2011-02-14

1

Dr inż. Mariusz Sobka

Ox 221

m.sobka@pollub.pl

Wczoraj i dzisiaj

Dzisiaj i jutro

Decyzje podejmowane 

jednoosobowo

Zespołowe podejmowanie decyzji

Opcje na akcje wyłącznie dla 

kierownictwa

Opcje na akcje coraz szerzej 

dostępne

Realna władza technostruktury

Władza przechodzi w ręce

akcjonariuszy i klientów

Demokracja słabo rozwinięta –

tylko w postaci komisji i związków 

zawodowych

Podejmowanie decyzji zgodnych z 

opinią wewnętrzną, zespołowe 

podejmowanie decyzji

Duże znaczenie nepotyzmu

Nepotyzm pod kontrolą

Dyrektorzy otaczają się 

zaprzyjaźnionymi lub 

podporządkowanymi im członkami 

rad nadzorczych

Wzrost znaczenia zarządzania 

przedsiębiorstwem i niezależności 

rad nadzorczych

2011-02-14

2

Wczoraj i dzisiaj

Dzisiaj i jutro

Znaczenie baronii

Schyłek baronii – wzrost znaczenia 

władzy poziomej i koordynacji

Pracownik jest podwładnym 

kierownika

Pracownik jest kolega kierownika

Zarządzanie to komenderowanie

Zarządzanie to służba

Zarządzanie to decydowanie

Zarządzanie to umożliwienie 

podejmowania decyzji tym, którzy 

są najbliżej rozwiązywanych 

problemów (empowerment)

Delegowanie jako sposób 

nadawania uprawnień decyzyjnych

Subsydiarność jako sposób na 

lokowanie decyzji tam gdzie 

istnieje największa szansa na ich 

trafne podjęcie



„przewidywanie i planowanie, organizowanie, 

rozkazodawstwo i kontrola” 

(H. Fayol)



„określanie celów, organizowanie, 

motywowanie i komunikowanie, ocenianie, 

formowanie ludzi i samego siębie” 

(P. Drucker)



planowanie, organizowanie, rekrutacja i 

dobór ludzi, kierowanie, koordynowanie, 

budżetowanie” 

(H. Mintzberg)

2011-02-14

3



zarządzanie to podejmowanie decyzji;



zarządzanie to realizowanie swojej woli;



zarządzanie polega na tym, aby nie robić nic 

samemu, nie pozwalać innym na samodzielne 

robienie czegokolwiek, wszystko nakazywać;



działanie poprzez innych ludzi;



animowanie działania zespołów;



komunikowanie wizji przyszłości;



uzyskiwanie rezultatów poprzez innych ludzi i 

ponoszenie odpowiedzialności za ich działania;



pomaganie ludziom i zespołom w osiąganiu 

sukcesu (serving leadership)



przewidywanie i planowanie; 



organizowanie;



rozkazodawstwo;



kontrolowanie.

2011-02-14

4



służba na rzecz klientów, akcjonariuszy i ich 

przedstawicieli oraz pracowników;



tworzenie wizji i utrwalanie systemów 

wartości;



przewidywanie, ustalanie celów i planowanie;



słuchanie opinii, ocenianie, koordynowanie i 

rozstrzyganie sprzeczności;



wzmacnianie władzy i kompetencji 

współpracowników;



podejmowanie decyzji.

1.

Angażowanie aktywności wszystkich 

członków organizacji

2.

Doskonalenie osiągnięć

3.

Ocenianie

4.

Przeprowadzenie benchmarkingu

5.

Integrowanie

6.

Tworzenie zespołów

7.

Definiowanie jakości z punktu widzenia 

klienta

8.

Formowanie ludzi

9.

Planowanie

2011-02-14

5

9.

Angażowanie do współpracy dostawców

10.

Skracanie cykli działania

11.

Tworzenie wizji przyszłości

12.

Tworzenie wartościowych strategii

13.

Myślenie systemowe

14.

Wiązanie przyjętego podejścia z wynikami

15.

Uprawomocnianie pracowników 

(empowerment)

16.

Tworzenie systemów

17.

Osobiste angażowanie się

18.

Upraszczanie



możność wywierania wpływu na inne osoby, 

czyli modyfikowania ich postaw i systemów 

wartości

Źródła władzy:



autorytet formalny (prawo);



nagradzanie;



wymuszanie;



charyzma;



ekspert;



informacje i kontakty.

2011-02-14

6

1.

Umiejętności techniczne to zdolność 

posługiwania się narzędziami, metodami 

i technologią w określonej specjalności

2.

Umiejętności społeczne to zdolność 

współpracy z innymi ludźmi, rozumienia ich 

i motywowania, zarówno poszczególnych 

osób, jak i grup

3.

Umiejętności koncepcyjne to umysłowa 

zdolność koordynacji oraz integrowania 

wszystkich interesów i działalności organizacji

1. Interpersonalne



Reprezentant 



Przywódca



Łącznik

2. Informacyjne



Rzecznik



Upowszechniający (przekaźnik, ekspedytor)



Monitor (ekspert-specjalista)

3. Decyzyjne



Stymulator rozwoju (przedsiębiorca)



Rozjemca (przeciwdziałający zakłóceniom)



Alokator (rozdzielający zasoby)



Negocjator

2011-02-14

7

Rola

Treść wykonywanej roli

Przykłady

1. Reprezent

(Figurehead)

Występuje jako symbol firmy w 
stosunku do otoczenia 
zewnętrznego 



Reprezentuje firmę na konferencjach 
państwowych, międzynarodowych



Bierze udział w spotkaniach 
publicznych



Jest członkiem różnych publicznych 
komitetów 

2. Przywódca

(Leader)

Realizuje cele firmy poprzez 
określony typ motywacji w 
stosunku do pracowników 

Przewodzi grupie, personelowi firmy, 
kieruje, motywuje, ocenia pracowników

3. Łącznik –
pośrednik

(Liaison)

Utrzymuje stosunki między firmą 
a otoczeniem zewnętrznym 
(umowy, kontrakty, zlecenia), od 
którego zależy funkcjonowanie 
firmy 

Reklamuje i propaguje swoją firmę w 
celu uzyskania klientów, umów i 
różnego rodzaju zleceń

Rola

Treść wykonywanej roli

Przykłady

1. Rzecznik

(Spokesman)

Reprezentuje określone 
zagadnienia - problemy przed 
osobami z zewnątrz 

Rozmawia z profesjonalistami i 
grupami zawodowymi reprezentując 
określony wycinek wiedzy 
całościowej na temat wyrobu, 
wydziału, firmy

2. Ekspedytor

(Disseminator)

Przekaźnik - dostarcza informacje 
członkom organizacji 

Opracowuje i wysyła raporty, 
periodyki, listy

3. Monitor

Poszukuje informacji związanych 
z funkcjonowaniem firmy 
(trudności ze zbytem, podatkami, 
działalnością) 

Czyta fachowe czasopisma związane 
ze specyfiką firmy, uczestniczy w 
podróżach służbowych, zajmuje się 
gośćmi 

2011-02-14

8

Rola

Treść wykonywanej 

roli

Przykłady

1. Stymulator

rozwoju
(Entrepreneur)

Koncypuje i inicjuje nowe 
możliwości i wprowadza 
systematyczne zmiany do 
organizacji ze szczególnym 
uwzględnieniem jej rozwoju



Zachęca pracowników do przedstawiania 
własnych pomysłów, rozwiązań związanych 
z produktem i organizacją



Inicjuje badania naukowe



Zachęca do kalkulowania ryzyka

2. Rozjemca

(Disturbance

Handler)



Rozwiązuje i usprawnia 
struktury organizacyjne



Usuwa negatywne 
zjawiska w działaniu firmy



Analizuje struktury organizacyjne, zwłaszcza 
tam, gdzie występują zjawiska konfliktowe



Analizuje podłoża tych zjawisk

3. Alokator

(Resource

Allocator)

Rozprowadza zasoby 
deficytowe i ustala priorytety



Uczestniczy i pomaga w opracowaniu 
budżetu firmy



Decyduje o wymianie narzędzi i maszyn



Podejmuje decyzje o wymianie pracowników 
(zwolnienia – przyjęcia)

4. Negocjator

(Negotiator)

Reprezentuje firmę w 
negocjacjach indywidualnych 
i grupowych

Pomaga w negocjowaniu kontraktów 
związkowych i ustala warunki problemów do 
rozwiązania

Przywództwo to zarówno proces, jak i 

pewna właściwość
Polega na użyciu wpływu, bez sięgania po 

środki przymusu, z zamiarem kształtowania 

celów grupy lub organizacji, motywowania 

zachowań nastawionych na osiąganie tych 

celów oraz dopomożenia w zdefiniowaniu 

kultury grupy lub organizacji

2011-02-14

9

Jako właściwość przewodzenie jest zestawem 

cech przypisywanych jednostkom, które są 

postrzegane jako przywódcy
Przywódcy to ludzie, którzy wpływają na 

zachowanie innych bez konieczności uciekania 

się do użycia siły; przywódcy to osoby 

akceptowane w tej roli przez innych. 
Przywódcy koncentrują się na wyzwalaniu 

energii ludzi, aby mogli oni przezwyciężać 

biurokratyczne przeszkody w osiąganiu celów.

Lider to przywódca, który posiada osobistą 

charyzmę 

Potrafi przekonać podwładnych do zaufania 

jakim ich darzy, 

potrafi motywować do efektywnej pracy

2011-02-14

10

1.

Umiejętności  osobiste

umiejętność kierowania samym sobą 
integralność 

2.

Umiejętności interpersonalne

komunikatywność, 
umiejętność motywowania 

współpracowników
umiejętności wpływu na innych ludzi i 

zdolność podporządkowania się 

przywództwu 

3.

Umiejętność tworzenia wizji

4.

Umiejętności myślenia strategicznego

5.

Umiejętności myślenia sieciowego

6.

Współzależność

2011-02-14

11

1.

Pozytywne myślenie i postawa - zdolność wyboru 
z dostępnych informacji tych które pozwalają na 
skuteczne przekształcanie rzeczywistości.

2.

Wysoki poziom energii życiowej, entuzjazm, 
optymizm, empatia.

3.

Osobiste ciepło – sposób bycia przyciągający i 
zjednujący ludzi.

4.

Zdolność i chęć do ciągłego uczenia się oraz 
harmonijnego rozwoju we wszystkich obszarach 
funkcjonowania człowieka: fizycznego, 
emocjonalnego, umysłowego i duchowego.

5.

Kreatywność – zdolność do rozwiązywania 
problemów i traktowanie ich jako wyzwanie.

6.

Intuicja – zdolność rozpoznawania i 
wyczuwania sytuacji bez pomocy konkretnych 
danych.

7.

Poczucie obfitości - to wiara, że dla każdego 
starczy dóbr tego świata, że człowiek nie musi 
walczyć o przetrwanie kosztem kompromisów 
z moralnością.

2011-02-14

12

jego współpracownicy znakomicie pracują ,a 

ich możliwości są wykorzystane maksymalnie;
bierze na siebie nieco więcej 

odpowiedzialności i przypisuje nieco mniej 

zasług;
skutecznie włada sobą i daje przykład tego 

czego wymaga od innych;
kontroluje siebie umysłem a innych sercem;
wzbudza zaufanie i entuzjazm;

inspiruje, motywuje, troszczy się o 

współpracowników , zamiast manipulować i 

karać;
nigdy nie stawia siebie przed innymi z 

wyjątkiem dźwigania odpowiedzialności;
kieruje się wartościami uniwersalnymi i 

ponadczasowymi, szanując wierzenia i wartości 

innych;
otacza się ludźmi bardziej utalentowanymi niż 

jest sam i pozwala im być gwiazdami;

2011-02-14

13

1.

Wykorzystują możliwości wprowadzenia zmian, 

gdy są one konieczne;

2.

Opracowują wizję zmian;

3.

Zapewniają właściwą komunikację;

4.

Ich działania dotyczą każdego aspektu 

funkcjonowania organizacji;

5.

Przez cały czas są asertywni i zaangażowani;

6.

Kierują i analizują planowanie i wdrażanie 

procesu zmian

Zmieniają kształt organizacji;
Formują jej nowe wizje, które następnie 

wprowadza do zespołu; 
Mobilizują pracowników do akceptacji tych wizji 

i pomocy w ich realizacji;
Tworzą w pracownikach poczucie dystansu do 

nowej formy organizacji;
Zachęcają do zapoznania się z pracą innych 

podobnie działających organizacji;

2011-02-14

14

Nasilają potrzebę rywalizacji z organizacjami 

o podobnym profilu;
Budują nowe wizje kształtu organizacji. Włącza 

pracowników w proces planowania przemian;
Doprowadzają do zmian organizacyjnych 

poprzez tworzenie nowej struktury 

technicznej i społecznej przedsiębiorstwa;
Kształtują motywację pracowników;
Prowadzą do zidentyfikowania się 

pracowników z organizacją

1. „bierz udział w grze i jednocześnie 

obserwuj grę”

2. „zabiegaj o niezaangażowanych”
3. „przygotuj konflikt”
4. „pracę umieść tam, gdzie powinna być”