plik

Podstawy animacji w Blenderze

Do płynnej animacji wymagane jest wyświetlanie ok. 25 klatek (obrazów) na sekundę.

Dziesięciominutowy film wymaga stworzenia 15000 obrazów. Ręczne przygotowanie wszystkich
klatek przez człowieka byłoby bardzo żmudnym i czasochłonnym zajęciem.

Idea tworzenia animacji z wykorzystaniem klatek kluczowych polega na stworzeniu tylko

niektórych klatek. Klatki te nazywane są klatkami kluczowymi. Ich zadaniem jest opisanie
wszystkich parametrów obrazu, które ulegają zmianą. Mogą opisywać położenie, rozmiar, kolor
obiektu, itp. Dzięki temu człowiek mogę określić, np. co 10 klatkę filmu, natomiast program
Blender wygeneruje klaki pośrednie.

Animacja metodą klatek kluczowych

Przygotowanie sceny (rys. 1) Umieść na scenie:

1. Podłoże – do tego celu wykorzystamy płaszczyznę (Shift+A, Mesh->Plane), powiększ ją 10

razy   (S,  10,  Enter).   Zmieniamy   widok   na   widok   z   przodu   (menu  View->Front),
przechodzimy   do   trybu  Edit  (Tab)   zaznaczamy   cały   obiekt   (klawisz  A)   i   wytłaczamy
(klawisz E) przesuwając myszkę nieco w dół. Dzięki temu podłoże uzyska trzeci wymiar  i
będzie widoczne przy widoku z przodu lub z boków. Ustal dla podłoża kolor (wciskamy
przycisk  Material  –   czerwona   obwoluta   nr   1   na   rysunku  1,   następnie   przycisk  New,   a
później   w   zakładce  Diffuse  klikamy   na   prostokąt   prezentujący   kolor   –   obwoluta   nr   2,
ustalamy kolor). W trybie edycji zaznaczamy całą płaszczyznę i wytłaczamy ją (klawisz E).
W ten sposób otrzymamy obiekt 3D, który będzie widoczny z widoków z przodu i z boków.

2. Skrzynkę – do tego celu wykorzystamy sześcian (Shift+A, Mesh->Cube), powiększamy go

2 razy w kierunku osi X (S, X, 2, Enter). Skrzyni nadajemy dowolny kolor. Skrzynię
przesuwamy o jedną jednostkę do góry (G, Z, 1, Enter), aby znalazła się na podłożu.

3. Czerwona kostka – do tego celu wykorzystujemy również sześcian (Shift+A, Mesh->Cube),

pomniejszamy go o połowę (S, 0.5, Enter) i przesuwamy do góry, tak aby znalazł się na
skrzyni (G, Z, 2.5, Enter)

Rys. 1: Scena początkowa

Dokładne wymiary obiektu, jego położenie i parametry transformacji można odczytać w

zakładce Transform w oknie z danymi numerycznymi (obwoluta 3 na rysunku 1). Można go
wyświetlić na ekranie naciskając klawisz N lub klikając na symbol + znajdujący się w prawym
górnym narożnika okna widoku 3D View.

Pierwsza animacja. Animacja będzie polegała na przesunięciu i zrzuceniu czerwonej kostki

ze skrzyni.

1. Zmieniamy widok na widok z przodu. W trybie Object wybieramy czerwony sześcian

(klikamy na nim PPM – prawym przyciskiem myszy).

2. Tworzenie klatek kluczowych. Klatka kluczowa dotyczy aktywnego obiektu, w naszym

przypadku czerwonego sześcianu. Ważne jest, aby kursor myszki znajdował   się   w tym
samym oknie, co ten obiekt. Zanim dodamy klatkę kluczową należy ustalić jej numer. W
naszym  przypadku 1. Robimy to w oknie  Timeline  (czerwona obwoluta na rysunku  2).
Klatkę kluczową dodaje się wciskając klawisz  I. Z wyświetlonego menu należy określić,
jakie   parametry  obiektu   będą   modyfikowane.   Ponieważ   kostka   ma   spaść   ze   skrzyni,   to
będzie się przemieszczała i obracała. Z menu wybieramy LocRot – przemieszczenia i obroty.

Rys. 2: Ustawienia dla pierwszej klatki

3. Dodanie drugiej klatki kluczowej. Najpierw zmieniamy numer klatki na 10 (rys. 3).

Następnie przesuwamy czerwoną kostkę poza brzeg skrzyni i wciskamy klawisz I,
potwierdzamy Enterem nasz wybór. Blender podpowiada poprzednio wybrane polecenie z
menu.

  Po   wprowadzeniu   drugiej   klatki   kluczowej   Blender   automatycznie   generuje   klatki
pośrednie, w naszym przypadku te o numerach od 2 do 9. Możemy je zobaczyć wciskając
strzałki znajdującą się z lewej lub prawej strony numeru klatki. W okienku Timeline klatki
kluczowe są zaznaczane na żółto, a aktualna klatka na zielono. Przeciąganie zielonej linii
powoduje zmianę wyświetlanej klatki. Parametr  Start  określa początkową klatkę filmu, a
End  końcową.   Przyciski   ze   strzałkami   umożliwiają   odpowiednio:   przejście   na   początek
filmu,   przejście   do   poprzedniej   klatki   kluczowej,   odtworzenie   filmu   „od   końca”,
odtworzenie filmu (klawisz skrótu Alt+A), przejście do następnej klatki kluczowej, przejście
na koniec filmu. Na potrzeby tej animacji wystarczy ustalić parametr End na 55.

4. W kolejnych klatkach kluczowych kostka spada na podłoże obracając się (rys. 4). Obroty

wykonujemy po wciśnięciu klawisza skrótu  R, natomiast przemieszczenie kostki klawisza
G. Po uderzeniu  w podłoże kostka odbija się kilka razy zanim stanie w bezruchu. Numery
tych klatek zwiększamy co 5. Po dodawaniu kolejnej klatki należy sprawdzać, czy uzyskany
efekt nas zadowala. Jeżeli nie, to można usunąć daną klatkę kluczową (Alt+I, kursor musi
być   w   oknie   3DView),   zmodyfikować   ustawienia   obiektu   i   utworzyć   nową.   Przed
przystąpieniem   do   animacji   warto   zapoznać   się   jak   przebiega   animowane   zdarzenie   w
świecie rzeczywistym. W ten sposób animacja będzie wyglądała naturalnie. Klatki 50 i 55 są
takie same

Rys. 3: Położenie kostki w klatce nr 10

5. Ustawienie kamery. Przy domyślnym ustawieniu kamera nie obejmuje wszystkich

obiektów.   Renderowany   jest   obszar   wewnątrz   jasnego   prostokąta   (rys.  5).   Dużo
wygodniejsze   od   zmiany   ustawień   kamery   jest   dodanie   do   sceny   obiektu   pozornego,
ustawienie śledzenia kamery na ten obiekt i w konsekwencji poprzez modyfikację ustawień
obiektu pozornego, dokonywanie ustawień kamery.
             Obiekt pozorny dodajemy  Shif+A  Empty.  Aby kamera śledziła ten obiekt, należy
najpierw   zaznaczyć   kamerę,   następnie   z   wciśniętym   klawiszem  Shift  obiekt   pozorny.
Ustawienie śledzenia następuje po wciśnięciu klawisza Ctrl+T i wybraniu polecenia Track
To Constantin  (rys.  6). Zmieniamy położenie obiektu pozornego tak, aby interesujące nas
obiekty znalazły się w zasięgu kamery (wewnątrz jasnego prostokąta). Można też nieco
oddalić kamerę. Na rysunku 7 widać położenia obiektów wraz z kamerą i źródłem światła
dla ostatniej klatki filmu.

Rys. 5: Widok z kamery

Rys. 6: Kamera ustawiona na obiekt pozorny

6. Ostatnim etapem tworzenia animacji jest zapisanie wyników renderowania w postaci pliku

zawierającego film. Przed przystąpieniem do pracy należy ustawić wszystkie wymagane
parametru renderingu. Są one przedstawione na rysunku 8. Musimy określić rozmiar filmu
(zakładka Dimension), z listy można wybrać jeden z predefiniowanych trybów lub ustawić
własne wartości (rozdzielczość, liczbę klatek na sekundę, współczynnik proporcjonalności).
Do testowania animacji wystarczą niskie rozdzielczości. Można też renderować wybrany
fragment filmu (od klatki  StartFrame  do klatki  EndFrame). Jest to przydatne szczególnie
wtedy,   gdy   zachodzi   konieczność   jego   poprawienia.   Wówczas   nie   tracimy   czasu   na
renderowanie całego filmu. Jeżeli animacja nas satysfakcjonuje, to można ją wyrenderować
w dużej rozdzielczości (np. FullHD). W ten sposób oszczędzamy czas. W zakładce Output
określamy miejsce zapisu pliku oraz jego format. Z listy możemy wybrać jedną z grup
kodeków. Ustawienia domyślne kodeka można zmienić w zakładce  Encoding. Wciśnięcie
przycisku Animation rozpoczyna proces tworzenia i zapisywania filmu do pliku.

7. Tocząca się kula. Dodaj do sceny kulę, której tak ustalimy materiał i teksturę, aby

przypominał drewno (rys. 9). W ustawieniach Texture, w zakładce Influence ustalamy kolor
na R: 0.22, G: 0.19, B: 0.03. Dzięki temu będzie dokładnie widoczny efekt toczenia się kuli.
Wciskamy klawisz N, aby wyświetlić okno ustawień numerycznych. Wpisujemy wartości
parametrów widoczne na rysunku 10a. Kula tocząc się wykonuje pełny obrót pokonawszy
drogę równą 2IJ

IJr. Promień naszej kuli wynosi 1. Ustawiamy numer klatki na 1.

Zaznaczamy kulę i dodajemy klatkę  kluczową (klawisz I). Zmieniamy numer klatki na 25, i
ustawiamy   parametry   kuli   jak   na   rysunku  10b,   dodajemy   klatkę   kluczową   (klawisz  I).
Zmieniamy numer klatki na 50 i modyfikujemy parametry kuli (rys.  10c). Teraz możemy
wyrenderować animację (patrz punkt 6)

Rys. 7: Rozmieszenie obiektów na scenie

8. Animacja po ścieżce. Czasami wyznaczanie kolejnych położeń obiektów w celu ustalenia

ich położenia w klatkach kluczowych jest pracochłonne, szczególnie wówczas, gdy obiekt
na się poruszać po skomplikowanej trajektorii. Wówczas do określenia toru ruchu obiektu
można   wykorzystać   ścieżki   ruchu.   W   prezentowanej   animacji   kamera   jest   nieruchoma.
Postaramy się, aby kamera podążała po wyznaczonej  uprzednio trajektorii. W tym celu
dodajemy do sceny nowy obiekt – ścieżkę  (Shift+A, Curve->Path). Przechodzimy do trybu
edycji,   gdzie   możemy   formułować   kształt   ścieżki   (rys.  11).   Czarne   strzałki   pokazują
kierunek krzywej. Ścieżka ruchu posiada dwa punkty końcowe oraz trzy punkty kontrolne.
Przemieszczając te punkty możemy wpływać na położenie i kształt ścieżki ruchu. Najlepsze
dopasowanie krzywej można uzyskać modyfikując krzywą w różnych widokach, np. top i
front.   Gdy kształt krzywej jest ustalony można wykonać powiązanie pomiędzy kamerą a
ścieżką.   Najpierw   zaznaczmy   kamerę,   następnie   przy   wciśniętym   przycisku  Shift
zaznaczamy  ścieżkę  i  wciskamy  Ctrl+P.  Z  wyświetlonego  na ekranie  menu  wybieramy
polecenie  Follow   Path  (rys.  12).  Aby  dopasować   ścieżkę     ruchu   do   długości   animacji
wystarczy ustawić parametr Frames na 55 (rys. 13), gdyż tyle klatek liczy nasza animacja.
Wówczas w pierwszej klatce kamera będzie na początku krzywej, a w ostatniej na jej końcu.

Rys. 10: Ustawienia parametrów kuli dla klatki: a) 1, b) 25, c) 50

Document Outline