l C

-++-

�

! �

...

Panel podstawowy (po lewej) i rozwinięty (po prawej)

Po rozwinięciu panelu możesz skorzystać z narzędzi znajdujących się w rozwinięciu. Po od
sunięciu kursora rozwinięcie panelu ulega samoczynnemu zwinięciu. Jeśli chcesz pozo
stawić panel w postaci rozwiniętej, skorzystaj z ikonki

8§TI.

Niektóre narzędzia w panelu znajdują się na listach rozwijanych.

1 O

AutoCAD 2016 Pl. Pierwsze kroki

O·

(!).

Linia

lil

Okrąg

Łuk

promień

Środek,

2punkty

punkty

Styczny,

tyczn

styczny,

sty

czn

Różne sposoby rysowania okręgu dostępne za

rozwijanej

Tylko ostatnio używane z narzędzi jest dostępne

natomiast pozostale

pokazują się po kliknięciu rozwinięcia listy

..,..

Pasek narzędzi szybkiego

Pasek narzędzi szybkiego dostępu

się w belce narzędziowej w belce Auto

CAD-a. Znajdują się w nim

do tworzenia nowego rysunku, wczytania

i zapisu rysunku na dysku,

poleceń oraz drukowania. Pasek

narzęcU:i szybkiego

w_idoczny n� e

��

e nieza

�

eżnie od wybran_�j karty

wstążkL

po khkmęcm przycisku konfiguracJI paska

Zapis

rysunku

pod nową nazwą

Cofnięcie polecenia

Menu główne

Wczytanie

rysunku

Odtworzenie cofniętego polecenia

Wydruk

Pasek narzędzi szybkiego dostępu

Linia statusowa (pasek przetaczników stanu)

Linia statusowa (zwana również paskiem przełączników stanu) to linia na samym dole
ekranu. Wyświetlane są w niej m.in.: przełączniki: pomiędzy obszarami modelu i papie

ru,

skoku, siatki, trybu ortogonalnego, śledzenia biegunowego, lokalizacji względem

obiektów, śledzenia oraz inne przełączniki, z których część jest domyślnie niewidoczna.

Pierwsze kroki

Pasek przełączników można dostosować do własnych potrzeb po kliknięciu ikony

(po prawej stronie paska) np. właczając znane z poprzednich wersji wyświetlanie w linii
statusowej współrzędnych punktu wskazywanego przez kursor.

Lokalizacja

obiektów

Pokaż obiekty opisu

Ogranicz kursor prostopadle

nit

opisu

Kreślenie izometryczne

Skala opisu bieżącego widoku

Tryb lokalizacji

Przyspieszenie sprzętowe

Obszar

modelu i papieru

__.,.

MooEL

111

•

�

�J...

u·

�

1<!1 =

+--

Dostosowywanie

Wyiw;etl ,;,tkę

"'"" '"

Wprowadzanie dynamiczne

Ograniczenie kursora do określonych kątów

Pokaż linie odniesienia lokalizacji

Wyczyść

ekran

Izoluj obiekty

Przełączanie pomiędzy obszarami roboczymi

Dodaj skale

do obiektów o

pisowych

Linia statusowa (pasek przełaczników stanu)

Ikony pełnią rolę przełączników. Kliknięcie ikony powoduje

wyłączenie określo

n�go

t;Y

bu lub stan_u. Po pra':ej s

�

oni� części ik�n ,znajdują

strzałki, po kliknię

CIU

ktorych uzyskuJemy możhwosc znnany ustawlen

Menu główne

Menu główne pojawia się po

aplikacji

•

i jest wykorzystywane do wy-

bierania poleceń i opcji

Za jego pomocą tworzymy, wczy

tujemy, zapisujemy i

to daje również dostęp do przycisku

kończącego pracę z

programu oraz narzędzi rysunkowych.

�

...

�

Otwórz

Zap

Zapisz jako

Eksporh.Jj

�

kuj

�

Drukuj

rysunkowe

mkn

Otwórz ptok

Rysunek

Ot>Niera istniejący

plik r

ysunk

�

Rysunekzchmury

ObNiera istniejący rysunek z konta w
usłudze

A360.

Zestaw arkuszy

ObNiera plik danydl zestawu arkuszy

lA'

Menedżerze zesta�AIÓW arkuszy.

DGN

Imporh.Jje dane z pliku

DGN

do nowego

pliku

DWG.

Ptoki przykładowe

Otwórz pliki przykładowe z

lok

liz

miejscowej lub siedowej,

�

z Autodesk

AutoGAD ZO

Rozwinięte menu główne

AutoCAD 2016 Pl. Pierwsze kroki

UWAGA

Aby wybrać polecenie z rozwiniętego menu, przesuń kursor w dół. Pozycje menu będą

podświetlane po kolei. Gdy podświetlone zostanie wybrane polecenie, naciśnij lewy przy

cisk myszy - w ten sposób wprowadzisz je za pomocą menu.

W dawnych wersjach AutoCAD-a polecenia były wprowadzane za pomocą menu górnego.
W wersji

2016

wszystkie polecenia można wprowadzić za pomocą wstążki i nie ma

potrzeby posługiwania się menu górnym. Jeśli jednak chciałbyś go włączyć, to istnieje

taka możliwość. W

tym

celu kliknij przycisk konfiguracji narzędzi szybkiego dostępu

i wybierz opcję

Pokaż pasek menu.

Mysz kontra klawiatura

W praktyce bardzo często będziesz posługiwał się prawie

myszą Za jej pomo

cą będziesz wybierał polecenia, będziesz też

na ekranie. Z klawiatu

lJ:'

nato

�

a�t wpisy;vał będziesz n�wy plików,_

�

ych obiektów: a nie

kiedy rown1eż współrzędne punktow. Na

s1ę dwa bardzo Istotne

•

ENTER

lub spacja służy do

wartości domyślnych, a niekiedy do

zakończenia

oraz wykonywania polecenia.

•

Esc

służy do

polecenia lub rezygnacji z opcji.

Warto również zwrócić

na menu kontekstowe pojawiające się po

kliknięciu praweg�

menu _zmienia_ się w zależn_oś�i ?d

kontekstu wywo ania.

nastąpi w czasie wykonywama Jakie

goś polecenie, to w me

nt�stowym pojawią się opcję tego polecenia, itp. Warto wy

woływać często m

�

kstowe i zapomawać się z opcjami, które są w

nim

dostępne.

�

Cofanie poleceń

AutoCAD  zapamiętuje wszystkie operacje, które wykonujesz podczas bieżącej sesji rysun
kowej. Zapamiętywanie rozpoczyna się w chwili wczytania rysunku z dysku lub rozpoczęcia
edycji nowego rysunku.  W każdej chwili  możesz  anulować  wykonane  dotychczas  operacje
i przywrócić  stan rysunku  sprzed ich  wykonania.  Aby  odwołać  ostatnio  wykonaną  ope

rację, wybierz z górnego paska narzędzi szybkiego dostępu AutoCAD-a ikonę z symbolem

strzałki zawiniętej w lewo

[§J.

Po odwołaniu ostatniej operacji możesz ponownie sko

rzystać z cofuięcia i w ten sposób kolejno odwoływać poprzednio wykonane operacje.

Pierwsze kroki

Odtworzenie przypadkowego cofni,cia

Może się zdarzyć, że przez przypadek cofniesz się o krok za daleko.

takiej sytuacji

kliknij ikonę z symbolem strzałki zawiniętej w prawo (znajdującej się na pasku narzędzi

szybkiego dostępu). Ostatnie cofuięcie zostanie odtworzone. Jednakże odtworzenie musi zo
stać wywołane

zaraz po

wykonaniu cofuięcia. Jeżeli wykonasz cofnięcie, a potem wy

wołasz jakiekolwiek inne polecenie, to odtworzenie nie będzie mogło zostać wykonane.

Pomoc

AutoCAD oferuje użytkownikowi rozbudo�any syste�

t?. pomoc konteksto

wa, co oznacza, że AutoCAD automatycznie rozpoznaJe w

została wywołana

i wyświetla informacje pomocnicze dotyczące aktualnie

operacji.

celu

uzyskania pomocy kontekstowej naciśnij na

F1.

Dynamiczne

AutoCAD pracuje domyślnie w

wprowadzania danych. Dla potrzeb

wykonania przykładów zawartych w

wyłącz ten tryb, ponieważ powoduje

wyświetlanie dużej liczby

Aby to zrobić najpierw musisz wyświetlić

przełącznik na linii

ikonę

i zaznacz

Wprowadzanie dynamicz

ne.

Na linii statusowej

+,_

. Kliknij ją, aby wyłączyć dynamiczne wprowa

dzanie danych.

Jeśli

�

obisz niektóre przykłady opisane

książce mogą nie

działać

Siatka

Na ekranie AutoCAD-a znajduje się siatka w postaci szarych linii pionowych i pozio
mych. Jeśli zechcesz ją wyłączyć naciśnij klawisz funkcyjny F7.

Koniec pracy z AutoCAD-em

ZADANIE

celu zakończenia pracy, wybierz z menu górnego

CAD 2016].

[Zakończ Autodesk Auto-

Uruchom AutoCAD i odszukaj na ekranie omawiane w niniejszym rozdziale elementy
interfejsu użytkownika.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Pierwszy
rysunek

RZYSZEDà CZAS NA WYKONANIE

pierwszego samodziel-

nego rysunku. Ten bardzo prosty rysunek bĊdzie skáadaá
siĊ zaledwie z kilku kresek — z pewnoĞcią narysujesz go
bez  trudnoĞci.  JeĪeli  jesteĞ  wrogiem  abstrakcji,  to  zamiast
kresek  moĪesz  narysowaü  coĞ  bardziej  wedáug  ciebie
interesującego.  DziĊki  lekturze  i  wykonywaniu  üwiczeĔ
zawartych w tym rozdziale nauczysz siĊ rysowaü odcin-
ki, zapisywaü rysunek na dysku  i go ponownie wczyty-
waü oraz zakoĔczyü pracĊ z AutoCAD-em.

Zaczynamy

Na początku zaáóĪ na dysku wáasny katalog, w którym bĊ-
dziesz przechowywaá swoje rysunki. JeĞli chcesz zapisuj
rysunki w folderze Moje Dokumenty.

Uruchom AutoCAD-a klikając dwukrotnie ikonĊ:

ĩeby utworzyü nowy rysunek na karcie Początek klik-
nij Zacznij rysowanie:

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysujemy odcinki

Narysuj rysunek skáadający siĊ z kilku odcinków. Na razie nie jest waĪna jego treĞü, ale
opanowanie kilku podstawowych czynnoĞci, które bĊdziesz w przyszáoĞci wykonywaá
wielokrotnie.

Dla uzyskania wiĊkszej przejrzystoĞci moĪesz zamknąü okno Komunikator zespoáu
konstruktorów. Nie bĊdzie nam ono potrzebne.

Tworzenie pierwszego rysunku

W lewym górnym naroĪniku ekranu (w panelu NarzĊdzia gáówne) znajduje siĊ charakte-
rystyczna ikona

(Linia) symbolizująca odcinek. Kliknij ją.

ZauwaĪ, Īe w obszarze poleceĔ (na dole ekranu) pojawiá siĊ komunikat: „OkreĞl pierwszy
punkt:”. AutoCAD oczekuje wskazania punktu początkowego odcinka.

WskaĪ na ekranie punkt początkowy. W obszarze dialogowym pojawiá siĊ komunikat:
„OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:”. AutoCAD oczekuje na wskazanie punktu koĔco-
wego odcinka.

PrzesuĔ kursor w nowe poáoĪenie i kliknij lewy przycisk myszy. Odcinek zostaá nary-
sowany i AutoCAD oczekuje na wskazanie koĔca nastĊpnego odcinka.

Znowu przesuĔ kursor i kliknij lewy przycisk; powtórz tĊ czynnoĞü kilka razy.

Aby zakoĔczyü rysowanie odcinków, naciĞnij klawisz E

NTER

Pierwszy rysunek

Na ekranie widnieje pierwszy rysunek. Skáada siĊ on zaledwie z odcinków prostych.
WykonaáeĞ go dziĊki poleceniu LINIA wywoáanym za pomocą wstąĪki. Podczas rysowania
odcinków w obszarze dialogowym wyĞwietlane byáy komunikaty tego polecenia.

Zapis rysunku na dysku

W celu zapisania rysunku na dysku, kliknij ikonĊ dyskietki znajdującą siĊ w belce okna
AutoCAD-a (na samej górze ekranu) lub wybierz z menu aplikacji

o[Zapisz]. Na

ekranie pojawi siĊ okienko zwane okienkiem dialogowym. Aby rysunek mógá zostaü zapi-
sany na dysku, naleĪy nadaü mu nazwĊ — moĪe mieü ona dowolną dáugoĞü i zawieraü
spacje.

Pliki rysunkowe charakteryzują siĊ standardowym rozszerzeniem D

. W polu edycyjnym

Nazwa pliku: wpisz nazwĊ rysunku, np. linie. NastĊpnie kliknij przycisk Zapisz.

Okienko dialogowe zniknie z ekranu i rysunek zostanie zapisany na dysku. Nazwa rysun-
ku pojawi siĊ w belce okna AutoCAD-a na samej górze ekranu.

Dobrym zwyczajem jest regularne zapisywanie rysunku na dysku podczas pracy.

W celu zapisania rysunku pod inną nazwą, kliknij drugą z ikon przedstawiających dyskiet-
kĊ (tĊ z niewielkim oáówkiem) lub wybierz z menu

o[Zapisz jako...] . WyĞwietlone

zostanie okienko dialogowe. Wpisz do niego nazwĊ pliku i kliknij przycisk Zapisz.
Wybierając tĊ opcjĊ nie tylko zapisujesz rysunek pod nową nazwą, ale równieĪ zmie-
niasz nazwĊ aktualnego rysunku.

Zakoýczenie edycji rysunku

Aby zakoĔczyü edycjĊ bieĪącego rysunku, wybierz z menu

o[Zamknij] o[Bie-

Īący rysunek]. JeĪeli zapisaáeĞ rysunek przed chwilą, to AutoCAD zakoĔczy pracĊ.
JednakĪe jeĪeli od czasu ostatniego zapisu aktualny rysunek ulegá zmianie, to wyĞwie-
tlone zostanie ostrzegające o tym fakcie okno dialogowe, które umoĪliwia podjĊcie od-
powiednich dziaáaĔ.

Najáatwiej jest zakoĔczyü edycjĊ rysunku klikając ikonĊ zamkniĊcia rysunku , znaj-
dującą siĊ w prawej górnej czĊĞci okna rysunku. Zwróü uwagĊ, Īe ta ikona znajduje siĊ
w obszarze rysunku i róĪni siĊ od ikony zamkniĊcia AutoCAD-a, która jest umieszczona w
belce górnej.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wczytywanie rysunku z dysku

Aby wczytaü z dysku istniejący rysunek kliknij, ikonĊ wczytywania rysunku znajdu-
jącą siĊ w belce narzĊdzi szybkiego dostĊpu na górze okna rysunku.

WyĞwietlone zostanie okno dialogowe umoĪliwiające wskazanie rysunku przeznaczo-
nego do wczytania. Wczytanie rysunku do AutoCAD-a jest równieĪ nazywane „otwar-
ciem rysunku”.

W okienku zobaczysz listĊ katalogów i plików. Z prawej strony widoczne jest bardzo
przydatne okienko podglądu Podgląd. DziĊki niemu nie musisz wczytywaü rysunku, Īe-
by zobaczyü jak wygląda; wystarczy wskazaü go kursorem, a pokaĪe siĊ on w okienku pod-
glądu. WskaĪ wybrany rysunek i kliknij przycisk Otwórz. Rysunek zostanie wczytany.

ZauwaĪ, Īe po klikniĊciu przycisku

ukaĪe siĊ lista ostatnio edytowanych plików.

W celu wczytania jednego z tych plików po prostu go kliknij.

Tworzenie nowego rysunku

W celu utworzenia nowego rysunku kliknij ikonĊ

Snowy znajdującą siĊ w belce

narzĊdzi szybkiego dostĊpu na górze okna rysunku. NastĊpnie wybierz szablon, na którym
ma byü oparty tworzony rysunek. Szablon zawiera pewne predefiniowane w rysunku
wielkoĞci. Na potrzeby tej ksiąĪki stosuj szablon acadiso.

Pasek zakãadek z rysunkami

Wszystkie otwarte rysunki mają swoje zakáadki w belce ponad rysunkiem. Przypomina
to przeglądarkĊ internetową z tą róĪnicą, Īe zamiast otwartych stron zakáadki pokazują
otwarte rysunki. W celu przechodzenia miĊdzy rysunkami wystarczy kliknąü odpowiednią
zakáadkĊ.

Po klikniĊciu zakáadki prawym przyciskiem myszy pojawi siĊ menu kontekstowe umoĪli-
wiające otwieranie i zapisywanie i zamykanie rysunków.

Pierwszy rysunek

KlikniĊcie zakáadki prawym przyciskiem myszy umoĪliwia

bardzo áatwe otwieranie, zapisywanie i zamykanie rysunków.

Koniec pracy

Po zapisaniu rysunku na dysku moĪesz spokojnie zakoĔczyü pracĊ. W tym celu wybierz
z menu górnego

o[ZakoĔcz Autodesk AutoCAD 2016].

JeĪeli otwarte są rysunki, które nie zostaáy zapisane na dysku, to AutoCAD poprosi o ich
zapisanie przed zakoĔczeniem dziaáania.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Podstawowe

obiekty

NINIEJSZYM ROZDZIALE OMÓWIONO

wybrane narzĊdzia

sáuĪące do rysowania podstawowych obiektów AutoCAD-a,
takich jak: odcinek, prostokąt, okrąg, áuk, wielobok forem-
ny oraz polilinia.

DziĊki lekturze tego rozdziaáu poznasz równieĪ tryb orto-
gonalny, który umoĪliwia rysowanie odcinków dokáadnie
pionowych albo poziomych.

Zapoznasz siĊ równieĪ wstĊpnie ze wspóárzĊdnymi punk-
tów na rysunku, które zostaną szczegóáowo omówione
w jednym z dalszych rozdziaáów.

W niniejszym rozdziale wiele miejsca poĞwiĊcono czĊsto
wykorzystywanemu obiektowi: polilinii. Polilinia jest to
obiekt, który moĪe siĊ skáadaü siĊ z wielu segmentów,
a traktowany jest jako jeden obiekt. Segmenty polilinii mogą
byü proste lub áukowe.

W rozdziale omówiono rysowanie polilinii, zmianĊ szero-
koĞci jej segmentów, rozbijanie polilinii na elementy skáado-
we oraz áączenie oddzielnych odcinków i áuków w poliliniĊ.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

AutoCAD pracuje domyĞlnie w trybie dynamicznego wprowadzania danych. Dla po-
trzeb wykonania przykáadów zawartych w niniejszej ksiąĪce wyáącz ten tryb, poniewaĪ
powoduje wyĞwietlanie duĪej liczby zbĊdnych informacji na ekranie. Upewnij siĊ, Īe
przeáącznik

Wprowadzanie dynamiczne w linii statusowej na dole ekranu jest

wyáączony. JeĞli tego nie zrobisz niektóre przykáady opisane w ksiąĪce mogą nie
dziaáaü zgodnie z opisem.

DomyĞlnie dla kaĪdego nowego dokumentu tryb dynamicznego wprowadzania danych
jest aktywny, ale przeáącznik Wprowadzanie dynamiczne w linii statusowej na
dole ekranu nie jest widoczny. Aby wyáączyü tryb najpierw musisz wyĞwietliü prze-
áącznik na linii statusowej — kliknij ikonĊ

i zaznacz Wprowadzanie dyna-

miczne. NastĊpnie kliknij ikonĊ

, aby wyáączyü dynamiczne wprowadzanie danych.

Panel Rysuj

NarzĊdzia sáuĪące do tworzenia podstawowych elementów rysunku zostaáy zgrupowane
w panelu Rysuj, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Panel Rysuj zawiera narzĊdzia sáuĪące do rysowania nowych obiektów

Odcinek

Rysowanie odcinka rozpocznij od klikniĊcia ikony

Linia umieszczonej w panelu

Rysuj (karta NarzĊdzia gáówne). W obszarze poleceĔ pojawi siĊ komunikat: „OkreĞl
pierwszy punkt:” i AutoCAD bĊdzie oczekiwaá na wskazanie pierwszego punktu. Po je-
go wskazaniu pojawi siĊ komunikat: „OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:”. W odpowie-
dzi na niego wskaĪ punkt koĔcowy pierwszego odcinka. Punkt ten staje siĊ automatycz-
nie punktem początkowym nastĊpnego odcinka, itd. W ten sposób narysujesz áamaną,
która skáada siĊ z ciągu odcinków prostych. W celu zakoĔczenia rysowania áamanej na-
ciĞnij klawisz E

NTER

lub spacjĊ.

Podstawowe obiekty

Zamykanie ãamanej — Zamknij

JeĪeli narysujesz kilka odcinków, które tworzą áamaną i skorzystasz z opcji Zamknij, au-
tomatycznie zostanie narysowany odcinek áączący ostatni narysowany punkt z pierwszym
punktem áamanej i rysowanie odcinków zostanie zakoĔczone.

Zamykanie áamanej za pomocą opcji Zamknij

W celu skorzystania z tej opcji wystarczy wpisaü z klawiatury Zamknij lub tylko pierw-
szą literĊ — Z. MoĪna równieĪ kliknąü prawym przyciskiem myszki i wybraü opcjĊ
Zamknij z menu kontekstowego.

Opcja Zamknij znajduje zastosowanie do precyzyjnego zamykania áamanej. JeĪeli zamiast
wybrania tej opcji wskaĪesz rĊcznie punkt na ekranie znajdujący siĊ w tym samym
miejscu, w którym poáoĪony jest pierwszy punkt áamanej, to istnieje bardzo duĪe nie-
bezpieczeĔstwo, Īe nie bĊdą siĊ one dokáadnie pokrywaü (co bĊdzie dobrze widoczne
po powiĊkszeniu i na wydruku).

Narysuj figurĊ zamkniĊtą — jak na poniĪszym rysunku.

Polecenie: kliknij ikonĊ

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ punkt P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: wskaĪ punkt P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: wskaĪ punkt P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: wskaĪ punkt P4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Anulowanie ostatniego segmentu — Cofaj

Podczas rysowania áamanej moĪesz popeániü pomyákĊ i wskazaü
punkt w niewáaĞciwym miejscu. W takim przypadku nie trzeba
rysowaü od początku caáej áamanej. Wystarczy anulowaü ostat-
nio narysowany segment lub kilka segmentów za pomocą opcji
Cofaj. Wybranie tej opcji (poprzez wpisanie C i naciĞniĊcie
klawisza Enter) nie powoduje przerwania wykonywania pole-
cenia, tak wiĊc po usuniĊciu báĊdnych segmentów moĪna kon-
tynuowaü rysowanie.

W celu anulowania ostatniego segmentu, moĪna równieĪ posáuĪyü siĊ opcją Cofaj dostĊpną
w menu kontekstowym uzyskanym po przyciĞniĊciu prawego przycisku myszki.

Kontynuacja ostatnio narysowanego odcinka

JeĪeli w odpowiedzi na komunikat „OkreĞl pierwszy punkt:” pojawiający siĊ po rozpo-
czĊciu rysowania odcinków, wciĞniesz E

NTER

to jako punkt początkowy rysowanej

áamanej przyjĊty zostanie punkt koĔcowy ostatnio narysowanego odcinka lub áuku. JeĪeli
wybierzesz tĊ opcjĊ, a w rysunku nie ma Īadnego odcinka ani áuku, to wyĞwietlony zo-
stanie komunikat: „Brak linii lub áuku do kontynuacji” i AutoCAD bĊdzie oczekiwaá
na wskazanie punktu początkowego.

Odcinki ortogonalne

Istnieje moĪliwoĞü nakazania AutoCAD-owi rysowania odcinków wyáącznie pionowych
oraz poziomych. MoĪliwoĞü ta nazywana jest trybem ortogonalnym. JeĪeli tryb ortogo-
nalny jest wáączony, to odcinek moĪe byü albo pionowy albo poziomy.

Wáączeniem i wyáączaniem trybu ortogonalnego steruje przeáącznik

Ogranicz kursor

prostopadle na dole ekranu. MoĪna posáuĪyü siĊ równieĪ klawiszem funkcyjnym F8.
Mówimy, Īe klawisz ten peáni rolĊ przeáącznika, bo kolejne jego naciĞniĊcia na prze-
mian wáączają i wyáączają ów tryb.

Podstawowe obiekty

Rysunek narysowany z uĪyciem trybu ortogonalnego (po lewej) i bez (po prawej)

Narysuj áamaną — jak na poniĪszym rysunku.

Polecenie: naciĞnij klawisz funkcyjny F8

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: P4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: E

NTER

Wspóãrzõdne punktów

Dotychczas wskazywaáeĞ na ekranie punkty za pomocą kursora. Warto jednak uzmysáo-
wiü sobie, Īe kaĪdy punkt na rysunku jest jednoznacznie okreĞlony poprzez wspóárzĊdne.
KaĪdy punkt rysunku ma wspóárzĊdne X, Y i Z. WspóárzĊdna Z jest istotna przy tworzeniu
rysunków trójwymiarowych. Dla Ciebie waĪne są w tej chwili wspóárzĊdne X i Y.
Najpierw podaje siĊ wspóárzĊdną X, a potem Y.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

WspóárzĊdne rozdzielamy przecinkiem (nie kropką — kropka oddziela w AutoCAD-zie
miejsca dziesiĊtne niezaleĪnie od jĊzyka wybranego w systemie Windows). Tak wiĊc
punkt o wspóárzĊdnych (4,2) wpiszemy jako 4,2.

Punkt o wspóárzĊdnych 4,2

Mając dane nastĊpujące wspóárzĊdne wierzchoáków trójkąta: (50,50), (300,50), (200,150),
narysuj ten trójkąt.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 50,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 300,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 200,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

JeĞli rysunku nie widaü na ekranie powiĊksz do zakresu, wpisując z klawiatury ZOOM
i nastĊpnie opcjĊ z. Zamiast wpisywaü ZOOM wystarczy wpisaü literĊ z. (Tak wiĊc
by powiĊkszyü do zakresu wprowadĨ z klawiatury áatwa do zapamiĊtania sekwencjĊ
z E

NTER

z E

NTER

). JeĞli dysponujesz myszką z kóákiem, kliknij dwukrotnie szybko

kóákiem myszki, co spowoduje powiĊkszenie do zakresu. MoĪesz równieĪ posáuĪyü
siĊ ikoną powiĊkszania do zakresu

znajdującą siĊ przy prawym brzegu ekranu.

Podstawowe obiekty

Zachowując poáoĪenie wierzchoáków, narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku.

100

150

200

150

300

350

250

100

Polecenie: L
OkreĞl pierwszy punkt: 50,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 300,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 300,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 50,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

ZauwaĪ, Īe zamiast kliknąü ikonĊ rysowania linii, wpisaáeĞ z klawiatury skrót polece-
nia — literĊ L. Do zamkniĊcia áamanej wykorzystaáem opcjĊ z.

Zachowując poáoĪenie wierzchoáków, narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku.

100

150

200

250

200

150

300

350

250

100

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Prostokðt

W praktyce czĊsto bĊdziesz rysowaá prostokąty. Najáatwiej jest posáuĪyü siĊ w tym celu
poleceniem rysowania prostokątów

Prostokąt, znajdującym siĊ w panelu Rysuj (karta

NarzĊdzia gáówne).

Po wprowadzeniu polecenia wskaĪ najpierw pierwszy, a nastĊpnie drugi, przeciwlegáy
naroĪnik prostokąta. Po wskazaniu drugiego naroĪnika prostokąt zostanie narysowany
i AutoCAD bĊdzie oczekiwaá na nastĊpne polecenie.

Narysuj prostokąt, którego przeciwlegáe naroĪniki znajdują siĊ w punktach (100,50)
i (300,150).

300,150

100

150

200

100,50

200

150

300

350

250

100

Polecenie:

(Prostokąt)

OkreĞl pierwszy naroĪnik lub [Fazuj Poziom Zaokrąglij GruboĞü SzerokoĞü]: 100,50
OkreĞl kolejny naroĪnik lub [Obszar Wymiary oBrót]: 300,150

Wspóãrzõdne wzglõdne

Podając wspóárzĊdne punktów odnosiáeĞ je do bieĪącego ukáadu wspóárzĊdnych. Wspóá-
rzĊdne  poprzednio  rysowanych  punktów  nie  miaáy  bezpoĞredniego  wpáywu  na  wspóá-
rzĊdne  punktów  nastĊpnych.  Dlatego  wspóárzĊdne  te  nazywane  byáy  bezwzglĊdnymi.
Ale obok wspóárzĊdnych bezwzglĊdnych istnieją jeszcze wspóárzĊdne wzglĊdne. Okre-
Ğlane są one wzglĊdem poáoĪenia wobec ostatnio wskazanego punktu. Aby AutoCAD wie-
dziaá,  Īe  podajesz  wspóárzĊdną  wzglĊdną,  musisz  ją  poprzedziü  znakiem  @  (na  kla-
wiaturze S

HIFT

-2).

Podstawowe obiekty

Narysuj prostokąt o szerokoĞci 200 i wysokoĞci 100.

Polecenie:

(Prostokąt)

OkreĞl pierwszy naroĪnik lub [Fazuj Poziom
Zaokrąglij GruboĞü SzerokoĞü]:
wskaĪ dowolny punkt na ekranie
OkreĞl kolejny naroĪnik lub [Obszar Wymiary
oBrót]: @200,100

Zwróü uwagĊ na znak @, który informuje AutoCAD, Īe podajesz wspóárzĊdne wzglĊd-
ne.  PodaáeĞ  wspóárzĊdne  drugiego  naroĪnika  prostokąta  w  oparciu  o  wspóárzĊdne  po-
przednio wskazanego punktu, czyli pierwszego naroĪnika. WspóárzĊdne wzglĊdne znaj-
dują  zastosowanie wszĊdzie  tam,  gdzie chcesz  podaü  wymiary  elementu  niezaleĪnie  od
jego lokalizacji na ekranie.  BĊdą  równieĪ  wykorzystywane  podczas  edycji  obiektów,
np. przy przesuniĊciu, kopiowaniu, itd.

Narysuj prosty odcinek o dáugoĞci 80 jednostek, poáoĪony pod kątem 30 stopni wzglĊdem
osi X bieĪącego ukáadu wspóárzĊdnych.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ dowolny punkt
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @80<30
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Zwróü uwagĊ na znak <, który informuje AutoCAD, Īe okreĞlasz
wspóárzĊdne punktu poprzez podanie kąta nachylenia oraz dáugoĞci
odcinka.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zachowując wymiary, narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ prawy dolny naroĪnik figury
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @0,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @–100,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @0,–50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @–150,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @0,–50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @100,–50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Zachowując wymiary, narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku.

100

300

Podstawowe obiekty

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Okrõgi

Aby narysowaü okrąg wybierz ikonĊ rysowania okrĊgu

. Okrąg moĪna narysowaü

na kilka róĪnych sposobów. IkonĊ rysowania okrĊgów moĪna rozwinąü poprzez klikniĊcie
znaczka rozwiniĊcia co spowoduje ukazanie róĪnych opcji tworzenia okrĊgu. Na po-
przedniej stronie przedstawione zostaáy rysunki ilustrujące kaĪdy z nich.

RóĪne sposoby rysowania okrĊgu dostĊpne za pomocą listy rozwijanej

Narysuj okrĊgi jak na poniĪszym rysunku.

Polecenie:

(ĝrodek, promieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: 200,150
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]: 50

Polecenie: E

NTER

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: @
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica] <50>: 100

Podstawowe obiekty

Wpisanie znaku @ oznacza wybór ostatnio narysowanego punktu, a wiĊc Ğrodka pierw-
szego okrĊgu. OczywiĞcie moĪna wpisaü wspóárzĊdne tego punktu bezpoĞrednio, tak
jak w przypadku pierwszego okrĊgu.

JeĞli rysunku nie widaü na ekranie, powiĊksz do zakresu, korzystając z polecenia ZOOM-
zakres.

Narysuj trzy okrĊgi. DuĪy okrąg jest styczny do maáych okrĊgów i ma promieĔ 100.

Polecenie:

(ĝrodek, promieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: 100,50
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]: 50

Polecenie: E

NTER

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: 100,200
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica] <50>: 50

Kliknij rozwiniĊcie listy okrĊgów i kliknij ikonĊ

(Styczny, styczny, promieĔ)

OkreĞl punkt na pierwszym obiekcie stycznym do okrĊgu: wskaĪ dolny okrąg
OkreĞl punkt na drugim obiekcie stycznym do okrĊgu: wskaĪ górny okrąg
OkreĞl promieĔ okrĊgu <50>: 100

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

âuki

W celu narysowania áuku, wybierz ikonĊ rysowania áuku

. àuk moĪna narysowaü na

kilka róĪnych sposobów. IkonĊ rysowania áuków moĪna rozwinąü poprzez klikniĊcie
znaczka rozwiniĊcia co spowoduje wyĞwietlenie róĪnych opcji tworzenia áuku.

RóĪne sposoby rysowania áuku dostĊpne za pomocą listy rozwijanej

W AutoCAD-zie kąty mierzone są przeciwnie do kierunku ruchu wskazówek zegara.
Jest to zgodne z tradycją angielską. Ta informacja jest waĪna nie tylko przy okreĞlaniu
początku i koĔca áuku, ale równieĪ przy okreĞlaniu kąta obrotu podczas obracania ele-
mentów pokazanych na rysunku.

W projektach architektonicznych stosuje siĊ symbol drzwi. Narysuj taki symbol.

Podstawowe obiekty

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 100,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 200,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 200,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: E

NTER

Kliknij rozwiniĊcie listy áuków i kliknij ikonĊ

(ĝrodek, początek, koniec)

OkreĞl Ğrodek áuku: 200,50
OkreĞl punkt początkowy áuku: 200,150
OkreĞl punkt koĔcowy áuku (przytrzymaj wciĞniĊty klawisz Ctrl, aby przeáączyü kierunek)
lub [Kąt DáugoĞü ciĊciwy]: 100,50

Narysuj uproszczoną pokrywĊ zbiornika.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 50,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 100,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Polecenie:

(3 Punkty)

OkreĞl punkt początkowy áuku lub [ĞrOdek]: 100,100
OkreĞl drugi punkt áuku lub [ĞrOdek Koniec]: 175,150
OkreĞl punkt koĔcowy áuku: 250,100

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 250,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @50,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj obiekt przedstawiony na poniĪszym rysunku z zachowaniem wymiarów. Wy-
korzystaj odcinki, okrĊgi oraz áuk.

Wielobok

AutoCAD daje moĪliwoĞü áatwego rysowania wieloboków foremnych, począwszy od trój-
kąta równobocznego na 1024 boku koĔcząc. Wielobok moĪna narysowaü na trzy sposoby,
okreĞlając jego bok lub Ğrodek i promieĔ okrĊgu wpisanego lub opisanego na nim.

Ikona wieloboku znajduje siĊ w rozwiniĊciu ikony prostokąta. Kliknij strzaákĊ rozwi-
niĊcia umieszczoną po prawej stronie ikony prostokąta, a nastĊpnie kliknij ikonĊ wielo-
boku

Wielobok.

Ikona rysowania wieloboku znajduje siĊ w rozwiniĊciu ikony Prostokąt

W odpowiedzi na komunikat AutoCAD-a „Podaj liczbĊ boków <4>:” wpisz liczbĊ boków
wieloboku. NastĊpnie wskaĪ Ğrodek wieloboku „OkreĞl Ğrodek wieloboku lub [Bok]:”.

W odpowiedzi na pytanie o sposób konstrukcji wieloboku „Podaj opcjĊ [Wpisany w okrąg
Opisany na okrĊgu] <W>:” wpisz w lub o.

Bok

Wpisany w okrąg

Opisany na okrĊgu

Podstawowe obiekty

Po wybraniu opcji o wpisz lub wskaĪ promieĔ okrĊgu, na którym wielobok ma byü opisa-
ny („OkreĞl promieĔ okrĊgu:”). Po wybraniu opcji w wpisz lub wskaĪ promieĔ okrĊgu
w który wielobok ma byü wpisany („OkreĞl promieĔ okrĊgu:”).

Po wybraniu opcji Bok rozpoczniesz rysowanie wieloboku przez wskazanie poáoĪenia
jednego jego boku. W odpowiedzi na „OkreĞl pierwszy koniec boku:” wskaĪ pierwszy
koniec jednego boku, a nastĊpnie drugi koniec tego boku „OkreĞl drugi koniec boku:”.

ZauwaĪ, Īe okrąg opisany lub wpisany w wielobok to tylko pojĊcie pomocnicze, które
uáatwia rysowanie. W rzeczywistoĞci rysując wielobok nie rysujesz Īadnego okrĊgu. Pro-
mieĔ okrĊgu opisanego okreĞla odlegáoĞü od Ğrodka wieloboku do jego wierzchoáka,
a promieĔ okrĊgu wpisanego okreĞla odlegáoĞü od Ğrodka wieloboku do Ğrodka boku.

Narysuj szeĞciokąt o dáugoĞci boku 50.

Polecenie:

(Wielobok)

Podaj liczbĊ boków: 6
OkreĞl Ğrodek wieloboku lub [Bok]: b
OkreĞl pierwszy koniec boku: wskaĪ dowolny punkt
OkreĞl drugi koniec boku: @50,0

Narysuj okrąg i piĊciokąt wpisany w ten okrąg.

Polecenie:

(ĝrodek, promieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: 200,150
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]: 100

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Wielobok)

Podaj liczbĊ boków: 5
OkreĞl Ğrodek wieloboku lub [Bok]: 200,150
Podaj opcjĊ [Wpisany w okrąg Opisany na okrĊgu] <O>: w
OkreĞl promieĔ okrĊgu: 100

Narysuj obiekty przedstawione na poniĪszym rysunku.
Wykorzystaj w tym celu odcinki, wieloboki i okrĊgi.

Polilinie

Aby zapoznaü siĊ z poliliniami, spójrz na poniĪszy rysunek. Prostokąt po lewej stronie
zostaá narysowany za pomocą ikony prostokąta, a ten po prawej za pomocą odcinków
prostych. Prostokąty wyglądają doĞü podobnie, ale róĪnią siĊ znacznie. Prostokąt nary-
sowany poleceniem rysowania prostokąta jest jednym obiektem – polilinią.

Polilinia jest to obiekt, który moĪe siĊ skáadaü siĊ z wielu segmentów, a traktowany
jest jako jeden obiekt. Segmenty polilinii mogą byü proste lub áukowe.

Podstawowe obiekty

Przykáadowe polilinie skáadające siĊ z segmentów prostych i áukowych

Podczas edycji wystarczy wskazaü tylko jeden segment polilinii, a zostanie ona wybra-
na w caáoĞci. Uáatwia to edycjĊ.

Poznany wczeĞniej prostokąt oraz wielobok są poliliniami.

Aby rozpocząü rysowanie polilinii, kliknij ikonĊ polilinii

Polilinia. W odpowiedzi

na komunikat „OkreĞl punkt początkowy:” wskaĪ pierwszy punkt polilinii. NastĊpnie,
w odpowiedzi na „OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj
SzerokoĞü]:” wskazuj koĔce kolejnych segmentów prostych.

Narysuj poliliniĊ jak na poniĪszym rysunku. Rysując poliliniĊ wskaĪ pierwszy jej wierz-
choáek w dowolnym miejscu na ekranie. NastĊpnie wskazuj kolejne wierzchoáki. Ostatni,
zamykający poliliniĊ segment narysuj wpisując z klawiatury Zamknij. Unikniesz w ten
sposób koniecznoĞci ponownego wskazania pierwszego wierzchoáka. W czasie ryso-
wania pomocne okaĪe siĊ wáączenie trybu ortogonalnego.

Polecenie:

(Polilinia)

OkreĞl punkt początkowy: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk PóászerokoĞci cIĊciwa Cofaj SzerokoĞü]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P5
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P6
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: z

JeĞli nie udaáo siĊ narysowaü ostatniego odcinka pionowo, nie przejmuj siĊ. W dalszej
czĊĞci ksiąĪki dowiesz siĊ jak uzyskaü poĪądany efekt dziĊki Ğledzeniu.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Szerokoćç polilinii

Jedną z zalet polilinii jest moĪliwoĞü nadania linii „niezerowej” gruboĞci. SzerokoĞü
polilinii moĪna zmieniü w kaĪdej chwili jej rysowania. Po zmianie wszystkie nowo ry-
sowane segmenty uzyskają tĊ szerokoĞü. Aby ją zmieniü, kliknij ikonĊ polilinii, wskaĪ
punkt początkowy i wpisz z klawiatury opcjĊ SzerokoĞü (lub skorzystaj z menu kon-
tekstowego prawego przycisku myszy). Pojawi siĊ pytanie o początkową szerokoĞü na-
stĊpnego segmentu „OkreĞl szerokoĞü początkową:” oraz jego szerokoĞü koĔcową „OkreĞl
szerokoĞü koĔcową:”. NastĊpny segment narysowany zostanie z zachowaniem podanych
szerokoĞci. Kolejne rysowane bĊdą z jednakową szerokoĞcią równą szerokoĞci koĔco-
wej (o ile ponownie jej nie zmienisz wybierając opcjĊ SzerokoĞü).

Narysuj poliliniĊ. Grubsze segmenty mają szerokoĞü 10 jednostek.

Polecenie:

(Polilinia)

OkreĞl punkt początkowy: P1
BieĪąca szerokoĞü linii: 0.0000
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk/PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: s
OkreĞl szerokoĞü początkową <0>: 10
OkreĞl szerokoĞü koĔcową <10>:

NTER

OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: z

Segmenty ãukowe polilinii

W  celu  rysowania  segmentów  áukowych,  rozpocznij  rysowanie  polilinii,  wskaĪ  punkt
początkowy, a nastĊpnie wpisz z klawiatury áUk (lub skorzystaj z menu kontekstowego
prawego  przycisku  myszy).  Po wybraniu tej opcji w obszarze  dialogowym  pojawi  siĊ
nowy  komunikat:  „OkreĞl  koniec  áuku  (przytrzymaj  wciĞniĊty  klawisz  Ctrl)  lub  [kąT
ĞrOdek zWrot PóászerokoĞci Linia pRomieĔ Drugipunkt Cofaj SzerokoĞü]:”. Od tej pory
bĊdziesz dziaáaü w trybie rysowania segmentów áukowych. Aby powróciü do trybu ryso-
wania  segmentów  prostych  skorzystaj  z  opcji  Linia.  Zmieniając  tryby  moĪesz  rysowaü
polilinie o mieszanych („áukowo/prostych”) ksztaátach.

Podstawowe obiekty

Podczas rysowania segmentów áukowych przydatne mogą byü opcje:

kąT

— umoĪliwia okreĞlenie kąta áuku,

ĞrOdek

— umoĪliwia wskazanie Ğrodka áuku,

zWrot

— umoĪliwia okreĞlenie kierunku rysowania áuku,

pRomieĔ

— umoĪliwia okreĞlenie promienia áuku,

Drugipunkt

— pozwala na narysowanie áuku przechodzącego przez 3 róĪne,

punkty (punkt bieĪący oraz dwa inne).

Opcje moĪna wpisywaü z klawiatury lub posáuĪyü siĊ prawym przyciskiem myszki.

Narysuj poliliniĊ zawierającą 2 segmenty proste i 1 segment áukowy, znajdujący siĊ
miĊdzy segmentami prostymi. Podczas rysowania wybieraj opcje posáugując siĊ menu
kontekstowym prawego przycisku myszy.

Polecenie:

(Polilinia)

OkreĞl punkt początkowy: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk PóászerokoĞci cIĊciwa Cofaj SzerokoĞü]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk PóászerokoĞci cIĊciwa Cofaj SzerokoĞü]: áUk
OkreĞl koniec áuku lub[kąT ĞrOdek zWrot PóászerokoĞci Linia pRomieĔ Drugipunkt
Cofaj SzerokoĞü]: ĞrOdek
OkreĞl Ğrodek áuku: P3
OkreĞl punkt koĔcowy áuku lub [kąT cIĊciwa]: P4
OkreĞl koniec áuku lub[kąT ĞrOdek Zamknij zWrot PóászerokoĞci Linia pRomieĔ
Drugipunkt Cofaj SzerokoĞü]: Linia
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: P5
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PóászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: E

NTER

Podobnie jak w przypadku polecenia rysowania odcinków, polecenie rysowania polilinii
umoĪliwia kasowanie omyákowo narysowanych segmentów. Aby usunąü ostatnio naryso-
wany segment, wpisz lub wybierz z menu kontekstowego myszki opcjĊ Cofaj. JeĪeli
wybierzesz tĊ opcjĊ kilkakrotnie, to skasowanych zostanie kilka segmentów.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rozbijanie polilinii

W celu rozbicia polilinii na niezaleĪne segmenty, skorzystaj z ikony

Rozbij znajdującej

siĊ w panelu ZmieĔ (na karcie NarzĊdzia gáówne). W odpowiedzi na „Wybierz obiekty:”
wskaĪ polilinie, które mają zostaü rozbite. ZakoĔcz wybieranie naciskając E

NTER

, spacjĊ

lub prawy przycisk myszy. Na ekranie zmiana nie bĊdzie widoczna, ale poszczególne
segmenty bĊdą niezaleĪne.

Polilinie po rozbiciu stracą informacje na temat szerokoĞci (co znajdzie odzwierciedle-
nie na ekranie).

âðczenie odcinków i ãuków w polilinie

àączenie niezaleĪnych obiektów w poliliniĊ jest trochĊ bardziej skomplikowane. Poli-
linia musi byü ciągáa i nie moĪe zawieraü rozgaáĊzieĔ. MoĪna zamieniü w nią ciąg od-
cinków lub áuków, które dokáadnie stykają siĊ koĔcami.

Aby poáączyü niezaleĪne obiekty w poliliniĊ, wykonaj nastĊpujące czynnoĞci:

Utwórz ciąg obiektów. JeĪeli tworzysz go z niezaleĪnych odcinków  znajdujących
siĊ  w  róĪnych  miejscach  rysunku,  to  podczas  przesuwania  powinieneĞ  skorzystaü
z punktów  charakterystycznych  (zostaáy  one  omówione  w  osobnym  rozdziale  pt.
„Rysowanie precyzyjne”). Obiekty te muszą dokáadnie stykaü siĊ koĔcami. Zwróü na to
uwagĊ, gdyĪ na ekranie minimalne przesuniĊcia koĔców mogą nie byü widoczne —
uniemoĪliwia to operacjĊ áączenia. JeĪeli koĔce nie bĊdą siĊ dokáadnie pokrywaü,
to przesuĔ je wykorzystując punkt charakterystyczny Koniec.

Wpisz z klawiatury polecenie edycji polilinii EDPLIN lub kliknij ikonĊ
znajdującą siĊ w ukrytej czĊĞci panelu ZmieĔ (na karcie NarzĊdzia gáówne). W od-
powiedzi na „Wybierz poliliniĊ lub [Wiele]:” wybierz jeden z segmentów, najlepiej
skrajny. Po dokonaniu wyboru w obszarze dialogowym pojawi siĊ komunikat
„Wybrany obiekt nie jest polilinią. Czy przeksztaáciü go w poliliniĊ? <T>”. Odpo-
wiedz twierdząco przyciskając E

NTER

Podstawowe obiekty

Nie przerywając polecenia, wybierz opcjĊ Doáącz. W odpowiedzi na „Wybierz
obiekty:” wskaĪ wszystkie elementy, które mają wchodziü w skáad polilinii. ZakoĔcz
naciskając E

NTER

, spacjĊ lub prawy przycisk myszy. JeĪeli wszystko jest w porządku,

pojawi siĊ informacja o liczbie segmentów doáączonych do polilinii.

ZakoĔcz operacjĊ áączenia naciskając klawisz E

NTER

Po zakoĔczeniu operacji poáączenia moĪesz sprawdziü jej rezultat wskazując dowolny
segment polilinii. Caáa polilinia powinna zostaü podĞwietlona, co poĞwiadczy o poprawno-
Ğci áączenia.

Zmiana szerokoćci polilinii

SzerokoĞü istniejącej juĪ polilinii moĪe zostaü zmieniona. Zmiana bĊdzie obejmowaü
wszystkie segmenty (istnieje równieĪ moĪliwoĞü indywidualnej zmiany szerokoĞci po-
szczególnych segmentów). Aby zmieniü szerokoĞü istniejącej polilinii wpisz z klawiatury
polecenie edycji polilinii EDPLIN lub kliknij ikonĊ

znajdującą siĊ w ukrytej czĊĞci

panelu  ZmieĔ  (na  karcie  NarzĊdzia  gáówne).  W  odpowiedzi  na  „Wybierz  poliliniĊ  lub
[Wiele]:”  wskaĪ  polilinie,  których  szerokoĞü  ma  byü  zmieniona.  NastĊpnie  skorzystaj
z opcji  SzerokoĞü.  W  odpowiedzi  na:  „OkreĞl  nową  szerokoĞü  wszystkich  segmentów:”
wpisz nową szerokoĞü, którą chcesz nadaü polilinii. ZakoĔcz dziaáanie polecenia naci-
skając klawisz E

NTER

Istniejąca polilinia ma szerokoĞü 15 jednostek. Zmniejsz jej szerokoĞü do 5 jednostek.

Polecenie: EDPLIN
Wybierz poliliniĊ lub [Wiele]: wskaĪ poliliniĊ
Podaj opcje[Otwórz Doáącz SzerokoĞü Edwierzch Wstaw splaJn Polilinia rodzajLinii
ODwróü Cofaj]: s
OkreĞl nową szerokoĞü wszystkich segmentów: 5
Podaj opcje[Otwórz Doáącz SzerokoĞü Edwierzch Wstaw splaJn Polilinia rodzajLinii
ODwróü Cofaj]: E

NTER

SzerokoĞü polilinii moĪna zmieniü równieĪ za pomocą menedĪera wáaĞciwoĞci obiektów.
W tym celu wskaĪ poliliniĊ, kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz opcjĊ WáaĞci-
woĞci. NastĊpnie zmieĔ szerokoĞü w polu SzerokoĞü globalna.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj polilinie jak na poniĪszych rysunkach.

Wspóãrzõdne

punktów

ARDZO WIELE RYSUNKÓW

UTO

CAD-a wykonujemy

podając wspóárzĊdne punktów na rysunku. Dokáadne zapo-
znanie siĊ ze wspóárzĊdnymi punktów jest niezbĊdne do
sprawnego posáugiwania siĊ AutoCAD-em.

PoáoĪenie kaĪdego punktu na rysunku moĪna jednoznacznie
okreĞliü  za  pomocą  bezwzglĊdnych  wspóárzĊdnych  karte-
zjaĔskich: X i Y. W praktyce niemniej przydatne okaĪą siĊ
wspóárzĊdne  wzglĊdne,  które  okreĞlają  poáoĪenie  punktu
w stosunku do innego punktu na rysunku, np. punktu nary-
sowanego  poprzednio.  W  niektórych  sytuacjach  przy-
datne są wspóárzĊdne biegunowe okreĞlające poáoĪenie
punktu  poprzez  podanie  odlegáoĞci  w  linii  prostej  oraz
kąta nachylenia.

W  niniejszym  rozdziale  znajdziesz  wiele  przykáadów  prak-
tycznego wykorzystania wzglĊdnych oraz bezwzglĊdnych
wspóárzĊdnych  punktów  do  tworzenia  rysunków.  Po-
nadto poznasz domyĞlną orientacjĊ osi ukáadu wspóárzĊd-
nych i kierunki mierzenia kątów w AutoCAD-zie. Na koĔ-
cu rozdziaáu znajdziesz równieĪ kilka praktycznych zadaĔ
umoĪliwiających  przeüwiczenie  zastosowania  róĪnego
rodzaju wspóárzĊdnych. ZachĊcam do ich wykonania.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wspóãrzõdne bezwzglõdne

JeĪeli znamy wspóárzĊdne punktów, moĪemy áatwo narysowaü dowolny obiekt. KaĪdy
punkt na rysunku ma wspóárzĊdne X, Y i Z. WspóárzĊdna Z jest istotna przy tworzeniu ry-
sunków trójwymiarowych. Dla Ciebie waĪne są w tej chwili wspóárzĊdne X i Y. Podając
wspóárzĊdne AutoCAD-owi najpierw podajemy wspóárzĊdną X, a potem Y.

WspóárzĊdne rozdzielamy przecinkiem (nie kropką — kropka oddziela miejsca dziesiĊtne).
Tak wiĊc punkt o wspóárzĊdnych (4,2) wpiszemy jako 4,2

100

150

200

150

300

250

100

P1 (100,50)

P2 (300,200)

BezwzglĊdne wspóárzĊdne punktów: P1 (100,50) oraz P2 (300,200)

Wspóãrzõdne wzglõdne

WspóárzĊdne bezwzglĊdne okreĞlają poáoĪenie punktów wzglĊdem ukáadu wspóárzĊdnych.
W praktyce znacznie áatwiej jest posáugiwaü siĊ wspóárzĊdnymi wzglĊdnymi. OkreĞlają
one poáoĪenie punktu wzglĊdem punktu ostatnio narysowanego. WspóárzĊdne wzglĊdne
wprowadzamy poprzedzając je znakiem @ (na klawiaturze S

HIFT

-2).

Wspóãrzõdne punktów

0,1

200

150

100

150

200

150

300

250

100

WspóárzĊdne wzglĊdne punktu P2 wzglĊdem P1 wynoszą @ 200,150

Na powyĪszym rysunku wspóárzĊdne bezwzglĊdne punktu P1 to 100,50. WspóárzĊdne
wzglĊdne punktu P2 wzglĊdem P1 wynoszą @

200,150. WspóárzĊdne wzglĊdne moĪemy

interpretowaü w nastĊpujący sposób: aby z punktu P1 dotrzeü do punktu P2 naleĪy
przesunąü siĊ o 200 jednostek wzdáuĪ osi X i o 150 jednostek wzdáuĪ osi Y.

Wspóãrzõdne biegunowe

W niektórych przypadkach przydatne moĪe okazaü siĊ skorzystanie ze wspóárzĊdnych
biegunowych wzglĊdnych. WspóárzĊdne te okreĞlają poáoĪenie punktu wzglĊdem punktu
poprzednio narysowanego poprzez podanie odlegáoĞci oraz kąta nachylenia. WspóárzĊdne
te wprowadzamy w postaci @

odlegáoĞü<kąt.

100

150

200

150

300

250

100

WspóárzĊdne biegunowe punktu P2 wzglĊdem P1 wynoszą @ 212<45.

Punkt P2 jest oddalony od punktu P1 o 212 jednostek.

Kąt nachylenia odcinka áączącego punkty wynosi 45 stopni.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

DomyĞlna orientacja osi ukáadu wspóárzĊdnych

i kierunki mierzenia kątów w AutoCAD-zie

Zwróü uwagĊ, Īe w AutoCAD-zie kąty mierzone są domyĞlnie przeciwnie do kierun-
ku ruchu wskazówek zegara.

Przykãady

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku wykorzystując wspóárzĊdne bezwzglĊdne.

100

150

200

250

200

150

300

350

250

100

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 50,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 350,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 350,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 200,200

Wspóãrzõdne punktów

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 200,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 50,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Polecenie: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt: 100,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 300,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 250,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 100,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

JeĞli rysunku nie widaü na ekranie powiĊksz do zakresu, wpisując z klawiatury ZOOM
i nastĊpnie opcjĊ z. MoĪesz równieĪ dwukrotnie kliknąü kóákiem myszy.

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku wykorzystując wspóárzĊdne wzglĊdne.

120

300

0,0

@300,0

@ -180,0

@0,50

nij

@ -120,0

@0,80

WspóárzĊdne bezwzglĊdne i wzglĊdne punktów P1-P6 zestawione zostaáy w poniĪszej
tabeli. W przykáadzie zastosujemy wspóárzĊdne wzglĊdne, jednakĪe obiekt moĪna naryso-
waü równieĪ posáugując siĊ wspóárzĊdnymi bezwzglĊdnymi.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

300,0

300,80

0,80

120,80

–180,0

120,130

0,50

0,130

–120,0

Rozpocznij od wywoáania polecenia LINIA. W tym celu wprowadĨ z klawiatury skrót
polecenia — literĊ L.

Polecenie: L

Pierwszy punkt P1 okreĞl poprzez podanie jego wspóárzĊdnych bezwzglĊdnych 0,0.

OkreĞl pierwszy punkt: 0,0

Punkt P2 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P1 o 300 jednostek w kierunku X. Wspóá-
rzĊdne Y punktu P1 i P2 są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna Y punktu P2
wzglĊdem P1 jest równa 0. WprowadĨ wspóárzĊdne wzglĊdne punktu P2 (poprzedzając
je znakiem @).

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

300,0

Punkt P3 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P2 o 80 jednostek w kierunku Y. Wspóá-
rzĊdne X punktu P3 i P2 są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna X punktu P3
wzglĊdem P2 jest równa 0.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

0,80

Punkt P4 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P3 o –180 jednostek w kierunku X. Wspóá-
rzĊdne Y punktów są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna Y punktu P4 wzglĊ-
dem P3 jest równa 0.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–180,0

Punkt P5 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P4 o 50 jednostek w kierunku Y. Wspóá-
rzĊdne X punktów są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna X punktu P5 wzglĊ-
dem P4 jest równa 0.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

0,50

Punkt P6 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P5 o –120 jednostek w kierunku X. Wspóá-
rzĊdne Y punktów są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna X punktu P6 wzglĊ-
dem P5 jest równa 0.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–120,0

Wspóãrzõdne punktów

Ostatni odcinek narysuj wykorzystując opcjĊ Zamknij (w skrócie z). Spowoduje to nary-
sowanie odcinka prostego od bieĪącego punktu do pierwszego punktu áamanej (czyli P1).

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku wykorzystując wspóárzĊdne wzglĊdne.

@150,0

@-150,130

150

zamknij

0,0

WspóárzĊdne bezwzglĊdne i wzglĊdne punktów P1, P2 i P3 zestawione zostaáy w po-
niĪszej tabeli.

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

150,0

0,130

–150,130

Polecenie:

(Linia)

Pierwszy punkt P1 okreĞl poprzez podanie jego wspóárzĊdnych bezwzglĊdnych 0,0.

OkreĞl pierwszy punkt: 0,0

Punkt P2 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P1 o 150 jednostek w kierunku X. W Wspóá-
rzĊdne Y punktu P1 i P2 są takie same i dlatego wspóárzĊdna wzglĊdna Y punktu P2
wzglĊdem P1 jest równa 0. WprowadĨ wspóárzĊdne wzglĊdne punktu P2 (poprzedzając
je znakiem @).

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

150,0

Punkt P3 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P2 o –150 jednostek w kierunku Y i 130 jed-
nostek w kierunku osi Y.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

–150,130

Ostatni odcinek narysuj wykorzystując opcjĊ Zamknij (w skrócie z).
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

200

150

200

150

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku.

200

AutoCAD  daje  uĪytkownikowi
bardzo przydatną moĪliwoĞü wska-
zania  myszką  kierunku,  w którym
ma  zostaü  narysowana  kreska.  Po
wskazaniu kierunku podaj dáugoĞü
odcinka.  W  ten  sposób  unikniesz
koniecznoĞci wpisywania znaku @
oraz zerowych wspóárzĊdnych,  co
sprawi, Īe bĊdziesz rysowaü znacz-
nie szybciej.

Na początek upewnij siĊ, Īe wáączony jest tryb ortogonalny i jeĞli nie, to go wáącz naci-
skając na klawiaturze klawisz F8.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ dowolnie punkt P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: przesuĔ kursor w prawo, wpisz 200 i naciĞnij
E

NTER

W ten sposób narysowaáeĞ odcinek biegnący z punktu P1 o dáugoĞci 200 w kierunku
wskazanym za pomocą myszki. W dalszej czĊĞci ksiąĪki taką operacjĊ bĊdziemy oznaczaü
symbolem myszki

DziĊki wczeĞniejszemu wáączeniu trybu ortogonalnego narysowany odcinek jest dokáad-
nie poziomy.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

Ĺ 150

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

ĸ 200

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

Ļ 150

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Wspóãrzõdne punktów

Znaki

Ĺ,

ĸ,

ĺ,

Ļ, uĪyte są w ksiąĪce w celu oznaczenia operacji

przesuniĊcia kursora w odpowiednią stronĊ. Nie naciskaj strzaáek na klawiaturze!

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku wykorzystując wskazywanie kierunku odcinka
za pomocą myszki.

Upewnij siĊ, Īe wáączony jest tryb ortogonalny i jeĞli nie, to go wáącz naciskając na
klawiaturze klawisz F8.

100

200

300

0,0

P1 P2

P5 P6

P10

P11

P12

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 0,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

Ĺ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĺ 200

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku wykorzystując wspóárzĊdne biegunowe.

WspóárzĊdne bezwzglĊdne, wzglĊdne i biegunowe punktów P1 – P6 zestawione zostaáy
w poniĪszej tabeli.

Punkt

WspóárzĊdne
bezwzglĊdne

WspóárzĊdne

wzglĊdne

WspóárzĊdne

biegunowe

0,0

– – –

300,0

300<0

300,80

0,80

80<90

120,80

–180,0

180<180

120,130

–0,50

50<90

0,130

–120,0

120<180

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ dowolny punkt na ekranie
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

300<0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

80<90

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

180<180

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

50<90

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

120<180

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Punkt wzglõdny — OD

W wielu przypadkach konieczne jest wskazanie punktu znajdującego siĊ w okreĞlonym
poáoĪeniu wzglĊdem innego punktu na rysunku. W tym celu moĪna zastosowaü punkt
charakterystyczny OD. NarzĊdzie to umoĪliwia precyzyjne zlokalizowanie punktu
wzglĊdem innego punktu na rysunku.

Wspóãrzõdne punktów

Narysuj figurĊ jak na poniĪszym rysunku. W celu wyznaczenia punktu P2 zastosuj cha-
rakterystyczny punkt wzglĊdny OD.

300

160

150

,50

Rozpoczniemy od narysowania zewnĊtrznego prostokąta.

Polecenie:

(Prostokąt)

OkreĞl pierwszy naroĪnik lub [Fazuj Poziom Zaokrąglij GruboĞü SzerokoĞü]:
wskaĪ na ekranie punkt P1
OkreĞl kolejny naroĪnik lub [Obszar Wymiary oBrót]: @

300,150

W celu narysowania wewnĊtrznego prostokąta naleĪy podaü wspóárzĊdne jego naroĪ-
nika P2. Na rysunku widaü, Īe punkt P2 jest poáoĪony wzglĊdem punktu P1 o 70 jedno-
stek w kierunku osi X oraz 50 jednostek w kierunku osi Y.

Polecenie:

(Prostokąt)

OkreĞl pierwszy naroĪnik lub [Fazuj Poziom Zaokrąglij GruboĞü SzerokoĞü]: od
Punkt bazowy: koniec
z wskaĪ punkt P1
<OdsuniĊcie> @

70,50

OkreĞl kolejny naroĪnik lub [Obszar Wymiary oBrót]: @

160,50

Zastosowane punktu wzglĊdnego OD umoĪliwiáo lokalizacjĊ punktu P2 poprzez poda-
nie odsuniĊcia tego punktu wzglĊdem innego punktu na rysunku (P1). Punkt P1 zostaá
dokáadnie zlokalizowany za pomocą punktu charakterystycznego Koniec. Zwróü uwa-
gĊ, Īe nie potrzebna byáa znajomoĞü wspóárzĊdnych punktu P1.

Zadania

Zadanie nr 1. Narysuj figurĊ przedstawioną na poniĪszym rysunku wykorzystując wspóá-
rzĊdne bezwzglĊdne. Odczytaj z rysunku wspóárzĊdne bezwzglĊdne punktów.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

100

150

200

250

200

150

300

350

250

100

Zadanie nr 2. Oblicz wspóárzĊdne bezwzglĊdne i wzglĊdne punktów na poniĪszym rysun-
ku. NastĊpnie narysuj element posáugując siĊ tymi wspóárzĊdnymi.

100

200

300

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

P2
P3
P4
P5

Zadanie nr 3. Oblicz wspóárzĊdne bezwzglĊdne i wzglĊdne punktów na poniĪszym rysun-
ku. NastĊpnie narysuj element posáugując siĊ tymi wspóárzĊdnymi.

Oblicz wspóárzĊdne bezwzglĊdne i wzglĊdne punktów na poniĪszym rysunku. NastĊpnie
narysuj element posáugując siĊ tymi wspóárzĊdnymi.

Wspóãrzõdne punktów

270

100

200

270

0,0

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

P2
P3
P4
P5
P6
P7
P8

Zadanie nr 4. Narysuj element przedstawiony na poniĪszym rysunku.

100

150

210

250

170

300

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zadanie nr 5. Narysuj element przedstawiony na poniĪszym rysunku.

130

300

200

Zadanie nr 6. Narysuj element przedstawiony na poniĪszym rysunku.

110

170

200

290

O40

110

Wspóãrzõdne punktów

Rozwiðzania zadaý

Rozwiðzanie zadania 1

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 100,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 300,50
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: 350,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 350,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 300,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 250,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 250,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 150,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 100,250
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 50,200
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: 50,100
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Rozwiðzanie zadania 2

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

200,0

200,60

0,60

100,160

–100,100

0,160

–100,0

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 0,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

200,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

0,60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–100,100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–100,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rozwiðzanie zadania 3

Punkt

WspóárzĊdne bezwzglĊdne

WspóárzĊdne wzglĊdne

0,0

– – –

270,0

270,60

0,60

200,60

–70,0

100,160

–100,100

100,210

0,50

50,210

–50,0

0,60

–50,–150

Upewnij siĊ, Īe wáączony jest tryb ortogonalny i jeĞli nie, to go wáącz naciskając na
klawiaturze klawisz F8.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: 0,0
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

ĺ 270

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

Ĺ 60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 70

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–100,100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @–50, –150
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Rozwiðzanie zadania 4

Upewnij siĊ, Īe wáączony jest tryb ortogonalny i jeĞli nie, to go wáącz naciskając na kla-
wiaturze klawisz F8.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ na ekranie dowolny punkt
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĺ 90

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

130

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 160

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 110

Wspóãrzõdne punktów

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 30

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 40

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 80

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 50

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

Rozwiðzanie zadania 5

W tym przykáadzie na pierwszy rzut oka brakuje jednego wymiaru — pionowej wyso-
koĞci skoĞnego odcinka. TĊ wysokoĞü moĪna wyznaczyü na podstawie informacji, Īe kąt
nachylenia odcinka wynosi 45 stopni. Mamy do czynienia z prostokątnym trójkątem rów-
noramiennym. PoniewaĪ dáugoĞü jednej przyprostokątnej wynosi 100 (300-200), dáugoĞü
drugiej równieĪ musi wynosiü 100.

300

200

100

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ lewy dolny punkt
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

200,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: @

100,100

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

0,70

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–170,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

0,–80

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–50,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

0,–40

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: @

–80,0

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rozwiðzanie zadania 6

Kontur zewnĊtrzny:

Upewnij siĊ, Īe wáączony jest tryb ortogonalny i jeĞli nie, to go wáącz naciskając na kla-
wiaturze klawisz F8.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: wskaĪ na ekranie punkt P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

ĺ 290

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

Ĺ 110

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 110

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 70

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ļ 60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 40

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

Ĺ 60

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]:

ĸ 70

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Zamknij Cofaj]: z

OkrĊgi:

Polecenie: O
OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: od
Punkt bazowy: koniec
z wskaĪ punkt P1
<OdsuniĊcie>: @

90,60

OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica] <10>: 20

Polecenie: E

NTER

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: od
Punkt bazowy: @
<OdsuniĊcie>: @110,0
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica] <20>: 20

W odpowiedzi na komunikat „Punkt bazowy” wpisany zostaá znak @ (bez Īadnych
wspóárzĊdnych), który oznacza ostatnio wskazany punkt (w naszym przypadku Ğrodek
lewego okrĊgu). PoáoĪenie Ğrodka prawego okrĊgu zostaáo wyznaczone wzglĊdem tego
wáaĞnie punktu, czyli Ğrodka lewego okrĊgu.

Oglðdanie

rysunku

APEWNE WIESZ JAK DZIAàA LUPA

, dziĊki której moĪesz

dokáadnie  oglądaü  szczegóáy  maáych  obiektów,  np.  znacz-
ków pocztowych,  mrówek  lub  motyli.  Na  pewno  nieraz
patrzyáeĞ  przez  lornetkĊ  lub  lunetĊ.  DziĊki  nim  widziaáeĞ
oddalone od Ciebie przedmioty w duĪym powiĊkszeniu.
JeĪeli spojrzaáeĞ przez lornetkĊ z drugiej strony, to zamiast
powiĊkszonego  obrazu  zobaczyáeĞ  obraz  zmniejszony.
AutoCAD  posiada  podobne  narzĊdzia  sáuĪące  do  powiĊ-
kszania i zmniejszania fragmentu rysunku widocznego na
ekranie.

W  tym  rozdziale  zapoznasz  siĊ  z  narzĊdziami  ZOOM
sáuĪącymi  do  powiĊkszania i zmniejszania  rysunku  na
ekranie,  powiĊkszania  do  zakresu  rysunku  lub  obszaru
wyznaczonego przez wskazane obiekty oraz powiĊkszania
do  granic.  Polecenie NFRAGM  daje  moĪliwoĞü  zmiany
fragmentu rysunku wyĞwietlanego na ekranie bez zmiany
wspóáczynnika skali powiĊkszenia.

PamiĊtaj, Īe opisane w tym rozdziale narzĊdzia nie zmie-
niają wielkoĞci ani poáoĪenia Īadnych elementów rysunku,
tak jak lupa i lornetka nie powiĊkszają oglądanych przed-
miotów fizycznie. Zmienia siĊ wyáącznie ich wielkoĞü na
ekranie komputera.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Powiõkszanie i przesuwanie za pomocð myszy

Operacje  powiĊkszania  i  przesuwania  rysunku  na  ekra-
nie naleĪą do tych najczĊĞciej wykonywanych. AutoCAD
daje  do  dyspozycji  uĪytkownika  polecenie  ZOOM  (po-
wiĊkszanie) i NFRAGM (przesuwanie). Zanim zapoznamy
siĊ z tymi poleceniami warto zwróciü uwagĊ na powiĊk-
szanie  i  przesuwanie  za  pomocą  myszki  wyposaĪonej
w kóáko. Kóáko to jest umieszczone pomiĊdzy klawiszami
myszki i umoĪliwia przewijanie; moĪna go równieĪ na-
cisnąü (czyli kliknąü kóákiem).

Skorzystanie z myszki z kóákiem jest bardzo praktyczną, szybką i áatwą w zastosowaniu
metodą. JeĞli nie masz jeszcze takiej myszki, to polecam Ci niezwáocznie siĊ w nią za-
opatrzyü. DziĊki wykorzystania kóáka myszki powiĊkszanie i przesuwanie rysunku na
ekranie jest bardzo szybkie i intuicyjne.

W celu powiĊkszenia fragmentu rysunku na ekranie ustaw kursor w obszarze rysunku,
który chcesz powiĊkszyü i po prostu pokrĊü kóákiem myszki. Obrócenie kóáka myszy
w przód spowoduje powiĊkszenie, a do tyáu zmniejszenie.

JeĞli chcesz przesunąü fragment rysunku widoczny na ekranie (bez zmiany skali powiĊ-
kszenia), naciĞnij kóáko myszki i nie puszczając go przesuĔ myszkĊ.

Mysz z kóákiem umoĪliwia równieĪ szybkie powiĊkszenie do zakresu rysunku. W tym
celu wystarczy dwukrotnie kliknąü kóákiem myszki. Po wybraniu powiĊkszenia do za-
kresu na ekranie ukaĪe siĊ caáy rysunek. Opcja ta jest bardzo poĪyteczna gdy chcesz zo-
baczyü caáy rysunek. PowiĊkszenie do zakresu jest równieĪ opcją ratunkową w sytuacji
przypadkowego zagubienia siĊ poĞród wykonanych poprzednio powiĊkszeĔ ;)

StopieĔ zmiany skali powiĊkszenia (wyraĪony w procentach) odpowiadający przekrĊceniu
kóáka myszy moĪna zmieniü, modyfikując wartoĞü zmiennej systemowej ZoomFactor.
W celu modyfikacji waroĞci tej zmiennej wpisz z klawiatury ZOOMFACTOR. Zmienna ta
moĪe przyjmowaü wartoĞci z przedziaáu 3

y100.

PowiĊkszanie i przesuwanie za pomocą myszy z kóákiem moĪna wykonywaü podczas
dziaáania innego polecenia.

Wczytaj przykáadowy rysunek O

. Rysunki przykáadowe do

ksiąĪki moĪna Ğciągnąü z internetu ze strony wydawcy. PowiĊksz okolice
rysunku, w której znajduje siĊ zielona roĞlina. NastĊpnie przesuĔ rysunek
na ekranie i koniec powiĊksz do zakresu rysunku.

Ustaw kursor na zielonej roĞlinie. NastĊpnie po prostu pokrĊü kóákiem myszki do przo-
du i zaobserwuj jak zmienia siĊ skala powiĊkszenia.

Oglðdanie rysunku

Ustawiamy kursor w obszarze, który ma zostaü powiĊkszony i krĊcimy kóákiem myszy

Widok na ekranie po powiĊkszeniu

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

NastĊpnie przesuĔ widoczny na ekranie fragment rysunku bez zmiany skali powiĊksze-
nia. W tym celu ustaw kursor na zielonej roĞlinie, naciĞnij kóáko myszki i nie puszcza-
jąc go przesuĔ myszkĊ w lewo.

Widok na ekranie po przesuniĊciu

Na zakoĔczenie dwukrotnie kliknij kóákiem myszy, co spowoduje powiĊkszenie do za-
kresu rysunku. Szybkie, áatwe i skuteczne ;)

Powiõkszanie fragmentu rysunku
– ZOOM i NFRAGM

Do powiĊkszania i przesuwania rysunku na ekranie moĪna równieĪ wykorzystaü polece-
nia ZOOM i NFRAGM. Te polecenia oferują wiĊcej moĪliwoĞci niĪ krĊcenie kóákiem
myszy i z tego wzglĊdu warto siĊ z nim zapoznaü.

NarzĊdzia sáuĪące do powiĊkszania i przesuwania zostaáy umieszczone we wstąĪce, na kar-
cie Widok, w panelu Nawigacja. Ponadto znajdują siĊ w obszarze rysunku w pasku
nawigacyjnym.

Oglðdanie rysunku

Panel Nawigacja domyĞlnie jest niewidoczny, aby go wyĞwietliü kliknij prawym przyci-
skiem myszy na karcie Widok i przesuĔ kursor na pozycjĊ PokaĪ panele. Na rozwiniĊtej
liĞcie kliknij Nawigacja.

NarzĊdzia sáuĪące do powiĊkszania i przesuwania rysunku na ekranie

Zakres

– powiĊkszenie do zakresu rysunku, czyli dopasowane tak, aby

na ekranie zostaáy wyĞwietlone wszystkie elementy rysunku.

Okno

– powiĊkszenie wskazanego na ekranie prostokątnego okna. WskaĪ

naroĪniki powiĊkszanego obszaru.

Poprzedni

– przywoáanie poprzedniego powiĊkszenia. MoĪna przywoáaü

do 10 powiĊkszeĔ wstecz.

Szybki

– szybkie powiĊkszanie.

Wszystko

– powiĊkszenie wykonane w taki sposób, aby na ekranie znalazá siĊ

obszar zawarty w granicach rysunku. JeĪeli jakieĞ elementy wys-
tają poza granice, wówczas powiĊkszenie zostanie dopasowa-
ne tak, aby na ekranie zmieĞciá siĊ caáy rysunek w najwiĊkszej
moĪliwej skali (Zakres).

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Dynamiczny

– powiĊkszenie dynamiczne. Na ekranie ukaĪe siĊ prostokąt, który

moĪna przesuwaü. W jego Ğrodku znajduje siĊ znaczek x. Pro-
stokąt ten ukazuje obszar, który powinien zostaü wyĞwietlony
na ekranie. Wymiary prostokąta zmieniamy naciskając lewy
przycisk myszy (przy prawej krawĊdzi prostokąta pojawi siĊ
strzaáka:

o ). WielkoĞü prostokąta zmienia siĊ, gdy poruszamy

kursorem. Do przesuwania prostokąta po ekranie powracamy
naciskając ponownie lewy przycisk myszy. Po wybraniu
prostokąta o Īądanych rozmiarach i ustawieniu go w oczekiwa-
nym poáoĪeniu, naciĞnij prawy przycisk myszy lub E

NTER

Obszar zawarty w wybranym prostokącie zostanie wyĞwie-
tlony na ekranie.

Skala

– powiĊkszenie wykonywane w oparciu o wpisany z klawiatury

wspóáczynnik  skali  powiĊkszenia  bezwzglĊdnego:  wartoĞci
> 1 oznaczają powiĊkszenie, wartoĞci < 1 oznaczają zmniejsze-
nie. Wpisanie  liczby, a bezpoĞrednio  po niej  litery  „x”  spo-
woduje  powiĊkszenie  okreĞloną  iloĞü  razy  wzglĊdem  po-
wiĊkszenia  bieĪącego  (np.  2x  oznacza  dwukrotne  powiĊksze-
nie; 0.5x zmniejszenie o poáowĊ). Wpisanie liczby i znaków
„xp” dziaáa podobnie jak „x”, ale powiĊkszenie w przestrzeni
modelu zostanie dokonane wzglĊdem przestrzeni papieru.

WyĞrodkuj

– powiĊkszenie wykonane w oparciu o wskazany punkt, który

po powiĊkszeniu powinien znaleĨü siĊ w Ğrodku ekranu oraz
w oparciu wysokoĞü powiĊkszanego obszaru. JeĪeli po wysoko-
Ğci obszaru wystąpi litera „x”, wysokoĞü ta zostanie potrak-
towana jako wielokrotnoĞü bieĪącej wysokoĞci powiĊkszenia.

Obiekt

– powiĊkszenia rysunku do zakresu wskazanych na ekranie obiek-

tów. Po wprowadzeniu polecenia wskaĪ na rysunku obiekty.
PowiĊkszenie zostanie dopasowane w taki sposób, by wszystkie
wskazane obiekty zostaáy wyĞwietlone na ekranie w jak naj-
wiĊkszej skali.

PowiĊksz

– powiĊkszenie dwukrotne (2x).

Pomniejsz

– zmniejszenie dwukrotne (0.5x).

Wczytaj rysunek rysunek O

GLAD

i powiĊksz na ekranie silnik mie-

szalnika za pomocą okna.

GLAD

Kliknij kartĊ Widok i w panelu Nawigacja wybierz z listy rozwijanej opcjĊ

Zoom-

Okno.
OkreĞl pierwszy naroĪnik: wskaĪ punkt P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: wskaĪ punkt P2

Oglðdanie rysunku

Wskazujemy obszar, który ma zostaü powiĊkszony

Widok na ekranie po powiĊkszeniu

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wczytaj rysunek rysunek R

ZUT

2.D

i powiĊksz do zakresu mebli

w salonie.

ZUT

2.D

Polecenie:

Zoom-obiekt.

Wybierz obiekty: wskaĪ meble w salonie
Wybierz obiekty: E

NTER

Granice rysunku

W AutoCAD-zie istnieje pojĊcie granic rysunku, które definiujemy jako rozmiar rysun-
ku okreĞlony przez uĪytkownika. Granice moĪna w kaĪdej chwili zmieniü. JeĪeli są one
wáączone, to poza ich obrĊbem nie moĪna rysowaü. Natomiast jeĪeli są wyáączone, nie
mają wpáywu na rysowanie. Granice odgrywają waĪną rolĊ, gdyĪ moĪna nakazaü powiĊk-
szanie do granic. Na początku pracy warto przewidzieü, jaki obszar moĪe zająü rysunek
i ustaliü granice. Aby ustaliü granice, wpisz z klawiatury GRANICE. NastĊpnie wpisz
wspóárzĊdne lewego dolnego i prawego górnego naroĪnika granic.

Powiõkszanie do granic

Aby uzyskaü powiĊkszenie do granic rysunku, kliknij ikonĊ

Wszystko, w panelu

Nawigacja (karta Widok). Na ekranie zobaczysz caáy obszar wewnątrz granic rysunku. Je-
Īeli jednak jakiĞ obiekt wystaje poza owe granice, to powiĊkszenie zostanie dopasowane tak
aby na ekranie znalazá siĊ caáy rysunek (analogicznie jak przy powiĊkszaniu do zakresu).

Oglðdanie rysunku

Caáy rysunek widoczny na ekranie

Po powiĊkszeniu do zakresu wybranych obiektów

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysowanie

precyzyjne

UTO

CAD

BARDZO CZĉSTO

wymaga od uĪytkownika

wskazania  okreĞlonego  punktu,  np.  podczas  rysowania
odcinka wskazujesz jego punkt początkowy i koĔcowy.
Rysowanie  okrĊgu  wymaga  wskazania  jego  Ğrodka.  Pod-
czas  przesuwania  i  kopiowania  wskazujesz  punkt  bazowy
i docelowy,  itd.  Podczas  tworzenia  rysunków  umieszczasz
obiekty  w  okreĞlonym poáoĪeniu wobec  innych obiektów.
MoĪesz  chcieü,  aby  koniec  nowego  odcinka  znalazá  siĊ
w Ğrodku  okrĊgu,  albo  Īeby  koniec  áuku  znalazá  siĊ  na
koĔcu  odcinka,  itp.  Podczas  edycji  moĪesz  przykáadowo
przesunąü  okrąg,  tak  by  jego  Ğrodek  znalazá  siĊ  dokáadnie
w Ğrodku odcinka, itp.

AutoCAD  moĪe  automatycznie  i bardzo  dokáadnie  zlo-
kalizowaü  punkty  charakterystyczne  istniejących  obiek-
tów,  takie  jak:  koniec  odcinka  lub  áuku,  Ğrodek  okrĊgu
lub áuku, punkt przeciĊcia, itp. Oprócz punktów charakte-
rystycznych  moĪna  równieĪ  znaleĨü  punkt  speániający
pewne warunki, np. punkt styczny oraz punkt, w którym
prosta  prostopadáa  przecina  obiekt.  Punkty  charaktery-
styczne, zwane równieĪ trybami lokalizacji, dają moĪliwoĞü
bardzo  precyzyjnego  umieszczania  punktów  i  obiektów
w ĞciĞle okreĞlonym poáoĪeniu.

Dodatkowymi pomocami, które pomagają w precyzyj-
nym rysowaniu są skok i siatka.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Punkty charakterystyczne

Wybrane punkty charakterystyczne lokalizowane przez AutoCAD zostaáy przedstawione na
poniĪszym rysunku. Widoczne na nim są: punkty koĔcowe (KONiec), Ğrodkowe (SYMetria),
punkt przeciĊcia (punkt PRZeciĊcia), Ğrodki okrĊgów (CENtrum), punkty üwiartkowe
okrĊgów (KWAdrant), punkty styczne (STYczny) oraz prostopadáy (PROstopadáy).

Wybrane punkty charakterystyczne obiektów

Stosuj punkty charakterystyczne! DziĊki temu rysunek bĊdzie bardzo dokáadny nawet
przy duĪych powiĊkszeniach. Jego precyzja jest waĪna nie tylko z powodów estetycz-
nych. Istnieją polecenia, których poprawne dziaáanie wymaga, by obszary zamkniĊte
byáy rzeczywiĞcie zamkniĊte, np. podczas kreskowania lub obliczania pola powierzchni.
JeĪeli Twój rysunek nie bĊdzie dokáadny nie bĊdziesz mógá wykorzystaü tych poleceĔ.

Korzystanie z punktów charakterystycznych

Punkty charakterystyczne lokalizowane są na dwa sposoby:

W  chwili,  gdy  AutoCAD  oczekuje  na  wskazanie  punktu,  wprowa-
dzamy  nakaz  lokalizacji  punktu  charakterystycznego  i  wskazujemy
obiekt, który wyznacza ten punkt. W celu nakazania lokalizacji punku
moĪna  wpisaü  nazwĊ  poszukiwanego  punktu  z  klawiatury  lub  po-
sáuĪyü siĊ menu kontekstowym.

Aby wybraü punkt charakterystyczny za pomocą menu kontekstowe-
go, naciĞnij klawisz S

HIFT

i przytrzymując go naciĞnij prawy przycisk

myszy lub, jeĪeli masz mysz z trzema przyciskami, naciĞnij jej Ğrod-
kowy przycisk. Menu to pojawi siĊ na ekranie w miejscu ustawienia
kursora. NastĊpnie wybierz z menu typ poszukiwanego punktu
charakterystycznego.

Punkty charakterystyczne

Drugim sposobem skorzystania z punktów charakterystycznych jest wáączenie auto-
matycznej ich lokalizacji. Istnieje moĪliwoĞü okreĞlenia rodzaju automatycznie lokali-
zowanych punktów. Od tej pory program bĊdzie poszukiwaá wybranych punktów cha-
rakterystycznych automatycznie.

W celu wáączenia automatycznej lokalizacji punktów charakterystycznych, wáącz przeáącz-
nik

Lokalizacja wzglĊdem obiektów znajdujący siĊ w linii statusowej na samym

dole ekranu. Po wáączeniu trybu automatycznej lokalizacji, zbliĪenie kursora do punktu
charakterystycznego na rysunku spowoduje wyĞwietlenie symbolu oraz nazwy punktu.
KlikniĊcie spowoduje automatyczne przyciągniĊcie kursora do punktu charaktery-
stycznego.

W celu wskazania jakie rodzaje punktów mają byü automatycznie lokalizowane, kliknij
lewym przyciskiem myszki na niewielkiej czarnej strzaáce znajdującej siĊ po prawej stronie
przeáącznika

Lokalizacja wzglĊdem obiektów (lub kliknij prawym przyciskiem

myszki sam przeáącznik) i wybierz rodzaj punktów z menu kontekstowego.

JeĪeli chcesz wáączyü lub wyáączyü kilka punktów charakterystycznych, moĪesz takĪe
kliknąü prawym przyciskiem myszy przeáącznik

Lokalizacja wzglĊdem obiektów

i wybraü opcjĊ Ustawienia lokalizacji wzglĊdem obiektów. NastĊpnie wybierz punkty
w otwartm oknie dialogowym. W porównaniu z menu kontekstowym okno dialogowe
umoĪliwia równoczesne, a przez to szybsze wybieranie (i wyáączanie) wszystkich punktów
charakterystycznych.

Rodzaje punktów charakterystycznych

PoniĪej znajdziesz krótkie omówienie najwaĪniejszych punktów charakterystycznych:

Nazwa punktu

Ikona

Znak na

ekranie

Opis

Koniec

koniec obiektu, np. odcinka, áuku, itp.

Symetria

Ğrodek obiektu, np. odcinka lub áuku.

Centrum

Ğrodek áuku, okrĊgu lub elipsy.

ĝrodek
geometryczny

Ğrodek áuku, okrĊgu lub elipsy.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Nazwa punktu

Ikona

Znak na

ekranie

Opis

Punkt

lokalizuje najbliĪszy obiekt typu punkt.

Kwadrant

najbliĪszy punkt üwiartkowy okrĊgu, elipsy
lub áuku (0

, 90

, 180

, 270

PrzeciĊcie

punkt przeciĊcia siĊ obiektów (punkt wspólny).

Na
przedáuĪeniu

przedáuĪenie odcinka lub áuku.

Wstawienie

punkt wstawienia bloku, napisu, symbolu
albo atrybutu.
W niektórych miejscach programu nosi nazwĊ

Baza

Prostopadáy

punkt, w którym prosta prostopadáa przecina
wskazany obiekt.

Styczny

punkt styczny áuku, okrĊgu lub elipsy.

Bliski

punkt obiektu poáoĪony najbliĪej kursora.

Pozorne
przeciĊcie

pozorne (wizualne) przeciĊcie obiektów
leĪących na róĪnych páaszczyznach.

Równolegáy

odcinek równolegáy do innego odcinka.

Narysuj odcinek biegnący od Ğrodka okrĊgu do koĔca odcinka.

Rysujemy odcinek od Ğrodka okrĊgu do koĔca odcinka

Upewnij siĊ, czy w linii statusowej wáączony jest przeáącznik

Lokalizacja wzglĊ-

dem obiektów.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: ustaw na chwilĊ kursor na okrĊgu, a potem klinij P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Punkty charakterystyczne

Zwróü uwagĊ, Īe w chwili zbliĪania kursora do punktu charakterystycznego pojawia siĊ
w tym miejscu znacznik punktu (maáy okrąg w Ğrodku okrĊgu oraz maáy kwadracik na
koĔcu odcinka). JeĞli tak siĊ nie dzieje, wáącz przeáącznik

Lokalizacja wzglĊdem

obiektów.

Narysuj odcinek biegnący od Ğrodka okrĊgu do punktu przeciĊcia dwóch odcinków.

Rysujemy odcinek od Ğrodka okrĊgu do punktu przeciĊcia odcinków

Upewnij siĊ, czy w linii statusowej wáączony jest przeáącznik

Lokalizacja wzglĊ-

dem obiektów.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: ustaw na chwilĊ kursor na okrĊgu, a potem klinij P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Narysuj okrąg o Ğrodku poáoĪonym w punkcie przeciĊcia przedáuĪeĔ dwóch odcinków.

Umieszczamy Ğrodek okrĊgu w punkcie przeciĊcia przedáuĪeĔ odcinków

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Upewnij siĊ, czy w linii statusowej wáączony jest przeáącznik

Lokalizacja wzglĊ-

dem obiektów.

Polecenie:

(ĝrodek, promieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P/2P/Ssr (sty sty promieĔ)]:

Ustaw kursor w punkcie 1, ale nie naciskaj lewego klawisza myszki!

Gdy w kwadracie pojawi siĊ maáy krzyĪyk, przesuĔ kursor do punktu 2, ale nie naciskaj
lewego klawisza myszki!
Ustaw kursor w pobliĪu miejsca przeciĊcia siĊ przedáuĪeĔ odcinków.
W ten sposób zlokalizowany zostanie punkt przeciĊcia przedáuĪeĔ odcinków.

Kliknij w tym punkcie P3
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]: podaj dowolny promieĔ okrĊgu

PrzesuĔ okrąg tak, aby jego Ğrodek znalazá siĊ dokáadnie w punkcie przeciĊcia dwóch
istniejących odcinków.

Przesuwamy okrąg w taki sposób by Ğrodek okrĊgu znalazá siĊ

w punkcie przeciĊcia odcinków

Upewnij siĊ, czy w linii statusowej wáączony jest przeáącznik

Lokalizacja wzglĊ-

dem obiektów.

Polecenie:

(PrzesuĔ)

Wybierz obiekty: wskaĪ okrąg
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>: P1
OkreĞl drugi punkt lub <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>: P2

Punkty charakterystyczne

Narysuj odcinek biegnący od Ğrodka okrĊgu do Ğrodka odcinka.

PoniewaĪ Ğrodek odcinka nie jest domyĞlnie lokalizowany w trybie automatycznym, ten
przykáad pokaĪe w jaki sposób to zmieniü.

Odcinek od Ğrodka okrĊgu do Ğrodka odcinka

Wáącz automatyczną lokalizacjĊ punktów Ğrodkowych. W tym celu kliknij prawym przy-
ciskiem myszy przeáącznik Lokalizacja wzglĊdem obiektów, wybierz z menu kontek-
stowego opcjĊ Symetria.

Upewnij siĊ, czy w linii statusowej wáączony jest przeáącznik

Lokalizacja wzglĊdem

obiektów.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: ustaw na chwilĊ kursor na okrĊgu, a potem klinij P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Narysuj odcinek styczny do okrĊgu.

Rysujemy odcinek z dowolnego punktu, styczny do okrĊgu

JeĪeli chcesz skorzystaü z punktu charakterystycznego jednorazowo, nie ma sensu wáą-
czaü jego automatycznej lokalizacji. MoĪna nakazaü jednokrotne odnalezienie punktu po-
przez wpisanie jego nazwy z klawiatury.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: sty
do P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Narysuj odcinek prostopadáy do istniejącego odcinka.

Rysujemy odcinek z dowolnego punktu, prostopadáy do innego odcinka

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: pro
do P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Ćledzenie punktów charakterystycznych

ĝledzenie punktów charakterystycznych polega na rysowaniu tymczasowych linii konstruk-
cyjnych przechodzących przez wybrane punkty charakterystyczne obiektów. Linie kon-
strukcyjne przyciągają kursor, co umoĪliwia bardzo precyzyjne rysowanie.

Upewnij siĊ, czy przeáącznik

ĝledzenie lokalizacji wzglĊdem obiektów na dole

ekranu jest wáączony i jeĞli nie to go wáącz.

Przed rozpoczĊciem rysowania z uĪyciem funkcji Ğledzenia punktów upewnij siĊ równieĪ,
czy wáączona jest automatyczna lokalizacja punktów charakterystycznych

Lokalizacja

wzglĊdem obiektów.

Rozpocznij rysowanie i aby rozpocząü Ğledzenie punktu, przesuĔ kursor nad punkt cha-
rakterystyczny i pozostaw go tam przez chwilĊ nie naciskając lewego przycisku myszki.
W miejscu punktu charakterystycznego wyĞwietlony zostanie odpowiedni marker punktu
oraz maáy krzyĪyk oznaczający rozpoczĊcie procesu jego Ğledzenia. NastĊpnie przesuĔ
kursor i zaobserwuj w jaki sposób linia konstrukcyjna biegnie przez punkt.

Punkty charakterystyczne

JeĪeli chcesz zakoĔczyü proces Ğledzenia punktu, odsuĔ kursor, a nastĊpnie przesuĔ go
ponad maáy krzyĪyk, co spowoduje jego znikniĊcie i zakoĔczenie Ğledzenia.

Narysuj okrąg poáoĪony w Ğrodku prostokąta.

Wáącz automatyczną lokalizacjĊ punktów Ğrodkowych. W tym celu kliknij prawym przyci-
skiem myszy przeáącznik

Lokalizacja wzglĊdem obiektów znajdujący siĊ w dolnej

i wáącz przeáącznik

Symetria. Upewnij siĊ, Īe przeáącznik

Lokalizacja wzglĊ-

dem obiektów jest wáączony.

Upewnij siĊ równieĪ, czy wáączone jest Ğledzenie punktów charakterystycznych
ĝledzenie lokalizacji wzglĊdem obiektów.

Polecenie:

(ĝrodek, promieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P/2P/Ssr (sty sty promieĔ)]:

Ustaw kursor w okolicy Ğrodka górnej krawĊdzi pro-
stokąta,  ale  nie  naciskaj  lewego  przycisku  myszki.
W punkcie  Ğrodkowym  pojawi  siĊ  trójkątny  marker
Ğrodka odcinka. W Ğrodku odcinka pojawi siĊ rów-
nieĪ  maáy  krzyĪyk  oznaczający  rozpoczĊcie  procesu
Ğledzenia  punktu.  Gdy  przesuniesz  kursor  w  dóá  —
pojawi siĊ pionowa linia konstrukcyjna.

NastĊpnie ustaw kursor w okolicach Ğrodka pionowej
prawej  krawĊdzi  prostokąta  i  pozostaw  go  tam
przez  chwile  nieruchomo.  Zlokalizowany  zostanie
punkt  Ğrodkowy  pionowej  krawĊdzi.  Gdy  przesu-
niesz  kursor  w  lewo  —  pojawi  siĊ  pozioma  linia
konstrukcyjna.

Przesuwaj kursor w lewo aĪ do okolicy przeciĊcia linii konstrukcyjnych. Gdy na ekranie
widoczne bĊdą dwie linie konstrukcyjne, naciĞnij lewy przycisk myszki. Zlokalizowany
zostanie punkt na przeciĊciu tych linii. Zwróü uwagĊ, Īe nie musisz wskazywaü go bardzo
dokáadnie; wystarczy wskazaü jego okolice, a precyzyjny punkt przeciĊcia zostanie wy-
znaczony automatycznie.

OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]: okreĞl promieĔ okrĊgu

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj odcinek styczny do áuku w jego punkcie koĔcowym.

Wáącz automatyczną lokalizacjĊ koĔców

Koniec oraz lokalizacjĊ punktów stycz-

nych

Styczny.

Wáącz automatyczną lokalizacjĊ punktów charakterystycznych, Ğledzenie punktów cha-
rakterystycznych oraz tryb ortogonalny.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt:

WskaĪ okolicĊ koĔca áuku i naciĞnij lewy
przycisk myszy.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]:

PrzesuĔ kursor w prawo i lekko w górĊ. Pojawi siĊ linia konstrukcyjna styczna do áuku
w jego punkcie koĔcowym. PrzesuĔ kursor wzdáuĪ tej linii i wskaĪ punkt koĔcowy od-
cinka. Narysowany odcinek bĊdzie styczny do áuku w jego punkcie koĔcowym.

OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Narysuj áamaną przechodzącą po kolei przez punkty charaktery-
styczne obiektów, jak na poniĪszym rysunku.

CHARLINIA

KONiec

punkt PRZeciĊcia SYMetria PROstopadáy

KWAdrant

STYczny

Narysuj obiekty pokazane na poniĪszych rysunkach wykorzystując punkty charaktery-
styczne obiektów.

Punkty charakterystyczne

Skok i siatka

MoĪna znacznie zwiĊkszyü

dokáadnoĞü

rysowania wykorzystując skokowe przesuwanie

kursora, czyli skok. Skok ogranicza ruch kursora na ekranie poniewaĪ kursor musi zna-
leĨü siĊ zawsze w jednym z wĊzáów skoku. Oznacza to, Īe jeĪeli przykáadowo rozdzielczoĞü
skoku wynosi 5, to kursor bĊdzie mógá przemieszczaü siĊ pomiĊdzy punktami odlegáymi od
siebie w pionie i w poziomie dokáadnie o 5 jednostek, np.: (0,0), (5,0), (10,0), (0,5), (5,5),
(10,50), itd. Przy takiej rozdzielczoĞci skoku kursor nigdy nie przyjmie wspóárzĊdnych
z poza siatki (takich jak np. 3,5).

Siatka skáada siĊ z linii siatki umieszczonych na ekranie. Linie te wyĞwietlane są w pewnych
staáych odlegáoĞciach od siebie. Siatka jest wyáącznie pomocą wizualną dla uĪytkownika
uáatwiająca ocenĊ odlegáoĞci punktów na ekranie. OdlegáoĞci pomiĊdzy liniami siatki
mogą, ale nie muszą pokrywaü siĊ z odlegáoĞciami skoku. Siatka nie stanowi elementu ry-
sunku dlatego nie bĊdzie widoczna na wydruku.

Skokiem i siatką sterujemy za pomocą okna dialogowego Ustawienia rysunkowe umoĪ-
liwiającego wyáączanie i wyáączanie tych trybów oraz okreĞlenie ich parametrów.

W praktyce znacznie czĊĞciej posáugujemy siĊ punktami charakterystycznymi obiektów
w celu zapewnienia wysokiej dokáadnoĞci rysowania.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

skok wyłączony

skok włączony

Wpáyw dziaáania skoku na lokalizacjĊ punktów na ekranie

Po wáączeniu trybu skoku najbliĪszy wĊzeá siatki skoku przyciąga kursor. W celu wáączenia
skoku, kliknij przeáącznik

Skok znajdujący siĊ na dolnej linii ekranu lub naciĞnij na

klawiaturze klawisz funkcyjny F9.

Aby okreĞliü rozdzielczoĞü skoku, czyli odlegáoĞci pomiĊdzy sąsiednimi wĊzáami skoku
w kierunku X i Y, kliknij przeáącznik

Skok prawym przyciskiem myszki i wybierz

z menu kontekstowego opcjĊ Ustawienia lokalizacji. W polach OdstĊp X i OdstĊp Y
wpisz rozdzielczoĞü skoku.

Siatka to linie wyĞwietlane na ekranie w pewnych odlegáoĞciach od siebie. Siatka moĪe,
ale nie musi pokrywaü siĊ ze skokiem.

Aby wáączyü siatkĊ, kliknij przeáącznik

Siatka znajdujący siĊ na dolnej linii ekranu

lub naciĞnij klawisz funkcyjny F7.

W celu okreĞlenia rozdzielczoĞci siatki w kierunku X i Y, kliknij przeáącznik

Siatka

prawym przyciskiem myszki i wybierz z menu kontekstowego opcjĊ Ustawienia
siatki. W polach OdstĊp X i OdstĊp Y wpisz rozdzielczoĞü siatki. JeĪeli chcesz, Īe-
by siatka pokrywaáa siĊ ze skokiem, to wpisz odlegáoĞü siatki równą 0.

Siatka peáni rolĊ pomocy wizualnej i uáatwia ocenĊ odlegáoĞci punktów na ekranie.
NajczĊĞciej rozdzielczoĞü siatki jest równa rozdzielczoĞci skoku lub jest jego wielo-
krotnoĞcią. Siatka nie jest drukowana.

Modyfikacje

obiektów

NINIEJSZYM ROZDZIALE OMÓWIONO

wybrane narzĊdzia

sáuĪące  do  modyfikacji  obiektów  znajdujących  siĊ  na  ry-
sunku.  NarzĊdzia  te  umoĪliwiają  konstruowanie  obiektów
záoĪonych poprzez modyfikacjĊ obiektów podstawowych.
UmoĪliwiają  równieĪ  wykorzystanie  narysowanych  wcze-
Ğniej elementów do tworzenia nowych.

W rozdziale przedstawiono takĪe podstawowe sposoby
wybierania (selekcji) obiektów przeznaczonych do mo-
dyfikacji (bezpoĞrednie wskazywanie obiektów na ekra-
nie oraz wybór za pomocą okna). NarzĊdzia sáuĪące do
wybierania i modyfikacji obiektów naleĪą do najczĊĞciej
wykorzystywanych podczas tworzenia i edycji rysunku.

Wykonując üwiczenia zawarte w rozdziale nauczysz siĊ
miĊdzy innymi usuwaü obiekty z rysunku, przesuwaü je
i kopiowaü (zarówno w obrĊbie jednego rysunku jak rów-
nieĪ pomiĊdzy róĪnymi rysunkami).

Zapoznasz siĊ z przedáuĪaniem istniejących obiektów,
odcinaniem kawaáków elementów, zaokrąglaniem i Ğcina-
niem (fazowaniem) naroĪników utworzonych przez odcin-
ki, Ğcinaniem naroĪników polilinii, kopiowaniem równole-
gáym (odsuwaniem) oraz rozciąganiem. Ponadto poznasz
zmianĊ wielkoĞci obiektów (skalowanie) na rysunku, obra-
canie i odbicie lustrzane.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Bezpoćrednie wskazywanie obiektów

Obiekt przeznaczony do modyfikacji moĪe zostaü wskazany bezpoĞrednio na ekranie
przez ustawienie na jego konturze celownika kursora i naciĞniĊcie lewego przycisku
myszy. Wskazany obiekt zostanie podĞwietlony (wyĞwietlony na ekranie linią przery-
waną), co sygnalizuje, Īe jest on przeznaczony do modyfikacji.

Po wskazaniu wszystkich obiektów przeznaczonych do modyfikacji naciĞnij E

NTER

spacjĊ lub prawy przycisk myszy, aby nakazaü wykonanie polecenia.

Wybieranie za pomocð okna

JeĪeli zamiast konkretnego obiektu wskaĪesz tylko punkt na ekranie, automatycznie
uzyskasz moĪliwoĞü wybrania obiektów za pomocą okna. WskaĪ na ekranie prostokąt
i w zaleĪnoĞci od sposobu jego wskazania wybierzesz obiekty znajdujące siĊ w caáoĞci
lub czĊĞciowo wewnątrz okna. Wybór dokonany w ten sposób umoĪliwia szybkie wybranie
duĪej liczby obiektów.

Rozpocznij wybór od wskazania na ekranie punktu, w którym nie znajduje siĊ Īaden
obiekt. Punkt ten wyznaczy pierwszy naroĪnik prostokątnego obszaru okna.

NastĊpnie wskaĪ przeciwlegáy naroĪnik okna. JeĪeli przesuniesz kursor w prawo, wybra-
ne zostaną obiekty znajdujące siĊ w caáoĞci we wskazanym oknie (niebieski prostokąt).
JeĪeli przesuniesz kursor w lewo, wybrane zostaną obiekty, które znajdują siĊ w oknie
w caáoĞci lub czĊĞciowo czyli przecinają brzeg okna (zielony prostokąt).

Po wybraniu obiektów AutoCAD bĊdzie oczekiwaá na wskazanie kolejnych. Po wska-
zaniu wszystkich obiektów przeznaczonych do modyfikacji naciĞnij E

NTER

, spacjĊ lub

prawy przycisk myszy, aby zakoĔczyü wskazywanie i przejĞü do wykonania polecenia.

Modyfikacje obiektów

przesuwając kursor w prawo

wybierzesz obiekty znajdujące siĊ

w caáoĞci we wskazanym oknie

wskaĪ przeciwlegáy naroĪnik okna

i naciĞnij lewy przycisk myszy

przesuwając kursor w lewo wybierzesz

obiekty znajdujące siĊ

w caáoĞci lub tylko czĊĞciowo

we wskazanym

oknie

wskaĪ przeciwlegáy naroĪnik okna

i naciĞnij lewy przycisk myszy

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Klawisz S

HIFT

Podczas wybierania obiektów klawisz S

HIFT

(na klawiaturze) peá-

ni szczególną rolĊ. JeĪeli wybierzesz obiekt lub kilka obiektów,
a nastĊpnie naciĞniesz klawisz S

HIFT

i wskaĪesz niektóre z nich

ponownie,

obiekty te zostaną usuniĊte ze zbioru wskazaĔ. JeĪeli

zatem zechcesz zrezygnowaü z wybrania wybranego juĪ obiektu lub
obiektów, skorzystaj z klawisza S

HIFT

. Przykáadowo — moĪesz za pomocą okna wybraü

duĪą grupĊ obiektów, a nastĊpnie usunąü z niej niektóre, korzystając z wyboru z uĪyciem
klawisza S

HIFT

Z klawisza S

HIFT

korzystaj równieĪ podczas wybierania obiektów za pomocą okna.

Panel Zmieý

NarzĊdzia sáuĪące do modyfikacji rysunku zostaáy zgrupowane w panelu ZmieĔ, na karcie
NarzĊdzia gáówne.

Panel ZmieĔ zawiera narzĊdzia sáuĪące do modyfikacji elementów na rysunku

Usuwanie obiektów

Aby usunąü wybrane obiekty, kliknij ikonĊ

WymaĪ w panelu ZmieĔ na karcie

NarzĊdzia gáówne. W obszarze dialogowym na dole ekranu pojawi siĊ komunikat
„Wybierz obiekty:” i AutoCAD bĊdzie oczekiwaá na wskazanie obiektów, które mają
zostaü usuniĊte z rysunku. CzynnoĞü ta odbywa siĊ w dwóch etapach: etap pierwszy polega
na wybraniu obiektów. Etap drugi to nakazanie wykonania polecenia przez przyciĞniĊcie
klawisza E

NTER

, spacji lub prawego przycisku myszy.

MoĪe  siĊ  zdarzyü,  Īe  z  rysunku  usuniesz  przez  pomyákĊ  obiekt  lub  kilka  obiektów.
W celu  odwoáania  operacji  usuniĊcia  obiektu  moĪesz  posáuĪyü  siĊ  poleceniem  ODDAJ
(wpisywanym  z klawiatury) albo poleceniem  COFAJ,  wywoáywanym  poprzez  klikniĊcie
ikony

znajdującej siĊ w pasku narzĊdzi szybkiego dostĊpu (w belce okna AutoCAD-a).

Modyfikacje obiektów

Na rysunku umieszczono dwa koncentryczne okrĊgi oraz cztery odcinki
proste: dwa odcinki pionowe i dwa poziome. UsuĔ oba okrĊgi pozosta-
wiając odcinki. Do usuniĊcia okrĊgów wykorzystaj moĪliwoĞü wyboru
bezpoĞredniego za pomocą kursora.

1.D

UsuĔ odcinki pionowe i poziome pozostawiając tylko okrĊgi. Najpierw
wprowadĨ polecenie i za pomocą okna zaznacz wszystkie elementy prze-
znaczone do usuniĊcia (okrĊgi i odcinki proste).

2.D

Wszystkie obiekty zostaną podĞwietlone. Zanim jednak nakaĪesz usuniĊcie wskazanych
obiektów, usuĔ z listy obiektów dwa okrĊgi. W tym celu naciĞnij klawisz

HIFT

i przytrzy-

mując go wskaĪ kursorem okrĊgi.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Przesuwanie

Przesuwanie naleĪy do najczĊĞciej wykonywanych czynnoĞci edycyjnych. DziĊki prze-
suwaniu moĪna bez trudu zmieniü poáoĪenie wybranych elementów na rysunku. Aby
wáączyü to polecenie, wybierz ikonĊ przesuwania

PrzesuĔ w panelu ZmieĔ na

karcie NarzĊdzia gáówne.

Po  uaktywnieniu  funkcji  przesuwania  w  obszarze  dialogowym  na  dole  ekranu  pojawi
siĊ komunikat „Wybierz obiekty:”. AutoCAD bĊdzie oczekiwaá na wskazanie obiektów,
które  mają  zostaü  przesuniĊte.  W  odpowiedzi  wskaĪ  te  obiekty.  MoĪesz  wykorzystaü
wszystkie  sposoby  wybierania  obiektów,  które  juĪ  poznaáeĞ;  moĪesz  wskazaü  obiekty
bezpoĞrednio albo skorzystaü z okna. Gdy juĪ wskaĪesz wszystkie obiekty, które chcesz
przesunąü, naciĞnij E

NTER

, spacjĊ lub prawy przycisk myszy.

NastĊpnie, AutoCAD wyĞwietli w obszarze dialogowym komunikat: „OkreĞl punkt bazowy
lub [PrzesuniĊcie]:”. Masz wtedy moĪliwoĞü wykonania przesuniĊcia na dwa sposoby:

MoĪesz wskazaü przesuniĊcie na ekranie poprzez wskazanie punktu zaczepienia
i punktu docelowego. Najpierw wskaĪ punkt zaczepienia (bazowy), a nastĊpnie
punkt docelowy. Aby skorzystaü z tej opcji, w odpowiedzi na „OkreĞl punkt
bazowy lub [PrzesuniĊcie]:” wskaĪ punkt zaczepienia, a nastĊpnie, w odpowie-
dzi na: „OkreĞl drugi punkt lub <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>:”
wskaĪ punkt docelowy. Po przesuniĊciu punkt zaczepienia zostanie umieszczony
dokáadnie w punkcie docelowym.

MoĪesz wpisaü z klawiatury wektor przesuniĊcia (wartoĞci przesuniĊcia wzdáuĪ
kaĪdej osi oddzielone są przecinkami). JeĪeli wiesz, o jakie odlegáoĞci wzdáuĪ
osi X i Y chcesz przesunąü element, wpisz te wartoĞci odpowiadając na komunikat:
„OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie]:”. Odpowiadając na nastĊpny komuni-
kat: „OkreĞl drugi punkt lub <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcie>:” naciĞnij
E

NTER

, spacjĊ lub prawy przycisk myszy. Wpisanie wartoĞci dodatnich spowoduje

przesuniĊcie w prawo i w górĊ; wpisanie wartoĞci ujemnych — w lewo i w dóá.

PrzesuĔ okrąg o 100 jednostek w prawo.

1.D

Kliknij ikonĊ

(PrzesuĔ)

Wybierz obiekty: wskaĪ okrąg
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie]
<PrzesuniĊcie>: 100,0
OkreĞl drugi punkt lub<uĪyj pierwszego punktu
jako przesuniĊcia>:

NTER

Modyfikacje obiektów

Dokáadnie taki sam rezultat moĪesz osiągnąü w nieco inny sposób:

Kliknij ikonĊ

(PrzesuĔ)

Wybierz obiekty: wskaĪ okrąg
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>: wskaĪ dowolny punkt na
ekranie
OkreĞl drugi punkt lub<uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>: @100,0

ZauwaĪ, Īe w drugim przypadku podaáeĞ przesuniĊcie wzglĊdne: @100,0.

Znak @ oznacza, Īe punkt docelowy jest okreĞlony w stosunku do ostatnio wskazanego
punktu, czyli punktu bazowego.

Kopiowanie

W AutoCAD-zie kopiowanie wykonuje siĊ w bardzo podobny sposób jak przesuwanie.
Aby wáączyü polecenie kopiowania, wybierz ikonĊ kopiowania

Kopiuj, w panelu

ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Posáugiwanie siĊ funkcją kopiowania jest bardzo podobne do funkcji przesuwania. MoĪna
skopiowaü obiekty i wskazaü poáoĪenie kopii na dwa sposoby: albo wskazaü punkt za-
czepienia i punkt docelowy albo okreĞliü poáoĪenie wzglĊdne kopii wzglĊdem oryginaáu.

Skopiuj narysowany okrąg trzy razy tak, by kopie znalazáy siĊ w naroĪni-
kach prostokąta.

1.D

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Kopiuj)

Wybierz obiekty: wskaĪ okrąg
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie Tryb] <PrzesuniĊcie>: P1
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk] <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>: P2
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P3
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P4
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Przesuwanie i kopiowanie ortogonalne

W  AutoCAD-zie  istnieją  moĪliwoĞci  przesuwania
i kopiowania ortogonalnego,  czyli  takiego,  w  któ-
rym zmienia siĊ jedna wspóárzĊdna, a druga pozo-
staje bez zmian. Tryb ten moĪna wykorzystaü nie
tylko  podczas  rysowania,  ale  równieĪ  w  trakcie
przesuwania  i kopiowania.  Aby  uzyskaü  przesu-
niĊcie  lub  kopiowanie  ortogonalne  wáącz  tryb  or-
togonalny  (posáuĪ  siĊ  przeáącznikiem

Ogra-

nicz kursor prostopadle lub naciĞnij na klawiaturze klawisz funkcyjny F8) przed
wywoáaniem polecenia przesuwania lub kopiowania.

Kopiowanie miõdzy rysunkami

AutoCAD  umoĪliwia  otwarcie  kilku  rysunków  jednoczeĞnie.  MoĪna  kopiowaü  ele-
menty  miĊdzy  otwartymi  rysunkami  za  pomocą  schowka.  Funkcja  ta  znajduje  czĊsto
zastosowanie,  gdy  chcesz  skopiowaü  elementy  znajdujące  siĊ  w  innych  projektach  do
nowego projektu.

Otwórz równoczeĞnie dwa rysunki. W jednym znaj-
duje siĊ rzut obiektu, a w drugim stóá z krzesáami.
Skopiuj stóá z krzesáami do rysunku zawierają-
cego rzut.

TOL

RZESLA

RESK

ZUT

Otwórz oba rysunki. NastĊpnie uáóĪ rysunki obok siebie. W tym celu uaktywnij we wstąĪce
kartĊ Widok. Kliknij ikonĊ

Sąsiadujące pionowo z panelu o nazwie Interfejs.

JeĪeli w trakcie wykonywania tego üwiczenia oprócz obu rysunków zostanie wyĞwie-
tlona takĪe zawartoĞü karty Początek, wtedy zminimalizuj jej okno korzystając z ikony

, a nastĊpnie jeszcze raz kliknij ikonĊ

Modyfikacje obiektów

Kopiowanie obiektów miĊdzy rysunkami

Kliknij rysunek, z którego meble mają zostaü skopiowane.

Skopiuj do schowka stóá z krzesáami. W tym celu uaktywnij we wstąĪce kartĊ NarzĊdzia
gáówne, a nastĊpnie w panelu Schowek kliknij ikonĊ

Kopiuj do schowka.

Wybierz obiekty: wskaĪ stóá i krzesáa
Wybierz obiekty: E

NTER

Kliknij rysunek zawierający rzut, do którego mają zostaü skopiowane stóá i krzesáa.
Wstaw meble ze schowka do rysunku.

Kliknij ikonĊ

Wklej (panel Schowek, karta NarzĊdzia gáówne)

OkreĞl punkt wstawienia: wskaĪ punkt wstawienia mebli

W praktyce operacje z wykorzystaniem schowka wykonujemy bardzo czĊsto posáugu-
jąc siĊ kombinacjami klawiszy na klawiaturze. W celu skopiowania obiektu do schowka
wykorzystaj kombinacjĊ klawiszy C

TRL

-C. W celu wklejenia obiektu ze schowka do

rysunku wykorzystaj C

TRL

-V.

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj poniĪszy rysunek. NastĊpnie przesuĔ okrągáy stóá z czterema okrą-
gáymi krzesáami z prawego pomieszczenia do lewego.

2.D

Narysuj poniĪszy rysunek. Aby zaoszczĊdziü sobie wysiáku, wykonaj maksymalną liczbĊ
kopii identycznych elementów.

Ucinanie

Ucinanie jest bardzo poĪyteczną i áatwą w wykonaniu operacją. Efekty jej dziaáania są doĞü
spektakularne i trudne do osiągniĊcia innymi metodami. MoĪna dziĊki niej odciąü wybra-
ne obiekty wzdáuĪ krawĊdzi wyznaczonej za pomocą innych obiektów. Aby rozpocząü ten
proces kliknij w ikonĊ ucinania

Utnij, w panelu ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

W odpowiedzi na „Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>:” wskaĪ obiekty, które bĊdą
wyznaczaáy krawĊdzie tnące. Aby zakoĔczyü wybieranie, naciĞnij E

NTER

, spacjĊ lub

prawy przycisk myszy. NastĊpnie w odpowiedzi na: „Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ
przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub [KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ
Cofaj]:” wskazuj kolejno obiekty, który mają byü odciĊte. Polecenie zakoĔczysz przyciska-
jąc klawisz E

NTER

lub spacjĊ.

Modyfikacje obiektów

Odetnij wystające czĊĞci odcinków skoĞnych.

1.D

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P1
Wybierz obiekty: P2
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P3
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P4
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

Podczas odcinania moĪe siĊ zdarzyü, Īe przez przypadek odetniesz „za duĪo”. Wtedy
skorzystaj z opcji Cofaj, która anuluje ostatnio wykonane ciĊcie. JeĪeli wybierzesz tĊ
opcjĊ kilkakrotnie, anulowanych zostanie kilka ciĊü wstecz.

Wydãuēanie

WydáuĪanie umoĪliwia przedáuĪenie istniejących obiektów do granicy wyznaczonej przez
inne wystĊpujące na rysunku obiekty. Aby rozpocząü wydáuĪanie, kliknij ikonĊ wydáuĪa-
nia

WydáuĪ, w panelu ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Ikony narzĊdzi sáuĪących do ucinania i wydáuĪania są umieszczone w panelu ZmieĔ na li-
Ğcie rozwijanej. Oznacza to, Īe tylko ostatnio uĪywane z tych dwóch narzĊdzi jest dostĊpne
bezpoĞrednio, natomiast to drugie pokazuje siĊ po klikniĊciu znaczka rozwiniĊcia listy .

NarzĊdzia sáuĪące do ucinania i wydáuĪania są umieszczone na liĞcie rozwijanej

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W odpowiedzi na „Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>:” wskaĪ obiekty, które bĊdą
wyznaczaáy krawĊdzie graniczne. Aby zakoĔczyü wybieranie obiektów naciĞnij E

NTER

spacjĊ lub prawy przycisk myszy. NastĊpnie w odpowiedzi na: „Wybierz obiekt do
wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub [KrawĊdĨ Przetnij Rzut
krawĊdziE Cofaj]:” wskazuj kolejno obiekty, który mają byü wydáuĪone. Polecenie za-
koĔczysz przyciskając E

NTER

lub spacjĊ.

WydáuĪ odcinki skoĞne tak, aby dochodziáy do granicy wyznaczonej przez
odcinek poziomy i odcinek pionowy.

1.D

Polecenie:

(WydáuĪ)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P1
Wybierz obiekty: P2
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub shift-wskaĪ do uciĊcia lub[KrawĊdĨ Przetnij Rzut
krawĊdziE Cofaj]: P3
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub shift-wskaĪ do uciĊcia lub[KrawĊdĨ Przetnij Rzut
krawĊdziE Cofaj]: P4
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub shift-wskaĪ do uciĊcia lub[KrawĊdĨ Przetnij Rzut
krawĊdziE Cofaj]: E

NTER

Aby zakoĔczyü dziaáanie polecenia moĪesz równieĪ kliknąü prawym przyciskiem
myszy i wybraü z menu kontekstowego opcjĊ WprowadĨ.

Zaokrðglanie

Zaokrąglanie naroĪników jest bardzo poĪyteczną i praktyczną moĪliwoĞcią AutoCAD-a.
Program automatycznie wstawia áuk o okreĞlonym promieniu i ucina albo przedáuĪa za-
okrąglane elementy. Aby uruchomiü funkcjĊ zaokrąglania, kliknij ikonĊ

Zaokrąglij,

w panelu ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

W odpowiedzi na „Wybierz pierwszy obiekt lub[Cofaj Polilinia pRomieĔ Utnij Wiele]:”
wskaĪ pierwszy obiekt wyznaczający naroĪnik, który ma byü zaokrąglony, nastĊpnie w od-
powiedzi na „Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü
naroĪnik lub [PromieĔ]:” wskaĪ drugi obiekt.

Modyfikacje obiektów

Po uruchomieniu polecenia moĪesz zmieniü promieĔ zaokrąglenia, wpisując R lub wy-
bierając z menu kontekstowego prawego przycisku myszy opcjĊ pRomieĔ. NastĊpnie
podaj nowy promieĔ zaokrąglenia „OkreĞl promieĔ zaokrąglenia:”. NastĊpnie wskaĪ
obiekty wyznaczające naroĪnik przeznaczony do zaokrąglenia.

Wykonaj zaokrąglenie naroĪnika áukiem o promieniu 30.

1.D

Polecenie:

(Zaokrąglij)

Wybierz pierwszy obiekt lub [Cofaj Polilinia pRomieĔ Utnij Wiele]: R
OkreĞl promieĔ zaokrąglenia <10>: 30
Wybierz pierwszy obiekt lub [Cofaj Polilinia pRomieĔ Utnij Wiele]: P1
Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü naroĪnik:

Wybór obiektów

Warto przez chwilĊ zastanowiü siĊ nad wyborem obiektów przeznaczonych do zaokrągle-
nia. W powyĪszym przykáadzie miejsce wyboru odcinków nie byáo istotne, gdyĪ zaokrą-
glenie byáo jednoznaczne. Ale przypatrz siĊ poniĪszym rysunkom i wyciągnij wnioski.

Wpáyw punktu wskazania obiektów na zaokrąglenie

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W pewnych sytuacjach waĪny jest punkt, w którym wskaĪesz obiekt. Przyjrzyj siĊ po-
niĪszym rysunkom. ZauwaĪ, Īe punkt wskazania okrĊgu nie ulegá zmianie; zmieniá siĊ
natomiast punkt wskazania odcinka.

Wpáyw punktu wskazania obiektów na zaokrąglenie

âðczenie obiektów

JeĪeli zaokrąglimy dwa obiekty áukiem o promieniu zero, to obiekty te zostaną przedáuĪone
lub skrócone tak aby dokáadnie stykaáy siĊ koĔcami. àuk o promieniu zero oczywiĞcie nie
jest wcale rysowany. Aby ustaliü promieĔ równy zeru, po wáączeniu polecenia, wybierz
opcjĊ R. NastĊpnie wpisz promieĔ równy 0. WskaĪ obiekty przeznaczone do poáączenia.

Poáączone obiekty nie bĊdą stanowiáy jednego obiektu, tylko zostaną przedáuĪone lub
skrócone tak, aby ich koĔce siĊ stykaáy.

àączenie obiektów za pomocą zaokrąglania z promieniem równym zero

Modyfikacje obiektów

Wykorzystując linie konstrukcyjne pokazane na rysunku z lewej strony,
narysuj element pokazany po prawej.

2.D

Polecenie:

(Zaokrąglij)

Wybierz pierwszy obiekt lub [Cofaj Polilinia pRomieē Utnij Wiele]: r
Okreħl promieē zaokræglenia <10>: 0
Wybierz pierwszy obiekt lub [Cofaj Polilinia pRomieē Utnij Wiele]: P1
Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü naroĪnik lub
[PromieĔ]:

Polecenie: E

NTER

Wybierz pierwszy obiekt lub [Cofaj Polilinia pRomieĔ Utnij Wiele]: P3
Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü naroĪnik lub
[PromieĔ]:

Teraz pozostaje odciĊcie linii poziomych na granicy okrĊgu. Aby tego dokonaü, moĪesz
ponownie skorzystaü z funkcji zaokrąglania, ale w tym przypadku ucinanie doprowadzi
do celu szybciej.

100

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: wskaĪ okrąg
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P5
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P6
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

Korzystając z funkcji zaokrąglania narysuj obiekty pokazane na poniĪszym rysunku.

Wykorzystując linie konstrukcyjne i poznane wczeĞniej polecenia narysuj
obiekt przedstawiony z prawej strony poniĪszego rysunku.

3.D

Modyfikacje obiektów

101

Ćcinanie (fazowanie)

ĝcinanie, zwane równieĪ fazowaniem, jest funkcją podobną do zaokrąglania. Podczas
zaokrąglania AutoCAD automatycznie wstawiaá áuk pomiĊdzy dwa zaokrąglane obiekty.
Natomiast podczas fazowania wstawiany jest odcinek prosty. AutoCAD automatycznie
dorysowuje lub odcina obiekty. Aby uruchomiü funkcjĊ Ğcinania, kliknij ikonĊ

Fazuj,

w panelu ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Ikony narzĊdzi sáuĪących do zaokrąglania i Ğcinania są umieszczone w panelu ZmieĔ na li-
Ğcie rozwijanej. Oznacza to, Īe tylko ostatnio uĪywane z tych dwóch narzĊdzi jest dostĊpne
bezpoĞrednio, natomiast to drugie pokazuje siĊ po klikniĊciu znaczka rozwiniĊcia listy .

W odpowiedzi na „Wybierz pierwszą liniĊ lub [Cofaj Polilinia Fazy kąT Utnij Metoda
Wiele]:” wskaĪ pierwszy obiekt wyznaczający naroĪnik, który ma byü ĞciĊty, nastĊpnie
w odpowiedzi na „Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü
naroĪnik lub [OdlegáoĞü Kąt Metoda]:” wskaĪ drugi obiekt.

JuĪ po uruchomieniu polecenia moĪna zmieniü dáugoĞci ĞciĊü wybierając opcjĊ Fazy
i wpisując nowe wartoĞci. Podczas zaokrąglania podawaáeĞ promieĔ áuku. OkreĞlając
ĞciĊcie musisz podaü dwie dáugoĞci: pierwszy wymiar fazy „OkreĞl wymiar fazy pierwszy:”
i drugi wymiar fazy „OkreĞl wymiar fazy drugi:”. Pierwszy wymiar fazy to dáugoĞü ĞciĊ-
cia elementu, zostanie on wskazany jako pierwszy; drugi wymiar fazy do dáugoĞü ĞciĊcia
elementu wskazanego jako drugi.

Zetnij naroĪnik. Pozioma dáugoĞü ĞciĊcia = 20, pionowa = 10.

1.D

102

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Fazuj)

Wybierz pierwszą liniĊ lub [Cofaj Polilinia Fazy kąT Utnij Metoda Wiele]: f
OkreĞl wymiar fazy pierwszy <0.0>: 20
OkreĞl wymiar fazy pierwszy <20.0>: 10
Wybierz pierwszą liniĊ lub [Cofaj Polilinia Fazy kąT Utnij Metoda Wiele]: P1
Wybierz drugi obiekt lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift, aby zastosowaü naroĪnik lub
[OdlegáoĞü Kąt Metoda]:

ĝcinanie, podobnie jak zaokrąglanie, moĪe sáuĪyü do áączenia dwóch elementów. JeĪeli
zdecydujesz siĊ „Ğciąü” dwa obiekty, przyjmując dáugoĞci faz równe zero, to obiekty te
zostaną przedáuĪone lub skrócone tak, aby stykaáy siĊ dokáadnie koĔcami.

Ćcinanie naroēników polilinii

MoĪesz nakazaü automatyczne ĞciĊcie wszystkich naroĪników polilinii. CzynnoĞü ta zo-
stanie wykonana z zastosowaniem tych samych parametrów dla kaĪdego Ğcinanego naroĪ-
nika. W celu ĞciĊcia naroĪników polilinii, wybierz opcjĊ: P. W odpowiedzi na „Wybierz
poliliniĊ 2D lub [OdlegáoĞü Kąt Metoda]:” wskaĪ poliliniĊ, której naroĪniki mają zostaü
poddane tej operacji.

Zetnij naroĪniki kwadratu narysowanego jako wielobok (czyli polilinia).
Przyjmij dáugoĞü obu faz = 10.

2.D

Polecenie:

(Fazuj)

Wybierz pierwszą liniĊ lub [Cofaj Polilinia Fazy kąT Utnij Metoda Wiele]: f
OkreĞl wymiar fazy pierwszy <10>: 10
OkreĞl wymiar fazy drugi <10>:

NTER

Wybierz pierwszą liniĊ lub [Cofaj Polilinia Fazy kąT Utnij Metoda Wiele]: p
Wybierz poliliniĊ 2D lub [OdlegáoĞü Kąt Metoda]: P1

Modyfikacje obiektów

103

Korzystając z funkcji Ğcinania narysuj obiekty pokazane na poniĪszych rysunkach.

Odsuwanie

Zadaniem funkcji odsuwania (zwanego równieĪ kopiowaniem równolegáym) jest two-
rzenie kopii, która jest równolegáa do oryginaáu. Wymiary kopii nie muszą byü równe wy-
miarom oryginaáu. Aby rozpocząü odsuwanie, kliknij ikonĊ

OdsuĔ, w panelu ZmieĔ,

na karcie NarzĊdzia gáówne.

Po  uaktywnieniu  polecenia,  w  odpowiedzi  na  „OkreĞl  odlegáoĞü  odsuniĊcia  lub
[przezPunkt  WymaĪ  wArstwa]  <przezPunkt>:”  wpisz  odlegáoĞü  w  jakiej  ma  byü  umiesz-
czona kopia w stosunku do oryginaáu lub wybierz opcjĊ P, aby móc wskazaü punkt, przez
który  ma  przechodziü  kopia.  NastĊpnie  wybierz  obiekt  przeznaczony  do  odsuniĊcia
„Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>:” oraz stronĊ, w którą ma
nastąpiü  odsuniĊcie  „OkreĞl  punkt  okreĞlający  kierunek  odsuniĊcia  lub  [ZakoĔcz  Wiele
Cofaj] <ZakoĔcz>:”. JeĪeli wybraáeĞ opcjĊ P, to wskaĪ punkt, przez który ma prze-
chodziü kopia. Operacja jest powtarzana aĪ do naciĞniĊcia klawisza E

NTER

lub spacji.

104

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Obiekt przedstawiony na poniĪszym rysunku skáada siĊ z dwóch odcin-
ków i jednego áuku. Wykorzystując odsuwanie, narysuj obiekt, taki jak
na rysunku z prawej strony.

1.D

Polecenie:

(OdsuĔ)

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <przezPunkt>: 20
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P1
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]
<ZakoĔcz>: P2
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P3
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]
<ZakoĔcz>:P4
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz/Cofaj] <ZakoĔcz>: P5
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz/Wiele/Cofaj]
<ZakoĔcz>: P6
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz/Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Po wykonaniu odsuniĊcia fragmenty odcinków i áuk bĊdą wystawaü. UsuĔ wystające
czĊĞci korzystając np. z funkcji zaokrąglania z promieniem równym 0.

JeĪeli odsuwany obiekt zostaáby narysowany jako polilinia, to do osiągniĊcia celu wy-
starczyáaby jedna operacja odsuwania. Ponadto nie byáoby wystających czĊĞci odcinków
i áuków.

Modyfikacje obiektów

105

Odsuwanie polilinii

Funkcja odsuwania dziaáa tylko wobec jednego obiektu „na raz”. JeĪeli narysowany
ksztaát bĊdzie záoĪony z kilku odcinków, to uzyskanie kopii równolegáej bĊdzie wyma-
gaáo wielokrotnego stosowania tej funkcji. Ponadto uzyskana kopia równolegáa bĊdzie
musiaáa byü „poprawiona” (usuniĊcie „dziur” lub wystających czĊĞci). Odsuwanie poli-
linii rozwiązuje ten problem; poniewaĪ polilinia jest jednym obiektem, uzyskana kopia
równolegáa bĊdzie od razu kopią caáej polilinii.

Wykorzystując kontur przedstawiony na rysunku z lewej strony narysuj obiekt przed-
stawiony na rysunku z prawej strony.

106

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Narysuj obiekt przedstawiony na poniĪszym rysunku.

Rozciðganie

Aby uaktywniü funkcjĊ rozciągania, kliknij ikonĊ

Rozciągnij, w panelu ZmieĔ, na

karcie NarzĊdzia gáówne.

Po uaktywnieniu funkcji rozciągania wybierz obiekty przeznaczone do rozciągniĊcia
„Wybierz  obiekty:”.  Automatycznie  uaktywniana  jest  funkcja  wyboru  za  pomocą  okna.
Wybrane  zostaną  wszystkie  obiekty  znajdujące  siĊ  w  oknie  w caáoĞci  lub  czĊĞciowo.
Po zakoĔczeniu  wybierania  obiektów  wskaĪ  punkt  bazowy  „OkreĞl  punkt  bazowy  lub
[PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>:” oraz drugi punkt przesuniĊcia „OkreĞl drugi punkt lub
<uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>:”. MoĪesz równieĪ wpisaü wartoĞü prze-
mieszczenia, podobnie jak w przypadku poleceĔ kopiowania i przesuwania.

Rozciąganie jest czĊsto wykorzystywane do zmiany wymiarów istniejących juĪ obiek-
tów, gdyĪ zachowując ich ciągáoĞü, eliminuje lub powaĪnie ogranicza koniecznoĞü po-
prawiania ich ksztaátu po operacji.

Modyfikacje obiektów

107

Rozciągnij rzut pomieszczenia o 40 jednostek w prawo.

1.D

Polecenie:

(Rozciągnij)

Wybierz obiekty do rozciągniĊcia oknem przecinającym lub wielobokiem
przecinającym...
Wybierz obiekty: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>: 40,0
OkreĞl drugi punkt lub <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcie>: E

NTER

Za pomocą rozciągania zmieĔ wymiary obiektu jak na poniĪszym rysun-
ku. Rozciągnij obiekt o 40 jednostek w poziomie i 50 jednostek w pionie.

2.D

108

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zmiana wielkoćci obiektów

MoĪesz zmieniü wielkoĞü istniejących juĪ obiektów. Aby uaktywniü polecenie zmiany
wielkoĞci, kliknij ikonĊ

Skala, w panelu ZmieĔ, na karcie NarzĊdzia gáówne.

WskaĪ obiekty, których wielkoĞü ma byü zmieniona „Wybierz obiekty:”, nastĊpnie wskaĪ
punkt bazowy „OkreĞl punkt bazowy:” i podaj wspóáczynnik skali „OkreĞl wspóáczynnik
skali lub [Kopiuj Odniesienie]:”. Wspóáczynniki skali wiĊksze od 1 spowodują zwiĊksze-
nie wybranych obiektów; wspóáczynniki mniejsze od 1 spowodują ich zmniejszenie. JeĪeli
chcesz zmniejszyü obiekt np. do 80% jego aktualnej wielkoĞci, to podaj wspóáczynnik
skali równy 0.8 JeĪeli chcesz powiĊkszyü obiekt, np. o 20 %, to podaj wspóáczynnik skali
równy 1.2.

Skalowanie nastĊpuje automatycznie z tym samym wspóáczynnikiem skali wzdáuĪ obu
osi: X i Y. Oznacza to, Īe wykonanie tej czynnoĞci nie zmieni proporcji skalowanych
obiektów.

Punkt bazowy jest punktem odniesienia, którego poáoĪenie nie zmieni siĊ po wykonaniu
skalowania. Przykáadowo, jeĪeli wskaĪesz Ğrodek okrĊgu jako punkt bazowy, to po zmia-
nie wielkoĞci poáoĪenie Ğrodka tego okrĊgu nie zmieni siĊ.

Wpáyw wyboru punktu bazowego na rezultat skalowania

Podczas wpisywania niecaákowitego wspóáczynnika skali powiĊkszenia (np. 2.5), pa-
miĊtaj, Īe w odróĪnieniu od wielu innych programów, w AutoCADzie zawsze wpisujemy
kropkĊ jako separator dziesiĊtny (a nie przecinek), niezaleĪnie od ustawieĔ jĊzykowych
w systemie Windows.

Modyfikacje obiektów

109

Na rysunku znajduje siĊ symbol drzwi. ZmieĔ wspóáczynnik skali tak by
szerokoĞü drzwi byáa równa 90.

1.D

SzerokoĞü drzwi przed skalowaniem nie jest znana. W celu nadania drzwiom ĞciĞle okreĞlo-
nej szerokoĞci posáuĪymy siĊ opcją Odniesienie.

Polecenie:

(Skala)

Wybierz obiekty: wskaĪ odcinek
Wybierz obiekty: wskaĪ áuk
Wybierz obiekty: E

NTER

Okreħl punkt bazowy: P1
Okreħl wspóđczynnik skali lub [Kopiuj Odniesienie]: o
Okreħl dđugoħè odniesienia: P1
Okreħl drugi punkt: P2
Okreħl nowæ dđugoħè lub [Punkty]: 90

Wskazując punkty P1 i P2 okreĞliáeĞ dáugoĞü odniesienia, a nastĊpnie wskazaáeĞ, Īe ta dáu-
goĞü ma byü równa 90.

110

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Obracanie

W celu obrócenia wybranych obiektów, kliknij ikonĊ

Obróü, w panelu ZmieĔ, na kar-

cie NarzĊdzia gáówne.

W odpowiedzi na „Wybierz obiekty:” wskaĪ
obiekty, które mają byü obrócone. Po zakoĔ-
czeniu wybierania obiektów naciĞnij E

NTER

spacjĊ lub prawy przycisk myszy. NastĊpnie
wskaĪ punkt bazowy, czyli punkt obrotu
„OkreĞl punkt bazowy:”. Wpisz kąt obrotu
albo wskaĪ go na ekranie „OkreĞl kąt obrotu
lub [Kopiuj Odniesienie]:”.

PamiĊtaj, Īe w AutoCAD-zie kąty są mierzone standardowo w kierunku przeciwnym
do ruchu wskazówek zegara.

Obróü drzwi o 90 stopni.

RZWI

Polecenie:

(Obróü)

Wybierz obiekty: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy: P3
OkreĞl kąt obrotu lub [Kopiuj Odniesienie]: 90

Modyfikacje obiektów

111

Odbicie lustrzane

Odbicie lustrzane uzyskasz po klikniĊciu ikony

Lustro, w panelu ZmieĔ, na kar-

cie NarzĊdzia gáówne.

Wybierz obiekty, które mają zostaü odbite „Wybierz obiekty:”, nastĊpnie wskaĪ pierwszy
„OkreĞl pierwszy punkt osi odbicia:” i drugi punkt osi odbicia „OkreĞl drugi punkt osi
odbicia:” oraz odpowiedz na pytanie, czy obiekty wzorcowe mają zostaü usuniĊte czy nie
„Wymazaü obiekty Ĩródáowe? [Tak Nie] <Nie>:”. Odbicie lustrzane jest bardzo czĊsto
wykorzystywane do rysowania elementów osiowo-symetrycznych. Wystarczy nary-
sowaü poáówkĊ takiego elementu, a drugą uzyskuje siĊ automatycznie za pomocą odbi-
cia lustrzanego.

Narysuj element pokazany na poniĪszym rysunku. Narysuj poáówkĊ; nastĊp-
nie skorzystaj z funkcji odbicia lustrzanego.

1.D

Polecenie:

(Lustro)

Wybierz obiekty: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz obiekty:

naciĞnij prawy przycisk myszy

OkreĞl pierwszy punkt osi odbicia: P3
OkreĞl drugi punkt linii odbicia lustrzanego: P4
Wymazaü obiekty Ĩródáowe? [Tak Nie] <Nie>:

NTER

Wykorzystując odbicie lustrzane narysuj obiekty przedstawione na rysunku.

112

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W trakcie rysowania dolnego rysunku zauwaĪ, Īe nie zawsze warto sztywno trzymaü siĊ
zasady rysowania jednej poáówki i stosowania lustra. Niektóre elementy warto naryso-
waü w caáoĞci, inne za pomocą lustra. Przed rozpoczĊciem rysowania zastanów siĊ, któ-
ra droga do osiągniĊcia celu jest najkrótsza.

W oparciu o kwadrat i linie konstrukcyjne pokazane z lewej stro-
ny, narysuj obiekty takie jak pokazane z prawej strony.

ODYFIKACJE

1.D

Modyfikacje

w praktyce

NINIEJSZYM ROZDZIALE ZAPOZNASZ SIĉ

z praktycznym

zastosowaniem narzĊdzi omówionych w poprzednim roz-
dziale. Narysujesz kilka prostych elementów wykorzy-
stując praktycznie omówione wczeĞniej polecenia: ucinania,
przedáuĪania, kopiowania, przesuwania i obracania.

Dowiesz  siĊ  m.in.  w  jaki  sposób  moĪna  narysowaü  na
ekranie wiĊcej  obiektów  niĪ  wydawaáoby  siĊ  to  potrzebne
na pierwszy rzut oka i póĨniej usunąü zbĊdne czĊĞci  ele-
mentów (i w ten sposób uzyskaü rezultat w szybszy spo-
sób). Nauczysz siĊ ponadto wykorzystywaü narysowane
wczeĞniej elementy do tworzenia nowych.

Zapoznasz siĊ równieĪ z pojĊciem linii konstrukcyjnych,
które uáatwiają rysowanie.

Wykonując üwiczenia zawarte w rozdziale z pewnoĞcią
nabierzesz wprawy w posáugiwaniu siĊ podstawowymi
poleceniami modyfikacji rysunku.

114

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W AutoCAD-zie czĊsto áatwiej jest narysowaü wiĊcej obiektów
i póĨniej usunąü zbĊdne czĊĞci elementów niĪ rysowaü dokáadnie to,
co ma siĊ znaleĨü na rysunku. Narysuj obiekt jak na poniĪszym
rysunku aby zapoznaü siĊ z tym sposobem postĊpowania.

ODPRAKT

0.D

Mimo posiadania umiejĊtnoĞci rysowania odcinka prostego i áuku
tworzenie takiego rysunku nie jest zbyt przyjemne. Element ten jest
na dodatek raczej prosty — w praktyce wielokrotnie spotkasz siĊ
z koniecznoĞcią rysowania wielu bardziej záoĪonych elementów.

ZauwaĪ, Īe powyĪszy element moĪe zostaü utworzony poprzez na-
rysowanie okrĊgu i prostokąta, a nastĊpnie usuniĊcie ich zbĊdnych
czĊĞci.

UsuniĊcie zbĊdnych kresek (dziĊki poznanej wczeĞniej operacji odcinania) nie przed-
stawia problemu. Wystarczy wybraü okrąg jako krawĊdĨ tnącą i odciąü prostokąt, a nastĊp-
nie wybraü pozostaáoĞü po prostokącie jako krawĊdĨ tnącą i uciąü zbĊdną czĊĞü okrĊgu.

Przystąp teraz do czĊĞci praktycznej. Wczytaj rysunek przykáadowy lub narysuj okrąg
i prostokąt. (Aby zachowaü zgodnoĞü z poniĪszym przykáadem narysuj prostokąt jako
poliliniĊ korzystając z ikony

(Prostokąt)).

Na początek utnij wystającą czĊĞü prostokąta.

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P1
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy

Modyfikacje w praktyce

115

Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P2
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

W ten sposób uzyskaáeĞ okrąg z czĊĞcią prostokąta umieszczoną w jego wnĊtrzu. Teraz
pozostaje usunąü czĊĞü okrĊgu z lewej strony. Poziome boki prostokąta bĊdą stanowiáy
krawĊdĨ tnącą.

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P3
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P4
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

Obiekt taki jak ten, który widaü z lewej strony poniĪszego rysunku
zmieĔ w obiekt pokazany z prawej strony. W tym przykáadzie obiekt
prostokąt zostaá narysowany za pomocą odcinków prostych (nie jest
to polilinia).

ODPRAKT

1.D

Najpierw narysuj dodatkowe áuki, które wyznaczą nowe granice obiektu. W tym celu
kliknij ikonĊ rysowania áuku wyznaczanego przez 3 punkty.

116

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(3 punkty)

OkreĞl punkt początkowy áuku lub [ĞrOdek]: P1
OkreĞl drugi punkt áuku lub [ĞrOdek Koniec]: o
OkreĞl Ğrodek áuku: P2
OkreĞl punkt koĔcowy áuku (przytrzymaj wciĞniĊty klawisz Ctrl, aby przeáączyü kierunek)
lub [Kąt DáugoĞü ciĊciwy]: P3

W analogiczny sposób narysuj drugi áuk. Wykorzystaj punkty P4, P5 i P6.

NastĊpnie za pomocą polecenia WYMAĩ, usuĔ niepotrzebne pionowe kreski.

Polecenie:

(WymaĪ)

Wybierz obiekty: P7
Wybierz obiekty: P8
Wybierz obiekty: E

NTER

Ostatnim etapem bĊdzie wydáuĪenie poziomych kresek.

Polecenie:

(WydáuĪ)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: E

NTER

Zwróü uwagĊ, Īe naciskając E

NTER

w odpowiedzi na proĞbĊ o wskazanie krawĊdzi gra-

nicznych spowodowaáes wybór wszystkich elementów na krawĊdzie graniczne i nie musisz
pojedynczo wskazywaü áuków.

Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P11
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P12
…

W analogiczny sposób wskaĪ pozostaáe koĔce odcinków poziomych. W ten sposób zmieni-
áeĞ caáy element.

Modyfikacje w praktyce

117

W narysowanym elemencie z wpustem przeksztaáü wpust na wypust.
WaĪne jest aby odlegáoĞü krawĊdzi wypustu od Ğrodka okrĊgu wyno-
siáa 80. Wpust narysuj polilinią!

ODPRAKT

2.D

ûwiczenie rozpoczniemy od narysowania linii konstrukcyjnej z lewej strony elementu.
Gdyby  naszym  celem  byáo  narysowanie  wypustu  o  dowolnych  wymiarach,  poáoĪenie
linii konstrukcyjnej nie miaáoby znaczenia. KoniecznoĞü zachowania wymiarów nieco
komplikuje  sprawĊ  —  ale  nie  za  bardzo.  Gdy  bĊdziesz  musiaá  narysowaü  elementy
o ĞciĞle okreĞlonych wymiarach, znajdujące siĊ  w  okreĞlonym  poáoĪeniu  wobec  innych,
docenisz moĪliwoĞci AutoCAD-a.

Sposób  dziaáania  bĊdzie  zawsze  uzaleĪniony  od  znanych  wielkoĞci.  W  naszym  przy-
padku widaü, Īe linia symbolizująca zewnĊtrzną powierzchniĊ wypustu jest oddalona
od  Ğrodka  okrĊgu  o  80  jednostek.  W  takiej  teĪ  odlegáoĞci  od  Ğrodka  umieĞcimy  liniĊ
konstrukcyjną.  Jak  to  zrobiü?  Najlepiej  wykorzystaü  obiekt,  który  juĪ  istnieje  —  w  na-
szym przypadku okrąg. PoniewaĪ linia ma byü oddalona od Ğrodka okrĊgu o 80 jednostek,
najlepiej narysowaü ją w Ğrodku okrĊgu i póĨniej przesunąü w lewo o 80 jednostek.

Rozpocznij rysowanie linii konstrukcyjnej.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: cen
z P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: naciĞnij F8, aby wáączyü tryb ortogonalny, póĨniej
wskaĪ dowolny punkt powyĪej, np. P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

W ten sposób narysowaáeĞ liniĊ konstrukcyjną, której wspóárzĊdna x równa jest wspóá-
rzĊdnej Ğrodka okrĊgu. ZauwaĪ, Īe nie interesuje CiĊ bezwzglĊdne poáoĪenie ani Ğrodka
okrĊgu ani linii konstrukcyjnej. WaĪne jest ich poáoĪenie wzglĊdem siebie.

118

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Teraz przesuĔ narysowaną liniĊ konstrukcyjną o 80 jednostek w lewo i „trochĊ w dóá”,
np. o 40 jednostek.

Polecenie

(PrzesuĔ)

Wybierz obiekty: P3
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>: –80,–40
OkreĞl drugi punkt lub<uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcie>: E

NTER

Zwróü uwagĊ, Īe podaáeĞ ujemne wartoĞci: –80 oraz –40, co spowodowaáo przesuniĊcie
w lewo (–80) oraz w dóá (–40).

NastĊpnym krokiem jest wydáuĪenie poziomych odcinków tak, by siĊgaáy aĪ do linii
konstrukcyjnej. W tym celu posáuĪysz siĊ funkcją wydáuĪania.

Polecenie:

(WydáuĪ)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P4
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P5
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P6
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: E

NTER

Pozostaje juĪ tylko usuniĊcie zbĊdnych, wystających czĊĞci. W tym celu posáuĪymy siĊ
funkcją ucinania.

Modyfikacje w praktyce

119

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P7
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P8
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: E

NTER

W analogiczny sposób odetnij wystające czĊĞci linii konstrukcyjnej.

Nie musisz wybieraü po raz drugi ikony polecenia. JeĪeli w obszarze dialogowym
na dole ekranu widniaá bĊdzie komunikat: „Polecenie:”, a ty naciĞniesz E

NTER

, spacjĊ

lub prawy przycisk myszy, to AutoCAD powtórzy ostatnio wykonywane polecenie.

Polecenie: E

NTER

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P9
Wybierz obiekty: P10
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P11
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]: P12
Wybierz obiekt do wydáuĪenia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do uciĊcia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE Cofaj]:

NTER

Na zakoĔczenie nadaj narysowanemy pionowemu odcinkoi gruboĞü kreski 0,5 za po-
mocą listy rozwijanej.

120

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Korzystaj z gotowych elementów

AutoCAD daje do dyspozycji moĪliwoĞü áatwego wykorzystania narysowanych wczeĞniej
elementów. Wiesz juĪ, Īe poszczególne elementy moĪna kopiowaü i umieszczaü w innych
obszarach rysunku. W sytuacjach, w których nowo rysowany element róĪni siĊ nie-
znacznie od juĪ istniejącego, kopiowanie jest równieĪ przydatne — czĊsto áatwiej zmo-
dyfikowaü istniejący juĪ element niĪ rysowaü go od początku.

Narysuj obiekt jak na poniĪszym rysunku.

ODPRAKT

3.D

Obiekt skáada siĊ z dwóch podobnych elementów.
Wystarczy narysowaü jeden z nich, a nastĊpnie sko-
piowaü, kopiĊ zmniejszyü, obróciü, odpowiednio prze-
sunąü, odciąü, dorysowaü okrąg i gotowe.

Rozpocznij od narysowania elementu podstawowe-
goo, skáadającego siĊ z trzech odcinków i jednego
áuku. NastĊpnie skopiuj narysowany element korzy-
stając z narzĊdzia kopiowania.

Polecenie:

(Kopiuj)

Wybierz obiekty: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie Tryb] <PrzesuniĊcie>: P3
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk] <uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcia>: P4
OkreĞl drugi punkt lub [Szyk ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Zmniejsz skopiowany element do 80% jego wielkoĞci. Wykorzystaj do tego celu uchwyty
lub polecenie

SKALA sáuĪące do zmiany wielkoĞci obiektów. Tym razem — dla

odmiany — wpisz polecenie z klawiatury.

Modyfikacje w praktyce

121

Polecenie: SKALA
Wybierz obiekty: P5
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P6
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy: P7
OkreĞl wspóáczynnik skali lub [Kopiuj Odniesienie] <1.2>: 0.8

Zwróü uwagĊ, Īe wspóáczynnik skali wpisujemy 0.8 z kropką, a nie z przecinkiem!
W Autocad-ie przecinek zarezerwowany jest do oddzielania wspóárzĊdnych.

NastĊpnie obróü element. Skorzystaj w tym celu z ikony obracania znajdującej siĊ
w panelu Modyfikuj (karta NarzĊdzia gáówne).

Polecenie:

(Obróü)

Wybierz obiekty: P8
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P9
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy: P10
OkreĞl kąt obrotu lub [Kopiuj Odniesienie] <45>: P11

Po wykonaniu obrotu pozostaje do wykonania przesuniĊcie elementu. Trzeba to zrobiü
tak aby Ğrodek elementu obróconego pokrywaá siĊ dokáadnie ze Ğrodkiem pierwowzoru.

Wybierz ikonĊ przesuwania.

122

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(PrzesuĔ)

Wybierz obiekty: P12
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P13
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt bazowy lub [PrzesuniĊcie] <PrzesuniĊcie>: cen
z P14
OkreĞl drugi punkt lub<uĪyj pierwszego punktu jako przesuniĊcie>: cen
z P15

NastĊpnie wytnij zbĊdne fragmenty odcinków. Kliknij ikonĊ odcinania

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P16
Wybierz obiekty: P17
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P18
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P19
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

Na zakoĔczenie pozostaáo jeszcze dorysowanie okrĊgu. Jego Ğrodek powinien byü umie-
szczony w Ğrodku áuku (wykorzystaj punkt charakterystyczny CEN).

Modyfikacje w praktyce

123

Narysuj obiekty przedstawione na poniĪszych rysunkach.

124

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W oparciu o kwadrat i linie konstrukcyjne pokazane z lewej
strony, narysuj obiekty takie jak pokazane z prawej strony.

ODYFIKACJE

2.D

Szerokoćç

linii

YKONANIE RYSUNKU

zgodnie z normami rysunkowymi

wymaga zastosowania wáaĞciwych szerokoĞci linii rysun-
kowych.  Przykáadowo,  widoczne  zarysy  i  krawĊdzie  wi-
doków  i  przekrojów,  poáoĪenie  páaszczyzn  przekrojów
rysujemy  linią  grubą;  linie  wymiarowe,  kreskowania,
linie Ğrodkowe i linie symetrii rysujemy linią cienką.

W AutoCAD-zie prawie kaĪdemu obiektowi moĪna nadaü
wybraną  szerokoĞü  linii  za  pomocą  wygodnej  i  áatwej
w obsáudze listy rozwijanej. KaĪdy nowo tworzony obiekt
rysowany  jest  za  pomocą  bieĪącej  szerokoĞci  linii.  Szero-
koĞü  linii  przypisaną  do  obiektu  moĪna  w  kaĪdej  chwili
zmieniü.

SzerokoĞü linii moĪe byü widoczna na ekranie, co spra-
wia, Īe rysunek jest czytelny oraz uáatwia proces sprawdza-
nia rysunku przed wydrukiem. Specjalny przeáącznik
umoĪliwia wáączenie i wyáączenie wyĞwietlania szerokoĞci
linii na ekranie w dowolnym momencie.

DziĊki  moĪliwoĞci  narysowania  kaĪdego  obiektu  za  po-
mocą  róĪnych  linii  o  róĪnej  szerokoĞci  uĪytkownik  ma
sposobnoĞü róĪnicowania rysunku (bez koniecznoĞci nad-
uĪywania polilinii i stosowanego we wczesnych wersjach
AutoCAD-a  bazowania  na  kolorach,  którym  przypisy-
wano szerokoĞü linii plotera dopiero podczas wydruku).

126

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

BieĪącą szerokoĞü linii wybieramy z listy rozwijanej znajdującej siĊ we wstąĪce, na
karcie NarzĊdzia gáówne, w panelu WáaĞciwoĞci.

Wybór szerokoĞci linii z listy rozwijanej. SzerokoĞü linii widoczna na ekranie

(po prawej) i niewidoczna w rysunku po lewej

Aby zmieniü szerokoĞü linii istniejącego obiektu, wybierz go kursorem, a nastĊpnie zmieĔ
szerokoĞü linii za pomocą listy rozwijanej gruboĞci kresek.

SzerokoĞü linii widoczna jest na ekranie, gdy wáączony jest przeáącznik

PokaĪ/

ukryj szerokoĞü linii znajdujący siĊ na dolnej linii statusowej ekranu. JeĞli przeáącz-
nik ten zostanie wyáączony, wszystkie obiekty bĊdą wyĞwietlane na ekranie linią cienką.
Przeáącznik ten normalnie nie jest wyĞwietlany na linii statusowej, aby staá siĊ on widoczny
kliknij najpierw ikonĊ

Dostosowanie i wybierz pozycjĊ SzerokoĞü linii.

Szerokoćç linii

127

Narysuj obiekt, a nastĊpnie nadaj mu szerokoĞü linii równą 0.5 mm.

Polecenie: wskaĪ obiekt
Wybierz z listy rozwijanej SzerokoĞü linii (znajdującej siĊ na karcie NarzĊdzia
gáówne w panelu WáaĞciwoĞci) szerokoĞci linii 0.5 mm
NaciĞnij klawisz E

w celu usuniĊcia zaznaczenia obiektów

JeĪeli nie widaü zmiany szerokoĞci linii obiektu, wáącz przeáącznik

PokaĪ/ukryj sze-

rokoĞü linii znajdujący siĊ na dole ekranu. Spowoduje to wyĞwietlanie szerokoĞci linii na
ekranie.

Znormalizowane szerokoĞci linii stosowane przy wykonywaniu rysunków technicznych
przedstawia poniĪsza tabela.

Grupa linii

0,25

0,35

0,5

0,7

1,0

1,4

2,0

Cienkie

0,13

0,18

0,25

0,35

0,5

0,7

1,0

Grube

0,25

0,35

0,5

0,7

1,0

1,4

2,0

Zalecane grupy linii to: 0,5 i 0,7

128

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Linie

przerywane

ODCZAS RYSOWANIA

NIEJEDNOKROTNIE

spotkasz siĊ

z koniecznoĞcią zastosowania róĪnego rodzaju linii prze-
rywanych (nieciągáych). Inną linią narysujesz niewidoczną
ĞciankĊ, inną zaĞ liniĊ symetrii. AutoCAD daje uĪytkow-
nikowi do wyboru wiele rodzajów linii przerywanych.

Obiekty mogą byü rysowane liniami róĪnego rodzaju, np.
linią kreskową, punktową, dwupunktową, itd. Rodzaj linii
dla nowych obiektów moĪna ustaliü za pomocą listy roz-
wijanej rodzajów linii.

Masz moĪliwoĞü wybrania konkretnego rodzaju linii nie-
ciągáej (kreskowa, punktowa, itp.) lub rodzaju logicznego:
JakWarstwa lub JakBlok. Przypisanie linii rodzaju
JakWarstwa spowoduje, Īe nowe obiekty bĊdą rysowane
rodzajem linii warstwy, na której zostaną umieszczone.
Przypisanie rodzaju linii JakBlok spowoduje, Īe nowe
obiekty bĊdą przejmowaáy rodzaj linii od bloków, w skáad
których wejdą.

Standardowo  dostĊpne  są  tylko  linie:  JakWarstwa,
JakBlok i Ciągáy. Aby skorzystaü z innych rodzajów linii,
naleĪy je najpierw wczytaü za pomocą okna dialogowego
wywoáywanego  poleceniem  RODZLIN.  Po  wybraniu  od-
powiedniej  opcji  na  ekranie  pojawi  siĊ  okno  dialogowe
MenedĪer rodzajów linii umoĪliwiające wczytanie i wybór
rodzaju linii.

130

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysowanie linii przerywanych

BieĪący rodzaj linii moĪna wybraü z listy rozwijanej znajdującej siĊ we wstąĪce, na karcie
NarzĊdzia gáówne, w panelu WáaĞciwoĞci.

Wybór rodzaju linii za pomocą listy rozwijanej

Początkowo na liĞcie widoczne bĊdą tylko 3 rodzaje linii: JakWarstwa, JAkBlok i Ciągáy.
Aby udostĊpniü wiĊcej rodzajów linii przerywanych, naleĪy je wczytaü z dysku. Do-
piero po wczytaniu bĊdą one dostĊpne na liĞcie rozwijanej.

Aby wczytaü z dysku linie przerywane, wybierz z listy rozwijanej opcjĊ Inny... Spo-
woduje to uruchomienie menedĪera rodzajów linii. Kliknij przycisk Wczytaj...

Wybór rodzajów linii przeznaczonych do wczytania

Linie przerywane

131

WskaĪ rodzaje linii przerywanych, które chcesz wczytaü. Aby wybraü do wczytania
wszystkie linie znajdujące siĊ w bibliotece, naciĞnij prawy przycisk myszy i wybierz z me-
nu kontekstowego Wybierz wszystko. Na zakoĔczenie kliknij przycisk OK.

Po wczytaniu rodzajów linii moĪna zacząü z nich korzystaü. Aby móc uĪywaü linii okreĞlo-
nego rodzaju, naleĪy wybraü je z listy rozwijalnej rodzajów linii. Wybrany rodzaj linii
staje siĊ rodzajem bieĪącym i wszystkie nowe obiekty bĊdą rysowane przy jego uĪyciu.

Rodzaje linii zapisywane są z rysunkiem. JeĞli raz wczytasz do rysunku okreĞlone rodzaje
linii, to póĨniej, po ponownym wczytaniu tego rysunku z dysku, rodzaje te bĊdą dostĊpne
od razu.

Zmiana rodzaju linii

Istnieje moĪliwoĞü zmiany rodzaju linii przypisanego do obiektu. Aby go zmieniü,
kliknij obiekt i wybierz z listy rozwijanej rodzaj linii tego obiektu. Wyboru moĪesz do-
konaü korzystając z listy rozwijanej rodzajów linii umieszczonej we wstąĪce lub w oknie
szybkich wáaĞciwoĞci obiektu. JeĪeli poĪądany rodzaj linii nie jest widoczny na liĞcie, to
naleĪy go wczytaü za pomocą okna dialogowego rodzajów linii.

Aby zmieniü rodzaj linii obiektu, moĪna równieĪ posáuĪyü siĊ równieĪ menedĪerem wáa-
ĞciwoĞci obiektów. W tym celu kliknij obiekt, naciĞnij prawy przycisk myszy i wybierz
z menu kontekstowego opcjĊ WáaĞciwoĞci, a nastĊpnie zmieĔ wáaĞciwoĞü Rodzaj
lini.

Narysuj linią przerywaną prostokąt, nastĊpnie narysuj linią ciągáą drugi prostokąt.

Prostokąty narysowane róĪnym rodzajem linii

Wybierz z listy rozwijanej rodzajów linii opcjĊ Inny...
Kliknij przycisk Wczytaj...
NaciĞnij prawy przycisk myszy i wybierz z menu kontekstowego Wybierz wszystko
Kliknij OK
Ponownie kliknij OK

132

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wybierz z listy rozwijanej rodzajów linii liniĊ przerywaną Kreskowa. W ten sposób
ten rodzaj linii stanie siĊ bieĪącym rodzajem linii, którym rysowane bĊdą wszystkie
nowe obiekty.

W tradycyjny sposób narysuj prostokąt. BĊdzie on rysowany linią przerywaną.

Aby narysowaü linią ciągáą drugi prostokąt musisz przywróciü ten rodzaj linii. Wy-
bierz z listy rozwijalnej na górze ekranu rodzaj JakWarstwa i narysuj drugi prostokąt.

Dokáadnie rzecz biorąc JakWarstwa nie jest rodzajem linii ciągáej, tylko takim samym
rodzajem linii jak ten okreĞlony dla warstwy, na której leĪy rysowany obiekt. PoniewaĪ
nie zapoznaáeĞ siĊ jeszcze z rozdziaáem poĞwiĊconym warstwom, traktuj wiĊc na razie
ten rodzaj linii jako liniĊ ciągáą.

JeĪeli bĊdziesz chciaá ponownie rysowaü liniĊ przerywaną lub inną liniĊ nieciągáą, po-
wtórz opisaną wyĪej procedurĊ (za wyjątkiem wczytywania z dysku rodzajów linii,
które trzeba wykonaü tylko raz w rysunku).

Kreska narysowana jest linią ciągáą. ZmieĔ ją na liniĊ przerywaną.

Zmiana rodzaju linii istniejącego obiektu

Najpierw wczytaj definicjĊ linii przerywanej.
W tym celu wybierz z listy rozwijanej rodzajów linii opcjĊ Inny...
Kliknij przycisk Wczytaj...
Wybierz liniĊ przerywaną Kreskowa
Kliknij OK
Ponownie kliknij OK

Zmiana typu linii w oknie szybkich wáaĞciwoĞci

WskaĪ odcinek na ekranie i wybierz wybierz w oknie szybkich wáaĞciwoĞci obiektu liniĊ
przerywaną Kreskowa.

Linie przerywane

133

Okno to pojawi siĊ na ekranie automatycznie, o ile w linii statusowej pozostanie wáączony
przeáącznik

Szybkie WáaĞciwoĞci. Tryb szybkich wáaĞciwoĞci moĪna równieĪ

wáączyü (i wyáączyü) za pomocą kombinacji klawiszy C

TRL

-S

HIFT

-P. Przeáącznik Szybkie

WáaĞciwoĞci normalnie nie jest wyĞwietlany na linii statusowej, aby staá siĊ on widoczny
kliknij najpierw ikonĊ

Dostosowanie i a nastĊpnie wybierz pozycjĊ Szybkie Wáa-

ĞciwoĞci.

Prostokąt i okrąg narysowane są linią przerywaną. ZmieĔ gĊstoĞü
wszystkich linii na rysunku na 2 razy rzadsze.

TSCALE

1.D

Globalna zmiana gĊstoĞci wszystkich linii nieciągáych

Polecenie: RLSKALA
Podaj nowy wspóáczynnik skali rodzaju linii: 2

Polecenie RLSKALA sáuĪy do globalnej zmiany gĊstoĞci linii przerywanych.

Prostokąt i okrąg narysowane są linią przerywaną. ZmieĔ gĊstoĞü
linii jednego okrĊgu na rysunku na 2 razy mniejszą. GĊstoĞü pozo-
staáych linii przerywanych nie ma ulec zmianie.

TSCALE

2.D

Zmiana gĊstoĞci linii przerywanych wybranego obiektu (okrĊgu)

W celu zmiany rodzaju linii wykorzystaj menedĪer wáaĞciwoĞci.
WskaĪ okrąg. Zostanie on podĞwietlony.
Kliknij prawy przycisk myszy.
Wybierz z menu kontekstowego opcjĊ WáaĞciwoĞci.
ZmieĔ wáaĞciwoĞü Skala rodzaju lini na 2.

134

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wczytaj rysunek i zmieĔ rodzaj linii jak na poniĪszym rysunku.

LP1.D

Szyk koãowy

prostokðtny

OLECENIE

SZYK

POWIELA ISTNIEJĄCE ELEMENTY

i usta-

wia je w okreĞlonej liczbie wierszy i kolumn albo roz-
mieszcza kopie obiektów na okrĊgu lub áuku. Szyk wyko-
rzystywany jest w przypadku, gdy powtarzający siĊ, iden-
tyczny element musi zostaü regularnie rozmieszczony na
rysunku. DziĊki tej moĪliwoĞci uĪytkownik moĪe áatwo
i szybko kopiowaü wybrany element i wielokrotnie umiesz-
czaü go na rysunku w okreĞlony z góry sposób.

Szyk skáadający siĊ z obiektów rozmieszczonych w okre-
Ğlonej liczbie wierszy i kolumn nazywamy szykiem prosto-
kątnym (lub tablicą prostokątną). UĪytkownik wskazuje
obiekt przeznaczony do kopiowania i okreĞla odlegáoĞci
miĊdzy obiektami szyku w pionie oraz w poziomie.

Szyk skáadający siĊ z obiektów rozmieszczonych na okrĊgu
lub áuku nazywamy szykiem koáowym (lub biegunowym).
UĪytkownik wskazuje obiekt przeznaczony do kopiowania,
punkt Ğrodkowy szyku oraz okreĞla liczbĊ obiektów i kąt
do wypeánienia. MoĪna równieĪ okreĞliü kąt pomiĊdzy
sąsiednimi elementami szyku. Szyk koáowy umoĪliwia
opcjonalne obracanie kopiowanych obiektów.

Przed utworzeniem szyku moĪna skorzystaü z podglądu,
który pozwala na upewnienie siĊ, czy parametry szyku
zostaáy dobrane we wáaĞciwy sposób.

136

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Aby uruchomiü polecenie sáuĪące do tworzenia szyku, wybierz ikonĊ
szyku prostokątnego lub biegunowego (panel ZmieĔ, karta NarzĊdzia
gáówne).

NarzĊdzie sáuĪące do tworzenia szyku znajduje siĊ w panelu ZmieĔ

Po uaktywnieniu polecenia i wybraniu obiektów (oraz okreĞleni punktu centralnego w przy-
padku szyku biegunowego), na wstąĪce pojawi siĊ dodatkowa karta Tworzenie szyku
umoĪliwiająca dobór parametrów szyku. Istnieje moĪliwoĞü utworzenia szyku prostokąt-
nego lub biegunowego (koáowego).

Szyk prostokątny (po lewej) i szyk koáowy (po prawej)

Szyk koãowy i prostokðtny

137

Szyk prostokðtny

Szyk prostokątny umoĪliwia powielenie istniejących obiektów wzorcowych i rozmie-
szczenie ich w okreĞlonej liczbie rzĊdów i kolumn. UĪytkownik okreĞla równieĪ odle-
gáoĞci miĊdzy obiektami w pionie i w poziomie. Szyk prostokątny wykorzystywany jest
w przypadku, gdy powtarzający siĊ identyczny element musi zostaü regularnie rozmiesz-
czony na rysunku.

Karta sáuĪąca do tworzenia szyku prostokątnego

UĪytkownik okreĞla, ile obiektów ma zostaü rozmieszczonych w pionie (Wiersze)
i w poziomie (Kolumny). Rozmieszczenie obiektów w szyku okreĞlasz podając odlegáo-
Ğci miĊdzy wierszami (OdlegáoĞü miĊdzy wierszami) oraz miĊdzy kolumnami (Odle-
gáoĞü miĊdzy kolumnami).

Po okreĞleniu parametrów szyku, zamknij kartĊ tworzenia szyku klikając przycisk
Zamknij szyk (po prawej stronie karty).

Narysuj okna. Najpierw narysuj jedno okno, czyli prostokąt (polilinia).
NastĊpnie za pomocą szyku prostokątnego dorysuj pozostaáe okna.

1.D

Polecenie:

(Szyk prostokątny)

Wybierz obiekty: wskaĪ okno
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy

W polu Wiersze wpisz 2
PoniĪej, w polu MiĊdzy, wpisz 360
W polu Kolumny wpisz 4
PoniĪej, w polu MiĊdzy, wpisz 360

Kliknij przycisk Zamknij szyk

138

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Szyk biegunowy

Szyk biegunowy umoĪliwia powielenie istniejących obiektów wzorcowych i rozmieszcze-
nie ich na okrĊgu lub áuku. UĪytkownik okreĞla liczbĊ obiektów oraz kąt wypeánienia
szyku. Szyk koáowy umoĪliwia obracanie kopiowanych obiektów.

Karta sáuĪąca do tworzenia szyku biegunowego

Zwróü uwagĊ, Īe kąty mierzone są w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
Obiekty rozmieszczane za pomocą szyku koáowego mogą, lecz nie muszą byü obracane.

Narysuj przedstawiony na rysunku element.

2.D

Polecenie:

(Szyk biegunowy)

Wybierz obiekty: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl punkt centralny szyku lub [punkt Bazowy OĞ obrotu]: cen
z P3
W polu Elemeny: wpisz 12
Upewnij siĊ, Īe w polu

Kąt wypeánienia: widnieje 360

Upewnij siĊ, Īe wáączony jest przeáącznik Obracanie elementów
Kliknij przycisk Zamknij szyk.

Szyk koãowy i prostokðtny

139

Narysuj obiekty pokazane na poniĪszych rysunkach wykorzystując szyk.

140

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Uchwyty

obiektów

EĩELI WSKAĩESZ OBIEKT NA EKRANIE

, to zostanie on pod-

Ğwietlony (czyli narysowany przerywaną kreską). W wy-
branych punktach wskazanego obiektu pojawią siĊ uchwy-
ty, czyli maáe niebieskie kwadraty.

Rozmieszczenie uchwytów zaleĪy od rodzaju wybranego
obiektu: w innych miejscach znajdują siĊ uchwyty odcinka,
w innych okrĊgu, itd. Na przykáad, po wskazaniu odcin-
ka uchwyty pojawią siĊ na jego koĔcach oraz w Ğrodku.

Uchwyty odcinka

Uchwyty umieszczone są zwykle w charakterystycznych
punktach obiektów. MoĪna zmieniaü poáoĪenie i ksztaát
obiektu na rysunku poprzez zmianĊ poáoĪenia wybranych
uchwytów.

142

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Edycja za pomocð uchwytów

Uchwyty umoĪliwiają: rozciąganie, przesuwanie, obracanie, zmianĊ wielkoĞci i odbicie
lustrzane obiektów. Po ich uaktywnieniu wáączona zostaje automatycznie funkcja roz-
ciągania.

Po wskazaniu uchwytu, naciskając spacjĊ uaktywniasz kolejno róĪne funkcje edycyjne: roz-
ciąganie, przesuwanie, obracanie, zmianĊ wielkoĞci (skalowanie), odbicie lustrzane.

Rozciąganie

Przesuwanie

Obracanie

Skalowanie

Odbicie lustrzane

Uchwyty obiektów

143

Wykorzystanie uchwytów podczas edycji zapewnia jej duĪą dokáadnoĞü.
ZmieĔ ksztaát uzyskanego obiektu na nastĊpujący:

U1.D

PrzesuniĊcie koĔca odcinka za pomocą uchwytów

Aby w czasie przesuniĊcia koniec dolnego odcinka dokáadnie trafiá dokáadnie w koniec
odcinka górnego moĪesz wykorzystaü uchwyty. W tym celu uaktywnij uchwyty zarów-
no na odcinku dolnym jak i górnym.

Uchwyty zostaáy uaktywnione na górnym oraz dolnym odcinku

NastĊpnie kliknij uchwyt, który ma byü przesuniĊty.

Wybrany zostaá koĔcowy uchwyt poáoĪony na dolnym odcinku

WskaĪ nowe poáoĪenie tego uchwytu na koĔcu odcinka górnego.

Obiekt po przesuniĊciu uchwytu

Wybór wielu uchwytów

Istnieją sytuacje, w których wybraü trzeba nie jeden ale kilka uchwytów. PoniĪszy przykáad
przedstawia taką wáaĞnie sytuacjĊ.

144

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rozciągnij obiekt tak jak pokazano to na poniĪszym rysunku.

U2.D

RozciągniĊcie obiektu za pomocą uchwytów

Rozpoczynasz tradycyjnie od wskazania elementów, które podlegaü bĊdą modyfikacjom.

Uchwyty zostaáy uaktywnione na górnym, dolnym oraz prawym pionowym odcinku

Uaktywnij uchwyty. Aby rozciągnąü równoczeĞnie caáy element, powinieneĞ wybraü za-
równo górny jak i dolny uchwyt prawego pionowego odcinka. Aby tego dokonaü, naciĞnij
klawisz S

HIFT

i przytrzymując go wskaĪ pierwszy uchwyt. Kolor tego uchwytu powinien

zmieniü siĊ na czerwony.

Wybór pierwszego uchwytu (z klawiszem S

HIFT

)

NastĊpnie, caáy czas przyciskając klawisz S

HIFT

, wskaĪ dolny uchwyt. Kolor dolnego

uchwytu powinien zmieniü siĊ na czerwony.

Wybór drugiego uchwytu (z klawiszem S

HIFT

)

PuĞü klawisz S

HIFT

i wskaĪ ponownie dolny uchwyt. NastĊpnie rozciągnij obiekt w prawo.

Obiekt po rozciągniĊciu za pomocą uchwytów

Uchwyty obiektów

145

W celu uaktywnienia uchwytów najáatwiej jest posáuĪyü siĊ wyborem za pomocą okna.
WskaĪ punkt poáoĪony poniĪej obiektu z prawej strony i zaznacz obszar, w którym
mają znaleĨü siĊ obiekty, których uchwyty chcesz uaktywniü.

Na poniĪszych rysunkach pokazano obiekty przed i po modyfikacji. Najpierw narysuj
obiekt (taki jak w lewej kolumnie) wykorzystując odcinki. NastĊpnie przeksztaáü go
w element pokazany w kolumnie prawej wykorzystując uchwyty do osiągniĊcia celu.

146

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Informacje

o rysunku

STNIEJE KILKA POLECEē

, które odpowiadają na zapytania

uĪytkownika dotyczące odlegáoĞci i pola powierzchni obie-
któw znajdujących siĊ na rysunku.

AutoCAD moĪe wyĞwietliü wspóárzĊdne wskazanego pun-
ktu, pole powierzchni i obwód obszaru okreĞlonego przez
ciąg wskazanych na ekranie punktów lub istniejący obiekt.
MoĪna równieĪ uzyskaü informacjĊ jaka jest odlegáoĞü
miĊdzy wskazanymi punktami (na páaszczyĨnie oraz
w przestrzeni).

148

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

NarzĊdzia przeznaczone do pozyskiwania informacji o rysunku zostaáy zgrupowane w pa-
nelu NarzĊdzia, na karcie NarzĊdzia gáówne.

NarzĊdzia sáuĪące do pozyskiwania informacji dotyczących rysunku

Odlegãoćç miõdzy punktami

Aby dowiedzieü siĊ, jaka jest odlegáoĞü miĊdzy dwoma wybranymi punktami na ry-
sunku wybierz ikonĊ

OdlegáoĞü.

NastĊpnie wskaĪ pierwszy punkt „OkreĞl pierwszy punkt:” i drugi punkt „OkreĞl dru-
gi punkt lub [Wiele punktów]:”. AutoCAD wyĞwietli odlegáoĞü miĊdzy punktami na
rysunku oraz w oknie tekstowym.

Pomiar odlegáoĞci miĊdzy punktami

Informacje o rysunku

149

Promieý

Aby dowiedzieü siĊ, jaki jest promieĔ i Ğrednica okrĊgu lub áuku wybierz ikonĊ
PromieĔ. NastĊpnie wskaĪ promieĔ lub áuk przeznaczony do zmierzenia „Wybierz áuk
lub okrąg:”.

Pomiar promienia i Ğrednicy okrĊgu

Kðt

Skorzystaj z ikony

Kąt w celu zmierzenia kąta miĊdzy dwoma odcinkami, kąta

rozwarcia áuku lub wycinka okrĊgu. WskaĪ obiekt przeznaczony do zmierzenia
„Wybierz áuk, okrąg, liniĊ lub <OkreĞl wierzchoáek>:”.

Pomiar kąta

JeĞli w odpowiedzi na ostatnie pytanie wciĞniesz E

NTER

, to bĊdziesz mógá wskazaü na

ekranie kąt przeznaczony do mierzenia. Najpierw wskaĪ jego wierzchoáek, a nastĊpnie
dwa punkty.

Pole powierzchni i obwód

Aby dowiedzieü siĊ jakie jest pole powierzchni i obwód zamkniĊtego obszaru, kliknij
ikonĊ

Obszar. NastĊpnie wskaĪ ciąg punktów, które wyznaczą mierzony obszar.

ZakoĔcz wskazywanie punktów naciskając E

NTER

. Po wskazaniu punktów AutoCAD

wyĞwietli na ekranie oraz w oknie poleceĔ zmierzone pole powierzchni oraz obwód.

150

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Aby zmierzyü pole powierzchni i obwód wskazanego na ekranie obiektu (a nie obszaru
wyznaczonego przez ciąg punktów) skorzystaj z opcji Obiekt.

Pomiar pola powierzchni i obwodu wskazanego obszaru

Oblicz pole powierzchni i obwód trójkąta wyznaczonego przez Ğrodki
trzech okrĊgów.

OLE

1.D

Polecenie:

(Obszar)

OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt Dodaj pole odeJmij pole WyjdĨ]
<Obiekt>: cen
z P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk DáugoĞü Cofaj]: cen
z P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk DáugoĞü Cofaj]: cen
z P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk DáugoĞü Cofaj]: E

NTER

Pole powierzchni = 735258.2995, obwód = 3909.2271

Pole powierzchni trójkąta wynosi 735258, a jego obwód 3909.

Informacje o rysunku

151

Oblicz pole powierzchni i obwód polilinii.

OLE

2.D

Polecenie:

(Obszar)

OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt Dodaj pole odeJmij pole WyjdĨ]
<Obiekt>: o
Wybierz obiekty: P1
Pole powierzchni = 1290569.1959, obwód = 6321.4130
Zignorowano szerokoĞü polilinii podczas obliczania pola powierzchni.

Oblicz pole powierzchni koáa z wyciĊtym z niego obszarem prosto-
kątnym. Prostokąt jest polilinią.

OLE

3.D

Polecenie:

(Obszar)

OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt Dodaj pole odeJmij pole WyjdĨ]
<Obiekt>: d
OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt odeJmij pole WyjdĨ]: o
(DODAWANIE) Wybierz obiekty: P1
Pole powierzchni = 55056.8875, obwód = 831.7844
Caákowite pole powierzchni = 55056.8875
(DODAWANIE) Wybierz obiekty: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt odeJmij pole WyjdĨ]: j
OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt Dodaj pole WyjdĨ]: o
(ODEJMOWANIE) Wybierz obiekty: P2
Pole powierzchni = 14101.6092, obwód = 498.5806
Caákowite pole powierzchni = 40955.2783
(ODEJMOWANIE) Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt naroĪnika lub [Obiekt Dodaj]: E

NTER

152

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Oblicz pola powierzchni przekrojów przedstawionych na poniĪszym
rysunku.

OLE

4.D

Kreskowanie

UTO

CAD

UMOĩLIWIA AUTOMATYCZNE

zakreskowanie

wybranego obszaru  za  pomocą  jednego  ze  standardowych
wzorów kreskowania, np. kreskami ukoĞnymi, kratką, itp.
Program  daje  uĪytkownikowi  do  dyspozycji  wiele  stan-
dardowych, predefiniowanych wzorów kreskowaĔ. Oprócz
moĪliwoĞci wyboru wzoru uĪytkownik ma moĪliwoĞü okre-
Ğlenia wspóáczynnika skali, kąta obrotu kreskowania, kolo-
ru  kreskowania  i  koloru  táa  kreskowania.  Istnieje  równieĪ
moĪliwoĞü  wypeánienia  zamkniĊtego  obszaru  jednolitym
kolorem  (dziĊki  zastosowaniu  wzoru kreskowania Solid)
oraz wypeánieniem gradientowym.

Granica obszaru przeznaczonego do zakreskowania jest
wyznaczana przez program automatycznie po wskazaniu
punktu wewnątrz tego obszaru.

Przed wykonaniem kreskowania moĪna obejrzeü oczeki-
wane efekty na ekranie i oceniü, czy dobrane wczeĞniej
parametry speániają oczekiwania. JeĪeli nie, moĪna je bez
trudu zmieniü i ponawiaü próby aĪ do uzyskania zadowala-
jących rezultatów.

MoĪna równieĪ nakazaü odczytanie parametrów kresko-
wania pochodzących z innego, istniejącego juĪ w rysunku
kreskowania (tzw. dziedziczenie parametrów kreskowania).

154

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W zaleĪnoĞci od wyboru granicy kreskowania moĪna uzyskaü róĪne efekty procesu kre-
skowania, co ilustruje poniĪszy rysunek.

Przykáadowe kreskowania (granica kreskowania wskazana linią pogrubioną)

Aby rozpocząü kreskowanie, kliknij ikonĊ kreskowania

Kreskowanie

znajdującą siĊ w panelu Rysuj, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Wáączony zostanie tryb kreskowania i we wstąĪce pojawi siĊ nowa karta Tworzenie kre-
skowania zawierająca narzĊdzia umoĪliwiające wskazanie obszaru przeznaczonego do
zakreskowania, dobranie parametrów, podgląd i wykonanie kreskowania.

Karta tworzenia kreskowania Tworzenie kreskowania

Po ustawieniu kursora nad zamkniĊtym obszarem na ekranie pojawi siĊ podgląd
kreskowania tego obszaru z zastosowaniem aktualnych parametrów kreskowania
(ustawionych na karcie Tworzenie kreskowania). Wystarczy kliknąü i wskazany obszar
zostanie zakreskowany. MoĪesz w ten sposób zakreskowaü wiele obszarów.

Kreskowanie

155

Wskazywanie punktów we wnĊtrzach obszarów przeznaczonych do zakreskowania

Istnieje równieĪ moĪliwoĞü wskazania obiektów, które mają wyznaczyü obszar przeznaczo-
ny do zakreskowania. W tym celu kliknij

Wybierz. NastĊpnie wskaĪ obiekty na ekranie.

Wskazywanie obiektów przeznaczonych do zakreskowania

JeĞli chcesz usunąü wykonane kreskowanie, to kliknij przycisk

UsuĔ i wskaĪ ob-

wiedniĊ obszaru kreskowania przeznaczonego do usuniĊcia.

Po wykonaniu kreskowania zakoĔcz tryb tworzenia kreskowania klikając przycisk
ZakoĔcz tryb tworzenia kreskowania.

Parametry kreskowania

BieĪące parametry kreskowania ustalamy we wstąĪce. Aby okreĞliü wzór kreskowania
skorzystaj z karty wzorów kreskowania.

Wybór wzoru kreskowania

156

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Aby okreĞliü kąt kreskowania, wspóáczynnik skali oraz inne paramenty (kolor kresko-
wania, kolor táa, przezroczystoĞü) wpisz je we wáaĞciwych polach edycyjnych wstąĪki.

Wspóáczynnik skali kreskowania wpisz w polu Skala wzoru kreskowania oznaczo-
nym ikoną

. Im mniejszy bĊdzie wspóáczynnik tym bardziej gĊsty bĊdzie wzór kre-

skowania.

Kąt kreskowania wpisz w polu Kąt.

Kreskowanie wykonane z róĪnymi wspóáczynnikami skali

Kreskowanie wykonane z róĪnymi kątami obrotu

Zakreskuj obszar wewnątrz prostokąta (z wyáączeniem okrĊgów).

RESK

1.D

Kreskowanie wnĊtrza prostokąta

(z wyáączeniem okrĊgów)

Polecenie:

(Kreskowanie)

Z karty Wzór wybierz wzór o nazwie ANSI31.
Ustaw kursor w punkcie P1 ale na razie nie klikaj.

Wskazanie punktu P1 wewnątrz obszaru przeznaczonego do zakreskowania

Kreskowanie

157

Na ekranie zobaczysz podgląd kreskowania. Wzór jest zbyt gĊsty, ale obszar kreskowa-
nia jest prawidáowy wiĊc kliknij, Īeby zatwierdziü wybór.

NastĊpnie zwiĊksz wspóáczynnik skali kreskowania.
W okienku

Skala wzoru kreskowania wpisz nową wartoĞü równą 10 i wciĞnij

NTER

Gdy kreskowanie odpowiada juĪ Twoim oczekiwaniom, zamknij tryb kreskowania klikając
przycisk

ZakoĔcz tryb tworzenia kreskowania.

Do wypeániania obszarów sáuĪy wzór o nazwie Solid. PoniĪszy rysunek prezentuje
symbol spalinowych przewodów kominowych. Efekt wypeánienia dolnej czĊĞci kwadratu
uzyskano za pomocą kreskowania wzorem Solid. UĪytkownik moĪe sterowaü przezro-
czystoĞcią kreskowania za pomocą suwaka PrzezroczystoĞü kreskowania.

Wypeánianie obszaru za pomocą kreskowania wzorem Solid

Kopiowanie parametrów
istniejðcego kreskowania

Nowe kreskowanie moĪe odziedziczyü parametry od innego, istniejącego juĪ kreskowania.
W tym celu kliknij przycisk

Uzgodnij wáaĞciwoĞci znajdujący siĊ w panelu kresko-

wania. W odpowiedzi na komunikat „Wybierz kreskowanie:” wskaĪ kreskowanie, którego
parametry mają zostaü skopiowane. Parametry wskazanego kreskowania zostaną odczytane
i przyjĊte jako domyĞlne. MoĪna od razu wykonaü kreskowanie lub dokonaü modyfikacji
skopiowanych parametrów.

Podczas wybierania kreskowania, którego parametry mają byü skopiowane wskaĪ wzór
wypeániający obszar, a nie granicĊ kreskowania.

Kreskowanie za pomocð palety

Kreskowanie moĪna wykonaü równieĪ korzystając z palety narzĊdzi. Aby wyĞwietliü
paletĊ na ekranie kliknij ikonĊ

Palety narzĊdzi (panel Palety, karta Widok). Kliknij

zakáadkĊ Kreskowania i wypeánienia znajdująca siĊ z boku palety. NastĊpnie kliknij
wybrany wzór kreskowania w palecie i nie puszczając lewego przycisku myszy, prze-
ciągnij go w obrĊb kreskowanego obiektu i tam upuĞü.

158

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

W celu wyĞwietlenia oraz schowania palety narzĊdzi moĪna równieĪ posáuĪyü siĊ kom-
binacją klawiszy C

TRL

-3.

Modyfikacja kreskowania

W celu zmodyfikowania istniejącego kreskowania, kliknij je dwukrotnie. Na ekranie pojawi
siĊ panel wáaĞciwoĞci kreskowania, w którym moĪesz zmieniü parametry.

Poczðtek kreskowania

Bardzo przydatną funkcją jest moĪliwoĞü ustawienia początku kreskowania. DziĊki te-
mu moĪna dokáadnie dopasowaü kreskowanie do naszych potrzeb.

Na rysunku P

OCZKRESK

widzimy fragment muru. Zakreskuj

górną czĊĞü tak by uzyskaü widok muru z cegáy.

OCZKRESK

Przed dopasowaniem początku kreskowania (po lewej) i po dopasowaniu (po prawej)

Polecenie:

(Kreskowanie)

Z listy rozwijanej Wzór wybierz wzór o nazwie BRICK.
W okienku

Skala wpisz nową wartoĞü równą 10.

WskaĪ punkt we wnĊtrzu muru i kliknij.
Kliknij przycisk

Ustaw początek.

OkreĞl punkt początkowy: wskaĪ lewy górny naroĪnik muru
Zamknij

ZakoĔcz tryb tworzenia kreskowania.

Kreskowanie

159

Narysuj obiekty takie jak pokazane na poniĪszym rysunku i wykonaj kreskowanie.

Zakreskuj zgodnie z poniĪszym rysunkiem.

RESK

ZUT

1.D

160

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Menedēer

wãaćciwoćci

AĩDEMU OBIEKTOWI

UTO

CAD-

przyporządkowane są

podstawowe wáaĞciwoĞci takie jak: warstwa, kolor, typ linii,
szerokoĞü linii, styl wydruku, indywidualny wspóáczynnik
skali linii i wysokoĞü pogrubienia.

Ustalone bieĪące wáaĞciwoĞci domyĞlne bĊdą przypisy-
wane nowo-powstaáym obiektom automatycznie. BieĪące
wartoĞci tych wáaĞciwoĞci okreĞlamy za pomocą list roz-
wijanych umieszczonych na górze ekranu. WáaĞciwoĞci
istniejących obiektów mogą byü w kaĪdej chwili zmie-
nione za pomocą menedĪera wáaĞciwoĞci obiektów.

Oprócz wáaĞciwoĞci wspólnych dla wszystkich obiektów
(takich jak: kolor, warstwa, typ linii, itp.), kaĪdy z nich ma
wiele wáaĞciwoĞci, które są charakterystyczne tylko dla
niego. Na przykáad wspóárzĊdne Ğrodka i promieĔ okrĊgu
traktowane są jako wáaĞciwoĞci okrĊgu.

Podstawowe  wáaĞciwoĞci  obiektów,  takie  jak:  warstwa,
kolor,  typ  linii  i  gruboĞü  kreski  moĪna  modyfikowaü  nie
tylko za pomocą menedĪera wáaĞciwoĞci ale równieĪ za
pomocą list rozwijanych umieszczonych na górze ekranu.
Istnieje  moĪliwoĞü  áatwego  kopiowania  wáaĞciwoĞci  wy-
branego obiektu i przypisywania ich innym obiektom.

162

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Szybkie wãaćciwoćci

Podstawowe wáaĞciwoĞci obiektów najáatwiej jest modyfikowaü za pomocą panelu szybkich
wáaĞciwoĞci. Panel ten jest domyĞlnie wyĞwietlany zawsze po wskazaniu obiektów.

Panel szybkich wáaĞciwoĞci

Wybierz wáaĞciwoĞü wskazanego obiektu przeznaczoną do modyfikacji i zmieĔ jej wartoĞü
w panelu.

Skorzystaj z przeáącznika

Szybkie wáaĞciwoĞci znajdującego siĊ w dolnej linii

ekranu w celu zmiany trybu automatycznego wyĞwietlania panelu wáaĞciwoĞci po wskaza-
niu obiektów. DomyĞlnie przeáącznik ten nie jest widoczny, aby go wyĞwietliü kliknij
ikonĊ

i kliknij Szybkie wáaĞciwoĞci. W celu zmiany stanu tego przeáącznika moĪna

posáuĪyü siĊ równieĪ kombinacją klawiszy C

TRL

-S

HIFT

-P.

Menedēer wãaćciwoćci

Panel szybkich wáaĞciwoĞci umoĪliwia modyfikacjĊ podstawowych wáaĞciwoĞci obiektów.
DuĪo wiĊksze moĪliwoĞci daje menedĪer wáaĞciwoĞci. W celu modyfikacji wáaĞciwoĞci
obiektu za pomocą tego menedĪera, wskaĪ obiekt kursorem, naciĞnij prawy przycisk
myszy i wybierz z menu kontekstowego opcjĊ WáaĞciwoĞci. Na ekranie pojawi siĊ mene-
dĪer wáaĞciwoĞci obiektów. Wybierz wáaĞciwoĞü przeznaczoną do modyfikacji i zmieĔ
jej wartoĞü.

W celu wyĞwietlenia oraz schowania menedĪera wáaĞciwoĞci moĪna równieĪ posáuĪyü siĊ
kombinacją klawiszy C

TRL

-1.

Menedēer wãaćciwoćci

163

MenedĪer wáaĞciwoĞci obiektów

Narysuj dowolny okrąg. Za pomocą menedĪera wáaĞciwoĞci zmieĔ gruboĞü kreski okrĊgu
na 0.3 mm, zmieĔ teĪ kolor na czerwony. NastĊpnie zmieĔ ĞrednicĊ okrĊgu na 80.

WskaĪ okrąg kursorem, naciĞnij prawy przycisk myszy i wybierz z menu kontekstowe-
go opcjĊ WáaĞciwoĞci. Na ekranie pojawi siĊ menedĪer wáaĞciwoĞci obiektów.

Z listy rozwijanej SzerokoĞü linii wybierz szerokoĞü linii 0.30 mm.
Z listy rozwijanej Kolor wybierz kolor czerwony — Czerwony.
W polu ĝrednica wpisz liczbĊ 80.

Zamknij menedĪera wáaĞciwoĞci. Kliknij przycisk zamkniĊcia okna

lub naciĞnij

kombinacjĊ klawiszy

TRL

-1.

164

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Uzgadnianie wãaćciwoćci (malarz formatów)

Istnieje moĪliwoĞü skopiowania wáaĞciwoĞci istniejącego obiektu i nadanie ich innym
obiektom. Do tego celu sáuĪy narzĊdzie uzgadniania wáaĞciwoĞci (zwane równieĪ malarzem
formatów). Zastosowanie tego narzĊdzia eliminuje koniecznoĞü Īmudnego manualnego
nadawania wielu obiektom tych samych wáaĞciwoĞci.

W zaleĪnoĞci od typu obiektu kopiowaü moĪna nastĊpujące jego wáaĞciwoĞci: kolor, war-
stwĊ, typ linii, wspóáczynnik skali linii, szerokoĞü linii, wysokoĞü pogrubienia w przestrzeni,
styl wydruku, parametry wymiaru, tekstu, kreskowania, polilinii, rzutni oraz tabelek.

W celu skopiowania wáaĞciwoĞci kliknij ikonĊ

Uzgodnij wáaĞciwoĞci znajdująca siĊ

w panelu WáaĞciwoĞci (karta NarzĊdzia gáówne). W odpowiedzi na „Wybierz obiekt
Ĩródáowy:” wskaĪ obiekt, którego wáaĞciwoĞci mają byü skopiowane. W oknie pojawi siĊ
komunikat „Wybierz obiekty docelowe lub [Ustawienia]:” W odpowiedzi na niego wskaĪ
obiekty, którym chcesz przypisaü kopiowane wáaĞciwoĞci lub wybierz opcjĊ Ustawienia
pozwalającą okreĞliü, jakie wáaĞciwoĞci mają byü kopiowane.

Ustawienia kopiowania wáaĞciwoĞci

W zaleĪnoĞci od typu obiektu kopiowaü moĪna m.in. nastĊpujące jego wáaĞciwoĞci: kolor,
warstwĊ, typ linii, wspóáczynnik skali linii, przezroczystoĞü, szerokoĞü linii, wysokoĞü
pogrubienia, styl wydruku, parametry wymiaru, tekstu, kreskowania, polilinii, rzutni,
tabelek i inne.

Menedēer wãaćciwoćci

165

Na rysunku pokazano odcinek narysowany kolorem niebieskim, linią
przerywaną, kreską o gruboĞci 0.3 mm oraz dwa szeĞciokąty narysowa-
ne kolorem czarnym, cienką linią ciągáą. Skopiuj wáaĞciwoĞci odcinka
i przypisz je szeĞciokątom.

ALARZ

1.D

Polecenie:

(Uzgodnij wáaĞciwoĞci)

Wybierz obiekt Ĩródáowy: wskaĪ odcinek
Wybierz obiekty docelowe lub [Ustawienia]: wskaĪ lewy szeĞciokąt
Wybierz obiekty docelowe lub [Ustawienia]: wskaĪ prawy szeĞciokąt
Wybierz obiekty docelowe lub [Ustawienia]: E

NTER

Przed skopiowaniem cech (na górze) i po skopiowaniu (na dole)

166

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Napisy

UTO

CAD

UMOĩLIWIA RYSOWANIE

oraz modyfikacjĊ

napisów. Napisy mogą byü tworzone róĪnymi czcionkami
(oferowanymi przez Windows i róĪne aplikacje, równieĪ
czcionkami typu True Type), co podnosi ich walory este-
tyczne. MoĪliwe jest równieĪ umieszczanie na rysunku
akapitów tekstowych. DziĊki temu uĪytkownik ma do dys-
pozycji wiele moĪliwoĞci edycji i formatowania tekstów.

UĪytkownik moĪe okreĞliü parametry rysowanych napisów,
takie jak: rodzaj czcionki, wysokoĞü liter, kolor, pogrubie-
nie, pochylenie i podkreĞlenie liter, wspóáczynnik szeroko-
Ğci liter, kąt ich pochylenia. MoĪe równieĪ okreĞliü sposób
justowania napisu, np. wyrównywanie do lewego lub pra-
wego brzegu, centrowanie, itp.

Napisy warto umieszczaü na osobnych warstwach (patrz
rozdziaá Warstwy) — umoĪliwi to ich áatwe chowanie (tak
by byáy niewidoczne) oraz wyĞwietlanie na ekranie wtedy,
gdy są potrzebne.

168

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Aby wykonaü napis, wybierz ikonĊ Tekst z panelu Opis w karcie NarzĊdzia

gáówne. WskaĪ początek tekstu „OkreĞl pierwszy naroĪnik:”, nastĊpnie
przeciwlegáy naroĪnik akapitu tekstowego „OkreĞl przeciwny naroĪnik lub
[wysoKoĞü Wyrównanie odstĊpy miĊdzy Liniami oBrót sTyl SzerokoĞü kolUmny]:”.

Na ekranie pojawi siĊ edytor napisów, a narzĊdzia sáuĪące do tworzenia napisów pojawią siĊ
we wstąĪce, w karcie Edytor tekstu. Wpisz w przeznaczonym do tego okienku treĞü napi-
su. Wpisywane kolejno linie bĊdą umieszczane jedna pod drugą. Na zakoĔczenie tworze-
nia napisu kliknij w obszarze rysunku lub przycisk

Zamknij edytor tekstu.

Istnieje wiele sposobów wyrównywania napisów, np. centrowanie, wyrównywanie do pra-
wego marginesu. UĪytkownik moĪe zmieniü rodzaj czcionki, wielkoĞü napisu, kolor, styl,
itp. Obsáuga edytora napisów AutoCAD-a podobna jest do obsáugi edytora tekstów Word.

NarzĊdzia edytora napisów umieszczone w karcie Edytor tekstu

Narysuj napisy.

Polecenie: kliknij ikonĊ

(Tekst)

OkreĞl pierwszy naroĪnik: P1
OkreĞl przeciwny naroĪnik lub[wysoKoĞü Wyrównanie odstĊpyLinii oBrót sTyl
SzerokoĞü]: P2
Wpisz Kuchnia i naciĞnij E

NTER

Wpisz 20 m.
Kliknij w obszarze rysunku.

Napisy

169

Zwróü uwagĊ, Īe tekst nie zostaá dopasowany do wskazanego prostokąta. WielkoĞü tekstu
zostaáa okreĞlona na podstawie wielkoĞci czcionki podanej w oknie edytora napisów.
JeĪeli chcesz zmieniü wysokoĞü napisów, zmieĔ wielkoĞü czcionki.

Modyfikacja istniejðcego napisu

Aby zmodyfikowaü istniejący napis, klikij go dwukrotnie. Wáączony zostanie edytor tek-
stów. Dokonaj modyfikacji napisu wykorzystując te same narzĊdzia edytora, które sáuĪą
do tworzenia napisu.

170

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wymiary

UTO

CAD

UMOĩLIWIA WYKONANIE

póáautomatycznego

wymiarowania elementów rysunku. UĪytkownik wskazuje
dwa punkty albo obiekt przeznaczony do wymiarowania,
a AutoCAD odczytuje z rysunku wymiarowaną odlegáoĞü
i automatycznie umieszcza wymiar na rysunku.

Do dyspozycji uĪytkownika jest kilka rodzajów wymiarów:
liniowe (pionowe, poziome i dopasowane), kątowe, áaĔcu-
chy wymiarowe (bazowe i szeregowe), wymiary Ğrednic
i promieni.

Istnieje równieĪ moĪliwoĞü dokonania szybkiego zwymia-
rowania kilku obiektów „za jednym zamachem” za pomocą
szybkiego wymiaru.

W celu wykonania przykáadów zawartych w tym rozdzia-
le, jeĞli nie korzystasz z plików przykáadowych do ksiąĪki,
na samym początku wykonaj polecenie ZOOM 10x. JeĪeli
tego nie wykonasz, to wielkoĞci napisów wymiarowych na
rysunku bĊdą bardzo maáe.

172

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

NarzĊdzia sáuĪące do wymiarowania znajdują siĊ we wstąĪce, na karcie Opisz, w pa-
nelu Wymiary.

NarzĊdzia sáuĪące do wymiarowania

Wymiary liniowe

Wymiary liniowe sáuĪą do wymiarowania odcinków prostych. W zaleĪnoĞci od orien-
tacji wymiaru moĪna wyróĪniü nastĊpujące ich typy: pionowy, poziomy, dopasowany,
obrócony. Zasady tworzenia kaĪdego z nich są identyczne. Narysowane wymiary róĪ-
nią siĊ orientacją.

Wymiary liniowe

Wymiary

173

Narysuj trójkąt prostokątny o bokach dáugoĞci: 30, 40, 50, a nastĊpnie
zwymiaruj jego wszystkie boki.

1.D

Rozpocznij od wymiaru poziomego.

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:
naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wymiarowania: P1
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: P2

NastĊpnie narysuj wymiar pionowy.

Polecenie:

(Liniowy)

174

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:
naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wymiarowania: P3
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo Pionowo Obrócony]: P4

Narysuj wymiar dopasowany (wyrównany). ZmieĔ rodzaj tworzonego wymiaru na wyrów-
nany. W tym celu rozwiĔ listĊ rozwijaną wymiarów znajdująca siĊ pod ikoną narzĊdzia
gáównego i wybierz Wyrównany.

Polecenie:

(Wyrównany)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:
naciĞnij prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wymiarowania: P5
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Wtekst Tekst Kąt]: P6

Zwymiaruj odlegáoĞü poziomą pomiĊdzy Ğrodkami okrĊgów.

2.D

Skorzystaj z wymiaru poziomego.

Polecenie:

(Liniowy)

Wymiary

175

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: P1
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: P2
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo Pionowo Obrócony]: P3

Zwróü uwagĊ, Īe tym przykáadzie wskazaáeĞ na ekranie punkty, pomiĊdzy którymi zostaá
umieszczony wymiar (Ğrodki okrĊgów). Natomiast w przykáadzie poprzednim nie wskazy-
waáeĞ punktów tylko obiekt, który automatycznie wyznaczaá punkty wymiarowe.

âaýcuchy wymiarowe

W praktyce czĊsto bĊdziesz uĪywaá áaĔcuchów wymiarowych. AutoCAD umoĪliwia áa-
twe rysowanie dwóch ich rodzajów: bazowych i szeregowych.

Tworzenie áaĔcucha rozpoczynasz od narysowania jednego wymiaru liniowego, który
wyznacza bazĊ dla áaĔcucha bazowego lub początek áaĔcucha szeregowego. NastĊpnie
rysujesz dalsze jego elementy.

Zwymiaruj element za pomocą áaĔcucha bazowego i szeregowego.

WYM

1.D

Bazowy (na górze) i szeregowy (na dole) áaĔcuch wymiarowy

176

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rozpocznij od narysowania wymiaru poziomego.

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: E

NTER

Wybierz obiekt do wymiarowania: P1
(upewnij siĊ, Īe wskazaáeĞ odcinek bliĪej jego lewego koĔca)
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo Pionowo Obrócony]: P2

NastĊpnie narysuj áaĔcuch bazowy.
Polecenie:

(odBazy)

OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>: P3
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>: P4
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>:
E

NTER

Wybierz wymiar bazowy:

NTER

Rysowanie áaĔcucha szeregowego rozpocznij od narysowania wymiaru poziomego.
Polecenie:

(Liniowy)

Wymiary

177

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: naciĞnij
prawy przycisk myszy
Wybierz obiekt do wymiarowania: P5
(upewnij siĊ, Īe wskazaáeĞ odcinek bliĪej jego lewego koĔca)
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo Pionowo Obrócony]: P6

Narysuj szeregowy áaĔcuch wymiarowy.
Polecenie:

(Kontynuuj)

OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>: P7
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>: P8
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej lub [Cofaj Wybierz] <Wybierz>:
E

NTER

Wybierz wymiar szeregowy:

NTER

178

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Podczas  tworzenia  wymiaru  poziomego  wybieraáeĞ  element  (jeszcze  przed  rozpoczĊ-
ciem rysowania áaĔcucha). Miejsce wyboru tego elementu jest istotne — jego bliĪszy
koniec wyznacza liniĊ bazową oraz liniĊ początkową áaĔcucha wymiarowego. JeĪeli áaĔ-
cuch  wymiarowy  bĊdzie  rozbudowywany  w  prawo,  wskazaü  trzeba  odcinek  z lewej
strony.  JeĪeli  natomiast  bĊdzie  on  rozbudowywany  w  lewo,  trzeba  wskazaü  odcinek
z prawej strony.

Wymiarowanie ćrednic i promieni

AutoCAD oferuje narzĊdzia sáuĪące do wymiarowania promienia oraz Ğrednicy okrĊ-
gów i áuków. UmoĪliwiają one równieĪ zaznaczenie Ğrodka okrĊgu i áuku. WyróĪniamy
trzy rodzaje wymiarów promieniowych, są to: Ğrednica, promieĔ, znacznik Ğrodka. Ten
ostatni umieszczono w ukrytej czĊĞci panelu Wymiary.

NarzĊdzia przeznaczone do wymiarowania Ğrednic i promieni

Zwymiaruj promieĔ zaokrąglenia.

YMPROM

1.D

Polecenie:

(PromieĔ)

Wybierz áuk lub okrąg: P1
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Wtekst Tekst Kąt]: P2

Wymiary

179

Wymiarowanie kðtów

Za pomocą tej funkcji wymiarujemy kąt, który moĪe byü wyznaczony przez dwa odcinki,
áuk lub trzy punkty.

NarzĊdzie przeznaczone do wymiarowania kątów

Zwymiaruj kąt miĊdzy dwoma odcinkami prostymi.

YMKAT

1.D

Polecenie:

(Kątowy)

Wybierz kąt, okrąg, liniĊ lub <wybierz wierzchoáek>: P1
Wybierz drugą liniĊ: P2
OkreĞl poáoĪenie áuku wymiarowego lub [Wtekst Tekst Kąt KWadrant]: P3

180

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Szybki wymiar

W AutoCAD-zie istnieje moĪliwoĞü dokonania szybkiego zwymiarowania kilku obiektów
„za jednym zamachem”. Polecenie to znakomicie nadaje siĊ do szybkiego tworzenia áaĔcu-
chów wymiarowych. UmoĪliwia równieĪ edycjĊ utworzonych za jego pomocą wymiarów.

Za pomocą funkcji szybkiego wymiarowania narysuj bazowy áaĔcuch
wymiarowy.

WYM

2.D

Polecenie:

(Szybkie)

Wybierz geometriĊ do wymiarowania: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz geometriĊ do wymiarowania: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <Szeregowy>: b
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <odBazy>: P3

Wymiary

181

Za pomocą funkcji szybkiego wymiarowania narysuj áaĔcuch wymia-
rowy — taki jak na rysunku.

WYM

3.D

Polecenie:

(Szybkie)

Wybierz geometriĊ do wymiarowania: P1
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P2
Wybierz geometriĊ do wymiarowania: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <Szeregowy>: p
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <Szeregowy>: P3

Za pomocą funkcji szybkiego wymiarowania zwymiaruj promienie czte-
rech okrĊgów.

WYM

Polecenie:

(Szybkie)

Wybierz geometriĊ do wymiarowania: wskaĪ 4 okrĊgi po kolei
Wybierz geometriĊ do wymiarowania: naciĞnij prawy przycisk myszy
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub [Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <Szeregowy>: r
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Szeregowy PiĊtrowy odBazy WspóárzĊdne
pRomieĔ ĞreDnica punktOdniesienia Edycja Ustawienia] <pRomieĔ>: wskaĪ poáo-
Īenie linii wymiarowej

182

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wielkoćç wymiarów

Istnieje moĪliwoĞü zmiany wielkoĞci rysowanych wymiarów. Wpisz z klawiatury
DIMSCALE. W odpowiedzi na „Podaj nową wartoĞü DIMSCALE <1.0>:” podaj wspóá-
czynnik skali dla nowo-rysowanych wymiarów.

Zmiana wspóáczynnika nie bĊdzie dotyczyáa wymiarów, które juĪ  znajdują  siĊ na ry-
sunku. JeĞli  chcesz  zmieniü  wielkoĞci wymiarów  znajdujących  siĊ na rysunku  w  taki
sposób,  Īeby  odzwierciedlaáy  bieĪący  wspóáczynnik  skali  wymiarów,  kliknij  ikonĊ
(Aktualizuj) i w odpowiedzi na komunikat „Wybierz obiekty:” wskaĪ na rysunku wymiary,
których wspóáczynnik skali ma zostaü zaktualizowany.

W celu modyfikacji wielkoĞci, wyglądu i innych parametrów wymiarów posáugujemy siĊ
stylami wymiarowymi (polecenie WYMSTYL).

Wymiary

183

Zwymiaruj elementy jak na poniĪszym rysunku.

3.D

115

250

125

250

170

250

170

125

185

60°

184

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysunek

parame-

tryczny

YSUNEK PARAMETRYCZNY

powstaje przy zastosowaniu

wiązaĔ, które stanowią pewne ograniczenia narzucone na
elementy rysunku. Po naáoĪeniu wiązaĔ operacje edycyj-
ne bĊdą uwzglĊdniaáy zaleĪnoĞci i ograniczenia geome-
tryczne oraz wymiarowe zdefiniowane przez te wiązania.

Wiązania geometryczne umoĪliwiają okreĞlenie geome-
trycznych zaleĪnoĞci pomiĊdzy elementami rysunku, takich
jak: pokrywanie siĊ, prostopadáoĞü, równolegáoĞü, wspóá-
liniowoĞü, stycznoĞü, symetria, wspóáĞrodkowoĞü, piono-
woĞü i poziomoĞü.

Wiązania wymiarowe umoĪliwiają ustalenie pewnych odle-
gáoĞci na rysunku, takich jak odlegáoĞü pionowa, pozioma,
promieĔ i Ğrednica okrĊgu lub áuku.

Dokáadne omówienie rysunku parametrycznego przekra-
cza zakres niniejszej ksiąĪki, jednak zachĊcam do ekspe-
rymentów, po poznaniu zupeánych podstaw omówionych
w tym rozdziale.

186

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Karta wiðzaý – Parametryczne

NarzĊdzia sáuĪące do tworzenia wiązaĔ zostaáy zgrupowane na karcie Parametryczne.
DomyĞlnie jest ona ukryta — aby ją wyĞwietliü kliknij prawym przyciskiem myszki w
obszarze wstąĪki i w wyĞwietlonym menu kontekstowym najedĨ kursorem na pozycjĊ
PokaĪ karty, a nastĊpnie wybierz Parametryczne. Znajdują siĊ na niej trzy panele
sáuĪące do tworzenia wiązaĔ geometrycznych, wiązaĔ wymiarowych oraz do zarządza-
nia wiązaniami.

Karta Parametryczne zawiera narzĊdzia sáuĪące do tworzenia wiązaĔ

Wiðzania geometryczne

Wiązania geometryczne zapewniają zachowanie okreĞlonych zaleĪnoĞci geometrycznych
pomiĊdzy elementami rysunku. AutoCAD umoĪliwia narzucenie nastĊpujących rodzajów
wiązaĔ geometrycznych:

Nazwa wiązania

Ikona

Opis

Prostopadáy

– ProstopadáoĞü dwóch odcinków lub segmentów polilinii.

Poziomy

– PoziomoĞü odcinka. Odcinek bĊdzie zawsze

równolegáy do osi X bieĪącego ukáadu wspóárzĊdnych.

Styczny

– StycznoĞü dwóch obiektów.

Wspóáliniowy

WspóáliniowoĞü dwóch odcinków.

Symetryczny

– Symetria dwóch obiektów wzglĊdem wskazanej linii

symetrii.

Pokrywanie siĊ

– Pokrywanie siĊ dwóch punktów.

RównolegáoĞü

– RównolegáoĞü dwóch odcinków.

Pionowy

– PionowoĞü odcinka. Odcinek bĊdzie zawsze

równolegáy do osi Y bieĪącego ukáadu
wspóárzĊdnych.

Gáadkie

– GáadkoĞü dwóch splajnów.

Koncentryczny

– WspóáĞrodkowoĞü dwóch okrĊgów lub áuków.

Równy

– Równa dáugoĞü dwóch odcinków, segmentów polilinii

lub promieni okrĊgów i áuków.

Unieruchomiony

– Unieruchamia wskazany obiekt. Po unieruchomieniu,

poáoĪenia obiektu na rysunku nie moĪna zmieniü.

Rysunek parametryczny

187

W celu naáoĪenia wiązaĔ, kliknij odpowiednią ikonĊ, a nastĊpnie wskaĪ obiekty, które mają
zostaü powiązane. WiĊkszoĞü rodzajów wiązaĔ dotyczy dwóch obiektów. Zwróü uwagĊ, Īe
poáoĪenie pierwszego wskazanego obiektu nie ulegnie zmianie, natomiast geometria drugie-
go obiektu zostanie dopasowana do pierwszego.

Zastosuj wiązania geometryczne na poniĪszym rysunku. Wiązania
typu „pokrywanie” mają zostaü naáoĪone na cztery pary obiektów:
trzy pary odcinków tworzących wierzchoáki trójkąta oraz parĊ odcinek
i Ğrodek okrĊgu.

ARAM

1.D

Kliknij kartĊ Parametryczne aby uzyskaü dostĊp do wiązaĔ.
Kliknij ikonĊ

(Pokrywanie)

Wybierz pierwszy punkt lub [Obiekt Autowiązgeom] <Obiekt>: P1
Wybierz drugi punkt lub [Obiekt] <Obiekt>: P2

Polecenie:

(Pokrywanie)

Wybierz pierwszy punkt lub [Obiekt Autowiązgeom] <Obiekt>: P3
Wybierz drugi punkt lub [Obiekt] <Obiekt>: P4
Polecenie:

(Pokrywanie)

Wybierz pierwszy punkt lub [Obiekt Autowiązgeom] <Obiekt>: P5
Wybierz drugi punkt lub [Obiekt] <Obiekt>: P6

W ten sposób punkty koĔcowe odcinków bĊdą siĊ zawsze pokrywaü. W punktach pokrywa-
nia siĊ wyĞwietlone zostaną maáe niebieskie kwadraty symbolizujące wiązania.

NaáóĪ czwarty punkt pokrywania: koniec odcinka ze Ğrodkiem okrĊgu.

188

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Polecenie:

(Pokrywanie)

Wybierz pierwszy punkt lub [Obiekt Autowiązgeom] <Obiekt>: P7
Wybierz drugi punkt lub [Obiekt] <Obiekt>: P8

Po naáoĪeniu wiązaĔ przesuĔ okrąg w nowe poáoĪenie i zaobserwuj jak geometria rysunku
dopasowuje siĊ automatycznie (wiązania zostają zachowane).

Podczas przesuwania okrĊgu geometria rysunku dopasowuje siĊ automatycznie

Rysunek parametryczny

189

Na rysunku znajduje siĊ zamkniĊta polilinia w ksztaácie trójkąta.
Wykorzystując wiązania spraw aby trójkąt ten byá zawsze trójkątem
prostokątnym, równoramiennym. Na dodatek spraw by przyprosto-
kątna trójkąta byáa zawsze pozioma.

ARAM

2.D

Kliknij kartĊ Parametryczne.
Rozpoczniemy od wymuszenia równej dáugoĞci ramion.
Polecenie:

(Równy)

Wybierz pierwszy obiekt lub [Wiele]: P1
Wybierz drugi obiekt: P2

DáugoĞü dolnego odcinka zostaáa zmieniona i jest równa dáugoĞci pierwszego wskazanego
odcinka.

NastĊpnie wymusimy prostopadáoĞü (kąt prosty) ramion trójkąta.
Polecenie:

(Prostopadáy)

Wybierz pierwszy obiekt: P3
Wybierz drugi obiekt: P4

Na zakoĔczenie sprawimy by przyprostokątna byáa zawsze pozioma.

Polecenie:

(Poziomy)

Wybierz obiekt lub [2Punkty] <2Punkty>: P5

Zwróü uwagĊ, Īe trójkąt w tym przykáadzie zostaá narysowany jako polilinia. Dlatego
w tym przypadku nie byáo koniecznoĞci zastosowania wiązaĔ pokrywania siĊ odcinków
w wierzchoákach.

190

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Na postawie szkicu (polilinia i okrąg) utwórz obiekt jak na poniĪ-
szym rysunku. Zastosuj wiązania geometryczne w celu zapewnienia
stycznoĞci odcinków i áuku, równolegáoĞci, prostopadáoĞci oraz wspóá-
ĞrodkowoĞci.

ARAM

3.D

Rozpocznijmy od zapewnienia stycznoĞci poziomych odcinków i áuku.
Polecenie:

(Styczny)

Wybierz pierwszy obiekt: P1
Wybierz drugi obiekt: P2

Polecenie:

(Styczny)

Wybierz pierwszy obiekt: P3
Wybierz drugi obiekt: P4

NastĊpnie sprawimy by odcinki poziome byáy równolegáe.
Polecenie:

(RównolegáoĞü)

Wybierz pierwszy obiekt: P5
Wybierz drugi obiekt: P6

Nakáadamy wiązania prostopadáoĞci.
Polecenie:

(Prostopadáy)

Wybierz pierwszy obiekt: P7
Wybierz drugi obiekt: P8

Rysunek parametryczny

191

Na zakoĔczenie wymusimy wspóáĞrodkowoĞü okrĊgu i áuku.

Polecenie:

(Koncentryczny)

Wybierz pierwszy obiekt: P9
Wybierz drugi obiekt: P10

Po naáoĪeniu wiązaĔ sprawdĨ jak one dziaáają. Zaznacz obiekt i przesuwaj jeden z uchwy-
tów naroĪnych. Obserwuj jak AutoCAD automatycznie dopasowuje geometriĊ rysunku.
W kaĪdym poáoĪeniu speánione są zaleĪnoĞci geometryczne okreĞlone przez wiązania.

Podczas przesuwania naroĪnego uchwytu geometria rysunku dopasowuje siĊ automatycznie

tak by wiązania zostaáy zachowane

Automatyczne naãoēenie wiðzaý

AutoCAD umoĪliwia automatyczne narzucenie wiązaĔ geometrycznych na wskazane
obiekty. Po uruchomieniu polecenia („Wybierz obiekty lub [USTawienia]:”) wskaĪ obiekty,
na które mają zostaü naáoĪone wiązania. AutoCAD dokona analizy zaleĪnoĞci geometrycz-
nych pomiĊdzy wskazanymi elementami. Po naáoĪeniu wiązaĔ wyĞwietlony zostanie komu-
nikat o liczbie zastosowanych wiązaĔ i liczbie obiektów, których te wiązania dotyczą. Zasto-
sowane wiązania zostaną pokazane na ekranie.

192

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zastosuj automatyczne naáoĪenie wiązaĔ na obiekt skáadający siĊ
z prostokąta i dwóch okrĊgów.

UTOWIEZ

Wybierz kartĊ Parametryczne i kliknij ikonĊ

(Auto WiązGeom).

Wybierz obiekty lub [USTawienia]: wskaĪ wszystkie odcinki oraz okrĊgi
Wybierz obiekty lub [USTawienia]: E

NTER

Zastosowano nastĊpującą liczbĊ wiązaĔ: 9 do nastĊpującej liczby obiektów: 6

Wynik dziaáania automatycznego naáoĪenia wiązaĔ

Na ekranie pojawiáy siĊ ikony wiązaĔ. Po wskazaniu ikony wiązania kursorem podĞwietlone
zostają obiekty, które są związane tym wiązaniem.

Dokonaj analizy wiązaĔ poprzez ustawianie kursora na kaĪdej ikonie wiązaĔ. Widaü, Īe
okrĊgi są koncentryczne

, odcinki poziome są równolegáe

, odcinki pionowe są rów-

nolegáe

, prawy odcinek pionowy i górny odcinek poziomy są prostopadáe

Ponadto w naroĪnikach prostokąta widoczne są maáe niebieskie kwadraty – są to znaczniki
wiązania pokrywania siĊ. WskaĪ maáy niebieski kwadrat kursorem i zaobserwuj pojawienie
siĊ ikony wiązania pokrywania

Na zakoĔczenie wykonaj kilka dowolnych operacji edycyjnych (np. przesuwanie, obra-
canie, rozciąganie, skalowanie) i zobacz jak zachowuje siĊ obiekt z wiązaniami podczas
tych operacji.

JeĪeli spróbujesz wykonaü operacjĊ edycyjną, która nie jest moĪliwa do wykonania ze
wzglĊdu na wiązania (np. obrót w naszym przypadku), to pojawi siĊ komunikat infor-
mujący o tym fakcie. Masz wówczas moĪliwoĞü zwolnienia wiązaĔ.

Rysunek parametryczny

193

Zwolnienie wiązaĔ

Wiðzania wymiarowe

Wiązania wymiarowe zapewniają zachowanie ĞciĞle okreĞlonych odlegáoĞci pomiĊdzy
elementami rysunku. AutoCAD umoĪliwia narzucenie nastĊpujących rodzajów wiązaĔ
wymiarowych:

Nazwa wiązania

Ikona

Opis

Liniowy

– OdlegáoĞü miĊdzy punktami w pionie lub poziomie

zostanie ograniczona do okreĞlonego zakresu.

Poziomy

– OdlegáoĞü miĊdzy dwoma punktami w poziomie

(wzdáuĪ osi X ukáadu wspóárzĊdnych).

Pionowy

– OdlegáoĞü miĊdzy dwoma punktami w pionie

(wzdáuĪ osi Y ukáadu wspóárzĊdnych).

Wyrównany

– OdlegáoĞü miĊdzy dwoma punktami.

Kątowy

– Kąt wyznaczony przez dwa odcinki, áuk lub 3 punkty.

PromieĔ

– PromieĔ okrĊgu lub áuku.

ĝrednica

– ĝrednica okrĊgu lub áuku.

Wiązania wymiarowe są zwykle stosowane w poáączeniu z wiązaniami geometrycznymi.

194

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wczytaj rysunek P

ARAM

DWG

. ĝrednica okrĊgu ma zawsze byü

równa 200, natomiast odlegáoĞü pozioma Ğrodka okrĊgu od krawĊdzi
byáa równa 300, a pionowa 200. NaáoĪenie wiązaĔ wymiarowych za-
pewni, Īe odlegáoĞci te zostaną zachowane niezaleĪnie od póĨniej-
szych przeksztaáceĔ, którym bĊdzie podlegaá element.

ARAM

4.D

Rozpoczniemy od automatycznego naáoĪenia wiązaĔ geometrycznych. Wywoáaj polecenie
AutoWiązGeom i wskaĪ wszystkie obiekty za pomocą okna. W wyniku automatycznego
naáoĪenia wiązaĔ na rysunku pojawiáy siĊ nastĊpujące rodzaje wiązaĔ: równolegáoĞü,
wspóáliniowoĞü, stycznoĞü, prostopadáoĞü i poziomoĞü (oraz jeszcze jeden rodzaj; czy potra-
fisz powiedzieü jaki? ;)).

Po automatycznym naáoĪeniu wiązaĔ geometrycznych przystąpimy do naáoĪenia wiązaĔ
wymiarowych.

Rysunek parametryczny

195

Polecenie:

(ĝrednica)

Wybierz áuk lub okrąg: P1
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej: P2
E

NTER

Polecenie:

(Poziomy)

OkreĞl pierwszy punkt dostĊpny dla wiązania lub [Obiekt] <Obiekt>: P3
OkreĞl drugi punkt dostĊpny dla wiązania: P1
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej: P4
Tekst wymiarowy = 300 E

NTER

Polecenie:

(Pionowy)

OkreĞl pierwszy punkt dostĊpny dla wiązania lub [Obiekt] <Obiekt>: P5
OkreĞl drugi punkt dostĊpny dla wiązania: P1
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej: P6
Tekst wymiarowy = 200 E

NTER

Na rysunku pojawiáy siĊ wiązania wymiarowe. Symbole káódek przy wartoĞciach odlegáoĞci
oraz przy Ğrednicy pokazują zablokowanie tych wymiarów.

Po naáoĪeniu wiązaĔ wykonaj kilka róĪnych operacji edycyjnych, takich jak na przykáad
zmiana wielkoĞci i rozciąganie. Zwróü uwagĊ, Īe te operacje nie zmieniają ani Ğrednicy
okrĊgu ani odlegáoĞci Ğrodka okrĊgu od Ğcianek elementu.

196

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zarzðdzanie wiðzaniami

Wiązania moĪna usunąü ze wskazanego obiektu. W celu usuniĊcia wiązaĔ posáuĪ siĊ iko-
ną

(UsuĔ wiązania) i wskaĪ obiekt, którego wiązania mają zostaü usuniĊte. Wszystkie

wiązania obiektu zostaną usuniĊte. JeĞli chcesz usunąü tylko wybrane wiązania, wskaĪ kur-
sorem ikonĊ wiązania przeznaczonego do usuniĊcia i wybierz z menu kontekstowego pra-
wego przycisku myszki opcjĊ UsuĔ.

Wiązania mogą byü widoczne na ekranie lub schowane. Ikona

(PokaĪ wszystko) po-

woduje wyĞwietlenie wszystkich wiązaĔ na ekranie. Ikona

(Ukryj wszystko) ukrywa

wszystkie wiązania (w dalszym ciągu wiązania te obowiązują ale ich symbole nie bĊdą wi-
doczne na rysunku).

Ikona

(PokaĪ) umoĪliwia wyĞwietlenie wiązaĔ wskazanego obiektu.

Bloki

YSUNKI ZAWIERAJĄ ZWYKLE DUĩĄ

liczbĊ elementów

powtarzalnych,  charakterystycznych  dla  danej  branĪy.
AutoCAD  umoĪliwia  zdefiniowanie  bloków,  czyli  obiek-
tów,  które  mogą  byü  wykorzystywane  wielokrotnie  (co
moĪe  znacznie  uproĞciü  i  przyspieszyü  wykonywanie
rysunków). Po zdefiniowaniu bloku moĪna go wielokrotnie
wstawiaü  w  róĪne  miejsca  rysunku,  z  róĪnymi  wspóá-
czynnikami skali oraz pod róĪnymi kątami. Bloki zapisane
na dysku mogą byü równieĪ wykorzystane w rysunkach
innych  niĪ  te  w  których  zostaáy  zdefiniowane.  DziĊki
zastosowaniu bloków, rysowanie przypomina budowanie
domków z gotowych klocków, klocki jednakĪe mają usta-
lone  wymiary,  zaĞ  bloki  przyjmują  konkretny  wymiar
podczas procesu ich wstawiania.

Blok jest to obiekt záoĪony z powiązanych ze sobą elemen-
tów  skáadowych.  KaĪdy  blok  ma  unikalną  nazwĊ,  która
go wyróĪnia spoĞród innych bloków. Mimo, Īe skáada siĊ
wielu elementów, traktowany jest jako jeden obiekt — pole-
cenia edycyjne dotyczą go w caáoĞci. Blok moĪe skáadaü siĊ
z dowolnych obiektów (w jego skáad mogą wchodziü rów-
nieĪ  inne  bloki).  Raz  zdefiniowany  blok  moĪna  póĨniej
wstawiaü  w  róĪne  miejsca  rysunku,  przy  róĪnych  wspóá-
czynnikach skali i kątach obrotu. Bloki sáuĪą do tworzenia
bibliotek najczĊĞciej uĪywanych elementów i symboli stan-
dardowych,  takich  jak  np.  czĊĞci  maszyn,  elementy  ar-
chitektoniczne, symbole elektryczne, itd.

198

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Tworzenie bloków

Tworzenie bloku rozpoczynamy od narysowania elementów, które bĊdą wchodziáy w jego
skáad. Elementy te rysujemy w tradycyjny sposób.

Zalecane jest rysowanie elementów wzorcowych umieszczanych w kwadracie o boku 1.
DziĊki temu rozmiary wstawianego bloku bĊdą równe wspóáczynnikowi skali, co jest
doĞü dobrym rozwiązaniem.

ZaáóĪmy przykáadowo, Īe chcesz stworzyü blok symbolizujący drzwi. JeĪeli szerokoĞü
drzwi bĊdzie równa 1, to podczas wykonywania czynnoĞci wstawiania, drzwi o sze-
rokoĞci 1,25 zostaną wstawione ze wspóáczynnikiem skali równym 1.25; a drzwi o szeroko-
Ğci 1,5 — ze wspóáczynnikiem równym 1.5.

Po narysowaniu elementów, które mają wchodziü w skáad bloku przystąp do jego defi-
niowania. Wybierz ze wstąĪki kartĊ NarzĊdzia gáówne i w panelu Definicja bloku
kliknij ikonĊ definiowania bloku Utwórz Blok

Okno definiowania bloku

Nazwa:

W polu Nazwa: wpisz nazwĊ bloku. KaĪdy blok musi mieü unikalną nazwĊ, która powinna
mówiü o nim jak najwiĊcej.

WskaĪ punkt

Punkt bazowy wstawienia bloku. Kliknij przycisk

WskaĪ punkt i wskaĪ na ekranie

ten punkt. Istotne jest jego poáoĪenie wobec elementów wchodzących w skáad bloku, a nie
poáoĪenie na ekranie. PoáoĪenie bloku na rysunku bĊdziesz okreĞlaá w trakcie jego wsta-
wiania przez wskazanie poáoĪenia punktu wstawienia.

Bloki

199

Wybierz obiekty

Obiekty, które mają wchodziü w skáad bloku — w tym celu kliknij przycisk

Wybierz

obiekty. MoĪesz zastosowaü wszystkie znane metody wskazywania.

Po okreĞleniu nazwy, punktu wstawienia i wskazaniu obiektów definiujących go, blok
zostanie zdefiniowany i moĪna go bĊdzie wstawiaü do rysunku w róĪnych miejscach
i z róĪnymi wspóáczynnikami skali.

Wstawianie bloków

Po zdefiniowaniu bloku moĪna go wstawiaü do rysunku w róĪnych miejscach i z róĪny-
mi wspóáczynnikami skali. W celu wstawienia bloku, wybierz ze wstąĪki kartĊ NarzĊ-
dzia gáówne i w panelu Blok kliknij ikonĊ wstawiania bloku Wstaw

Na ekranie pojawi siĊ okno dialogowe umoĪliwiające wstawienie bloku.

Okna wstawiania bloku

Wybierz blok przeznaczony do wstawienia z listy rozwijanej Nazwa.

Punkt wstawienia

Punkt wstawienia okreĞla poáoĪenie bloku na rysunku. JeĪeli wáączony bĊdzie przeáącznik
OkreĞl na ekranie, punkt wstawienia na ekranie wskaĪe uĪytkownik.

Skala

Wspóáczynniki skali bloku okreĞla wielkoĞü bloku w stosunku do pierwowzoru. JeĪeli
zdefiniowaáeĞ blok w kwadracie jednostkowym, to wspóáczynnik skali jest równy wy-
miarowi bloku. Wpisz wspóáczynniki skali bloku w kierunku X, Y i Z lub wáącz prze-
áącznik OkreĞl na ekranie, by wskazaü te wspóáczynniki na ekranie.

200

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Obrót

Kąt obrotu bloku wokóá punktu wstawienia.

Utwórz blok symbolizujący krzesáo, a nastĊpnie wstaw go wielokrotnie
wokóá stoáu, jak na poniĪszym rysunku.

LOK

1.D

Rozbijanie bloków

Blok moĪna rozbiü na elementy skáadowe. Aby tego dokonaü, wybierz ikonĊ rozbijania
znajdującą siĊ na karcie NarzĊdzia gáówne w panelu ZmieĔ.

W celu modyfikacji bloku moĪesz rozbiü go na elementy skáadowe, zmodyfikowaü te
elementy, a nastĊpnie ponownie zdefiniowaü blok. MoĪna równieĪ posáuĪyü siĊ spe-
cjalnym edytorem, który umoĪliwia edycjĊ bloków bez koniecznoĞci ich rozbijania. Opis
tego narzĊdzia przekracza zakres niniejszej ksiąĪki.

Warstwy

ARSTWY WYSTĉPUJĄCE W

UTO

CAD-

ZIE

przypominają

nakáadane jedna na drugą przezroczyste kalki. Na jednej
warstwie mogą byü narysowane elementy o podobnym
charakterze,  np.  wymiary,  napisy,  kreskowania,  itp.  Na
oddzielnych  warstwach  moĪna  umieĞciü  np.  rzuty  róĪ-
nych  kondygnacji  budynku.  MoĪna  wyáączyü  widocznoĞü
wybranych warstw i w ten sposób czasowo wyeliminowaü
wyĞwietlanie wybranych informacji na ekranie.

Standardowo w kaĪdym rysunku zdefiniowana jest warstwa
o nazwie 0. Warstwa ta istnieje w rysunku zawsze i jest
tworzona przez program automatycznie. Nie moĪna jej
usunąü ani zmieniü jej nazwy. Wszystkie nowe obiekty są
rysowane na bieĪącej warstwie. JeĪeli nie zdefiniujesz in-
nych warstw, wszystko, co narysujesz, bĊdzie umieszczone
wáaĞnie na warstwie 0.

Do kaĪdej warstwy przypisany jest kolor, rodzaj linii (np.
ciągáa, przerywana, itp.) i szerokoĞü linii. Wybrane warstwy
moĪna zamroziü, tak aby regeneracja rysunku trwaáa krócej.

Obiekty, których wáaĞciwoĞü (np. kolor, typ linii, szerokoĞü
linii) zostaáa okreĞlona jako JakWarstwa przyjmą wáaĞci-
woĞü warstwy, na której siĊ znajdują.

202

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Menedēer warstw

MenedĪer warstw umoĪliwia tworzenie nowych warstw i zarządzanie warstwami. W celu
uruchomienia menedĪera warstw kliknij ikonĊ

WáaĞciwoĞci warstwy znajdująca

siĊ na karcie NarzĊdzia gáówne w panelu Warstwy.

MenedĪer warstw

KaĪdej warstwie moĪna przypisaü indywidualny kolor i typ linii. Wszystkie rysowane
obiekty przejmują standardowo cechy warstwy, na której zostaną umieszczone. Dlatego
podczas definiowania typu linii spotkaáeĞ siĊ z nazwą JakWarstwa. Linia tego typu
bĊdzie przyjmowaáa konkretny typ linii w zaleĪnoĞci od warstwy, na której siĊ znajduje.

Aby nadaü warstwie poĪądane cechy, wywoáaj menedĪera warstw, a nastĊpnie wybierz
wybraną cechĊ i ją zmieĔ. Kliknij w kolumnie Kolor, aby ustaliü kolor, którym bĊdą ry-
sowane obiekty na wybranej warstwie, kliknij w kolumnie Rodzaj lini (aby ustaliü ro-
dzaj linii przypisany do wybranej warstwy) lub w kolumnie SzerokoĞü lini (aby usta-
liü szerokoĞü linii).

Tworzenie nowych warstw

Aby utworzyü nową warstwĊ, kliknij w oknie menedĪera warstw przycisk

Nowa war-

stwa i wpisz jej nazwĊ w okienku, które pojawi siĊ na liĞcie warstw.

Nowo utworzona warstwa nie staje siĊ automatycznie warstwą bieĪącą. Aby móc
na niej rysowaü, trzeba ją uczyniü warstwą bieĪącą — w tym celu wskaĪ warstwĊ
i kliknij przycisk Ustaw bieĪącą.

W celu usuniĊcia warstwy wskaĪ ją na liĞcie i kliknij przycisk UsuĔ warstwĊ.

Warstwy

203

Rysowanie na wybranej warstwie

Aby móc rysowaü na wybranej warstwie, trzeba ją uczyniü warstwą bieĪącą. W tym celu
skorzystaj z menedĪera warstw albo wybierz warstwĊ z listy rozwijanej warstw.

Wybór bieĪącej warstwy z listy warstw

Wybrana warstwa stanie siĊ bieĪąca i od tej pory wszystkie nowo rysowane elementy
bĊdą umieszczane na tej warstwie.

Aby móc wybraü warstwĊ z listy rozwijanej, trzeba ją najpierw utworzyü za pomocą
menedĪera warstw.

Wãðczanie i wyãðczanie warstw

Aby wyáączyü lub wáączyü warstwy, moĪna posáuĪyü siĊ listą rozwijaną warstw. Z le-
wej strony nazwy warstwy znajdują siĊ przeáączniki okreĞlające ich stan. Warstwa wy-
áączona nie jest widoczna na ekranie.

Aby zmieniü stan przeáącznika danej warstwy, kliknij wybrany przeáącznik. Oto dziaáa-
nie poszczególnych przeáączników:

Ikona

Opis przeáącznika

– Warstwa wáączona.
– Warstwa wyáączona. Warstwa, która zostaáa wyáączona, nie bĊdzie

widoczna na ekranie ani drukowana.

– Warstwa odmroĪona (odblokowana).
– Warstwa zamroĪona (zablokowana). Warstwa nie bĊdzie widoczna

na ekranie ani drukowana. Ponadto nie jest one regenerowana, a wiĊc
zamroĪenie odciąĪa komputer i przyspiesza przetwarzanie rysunku

– Warstwa zamkniĊta. Warstwa zamkniĊta bĊdzie wyĞwietlana na ekranie,

ale obiekty, które siĊ na niej znajdują, nie mogą byü modyfikowane.

– Warstwa otwarta.

Zmiana przynaleēnoćci obiektu do warstwy

Aby zmieniü warstwĊ obiektu, moĪna posáuĪyü siĊ listą rozwijaną warstw. WskaĪ obiekty,
których warstwa ma zostaü zmieniona, a nastĊpnie wybierz nową warstwĊ z listy warstw.

204

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Aby zmieniü przynaleĪnoĞü obiektu do danej warstwy, moĪna równieĪ posáuĪyü siĊ
szybkimi wáaĞciwoĞciami lub menedĪerem wáaĞciwoĞci obiektów.

Inne operacje na warstwach

Ikona

Opis

– Wyáączenie warstw, na których leĪą wskazane obiekty. WskaĪ na ekranie

obiekty, których warstwy mają zostaü wyáączone.

– Izolowanie wskazanych warstw, czyli ukrywanie i zamraĪanie wszystkich

warstw za wyjątkiem wskazanych. WskaĪ na ekranie obiekty – warstwy,
na których znajdują siĊ wskazane obiekty pozostaną bez zmian; pozostaáe
zostaną albo wyáączone albo zamroĪone (zablokowane) w zaleĪnoĞci
od aktualnych ustawieĔ polecenia.

– CofniĊcie ostatniego izolowania warstw.

– ZamroĪenie (zablokowanie) warstw, na których leĪą wskazane obiekty.

WskaĪ na ekranie obiekty, których warstwy mają zostaü zamroĪone.

– OdmroĪenie (odblokowanie) wszystkich warstw.

– ZamkniĊcie warstwy, na której leĪy wskazany obiekt.

– Otwarcie warstwy, na której leĪy wskazany obiekt.

– Wybór warstwy wskazanego obiektu jako warstwy bieĪącej. WskaĪ na ekra-

nie obiekt -- warstwa, na której leĪy wskazany obiekt stanie siĊ warstwą
bieĪącą.

– Przeniesienie wybranych obiektów na inną warstwĊ. WskaĪ obiekty, które

mają zostaü przeniesione, a nastĊpnie wskaĪ obiekt znajdujący siĊ na
warstwie docelowej – obiekty zostaną przeniesione na warstwĊ, na której
leĪy ten obiekt.

– CofniĊcie ostatniej zmiany w ustawieniach warstw.

– Kopiuje wybrane obiekty na inną warstwĊ.

– WyĞwietlenie obiektów na wybranych warstwach i ukrycie obiektów

na pozostaáych warstwach.

– Zablokowanie wybranych warstw we wszystkich rzutniach z wyjątkiem

rzutni bieĪącej.

– Scalenie wybranych warstw w jedną warstwĊ docelową. Warstwy

Ĩródáowe zostaną usuniĊte.

– Wáączenie lub wyáączenie efektu przygaszenia wyáączonych warstw.

CzĊĞü z powyĪszych narzĊdzi znajduje siĊ w rozwiniĊciu panelu Warstwy.

Wydruk

RUKOWANIE RYSUNKU

jest zwieĔczeniem caáego procesu

projektowania i rysowania. Pomimo upowszechniania siĊ
elektronicznej  wymiany  danych,  wydruk  jest  wciąĪ  obo-
wiązującym  standardem; w wiĊkszoĞci przypadków osta-
tecznym  efektem  pracy  projektanta  jest  wáaĞnie  rysunek
wydrukowany na arkuszu papieru.

Rysunek lub wybrany jego fragment moĪna wydrukowaü
na drukarce, wykreĞliü na ploterze lub zapisaü wydruk do
pliku.

Wydruk nastĊpuje po uaktywnieniu polecenia KREĝL.
Specyfikacja parametrów wydruku powinna pojawiü siĊ
w rozmieszczeniu wydruku. Przed wykonaniem wydruku
moĪna skorzystaü z podglądu by upewniü siĊ, Īe parame-
try wydruku zostaáy dobrane we wáaĞciwy sposób.

DziĊki podglądowi wydruku moĪesz zobaczyü jak bĊdzie
wyglądaü kartka po zadrukowaniu. Unikniesz w ten sposób
straty czasu i materiaáów, jeĪeli wydruk z zadanymi para-
metrami (np. wspóáczynnik skali, obrót, rozmiar papieru, itp.)
nie bĊdzie satysfakcjonujący (np. fragment rysunku zostanie
obciĊty). W czasie podglądu wydruku na ekranie wyĞwie-
tlona zostanie kartka papieru wraz z elementami, które
zostaną na niej wydrukowane.

206

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wydrukuj rysunek.

Narysuj rysunek. Kliknij zakáadkĊ rozmieszczenia wydruku o nazwie Ukáad1 znajdującą
siĊ na dole okna rysunku.

Wybierz ikonĊ

MenedĪer ustawieĔ strony znajdującą siĊ w panelu Drukuj na

karcie Wyniki pracy.

MenedĪer ustawieĔ strony

Kliknij przycisk Nowe...

Tworzenie nowych ustawieĔ strony

Wydruk

207

W polu Nazwa nowych ustawieĔ strony wpisz nazwĊ tworzonych ustawieĔ strony.
Kliknij przycisk OK.

Na ekranie pojawi siĊ okno umoĪliwiające okreĞlenie parametrów ustawieĔ strony.

Parametry ustawieĔ strony

Wybierz z listy rozwijanej Nazwa: rodzaj drukarki lub plotera.

Ustaw rozmiar papieru (Rozmiar papieru), skalĊ wydruku (Skala wydruku), obszar
do wydrukowania (Obszar wydruku) oraz przesuniĊcie początku wydruku (OdsuniĊcie
wydruku (początek na obszarze drukowania)).

Lista rozwijana Rozmiar papieru daje moĪliwoĞü wyboru wielkoĞci arkusza papieru.

Okienko Orientacja rysunku umoĪliwia okreĞlenie orientacji wydruku. Pionowo
oznacza orientacjĊ pionową, Poziomo orientacjĊ poziomą, a Drukuj odwrócony naka-
zuje obróciü wydruk do góry nogami.

208

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Okienko Obszar wydruku umoĪliwia wybór obszaru rysunku do wydrukowania.

Okno

— wydruk prostokątnego fragmentu rysunku (okna). WskaĪ pierwszy naroĪ-

nik okna „OkreĞl pierwszy naroĪnik:” oraz jego przeciwlegáy naroĪnik
„OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik:”.

Ukáad

— wydruk wszystkiego, co mieĞci siĊ w obszarze drukowania okreĞlonej

wielkoĞci (punkt początkowy obliczony od punktu 0,0 ukáadu).

WyĞwietl — wydruk fragmentu rysunku widocznego na ekranie.

Zakres

— wydruk zakresu rysunku.

SkalĊ wydruku okreĞlamy w okienku Skala wydruku. Wybierz jedną ze standardowych
skal. Wáączenie przeáącznika Dopasuj do arkusza spowoduje wydruk rysunku w takiej
skali, Īeby przeznaczony do wydrukowania fragment rysunku zmieĞciá siĊ w caáoĞci na
wybranym arkuszu papieru.

UĪytkownik moĪe równieĪ okreĞliü przesuniĊcie początku wydruku w okienku Od-
suniĊcie wydruku (początek na obszarze drukowania). X oznacza przesuniĊcie
początku wydruku w kierunku X. Y oznacza przesuniĊcie początku wydruku w kierunku Y.
Centruj wydruk oznacza wydruk wyĞrodkowany.

Po dobraniu parametrów ustawieĔ strony kliknij OK.

NastĊpnie kliknij przycisk Ustaw bieĪące. W ten sposób przypiszesz utworzone przed
chwilą ustawienia strony do rozmieszczenia wydruku.

W celu zamkniĊcia menedĪera ustawieĔ strony kliknij przycisk Zamknij.

Na rozmieszczeniu wydruku moĪemy narysowaü tabliczkĊ, ramkĊ oraz opisy rysunku.

Zaleca siĊ zapisanie rysunku na dysku przed wykonaniem wydruku.

Wydrukuj rozmieszczenie wydruku klikając ikonĊ wydruku

lub wybierając z menu

o[Drukuj]o[Drukuj...]. JeĪeli chcesz dokonaü podglądu rysunku, kliknij przycisk

Podgląd.

Aby powróciü do edycji rysunku, kliknij zakáadkĊ przestrzeni modelu Model.

Podsumo-

wanie

APEWNE JESTEĝ CIEKAW

w jaki sposób moĪna wykorzy-

staü poznane narzĊdzia do stworzenia kompletnego rysunku.
W ramach podsumowania stworzysz kompletny rysunek
wykonawczy prostego elementu. Do tej pory zapoznawaáeĞ
siĊ z wybranymi narzĊdziami AutoCAD-a — teraz przy-
száa pora na ich áączne zastosowanie.

Niniejszy rozdziaá liczy ponad 30 stron i moĪesz mieü
pokusĊ nie wykonania tego üwiczenia. WiĊc jeĞli nie zaleĪy
Ci na tym, aby szybko nabraü praktycznych umiejĊtnoĞci
moĪesz nie wykonywaü tego rysunku od razu. JednakĪe
zapewniam CiĊ, Īe po narysowaniu rysunku szybko zauwa-
Īysz, jak bardzo wzrosáy twoje umiejĊtnoĞci posáugiwania
siĊ AutoCAD-em.

Podczas  tworzenia  rysunku  poznasz  praktyczny  sposób
rysowania oparty na liniach konstrukcyjnych. Skorzystasz
z  najczĊĞciej  uĪywanych  trybów  pracy  AutoCAD-a:  Orto
i Lokalizacja  oraz  z  narzĊdzi,  takich  jak:  odcinek,  okrąg
i polilinia. Zastosujesz polecenia edycyjne bardzo czĊsto
stosowane w praktyce: UTNIJ, ODSUē i LUSTRO. Sko-
rzystasz z linii przerywanych, linii o róĪnej gruboĞci oraz
z  warstwy.  Ponadto  zastosujesz  polecenie  wymiarowania
elementów rysunku: WYMLINIOWY.

210

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Utwórz rysunek wykonawczy elementu (jak na poniĪszym rysunku).

Podsumowanie

211

PoniĪszy rysunek pokazuje kolejne fazy wykonywania rysunku oraz wyszczególnia polece-
nia uĪyte w celu uzyskania przedstawionego rezultatu.

LINIA, OKRĄG

ODSUē, UTNIJ

WARSTWA, LINIA, ODSUē

PLINIA

O50

O25

O100

O40

LUSTRO, LINIA

GKRESKUJ, WYMLINIOWY

212

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wáączamy tryby: Orto, Lokalizacja i wczytujemy liniĊ przerywaną

Rysujemy osie symetrii

Podsumowanie

213

1. Zaczynamy

Rysunek moĪna narysowaü w AutoCAD-zie na wiele róĪnych sposobów. Tutaj zapre-
zentowany zostanie jeden z nich. Po narysowaniu zastanów siĊ jak moĪna narysowaü
ten rysunek w inny sposób. Rozpocznij edycjĊ nowego rysunku opartego na szablonie
A

CADISO

Przed rozpoczĊciem rysowania warto poĞwiĊciü chwilĊ na wáączenie poĪądanych trybów
pracy AutoCAD-a. Wáącz tryb ortogonalny, który sprawi, Īe rysowane bĊdą wyáącznie
linie pionowe i poziome. W tym celu kliknij przeáącznik

Ogranicz kursor pro-

stopadle na dole ekranu (lub naciĞnij na klawiaturze klawisz funkcyjny F8).

Upewnij siĊ równieĪ, czy wáączony jest tryb automatycznej lokalizacji punktów cha-
rakterystycznych obiektów

Lokalizacja wzglĊdem obiektów na dole ekranu

(i jeĞli nie, to go wáącz).

Wczytaj linie przerywane z dysku — bĊdą potrzebne do poprawnego narysowania osi
symetrii. W tym celu wybierz z listy rozwijanej typów linii opcjĊ Inny..., kliknij przy-
cisk Wczytaj..., wybierz typ linii ĝRODEK2. NastĊpnie zamknij okno wczytywania
linii i menedĪer typów linii klikając OK.

2. Osi symetrii

Rozpoczniemy od narysowania osi symetrii za pomocą polecenia LINIA. Narysuj dwie
osie symetrii: pionową i poziomą. Osie te posáuĪą jako linie odniesienia — wzglĊdem
nich bĊdziemy rozmieszczaü pozostaáe elementy rysunku.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt: P3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Na razie nie przejmuj siĊ tym, Īe osie symetrii narysowane zostaáy linią ciągáą. Typ
linii osi symetrii zmienisz póĨniej.

214

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

ĝrodek okrĊgu umieszczamy w punkcie przeciĊcia osi symetrii

Rysujemy trzy koncentryczne okrĊgi

Podsumowanie

215

3. Okrõgi

Narysuj trzy koncentryczne okrĊgi symbolizujące kontury obiektu (w widoku z góry) za
pomocą polecenia OKRĄG. ĝrednice okrĊgów są podane na rysunku i wynoszą odpowied-
nio: 100, 50 i 25. ĝrodek wszystkich okrĊgów umieĞü w punkcie przeciĊcia osi symetrii.

Polecenie:

(ĝrodek, Ğrednica)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]:
wskaĪ punkt przeciĊcia osi symetrii
OkreĞl ĞrednicĊ okrĊgu <100>: 100

PoniewaĪ wáączony jest tryb automatycznej lokalizacji punktów charakterystycznych
(Lokalizacja), AutoCAD precyzyjnie zlokalizuje punkt przeciĊcia osi. Gdy ustawisz kursor
w okolicy punktu przeciĊcia osi, dokáadnie w tym punkcie przeciĊcia pojawi siĊ krzyĪyk
symbolizujący zlokalizowanie tego punktu.

Polecenie: E

NTER

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]:
wskaĪ punkt przeciĊcia osi symetrii
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]<50>: d
OkreĞl ĞrednicĊ okrĊgu <100>: 50

Polecenie: E

NTER

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]:
wskaĪ punkt przeciĊcia osi symetrii
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]<25>: d
OkreĞl ĞrednicĊ okrĊgu <50>: 25

Zwróü uwagĊ, Īe aby rysowaü kolejne okrĊgi nie trzeba za kaĪdym razem klikaü ikony
rysowania okrĊgu. Wystarczy nacisnąü na klawiaturze klawisz E

NTER

i ostatnie polecenie

zostanie powtórzone. JednakĪe polecenie oczekuje domyĞlnie na podanie promienia
okrĊgu wiĊc trzeba posáuĪyü siĊ opcją ĞreDnica.

216

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Kopiujemy równolegáe osi symetrii

Ucinamy wystające czĊĞci odcinków

Podsumowanie

217

4. Dwa pionowe odcinki

W dolnej czĊĞci rysunku znajdują siĊ jeszcze dwa pionowe odcinki. Jak widaü, odcinki te
są oddalone od osi symetrii o 40 mm (co widaü na dolnej czĊĞci rysunku). Narysuj te
odcinki za pomocą kopiowania równolegáego ODSUē, a nastĊpnie utnij je na granicy
zewnĊtrznego okrĊgu za pomocą polecenia UTNIJ.

Kopiowanie równolegãe

Dwukrotnie skopiuj równolegle oĞ symetrii za pomocą polecenia ODSUē.

Polecenie:

(OdsuĔ)

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <40>: 40
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P5
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]
<ZakoĔcz>: P6
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P5
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]
<ZakoĔcz>: P7
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Punkt P6 jest to dowolny punkt znajdujący siĊ po lewej stronie pionowej osi symetrii.
Punkt P7 znajduje siĊ w dowolnym miejscu po prawej stronie pionowej osi symetrii.

Ucinanie

Po narysowaniu odcinków naleĪy uciąü ich czĊĞci wystające poza obrĊb zewnĊtrznego
okrĊgu. W tym celu skorzystaj z polecenia UTNIJ.

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: P8
Wybierz obiekty: E

NTER

Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P9
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P10
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P11
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: P12
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: E

NTER

218

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wygląd rysunku po uciĊciu wystających czĊĞci odcinków

Tworzymy nową czerwoną warstwĊ linii konstrukcyjnych

Podsumowanie

219

5. Pionowe linie konstrukcyjne

Górną czĊĞü rysunku utworzymy w oparciu o istniejące juĪ na rysunku elementy: osie
symetrii oraz wczeĞniej narysowane okrĊgi. Narysuj kilka linii konstrukcyjnych w ĞciĞle
okreĞlonych miejscach — ich poáoĪenie zostanie okreĞlone w oparciu o dolną czĊĞü ry-
sunku. Ale zanim to zrobisz warto pomyĞleü w jaki sposób odróĪniü linie konstrukcyjne
od innych elementów rysunku.

ĩeby linie konstrukcyjne wyraĨnie odróĪniaáy siĊ od innych elementów rysunku dobrze
jest umieĞciü je na osobnej warstwie i zaznaczyü innym kolorem, np. czerwonym. Takie
rozwiązanie umoĪliwia áatwe pozbycie siĊ linii konstrukcyjnych z ekranu, gdy juĪ prze-
staną byü potrzebne poprzez wyáączenie warstwy, na której siĊ znajdują.

Tworzenie nowej warstwy

Rozpocznij od utworzenia nowej warstwy i przypisania do niej koloru czerwonego. W tym
celu uruchom menedĪera warstw.

Polecenie:

(WáaĞciwoĞci warstwy)

W oknie menedĪera warstw kliknij przycisk

(Nowa warstwa) i wpisz nazwĊ

tworzonej warstwy — LinKon.

NastĊpnie kliknij w kolumnie Kolor i wybierz kolor czerwony dla warstwy.

Wybór warstwy bieēðcej

Kliknij przycisk

(Ustwa bieĪącą) aby uczyniü warstwĊ LinKon warstwą aktualną

(bieĪącą).

DziĊki wybraniu warstwy LinKon jako warstwy bieĪącej, wszystkie obiekty rysowa-
ne od tej pory bĊdą znajdowaáy siĊ na tej warstwie.

Z uwagi na koniecznoĞü zachowania jasnoĞci i prostoty tego przykáadu, korzystamy
tylko z dwóch warstw: warstwy domyĞlnej o nazwie 0 oraz utworzonej przed chwilą war-
stwy LinKon. W praktyce dobrze by byáo zastosowaü wiĊkszą ich liczbĊ: np. na osobnych
warstwach umieĞciü: osie symetrii, kontur obiektu, kreskowanie i wymiary.

Po utworzeniu nowej warstwy dla linii konstrukcyjnych i wybraniu jej jako warstwy
bieĪącej, zamknij menedĪera warstw przyciskiem . Teraz moĪesz przystąpiü do ryso-
wania linii konstrukcyjnych.

220

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysujemy pionowe linie konstrukcyjne

Tworzymy pionową liniĊ konstrukcyjną dolnego otworu

Podsumowanie

221

Linie konstrukcyjne oparte na widoku

Pierwsze linie konstrukcyjne (pionowe odcinki) zostaną narysowane w oparciu o dolną
czĊĞü rysunku. Dolny początek odcinka bĊdzie znajdowaá siĊ w punkcie przeciĊcia okrĊgu
z poziomą linią konstrukcyjną. Górny koniec odcinka znajduje siĊ w pewnej odlegáoĞci,
gdzieĞ w okolicach górnej krawĊdzi ekranu.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P13
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P14
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

W analogiczny sposób narysuj trzy pozostaáe pionowe linie konstrukcyjne.

Zapewne juĪ zorientowaáeĞ siĊ jak bardzo przydatne okazaáo siĊ wáączenie trybu ortogo-
nalnego na początku rysowania. DziĊki niemu rysowanie linii konstrukcyjnych jest
bardzo áatwe i precyzyjne.

Linia konstrukcyjna dolnego otworu

PoniewaĪ na dolnym rysunku nie widaü dolnego otworu (

40), ostatnią pionową liniĊ

konstrukcyjną wykonamy za pomocą polecenia ODSUē. Skorzystamy z tego, Īe znana jest
odlegáoĞü tej kreski od linii konstrukcyjnej znajdującej siĊ najbardziej po lewej stronie.

Polecenie:

(OdsuĔ)

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <60>: 30
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P15
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj] <ZakoĔcz>: P16
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

MoĪna by byáo równolegle skopiowaü oĞ symetrii ale linia konstrukcyjna powstaáa
w wyniku tej operacji nie znalazáaby siĊ na warstwie linii konstrukcyjnych. Zwróü uwagĊ,
Īe obiekt powstaáy w wyniku kopiowania równolegáego zostaje umieszczony na tej samej
warstwie, na której leĪy kopiowany obiekt (niezaleĪnie od tego jaka warstwa jest bieĪąca
w momencie kopiowania).

222

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysujemy pierwszą poziomą liniĊ konstrukcyjną

Tworzymy pozostaáe poziome linie konstrukcyjne

Podsumowanie

223

6. Poziome linie konstrukcyjne

W kolejnym kroku narysuj poziome linie konstrukcyjne. Pierwsza linia zostanie naryso-
wana za pomocą polecenia LINIA. Pozostaáe poziome linie konstrukcyjne wykonamy za
pomocą kopiowania równolegáego pierwszego odcinka korzystając ze znajomoĞci odle-
gáoĞci pomiĊdzy tymi liniami (5, 10, 30 mm).

Pierwsza pozioma linia

Najpierw narysuj pierwszą poziomą liniĊ konstrukcyjną w miejscu, w którym chcesz
Īeby znajdowaáa siĊ podstawa górnego rysunku.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: P17
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: P18
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Pozostaãe poziome linie konstrukcyjne

NastĊpnie narysuj pozostaáe linie konstrukcyjne za pomocą polecenia ODSUē.

Polecenie:

(OdsuĔ)

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <przezPunkt>: 5
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P19
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]<ZakoĔcz>: P20
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <5.0000>: 10
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P21
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]<ZakoĔcz>: P20
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl odlegáoĞü odsuniĊcia lub [przezPunkt WymaĪ wArstwa] <10.0000>: 30
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz>: P22
OkreĞl punkt okreĞlający kierunek odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Wiele Cofaj]<ZakoĔcz>: P20
Wybierz obiekt do odsuniĊcia lub [ZakoĔcz Cofaj] <ZakoĔcz E

NTER

W ten sposób narysowaáeĞ poziome linie konstrukcyjne, które posáuĪą do wykonania górnej
czĊĞci rysunku.

224

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

PowiĊkszamy fragment rysunku

Tworzymy lewą poáówkĊ górnego przekroju

Podsumowanie

225

7. Lewa poãówka górnego konturu

ZakoĔczyáeĞ rysowanie linii konstrukcyjnych. Rozpocznij od zmiany warstwy aktualnej
(bieĪącej) na warstwĊ 0, na której ma znajdowaü siĊ kontur obiektu. W tym celu wybierz
warstwĊ 0 z listy rozwijanej warstw znajdującej siĊ we wstąĪce.

Zmiana warstwy bieĪącej na warstwĊ 0

PowiĊksz nieco rysunek na ekranie za pomocą polecenia ZOOM.

(Zoom Okno)

OkreĞl naroĪnik okna, podaj wspóáczynnik skali (nX lub nXP) lub
[Wszystko Centrum Dynamiczny Zakres Poprzedni Skala Okno oBiekt] <szybki>: P23
OkreĞl przeciwlegáy naroĪnik: P24

Teraz narysuj lewą poáówkĊ górnego konturu posáugując siĊ poleceniem PLINIA oraz na-
rysowanymi wczeĞniej liniami konstrukcyjnymi.

Polecenie:

(Polilinia)

OkreĞl punkt początkowy: PL1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL5
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL6
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL7
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL8
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL9
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: PL10
OkreĞl nastĊpny punkt lub [áUk Zamknij PoászerokoĞci DáugoĞü Cofaj SzerokoĞü]: z

PoniewaĪ wáączony jest tryb automatycznej lokalizacji punktów charakterystycznych,
AutoCAD precyzyjnie zlokalizuje punkt przeciĊcia linii konstrukcyjnych.

226

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wygląd rysunku po wyáączeniu warstwy zawierającej linie konstrukcyjne

Wykonujemy odbicie lustrzane poáówki przekroju

Podsumowanie

227

Na zakoĔczenie wyáącz warstwĊ linii konstrukcyjnych, Īeby przestaáy byü one widoczne
na ekranie. W tym celu rozwiĔ listĊ warstw i kliknij na ikonie Īarówki przy warstwie
LinKon. Ikona Īarówki przy tej warstwie powinna siĊ zmieniü z Īóátej na szaroniebie-
ską (zgaszoną).

Wyáączenie warstwy LinKon

DziĊki narysowaniu linii konstrukcyjnych na osobnej warstwie moĪna w áatwy sposób
usunąü je z ekranu bez koniecznoĞci usuwania ich z rysunku. MoĪna ponownie wyĞwietliü
te linie na ekranie jeĞli z jakiegoĞ powodu okaĪą siĊ potrzebne w przyszáoĞci.

8. Prawa poãówka przekroju

Prawą poáówkĊ przekroju narysujesz za pomocą odbicia lustrzanego narysowanej przed
chwilą lewej poáówki. W tym celu naleĪy posáuĪyü siĊ poleceniem LUSTRO, które
tworzy odbicie lustrzane wskazanych obiektów.

Polecenie:

(Lustro)

Wybierz obiekty: P25
Wybierz obiekty: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt osi odbicia: P26
OkreĞl drugi punkt osi odbicia: P27
Wymazaü obiekty Ĩródáowe? [Tak Nie] <N>: n

228

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Rysujemy trzy poziome odcinki áączące poáówki przekroju

Zmieniamy gruboĞü kreski na 0.5 mm

Podsumowanie

229

9. Poziome odcinki

Do narysowania zostaáy jeszcze 3 poziome odcinki áączące poáówki przekroju. Narysuj je za
pomocą polecenia LINIA.

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: L1
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: L2
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt: L3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: L4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt: L5
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: L6
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

10. Gruboćç kresek

Po narysowaniu obiektów naleĪy zmieniü gruboĞü kreski na zalecaną przez normy rysun-
kowe. Przekrój oraz widok narysujemy kreską o gruboĞci 0.5, natomiast osie symetrii
linią o gruboĞci 0.25.

Polecenie: wskaĪ punkt P28
OkreĞl przeciwny naroĪnik lub [KrawĊdĨ OWbok Zwbok]: P29
Z listy rozwijanej gruboĞci kresek wybierz 0.5 mm
NaciĞnij na klawiaturze klawisz E

Polecenie: wskaĪ obie osie symetrii
Z listy rozwijanej gruboĞci kresek wybierz 0.25 mm
NaciĞnij na klawiaturze klawisz E

Upewnij siĊ, Īe przeáącznik

PokaĪ/ukryj szerokoĞü linii na dole ekranu jest wáączony

i jeĞli nie, to go wáącz. GruboĞü kresek jest wyĞwietlana na ekranie tylko wtedy, gdy ten
przeáącznik jest wáączony. JeĪeli przeáącznik nie jest widoczny, to kliknij ikonĊ Dostoso-
wanie

i wybierz pozycjĊ SzerokoĞü linii.

230

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Kreskujemy przekrój

Wygląd rysunku po zakreskowaniu przekroju

Podsumowanie

231

11. Kreskowanie przekroju

Aby rozpocząü kreskowanie, kliknij ikonĊ kreskowania

Kreskowanie znajdującą

siĊ w panelu Rysuj, na karcie NarzĊdzia gáówne.

Wybór obszaru przeznaczonego do zakreskowania

Polecenie:

(Kreskowanie)

WskaĪ punkt wewnĊtrzny lub [Wybierz obiekty Cofnij Ustawienia]: K1
WskaĪ punkt wewnĊtrzny lub [Wybierz obiekty Cofnij
Ustawienia]: K2

Wybierz wzór kreskowania.
Z listy Wzór wybierz wzór kreskowania o nazwie ANSI31.

Wybór wzoru kreskowania

ZakoĔcz tryb tworzenia kreskowania klikając przycisk

ZakoĔcz tryb tworzenia

kreskowania

232

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Zmieniamy typ linii osi symetrii

Rysujemy linie konstrukcyjne, które posáuĪą do przyciĊcia osi symetrii

Podsumowanie

233

12. Zmiana typu linii i przyciõcie osi symetrii

Po zakreskowaniu przekroju zmienimy typ linii jakim są narysowane osie symetrii na
przerywany oraz przytniemy je aby miaáy wáaĞciwą dáugoĞü.

Zmiana typu linii

W celu zmiany typu linii osi symetrii wskaĪ je kursorem na ekranie. Osie powinny zostaü
podĞwietlone. NastĊpnie z listy rozwijanej typów linii wybierz typ linii przerywanej o na-
zwie ĝRODEK2. Rodzaj kreski osi symetrii powinien zostaü zmieniony. NastĊpnie naciĞnij
na klawiaturze klawisz E

w celu usuniĊcia podĞwietlenia osi symetrii.

Typ linii ĝRODEK2 bĊdzie dostĊpny na liĞcie jeĪeli zostaá wczeĞniej wczytany. JeĞli nie
ma tego typu na liĞcie, patrz początek niniejszego rozdziaáu.

Linie konstrukcyjne sãuēðce do przyciõcia osi symetrii

Za pomocą poleceĔ LINIA oraz OKRĄG narysuj linie konstrukcyjne sáuĪące do przy-
ciĊcia osi symetrii.

Polecenie:

(ĝrodek, PromieĔ)

OkreĞl Ğrodek okrĊgu lub [3P 2P Ssr (sty sty promieĔ)]: L1
OkreĞl promieĔ okrĊgu lub [ĞreDnica]<50>: L2

Polecenie:

(Linia)

OkreĞl pierwszy punkt: L3
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: L4
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

Polecenie: E

NTER

OkreĞl pierwszy punkt: L5
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: L6
OkreĞl nastĊpny punkt lub [Cofaj]: E

NTER

234

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wybieramy granice ciĊcia i przycinamy osie symetrii

Usuwamy linie pomocnicze

Podsumowanie

235

Przyciõcie osi symetrii

Przytnij osie symetrii za pomocą polecenia UTNIJ, korzystając z narysowanych przed
chwilą linii konstrukcyjnych.

Polecenie:

(Utnij)

Wybierz obiekty lub <wybierz wszystko>: L7
Wybierz obiekty: L8
Wybierz obiekty: L9
Wybierz obiekty: E

NTER

Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: R1
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]:R2
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: R3
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: R4
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]: R5
Wybierz obiekt do uciĊcia lub wskaĪ przy uĪyciu klawisza Shift do wydáuĪenia lub
[KrawĊdĨ Przetnij Rzut krawĊdziE WymaĪ Cofaj]:

NTER

Usuniõcie linii pomocniczych

Po przyciĊciu osi symetrii usuĔ niepotrzebne juĪ linie konstrukcyjne za pomocą polecenia
WYMAĩ.

Polecenie:

(WymaĪ)

Wybierz obiekty: E1
Wybierz obiekty: E2
Wybierz obiekty: E3
Wybierz obiekty: E

NTER

236

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wybieramy na wstąĪce narzĊdzia sáuĪące do wymiarowania

Wykonujemy wymiarowanie wypustu i Ğrednic wewnĊtrznych otworów

Podsumowanie

237

13. Wymiarowanie

Narzõdzia sãuēðce do wymiarowania

NarzĊdzia sáuĪące do wymiarowania znajdziesz we wstąĪce. Wybierz kartĊ Opisz. Na-
rzĊdzia znajdują siĊ w panelu Wymiary.

Wymiarowanie rysunku

Przystąp do wymiarowania elementów rysunku.

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>:D1
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: D2
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: D3

JeĞli wielkoĞü napisu wymiarowego nie bĊdzie odpowiednia (za duĪa lub za maáa), to
zmieĔ ją wpisując z klawiatury DIMSCALE i podaj nową wartoĞü tej zmiennej wymia-
rowej. Zmiana wielkoĞci zostanie uwidoczniona na nowo-rysowanych wymiarach.

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: E

NTER

Wybierz obiekt do wymiarowania: D4
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: w

Kliknij przycisk

znajdujący siĊ we wstąĪce (okienko Wstaw)

Wybierz z listy rozwijanej opcjĊ ĝrednica %%C
Kliknij w obszarze rysunku
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: D5

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: E

NTER

Wybierz obiekt do wymiarowania: D6
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: w

Kliknij przycisk

znajdujący siĊ we wstąĪce (okienko Wstaw)

Wybierz z listy rozwijanej opcjĊ ĝrednica %%C
Kliknij w obszarze rysunku

OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: D7

238

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wymiarujemy Ğrednice zewnĊtrzne

Wymiarujemy odcinki pionowe (czĊĞü 1)

Podsumowanie

239

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: D8
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: D9
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: w

Kliknij przycisk

znajdujący siĊ we wstąĪce (okienko Wstaw)

Wybierz z listy rozwijanej opcjĊ ĝrednica %%C
Kliknij w obszarze rysunku

OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]:

D10

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: D11
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: D12
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]: w

Kliknij przycisk

znajdujący siĊ we wstąĪce (okienko Wstaw)

Wybierz z listy rozwijanej opcjĊ ĝrednica %%C
Kliknij w obszarze rysunku
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]:
D13

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: E

NTER

Wybierz obiekt do wymiarowania: D16
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]:
D17

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: E

NTER

Wybierz obiekt do wymiarowania: D18
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]:
D19

Polecenie:

(Liniowy)

OkreĞl początek pierwszej pomocniczej linii wymiarowej lub <wybierz obiekt>: D20
OkreĞl początek drugiej pomocniczej linii wymiarowej: D21
OkreĞl poáoĪenie linii wymiarowej lub[Wtekst Tekst Kąt Poziomo pIonowo Obrócony]:
D22

240

AutoCAD 2016 PL. Pierwsze kroki

Wymiarujemy odcinki pionowe (czĊĞü 2)

Na zakoĔczenie moĪesz przypisaü kreskowaniu wymaganą gruboĞci kreski — 0.25 mm.
W tym celu kliknij (zaznacz) kreskowanie i wybierz z menu prawego przycisku myszy
opcjĊ WáaĞciwoĞci. NastĊpnie z listy rozwijanej SzerokoĞü linii wybierz 0.25 mm.

Document Outline