12 Czy w Polsce wiatr wystarczy final

Wiatr czy EJ

Czy w Polsce wiatr wystarczy zamiast elektrowni atomowych?

W zwi

zku z ogłoszeniem przez rz

d projektu Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku

wykazuj

cego potrzeb

wprowadzenia energetyki j

drowej, pojawiło si

znów w

ród

działaczy antynuklearnych hasło „Wiatraki zamiast atomu”. Twierdzi si

e „Du

czykom

niepotrzebna jest energia j

drowa, a mimo to maj

zapewnione bezpiecze

stwo energetyczne!”

Greenpeace twierdzi nawet,

e „„Energia j

drowa nie jest konkurencyjna w stosunku do energii

wiatrowej. ...przy takim samym poziomie inwestycji wiatr pozwala uzyska

2,3 razy wi

cej energii

reaktor j

drowy

Czy to prawda? Przyjrzyjmy si

faktom.

Sprawa zasługuje na rozwa

enie, bo w gr

wchodzi wysoka stawka – niezawodno

ść

dostaw

energii elektrycznej i jej niska cena warunkuj

dobrobyt gospodarczy. Je

li wybierzemy strategi

energetyczn

, która spowoduje utrat

stabilno

ci sieci i du

y wzrost kosztów energii elektrycznej,

to nie tylko o rozwoju, ale nawet o utrzymaniu obecnej sytuacji nie ma co marzy

. Tymczasem

ste zmiany siły wiatru – proponowanego nam jako najlepsze

ródło energii - powoduj

niestabilno

ść

mocy wiatraków, a to skutkuje niskim współczynnikiem wykorzystania ich mocy,

wysokimi kosztami wytwarzania energii i trudno

ciami w zaspokojeniu potrzeb odbiorców.

Przykład Danii, podawanej jako wzór kraju skutecznie rozwijaj

cego energetyk

wiatrow

, dobrze

ilustruje problemy, jakie czekaj

nas w przypadku powa

niejszego udziału elektrowni wiatrowej w

systemie wytwarzania energii elektrycznej.

Według powszechnej opinii, prawie 20% zapotrzebowania Danii na energi

elektryczn

pokrywaj

turbiny wiatrowe, a przemysł produkcji turbin kwitnie. Informacje te jednak

przedstawiaj

tylko cz

ęść

obrazu, a pomijaj

spraw

kosztów, dyspozycyjno

ci,

redniego

rocznego wykorzystania mocy zainstalowanej i trudno

ci eksploatacyjnych. Przemilczaj

istnienie

pot

ęŜ

nej sieci energetycznej w krajach skandynawskich i w Niemczech, pozwalaj

cej

kompensowa

falowanie dostaw energii wiatru. Przede wszystkim za

nie wspomina si

e wiatr

jest zmienny, niepewny i nieprzewidywalny, podczas gdy odbiorcy energii elektrycznej potrzebuj

dostaw energii dostarczanej niezawodnie, ci

gle i tanio.

Problem okresowych zaników wiatru

Zmienno

ść

wiatru jest wr

cz przysłowiowa. Wida

wyra

nie na wykresach zmienno

ci siły

wiatru w ci

gu roku

. Przy nominalnej mocy wiatraka np. 2 MW w praktyce daje on moc od 2 MW

do zera –

rednio 0,4 MW, je

li znajduje si

w miejscowo

ci o dobrych warunkach wiatrowych.

Ale nawet na t

moc

redni

nie mo

na liczy

. S

bowiem okresy, gdy cały system wiatrowy nie

dostarcza wcale energii elektrycznej. Tak było np. w sierpniu 2002 r. gdy przez tydzie

moc

dostarcza przez elektrownie
wiatrowe była bliska zeru
(rys. 1 ). Ł

cznie w 2002

roku było w Zachodniej
Danii 52 dni, gdy wiatr
dostarczał mniej ni

1 %

zapotrzebowania. Tak wi

moc systemu
energetycznego musi by

wystarczaj

ca dla pokrycia

potrzeb odbiorców
niezale

nie od mocy

wiatraków

Rys. 1 Brak energii wiatru
w okresie słabych wiatrów
w Danii zachodniej.

Energia j

drowa, Mit i Rzeczywisto

ść

, str 91, Heinrich Boll Stiftung, Warszawa, 2006.

Sharman, H. Why wind works for Denmark?

Civil Engineering 158 May 2005. Pages 66–72

Zapotrzebowanie i moc wiatru, Dania zach. 11-17.08.2002

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

99 10

godziny

zapotrzebowanie
Moc wiatru

Wiatr czy EJ

Wg niemieckiej firmy EON, w której w ko

cu 2005 r. pracowały wiatraki o ł

cznej mocy

szczytowej 7,600 MW udział energii wiatrowej w pokryciu dziennego zapotrzebowania
szczytowego sieci energetycznej waha si

od 0.1% do 32%. Do

wiadczenie wykazało,

e gdy

zapotrzebowanie energii elektrycznej było wysokie wskutek mrozów zimowych czy upałów
letnich, elektrownie wiatrowe dawały minimalny wkład w pokrycie tego zapotrzebowania

W 2004 roku przeprowadzono w Niemczech dwie du

e prace studialne, które stwierdziły,

wskutek niskiej dyspozycyjno

ci wiatraków wzgl

dne wykorzystanie ich mocy do pokrycia potrzeb

szczytowych maleje. Przewiduje si

e w 2020 r. przy planowanej mocy zainstalowanej w

wiatrakach wynosz

cej ponad 48,000 MW

, mo

na b

dzie zast

nimi tylko 2,000 MW

tradycyjnych

ródeł energii”(EON raport 2005

A jakie s

liwo

ci wyrównania chwilowych spadków mocy wiatraków?

Szybkie zmiany pr

dko

ci wiatru

Zmiany siły wiatru zachodz

zbyt szybko, by dało si

je skompensowa

wł

czaj

c lub wył

czaj

elektrownie w

glowe. Przyznaje to nawet Greenpeace

, który gor

co popiera wprowadzanie

wiatraków. Jednak

e do

wiadczenie wykazało,

e nie tylko elektrownie w

glowe, ale i znacznie

bardziej od nich elastyczne elektrownie gazowe nie daj

uruchomi

dostatecznie szybko.

Wzrost pr

dko

ci wiatru od 9 do 11.5 metrów na sekund

w morskiej farmie wiatrowej Homs Rev

e spowodowa

podwojenie jej mocy z 80 do 160 MW w ci

gu kilku minut

Rys. 2 Gwałtowny spadek mocy
wiatraków – przykład jeden z wielu.

Przykładów takich gwałtownych zmian
jest wiele. Np. firma EON pokazała w
swym raporcie, jak w wigili

2004 r. o

9.15 moc wiatraków osi

ła

maksimum roczne równe 6,024 MW, a
nast

pnie spadła poni

ej 2,000 MW w

gu zaledwie 10 godzin, co stanowiło

ró

nic

ponad 4,000 MW. W drugim

dniu

t moc wiatru w sieci E.ON

spadła jeszcze bardziej - poni

ej 40

MW."

Te zmiany mocy wiatraków

musiały wyrówna

elektrownie systemowe opalane gazem lub w

glem, albo – import energii z

Norwegii (hydroelektrownie) i Szwecji (elektrownie j

drowe).

liwo

ci przewidywania zmian siły wiatru

wiadczenie du

skie wskazuje,

e przewidywanie zmian pr

dko

ci wiatru jest zbyt mało

trafne, by na tej podstawie dało si

planowa

uruchomienie lub wył

czenie elektrowni

. W

Niemczech wiod

ca firma E.ON Netz wykorzystuje skomplikowany system oparty na danych

Niemieckiej Słu

by Meteorologicznej, ale wyniki nie s

lepsze ni

w Danii. Jak wszystkie

prognozy pogody, prognoza pr

dko

ci wiatru jest tylko cz

ęś

ciowo trafna.

W 2003 r.

redni bł

d ujemny prognozowania w rejonie obsługiwanym przez E.ON wynosił - 370

MW, a

redni bł

d dodatni + 477 MW. Jednak

e podczas poszczególnych godzin odchylenia były

E_ON Netz Wind Report 2004 [AWEO_org].htm

dena grid study

www.eon-energie.de/bestellsystem/frameset_eng.php?choosenBu=eonenergie&choosenId=1725

Greenpeace- Energia j

drowa – mit a rzeczywisto

ść

, s.47, Heirich Boll Stiftung, Warszawa, 2006

Eltra, 2005: Annual Report 2004. (In English)

www.eon-energie.de/bestellsystem/frameset_eng.php?choosenBu=eonenergie&choosenId=1725

Sharman, H. Why wind works for Denmark?

Civil Engineering 158 May 2005. Pages 66–72

Moc wiatraków, Dania zachodnia, 18-21.11.2002

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

godziny

(

)

Wiatr czy EJ

o wi

ksze i si

gały w 2004 roku –2,532 MW, +3,999 MW. Bł

dy te były równe połowie

zainstalowanej mocy szczytowej wiatraków

Operator sieci przesyłowej musi wyrówna

ró

nice mi

dzy moc

przewidywan

a rzeczywi

cie

generowan

przez wiatr wykorzystuj

c zakres regulacji i moc rezerwow

Decyduj

ce znaczenie dla okre

lenia zapotrzebowania na moc rezerwow

maj

zrównowa

wahania siły wiatru jest oczekiwane maksymalne odchylenie prognozy, a nie

redni bł

prognozy. Jest tak dlatego,

e nawet je

li moc dostarczana do sieci jest mniejsza od

prognozowanej cho

by przez kilka dni w roku, to operator musi by

przygotowany na t

ewentualno

ść

i mie

dostateczny zapas mocy dla zapewnienia niezawodnego zasilania

odbiorców.

Konieczne jest wi

c utrzymywanie w systemie rezerwy wiruj

cej, to jest elektrowni pracuj

cych

na biegu luzem lub na malej mocy. Niestety, utrzymywanie elektrowni w rezerwie wiruj

cej

oznacza,

e pracuj

one bardzo daleko od swych parametrów optymalnych (co skutkuje

wzrostem kosztów wytwarzania energii oraz emisji gazów i pyłów) wi

c i korzy

ci ekologiczne, do

jakich d

ąŜ

ymy buduj

c wiatraki, w du

ej mierze znikaj

przy rozpatrywaniu ł

czenia systemu

wiatraków i elektrowni rezerwowych. Natomiast wysokie koszty inwestycyjne na budow

wiatraków i koszty inwestycyjne na niezb

dne dla ich rezerwowania elektrownie systemowe -

pozostaj

A co zrobi

z nadmiarem produkowanej przez wiatraki energii elektrycznej?

Ponad 70% tej energii nie jest przydatne na potrzeby odbiorców krajowych. Dlatego chocia

produkcja energii wiatrowej w Danii odpowiada wielko

ci 20% jej potrzeb, to w rzeczywisto

wiatr pokrywa tylko około 6% zapotrzebowania odbiorców du

skich. Reszt

energii wiatrowej

trzeba usun

ąć

poza granice du

skiej sieci energetycznej

11.

W 2004 r w Danii jako cało

ci eksport

stanowił 70.5% ogólnej generacji elektryczno

ci wiatrowej i była ona sprzedawana ze strat

Na szcz

ęś

cie Dania jest poł

czona pot

ęŜ

nym mostem energetycznym o przepustowo

ci 5 GW z

krajami skandynawskimi i z Niemcami

.Szczególnie wa

ne dla eksportu energii wiatrowej jest

poł

czenie ze Skandynawi

, bo do kompensacji waha

mocy turbin wiatrowych najlepiej nadaj

hydroelektrownie. Rozruch elektrowni opalanych paliwami organicznymi nast

puje zbyt wolno

by pokry

ubytek mocy powodowany nagłym spadkiem pr

dko

ci wiatru.

Norwegia czerpie sw

energi

elektryczn

niemal wył

cznie z hydroelektrowni, a Szwecja z

elektrowni wodnych i j

drowych. Ł

czna produkcja energii elektrycznej z samych hydroelektrowni

w tych krajach wynosi 178 TWh, a z j

drowych w Szwecji – 60 TWh. Dania ma wiatraki o ł

cznej

mocy 3 GW, które rocznie produkuj

około 10 TWh. Jest to mała cz

ęść

, około 5,6% energii

produkowanej w hydroelektrowniach Szwecji i Norwegii. Kraje te mog

c przyj

ąć

do swej sieci

chwilowy nadmiar energii otrzymywanej z elektrowni wiatrowych, zmniejszaj

c moc

hydroelektrowni albo pompuj

c wod

do zbiorników górnych by odzyska

energi

, gdy b

dzie

ona potrzebna. Ale trzeba za to płaci

Zamiast z eksportu elektryczno

ci mie

zysk, Dania sprzedaje j

poni

ej kosztów własnych. W

2003 suma otrzymana przez rz

d ze sprzeda

y tej energii za granic

była o miliard DKK, to jest o

500 milionów PLN MNIEJSZA ni

opłaty przekazane przez rz

d producentom energii wiatrowej

14.

Innymi słowy, du

ski obywatel płaci Szwecji i Norwegii za przywilej eksploatacji farm wiatrowych

około 500 mln. PLN. Jak na kraj licz

cy tylko 5,4 mln mieszka

ców, jest to wydatek znacz

cy. A

jak zobaczymy, odbija si

on te

na cenie energii elektrycznej płaconej przez odbiorców

www.eon-energie.de/bestellsystem/frameset_eng.php?choosenBu=eonenergie&choosenId=405;

Sharman, H., 2004: “Electrolysis for Energy Storage & Grid Balancing in West Denmark.” Work Group

Report prepared for Energistyrelsen [Danish Energy Authority], August.

Vestergaard, F., 2005: “Bistand til Tyskland.” “[Aid for Germany].” Weekend Avisen, 4 th November.

Mason V. C. Wind power in Denmark, 2006. (March 2007) ©

http://www.countryguardian.net/vmason.htm

Vestergaard, F., 2005: “Bistand til Tyskland.” “[Aid for Germany].” Weekend Avisen, 4 th November

Wiatr czy EJ

indywidualnych. Wynosi ona w Danii 0.8 PLN/kWh, co stanowi jedn

z najwy

szych stawek

płaconych w Europie

Czy wiatraki s

małe i tanie?

W Danii

, wolnostoj

ca turbina wiatrowa o mocy 2 MW mo

e wytwarza

energi

elektryczn

cenie 0.49 DKK/kWh (0.25 PLN/kWh), a wi

c znacznie wy

szej ni

rednia cena dla Unii

Europejskiej, a ponad 2 razy wy

szej ni

w przypadku elektrowni j

drowych.

Wg firmy Vattenfall

, produkuj

cej energi

elektryczn

w krajach skandynawskich, w Niemczech

i w Polsce z elektrowni wiatrowych, wodnych, w

glowych i j

drowych, koszt produkcji 1 kWh

liczony w eurocentach dla nowych elektrowni oceniano jak pokazuje tablica 1

Tablica 1 Koszty wytwarzania energii elektrycznej w nowych elektrowniach wg firmy
Vattenfall (€c/kWh)

Elektrownie
J

drowe

Hydro
elektrownie

Elektrownie
w

glowe

kondensacyjne

Gaz ziemny
w cyklu
skojarzonym

Biopaliwa w
cyklu
skojarzonym

Energia
wiatrowa

3,7-4,4

4,4-6,6

4,9-5,6

5,6-6,5

6,0-6,6

7,3-9,1

Dane publikowane dla Unii Europejskiej potwierdzaj

wysokie koszty energii wiatrowej. Z rysunku

3 wida

e najwy

sze ceny dla odbiorców indywidualnych wyst

powały w dniu 1.1.2007 w Danii i

we Włoszech

, w a wi

c w dwóch krajach Unii które programowo wyrzekły si

energii j

drowej.

Ceny elektrycznosci UE 2007, odbiorcy indyw.

-2

VAT
podatki
podst

Rys. 3 Koszty energii elektrycznej dla odbiorców indywidualnych w krajach Unii
Europejskiej w dniu 1.1.2007. dla typowego odbiorcy zu

ywaj

cego rocznie 3500 kWh. (dane

zaczerpni

to z Eurostatu

Wind power in Denmark, 2006. Dr V.C. Mason (March 2007 )

http://www.countryguardian.net/vmason.htm

Sharman, H., 2005: “Why wind power works for Denmark.” Proc. of ICE. Civil Engineering, 158, 66-72

Vattenfall, Anual Report 2006, p.19

Electricity prices for EU households and industrial consumers on 1 January 2007 Statistics in focus,

ENVIRONMENT AND ENERGY 80/2007 Energy.

Jw.

Wiatr czy EJ

Tak wysokie koszty energii wiatrowej, której składnik eksploatacyjny jest niewielki, powodowane
s

ogromnym nakładem materiałów i pracy potrzebnej do zbudowania wiatraków i zwi

zanej z

nimi infrastruktury, a nast

pnie z nisk

ich dyspozycyjno

. W przypadku Danii uderza ogromny

wkład „innych podatków”, po

canych na wspieranie energii wiatrowej i jej eksportu.

Czemu na wiatraki potrzeba tyle materiału? Obrazy pokazywane przez przemysł wiatrowy
pokazuj

smukłe wie

e l

ce jasno na tle krajobrazu lub prze

wituj

ce w odległych mgłach,

knie otoczone białymi obłokami. Ale wie

a o wysoko

ci 100 m, na której znajduje si

turbina o

wielko

ci autobusu i trzy 50-metrowe łopaty wirnika tn

ce powietrze z pr

dko

ponad 150

km/h wymagaj

na pocz

tek du

ych i solidnych fundamentów. W przypadku wiatraka o mocy 1.5

MW waga turbiny wynosi ponad 56 ton, zestaw łopatek wirnika wa

y ponad 35 ton, a cała wie

ponad 160 ton

. Wg danych ameryka

skich, podstaw

dej 100 metrowej wie

y tworzy

miok

t o

rednicy 13 m który wypełnia 12 ton stali zbrojeniowej i 180 m

betonu. Fundamenty

farmy Buffalo Mountain w stanie Tennessee maj

9 m gł

boko

ci i zawieraj

3500 m

sze

ciennych betonu. A pami

tajmy,

e produkcja cementu jest jednym z powa

nych

ródeł

emisji CO

Na tle tych danych o rzekomo lekkich i małych elektrowniach wiatrowych łatwiej b

dzie

czytelnikowi pogodzi

z obiektywnymi porównaniami charakterystyk elektrowni wiatrowych i

drowych przytoczonymi poni

ej na podstawie studiów przeprowadzonych w Instytucie

Racjonalnego U

ytkowania Energii na Uniwersytecie w Stuttgarcie w Niemczech

i w

Politechnice w Szczecinie

Do porówna

zespołu Politechniki w Szczecinie przyj

to,

e elektrownia j

drowa pracuje przy

współczynniku wykorzystania mocy równym 0,88 co daje 7700 godzin pracy na pełnej mocy
rocznie, a w elektrowniach wiatrowych zainstalowane s

wiatraki o mocy szczytowej 2.5 MWe, o

wysoko

ci 60 m i

rednicy

migła 80 m, pracuj

ce ze współczynnikiem wykorzystania mocy 0,34

na l

dzie (co daje 3000 h rocznie) a 0,45 na morzu (4000 h rocznie). S

to zało

enia bardzo

korzystne dla wiatraków, osi

galne przy bardzo dobrych warunkach wiatrowych w Danii

zachodniej, ale z pewno

nieosi

galne w Polsce, gdzie realne wykorzystanie mocy mo

0,16.

Jako wielko

ść

odniesienia przyj

to całkowit

ilo

ść

energii wytworzonej w ci

ycia

elektrowni, ocenianego na 40 lat dla elektrowni j

drowej i 20 lat dla elektrowni wiatrowej. Po

przeliczeniu na jednostk

energii elektrycznej ˛charakterystyczne wska

niki dla obu typów

elektrowni okre

lone przez Politechnik

w Szczecinie przedstawiaj

nast

puj

24:

Zapotrzebowanie powierzchni jest ponad 28 razy wi

ksze dla elektrowni wiatrowej.

Emisja CO

przy uwzgl

dnieniu całego cyklu budowy i likwidacji elektrowni jest dwukrotnie

ksza dla energii wiatrowej.

Zapotrzebowanie materiałowe odniesione do całkowitej ilo

ci energii wytworzonej w trakcie

cyklu

ycia w elektrowni jest ponad dwukrotnie MNIEJSZE dla elektrowni j

drowej! Zaskakuj

wynik: cho

uwa

a si

e elektrownia j

drow

jest „ogromna i ci

ęŜ

ka” potrzebuje ona na

jednostk

wytworzonej energii elektrycznej niecał

połow

masy materiałów zu

ywanych na

„lekkie” i „przyjazne

rodowisku” elektrownie wiatrowe.

Stosunek całkowitej ilo

ci energii wytworzonej w ci

gu całego cyklu

ycia elektrowni do

skumulowanych nakładów energetycznych poniesionych w fazie jej budowy jest 4,5 razy

http://www.aweo.org/ProblemWithWind.html

Eric Rosenbloom: A Problem With Wind Power, September 5, 2006

www.aweo.org/

T. Marheineke, W. Krewitt, J. Neubarth, R. Friedrich, A. Voß: Ganzheitliche Bilanzierung der Energie- und

Stoffströme von Energieversorgungstechniken, Universität Stuttgart, Institut für Energiewirtschaft und
Rationelle Energieanwendung Band 74, August 2000

J. Eliasz, A. Biwan: Analiza porównawcza siłowni j

drowej z siłowni

wiatrow

– przykład praktycznego

zastosowania.“ Energetyka 2006” – Politechnika Wrocławska; 8 – 10 listopada 2006 r.

j.w.

Wiatr czy EJ

KSZY dla elektrowni j

drowej ni

dla wiatrowej. Twierdzenie Greenpeace’u jakoby

elektrownie wiatrowe dawały 2,3 razy wi

cej energii elektrycznej na jednostk

nakładów

inwestycyjnych, jest wi

c sprzeczne z bezstronnymi ocenami niemieckiego instytutu i polskiej

politechniki.

Zapotrzebowanie aluminium odniesione do całkowitej mocy zainstalowanej elektrowni jest 75
RAZY WI

KSZE dla elektrowni wiatrowej. Wynika to st

e ka

da z wielu siłowni wiatrowych

jest wyposa

ona w turbogenerator oraz systemy sterowania i wyprowadzenia mocy, podczas gdy

w elektrowni j

drowej pracuje tylko jeden taki system, chocia

z rezerwowaniem, którego brakuje

w elektrowniach wiatrowych

. Takich porówna

jest wi

cej, a wszystkie podobnie niekorzystne

dla energii wiatru. Aluminium za

warto zapami

, bo z jego produkcj

ąŜą

znaczne

emisje zanieczyszcze

powietrza – przed laty w Polsce doprowadziły one do zamkni

cia huty

aluminium Skawina. Jest to dobra ilustracja znaczenia emisji wyst

puj

cych jeszcze przed

rozpocz

ciem pracy przez elektrowni

wiatrow

A jakie s

nakłady inwestycyjne na elektrownie wiatrowe i elektrownie j

drowe?.

Najpowa

niejszym i uznanym mi

dzynarodowo studium ekonomicznym kosztów dla ró

nych

ródeł energii jest praca OECD z 2005 roku

26.

. Dla energetyki j

drowej koszty wg tego studium

wahaj

od 1100 do 2150 USD/kWe. Przyjmuj

c jako reprezentatywne koszty najwy

sze, to

jest 2150 USD/kWe, otrzymamy po przeliczeniu na euro koszty równe 1550 €/kW mocy
zainstalowanej.

Rys. 4. Jednostkowe
nakłady inwestycyjne na EJ,
USD/kWe mocy
zainstalowanej, bez
uwzgl

dnienia

oprocentowania kapitału w
czasie budowy

Rys. 5 Nakłady na jednostk

mocy zainstalowanej dla

elektrowni wiatrowych
(moc szczytowa) bez
oprocentowania
kapitału w czasie
budowy

Wg. danych OECD (rys.
5) koszty inwestycyjne
dla wiatraków s

najni

sze w Danii.

Według danych
du

skich s

one

jeszcze ni

sze ni

OECD i wynosz

T. Marheineke, W. Krewitt, J. Neubarth, R. Friedrich, A. Voß Ganzheitliche Bilanzierung der Energie- und

Stoffströme von Energieversorgungstechniken, Universität Stuttgart, Institut für Energiewirtschaft und
Rationelle Energieanwendung Band 74, August 2000

OECD Projected Costs of Generating Electricity, 2005 update

j.w.

j.w

Nakłady inw estycyj ne na el. w iatr. OECD 2005

500

1000

1500

2000

2500

USA

Aus

Bel

Cze

Dan

Gre

Hol

Nie

Prt

W ło

Jednostkowe koszty inwestycyjne dla EJ, OECD 2005

500

1000

1500

2000

2500

Kan

USA

Cze

Fin

Fra

Nie

Hol

Szw

Jpn

Kor

Rum

Wiatr czy EJ

obecnie 910 €/kW

(w Niemczech o około 30% wy

sze)

Te dane du

skie przejmiemy jako

najbardziej korzystne dla energii wiatrowej do dalszych porówna

. Trzeba doda

e s

to dane

dla farm wiatrowych na l

dzie. W przypadku farm na morzu nakłady inwestycyjne s

około 30-

50% wy

sze.

Oczywi

cie nie ma sensu porównywanie nakładów z punktu widzenia produkcji energii

elektrycznej, je

li nie uwzgl

dni si

e elektrownie wiatrowe pracuj

tylko przez cz

ęść

czasu,

podobnie jak przyj

to w metodyce niemieckiej pokazanej powy

ej i w metodyce Politechniki

Szczeci

skiej. B

dziemy wi

c odnosili nakłady inwestycyjne do iloczynu

redniej mocy

wykorzystywanej w ci

gu roku i ł

cznego czasu pracy elektrowni. Dla wiatru przyjmiemy

najkorzystniejsze obecnie istniej

ce warunki, mianowicie

redni współczynnik wykorzystania

mocy 0,24 rocznie (jak w Danii zachodniej) i 20 lat pracy, a dla elektrowni j

drowej współczynnik

wykorzystania mocy zainstalowanej równy 0.9 i 60 lat pracy. Oznacza to,

e przy mocy 1000

MWe budowana obecnie elektrownia wiatrowa dostarczy w ci

ycia 42 TWh, a a elektrownia

drowa 473 TWh.

d otrzymujemy nakłady inwestycyjne przypadaj

ce na jednostk

energii elektrycznej

•

na wiatr w wysoko

ci 21.6 MEuro/TWh,

•

na elektrowni

drow

3.3 MEuro/TWh.

Dla porównania przykład praktyczny z USA: w proponowanej elektrowni wiatrowej w zatoce koło
Cape Cod koszty inwestycyjne przekrocz

miliard USD za turbiny o mocy nominalnej 400 MWe

co przy współczynniku wykorzystania mocy zainstalowanej 0.3 daje moc

redni

około 120 MWe.

W przeliczeniu na jednostk

energii produkowanej w ci

gu 20-letniego

ycia oznacza to

jednostkowe nakłady inwestycyjne w wysoko

ci 47 MUSD/TWh lub 33.2 M€/TWh.

Rys. 6 Jednostkowe nakłady
inwestycyjne odniesione do
całkowitej ilo

ci energii

elektrycznej produkowanej w
ci

gu całego

ycia przez

elektrownie: wiatrow

dzie (w Danii), wiatrow

morzu (Cape Cod w USA) i
elektrowni

drow

, M€/TWh.

To chyba wyja

nia

wystarczaj

co, czemu pr

d z

energii wiatrowej jest znacznie
dro

szy od pr

du z elektrowni

drowych, i z innych typów elektrowni.

A twierdzenie Greenpeace, jakoby elektrownie wiatrowe dawały 2.3 razy wi

cej energii

elektrycznej na jednostk

nakładów inwestycyjnych,

na traktowa

tylko jako ilustracj

jak

mało wiarygodne s

twierdzenia tej organizacji.

Poza kosztami samych farm wiatrowych trzeba tu doda

e niepewno

ść

dostaw energii

elektrycznej z farm wiatrowych wywołuje potrzeb

równoległej – i pozornie zb

dnej - rozbudowy

mocy z elektrowni systemowych innych typów oraz rozbudow

sieci przesyłowych. Poci

ga wi

ona dalsze nadmierne wydatki inwestycyjne, koszty

rodowiskowe i społeczne zwi

zane z ich

budow

. Jednocze

nie mniejsze ni

mogło by by

wykorzystanie zainstalowanych mocy

elektrowni systemowych – które s

zmuszone przez system nakazowy ust

powa

z rynku

Wind Energy, Fact sheets, Vol. 2. Costs and prices, Riso, Denmark, 2006

Cape Cod Wind Farm Dealt Sour Blow

07.10.19,

http://abcnews.go.com/Technology/story?id=3752405

GREENPEACE: Energia j

drowa, Mit i Rzeczywisto

ść

, str. 91, Heinrich Boll Stiftung, Warszawa, 2006

MEURO/TWh

Wiatr l

Cape Cod

Koszty inw estycyjne na jednostk

energii

Wiatr czy EJ

producentów energii, gdy wieje wiatr - wywołuje wzrost kosztów produkowanej w nich energii.
Paradoksalnie – rosn

w ten sposób koszty wszystkich rodzajów energii elektrycznej.

Koszty przesyłu energii do u

ytkowników

Zwolennicy energii wiatrowej twierdz

e pozwala ona na mniejsze koszty sieci przesyłowej. Jest

to niezgodne z twardymi faktami

yciowymi. Firma EON prowadz

ca rozbudow

wiatraków

podaje,

e „Energia wiatru wymaga odpowiedniej infrastruktury sieci przesyłowej. Rejony

nadbrze

ne w Niemczech s

obszarami, na których sieci osi

ły ju

kres swych mo

liwo

przesyłowych. Dlatego obecnie firma EON planuje rozbudow

sieci i dodanie 300 km nowych linii

wysokiego i super wysokiego napi

cia by powi

kszy

liwo

ci przesyłu energii wiatrowej”.

Znaczna rozbudowa elektrowni wiatrowych zwi

kszyła potrzebne moce rezerwowe dla wsparcia

energii wiatrowej w Niemczech. W 2003 r. koszty poniesione na ten cel tylko przez EON Netz
wyniosły około 100 mln €.

Koszty dodatkowe zwi

zane z integracj

elektrowni wiatrowych w sieci energetycznej oceniono w

studium SCAR – System Costs of Additional Renewables

wykonanym w 2002 roku na zlecenie

brytyjskiego Ministerstwa Handlu i Przemysłu DTI, prowadz

cego w owym czasie polityk

intensywnego rozwoju energii wiatrowej. Studium wykazało,

e dla scenariusza z wiatrakami

ulokowanymi w rejonach o najsilniejszym wietrze i dostarczaj

cymi 20% mocy dodatkowe koszty

wynios

570 mln Ł rocznie, co odpowiada narzutowi w wysoko

ci około 14 Euro/MWh

elektryczno

ci z energii wiatrowej

Podobne koszty, wynosz

ce 11 Euro/MWh dla zrównowa

enia sieci przy pracy w niej energii

wiatrowej, podała niemiecka firma EON

Bezpiecze

stwo

Awaria zdarzyła si

bez ostrze

enia. Nagły

podmuch wiatru oderwał z hukiem cz

ęść

łopatki

wirnika. Ci

ęŜ

ki, 10-metrowy fragment łopatki

wisn

ł w powietrzu i wbił si

w ziemi

o 200 m

dalej. Awaria tego wiatraka o wysoko

ci 100 m

zdarzyła si

w listopadzie 2006 r. w rejonie

Oldenburga w Niemczech, ale z jej skutków dla
energetyki wiatrowej dopiero teraz zdajemy sobie
spraw

Rys. 7. Cz

ęś

ci połamanego wiatraka, które

upadły niebezpiecznie blisko autostrady

Zaskoczone wypadkiem władze miejscowe

nakazały sprawdzenie stanu sze

ciu innych wiatraków tego typu. Wyniki bada

zaalarmowały

zarz

d okr

gu, który nakazał zamkn

ąć

cztery dalsze wiatraki ze wzgl

du na zagro

enie

bezpiecze

stwa. Stwierdzono,

e był to ju

drugi wypadek tego typu w tym okr

gu, a oceny

ekspertów wykazały defekty i nieprawidłowo

ci w wykonawstwie wiatraków. Okazuje si

wiatraki nie s

wcale tak niezawodne i bezpieczne, jak twierdzi przemysł budowy wiatraków.

wietle tysi

cy doniesie

o awariach i wypadkach w ostatnich latach trudno

ci wydaj

rosn

ąć

z roku na rok. Skrzynki przekładniowe umieszczone na szczycie masztów maj

krótki

okres u

ytecznej pracy, cz

sto psuj

zanim minie pi

ęć

lat. W pewnych przypadkach pojawiaj

kni

cia wirników, a nawet fundamentów ju

po krótkim okresie pracy. Zwarcia elektryczne

Strbac, G. and ILEX Consulting (2002), Quantifying the System Costs of Additional Renewables in 2020,

London: Department of Trade and Industry,

www.dti.gov.uk/energy/developep/080scar_report_v2_0.pdf

International Energy Agency, Variability of wind power and other renewables, June 2005

j.w.

http://www.wind-watch.org/documents/category/locations/europe/germany/

August 24, 2007 •

Germany

Wiatr czy EJ

lub przegrzanie

migieł powoduj

ary. I to wszystko pomimo obietnic producentów,

e turbiny

wiatrowe b

pracowa

co najmniej przez 20 lat

. Równie

i łopatki wirników maj

wady.

Nawet firmy ubezpieczeniowe uwa

obecnie wiatraki za ryzykowne przedsi

wzi

cie. W

samym 2006 roku firma Alianz musiała wypłaci

odszkodowania za 1000 awarii. Jej eksperci

oceniaj

e operator wiatraka musi liczy

z uszkodzeniem go

rednio raz na 4 lata, nie licz

usterek i awarii nie obj

tych ubezpieczeniem

Wiele firm ubezpieczeniowych podwy

sza obecnie wymagania i wpisuje do kontraktu obowi

zek

wymiany skrzynki przekładniowej raz na 5 lat. Ale skrzynka przekładniowa kosztuje około 10%
ceny wiatraka, co sprawia,

e inwestorów mo

e czeka

nieprzyjemna niespodzianka.

Protesty mieszka

ców.

Rys. 8 Widok farmy wiatrowej na
l

dzie (Dania).

Ludzie, którzy czytaj

o „parkach

wiatrowych”, mog

prze

szok

widz

c, jak naprawd

wygl

da farma

wiatrowa na l

dzie. Rys. 8 udowadnia,

e o

adnym „parku” nie ma mowy,

jest to produkt industrializacji, brutalnie niszcz

cy estetyk

krajobrazu. Zespół wiatraków z oddali

wygl

da jak drut kolczasty rozci

gni

ty na wzgórzach. Nic dziwnego,

e mieszka

cy protestuj

nie dopuszczaj

do budowy nowych wiatraków.

Obro

rodowiska pisz

o przejmuj

cym hałasie,

uniemo

liwiaj

cym normalne

ycie, o

wistaniu pot

ęŜ

nych

skrzydeł, o migotaniu cieni, o tym jak opustoszały zielone
przedtem tereny, w których obecnie nie ma

adnych

zwierz

t, wreszcie - o ptakach, które gin

przecinane

migłami.

Rys. 9 Fragment demonstracji przeciw budowie
wiatraków w Cape Cod, USA

Ruch protestacyjny obejmuje coraz nowe okolice Danii,
Niemiec i Wielkiej Brytanii. Protesty nie ograniczaj

farm wiatrowych na l

dzie. Próba zbudowania wiatraków w

zatoce Cape Cod (USA) doprowadziła do masowych

protestów ludno

ci, która nie chciała zgodzi

z utrat

walorów widokowych pi

knej zatoki i

obawiała si

liwego po

aru ogromnego transformatora olejowego (10 pi

ter, 150 000 litrów),

który ma znajdowa

na morzu i stanowi

element farmy wiatrowej.

„Najstraszniejszy koszmar dla Cape
Cod” – głosiły plakaty obro

ców

rodowiska. Ale przy wysokich subwencjach zapewnionych przez Kongres USA wiatraki s

dochodowe, wi

c naciski przemysłu wiatrowego trwaj

–niezale

nie od oporu mieszka

ców, ju

od 7 lat

walcz

cych o uratowanie swej zatoki.

Subsydia rz

dowe na elektrownie wiatrowe

Chocia

Dania cytowana jest jako

wietlany przykład osi

gni

ęć

w rozwoju energetyki wiatrowej,

d du

ski zapowiedział wstrzymanie lub zmniejszenie subsydiów dla istniej

cych farm, co

j.w.

No wind in cape cod - Wind stop 2004t.htm

Wiatr czy EJ

natychmiast odbiło si

na tempie budowy wiatraków. Z tysi

cy megawatów energii wiatrowej,

jakie zainstalowano w 2006 r. na

wiecie, tylko 14 megawatów zainstalowano w Danii.

Poza problemami politycznymi i ekonomicznymi, Dania stan

ła tak

e wobec problemów

technicznych zwi

zanych z budow

ogromnych wiatraków na morzu. Np. w 2004 r w farmie

wiatraków w Homs Reef, w odległo

ci 16 km od wybrze

y Danii, wyst

piły awarie wskutek

uszkodzenia kluczowych elementów wyposa

enia przez sztormy i słon

wod

. Pracuje tam 80

turbin wiatrowych o mocy nominalnej 2 MW ka

da. Naprawy wymagały demonta

u wszystkich

turbin i przewiezienia ich na l

d celem napraw

. Du

ski producent wiatraków Vestas

przeprowadził naprawy za cen

38 milionów euro, ale przedstawiciel tej firmy ostrzegł,

e wiatraki

na morzu s

nie tylko dro

sze inwestycyjnie ale te

i wi

ąŜą

ze znacznie wi

kszymi kosztami

utrzymania i napraw. „Wiatraki na morzu nie niszcz

kna krajobrazu, - o

wiadczył – ale koszty

ich utrzymania b

wielkim rozczarowaniem dla polityków w ró

nych krajach”.

Wobec tego jednak,

e firmy du

skie dominuj

w przemy

le turbin wiatrowych, rz

d poddawany

jest silnemu naciskowi przemysłu, który

Ŝą

da, by wznowi

program subsydiów. Według

oficjalnych planów, Dania b

dzie nadal rozwija

przemysł wiatrowy.

Trudno

ci wyst

puj

równie

w Niemczech, a niezale

ni eksperci zwracaj

uwag

na wysokie

koszty subwencji dla wiatraków. Koszty bilansowania sieci rosn

wraz ze wzrostem mocy

energetyki wiatrowej. Niemiecka Agencja Energii opublikowała w lutym 2005 studium
stwierdzaj

ce,

e wskutek wzrostu udziału energii wiatrowej w systemie energetycznym koszty

dla odbiorców mog

wzrosn

ąć

do 3.7 razy, a obni

enie emisji gazów cieplarnianych mo

osi

ąć

szymi metodami

. Dodatkowe koszty poł

czenia farm wiatrowych do sieci

energetycznej wynios

1,1 mld €, je

li zrealizowany zostanie cel postawiony przed niemieck

energetyk

, to jest podniesienie produkcji energii elektrycznej z energii wiatrowej do 20% ł

cznej

produkcji w Niemczech. Trzeba b

dzie poło

lub ulepszy

1300 km sieci, a elektrownie musz

zast

pione nowymi lub przebudowane tak by mogły poradzi

sobie z wielkimi fluktuacjami

mocy wiatraków

Opłaty dla operatorów wiatraków w Niemczech maj

wg tego studium wzrosn

ąć

z 2,1 mld € w

2003 roku do 5,4 mld € w 2015 roku. Za energi

otrzymywan

z wiatraków, które b

zbudowane od 2003 do 20125 roku odbiorcy b

musieli zapłaci

od 1,4 do 2,1 miliarda Euro

CEJ ni

za energi

z innych

ródeł. W sumie z wydatkami na inne formy energii odnawialnej

oraz na istniej

ce ju

wiatraki gospodarstwo domowe zu

ywaj

ce około 4 000 kWh rocznie

dzie musiało zapłaci

dodatkowo od 36 do 44 Euro pocz

wszy od 2015 roku.

Ze wzgl

du na niestabilno

ść

pracy sieci, jak

wywołuj

wiatraki, Irlandia wstrzymała w 2003 roku

podł

czanie jakichkolwiek nowych farm wiatrowych do sieci energetycznej. Moratorium to, które

utrzymano w mocy do maja 2005,

spowodowało nagłe zahamowanie budowy nowych farm

wiatrowych w Irlandii i zmusiło przemysł wiatrowy do podj

cia kroków zmniejszaj

cych wahania

dostaw energii elektrycznej pochodzenia wiatrowego. W 2004 r. w Irlandii opracowano analiz

wpływu wiatru na ekonomik

generacji energii elektrycznej. Stwierdzono,

e wysoka penetracja

wiatru na rynek energetyczny silnie zwi

ksza liczb

wł

cze

i korekt mocy turbin gazowych

pracuj

cych w sieci, a koszty wykorzystania wiatru do obni

enia emisji CO

w irlandzkim

systemie energetycznym wynosz

€120/ton

Troubled Wind Farm Undergoes Dismantling

www.solaraccess.com/news/story?storyid=7116

J.Kanter: Across the Atlantic, Slowing Breezes March 7, 2007

http://www.nytimes.com/2007/03/07

/business/businessspecial2/07europe.html?ref=businessspecial2&pagewanted=all

DENA : Planning of the grid integration of wind energy in Germany onshore and offshore up to the year

2020 (dena Grid study). Deutsche EnergieAgentur Dena, March 2005.

Report doubts future of wind power

http://www.guardian.co.uk/international/story/0,,1425850,00.html

Commission for Energy Regulation 2004 Resuming Connection Offers to Wind Generators – Proposed

Direction to System Operators CER 04381.

ESB National Grid, Impact of wind power generation in Ireland on the operation of conventional plant and

theeconomic implications, February 2004.

Wiatr czy EJ

W USA pracuj

wiatraki o ł

cznej mocy 9,100 MWe, z czego 2400 MWe zainstalowano w 2005 r.

Był to skutek uchwalenia przez Kongres zwolnienia podatkowego dla producentów energii
wiatrowej, wynosz

cego obecnie 1.9 ¢/kWh.

W 2004 Australia zredukowała poziom obowi

zkowych zakupów energii odnawialnej dla firm

energetycznych, co dramatycznie zahamowało rozwój energii wiatrowej.

Jak wida

elektrownie wiatrowe rozwijaj

tam, gdzie s

odpowiednie subwencje rz

dowe,

gdzie kosztami bilansowania sieci obci

ąŜ

a si

firmy energetyczne, gdzie odbiór pr

du z

wiatraków w chwili gdy akurat zawieje wiatr jest obowi

zkowy, a cena pr

du odbieranego z

wiatraków jest gwarantowana przez rz

d i zapewnia producentom zysk. Gdy takich gwarancji

zysku zabraknie, rozwój wiatraków ustaje.

W Polsce lobbystom energetyki wiatrowej udało si

wprowadzi

do ustawy Prawo Energetyczne

zapisy, umo

liwiaj

ce przerzucanie cało

ci kosztów bilansowania

ródeł wiatrowych na

odbiorców (poprzez taryfy przedsi

biorstw elektroenergetycznych). Przepisy te obowi

zuj

(na

razie) do ko

ca 2010. Tak wi

c wła

ciciele

ródeł wiatrowych nie tylko korzystaj

nadzwyczajnych preferencji dotycz

cych sprzeda

y energii wytwarzanej z OZE, ale te

nie

ponosz

adnego ryzyka zwi

zanego z nieprzewidywalno

tych

ródeł, a dodatkowe koszty z

tym zwi

zane pokrywaj

odbiorcy energii.

Natomiast dla polskich niezamo

nych odbiorców energia elektryczna jest ju

obecnie i tak droga

(uwzgl

dniaj

c sił

nabywcz

) i nie s

oni skłonni akceptowa

nadmiernego jej wzrostu, tylko

dlatego

e pochodzi

ma ona z OZE. Dowodz

tego porównania cen na podstawie danych

Eurostat’u

i wyniki bada

opinii publicznej wykonane przez Eurobarometr w krajach UE.

Jak pisze Gazeta Prawna: „Ceny energii s

dla Polaków spraw

kluczow

. Jeste

my na tym

punkcie bardziej wyczuleni ni

unijna

rednia. … Polacy wol

ywa

mniej pr

du ni

dro

ej za

niego płaci

. Nie godzimy si

na kupowanie bardziej kosztownej energii ze

ródeł odnawialnych.”

Elektrownie wiatrowe a redukcja efektu cieplarnianego

Wpływ rozwoju elektrowni wiatrowych na zmniejszenie emisji CO

jest w

tpliwy. Je

li elektrownie

wiatrowe maj

zast

elektrownie wodne, to oczywi

cie nie eliminuj

one

adnej emisji CO2.

li za

współpracuj

one z elektrowniami opalanymi paliwem organicznym, to do

wiadczenie

wskazuje,

e zmiany pr

dko

ci wiatru nast

puj

zbyt szybko, by mo

na było po spadku

dko

ci wiatru uruchomi

elektrownie. Trzeba wi

c mie

cały czas rezerw

wiruj

. Jednak

pracuj

ce na biegu luzem elektrownie emituj

znacznie wi

cej CO

/kWh ni

elektrownie

pracuj

ce pełn

moc

, przy optymalnych parametrach.

Dodatkowa emisja zwi

zana jest z procesami produkcji, instalacji, konserwacji I ostatecznego

demonta

u pot

ęŜ

nych fundamentów betonowych, elementów turbin, pylonów, dróg dojazdowych i

towarzysz

cego tym przedsi

wzi

ciom wyposa

enia. Dlatego wła

nie wiod

cy ekspert du

skiej

firmy ELSAM rozwijaj

cej energetyk

wiatrow

w Jutlandii, przyznał w 2004 r.

e rozwój

wiatraków nie ma wpływu na redukcj

emisji CO2

, Podobne o

wiadczenie zło

yła firma ELSAM

dnia 27 maja 2006 roku na spotkaniu Danish Wind Energy Association z rz

dem du

skim.

Kierownik sieci energetycznej Irlandii w lutym 2004 r. o

wiadczył: „Koszt redukcji emisji CO2

przez wprowadzanie na du

Ŝą

skal

energii wiatrowej jest wysoki w porównaniu z innymi

liwo

ciami”.

Polska energia nale

y do najdro

szych w Europie”, Gazeta Prawna Nr 252, z dnia 29-31.12.2006 r

Energia ze

ródeł odnawialnych jest ci

gle zbyt droga dla odbiorców”, GP Nr 83, z dnia 27-28.04.2007 r

Nissen, F., 2004: “ Hvordan kan vindkraft styrke danske energiselskaber på det europæiske marked?”

“[How can wind power strengthen Danish energy companies in the European market]?” Elsam presentation

at a conference “Vind eller forsvind”, held at the Dansk Design Center, Copenhagen, on 27 th May 2004

http://www.windpower.org/media(254,1030)/ELSAMFlemmingNissen.ppt

http://www.wind-watch.org/documents/category/locations/europe/germany/

: August 24, 2007

Germany

Wiatr czy EJ

Ocena kosztów wdra

ania wiatraków w Polsce.

Porównuj

c Dani

i Polsk

nale

y przede wszystkim zwróci

uwag

na ró

nice w pr

dko

ciach

wiatrów, a nast

pnie na potencjalne mo

liwo

ci wykorzystania sieci elektrowni wodnych do

amortyzowania waha

produkcji energii wiatrowej.

W Danii zachodniej

rednie pr

dko

ci wiatru w skali rocznej przekraczaj

znacznie 7,5 m/s

Dzi

ki temu stosunek mocy

redniej do mocy szczytowej wynosi tam około 0.24 w skali rocznej.

W Polsce

rednia energia wiatru jest ni

sza ni

w Danii, która ma zupełnie wyj

tkowe poło

enie

geograficzne na półwyspie otoczonym z obu stron morzem. Dla Polski bardziej reprezentatywny
jest współczynnik rocznego wykorzystania mocy rz

du 16%, tak jak w Niemczech. Oznacza to,

e przy tej samej mocy maksymalnej moc

rednia wiatraka b

dzie w Polsce mniejsza, a straty

finansowe na utrzymanie stabilno

ci sieci – wi

ksze.

W Polsce najlepsze warunki do instalacji elektrowni wiatrowych s

na wybrze

u, Jak jednak

wida

z rys. 10, nawet w rejonie Łeby

rednia roczna pr

dko

ść

wiatru jest znacznie ni

sza ni

Danii i waha si

wokoło 5 m(/s,

Rys. 10 Roczne

rednie pr

dko

wiatru w Łebie (linia
górna –niebieska) i w
Nowym S

czu (linia

dolna, czerwona).
(Dane z o

rodka

meteorologii IMGW

)

Wobec tego,

współczynnik
wykorzystania mocy
nominalnej
(szczytowej) maleje z
kwadratem pr

dko

redniej wiatru,

na oczekiwa

e ilo

ść

energii elektrycznej uzyskiwanej w Łebie z takiej samej turbiny

wiatrowej jak zainstalowana w Danii zachodniej b

dzie przynajmniej dwukrotnie mniejsza.

Oznacza to,

e opłacalno

ść

inwestycji w wiatraki w Polsce b

dzie dwa razy ni

sza ni

w Danii.

Przy układaniu planów strategicznych dla Polski trzeba te

zwróci

uwag

na fakt,

e Dania

e opiera

na sieci elektrowni wodnych w Skandynawii wytwarzaj

cych ponad 170 TWh

rocznie. Pozwala to skompensowa

wahania siły wiatru w systemie elektrowni wiatrowych o

mocy 3 GW, przy czym jak widzieli

my na przykładzie Danii, powoduje to straty rz

du miliarda

koron rocznie. W Polsce ł

czna energia wytwarzana w hydroelektrowniach pracuj

cych na

przepływie naturalnym wynosi około 1,8TWh, a wi

c mniej ni

jedn

setn

tego, co w

Skandynawii. Przy tym mamy zaledwie kilka elektrowni wodnych, które mog

wykorzystane

do regulacji obci

ąŜ

enia, s

to elektrownie szczytowo-pompowe (

arnowiec, Por

bka-

ar,

ydowo) i elektrownie z członem pompowym (Solina, Dychów i Niedzica), o ł

cznej mocy

osi

galnej 1754 MW.

Nie mamy te

tak du

ych przepustowo

ci naszych poł

cze

z sieciami energetycznymi za

granic

, ani nie ma du

ych kompleksów hydroelektrowni w s

siednich krajach. Droga

ewentualnego eksportu do Skandynawii byłaby bardzo długa.

Troen I And Petersen E. L. European Wind Atlas. Risø National Laboratory, Roskilde, Denmark,1989

Xinxin- walory wiatru w Polsce,

www.xinxin.pl/index.html

Ro czne

rednie pr

dko

ci wiatru

66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99

m/s

Wiatr czy EJ

Tak wi

c Polska nie ma takich mo

liwo

ci kompensacji skoków produkcji energii wiatrowej jak

Dania. Jakie b

straty przy utrzymywaniu rezerwy wiruj

cej w elektrowniach opalanych

paliwem organicznym? I jakie to da efekty w bilansie emisji CO

Pami

tajmy przy tym,

e nawet bez uwzgl

dniania problemu utrzymywania stabilno

ci systemu,

koszty wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków nawet przy doskonałych warunkach
wiatrowych w Danii s

około dwukrotnie wi

ksze ni

koszty dla elektrowni j

drowych

. W Polsce

te koszty wi

ksze, bo pr

dko

ci wiatru mamy mniejsze, a koszty wyrównywania waha

napi

ęć

w sieci b

o wy

sze ni

w Danii. W Polsce jednostkowe koszty zakupu energii

elektrycznej z OZE na rynkach hurtowych obecnie 3-krotnie przekraczaj

rednie ceny energii

elektrycznej. Ponadto:

energetyka wiatrowa praktycznie nie generuje nowych miejsc pracy (urz

dzenia s

znakomitej wi

kszo

ci produkowane za granic

, a elektrownie wiatrowe s

niemal

bezobsługowe),

inwestorami s

z reguły du

e firmy zachodnie – jest to wi

c po prostu eksport dochodu

narodowego, gdy

pieni

dze pochodz

ce od polskich (niezamo

nych na ogół) odbiorców

energii s

transferowane do bogatych zagranicznych korporacji.

kne obietnice,

e wiatr da bezpłatn

energi

elektryczn

, trzeba traktowa

podobnie jak inne

hasła reklamowe i zdawa

sobie spraw

e kryj

za nimi korzy

ci polityczne i finansowe – ale

nie dla odbiorców energii elektrycznej, a raczej dla przemysłu produkcji turbin wiatrowych i
deweloperów.

Do planowania rozwoju wiatraków w Polsce trzeba podchodzi

z rozwag

, wykluczaj

c czynniki

ideologiczne, oraz wyci

gaj

c nauk

z bardzo kosztownych bł

dów i do

wiadcze

innych krajów.

Nie chodzi wcale o to aby z energetyki wiatrowej rezygnowa

, jednak nie nale

y forsowa

jej

rozwoju za wszelk

cen

oszukuj

c jednocze

nie społecze

stwo polskie co do rzeczywistych

kosztów tej energii (a wielu tzw. „zwykłych” ludzi jest przekonanych,

e jest ona darmowa) i jej

wpływu na

rodowisko.

Trzeba zaprojektowa

polityk

energetyczn

dla Polski w sposób pragmatyczny, uwzgl

dniaj

wszystkie aspekty, tak aby uzyska

optymalny układ i skład

ródeł wytwórczych.

Vattenfall Annual Report for 2006.