background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 

Krystyna Lasek 
Anna Pitura
 

 
 
 
 
 
 
 

Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie 
rozpoznania stanu pacjenta 322[15].Z2.04 

 
 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr Lilia Kimber–Dziwisz 
mgr Wiesława Staszczak 
 
 
Opracowanie redakcyjne:  
mgr Krystyna Lasek 
mgr Anna Pitura 
 
 
Konsultacja: 
mgr inż. Teresa Jaszczyk 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  322[15].Z2.04 
„Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie  rozpoznania  stanu  pacjenta”, 
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Materiał nauczania 

11 

5.1. Rozpoznanie stanu pacjenta, jego potrzeb i problemów podstawą 

opracowania diagnozy terapeutycznej 

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Opracowywanie diagnozy terapeutycznej 

15 

5.2.1. Ćwiczenia 

15 

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 

19 

7. Literatura 

29 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla  nauczyciela,  który  będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy. 

W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

− 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 
nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

− 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  np.  samokształcenia 
kierowanego, tekstu przewodniego. 
 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

322[15].Z2 

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 

 

322[15].Z2.04 

Opracowywanie diagnozy 

terapeutycznej na podstawie 

rozpoznania stanu pacjenta 

322[15].Z2.01 

Rozróżnianie rodzajów działalności 

terapeutycznej 

322[15].Z2.02 

Organizowanie pracy w pracowni 

terapii zajęciowej 

322[15].Z2.03 

Wykonywanie prac plastyczno-

technicznych  

 

322[15].Z2.06  

Wykonywanie działań z zakresu 

terapii indywidualnej i grupowej 

 

322[15].Z2.07 

Ocenianie skuteczności 

i dokumentowanie działań 

terapeutycznych 

322[15].Z2.05 

Opracowywanie projektu 

i harmonogramu indywidualnych 

i grupowych zajęć terapeutycznych 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

– 

wskazywać podstawowe metody poznania pacjenta, 

– 

komunikować się z pacjentem i jego rodziną, 

– 

posługiwać się dokumentacją pacjenta, 

– 

identyfikować błędy jatrogenne, 

– 

rozróżniać pojęcia: zdrowia, choroby, niepełnosprawności, 

– 

identyfikować pojęcie zmiany rozwojowej w poszczególnych okresach życia człowieka, 

– 

opracowywać kwestionariusz do rozmowy, obserwacji, wywiadu z podopiecznym  i  jego 
rodziną, 

– 

charakteryzować potrzeby i problemy podopiecznego, 

– 

rozpoznawać ogólny stan pacjenta, 

– 

określać zasady planowania pracy, 

– 

słuchać aktywnie, 

– 

formułować i wyrażać opinie, 

– 

uczestniczyć w pracy zespołu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

zastosować metody poznawania pacjenta, 

– 

opracować plan obserwacji pacjenta, 

– 

zastosować kwestionariusz wywiadu z pacjentem i jego rodziną, 

– 

zebrać informacje dotyczące zainteresowań, przyzwyczajeń i nawyków pacjenta, 

– 

porozumieć się i podjąć współpracę z zespołem terapeutycznym, 

– 

zgromadzić niezbędne, dla celów terapeutycznych informacje o pacjencie, 

– 

przeanalizować wszystkie dane i wyciągnąć konstruktywne wnioski na temat aktualnego 
stanu pacjenta, 

– 

ocenić stan podopiecznego w zdrowiu, chorobie i niepełnosprawności, 

– 

rozróżnić potrzeby i problemy pacjenta, 

– 

sformułować  aktualną  diagnozę  terapeutyczną  z  uwzględnieniem  potrzeb  i  problemów 
pacjenta, 

– 

określić znaczenie diagnozy terapeutycznej w planowaniu zajęć, 

– 

uniknąć błędów jatrogennych, 

– 

udokumentować diagnozę terapeutyczną, 

– 

skorzystać z wyników badań naukowych, 

– 

zachować tajemnicę zawodową. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca 

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Terapeuta zajęciowy 322[15] 

Moduł:  

 

 

 

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2 

Jednostka modułowa: 

Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie 
rozpoznania stanu pacjenta 322[15].Z2.04 

Temat:   Niepełnosprawność w zakresie narządów zmysłów, a stan pacjenta w poszczególnych 

sferach.  

Cel ogólny: Określenie związku niepełnosprawności i stanu pacjenta. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 
– 

zidentyfikować cechy poszczególnych rodzajów niepełnosprawności narządów zmysłów, 

– 

wskazać umiejętności (zdolności) pacjenta właściwe dla określonego rodzaju zaburzenia, 

– 

zanalizować  różnice  pomiędzy  różnymi  rodzajami  zaburzeń:  głuchota,  niedowidzenie, 
głuchoniedowidzący, 

– 

scharakteryzować cechy wspólne dla określonego rodzaju niepełnosprawności zmysłowej, 

– 

ocenić stan fizyczny, psychiczny i społeczny pacjenta. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 
– 

pogadanka, 

– 

metoda przypadków, 

– 

dyskusja, 

– 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów:  
– 

praca grupowa, 

– 

praca indywidualna. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 
– 

kartki z przygotowaną tabelą (Załącznik 1), 

– 

przybory do pisania, 

– 

literatura z rozdziału 7 dotycząca opracowywania diagnozy terapeutycznej na podstawie 
rozpoznania stanu pacjenta.  

 
Przebieg zajęć: 
1.  Nauczyciel  zapisuje  na  tablicy  temat  zajęć,  przedstawia  cele  zajęć  oraz  przedstawia 

informację dotyczącą przebiegu ćwiczenia 5 w rozdziale 4.1.3. w Poradniku dla ucznia. 

2.  Nauczyciel 

stosując 

pogadankę 

przypomina 

uczniom 

informacje 

na 

temat 

niepełnosprawności. 

3.  Uczniowie aktywnie włączają  się  do pogadanki (przed zajęciami samodzielnie studiując 

literaturę uzupełnili wiadomości). 

4.  Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z przygotowaną tabelą. 
5.  Uczniowie zapoznają się z treścią ćwiczenia 5 w rozdziale 4.1.3. w poradniku dla ucznia. 
6.  Uczniowie wykonują ćwiczenie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7.  Nauczyciel  przez  cały  czas  kontroluje  pracę  uczniów,  służy  pomocą  wyjaśniając 

wątpliwości, zachęca do dłuższego zastanowienia się. 

8.  Nauczyciel  wyznacza  lidera  poszczególnych  grup  do  zaprezentowania  efektu  pracy 

grupy. 

9.  Nauczyciel prowadzi dyskusję podsumowującą zajęcia, ustalającą wnioski. 
10.  Nauczyciel ocenia pracę uczniów. 
 
Zakończenie zajęć 
1.  Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  zajęć  sprawiły  im  najwięcej 

trudności. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
– 

anonimowe ankiety dotyczące sposobu prowadzonych zajęć i nabytych umiejętności. 

 
 

Załącznik 1 

Zdolności 

i (umiejętności) 

Niepełnosprawność 

w zakresie słuchu 

Niepełnosprawność 

w zakresie wzroku 

Niepełnosprawność 

w zakresie słuchu 

i wzroku 

Nawiązywanie 
kontaktu 
 

 

 

 

Zdolność do 
samoobsługi 
 

 

 

 

Komunikowanie się 
z otoczeniem 
 

 

 

 

Wyrażanie emocji 
 

 

 

 

Zdolność do pracy 
 

 

 

 

Zdolność do uczenia 
się 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2  

 
Osoba prowadząca 

 

 

………………………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Terapeuta zajęciowy 322[15] 

Moduł:  

 

 

 

Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2 

Jednostka modułowa: 

Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie 

rozpoznania stanu pacjenta 322[15].Z2.04 

Temat:  Diagnoza  terapeutyczna  na  podstawie  rozpoznania  stanu  pacjenta,  jego  potrzeb 

i problemów. 

Cel ogólny: Opracowanie diagnozy terapeutycznej pacjenta.  
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 
– 

zgromadzić  niezbędne  dla  celów  diagnozy  terapeutycznej  informacje  o  stanie  pacjenta, 
jego potrzebach i problemach, 

– 

ocenić stan podopiecznego w niepełnosprawności, stan pacjenta w chorobie, 

– 

rozróżnić potrzeby i problemy pacjenta/ podopiecznego,  

– 

sformułować diagnozę terapeutyczną pacjenta/ podopiecznego, 

– 

określić znaczenie diagnozy terapeutycznej w planowaniu terapii zajęciowej, 

– 

udokumentować diagnozę terapeutyczną, 

– 

sformułować cele projektu, 

– 

zaplanować czynności związane z wykonaniem projektu, 

– 

zorganizować pracę zespołu do wykonania projektu, 

– 

opracować diagnozę terapeutyczną pacjenta, podopiecznego 

– 

uzasadnić znaczenie diagnozy terapeutycznej w planowaniu terapii zajęciowej, 

– 

wskazać konieczność zachowania tajemnicy zawodowej, 

– 

zrealizować projekt na temat diagnozy terapeutycznej dla wybranego pacjenta, 

– 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 
– 

pogadanka, 

– 

instruktaż, 

– 

metoda projektu. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów:  
– 

praca grupowa, 

– 

praca indywidualna.  

 
Czas: 5 godzin dydaktycznych. 
 
Środki dydaktyczne: 
– 

kontrakt pracy zespołu,  

– 

kontrakt współpracy między nauczycielem, a uczniami,  

– 

opis przypadku, 

– 

duże arkusze papieru, 

– 

mazaki, 

– 

tablica flip-chart.  

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Przebieg zajęć: 
 
Część I 
1.  Nauczyciel przedstawia cele zajęć. 
2.  Nauczyciel przedstawia ocenę stanu pacjenta jako podstawę diagnozy terapeutycznej. 
3.  Uczniowie  zapoznają  się  z  ćwiczeniem  do  wykonania  (ćwiczenie  4  w  rozdziale  4.1.3. 

w Poradniku dla ucznia. 

4. 

Nauczyciel przedstawia zasady wykonania projektów w zespołach: 

– 

uczniowie pracują w 3–4 osobowych zespołach, 

– 

uczniowie przygotowują opis (konspekt projektu) zawierający następujące elementy: 
tytuł projektu, cel projektu, plan projektu, 

– 

uczniowie  przygotowują  harmonogram  działań  z  podziałem  na  czynności,  osoby 
odpowiedzialne za zadania, terminy wykonania zadania, 

– 

nauczyciel zawiera i podpisuje kontrakty na wykonanie projektów z poszczególnymi 
zespołami, 

– 

uczniowie wykonują projekt zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi w ćwiczeniu  – 
na  wykonanie  projektu  uczniowie  mają  2  tygodnie(  nauczyciel  wyznacza  dokładny 
termin prezentacji w porozumieniu z uczniami), 

– 

uczniowie przygotowują prezentacje swojego projektu wykorzystując różne techniki 
(sposób prezentacji zależy od pomysłowości uczniów). 

5.  Uczniowie dzielą się na 3–4 osobowe zespoły. 
6.  Uczniowie pracują w zespołach przygotowując opis projektu oraz harmonogram działań. 
7.  Nauczyciel ustala z uczniami termin konsultacji. 
8.  Nauczyciel zawiera kontrakty z zespołami wykonującymi projekty. 
 
Część II

 

(po 2 tygodniach) 

1.  Nauczyciel przypomina główne cele przygotowywanych projektów. 
2.  Nauczyciel  wyznacza  osoby  oceniające  prezentacje  projektów  według  przyjętych 

kryteriów. 

3.  Poszczególne grupy uczniów prezentują wykonane projekty. 
4.  Wyznaczeni uczniowie oceniają poszczególne prezentacje projektów. 
5.  Nauczyciel  prowadzi  dyskusję  podsumowującą,  akcentując  znaczenie  diagnozy 

terapeutycznej  dla  planowania  terapii  zajęciowej,  znaczenie  oceny  stanu  pacjenta  dla 
ustalenia  diagnozy  terapeutycznej  oraz  znaczenie  poprawności  zbierania  informacji 
o stanie pacjenta. 

6.  Nauczyciel  ocenia  wykonane  projekty  stosując  np.  metodę  samooceny  i  wykorzystując 

przeprowadzoną ocenę projektów przez wyznaczonych uczniów. 

 
 
Zakończenie zajęć 
1.  Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  zajęć  sprawiły  im  najwięcej 

trudności. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
– 

anonimowe ankiety dotyczące sposobu prowadzonych zajęć i nabytych umiejętności. 

 
 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5. ĆWICZENIA

 

 

5.1. Rozpoznanie  stanu  pacjenta,  jego  potrzeb  i  problemów 

podstawą opracowania diagnozy terapeutycznej  

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dokonaj  analizy  metod  gromadzenia  informacji,  (danych)  o  pacjencie/podopiecznym 

uwzględniając ich główne „zalety” i „wady”. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  określić metody gromadzenia informacji, (danych) o pacjencie/podopiecznym, 
2)  dokonać analizy metod gromadzenia informacji, (danych) o pacjencie/podopiecznym, 
3)  opracować wyniki i wpisać do tabeli, 
 

Tabela do ćwiczenia 1. Analiza metod zgromadzenia danych o pacjencie/podopiecznym 

Metoda 

„Zalety” metody 

„Wady” metody 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
4)  zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy, 
5)  uczestniczyć w dyskusji służącej wypracowaniu wniosków na temat dobierania właściwej 

metody gromadzenia informacji(danych), 

6)  wziąć udział w podsumowaniu ćwiczenia. 
 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja wielokrotna, 

– 

dyskusja frontalna. 

 
 

Środki dydaktyczne: 

– 

tabela „Analiza metod gromadzenia informacji (danych) o pacjencie/podopiecznym”, 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania. 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Ćwiczenie 2 

Dokonaj  analizy  wskazanego  dokumentu w zakresie  formy  i  treści.  Przygotuj  narzędzie 

diagnostyczne w postaci planu analizy formy i treści dokumentu. 
 

Wskazówki do realizacji  
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Ćwiczenie należy wykonać w 2–3 osobowych grupach. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  określić rodzaje dokumentów i zasady ich analizy, 
2)  dokonać analizy dokumentu przydzielonego grupie przez nauczyciela, 
3)  dokładnie zapoznać się z cechami zewnętrznymi dokumentu, 
4)  dokładnie zapoznać się z treścią dokumentu, 
5)  dokonać krytycznej analizy dokumentu, 
6)  zaprezentować efekty pracy na forum grupy, 
7)  przedstawić opracowane w grupie narzędzia do oceny na forum grupy, 
8)  uczestniczyć w podsumowaniu ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja, 

– 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

różne rodzaje dokumentów, 

– 

arkusze papieru, 

– 

przybory do pisania. 

 
Ćwiczenie 3 

Przeprowadź wywiad z kolegą/koleżanką przyjmującym rolę osoby chorej na cukrzycę. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania, oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 
Uczeń powinien: 

1)  przypomnieć informacje na temat rozmowy i wywiadu, 
2)  ustalić cel przeprowadzanego wywiadu, 
3)  napisać pytania do wywiadu, 
4)  dobrać partnera i przeprowadzić z nim wywiad, 
5)  zapisać uzyskane informacje, 
6)  zastanowić się czy uzyskane odpowiedzi są wystarczające,  
7)  dobrać innego partnera i przeprowadzić z nim rozmowę na ten sam temat, 
8)  porównać ilość i jakość otrzymanych informacji, 
9)  uczestniczyć w dyskusji na temat zachowania osoby zbierającej informacje. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

metoda gry dydaktycznej, 

– 

dyskusja. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

Środki dydaktyczne: 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania. 

 

Ćwiczenie 4 

Zaproponuj  katalog  dyspozycji  do  obserwacji  czynności  dnia  codziennego 

wykonywanych przez pacjenta poruszającego się na wózku inwalidzkim. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  określić podstawowe metody obserwacji,  
2)  scharakteryzować zaburzenia funkcji narządu ruchu, 
3)  scharakteryzować ograniczone możliwości pacjenta, 
4)  sformułować dyspozycje w formie pytań lub równoważników zdań, 
5)  zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy, 
6)  uczestniczyć  w  dyskusji  mającej  na  celu  wypracowanie  właściwego  narzędzia 

diagnostycznego, 

7)  wykorzystać  opracowane  narzędzia  diagnostyczne  do  określenia,  jakie  czynności  dnia 

codziennego  i  w  jakim  zakresie  może  wykonać  samodzielnie  pacjent  na  wózku 
inwalidzkim (np. w warunkach szpitalnych, w domu pomocy społecznej), 

8)  scharakteryzować zaburzenia układu ruchu.  

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja, 

– 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

wzory planów obserwacji, 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania, 

– 

mazaki, 

– 

tablica flip-chart. 

 

Ćwiczenie 5 

Dokonaj  charakterystyki  możliwości  osoby  z  zaburzeniem  w  zakresie  narządów 

zmysłów. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z literaturą dotyczącą potrzeb i problemów pacjenta (podopiecznego), 
2)  zapoznać się z literaturą dotyczącą zaburzeń w zakresie narządów zmysłów, 
3)  dokonać charakterystyki możliwości osób z niepełnosprawnością narządów zmysłów, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

4)  dokonać  analizy  potrzeb  i  problemów  pacjenta  (podopiecznego)  w  kontekście  takich 

zdolności, umiejętności jak: 
a)  komunikowania się z otoczeniem, 
b)  nawiązywania kontaktu, 
c)  samoobsługi, 
d)  wyrażania swoich emocji, 
e)  samodzielnej edukacji, 
f)  samodzielnej pracy, 
g)  aktywności społecznej. 

5)  zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy, 
6)  uczestniczyć w dyskusji podsumowującej ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja wielokrotna, 

– 

ćwiczenia praktyczne.  

 

Środki dydaktyczne: 

– 

literatura  dotycząca  zaburzeń  w  zakresie  narządów  zmysłów  oraz  potrzeb  i problemów 
pacjenta (podopiecznego), 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania, 

– 

tablica flip-chart.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.2. Opracowywanie diagnozy terapeutycznej 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Przeprowadź analizę potrzeb zawartych w klasyfikacji potrzeb A. Maslowa. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób  wykonania.  Ćwiczenie  może  być  wykonane  w  4–5  osobowych  grupach  lub 
indywidualnie. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  scharakteryzować klasyfikację potrzeb według A. Maslowa, 
2)  określić: 

a)  przyczyny powstawania potrzeb, 
b)  sposoby zaspokojenia potrzeb, 
c)  konsekwencje niezaspokojenia potrzeb, 
d)  znaczenie potrzeb dla funkcjonowania i rozwoju człowieka, 

3)  opracować wyniki swojej pracy w odniesieniu do każdego rodzaju potrzeby, 
4)  wyniki swojej pracy zapisać w karcie pracy, 
5)  zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy, 
6)  uczestniczyć w podsumowaniu ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja frontalna, 

– 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

schemat „Hierarchia potrzeb według klasyfikacji A. Maslowa”, 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania, 

– 

karty pracy „Analiza potrzeb według klasyfikacji A. Maslowa” (Załącznik 1), 

– 

tablica flip-chart. 

 

Tabela do ćwiczenia 1. Analiza potrzeb według klasyfikacji A. Maslowa 

Potrzeba 

Sposób 

zaspokojenia 

potrzeby 

Przyczyny 

potrzeby 

Konsekwencje 

niezaspokojenia 

potrzeby 

Znaczenie 

potrzeby dla 

człowieka 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

Ćwiczenie 2 

Na podstawie dostępnej literatury lub obejrzanego filmu weź udział w dyskusji na temat 

„Jakie  znaczenie  dla  diagnozy  terapeutycznej  ma  ocena  stanu  fizycznego,  psychicznego 
i społecznego pacjenta?”. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  scharakteryzować sposoby oceny stanu fizycznego, psychicznego i społecznego pacjenta 

oraz diagnozy terapeutycznej, 

2)  określić  swoje  miejsce  w  jednym  z  3  zespołów  –  np.  tym,  który  będzie  się  zajmował 

znaczeniem  jakie  dla  diagnozy  terapeutycznej  ma  ocena  stanu  fizycznego  pacjenta 
(pozostałe dwa zespoły zajmują się oceną stanu psychicznego i społecznego pacjenta), 

3)  przeanalizować  elementy  oceny  stanu  fizycznego  pacjenta  i  określić  ich  znaczenie  dla 

opracowania diagnozy terapeutycznej, 

4)  wybrać lidera swojego zespołu, który przedstawi argumenty zespołu na forum grupy, 
5)  uczestniczyć w dyskusji podsumowującej zajęcia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja panelowa. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

literatura  dotycząca  oceny  stanu  fizycznego,  psychicznego  i  społecznego  pacjenta  oraz 
diagnozy terapeutycznej, 

– 

papier, 

– 

przybory do pisania, 

– 

film dydaktyczny. 

 
Ćwiczenie 3 

Rozpoznaj potrzeby i problemy podopiecznej na podstawie opisu przypadku, a następnie 

opracuj diagnozę terapeutyczną dla podopiecznej. 
 

Opis przypadku 
W  oddziale  reumatologicznym  od  dwóch  dni  przebywa  37–letnia  pacjentka 

z rozpoznaniem  reumatoidalnego  zapalenia  stawów,  na  które  cierpi  od  trzech  lat.  Ma  duże 
trudności  z  wykonywaniem  czynności  dnia  codziennego,  takich  jak  przygotowywanie 
posiłków  dla  rodziny,  ubieranie  się,  zabiegi  higieniczne  z  powodu  porannej  sztywności 
stawów.  Skarży  się  na  silne  bóle  stawów  kończyn  dolnych,  dłoni,  obrzęk  okolicy 
nadgarstków.  Badanie  krwi  OB  –  70  mm/1  godz.,  na  podwyższoną  liczbę  leukocytów  we 
krwi.  Jest  matką  dwójki  dzieci  w  wieku  szkolnym  (szkoła  podstawowa),  mieszka  z  nimi 
i mężem  na  uboczu  miasta.  Bardzo  martwi  się  o  swoje  dalsze  zdrowie,  los  swych  bliskich, 
zwłaszcza dzieci. Z zawodu jest sekretarką, pracuje w dużej firmie budowlanej. 

Choroba  czasowo  wyłącza  ją  z  aktywności  zawodowej,  co  wzmaga  lęk  przed  utratą 

pracy.  Lubi  czytać  poezję,  robótki  ręczne,  zwłaszcza  szydełkowanie,  piec  ciasto  owocowe. 
Podczas  pobytu  w  szpitalu  chętnie  uczestniczy  w  zleconych  ćwiczenia  usprawniających 
i zabiegach fizykalnych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób jego wykonania. Ćwiczenie należy wykonywać w 3–4 osobowych grupach. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić informacje dotyczące stanu pacjenta, potrzeb i problemów, 
2)  zgromadzić informacje dotyczące diagnozy terapeutycznej, 
3)  określić istotę reumatoidalnego zapalenia stawów, 
4)  określić specyfikę chorób przewlekłych i ich wpływu na życie człowieka, 
5)  zapoznać się z opisem przypadku, 
6)  wziąć  udział  w  dyskusji  grupowej  prowadzącej  do  rozpoznania  potrzeb  i  problemów 

pacjenta, 

7)  uczestniczyć w sformułowaniu aktualnej diagnozy terapeutycznej, 
8)  zaprezentować wynik pracy na forum grupy, 
9)  aktywnie uczestniczyć w podsumowaniu zajęć. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

analiza przypadku, 

– 

ćwiczenia praktyczne, 

– 

dyskusja frontalna. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

opis przypadku, 

– 

przybory do pisania, 

– 

kartki papieru, 

– 

tablica flip-chart,  

– 

tack-it do przyklejania kartek papieru do tablicy, 

– 

literatura dotycząca opracowywania diagnozy terapeutycznej. 

 
Ćwiczenie 4 

Opracuj aktualną diagnozę terapeutyczną dla pacjentki. 

 

Opis przypadku 
Podopieczna  Pani  Ewelina  R.  lat  27,  mieszka  z  matką  w  dwupokojowym  mieszkaniu. 

Pani Ewelina jest osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności intelektualnej, jest osobą 
otyłą  co  bardzo  utrudnia  poruszanie  się.  Podopieczna  od  niedawna  mieszka  na  parterze,  co 
ułatwia  jej  częste  przebywanie  na  świeżym  powietrzu.  Wcześniej  mieszkała  na  trzecim 
piętrze i z tego powodu rzadko wychodziła z domu. 

Pani Ewelina głównie przebywa w domu, dużo czasu spędza w łóżku. Mimo zachęcania 

przez  matkę,  niechętnie  podejmuje  czynności  dnia  codziennego,  wykonuje  je  powoli, 
niedokładnie.  

Mówi niewyraźnie i niechętnie, jest zamknięta w sobie, nie wierzy, że to co robi, to robi 

dobrze. Bardzo lubi koty, z radością opowiada o swoim kocie Mruczku.  

Uczęszcza  do  Środowiskowego  Domu  Samopomocy,  częściej  pracuje  indywidualnie, 

niechętnie współpracuje z grupą. Lubi malować lub rysować, najchętniej pracuje w pracowni 
plastycznej. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. Ćwiczenie należy wykonywać w 3–4 osobowych grupach. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien; 

1)  zapoznać się z opisem przypadku, 
2)  określić  różne  aspekty  sytuacji  podopiecznych  z  nadwagą,  z  niesprawnością 

intelektualną, 

3)  rozpoznać zaburzone potrzeby podopiecznej, 
4)  wskazać sytuacje, które mogą być źródłem problemów w funkcjonowaniu podopiecznej, 
5)  zwrócić uwagę na  możliwości (zasoby) podopiecznej, które mogą być wykorzystane dla 

poprawy jej funkcjonowania, 

6)  sformułować aktualną diagnozę terapeutyczną dla podopiecznej, 
7)  zaprezentować wyniki swojej pracy na forum grupy, 
8)  uczestniczyć  w  podsumowaniu  ćwiczenia  wskazującym  na  znaczenie  oceny  stanu 

podopiecznego dla opracowanie diagnozy terapeutycznej. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

analiza przypadku, 

– 

ćwiczenia praktyczne, 

– 

dyskusja frontalna. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

opis przypadku, 

– 

przybory do pisania, 

– 

kartki papieru, 

– 

tablica flip-chart, 

– 

literatura dotycząca opracowywania diagnozy terapeutycznej. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Opracowywanie  diagnozy 
terapeutycznej na podstawie rozpoznania stanu pacjenta”

 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru 

– 

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10, 14,16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

– 

zadania 4, 8, 11, 12, 13, 15 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

– 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

– 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 

Klucz do odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. a, 4. b, 5. d, 6. b, 7. d, 8. c, 9. d, 10. c, 11. b
12. 
b, 13. c, 14. b, 15. c, 16. a, 17. d, 18. b, 19. a, 20. c.  

 
 

Plan testu 
 

Nr 

Zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić styl komunikacji terapeuty z pacjentem 

Zidentyfikować rodzaj narzędzia do wywiadu 

Zidentyfikować pojęcie metoda 

Wskazać warunek dobrej obserwacji 

PP 

Wskazać potrzebę stanowiąca podstawę 
w piramidzie potrzeb w klasyfikacji A. Maslowa 

Scharakteryzować zasadę traktowania pacjenta 

Zidentyfikować rodzaj metody diagnozowania 
stanu psychicznego człowieka 

Określić technikę aktywnego słuchania 

PP 

Zidentyfikować potrzebę afiliacji 

10 

Zidentyfikować ocenę stan fizycznego 
człowieka  

11 

Zidentyfikować rodzaj niezaspokojonych 
potrzeb w oparciu o opis przypadku 

PP 

12 

Określić metodę zbierania danych o pacjencie 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

13 

Rozpoznać rodzaj niezaspokojonych potrzeb na 
podstawie opisu przypadku 

PP 

14 

Zidentyfikować diagnozę terapeutyczną 

15 

Zidentyfikować problemy powstałe w czasie 
realizacji zadań 

PP 

16 

Zidentyfikować błąd jatrogenny 

17 

Zidentyfikować błąd w dialogowej metodzie 
wywiadu  

18 

Wskazać ważną dla osoby starszej potrzebę 
psychospołeczną 

19 

Zidentyfikować ocenę stanu społecznego 
pacjenta 

20 

Rozróżnić obserwację uczestniczącą 

 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi 3. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udziel  odpowiedzi  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej  rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie określić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudności,  wtedy  odłóż  rozwiązanie 

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 35 minut. 
 
 

Materiały dla ucznia

 

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.  Aby  komunikacja  z  pacjentem  w  czasie  wywiadu  była  skuteczna,  powinna  mieć 

określony styl, który respektuje zarówno potrzeby, oczekiwania terapeuty  jak i pacjenta. 
Właściwy styl skutecznej komunikacji, to 
a)  parawerbalny. 
b)  niepartnerski. 
c)  werbalny. 
d)  partnerski. 

 
2.  Narzędziem techniki wywiadu środowiskowego jest 

a)  arkusz obserwacji. 
b)  plan wywiadu. 
c)  kwestionariusz wywiadu. 
d)  plan rozmowy. 

 
3.  Metoda to

 

a)  świadomy i powtarzalny sposób postępowania. 
b)  inaczej technika terapii. 
c)  inaczej forma terapii. 
d)  sposób pracy określony przez terapeutę. 

 

4.  Warunkiem dobrej obserwacji jest 

a)  zaangażowanie emocjonalne osoby obserwującej. 
b)  zachowanie postawy obiektywnej. 
c)  brak zaangażowania. 
d)  zaangażowanie emocjonalne osoby obserwowanej. 

 
5.  Podstawę piramidy wg A. Maslowa stanowi potrzeba 

a)  bezpieczeństwa. 
b)  samorealizacji. 
c)  uznania. 
d)  fizjologiczna. 

 

6.  Podczas procesu diagnozowania potrzeb i problemów pacjenta jest ważne przyjmowanie 

go takim jaki jest, zasada ta nosi nazwę 
a)  uczestnictwa. 
b)  akceptacji. 
c)  indywidualizacji. 
d)  komunikacji. 

 

7.  Podstawową metodą psychologicznego poznawania człowieka jest 

a)  analiza dokumentacji medycznej. 
b)  obserwacja rodziny. 
c)  rozmowa i wywiad. 
d)  obserwacja. 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

8.  Technika aktywnego słuchania, która pokazuje, że słuchasz i rozumiesz pacjenta, to 

a)  zachęcanie. 
b)  docenianie. 
c)  parafrazowanie. 
d)  wyjaśnianie. 

 
9.  Potrzeba,  która  przejawia  się  w  tendencji  do  gromadzenia  się,  do  życia  blisko  siebie, 

bycia w grupie, uczestnictwa w życiu zbiorowym, co dostarcza poczucia bezpieczeństwa 
to potrzeba 
a)  akceptacji. 
b)  samorealizacji. 
c)  uznania. 
d)  afiliacji. 

 
10.  Ocenę siły mięśniowej, koordynacji ruchowej pacjenta zaliczamy do oceny stanu  

a)  aktywności społecznej. 
b)  psychicznego, 
c)  fizycznego (biologicznego). 
d)  aktywności intelektualnej i ruchowej. 

 
11.  U podopiecznej Domu Pomocy Społecznej obserwuje się od kilku dni apatię, niechęć do 

spożywania  posiłków  i  leków,  brak  zainteresowania  zajęciami  terapeutycznymi,  słaby 
kontakt z personelem i innymi podopiecznymi. Zaobserwowane zachowanie wskazuje na 
niezaspokojenie u podopiecznej następujących potrzeb 
a)  samorealizacji, szacunku, bezpieczeństwa. 
b)  bezpieczeństwa, miłości, kontaktu z rodziną. 
c)  prestiżu, kontaktu z rodziną, szacunku. 
d)  bezpieczeństwa, wypoczynku, uznania. 

 
12.  Metody,  które  należy  wykorzystać  do  zbierania  danych  od  pensjonariusza  Domu 

Dziennego Pobytu do opracowania diagnozy terapeutycznej to 
a)  obserwacja, rozmowa. 
b)  wywiad, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej. 
c)  obserwacja, eksperyment. 
d)  analiza dokumentacji medycznej, obserwacja. 

 
13.  Do  oddziału  gerontologicznego  został  przyjęty  85–letni  bezdomny  mężczyzna  w  stanie 

krańcowego  wyczerpania  fizycznego.  Opis  sytuacji  wskazuje  na  niezaspokojenie 
u pacjenta potrzeb 
a)  samorealizacji, biologicznych. 
b)  odżywiania, szacunku. 
c)  bezpieczeństwa, fizjologicznych. 
d)  snu, kontaktu z rodziną. 

 
14.  Diagnoza terapeutyczna jest 

a)  wynikiem diagnozy lekarskiej. 
b)  etapem poprzedzającym opracowanie program terapii zajęciowej dla pacjentem. 
c)  okresem adaptacji do pobytu pacjenta w szpitalu. 
d)  etapem zbierania danych o pacjencie. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

15.  Problemy powstające w trakcie poszukiwania potrzebnych informacji to problemy 

a)  decyzyjne. 
b)  wykonawcze. 
c)  orientacyjne. 
d)  techniczne. 

 

16.  Źle przekazana pacjentowi informacja dotycząca diagnozy lekarskiej nosi nazwę błędu  

a)  jatrogennego. 
b)  dydaktycznego. 
c)  wychowawczego. 
d)  merytorycznego.  

 
17.  Błędem  w  stosowaniu  rozmowy  (metody  dialogowej)  jest  udzielanie  rad,  wskazówek, 

wydawanie upomnień i sugerowanie gotowych rozwiązań. Błąd ten to 
a)  monologizowanie. 
b)  diagnozowanie. 
c)  moralizowanie. 
d)  dyrygowanie. 

 

18.  Dzięki  kontaktom  z  innymi  ludźmi,  więzi  z  dawnym  środowiskiem,  dobrym  relacjom 

w rodzinie można zaspokoić potrzebę 
a)  bezpieczeństwa. 
b)  przynależności. 
c)  estetyczną. 
d)  poznawczą. 

 
19.  Poziom zaradności pacjenta, tryb życia, pełnione role społeczne, to elementy wchodzące 

w skład oceny stanu 
a)  społecznego pacjenta. 
b)  fizycznego pacjenta. 
c)  psychicznego pacjenta. 
d)  biologicznego pacjenta. 

 
20.  Obserwację  bezpośrednią  polegającą  na  tym,  że  osoba  obserwująca  jest  jednym 

z członków pewnej zbiorowości nazywa się obserwacją 
a)  jawną. 
b)  kontrolowaną. 
c)  uczestniczącą. 
d)  ukrytą. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko............................................................................................................................. 
 

Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie  rozpoznania  stanu 
pacjenta 

 
 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 
 

Nr  

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

Test 2 
Test praktyczny nisko symulowany 

 
Test  praktyczny  składa  się  z  zadania  praktycznego  nisko  symulowanego  i  zawiera  polecenie 
do wykonania, opis przypadku i kartę odpowiedzi. 
 
Zadanie  praktyczne  wymaga  wykazania  się  przez  ucznia  umiejętnościami  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 
 
Uczeń powinien być oceniany – zadania punktowane według następujących kryteriów: 

Lp. 

Kryterium 

Punktacja 

Scharakteryzowanie przebiegu postaci mózgowo-
rdzeniowej Stwardnienia Rozsianego 

0–1–2 punkty 
 

Wskazanie 3 rodzajów doznawanych ograniczeń  

po 0–1–2 punkty za wskazanie 
każdego rodzaju ograniczeń 
(problemu) – maksymalnie  
6 punktów  

Określenie przyczyn powstania ograniczeń 
w życiu codziennym podopiecznego 

0–1–2 punkty 

Wskazanie zaburzonych potrzeb 

0–1–2 punkty 

Określenie przyczyn niezaspokojonych potrzeb 

  w sferze fizycznej, 

  psychicznej, 

  społecznej. 

po 0–1–2 punkty za określenie 
przyczyn w każdej sferze – 
maksymalnie 6 punktów 

Ustalenie aktualnej diagnozy terapeutycznej 

0–1–2 punkty 

Uzasadnij znaczenie oceny stanu pacjenta dla 
diagnozy terapeutycznej 

0–1–2 punkty 

 

Sposób punktowania: 

Każde kryterium oceniane jest w skali 3–stopniowej: 

– 

0 – nie wykazuje umiejętności, 

– 

1 – wykazuje umiejętność w pewnym zakresie (odpowiedź poprawna, lecz nie pełna, lub 
częściowo poprawna), 

– 

2 – wykazuje umiejętność (odpowiedź poprawna i pełna). 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następującą 
oceny szkolne: 

– 

dopuszczający – uczeń uzyskał co najmniej 12 punktów, 

– 

dostateczny – uczeń uzyskał co najmniej 15 punktów, 

– 

dobry – uczeń uzyskał co najmniej 18 punktów, 

– 

bardzo dobry – uczeń uzyskał co najmniej 20 punktów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzania  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania. 
3.  Rozdaj uczniom przygotowane dla nich: instrukcję i treść zadania praktycznego. 
4.  Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne uczniów. 
5.  Oceniaj  wykonywanie  zadania  przez  poszczególnych  uczniów  na  przygotowanej  karcie 

oceny, uwzględniając podane kryteria i sposób punktowania. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się dokładnie z treścią zadania. 
4.  Dokonaj analizy sytuacji podopiecznego zgodnie z podanymi poleceniami. 
5.  Swoje odpowiedzi wpisz na kartę odpowiedzi. 
6.  Na wykonanie sprawdzianu osiągnięć masz 35 minut. 
7.  Jeżeli masz pytania czy wątpliwości podnieś rękę i zadaj pytanie nauczycielowi. 
8.  Pamiętaj, że Twoja praca musi być samodzielna. 
9.  Przed oddaniem karty odpowiedzi sprawdź poprawność udzielonych odpowiedzi. 
 
 

Materiały dla ucznia 

– 

instrukcja, 

– 

treść zadania praktycznego, 

– 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

Zadanie praktyczne 
 

Zapoznaj się z opisem przypadku, wykonaj zadanie zgodnie z podanym sposobem. 
 
Wytyczne do wykonania zadania: 
1.  Scharakteryzuj przebieg postaci mózgowo-rdzeniowej stwardnienia rozsianego. 
2.  Wskaż  trzy  rodzaje  doznanych  przez  pacjentkę  ograniczeń  (problemów)  w  życiu 

codziennym. 

3.  Określ przyczyny powstawania ograniczeń. 
4.  Wskaż zaburzone potrzeby w trzech sferach funkcjonowania pacjentki. 
5.  Określ przyczyny niezaspokojonych potrzeb pacjentki. 
6.  Ustal aktualną diagnozę terapeutyczną. 
7.  Uzasadnij znaczenie oceny stanu pacjentki dla opracowania diagnozy terapeutycznej. 
 
Opis przypadku 
 

Pani  Kazimiera  lat  47,  jest  osobą  cierpiącą  od  5  lat  na  stwardnienie  rozsiane  –  postać 

mózgowo-rdzeniową. Mieszka razem z rodzina – mąż i dwóch synów – 22 i 20 lat, obaj uczą 
się  –  na  II  piętrze  w  bloku  bez  windy.  Pracowała  zawodowo  jako  bibliotekarka  do  czasu 
przejścia  na  rentę  z  powodu  choroby. Mąż  prowadzi własny  mały  zakład, często  pracuje  po 
10 godzin dziennie.  

W  domowych  obowiązkach  pomaga  siostra  mieszkająca  w  bliskim  sąsiedztwie. 

W szpitalu przebywa czwarty tydzień, jest to już 6 pobyt. Obecny stan pacjentki: porusza się 
bardzo powoli  i  z  dużym  trudem  (czasem  korzysta  z wózka),  mówi wolno,  skandując  każde 
słowo,  lęk  o  własne  zdrowie  narasta,  odczuwa  również  niepokój  o  stan  zdrowia  męża 
w związku z jego złym samopoczuciem w ostatnim czasie.  

Czynności higieniczne stara się wykonywać samodzielnie, ale robi to z trudem i powoli. 

Przy  spożywaniu  posiłków  szybko  odczuwa  zmęczenie  i  przerywa  jedzenie.  W  historii 
choroby  pacjentki  odnotowano  występowanie  takich  objawów  jak:  oczopląs,  spastyczny 
niedowład  kończyn  dolnych.  Pacjentka  pozostaje  w  stałym  kontakcie  z  rodziną  i  sąsiadami, 
jest  przez  nich  odwiedzana  w  czasie  pobytu  w  szpitalu,  deklarują  swoją  pomoc  w  razie 
potrzeby.  

Utrzymuje  kontakty  telefoniczne  z  koleżankami  z  Klubu  Książki,  którego  była 

współzałożycielką.  Pacjentka  interesuje  się  literaturą,  życiem  społecznym,  lubi  audycje 
publicystyczne.  

W  związku  z  przebywaniem  na  rencie  inwalidzkiej  pogorszyła  się  sytuacja  materialna 

rodziny co wzmaga u pacjentki poczucie lęku o dalszy los rodziny i własny. Pacjentka stara 
się akceptować swój aktualny stan, ale ciągle ma nadzieję na poprawę stanu zdrowia, a nawet 
wyzdrowienie. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko…………………………………………………………………………………. 

 

Opracowywanie  diagnozy  terapeutycznej  na  podstawie  rozpoznania  stanu 
pacjenta 
 

1.  Charakterystyka przebiegu postaci mózgowo-rdzeniowej stwardnienia rozsianego 

……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 

2.  Doznawane ograniczenia: 

a)…………………………………………………………………………………………… 
b)…………………………………………………………………………………………… 
c)…………………………………………………………………………………………… 

3.  Przyczyny powstawania ograniczeń w życiu codziennym pacjentki: 

a)………………………………………………………………………………………….... 
b)…………………………………………………………………………………………… 
c)…………………………………………………………………………………...………. 

4.  Zaburzone potrzeby: 

a)……………………………………………………………………………………...….… 
b)………………………………………………………………………………...……….… 
c)…………………………………………………………………………………...…….… 

 
5.  Przyczyny niezaspokojenia potrzeb: 

a) fizycznych……………………………………………………………………………..… 
b) psychicznych……………………………………………………………………………. 
c)…………………………………………………………………………………………… 

6.  Ustal aktualną diagnozę terapeutyczną  

……………………………………………………………………………………………… 
…………………………………………………………………………………....………… 
Uzasadnij znaczenie rozpoznania stanu pacjenta, jego problemów i potrzeb dla 
opracowania diagnozy terapeutycznej  
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 

 

Numer 
polecenia 

Punktacja 

 1 

 

 2 

 

 3 

 

 4 

 

 5 

 

 6 

 

 7 

 

Razem 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

7. LITERATURA 

 

1.  Aronson E.: Człowiek istota społeczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000 
2.  Bogusz J. (red.): Encyklopedia dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa 1991 
3.  Formański J.: Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych, PZWL 2003 
4.  Guilbert J.: Zarys pedagogiki medycznej. PZWL, Warszawa 1983 
5.  Kawczyńska-Butrym  Z.  (red.):  Koncepcje  opieki  i  zawody  opiekuńcze.  Wydawnictwo 

Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2001 

6.  Kawczyńska-Butrym  Z.:  Niepełnosprawność-  specyfika  pomocy  społecznej.  BPS, 

Katowice 1998 

7.  Kozaczuk L.: Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej. BPS, Warszawa 1995 
8.  Kępska  T.:  Pojęcie  i  zakres  diagnozy  w  naukach  medycznych  i  społecznych.  [w:] 

Butrym Z. (red.): Podstawy naukowe diagnozy pielęgniarskiej. Lublin 1986 

9.  Kozielecki  J.  Koncepcja  psychologiczna  człowieka.  Wydawnictwo  Akademickie  Żak. 

Warszawa 1998 

10.  Lisowski A.: Badanie potrzeb społecznych. Interart, Warszawa 1996 
11.  Mała encyklopedia medycyny. PWN, Warszawa 1987 
12.  Mikina A., Zając B.: Jak wdrażać metodę projektów. Poradnik dla nauczycieli i uczniów 

gimnazjum, liceum i szkoły zawodowej. Impuls, Kraków 2004 

13.  Obuchowska I. dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa 1999 
14.  Pędich W. (red.):Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1999 
15.  Prusiński A.: Neurologia praktyczna. PZWL, Warszawa 2004  
16.  Praca zbiorowa. Psychologia środowiskowa. GWP, Gdańsk 2004 
17.  Salamon  P.:  Psychologia  w  medycynie  wspomaga  współżycie  z  pacjentem  i  proces 

leczenia. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2003  

18.  Sillamy N.: Słownik psychologii. Wydawnictwo Książnica 1994 
19.  Tarkowski  Z.,  Jurkiewicz  C.:  Plan  opieki  indywidualnej  w  domu  pomocy  społecznej. 

Lublin 1997 

20.  Winefield H. R., Peay M.Y.: Nauka o zachowaniu w medycynie. PZWL, Warszawa 1986 
21.  Wspólne  tematy  –  czasopismo  dla  pracowników  socjalnych,  terapeutów,  personelu 

pielęgniarskiego i opiekuńczego 

22.  Ziemski S.: Problemy dobrej diagnozy. Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 
 
 
Literatura metodyczna 
1.  Butrym  Z.,  Górajek–Jóźwik  J.,  Kahla  J.:  Diagnoza  pielęgniarska  (Materiały  dla 

nauczycieli) Warszawa 1990 

2.  Kornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 
3.  Łobocki M.: Metody i techniki badań pedagogicznych. Impuls, Kraków 2007 
4.  Niemierko B.: ABC testów osiągnięć szkolnych. WSiP, Warszawa 1975 
5.  Ochenduszko J.: Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela. WOM, Bydgoszcz 1998 
6.  Wasyluk J.: Dydaktyka medyczna. CMKP, Warszawa 1993