Ogrodnik_621[01].Z2.03

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Dariusz Kutkowski

Zbiór i przechowywanie owoców
621[01].Z2.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji

–

Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr inŜ. Alicja Kurlus

mgr inŜ. Ewa Marciniak-Kulka

Opracowanie redakcyjne:

mgr inŜ. Krystyna Kwestarz

Konsultacja:

mgr inŜ. Marek Rudziński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 621[01].Z2.03
„Zbiór i przechowywanie owoców”, zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu ogrodnik

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Określanie terminu zbioru owoców

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Zbiór owoców

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Rozpoznawanie odmian owoców

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Przygotowywanie owoców do przechowywania i sprzedaŜy

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Urządzenia do przechowywania owoców

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Warunki przechowywania owoców

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Choroby przechowalnicze owoców

5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ogrodnik.

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−−−−

przykładowe scenariusze zajęć,

−−−−

wiczenia, ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-uczenia oraz

rodkami dydaktycznymi,

−−−−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−−−−

wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze szczególnym

uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, dyskusji dydaktycznej, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Schemat układu jednostek modułowych

621[01].Z2

Produkcja sadownicza

621[01].Z2.02

Zakładanie i prowadzenie sadu

621[01].Z2.03

Zbiór i przechowywanie

owoców

621[01].Z2.01

Zakładanie i prowadzenie

szkółki sadowniczej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z róŜnych źródeł informacji,

−

posługiwać się podstawowym sprzętem laboratoryjnym,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami matematycznymi: średnica i promień,

−

stosować podstawowe wzory na pole powierzchni i objętość,

−

posługiwać się jednostkami miary: cięŜaru, długości, powierzchni, objętości i czasu,

−

rozróŜniać pojęcia transpiracji i oddychania,

−

określać wartość odŜywczą i znaczenie gospodarcze owoców,

−

charakteryzować odmiany jabłoni i grusz,

−

wyróŜniać elementy budowy owoców poszczególnych roślin sadowniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić termin zbioru owoców,

−

dobrać techniki i sposoby zbioru określonych gatunków owoców,

−

określić rodzaj opakowań na owoce poszczególnych gatunków drzew i krzewów,

−

dokonać zbioru owoców ziarnkowych, pestkowych i jagodowych,

−

rozpoznać odmiany jabłek i gruszek,

−

wykonać sortowanie i kalibrację owoców ziarnkowych,

−

scharakteryzować chłodnie zwykłe oraz chłodnie z kontrolowaną atmosferą,

−

określić warunki przechowywania owoców,

−

dobrać obiekty przechowalnicze i zapewnić warunki przechowywania określonych
gatunków owoców,

−

rozpoznać podstawowe choroby przechowalnicze owoców,

−

przygotować owoce do sprzedaŜy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Ogrodnik 621[01]

Moduł:

Produkcja sadownicza 621[01].Z2

Jednostka modułowa:

Zbiór i przechowywanie owoców 621[01].Z2.03

Temat: Warunki przechowywania owoców.

Cel ogólny: opanowanie umiejętności określania warunków przechowywania poszczególnych

gatunków owoców.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić istotne czynniki mikroklimatyczne wpływające na długość okresu przechowywanych
owoców,

−

ustalić wartości czynników mikroklimatycznych dla poszczególnych owoców,

−

obliczyć objętość komory i wydajność wentylatorów,

−

wyjaśnić zasady zmiany składu atmosfery w chłodniach KA.

Metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca samodzielna oraz praca w grupach.

Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Czas: 5 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

−

komora chłodnicza bez owoców,

−

miara,

−

tabele opracowane przez nauczyciela oddzielnie dla kaŜdej grupy,

−

kartki,

−

długopisy,

−

kalkulatory.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1.  Określenie tematu zajęć.
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3.  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4.  Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

−

praca metodą tekstu przewodniego

1. Zbieranie informacji

−

Jakie czynniki wpływają na długość okresu przechowywania owoców?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

Które z nich moŜna kontrolować w przechowalni, chłodni zwykłej i w chodni KA?

−

Jak długo moŜemy przechowywać owoce w poszczególnych obiektach?

2. Planowanie

−

Uczniowie proponują wartości poszczególnych parametrów charakteryzujące warunki
przechowywania dla poszczególnych owoców.

−

Określają minimalne okresy przechowywania owoców w tych warunkach.

3. Ustalenie

−

Uczniowie dobierają wartości poszczególnych parametrów właściwe dla przechowywania
poszczególnych owoców.

4. Wykonanie

−

Uczniowie wypełniają tabelę.

5. Sprawdzenie

−

Grupy przedstawiają efekty swoich prac.

−

Sprawdzają wzajemnie ich poprawność.

−

Nauczyciel kontroluje poprawność wypełnienia tabeli oceniając poszczególne grupy.

6. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonania zadań sprawiły im trudności.

Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone, jakie
wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

Zakończenie zajęć

−

Uczniowie dokonują podsumowania wykonanego zadania, wskazują elementy ćwiczeń,
które sprawiły im najwięcej problemów.

−

Formułują wnioski do dalszej pracy i nauki.

Praca domowa

Określić, które owoce powinny być przechowywane w chłodni KA.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

ankieta anonimowa dotycząca przebiegu zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Ogrodnik 621[01]

Moduł:

Produkcja sadownicza 621[01].Z2

Jednostka modułowa:

Zbiór i przechowywanie owoców 621[01].Z2.03

Temat: Rozpoznawanie odmian jabłek i gruszek.

Cel ogólny: uczeń potrafi rozpoznać owoce róŜnych odmian jabłoni i grusz.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować róŜnice odmianowe wśród jabłek i gruszek,

−

określić róŜnice między odmianami jabłek,

−

przyporządkować wskazane owoce do odmian jabłoni,

−

określić róŜnice między odmianami gruszek,

−

przyporządkować wskazane typowe owoce do odmian grusz.

Metody nauczania–uczenia się:

−

tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca samodzielna.

Czas: 5 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

−

jabłka róŜnych odmian lub ich modele,

−

gruszki róŜnych odmian lub ich modele,

−

atlasy pomologiczne,

−

zdjęcia owoców róŜnych odmian,

−

talerzyk i nóŜ, gdy są rozpoznawane owoce.

Przebieg zajęć:

−

Jakie są cechy owoców róŜnych odmian jabłoni?

−

Jakie są cechy owoców róŜnych odmian grusz?

2. Planowanie

−

Uczniowie określają, na jakie cechy będą zwracali uwagę podczas rozpoznawania

otrzymanych owoców.

3. Ustalenie

−

Uczniowie określają cechy poszczególnych owoców.

4. Wykonanie

−

Uczniowie określają nazwę odmiany kaŜdego owocu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Sprawdzenie.

−

Uczniowie prezentują efekty pracy. Pozostali uczniowie i nauczyciel kontrolują

poprawność wykonanego zadania.

6. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy wykonania zadań sprawiły im

trudności. Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie, wskazując umiejętności, które nabyli
uczniowie.

Zakończenie zajęć

Nauczyciel ocenia pracę kaŜdego ucznia.

Praca domowa

Określ jakie odmiany jabłek i gruszek są obecnie najczęściej oferowane do sprzedaŜy na

targowisku lub w sklepach w Twojej okolicy?.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

ankieta anonimowa dotycząca przebiegu zajęć.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Określanie terminu zbioru owoców

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ dojrzałość owoców metodą testu skrobiowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Roztwór jodu w jodku potasu szybko zmienia swoje właściwości pod wpływem światła,
dlatego zalecane jest częsta zmiana odczynnika i przechowywanie go w miejscu osłoniętym
od światła.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować wszystkie pomoce,
3)  podzielić owoce według wielkości i wybarwienia,
4)  przekroić owoce największe i najlepiej wybarwione (wzdłuŜ płaszczyzny równikowej),
5)  trzymając za szypułkę zanurzyć owoc w jodku potasu na 2-3 minuty,
6)  po kilku minutach porównać powstałe przebarwienie z wzorcem danej odmiany,
7)  wybrać ten wzorzec, który najdokładniej odwzorowuje otrzymane przebarwienie,
8)  odczytać i zapisać wartość indeksu skrobiowego dla tego owocu,
9)  powtórzyć czynności punkt 4-7 dla owoców najmniejszych i najsłabiej wybarwionych,
10)  porównać wyniki i zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie laboratoryjne.

rodki dydaktyczne:

−

kilka jabłek lub gruszek jednej odmiany,

−

roztwór jodu w jodku potasu (10 g jodku potasu + 5 g jodu + 1,5 dm³ wody),

−

tabele wzorców do próby skrobiowej,

−

nóŜ,

−

talerzyk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Określ jędrność owoców za pomocą jędrnościomierza.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
JeŜeli jędrnościomierze nie są wyskalowane w kilogramach, wskazane by było podać uczniom
przeliczniki z tych jednostek na kilogramy. NaleŜy zwrócić uwagę na właściwy sposób uŜycia
tych przyrządów przez uczniów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  podzielić owoce ze względu na wielkość i wybarwienie,
3)  wbić trzpień jędrnościomierza w owoc na określoną głębokość, ścinając uprzednio

skórkę,

4)  odczytać i zapisać wynik pomiaru ze skali,
5)  określić, czy owoc był w fazie dojrzałości zbiorczej,
6)  powtórzyć czynności dla kaŜdej wybranej przez siebie w punkcie 2 grupy owoców,
7)  sprawdzić, czy wszystkie owoce miały tą samą jędrność,
8)  porównać wyniki testu skrobiowego i jędrności zapisując wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

kilka owoców jabłek lub gruszek,

−

jędrnościomierz,

−

nóŜ i talerz na owoce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Zbiór owoców

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zbiór jabłek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane jest przeprowadzenie zajęć lub ich części w sadzie, gdzie uczniowie będą określać
dojrzałość owoców oraz wykonają ich zbiór. NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na sposób
chwytania owoców, ich trzymania i opróŜniania zbieraczy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  załoŜyć zbieracz,
3)  wskazać owoce w fazie dojrzałości zbiorczej,
4)  dokonać zbioru owoców,
5)  po napełnieniu zbieracza umieścić owoce w skrzynce lub skrzyniopalecie,
6)  czynności powtarzać, aŜ do zakończenia zbioru ze wskazanych drzew,
7)  omówić wykonywaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

zbieracz do owoców metalowy lub foliowy z odpinanym dnem,

−

skrzynki uniwersalne lub skrzyniopalety,

−

kwatera jabłoni z owocami w fazie dojrzałości zbiorczej.

Ćwiczenie 2

Wykonaj zbiór gruszek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane jest przeprowadzenie zajęć lub ich części w sadzie, gdzie uczniowie będą
wykonywali zbiór.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  załoŜyć zbieracz,
3)  wskazać owoce w fazie dojrzałości zbiorczej,
4)  wykorzystując opanowane wiadomości, zebrać wybrane wcześniej owoce z drzewa,
5)  po napełnieniu zbieracza umieść owoce w skrzynce lub skrzyniopalecie,
6)  czynności powtarzać, aŜ do zakończenia zbioru ze wskazanych drzew,
7)  omówić wykonywana pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

zbieracz do owoców,

−

skrzynki uniwersalne lub skrzyniopalety,

−

kwatera grusz z owocami w fazie dojrzałości zbiorczej.

Ćwiczenie 3

Dobierz pojemniki i skrzynki do zbioru owoców.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  rozpoznać otrzymane owoce,
3)  określić nazwy pojemników i skrzynek przeznaczonych na owoce,
4)  dobrać pojemniki i skrzynki do poszczególnych owoców,
5)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

owoce kilku gatunków (np.: jabłka, śliwki, wiśnie, truskawki, maliny, porzeczki),

−

pojemniki na owoce: skrzynki uniwersalne, skrzynki uniwersalne połówki, wytłaczanki
0,25 kg, łubianki róŜnej wielkości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Rozpoznawanie odmian owoców

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj odmiany jabłek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazane jest zmotywowanie uczniów do wykonywania ćwiczeń akcentując korzyści
z umiejętności rozpoznawania odmian.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  określić wielkość owocu,
3)  rozpoznać jego kształt,
4)  określić jego barwę oraz cechy rumieńca,
5)  podzielić owoc na ćwiartki,
6)  określić smak,
7)  na podstawie tych danych nazwać odmianę,
8)  zapisać wyniki,
9)  powtórzyć czynność dla kaŜdej odmiany,
10)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

owoce róŜnych odmian jabłoni,

−

charakterystyki owoców poszczególnych odmian jabłoni,

−

nóŜ,

−

talerzyk.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj odmiany gruszek.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  określić wielkość owocu,
3)  rozpoznać jego kształt,
4)  określić jego barwę, cechy rumieńca oraz skontrolować występowanie ordzawienia,
5)  podzielić owoc na ćwiartki określając cechy miąŜszu,
6)  określić smak,
7)  na podstawie tych danych nazwać odmianę,
8)  zapisać wyniki i powtórzyć czynność dla kaŜdej odmiany,
9)  zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

owoce róŜnych odmian grusz,

−

charakterystyka owoców poszczególnych odmian grusz,

−

nóŜ i talerzyk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Przygotowanie owoców do przechowywania i sprzedaŜy

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj kalibrowanie jabłek za pomocą kalibrownicy pierścieniowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  podzielić owoce ze względu na wielkość, wykorzystując kalibrownicę,
3)  przedstawić wyniki swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

skrzynki lub inne opakowania na owoce,

−

jabłka,

−

kalibrownica pierścieniowa.

Ćwiczenie 2

Wykonaj kalibrowanie owoców za pomocą szablonu kołeczkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować stanowisko pracy,
3)  podzielić owoce ze względu na ich średnicę,
4)  przedstawić efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

jabłka,

−

stół do sortowania owoców,

−

kalibrownica kołeczkowa,

−

opakowania na owoce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Urządzenia do przechowywania owoców

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj roztwór absorpcyjny do analizatora Orsata.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować stanowisko pracy,
3)  postawić zlewkę na wadze,
4)  wytarować wagę z naczyniem,
5)  połoŜyć odwaŜniki 60 g na drugiej szali,
6)  pipetą pobrać zasadę potasową i powoli wpuszczać do naczynia do czasu, aŜ szale będą

w równowadze,

7)  zdjąć zlewkę z wagi,
8)  drugie naczynie postawić na szali i wytarować wagę,
9)  odwaŜyć 150 g wody,
10)  ostroŜnie  przelać  zawartość  zlewki  do  naczynia  (uzyskałeś  roztwór  do  pierwszego

naczynia w analizatorze),

11)  odwaŜyć ponownie 60 g zasady potasowej (tak jak w punktach 3-6),
12)  odmierzyć 100 g wody,
13)  rozpuścić zasadę w wodzie (bardzo ostroŜnie),
14)  odwaŜyć 4 g pirogallolu i rozpuścić w 17 g wody,
15)  po ostygnięciu połączyć otrzymane roztwory w punktach 13 i 14,
16)  otrzymaną mieszaninę ostroŜnie wlać do drugiego naczynia w analizatorze,
17)  zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie laboratoryjne.

rodki dydaktyczne:

−

woda destylowana,

−

zasada potasowa (co najmniej 120 g),

−

pirogallol (co najmniej 4 g),

−

waga laboratoryjna,

−

pipeta,

−

zlewki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Określ zawartości tlenu i dwutlenku węgla za pomocą analizatora Orsata.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zalecane jest połoŜenie szczególnego nacisku na dokładność podczas wykonywania tego
ć

wiczenia. Po pomiarach wskazana jest wymiana odczynników w naczyniach. Do określenia

zawartości tlenu w powietrzu konieczne są tylko dwa naczynia, jednak w sprzedawanych
urządzeniach jest ich więcej (3–4). NaleŜy je traktować jako dodatkowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przeanalizować schemat analizatora Orsata,
3)  podnieść butelkę 3 wprowadzając zabarwiony płyn do biurety 1,
4)  opuścić butelkę w dół do czasu, aŜ poziom cieczy w biurecie na podziałce wskaŜe 0,
5)  zamknąć zawór dwudrogowy 12 (pobrano 100 cm

powietrza z komory do analizy),

6)  określić poziomy płynów w naczyniach 4-7,
7)  otworzyć zawór jednodrogowy 8 przy pierwszym naczyniu,
8)  podnieść butelkę, aby powietrze dostało się do naczynia,
9)  obniŜyć butelkę,
10)  kilkakrotnie  powtórzyć  podnoszenie  i  opuszczanie  butelki,  aby  cały  dwutlenek  węgla

połączył się z cieczą,

11) ustawić poziom cieczy w pierwszym naczyniu 4 na tym samym poziomie, co przed

pomiarem,

12) odczytać i zapisać wynik otrzymany na skali biurety, jest to zawartość dwutlenku węgla

w powietrzu,

13) powtórzyć działania z punktów 6-12 dla zaworu jednodrogowego 8 przy drugim naczyniu

5, otrzymany wynik stanowi zawartość łączną tlenu i dwutlenku węgla,

14) odjąć wynik pierwszy od drugiego, aby obliczyć stęŜenie tlenu w komorze,
15) zapisać wyniki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

analizator Orsata,

−

schemat analizatora.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Warunki przechowywania owoców

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz minimalną wydajność wentylatorów w komorze chłodniczej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować wszystkie pomoce,
3)  zmierzyć wymiary komory (długość, szerokość, wysokość) zapisując wyniki,
4)  obliczyć objętość komory,
5)  określić,  ile  wymian  powietrza  w  ciągu  godziny  powinny  zapewnić  wentylatory

w chłodni, w czasie schładzania i w czasie przechowywania,

6) obliczyć wydajność wentylatora, mnoŜąc objętość przez wielokrotność wymiany w ciągu

godziny,

7) zapisać wynik.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

–

pokaz z objaśnieniem.

WyposaŜenie stanowiska pracy:

−

komora chłodnicza,

−

kalkulator,

−

miara,

−

artykuły papiernicze.

Ćwiczenie 2

Dobierz obiekty przechowalnicze do poszczególnych gatunków owoców.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  rozpoznać otrzymane owoce,
3)  określić terminy ich zbioru,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4)  określić okres ich przechowywania,
5)  ustalić właściwe warunki przechowywania,
6)  określić rodzaj budynku, w którym muszą być przechowywane te owoce,
7)  zapisać wyniki w formie tabeli.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

−

metoda projektów.

rodki dydaktyczne

−

owoce kilku gatunków, ich fotografie lub rysunki np.: jabłka, śliwki, wiśnie, maliny,
porzeczki,

−

wzór tabeli.

Lp. Gatunek

Termin

zbioru

Okres

przechowywania

Warunki

przechowywania

Rodzaj obiektu

przechowalniczego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Choroby przechowalnicze owoców

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj choroby fizjologiczne owoców w czasie przechowywania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować pomoce,
3)  opisać objawy występujące na owocu lub jego atrapie,
4)  rozpoznać chorobę,
5)  zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

atlas chorób i szkodników,

−

owoce lub ich atrapy z objawami chorób fizjologicznych,

−

nóŜ,

−

talerzyk.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj na owocach choroby grzybowe w czasie przechowywania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować pomoce,
3)  opisać objawy występujące na okazie lub atrapie owocu,
4)  rozpoznać chorobę,
5)  zapisać wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

tekstu przewodniego,

−

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

atlas chorób i szkodników,

−

okazy lub atrapy owoców z objawami chorób grzybowych,

−

nóŜ

−

talerzyk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„

Zbiór i przechowywanie

owoców”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 13, 15, 16, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 10, 12, 17, 18, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. c, 4. b, 5. d, 6. d, 7. c, 8. d, 9. a, 10. d, 11. c, 12. d,
13. c, 14. b, 15. c, 16. b, 17. b, 18. c, 19. b, 20. d.

Plan testu 1

zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić pojęcie dojrzałości
zbiorczej.

Scharakteryzować sposoby
określania dojrzałości zbiorczej.

Określić techniki i sposoby zbioru
określonych gatunków owoców.

Ustalić termin zbioru owoców.

Określić techniki i sposoby zbioru
określonych gatunków owoców.

Określić rodzaj opakowań dla
róŜnych owoców.

Określić

techniki i sposoby zbioru

określonych gatunków owoców.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zdefiniować pojęcie sortowania
owoców.

Ustalić zasady sortowania owoców.

Scharakteryzować odmiany jabłek.

Scharakteryzować odmiany gruszek.

Wyjaśniać przeznaczenie analizatora
Orsata.

Scharakteryzować wyposaŜenie
chłodni.

Scharakteryzować chłodnie zwykłe
oraz chłodnie z kontrolowaną
atmosferą.

Określić warunki przechowywania
owoców.

Ustalić właściwe warunki
przechowywania określonych
gatunków owoców.

Ustalić choroby przechowalnicze
owoców.

Określić zasady przygotowania
owoców do sprzedaŜy.

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów oraz kart odpowiedzi i instrukcji dla ucznia.
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.  Określ czas pisania testu i nie przekraczaj go.
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
5.  Właściwe odpowiedzi zaznaczaj znakiem X na karcie odpowiedzi.
6.  W  razie  pomyłki  błędną  odpowiedź  zakreśl  kółkiem  i  zakreśl  poprawną  odpowiedź

znakiem X.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Pracuj samodzielnie.
8. Czas na udzielenie odpowiedzi wynosi 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Dojrzałość zbiorcza jabłek odmian zimowych oznacza

a)  gotowość do spoŜycia.
b)  brak wybarwienia owoców.
c)  dojrzałość nasion do siewu.
d)  najlepszy termin do zbioru owoców.

2. Test skrobiowy wykonywany jest do określania dojrzałości owoców

a)  jabłoni i grusz.
b)  wiśni i śliw.
c)  truskawki i poziomki.
d)  porzeczki i agrestu.

3. Zbiór mechaniczny porzeczki

a)  wielokrotnie.
b)  dwa razy.
c)  jednorazowo.
d)  trzy razy.

4. Podczas określania dojrzałości zbiorczej brzoskwini, renklody i czereśni najwaŜniejszym

miernikiem jest
a)  próba etylenowa.
b)  barwa.
c)  test jędrności.
d)  opadanie owoców.

5. Jabłka deserowe zbierane są w sadach

a)  mechanicznie.
b)  automatycznie.
c)  kombajnem.
d)  ręcznie.

6. Zbiór jednorazowy ma największe zastosowanie przy zbiorze

a)  truskawek.
b)  ręcznym zbiorze porzeczki czarnej.
c)  letnich odmian gruszek.
d)  zimowych odmian jabłek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Do przechowywania brzoskwiń słuŜą

a)  skrzyniopalety.
b)  skrzynki uniwersalne.
c)  skrzynki uniwersalne połówki.
d)  pojemniki wytłaczane po 0,25 kg.

8. Zbiór mechaniczny owoców ma największe zastosowanie

a)  do owoców deserowych, zbieranych wielofazowo.
b)  do owoców deserowych, zbieranych jednorazowo.
c)  do owoców na przetwory, zbieranych wielofazowo.
d)  do owoców na przetwory, zbieranych jednorazowo.

9. Sortowanie to

a)  podział owoców na wybory (klasy).
b)  podział owoców ze względu na wielkość.
c)  usuwanie owoców poraŜonych przez choroby.
d)  podział owoców ze względu na zdrowotność.

10. Sortowanie owoców zalecane jest przed przechowywaniem, gdy

a)  owoce są róŜnej wielkości i będą one przechowywane w komorach KA.
b)  część owoców jest uszkodzona.
c)  owoce są w róŜnych fazach dojrzałości.
d)  owoce są róŜnej wielkości i będą one przechowywane w komorach KA, część z nich

jest uszkodzona, owoce są w róŜnych fazach dojrzałości.

11. Idared to odmiana jabłoni:

a)  letnia.
b)  jesienna.
c)  zimowa.
d)  wczesnojesienna.

12. Komisówka to odmiana grusz, owoce której zbiera się

a)  w lipcu.
b)  w sierpniu.
c)  we wrześniu.
d)  w październiku.

13. Analizator Orsata słuŜy do

a)  badania wilgotności powietrza.
b)  analizy temperatury w ciągu doby.
c)  pomiaru zawartości tlenu i dwutlenku węgla w komorach KA.
d)  określenia jędrności owoców.

14. Płuczki mają zastosowanie do

a)  zmniejszenia zawartości tlenu.
b)  zmniejszenia zawartości dwutlenku węgla.
c)  zmniejszenia wilgotności.
d)  przyśpieszenia dojrzewania owoców.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Chłodnie tradycyjne są wyposaŜone w

a) komory gazoszczelne izolowane termicznie.
b) komory gazoszczelne izolowane termicznie, a takŜe aparaturę do sterowania

temperaturą oraz zawartością tlenu i dwutlenku węgla.

c) komory izolowane termicznie oraz agregaty chłodnicze.
d) komory do przechowywania owoców bez agregatów chłodniczych.

16. Wilgotność powietrza powyŜej 90% powoduje

a)  zwiększenie fotosyntezy w owocach.
b)  obniŜenie transpiracji.
c)  zwiększenie produkcji etylenu w gniazdach nasiennych.
d)  obniŜenie oddychania.

17. Jabłka w chłodni są przechowywane w temperaturze

a)  –2°C.
b)  +1°C.
c)  +6°C.
d)  +10°C.

18. Warunkiem infekcji mokrą zgnilizną jest

a)  stosowanie nie odkaŜonych skrzynek.
b)  mała zawartości potasu.
c)  zranienie owocu.
d)  nadmiar azotu.

19. Owoce pękają, gdy są poraŜone przez

a)  rozpad chłodniczy.
b)  rozpad mączysty.
c)  szklistość miąŜszu.
d)  plamistość Jonatana.

20. Przygotowanie jabłek do sprzedaŜy obejmuje

a)  sortowanie i waŜenie.
b)  sortowanie, kalibrowanie, etykietowanie, mycie, suszenie i polerowanie.
c)  sortowanie, kalibrowanie, waŜenie, mycie, suszenie i polerowanie.
d)  sortowanie, kalibrowanie, waŜenie, etykietowanie, mycie, suszenie i polerowanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Zbiór i przechowywanie owoców

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„

Zbiór i przechowywanie

owoców”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 11, 12, 13, 14 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego,

−

celujący – za rozwiązanie wszystkich zadań

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. d, 4. b, 5. a, 6. a, 7. d, 8. d, 9. d, 10. b, 11. c, 12. a,
13. a, 14. b, 15. c, 16. c, 17. a, 18. c, 19. b, 20. b.

Plan testu 2

zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zdefiniować pojęcie dojrzałości
konsumpcyjnej.

Wyjaśniać znaczenie próby
etylowej.

Scharakteryzować procesy
zachodzące podczas dojrzewania
owoców.

Określić termin zbioru owoców.

Określić rodzaj opakowań na owoce
poszczególnych gatunków drzew
i krzewów.

Ustalić techniki i sposoby zbioru
określonych gatunków owoców.

Określić rodzaj opakowań.

Wyjaśniać zasady zbioru owoców.

Scharakteryzować chłodnie zwykłe
oraz chłodnie z kontrolowaną
atmosferą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić

urządzenia do sortowania.

Scharakteryzować jakość owoców.

Scharakteryzować odmiany jabłek.

Scharakteryzować odmiany gruszek.

Dobrać obiekty przechowalnicze do
przechowywania określonych
gatunków owoców.

Wyjaśnić zastosowanie analizatora
Orsata.

Określić wpływ warunków
przechowywania na jakość owoców.

Rozpoznać podstawowe choroby
przechowalnicze owoców.

Określić objawy chorobowe.

Wyjaśnić pojęcie etykietowania.

Określić zasady przygotowania
owoców do sprzedaŜy.

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

10. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

11.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
12.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
13.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów oraz kart odpowiedzi i instrukcji dla ucznia.
14.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
15.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
16.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
17.  Określ czas pisania testu i nie przekraczaj go.
18.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

9.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
10.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
11.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
12.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
13.  Właściwe odpowiedzi zaznaczaj znakiem X na karcie odpowiedzi.
14.  W  razie  pomyłki  błędną  odpowiedź  zakreśl  kółkiem  i  zakreśl  poprawną  odpowiedź

znakiem X.

15. Pracuj samodzielnie.
16. Czas na udzielenie odpowiedzi wynosi 30 minut.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Dojrzałość konsumpcyjna jabłek odmian zimowych oznacza

a)  gotowość do spoŜycia.
b)  właściwe wybarwienie owoców.
c)  dojrzałość nasion do siewu.
d)  najlepszy termin do zbioru owoców.

2. Próba etylenowa wykonywana jest do określania dojrzałości owoców

a)  jabłoni.
b)  wiśni.
c)  truskawki.
d)  porzeczki.

3. W czasie dojrzewania w owocach zachodzą następujące zmiany

a)  zawartość skrobi zwiększa się i jędrność rośnie.
b)  zawartość skrobi zwiększa się, a jędrność maleje.
c)  zawartość skrobi zmniejsza się, a jędrność rośnie.
d)  zawartość skrobi zmniejsza się i jędrność maleje.

4. Owoce truskawek przeznaczone na eksport lub do dalekiego transportu zbierane są, gdy

a)  są w pełni wybarwione.
b)  co najmniej ¾ owocu jest całkowicie wybarwione.
c)  ½ owocu jest całkowicie wybarwione.
d)  owoce stają się miękkie.

5. Maliny do konsumpcji zbiera się do

a)  pojemników po 0,25 kg.
b)  łubianek po 2 kg.
c)  wiader po 3 kg.
d)  skrzynek z tworzyw sztucznych.

6. Zbiór jednorazowy jest stosowany przy zbiorze

a)  późnych odmian jabłek.
b)  truskawek.
c)  wczesnych odmian gruszek.
d)  brzoskwini.

7. Do przechowywania odmian zimowych jabłek słuŜą

a)  worki foliowe.
b)  łubianki.
c)  skrzynki uniwersalne połówki.
d)  skrzyniopalety.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Podczas zbioru jabłek

a)  owoce chwytamy delikatnie dwoma rękami i ciągniemy w dół.
b)  owoce chwytamy jedną ręką i pociągamy delikatnie do dołu.
c)  owoc  chwytamy  jedną  ręką  tak,  aby  palec  wskazujący  znalazł  się  przy  szypułce,

a następnie ciągniemy delikatnie owoc do dołu.

d) owoc chwytamy jedną ręką tak, aby palec wskazujący znalazł się przy szypułce,

a następnie naciskamy palcem na szypułkę, skręcając owoc w stronę pędu.

9. Wchodząc do komory KA naleŜy

a) wchodzić szybko, Ŝeby nie wdychać powietrza z duŜą ilością CO

b)  opasać się liną, aby druga osoba mogła nas wyciągnąć.
c)  załoŜyć aparat tlenowy.
d)  wchodzić  wtedy,  gdy  my  i  druga  osoba  pozostająca  w  progu  komory  ma  załoŜony

aparat tlenowy.

10. Urządzenia do sortowania, kalibrowania, pakowania to

a)  kombajny przechowalnicze.
b)  linie technologiczne.
c)  kalibrownice.
d)  sortownice.

11. Jabłka I wyboru mają wielkość średnicy

a)  do 4 cm.
b)  4-5 cm.
c)  5,5 6,5 cm.
d)  powyŜej 8 cm.

12. Early Geneva to

a)  wczesna odmiana jabłoni.
b)  zimowa odmiana jabłoni.
c)  letnia odmiana grusz.
d)  odmiana wiśni.

13. Odmiana gruszek, o owocach Ŝółto – zielonkawych, bardzo smacznych, które zbiera się

po 15 sierpnia to
a)  Faworytka.
b)  Generał Leeclerc.
c)  Komisówka.
d)  Lukasówka.

14. Przechowywanie porzeczek przez okres do 2 tygodni powinno odbywać się

w następujących warunkach
a)  –2°C i 80% wilgotności.
b)  0°C i 90% wilgotności.
c)  +5°C i 80% wilgotności.
d)  +5°C i 90% wilgotności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Analizator Orsata moŜe być wykorzystywany

a)  w przechowalni.
b)  w chłodni tradycyjnej.
c)  w chłodni z kontrolowana atmosferą (KA).
d)   we wszystkich przypadkach.

16. ObniŜony poziom tlenu i podwyŜszony dwutlenku węgla powoduje

a)  pękanie owoców.
b)  zwiększenie szybkości oddychania.
c)  zmniejszenie szybkości oddychania.
d)  wzrost transpiracji.

17. Gorzka plamistość podskórna powstaje na skutek

a)  niedoboru wapnia.
b)  niedoboru azotu.
c)  niedoboru potasu.
d)  ściskania owoców przy zbiorze.

18. Mumie tworzą się przy poraŜeniu owoców przez

a)  parcha przechowalniczego.
b)  mokrą zgniliznę.
c)  brunatna zgniliznę.
d)  szarą pleśń.

19. Etykietowaniu podlegają

a)  tylko duŜe opakowania zbiorcze.
b)  duŜe opakowania zbiorcze i opakowania jednostkowe.
c)  tylko opakowania jednostkowe.
d)  poszczególne owoce.

20. Podział owoców ze względu na wielkość to

a)  sortowanie.
b)  kalibrowanie.
c)  uśrednianie.

pomiar.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Zbiór i przechowywanie owoców

Zakreśl poprawną odpowiedź

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1.  Gładych J.: Sadownictwo i szkółkarstwo ćwiczenia. Hortpress, Warszawa 1999
2.  Hasło Ogrodnicze
3.  Klimek G.: Sadownictwo. WSiP, Warszawa 2000
4.  Lange E., Ostrowski W.: Przechowalnictwo owoców. PWRiL, Warszawa 1992
5.  Mika A., praca zbiorowa: Sadownictwo. Hortpress, Warszawa 1997
6.  PieniąŜek S.: Sadownictwo. PWRiL, Warszawa 1988
7.  Program Ochrony Roślin Sadowniczych. Hortpress, Warszawa 2007

Czasopisma specjalistyczne:

−

Hasło ogrodnicze

−

Owoce warzywa kwiaty

−

Sad nowoczesny

−

Sad

Literatura metodyczna:
1. Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, PWN Warszawa 1987
2. Ornatowski T,. Figurski J., Praktyczna nauka zawodu. ITE, Radom, 2000