Technik_pszczelarz_321[04].Z1.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Renata Wilczyńska-Fabiszewska

Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów
321[04].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji

–

Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Gospodarcze znaczenie roślin rolniczych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Zmianowanie roślin i płodozmiany

5.2.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik pszczelarz.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które uczeń
powinien mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluacja osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem następujących metod nauczania, np.: tekstu przewodniego,
ć

wiczeń praktycznych,

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np.: samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

korzystać z róŜnych źródeł informacji na temat uprawy roli i roślin,

−

wymieniać czynniki siedliskowe roślin uprawnych,

−

charakteryzować czynniki klimatyczne siedliska roślin uprawnych takich jak światło,
temperaturę, wodę w siedlisku, powietrze i jego ruch.

−

opisywać rolnicze aspekty klimatu siedliska,

−

charakteryzować glebę jej właściwości chemiczne, fizyczne i biotyczne,

−

objaśniać znaczenie pojęć: Ŝyzność, urodzajność, produktywność,

−

przewidywać działanie czynników pośrednich i bezpośrednich na rośliny uprawne
w kontekście działania następczego roślin uprawnych,

−

oceniać działalność człowieka i jego wpływ na elementy siedliskowe,

−

opisywać elementy składowe roli,

−

wyjaśniać cele uprawy roli,

−

projektować uprawy, uprawki, zespoły uprawek pod dane rośliny,

−

uzasadniać szkodliwość chwastów w uprawach polowych,

−

dobierać sposoby zapobiegania zachwaszczenia pół i upraw..

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

−

określić gospodarcze znaczenie roślin rolniczych,

−

określić cechy charakterystyczne grup i gatunków roślin uprawnych,

−

rozpoznać rośliny uprawne w róŜnych fazach rozwojowych,

−

wyjaśnić podstawowe pojęcia z zakresu zmianowania,

−

scharakteryzować przyrodnicze, techniczne i ekonomiczne czynniki zmianowania,

−

dobrać stanowiska do uprawy roślin,

−

wyjaśnić wpływ zmianowania roślin na ograniczenie degradacji gleb, zachwaszczenie
oraz rozwój chorób i szkodników,

−

określić wartość przedplonową i następczą waŜniejszych grup roślin,

−

zaprojektować zmianowanie roślin.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

.....................................................................

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Produkcja roślinna 321[04].Z1

Jednostka modułowa:

Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów
321[04].Z1.01

Temat: Ogólna charakterystyka roślin zboŜowych i ich znaczenie gospodarcze.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności charakteryzowania roślin zboŜowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
Na poziomie wiadomości:

−

wymienić gatunki roślin zboŜowych,

−

podać przykłady gospodarczego wykorzystywania roślin zboŜowych,

−

zdefiniować terminy: ziarno, plon ziarna, kłos,

−

omówić budowę roślin zboŜowych oraz nasion i ich rolę biologiczną,

−

wyjaśnić znaczenie biologiczne traw z uwzględnieniem zbóŜ,

−

wyjaśnić przebieg cykli rozwojowych roślin zboŜowych.

Na poziomie umiejętności:

−

identyfikować okazy zbóŜ

−

charakteryzować środowisko Ŝycia, wymagania Ŝyciowe i budowę zbóŜ,

−

porównać budowę okazów zbóŜ miedzy sobą oraz z innymi gatunkami roślin,

−

porównać cykle rozwojowe gatunków zbóŜ,

−

analizować warunki uprawy zbóŜ,

−

uzasadnić potrzebę uprawy roślin zboŜowych,

−

analizować cykle rozwojowe wybranych grup roślinnych

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka

−

pokaz z objaśnieniem,

−

metoda projektu,

−

burza mózgów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w pierwszej części zajęć uczniowie pracują „jednym frontem”,

−

zajęcia odbywają się w grupach kilkuosobowych,

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

wieŜe lub zielnikowe okazy: zbóŜ naleŜące do róŜnych gatunków,

−

kłosy zbóŜ,

−

kolekcja ziarniaków zbóŜ,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

lupy powiększające,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

tablica poglądowa ze zboŜami,

−

foliogramy oraz rzutnik do foliogramów,

−

arkusze papieru A4.

Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel przeprowadza pogadankę na uprawy i znaczenia zbóŜ w rolnictwie oraz

gospodarce,

2. Nauczyciel prosi o określenie warunków, w jakich występują zboŜa, dane są

porządkowane na tablicy a nauczyciel weryfikuje odpowiedzi,

3. Nauczyciel dzieli klasę na grupy, prosi o pobranie okazów roślin zboŜowych

i przeprowadzenie obserwacji makroskopowych,

4. Uczniowie obserwują okazy wykonują rysunki, opisują rośliny wykorzystując atlasy,

tablice poglądowe, oraz foliogramy, identyfikują rośliny w róŜnych fazach rozwojowych,

5. Uczniowie określają znaczenie zidentyfikowanych roślin w przyrodzie i gospodarce

człowieka,

Zakończenie zajęć
Grupy prezentują i omawiają wyniki pracy zespołów. Wyjaśniają za pomocą, jakich kryteriów
określili przynaleŜność gatunkową okazów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczeń potrafi zidentyfikować zboŜa, wymienić części budowy zbóŜ, opisać zboŜa
w poszczególnych ich fazach oraz określić znaczenie gospodarcze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

......................................................................

Modułowy program nauczania:

Technik pszczelarz 321[04]

Moduł:

Produkcja roślinna 321[04].Z1

Jednostka modułowa:

Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów
321[04].Z1.01

Temat: Rośliny okopowe jako jedna z najwaŜniejszych grup roślin w płodozmianie.

Cel ogólny:

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
Na poziomie wiadomości:

−

wymienić gatunki roślin okopowych uprawnych,

−

podać przykłady gospodarczego wykorzystywania roślin okopowych,

−

określać wymagania glebowe i klimatyczne roślin okopowych,

−

omówić budowę roślin okopowych oraz zastosowanie róŜnych części roślin, rolę
biologiczną,

−

wyjaśnić znaczenie biologiczne okopowych jako elementu zmianowania,

−

wyjaśnić przebieg cykli rozwojowych roślin okopowych uprawnych.

Na poziomie umiejętności:

−

oceniać znaczenie roślin okopowych w płodozmianie,

−

charakteryzować stanowisko uprawy dla roślin okopowych oraz stanowisko po roślinach
okopowych,

−

porównać znaczenie okopowych w zmianowaniu oraz z innych gatunków roślin,

−

porównać cykle rozwojowe okopowych i przewidywać przydatność okopowych jako
elementy zmianowania,

−

analizować warunki uprawy okopowych,

−

uzasadnić potrzebę uprawy roślin okopowych w zmianowaniu,

−

analizować przydatność róŜnych roślin okopowych jako elementy zmianowania.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

metoda projektu.

−

burza mózgów,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w pierwszej części zajęć uczniowie pracują „jednym frontem”,

−

zajęcia odbywają się w grupach kilkuosobowych.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tabele kompleksów glebowych z roślinami uprawnymi na te kompleksy,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

tablice poglądowa z roślinami okopowymi,

−

foliogramy oraz rzutnik do foliogramów,

−

arkusze papieru A4.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel przeprowadza pogadankę na uprawy i znaczenia roślin okopowych

w rolnictwie oraz gospodarce,

2. Nauczyciel prosi o określenie warunków, w jakich uprawiane są rośliny okopowe, dane

są porządkowane na tablicy a nauczyciel weryfikuje odpowiedzi,

3. Nauczyciel objaśnia zakres i treść zadania do wykonania oraz sposób jego wykonania,
4. Nauczyciel dzieli klasę na grupy, prosi o analizę tabel kompleksów glebowych

z propozycjami roślin moŜliwych do ich uprawy,

5. Uczniowie grupami układają płodozmiany przewidują uprawki, jakie będą wykonywane

między poszczególnymi elementami zmianowania, oraz projektują przedplony i poplony,

6.  Uczniowie określają znaczenie poszczególnych roślin w płodozmianie.

Zakończenie zajęć
Grupy  prezentują  i  omawiają  wyniki  pracy  zespołów.  Wyjaśniają  dobór  roślin,  jakie
przewidzieli  w  zmianowaniu,  określają  znaczenie  roślin  okopowych  jako  elementy
zmianowania. Określają ich wpływ.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczeń potrafi ułoŜyć płodozmian z uwzględnieniem roślin okopowych oraz określić ich
znaczenie w płodozmianie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Gospodarcze znaczenie roślin rolniczych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj nasiona roślin uprawnych.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach róŜne nasiana roślin uprawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  obejrzeć pod lupą próbki nasion,
2)  posegregować je na odpowiednie grupy,
3)  naszkicować w zeszycie rysunki nasion i opisać je,
4)  posługując się atlasem podać nazwy roślin,
5)  opisać przeznaczenie zastosowanie roślin uprawnych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

próbki nasion roślin uprawnych wymieszane na szalkach,

−

tablice poglądowe roślin uprawnych,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

lupy powiększające,

−

foliogramy rysunków nasion,

−

rzutnik do foliogramów.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj bulwy i korzenie roślin uprawnych.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach róŜne okazy roślin uprawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć dokładnie równieŜ z uŜyciem lupy bulwy i korzenie roślin uprawnych,
2) posegregować je na odpowiednie grupy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3)  wykonać rysunki bulw i korzeni wraz z opisem ich części,
4)  określić nazwę rośliny posługując się atlasem roślin uprawnych,
5)  opisać zastosowanie danej rośliny oraz jej gospodarcze znaczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

okazy bulw i korzeni roślin uprawnych,

−

tablice poglądowe roślin uprawnych,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

lupy powiększające,

−

foliogramy rysunków okazów roślin uprawnych,

−

rzutnik do foliogramów.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj kwiatostany roślin uprawnych.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach okazy roślin uprawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  obejrzeć dokładnie równieŜ z uŜyciem lupy kwiatostany roślin uprawnych,
2)  posegregować je na odpowiednie grupy,
3)  wykonać rysunki kwiatostanów wraz z opisem ich części,
4)  określić nazwę rośliny posługując się atlasem roślin uprawnych,
5)  opisać zastosowanie danej rośliny oraz jej gospodarcze znaczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

okazy kwiatostanów roślin uprawnych,

−

tablice poglądowe roślin uprawnych,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

lupy powiększające,

−

foliogramy rysunków okazów roślin uprawnych,

−

rzutnik do foliogramów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2.

Zmianowanie roślin i płodozmiany

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

UłóŜ płodozmian ośmiopolowy na kompleks pszenny bardzo dobry wprowadzając

maksymalną ilość międzyplonów.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach tabele roślin uprawnych dla
kompleksu pszennego bardzo dobrego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  naszkicować podział areału na wymaganą ilość pól oraz ponumerować pola,
2)  dobrać na kaŜde z pól rośliny uprawne odpowiednie do danego stanowiska,
3)  określić następstwo po sobie kolejnych roślin uprawnych,
4)  dobrać w kolejnych latach rośliny międzyplonowe,
5)  rozpisać zmianowanie na kaŜde wydzielone pole,
6)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pogadanka dydaktyczna

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

plan gospodarstwa z zaznaczonymi polami,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

tabele z roślinami uprawnymi na kompleks pszenny bardzo dobry,

−

tabele z roślinami uprawianymi jako międzyplony,

−

arkusz papieru A4,

−

foliogramy z tabelami roślin uprawnych dla kompleksu pszennego bardzo dobrego.

−

rzutnik do foliogramów.

Ćwiczenie 2

UłóŜ płodozmian ośmiopolowy na kompleks Ŝytni bardzo dobry z polem okresowo

wyłączonym.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach tabele roślin uprawnych dla
kompleksu Ŝytniego bardzo dobrego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

wyłączonego,

4)  dobrać w kolejnych latach rośliny międzyplonowe,
5)  rozpisać zmianowanie na kaŜde wydzielone pole,
6)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pogadanka dydaktyczna,

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

plan gospodarstwa z zaznaczonymi polami,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

tabele z roślinami uprawnymi na kompleks Ŝytni bardzo dobry,

−

tabele z roślinami uprawianymi jako międzyplony,

−

arkusz papieru A4.

−

foliogramy z tabelami roślin uprawnych dla kompleksu pszennego bardzo dobrego.

−

rzutnik do foliogramów

Ćwiczenie 3

UłóŜ płodozmian sześciopolowy w gospodarstwie z 50% kompleksem pszennym bardzo

dobrym i 50% Ŝytnim bardzo dobrym, gdzie całość kompleksu pszennego połoŜona jest na
polach zagroŜonych erozją.

Wskazówki do realizacji:

−

przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania,

−

nauczyciel powinien zaprezentować na foliogramach tabele roślin uprawnych dla
kompleksu Ŝytniego bardzo dobrego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  naszkicować podział areału na wymaganą ilość pól oraz ponumerować pola,
2)  dobrać na kaŜde z pól rośliny uprawne odpowiednie do danego stanowiska,
3)  określić następstwo po sobie kolejnych roślin uprawnych,
4)  wprowadź do płodozmianu rośliny hamujące lub powstrzymujące erozję,
5)  dobrać w kolejnych latach rośliny międzyplonowe,
6)  rozpisać zmianowanie na kaŜde wydzielone pole,
7)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

pogadanka dydaktyczna

−

wiczenia praktyczne,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne:

−

plan gospodarstwa z zaznaczonymi polami,

−

atlasy roślin uprawnych,

−

tabele z roślinami uprawnymi na kompleks pszenny bardzo dobry i Ŝytni bardzo dobry,

−

tabele roślin hamujące i powstrzymujące erozję,

−

tabele z roślinami uprawianymi jako międzyplony,

−

foliogramy z tabelami roślin uprawnych dla kompleksu pszennego bardzo dobrego
i Ŝytniego bardzo dobrego,

−

rzutnik do foliogramów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Planowanie zmianowania

roślin i płodozmianów”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 13, są z poziomu podstawowego,

−

zadania 6, 10, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 8 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. d, 4. a, 5. b, 6. c, 7. b, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b,

12. a, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. c, 18. a, 19, a, 20. d.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

Wymagań

Poprawna

Odpowiedź

Przyporządkować roślinę uprawną do rodziny
roślin.

Określić skład ziarniaka zbóŜ,

Określać rodzaj systemu korzeniowego zbóŜ

Wskazać rodzaj kwiatostanu kukurydzy

Opisać budowę ziemniaka

Przyporządkowywać roślinę uprawną grupie
roślin

Opisać budowę buraka cukrowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazać rodzaj kwiatostanu marchwi

Przyporządkować roślinę uprawną do grupy
roślin.

10 Przyporządkować stanowisko systematyczne

roślin oleistych.

11 Rozpoznać nasiana rzepaku.

12 Określić wymagania glebowe i klimatyczne roślin

uprawnych.

13 Zdefiniować pojęcie zmianowania

14 Określić elementy zmianowania

15 Dobrać rośliny uprawne wchodzące w skład

zmianowania.

16 Przewidywać skutki uprawy buraków po sobie

17 Wskazać rośliny uprawne będące przedplonem

roślin strączkowych,

18 Wskazać rośliny uprawne będące przedplonem

dla rzepaku,

19 Wskazać rośliny uprawne dla kompleksu

pszennego bardzo dobrego

20 Określić udział roślin zboŜowych w strukturze

zasiewów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów
3.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
4.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia
5.  Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli.
6.  Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
7.  Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na test.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, wstawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zaznaczyć odpowiedź prawidłową.

4. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
5. Test zawiera 20 zadań, do kaŜdego pytania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawdziwa.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielanie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie

na później i wróć do niego kiedy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:
–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do rodziny traw zaliczamy

a)  pszenŜyto.
b)  łubin.
c)  topinambur.
d)  peluszkę.

2. Największą część masy ziarna stanowi

a)  węglowodany.
b)  błonnik.
c)  witaminy.
d)  tłuszcz.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Jęczmień posiada system korzeniowy typu

a)  napowietrznego niewłaściwego.
b)  palowego.
c)  spichrzowego.
d)  wiązkowego.

4. Męskim kwiatostanem kukurydzy jest

a)  wiecha na szczycie łodygi.
b)  źdźbło.
c)  kolba.
d)  koszyczek.

5. Stolan jest częścią ziemniaka

a)  łodygową.
b)  korzeniową.
c)  kwiatostanu.
d)  pęd podziemny.

6. Topinambur jest rośliną

a)  włóknistą.
b)  wieloletnią.
c)  okopową.
d)  warzywem.

7. W budowie korzenia spichrzowego buraka cukrowego wyróŜniamy

a)  stolan.
b)  szyję.
c)  wiązki korzeni przyporowych.
d)  Ŝaden z w/w elementów.

8. Kwiatostanem marchwi jest

a)  koszyczek.
b)  baldachogrono.
c)  kolba.
d)  wiecha.

9. Lędźwian jest rośliną

a)  zboŜową.
b)  okopową.
c)  włóknistą.
d)  motylkową.

10. Rośliny oleiste naleŜą do klasy

a)  dwuliściennych.
b)  jednoliściennych.
c)  zarodnikowych.
d)  nagozaląŜkowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Nasiona rzepaku mają kolor

a)  biały.
b)  brunatnoczerwony.
c)  jasnoszary.
d)  ciemnoŜółty.

12. Len podczas wegetacji wymaga

a)  mało ciepła, duŜo wody.
b)  duŜo ciepła, mało wody.
c)  duŜo ciepła, duŜo wody.
d)  mało wody, mało ciepła.

13. Zmianowanie roślin to

a)  następstwo uprawianych roślin na danym polu.
b)  system zagospodarowania ziemi uprawnej.
c)  rotacja roślin na polach.
d)  jeden z systemów płodozmianu.

14. Elementy zmianowania to

a)  są to grupy roślin uprawiane na określonym polu w płodozmianie.
b)  kolejność roślin uprawianych na jednym polu.
c)  dobór roślin uprawianych na całym areale gospodarstwa.
d)  to pojęcie równoznaczne z zmianowością.

15. WskaŜ grupę roślin udających się po sobie

a)  Ŝyto, ziemniaki, słonecznik, koniczyna czerwona.
b)  Ŝyto, ziemniaki, kukurydza, konopie.
c)  tytoń, fasola, soczewica, burak cukrowy.
d)  wszystkie rośliny w grupach udają się po sobie.

16. Wyburaczenie to

a)  zmęczenie gleby na skutek uprawy buraków.
b)  okres zbioru buraków cukrowych z pola.
c)  nawoŜenie obornikiem pól pod uprawę buraków cukrowych.
d)  zniszczenie plantacji buraków w wyniku suszy.

17. Najlepszym przedplonem dla większości roślin strączkowych są

a)  rośliny okopowe.
b)  inne rośliny strączkowe.
c)  zboŜa.
d)  rośliny długoletnie i nowiny.

18. Najlepszym przedplonem dla rzepaku jarego są

a)  rośliny okopowe uprawiane na oborniku.
b)  zboŜa.
c)  tytoń.
d)  słonecznik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Planowanie zmianowania

roślin i płodozmianów”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 2, 6, 10, 12, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 8 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. d, 4. c, 5. b, 6. c, 7. b, 8. b, 9. d, 10. d, 11. b,

12. a, 13. a, 14. a, 15. b, 16. a, 17. b, 18. b, 19. a, 20. d.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

Wymagań

Poprawna

Odpowiedź

Przyporządkować roślinę uprawną do rodziny
roślin

Dobrać rośliny na tereny rekultywowane

Określić rodzaj systemu korzeniowego zbóŜ

Wskazać rodzaj kwiatostanu kukurydzy

Opisać budowę ziemniaka

Przyporządkowywać roślinę uprawną grupie
roślin

Opisać budowę buraka cukrowego

Wskazać rodzaj kwiatostanu marchwi

Przyporządkować roślinę uprawną do grupy
roślin

10 Przyporządkować stanowisko systematyczne

roślin oleistych

11 Rozpoznać nasiana rzepiku

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Określić wymagania glebowe i klimatyczne

roślin uprawnych

13 Zdefiniować pojęcie elementy zmianowania

14 Zdefiniować zmianowanie

15 Dobierać rośliny uprawne wchodzące w skład

zmianowania

16 Przewidzieć skutki uprawy lnu po sobie

17 Wskazać rośliny uprawne będące

przedplonem dla roślin okopowych

18 Wskazać rośliny uprawne będące

przedplonem dla roślin strączkowych

19 Wskazać rośliny uprawne dla kompleksu

ytniego dobrego

20 Określić udział roślin paszowych w strukturze

zasiewów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela:

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

Instrukcja dla ucznia:

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, wstawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zaznaczyć odpowiedź prawidłową.

4. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
5. Test zawiera 20 zadań, do kaŜdego pytania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi. Tylko

jedna jest prawdziwa.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielanie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie

na później i wróć do niego kiedy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do rodziny traw zaliczamy

a)  pszenica.
b)  łubin.
c)  topinambur.
d)  peluszkę.

2. Jako roślina pionierska do uprawy na terenach rekultywowanych siejemy

a)  pszenicę.
b)  Ŝyto.
c)  grykę.
d)  jęczmień.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Owies posiada system korzeniowy typu

a)  napowietrznego niewłaściwego.
b)  palowego.
c)  spichrzowego.
d)  wiązkowego.

4. śeńskim kwiatostanem kukurydzy jest

a)  wiecha na szczycie łodygi.
b)  źdźbło.
c)  kolba.
d)  koszyczek.

5. Część wierzchołka ziemniaka znajduje się w

a)  łodydze.
b)  bulwie.
c)  kwiatostanie.
d)  liściach.

6. Seradela naleŜy do roślin

a)  zboŜowych.
b)  motylkowych grubonasiennych.
c)  motylkowych drobnonasiennych.
d)  przemysłowych.

7. W budowie korzenia spichrzowego buraka cukrowego wyróŜniamy

a)  stolan.
b)  głowę.
c)  wiązki korzeni przyporowych.
d)  pędy podziemne.

8. Kwiatostanem brukwi jest

a)  koszyczek.
b)  grono.
c)  kolba.
d)  wiecha.

9. Bobik jest rośliną

a)  zboŜową.
b)  okopową.
c)  włóknistą.
d)  motylkową.

10. Rośliny oleiste najliczniej reprezentują rodzinę

a)  rdestowatych.
b)  szorstkolistnych.
c)  baldaszkowatych.
d)  krzyŜowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Nasiona rzepiku ma kolor

a)  biały.
b)  brunatny.
c)  jasnoszary.
d)  ciemnoŜółty.

12. Spośród roślin oleistych największe wymagania glebowe ma

a)  rzepak.
b)  słonecznik.
c)  len.
d)  rzodkiew oleista.

13. Elementy zmianowania to

14. Zmianowanie roślin to

a)  następstwo uprawianych roślin na danym polu.
b)  system zagospodarowania ziemi uprawnej.
c)  rotacja roślin po polach.
d)  jeden z systemów płodozmianu.

15. WskaŜ grupę roślin udających się po sobie

a)  koniczyna biała, lucerna, groch, peluszka.
b)  konopie, tytoń, proso, soja.
c)  tytoń, fasola, soczewica, burak cukrowy.
d)  Ŝyto, pszenica, proso, jęczmień.

16. Wylnienie to

a)  zmęczenie gleby na skutek uprawy lnu.
b)  okres zbioru lnu z pola.
c)  nawoŜenie obornikiem pól pod uprawę lnu.
d)  zniszczenie plantacji lnu w wyniku suszy.

17. Najlepszym przedplonem dla większości roślin okopowych są

a)  rośliny włókniste.
b)  inne rośliny motylkowe drobnoziarniste.
c)  zboŜa.
d)  rośliny długoletnie i nowiny.

18. Najlepszym przedplonem dla roślin strączkowych są

a)  rośliny okopowe uprawiane na oborniku.
b)  zboŜa.
c)  tytoń.
d)  słonecznik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Planowanie zmianowania roślin i płodozmianów

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem: