BROMEK_POTASU _-

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 1/6

1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA

Nazwa produktu:

Bromek potasu

Wzór chemiczny:

KBr

Inne nazwy:

Producent:

Dystrybutor:

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składnik stwarzający zagroŜenie:

Nazwa chemiczna

% wag.

Nr CAS

Nr WE

Symbol

ostrzegawczy

Zwroty zagroŜenia

(R)*

bromek potasu

100

7758-02-3

231-830-3

3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ

Substancja nie została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem..
ZagroŜenie poŜarowe: Substancja stała, niepalna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i

dymy.

ZagroŜenie
toksykologiczne:

Bromek potasu uwodniony działa słabo draŜniąco na organizm człowieka.

ZagroŜenie
ekotoksykologiczne:

Bromek potasu uwodniony działa słabo szkodliwie na organizmy wodne i
glebowe.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności naleŜy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŜonego bromkiem
potasu środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół.
Następstwa wdychania:
1.

Zapewnić dopływ świeŜego powietrza. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŜącej.

W razie potrzeby zapewnić pomoc lekarską.

Następstwa połknięcia:
1.

Doraźna pomoc przy ostrych zatruciach polega na płukaniu Ŝołądka wodą z dodatkiem duŜej ilości
węgla aktywnego i tlenku magnezu a następnie przez podanie środka przeczyszczającego.

Skontaktować się z lekarzem.

Kontakt z oczami:
1.

Przemyć skaŜone oczy większą ilością letniej wody przez 15 minut, przy wywiniętych powiekach.

Zapewnić pomoc okulisty.

Kontakt ze skórą:
1.

Zdjąć skaŜone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŜoną skórę, przemyć duŜą ilością wody,
następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem.

W razie potrzeby skonsultować się z lekarzem dermatologiem.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU

Szczególne zagroŜenia: Substancja niepalna. W ogniu wydzielają się niebezpieczne gazy i dymy.

Środki gaśnicze:

Zgodne z naturą poŜaru sąsiednich obiektów.

Zalecenia szczegółowe: Pełna ochrona straŜaków.

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 2/6

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA
DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:

W przypadku wydostania się bromku potasu do środowiska skaŜony teren
naleŜy  wyizolować  z  otoczenia,  a  poza  jego  obręb  wyprowadzić  osoby
postronne.  W  pierwszej  kolejności  odciąć  źródło  skaŜania  środowiska.
Chronić źródła wody oraz kanalizację.

Środki ochrony
osobistej:

Standardowe. W razie potrzeby chronić drogi oddechowe przed pyłem -
filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P 2.

Zalecenia szczegółowe:

Starać się odciąć źródło skaŜenia środowiska (uszczelnić uszkodzone
opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym).

Zabezpieczenie
środowiska:

Chronić  źródła  wody  oraz  kanalizację.  W  czasie  działań  oczyszczających
unikać  wzbijania  się  pyłu.  W  przypadku  skaŜenia  wód  powiadomić
odpowiednie władze.

Metody utylizacji:

Unieszkodliwianie na drodze chemicznej zgodnie obowiązującymi
przepisami.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom: Podczas stosowania bromku potasu nie jeść, nie pić, unikać wdychania

pyłów i dymów przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŜ i
sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu.

Zapobieganie poŜarom
/ wybuchom:

Substancja niepalna. Nie wymaga szczególnego trybu postępowania w tym
zakresie.

Magazynowanie:

Bromek potasu przechowuje się w suchych pomieszczeniach zamkniętych,
w  temperaturze  do  20˚C  i  wilgotności  5-70%,  w  beczkach  drewnianych
wyłoŜonych  papierem  parafinowym  lub  w  wielowarstwowych  workach
papierowych z wkładką parafinową. Nie przechowywać w pobliŜu środków
spoŜywczych  i  w  pomieszczeniach  przeznaczonych  do  przebywania ludzi.
Chronić przed światłem, wilgocią i wpływami atmosferycznymi. Układać z
dala  od  źródeł  ciepła.  Personel  wyposaŜyć  w  ochrony  osobiste.  Zasady
magazynowania określa norma PN-89/C-81400.

Metody postępowania z
odpadami:

Za  odpad  moŜna  uznać  bromek  potasu,  który  w  Ŝadnej  postaci  nie  nadaje
się  do  zagospodarowania.  Odpadowy  bromek  potasu  odstawiany  jest  do
wskazanego przez słuŜbę ochrony środowiska miejsca celem utylizacji.

8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne:

Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania bromku potasu. Sprawna
wentylacja.

Osobiste wyposaŜenie ochronne:

Ręce:

Rękawice robocze.

Oczy:

Nie ma szczególnych wymagań.

Drogi oddechowe:

Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami
bromku potasu (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i
symbolem P2).

Skóra i ciało:

Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.

Ogólne środki ochrony:

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 3/6

Ochrony zbiorowe:

Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w
pobliŜu stanowisk pracy.

Higiena pracy:

Obowiązują  przepisy  ogólne  przemysłowej  higieny  pracy.  Zanieczyszczone
ubranie  wymienić.  Po  pracy  wymyć  powierzchnię  ciała  oraz  oczyścić
ochrony  osobiste.  Nie  jeść,  nie  pić,  nie  palić,  nie  zaŜywać  leków  podczas
pracy.
Zapobieganie  zagroŜeniom:  Tam,  gdzie  występuje  moŜliwość  pojawienia
się  niebezpiecznych  stęŜeń  pyłów  pochodzących  z bromku  potasu
uwodnionego, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą.

Obowiązujące w Polsce najwyŜsze dopuszczalne stęŜenie (mg/m

) w środowisku pracy:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie
najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z
dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz. 1769)

NDS dla nietrujących pyłów przemysłowych - 10 mg/m

W odniesieniu do krwi, wartość fizjologiczna dla bromu wynosi 0,5 - 1,0 mg/100 cm

. Przekroczenie

wartości 20 mg/100 cm

moŜe świadczyć o zatruciu.

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

Masa cząsteczkowa: 119,01 g/mol
Postać fizyczna, barwa, zapach: W warunkach normalnych bromek potasu jest białą, krystaliczną
substancją bez zapach, o szczypiącym smaku, higroskopijny.
Temperatura topnienia: 730

Temperatura wrzenia: 1380

Gęstość: 3,20 g/cm

(20oC).

Gęstość usypowa: 900 – 1000 kg/m

Rozpuszczalność w wodzie: Bromek potasu bardzo łatwo rozpuszcza się w wodzie - w temperaturze
pokojowej 650 g/l.
pH roztworu wodnego (50 g/l, 20

C): 5,5 – 8,5.

Inne: Bromek potasu otrzymywany jest w reakcji węglanu potasu z bromkiem Ŝelaza(III) albo bromu z
zasadą  potasową  w  obecności  węgla  drzewnego  celem  redukcji  powstającego  bromianu  do  bromku.
Bromek  potasu  stosowany  jest  do  wyrobu  emulsji  fotograficznych,  w  lecznictwie  jako  środek
uspakajający  (w  leczeniu  bezsenności,  padaczki  i  dychawicy  oskrzelowej  -  dobrze  znoszony  przez
osoby starsze i dzieci), w litografii i rytownictwie. Monokryształy wykorzystywane są w spektroskopii
w podczerwieni.

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Stabilność i reaktywność:

W warunkach normalnych, prawidłowo przechowywany bromek potasu
jest chemicznie słabą substancją.

Właściwości korozyjne:

Brak

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi naraŜenia człowieka: Wdychanie pyłów, połknięcie, kontakt z oczami.

Informacja ogólna: Zatrucia ostre i przewlekłe bromkiem potasu występują w przemyśle. Wielu autorów
wskazuje jednak, Ŝe większym źródłem zatruć przewlekłych są leki uspakajające. Około 5% wszystkich
pacjentów zakładów psychiatrycznych znalazło się tam w związku z przewlekłymi zatruciami związkami
bromu. Bromek potasu dobrze wchłaniany jest przez przewód pokarmowy. W organizmie człowieka
gromadzi się w płynach międzykomórkowych. Wydalany jest bardzo powoli, głównie poprzez nerki.

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 4/6

Podstawowym  objawem  zatrucia  bromkiem  potasu  jest  zamroczenie,  zaś  najcięŜszymi  następstwami  są
zapalenie i obrzęk płuc. W zatruciach ostrych pojawiają się nudności, wymioty, bóle brzucha, śpiączka i
poraŜenia.  W  zatruciach  przewlekłych,  wskutek  przedawkowania  pojawia  się  otępienie  umysłowe,
apatia, niewyraźna i utrudniona mowa, utrata pamięci, brak łaknienia, wyniszczenie, ból głowy, senność,
omamy, objawy psychiczne, ataksja, stupor i śpiączka. Często występuje zmniejszenie czucia na dotyk i
ból,  cuchnący  zapach  z  ust.  Czasami  ma  miejsce  odoskrzelowe  zapalenie  płuc, rozwijające  się  wskutek
niedostatecznego  wykrztuszania  śluzu,  co  jest  związane  ze  zmniejszeniem  odruchów  błony  śluzowej
gardła.  U  pewnej  grupy  ludzi  zaŜywających  bromek  potasu  stwierdza  się  trądzikowatą  i  grudkowata
wysypkę na twarzy i na rękach.

Wdychanie pyłów: Pył bromku potasu powoduje kaszel, ból w klatce piersiowej i skrócenie oddechu.
MoŜe pojawić się bezdech z pieniącą się śliną (obrzęk płuc), ostry nieŜyt oskrzeli, zapalenie płuc.

Kontakt ze skórą: MoŜe wystąpić podraŜnienie i wysypka uczuleniowa.

Kontakt z oczami: Wystąpi podraŜnienie, zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie.

Połknięcie: Wystąpią nudności i wymioty. Bywają trudności w oddychaniu. Mogą wystąpić problemy z
krąŜeniem. Jako późne powikłanie występuje niedomoga wątroby i nerek.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Stopień zagroŜenia wód: mały

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206)
Zawartość opakowania wg:
rodzaju

09 01 99

inne nie wymienione odpady

Opakowania wg:
rodzaju

15 01 02

opakowania z tworzyw sztucznych

rodzaju

15 01 04

opakowania z metalu

rodzaju

15 01 07

opakowania ze szkła

Sposób  likwidacji  (D10)  -  termiczne  przekształcanie  odpadów  w  instalacjach  lub  urządzeniach
zlokalizowanych na lądzie.
ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw.
Opakowania opróŜnić całkowicie.

14.

INFORMACJE O TRANSPORCIE

A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID)

Nr UN: -

Klasa:

Grupa pakowania:

Kod klasyfikacyjny:

Numer rozpoznawczy zagroŜenia:

Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID):

B. Transport morski (IMDG)
Nr UN: -
Klasa:

Grupa pakowania:

EmS – numer:

Zanieczyszczenie środowiska morskiego:

nie

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 5/6

Nalepka ostrzegawcza wg IMDG:

C. Transport lotniczy (IATA-DGR)
Nr UN: -
Klasa:

Grupa pakowania:

Nalepka ostrzegawcza wg IATA:

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Substancja nie została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.

Na etykietach naleŜy umieścić następujące informacje:

Numery bezpiecznego stosowania (S):

2-8-13

Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania

S 2

Chronić przed dziećmi.

S 8

Przechowywać pojemnik w suchym pomieszczeniu.

S 13

Nie przechowywać razem z Ŝywnością, napojami i paszami dla zwierząt.

Kartę wykonano zgodnie z:

•

Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001 r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi
zmianami)

•

Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia
14.12.2004 r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2)

•

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z
ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).

•

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji
niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami).

•

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i
preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami).

•

Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w
sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769)

•

Ustawą z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia
27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206).

•

Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638)

•

Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu
drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).

•

Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199
poz. 1671) z późniejszymi zmianami.

•

Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami.

•

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).

•

Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).

•

Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami

•

Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).

•

Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).

16.

INNE INFORMACJE

Przedsiębiorstwo EKOS

KARTA CHARAKTERYSTYKI CHEMICZNEJ SUBSTANCJI

Zgodnie z rozporządzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.

BROMEK POTASU

Data wydania: 01.09.2006

Data aktualizacji:

Strona/stron 6/6

Chemiczne określenie produktu:

Bromek potasu

Normy na sprzęt ochronny:

PN-EN 141:2002

Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania,
badanie, znakowanie.

PN-EN 344:1996

Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do
uŜytku w pracy. Zmiana A1.

PN-EN 166:2002 (U)

Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.

PN-EN 374-3:2004 (U)

Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie
odporności na przenikanie chemikaliów.

PN-EN 466:1998

OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące
odzieŜy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy
(typ 3).

Powietrze na stanowiskach pracy

PN-EN 1540:2004

Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia

PN-EN 689:2002

Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŜenia inhalacyjnego na
czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia
pomiarowa.

Uwaga:

UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów
prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŜszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa
uŜytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu
do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy
uŜytkownika. Karta charakterystyki nie moŜe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu.

Produkt nie moŜe być uŜywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŜeli podanym w p.1 karty-
charakterystyki.

Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji
co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.

Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37-
46,

www.ekos.gda.pl

e-mail:

ekos@ekos.gda.pl

na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od

Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych.

Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i
spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.

Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce nie są gwarancją parametrów technicznych czy
przydatności do określonych zastosowań.

* * * * *