background image

1

tzivia

From:

Shavei Israel [tzivia@shavei.org]

Sent:

םוי

 יעיבר

18

 

 רבמבונ

2009

 

11:10

To:

tzivia@shavei.org

Subject:

KORZENIE NO.17

 

  

KORZENIE 

 

  

NO. 17 

Kislew 5769 | Listopad 09 

 

 

List do 
Przewodniczacego 

Agencji

 Zydowskiej 

Natana 
Szaranskiego

 

Michael Freund 

 

  

 

  

  

Konfrontacja 
pomiedzy sila i 
rozumen

  

Rabin Eliahu Birnbaum 

 

  

 

  

  

  

  

Dobra zima?

 

Tzivia Kusminsky 

 

  

 

  

  

Liszma i SzeLo 
Liszma

 

Rabin Boaz Pash 

 

  

 

  

  

  

  

 

    

  

  

 

    

 

List do Przewodniczacego Agencji Zydowskiej Natana 
Szaranskiego 

Michael Freund 

Kilka  miesiecy  temu  Zydowska  Agencja  otrzymala  blogoslawienstwo  w  postaci 
powolania  na  pozycje  swego  przewodniczacego  niezwykla  osobe,  bohaterskiego 
dysydenta z czasףw bylego Zwiazku Radzieckiego, Natana Szaranskiego. 
  
Wybףr  ten  inspiruje  do  tego  stopnia,  ze  pozwala  niemalze  odnowic  zaufanie  do 
starzejacych 

sie 

wymecza 

lych 

instytucji, 

zaufanie 

do 

ich 

zdolnosci 

rewitalizacyjnych, do odnowienia ich energii. Z jednej strony zapalony aktywista aliji, 
z  drugiej  doswiadczony  polityk,  Szaranski  laczy  w  sobie  serce  opozycjonisty  z glowa 
administratora. Wlasnie taka mieszanka potrzebna jest w celu zaaplikowania nowego 
wigoru i porzadku tej dostojnej instytucji, odpowiedzialnej za sprowadzanie Zydףw do 
Izraela. 

Nowy  Przewodniczacy  ma  z  pewnoscia  duzo  pracy  przed  soba.  Rezultatem  kryzys 
finansowego  z  Stanach  Zjednoczonych  byla  zmiana  filantropijnych  priorytetףw  w 
obrebie  zydowskiej  spolecznosci,  od  pewnego  czasu,  juz  przed  uderzeniem  recesji, 
coraz bardziej nakierowanych lokalnie. 

Syjonistyczne  racje  staly  sie  ponadto  mniej  popularne,  w  wyniku  politycznych  i 
dyplomatycznych  atakףw  na  panstwo  zydowskie,  prowadzonych  w  pewnych  kregach 

Shabbat 

 

Shalom!

 

Shavei Israel

 

 
 

 

Organizacja Shavei Israel 

King George 58, 4to piso  

Heichal Shlomo 

Jerusalem 94262, 

Israel  

 

Tel: +972-2-625-6230. 

Fax: +972-2-625-6233.  

 
 

background image

2

poza granicami Izraela. 

Jednak  byc  moze  najwieksze  wyzwanie  dla  Szaranskiego  zwiazane  jest  z  sednem 
tego,  czym  jest  Agencja:  sprowadzeniem  do  Izraela  Zydףw,  w  czasach  oslabionego 
zainteresowania alija. 

Gdybym pracowal dla Zydowskiej Agencji i bylbym wystarczajaco smialy, by  mu cos 
doradzic, wyslalbym Szaranskiemu taki oto list: 

Panie Przewodniczacy, 

W  ostatnim  czasie,  spod  stosu  naglףwkףw  regularnie  nas  oblegajacych,  dostrzec 
mozna bylo maly element, zaslugujacy na duzo wiecej naszej uwagi. 

Wedlug  danych  opracowanych  przez  naszych  przyjaciףl  z  Ministerstwa  Absorpcji 
Imigrantףw, spowolnienie aliji, trwajace juz od dekady, niestety nadal kontynuuje sie 
w szybkim tempie. 

W  istocie,  jezeli  sadzil  Pan,  ze  to  przemysl  wydawniczy  znajduje  sie  obecnie w  fazie 
stromego  spadku,  powinien  Pan  zobaczyc  najnowsze  dane  dotyczace  zydowskiej 
imigracji. 

Statystyki  Ministerstwa  pokazuja,  ze  w  ciagu  pierwszych  dziewieciu  miesiecy  tego 
roku, w porףwnaniu do 2008 r. tempo aliji spadlo, a jak Pan na pewno wie, sam rok 
2008 daleki byl od najlepszego roku z historii Powrotu do Syjonu.  

Pomiedzy  pierwszym  stycznia  a  trzydziestym  wrzesnia  2009  jedynie  11.939  Zydףw 
przeprowadzilo sie do Izraela z Diaspory. Jesli obecne tempo utrzyma sie, calosciowa 
liczba  na  ten  rok  moze  zamknac  sie  w  15.000,  co  stanowi  mniejsza  liczbe  osףb,  od 
tych, ktףrzy sadza ze amerykanski prezydent zasluguje na Pokojowa Nagrode Nobla. 

Jesli  spojrzymy  na  owe  dane  z  pewnej  historycznej  perspektywy,  obraz  wygladac 
bedzie jeszcze bardziej ponuro. Wezmy przyklad, dziesiec lat temu, w roku 1999, do 
Izraela  przeprowadzilo  sie  76.766  Zydףw.  Oznacza  to,  ze  od  tamtego  czasu  nastapil 
80 procentowy spadek. 

Gdyby tempo imigracji mialoby stanowic portfel inwestycyjny firmy, juz dawno temu 
trzeba by zwolnic jej kierownictwo. 

Oczywistym  jest,  ze  nalezy  uczynic  cos  dramatycznego  by  zmienic  te  sytuacje. 
Podobnie jak uwaza sie, ze wielkie banki amerykanskie sa zbyt wazne na to by upasc, 
to samo mozemy powiedziec o aliji. Izrael musi wdrozyc system dofinansowania, tak 
jak zrobily to amerykanskie Rezerwy Federalne. 

Dlatego  tez  proponuje,  by  podjac  wysilki  w  celu  utworzenia  „Pakietu  Syjonistycznej 
Zachety”,  ktףry  wykorzysta  odpowiednie  rzadowe  i  prywatne  zrףdla  na  rzecz 
rozpalenia na nowo Syjonistycznej rewolucji. 

Pierwsza  rzecza,  jaka  musimy  zrobic,  jest  jak  sadze,  podjecie  szeregu  twףrczych 
krokףw, podkreslajacych waznosc aliji jako kluczowego elementu skladajacego sie na 
izraelska misje narodowa. 

W  ramach  tych  krokףw  zaadoptowac  mozna  niektףre  pomyslowe  idee  przedstawione 
przez pewnego irytujacego felietoniste Jerusalem Post – jego imie to Michael Freund, 
czy tez Freund, cos w tym rodzaju. 

Zaproponowal  on,  w  kazdym  razie,  kilka  idei  wartych  realizacji.  Pierwsza  z  nich  jest 

 

 
 

Odwiedz nasza nowa strone 
internetowa  

www.shavei.org

 

 
 

Contact us:  

tzivia@shavei.org

 

 
 
 

Przewodniczacy: 
Michael Freund 

Rabin: 
Eliahu Birnbaum 
 
Vice-Dyrektor: 
Edith Blaustein 
 
Redaktorka wydania: 
Tzivia Kusminsky 

Tlumaczyla: 
Daniela Malec 

 
 
 

 

 

background image

3

otwarcie  Narodowego  Muzeum  Aliji,  ktףre  przedstawiac  by  mialo  niezwykla  historie 
Zgromadzenia  Wygnanych.  Muzeum  to  mogloby  miescic  sie  w  centrali  Zydowskiej 
Agencji,  w  samym  sercu  Jerozolimy,  na  ulicy  King  George.  Alez  niosloby  to 
przeslanie!  

Nastepna  sugestia,  uczyniona  przez  felietoniste  okularnika  jest:  zainicjowanie 
obchodףw Narodowego Dnia Aliji, pelnej pompy i uroczystosci, w celu uswiadomienia 
spoleczenstwu izraelskiemu, jaka wartosc posiada alija. 

Przy  okazji  owego  dnia,  wreczac  by  mozna  coroczna  nagrode  „Imigranta  Roku”, 
honorujaca  owe  dzielne  dusze,  ktףre  uczynily  Izrael  swym  domem  i  ktףre  na  swףj 
sposףb przyczynily sie do uczynienia Izrael lepszym miejscem. 

Corocznie,  ponadto,  powinno  organizowac  sie  Narodowa  Konferencje  na  temat  Aliji, 
na  ktףra  sprowadzano  by  wszystkie  prywatne  i  publiczne  organizacje,  zajmujace  sie 
tym tematem i ktףra inicjowalaby nie majaca konca narodowa dyskusje w tej sprawie. 

Wszystkie powyzej wspomniane inicjatywy przywrףcilyby aliji jej nalezne miejsce – w 
sercu narodowego planu. 

Ten  czlowiek  –  Freund  –  mial  jeszcze  jeden  ciekawy  pomysl,  ktףry,  uwazam, 
powinnismy rozwazyc. 

Twierdzi on, ze jesli zalezy nam na poprawieniu statystyk aliji, powinnismy otworzyc 
jej drzwi dla tysiecy „zaginionych Zydףw” z calego swiata, poszukujacych powrotu do 
Izraela i zydowskiego narodu. 

W ramach „Zaginionych Zydףw” wchodza: 7.000 Bnei Menaszy z pףlnocno-wschodnich 
Indii,  potomkףw  zaginionego  plemienia  Izraela;  15.000  Zydףw  Subotnikףw  z  Rosji, 
ktףrych przodkowie przeszli na judaizm kilka wiekףw temu; i pozostale 8.000 Falaszy 
Mura w Etiopii. 

Mamy  tu  od  razu  30.000  osףb,  ktףre  chca  przyjechac  do  Izraela  juz  teraz.  To  dwa 
razy wiecej niz liczba imigrantףw przewidzianych na ten rok. 

W  czasie,  kiedy  tempo  aliji  nieustannie  maleje,  co  bardziej  logicznego  i  bardziej 
syjonistycznego  moglibysmy  zrobic,  jak  otworzyc  nasze  kolektywne  drzwi  i  wpuscic 
ich wszystkich? 

Oczywiscie, istnieja na tej drodze rףzne przeszkody  do pokonania a nasza oslawiona 
biurokracja tego nie ulatwi. 

Ale  Pan,  bardziej  niz  ktokolwiek  inny,  Przewodniczacy  Szaranski,  zademonstrowal 
nam, ze gdy chodzi o robienie aliji, nie istnieje przeszkoda, ktףrej nie mozna pokonac. 

 

aby przeczytac caly artykul, kliknij tutaj

 

 

Konfrontacja pomiedzy sila i rozumem 

Rabin Eliahu Birnbaum 

Centralnymi  postaciami  parszy  na  ten  tydzien  sa  bliznieta  Esaw  i  Jakow.  Przez  cale 
ich  zycie  relacja  miedzy  nimi  ma  charakter  konfliktowy:  walka  rozpoczyna  sie  juz  w 
lonie,  po  wielu  rףznych  starciach,  jak  widzimy  pod  koniec  obecnej  parszy,  Jakow 
ucieka od Esawa obawiajac sie jego zemsty. 

Jakow  i  Esaw  symbolizuja  dwie  formy  zycia  narodu  Izraela,  czasem  wystepujace 

background image

4

jednoczesnie, obok siebie, a czasem jedna po drugiej. Jak mozemy zrozumiec relacje 
obu braci,to ze jeden z nich byl ulubiencem ojca a drugi ulubiencem matki? Pojmiemy 
to  wtedy,  kiedy  spojrzymy  na  kazdego  z  braci  jako  na  przedstawiciela  rףznych 
oczekiwan  od  narodu  Izraela,  oczekiwan,  jakie  narodzily  sie  wlasnie  od  Jakowa  i 
Esawa. 

Icchak to czlowiek prowadzacy osiadly tryb zycia, charakteryzuje sie bierna postawa. 
Sila  i  moc  decydowania  Esawa  oszalamiaja  go  i  sprawiaja,  ze  postrzega  on  Esawa 
jako  zabezpieczenie  dla  swej  przyszlosci.  W  przeciwienstwie  do  swego  meza,  Rywka 
dostrzega,  ze  to  intelektualne  zdolnosci  Jakowa  beda  wybitnie  znaczace  dla 
przyszlosci Izraela. 

Przygladajac  sie  osobowosciom  dwףch  braci,  zauwazymy  jak  bardzo  sa  one  w 
stosunku  do  siebie  komplementarne.  Ich  podejscia  do  rףznych  spraw  odpowiadaja 
rףznym potrzebom; nie kazdy bodziec podsuniety nam przez rzeczywistosc wywoluje 
taka sama reakcje. 

Dlatego  wlasnie,  w  czasie  Szoa,  ujawnila  sie  osobowosc  Esawa,  podczas  gdy  w 
czasach uczelni Jawne i jej chachamim, podejscie utozsamione z Jakowem.  

Mozemy  zrozumiec  napiecie,  z  jakim  zmagali  sie  Icchak  i  Rywka,  podczas 
decydowania  o  tym,  ktףre  z  dzieci  otrzyma  blogoslawienstwo,  powiazane  z 
dylematem:,  ktףry  z  braci  lepiej  uposazony  jest  do  bycia  liderem  Izraela.  Icchak 
sadzil, ze lepszym kandydatem jest wojownik o sile fizycznej zdolnej obronic swe idee 
i zabezpieczyc swa rodzine, Rywka uwazala natomiast, ze swiat oparty jest na ideach. 
Ci, ktףrzy kontroluja idee: filozofowie, intelektualisci, mysliciele -  wplywaja na swiat 
w ktףrym zyjemy. 

Kiedy  Icchak  chce  przekazac  blogoslawienstwo  pierwszego  syna,  kiedy  Jakow  udaje 
swego brata, widzimy synteze dwףch braci, dotad „przeciwstawnych” sobie. „Rece sa 
od Esawa”, mףwi Icchak, a potem dodaje: „a glos od Jakowa”. Nie jestesmy w stanie 
skutecznie  odpowiedziec  na  wyzwania  surowych  struktur,  jak  nie  poprzez  synteze 
pozornych przeciwienstw. 

Rozdzielenie tworzy dychotomie, konfrontacje, przemoc i fanatyzm. Konieczne jest by 
znalezc harmonie i rףwnowage pomiedzy tymi dwiema koncepcjami i osobami. „Rece 
Esawa” musza wspףlistniec wraz z „glosem Jakowa”. 

W  rףznych sytuacjach, jak dzieje sie na przyklad w panstwie Izrael, konieczne jest by 
polaczyc  „bron”  wojownika  i  „glos”  medrca,  tak  by  znalezc  najbardziej  odpowiednia 
droge odpowiedzenia na rzeczywistosc. 

 

aby przeczytac caly artykul, kliknij tutaj

 

 

Dobra zima? 

Tzivia Kusminsky 

Izrael to pierwsze miejsce, w ktףrym uslyszalam blogoslawienstwo “dobrej zimy”. Po 
zakonczeniu  okresu  Wielkich  Swiat,  uwienczonego  Simchat  Tora,  ludzie  zwyczajowo 
blogoslawia innych slowami „joref tow” (dobrej zimy). 

Musze  przyznac,  ze  kiedy  uslyszalam  owe  slowa  po  raz  pierwszy  bylam  szczerze 
zaskoczona.  Po  pierwsze-  dlaczego  tylko  zimy?  A  dobrego  lata,  wiosny,  dobrej 
jesieni?  Dlaczego  nie  blogoslawi  sie  rףwniez  innych  pףr  roku?  Po  drugi-  dlaczego 
blogoslawienstwo  to  jest  wypowiadane  dopiero  po  zakonczeniu  chagim?  (swiat)  Na 
czym polega wyjatkowosc zimy, ze trzeba ja blogoslawic? Co to dla nas oznacza? 

background image

5

Przede  wszystkim  wazne  jest  by  wyjasnic  przy  tej  okazji,  ze  podczas  Simchat  Tora, 
ostatniego  swieta  miesiaca  Tiszrei,  wspominany  jest  deszcz.  Mimo,  ze  zaczynamy 
prosic  o  deszcz  dopiero  od  siףdmego  dnia  miesiaca  Jeszwan  (nie  wczesniej  –  tak  by 
ci,  ktףrzy  podrףzuja  do  Jerozolimy  na  swieta  mieli  czas  wrףcic  do  domu),  w  czasie 
Simchat  Tora  wspominamy  deszcz.  W  momencie,  w  ktףrym  opuszczamy  suke, 
wracamy  do  naszego  domu,  ziemia  rozpoczyna  przygotowania  na  przyjecie 
pierwszych kropel deszczu w tym roku, na mile przyjecie zimna.  

Ci  z  was,  ktףrzy  byli  w  Izraelu,  wiedza  ze  podrףz  lokalnym  autobusem  to  wyjatkowe 
doswiadczenie  –  wszyscy  podlaczaja  sie  do  rozmףw  innych,  z  pasja  bronia 
przerףznych  punktףw  widzenia.  Podczas  jednej  z  tych  ciekawych  podrףzy  starsza 
kobieta  glosno  rozmawiala  z  kierowca,  uskarzajac  sie  na  Mosze  Rabejnu,  za  to,  ze 
oszukal nas i zamiast dac  nam zieme mlekiem i miodem plynacej dal nam to trudne 
miejsce. Dlaczego nie dal nam Szwajcarii? zapytala.  

Kobieta  ta  prawdopodobnie  nie  wiedziala  jednak,  ze  Haszem  obiecal  nam  ziemie 
pelna  blogoslawienstw,  pod  warunkiem,  ze  spelnimy  Jego  wole,  jesli  bedziemy 
szanowac  Jego  Tore,  bedziemy  jednoscia  i  bedziemy  szanowac  siebie  nawzajem 
pomimo trudnosci. 

Nasi  chachamim  twierdza,  ze  zrףdlo  blogoslawienstwa  dla  calego  swiata  zalezy  od 
ziemi  Izraela  i  wlasnie  dlatego,  nawet  Zydzi  mieszkajacy  poza  Izraelem,  prosza  o 
deszcz  zgodnie  z  porami  roku  Izraela.  Jesli  chca  by  inne  ziemie  byly  blogoslawione, 
musza sprawic, ze blogoslawienstwo splynie najpierw na Izrael. 

Opowiem  wam  jeszcze  inna  ciekawa  historie  ukazujaca  zwiazek  pomiedzy  narodem 
Izraela  (am  Israel)  a  Kadosz  Baruch  Hu  poprzez  zime  i  deszcz,  ktףra  uslyszalam  od 
pewnego  izraelskiego  rabina,  opowiadajacego  te  opowiesc  swoim  uczniom.  Pewnego 
razu,  podczas  bardzo  suchego  roku,  rabin  ten  jechal  przez  miasto  taksףwka. 
Taksףwkarz – z kucykiem na glowie i kolczykami w uszach nie wygladal na pierwszy 
rzut  oka  na  religijnego.  Kierowca  wlaczyl  radio,  z  ktףrego  poplynely  wiadomosci, 
miedzy  innymi  ta,  o  podpisaniu  umowy  z  Turcja  na  temat  dostarczania  do  Izraela 
wody.  Rabin  skomentowal  te  informacje  slowami:  „ok,  rozwiazalismy  problem”.  Po 
uslyszeniu  tych  slףw  kierowca  odwrףcil  sie  do  rabina  i  powiedzial:  „myslisz,  ze 
problemem jest woda lecaca z kranu? Ja chce zobaczyc wode splywajaca z nieba!”. 

Niereligijny kierowca taksףwki dal rabinowi lekcje wiary, ktףrej nie otrzymalby nawet 
w najlepszych jesziwach. Najwazniejsze jest, by widziec wode spadajaca z nieba jako 
blogoslawienstwo,  wiedziec,  ze  Haszem  jest  z  nami  i  ze  nasze  dzialania  sa  dobre  w 
jego oczach. 

Zima  jest  tez  okresem  introspekcji,  kazda  jednostka,  zmuszona  przez  klimat,  udaje 
sie  do  swego  domu,  spotyka  z  rodzina  i  poniewaz  noc  trwa  dluzej,  ma  dla  siebie 
wiecej  czasu  na  samo-  sprawdzenie.  Czy  podazam  dobra  droga?  Jakiego  rodzaju 
osoba  jestem?  W  jaki  sposףb  moge  poprawic  moja awodat  Haszem  (sposףb  sluzenia 
Haszem)?  

Kabalisci  twierdza,  ze  zimowe  studiowanie  Tory  ma  specjalna  wartosc,  dlatego  tez 
zima  odbywa  sie  wiele  dodatkowych  lekcji,  przygotowanych  specjalnie  na  te  pore 
roku. 

W  parszy  Noach,  ktףra  czytalismy  przed  paroma  tygodniami,  Tora  opowiada  nam  o 
tym, jak Noach wychodzi z arki: „Beda zatem istnialy, jak dlugo trwac bedzie ziemia: 
siew  i  zniwo,  mrףz  i  upal,  lato  i  zima,  dzien  i  noc”.  Raszi  komentuje  ףw  werset: 
„Oznacza to, ze w czasach normalnego rozwoju swiata zima jest rףwnie potrzebna jak 
lato, zimno jest rףwnie dobre jak cieplo. Mimo, ze czasem zimne i deszczowe  dni sa 
dla nas trudniejsze, swiat ich potrzebuje i sa one dla niego blogoslawienstwem. 

background image

6

Kiedy  pisze  slowa  tego  artykulu,  zima  nie  pokazala  nam  w  Izraelu  jeszcze  zadnych 
znakףw,  trwaja  upalne  dni,  tak  jakby  lato  nie  chcialo  przeminac.  Z  tego  powodu 
wlasnie modlitwy za deszcz i za dobra i blogoslawiona zime sa teraz tak wazne. Niech 
bedzie Jego wola, zebysmy zasluzyli sobie na to, by w tym roku miec „dobra zime”! 

 

aby przeczytac caly artykul, kliknij tutaj

 

 

Liszma i SzeLo Liszma 

Rabin Boaz Pash 

Pierwsza  czesc  artykulu  na  ten  temat opublikowana  zostala kilka  miesiecy  temu, 
przeczytac 

go 

mozna 

pod 

tym 

adresem 

http://www.shavei.org//Pl/Article.aspx?ID=100&CommName=Articles

 

W  poprzednim  artykule  na  temat  prawidlowej  motywacji  dla  studiowania  Tory, 
mielismy okazje zapoznac sie z tym, jak Hazal (nasi wielcy Rabini) ze zrozumieniem 
przyjeli  rzeczywistosc  studiowania  Tory  „nie  dla  samej  siebie”  (Szelo  Liszma),  ”  tj. 
studiowanie, ktףre mialoby sluzyc jakiemus innemu celowi, niz sam fakt zajmowania 
sie  Tora.  Tym  razem  przytoczymy  kilka  przeciwstawnych  opinii-  zaprzeczajacych 
istnieniu Tory „nie dla samej siebie”. 

1.  On  [Hilel]  zwykl  byl  mףwic:...Ten,  ktףry  ziemsko  uzywa  korone  [Tore,  dla  swego 
wlasnego zysku, jako narzedzie], powinien zginac”. (Awot 1,13) 

Innymi  slowy,  ten,  kto  uzyje  korony  Tory  dla  swych  wlasnych  osobistych  potrzeb- 
odejdzie z tego swiata, umrze. 

2.  Rabin  Zadok  powiedzial:  Nie  uzywaj  korony  Tory  do  powiekszenia  znaczenia 
wlasnej  osoby,  nie  czyn  z  niej  lopaty,  dzieki  ktףrej  bedziesz  mףgl  kopac.  Hilel 
natomiast zwykl mףwic: Ten, ktףry ziemsko uzywa  Korony, powinien zginac. Przekaz 
obu  tych  wersetףw  brzmi:  Ten,  kto  wykorzystuje  slowa  Tory  dla  wlasnego  zysku, 
usuwa wlasna osobe z tego swiata”. (Awot 4,5) 

Innymi  slowy:  zabronione  jest  uzywanie  Tory  dla  jakichkolwiek  osobistych  zyskףw, 
ani  w  imie  rףznych  przyjemnosci  duchowych  ani  dla  przyjemnosci  materialnych, 
takich jak pieniadze i inne zrףdla utrzymania. 

Ciekawa historie na ףw temat znalezc mozemy w Gemarze, Nedarim. Opowiada ona o 
Rabinie Tarfonie: 

Rabin  Tarfon  spozywal  figi,  kiedy  podszedl  do  niego  pewien  czlowiek,  ktףry  nagle 
chwycil  rabina  i  wsadzil  go  do  znajdujacego  sie  na  jego  plecach  wora.  Czlowiek  ten 
zaniףsl  wףr  nad  rzeke,  i  zamierzal  wrzucic  do  niej  rabina.  „Biada  nad  Tarfonem”  – 
krzyknal  rabin  w  bףlu  –  „ktףry  zamordowany  ma  byc  przez  tego  czlowieka!”  Kiedy 
mezczyzna  uslyszal  owe  slowa  [i  zdal  sobie  sprawe,  ze  jest  to  Tarfon],  zarzucil  swe 
zamiary i uciekl. 
R. Abbahu powiedzial, w imieniu R Hanania b. Gamliela: Cale swe zycie ףw bogobojny 
czlowiek  oplakiwal  owe  wydarzenie,  mףwiac:  „Biada  mi,  ktףry  zniewazylem  Tore 
niewlasciwym  uzyciem!”  [  ratujac  swe  zycie,  poprzez  ujawnienie  swej  tozsamosci]. 
Jako, ze Raba Bar Hana powiedzial w imieniu R. Johanana: Ktokolwiek wklada korone 
Tory dla [ziemskiego] uzycia, wykorzenia sie z tego swiata. Dzieje sie tak z waznych 
powodףw:  Jesli  Beltazar,  ktףry  uzyl  swietych  naczyn  i  je  zbezczescil,  jak  jest 
napisane: 

„I 

odwrףce 

od 

nich 

oblicze 

moje, 

mףj 

skarb 

zostanie 

zbezczeszczony.”(Jechezkiel, 7:22) [nauczajac] i zostal za to usuniety z tego swiata, 
jak  napisane  jest:  „Tej  samej  nocy  krףl  chaldejski  Baltazar  zostal  zabity.”  (Daniel, 
5:30),  jak  wiele  bardziej  na  to  zasluguje  ten,  ktףrego  uzycie  [dla  ziemskich  celףw] 

background image

7

Tory, ma konsekwencje dla wiecznosci! (Bawli, Nedarim 62a). 

3.  Rabin  Meir  powiedzial:  Ten,  kto  zajmuje  sie  Tora  [dla  niej  samej],  zasluguje  na 
wiele, co wiecej, zasluguje na caly swiat – nazywany jest: przyjacielem, ukochanym 
[przez  Boga],  wielbicielem  Boga,  wielbicielem  wszechswiata,  ten,  ktףry  raduje  Boga, 
ten, ktףry raduje ludzkosc. (Awot 61) 

4. Ulubionym powiedzeniem Raby bylo: Celem madrosci jest skrucha (pokuta) i dobre 
uczynki,  czlowiek  nie  powinien,  bowiem  studiowac  Tory  i  Miszny  a  pףzniej  wzgardzic 
(w doslownym tlumaczeniu: kopnac ich) swym ojcem i matka i nauczycielem lub kims 
wyzej  cenionym  w  madrosci,  jak  powiedziane  jest:  Bojazn  Haszem  jest  poczatkiem 
madrosci;  wspaniala  zaplata  dla  tych,  ktףrzy  wedlug  niej  postepuja”  (Tehilim, 
111:10).  Zalozone  jest  tutaj:  postepowanie  to  prowadzone  ma  byc,  ze  wzgledu  na 
samo siebie (Liszma) a nie dla innych motywףw (Szelo Liszma). Ten, kto czyni tak ze 
wzgledu na inne motywy, lepiej gdyby nie zostal on nigdy stworzony.” 

Wedle  opinii  tej,  nauka  „Szelo  Liszma”  nie  jest  nauka  powazna  i  lepiej  w  ogףle  nie 
uczyc  sie   „Szelo  Liszma”,  poniewaz  tego  rodzaju  studiowanie  zawiera  w  sobie 
pogarde dla Tory, lepiej wiec, by taki uczen nigdy sie nie narodzil. 

5. Nauczane bylo w Braicie: R. Bannaa zwykl mףwic: Ktokolwiek zajmuje sie Tora „dla 
niej samej” (Liszma), studiowanie to staje sie eliksirem zycia dla niego... Jednak dla 
tego,  kto  zajmuje  sie  Tora  „nie  dla  samej  siebie”  (Szelo  Liszma),  studiowanie  staje 
sie smiertelna trucizna.” (Taanit 7a) 

Innymi slowy – jesli Tora moze dac czlowiekowi zycie, moze rףwniez- jesli nauczana 
nie  prawidlowo-  doprowadzic  go  do  smierci!  (mowa  tu  o  poziomie  duchowym 
czlowieka) 

Nauczano:  „Milujac  Pana,  Boga  swego,  sluchajac  Jego  glosu,  lgnac  do  Niego” 
(Dwarim  30:20)  [Oznacza  to],  ze  czlowiek  nie  moze  powiedziec-  przeczytam  Tore, 
nazwa mnie medrcem, Bede studiowal, zostane rabinem, Bede sie uczyl, by zasiasc w 
zgromadzeniu  starszyzny;  ucz  sie  z  milosci  do  Tory  a  honory  przyjda  do  ciebie  w 
pewnym  momencie...  R  Eliezer,  syn  R.  Zadoka  powiedzial:  Rףb  [dobre]  uczynki  ze 
wzgledu  na  Stwףrce  i  mףw  o  nich,  ze  wzgledu  na  nie  same.  Nie  uzywaj  korony  Tory 
do  powiekszenia  znaczenia  wlasnej  osoby,  nie  czyn  z  niej  lopaty,  dzieki  ktףrej 
bedziesz mףgl kopac... 

Slowa  Gemary  sa  ostre,  takze  w  odniesieniu  do  studiowania  Tory  motywowanego 
osobista  ambicja  doskonalenia  sie  w  Torze.  Powףd  jest  prosty  –  nie  mozna  uzywac 
„korony  Tory”  dla  spelnienia  ludzkich  potrzeb.  Gemara  swiadoma  jest  charakteru 
czlowieka i ludzkich tendencji. „i przyjdzie kres dla honoru”. 

Na  koniec-  historia  z  Ksiegi  Zohar,  ilustrujaca  idee  mףwiaca  o  tym,  ze  swiatlo  Tory 
oczyszcza czlowieka i sprawia, ze staje sie on stopniowo coraz lepszy.  
Tak opowiada Zohar: 

„Rabin Aba deklarowal idac ulica: Kto pragnie bogactwa i dlugiego zycia – zajmie sie 
studiowaniem Tory. 

Po  tych  slowach  rabina  otoczyli  studenci.  Usiedli  wraz  z  nim  i  zajeli  sie  nauka  Tory. 
Pewien  mlody  czlowiek  uslyszawszy  o  wydarzeniu  tym,  przyszedl  do  rabina  i 
powiedzial:  Chce  studiowac  Tore  i  zdobyc  bogactwo”.  Rabin  Aba  zapytal  studenta: 
Jak masz na imie? Chlopiec odpowiedzial: Josi. 
Josi studiowal, wraz z innymi czlonkami grupy, przez kilka dni. W pewnym momencie 
wstal jednak i zapytal rabina: Rabbi, gdzie obiecane bogactwo? 

Rabi Aba odpowiedzial: kontynuuj nauke a zapewniam cie, ze bogactwo przyjdzie do 

background image

8

ciebie. 

Pewnego dnia w domu rabina pojawil sie czlowiek ze zlotym naczyniem w reku, kiedy 
wszedl do srodka, zlote promienie oswietlily dom. Czlowiek ten zwrףcil sie do rabina: 
Rabbi, chce zdobyc wyksztalcenie w Torze, lecz poniewaz nigdy nie przyszlo mi sie Jej 
uczyc,  pragne  podarowac  me  bogactwo  jednemu  talmid  chacham,  i  zdobyc  przez 
niego wiedze Tory. 

Rabin  polecil,  by  mezczyzna  oddal  zlote  naczynie  Josiemu.  Rzekl  do  Josiego  rabin 
Aba: Oto bogactwo, ktףre ci obiecalem. 
Mezczyzna wreczyl zloty kielich studentowi. 
Josi usiadl i powrףcil do studiowania Tory. 

Wraz  z  uplywem  czasu  dusza  Josiego  rozblysla  czystym  pragnieniem,  usiadl  on  i 
zaplakal. Wlasnie placzacego znalazl go ktףregos dnia Rabin Aba. Zapytal sie go: „Co 
jest powodem twego placzu? 
Zamienilem  zycie  wieczne  na  zycie  tymczasowe.  Nie  chce  juz  wiecej  bogactwa 
materialnego,  znalazlem,  bowiem  wieksze  bogactwo-  duchowe,  w  Torze  – 
odpowiedzial Josi. 

Rabin Aba przeczytal Rabbiemu Jossi Ben Pazi (tak brzmialo pelne imie Josiego. Pazi 
= Zloty):   Zloto i szklo jej nierףwne,  nie wymienisz  jej na zlote naczynie” ( Zochar, 
Parsza Lech Lecha). 

Poznalismy  juz  kilka  opinii  Hazal,  nadal  pozostawieni  jestesmy  jednak  z  konfliktem 
pomiedzy  nimi-   –  czy  mozna  studiowac  Tore  „Szelo  Liszma”  oczekujac  poprawy  i 
oczyszczenia  motywacji  „po  drodze”,  czy  moze  jednak  zabronione  jest  by  tak  robic, 
ze wzgledu na mozliwosc opuszczenia tego swiata za kare? 

Z  pytaniem  tym  zmagalo  sie  wielu  wielkich  rabinףw  Izraela,  we  wszystkich 
pokoleniach.  Pozostawili  oni  po  sobie  wiele  opinii,  rףznych  podejsc.  Kolejne  z  nich 
zaprezentujemy w nastepnym artykule na ten temat. 

 

aby przeczytac caly artykul, kliknij tutaj

 

 

  

 

 

  

 

 

Jesli chcesz zrezygnowac z otrzymywania naszego newslettera, kliknij tutaj.