C
Co to jest częstotliwość?
Odwrotność okresu; określa liczbę cykli zjawiska okresowego
w 1 sekundzie.
Co to jest faza początkowa?
FAZA – wielkość bezwymiarowa opisująca procesy okresowe,
przedstawiająca, w której części okresu znajduje się zjawisko.
FAZA POCZĄTKOWA – faza w chwili t = 0.
Co to jest liniowa (powierzchniowa, objętościowa) gęstość
ładunku?
Gęstość ładunku elektrycznego jest to ilość ładunku
elektrycznego przypadająca na jednostkę wymiaru
przestrzennego. W zależności od
kształtu naelektryzowanego ciała stosuje się różne definicje
gęstości ładunku:
1.objętościowa ρ=q/V, [ρ]=C/m3 ; q – ładunek elektryczny;
V – objętość zajmowana przez ładunek;
2.powierzchniowa σ = q/S [σ]=C/m2; S – powierzchnia, na
której rozłożony jest ładunek;
3.liniowa τ=q/l; [τ]=C/m; l – długość (np. pręta, nitki), na której
rozłożony jest ładunek.
Co to jest moc bierna (jaka jest jej jednostka)?
Moc bierna w obwodach prądu zmiennego jest wielkością
opisującą pulsowanie energii elektrycznej między elementami
obwodu elektrycznego. oznaczana przez Q i definiowana jako
iloczyn wartości skutecznych napięcia, prądu i sinusa kąta
przesunięcia fazowego między nimi: Q = UIsinϕ = UIx ;
Gdzie: Ix = Isinϕ. Jednostką mocy biernej jest 1 war ( 1 var)
Co to jest moc czynna (jaka jest jej jednostka)?
Moc czynna (P) – w układach prądu przemiennego (również
prądu zmiennego) część mocy, którą odbiornik pobiera ze
źródła i zamienia na pracę lub ciepło. W układach prądu
stałego cała moc jest mocą czynną. Jednostką mocy czynnej
jest wat. P = UIcos = UIR; Gdzie IR = Icosφ - prąd czynny;
Moc czynna jest zatem równa iloczynowi wartości skutecznej
napięcia i prądu oraz kosinusa kąta przesunięcia fazowego
między napięciem i prądem, zwanego współczynnikiem mocy
(cosφ)
Co to jest moc pozorna (jaka jest jej jednostka)?
Moc pozorna podawana jest jako moc znamionowa
generatorów, transformatorów i innych urządzeń
wytwarzających i przetwarzających energię elektryczną prądu
przemiennego. oznaczana przez S i definiowana jako iloczyn
wartości skutecznych napięcia i prądu: S = UI = √(P^2+Q^2 )
Co to jest moc średnia?
Moc średnia w obwodzie prądu przemiennego wynosi: P=1/T
* całka(od 0 do T) p*dt
Co to jest obwód elektryczny
Obwód elektryczny jest zbiorem elementów, połączonych ze
sobą przewodami w taki sposób, że możliwy jest przepływ
prądu elektrycznego.
Co to jest okres?
Odcinek czasu pomiędzy dwoma punktami o tej samej fazie.
T =
Co to jest pojemność kondensatora.
Pojemność kondensatora – nazywamy więc stosunek ładunku
kondensatora do napięcia występującego pomiędzy jego
okładzinami, czyli: C=Q/U; Jednostką pojemności jest 1 farad
(1F). Pojemność jest własnością kondensatora określającą jego
zdolność do gromadzenia ładunku elektrycznego. Cechę
posiadania pojemności przypisujemy nie tylko
kondensatorom, ale również przewodnikowi odosobnionemu.
Co to jest pole bezźródłowe
Jest to pole, którego linie są zamknięte ( nie mają początku,
ani końca) stąd nie istnieje konkretne źródło generujące pole.
Co to jest pole fizyczne (elektryczne, elektrostatyczne,
magnetyczne, elektromagnetyczne)?
pole elektryczne - Pole oddziaływań (sił) elektrycznych; jedna
z postaci pola elektromagnetycznego; oddziaływanie między
naładowanymi elektrycznie cząstkami lub ciałami,
poruszającymi się w dowolny sposób względem inercjalnego
układu odniesienia. Wywiera ono na ładunek
elektryczny (naładowaną cząstkę lub ciało) siłę, która nie
zależy od prędkości ruchu ładunku. E=F/q
pole elektrostatyczne- wytwarzane przez Ładunki nieruchome
i niezmienne w czasie; natomiast ładunek podlega działaniu
pola elektrostatycznego pochądzącego od pozostałych
ładunków z przestrzeni.
p.e. dzieli się na pole jednorodne i
niejednorodne(centralne).Każdy punkt pola elektrycznego
(elektrostatycznego) charakteryzują wektory: natężenia pola
elektrycznego E i indukcji elektrycznej D.
pole magnetyczne – wytwarzane przez ładunki
przemieszczające się ze stałą prędkością (rys.v = const.), a
znajdując się w polu magnetycznym, wytwarzanym przez inne
ruchome ładunki, podlegają działaniu tego pola. Każdy punkt
pola magnetycznego charakteryzują wektory: indukcji
magnetycznej B i natężenia pola magnetycznego H.
pole elektromagnetyczne – wytwarzane przez Ładunek
przemieszczający się ruchem przyspieszonym; ma postać
postać rozchodzącej się w przestrzeni fali elektromagnetycznej
(rys. v ; dv / dt > 0). Każdy punkt
pola elektromagnetycznego charakteryzują wektory: natężenia
pola elektrycznego E, indukcji elektrycznej D, indukcji
magnetycznej B i natężenia pola magnetycznego H. Wektory E
i H fali elektromagnetycznej rozchodzą się w przestrzeni
izotropowej promieniowo wokół „drgającego” ładunku i są w
każdym punkcie tej przestrzeni prostopadłe wzajemnie do
siebie i do kierunku rozchodzenia się fali. Między E i H,
będącymi funkcjami czasu (zmienne pole
elektromagnetyczne), zachodzi ścisły związek wyrażony
równaniami Maxwella.
Co to jest pole wirowe
Jest to pole, którego linie układają się w okręgi o wspólnym
środku.
Co to jest potencjał elektryczny?
Potencjałem elektrycznym w danym punkcie pola nazywamy
stosunek energii potencjalnej jaką ma ładunek w tym punkcie
do wartości tego ładunku: V = Ep / q Potencjał nie zależy od
ładunku q można to łatwo udowodnić podstawiając wzór na
energię potencjalną: V=(kQq/r)/q=kQ/r Z potencjałem
elektrycznym wiąże się kolejne ciekawe pojęcie, które będzie
szeroko stosowane w związku z prądem elektrycznym. Chodzi
tu o napięcie elektryczne.
Co to jest prąd elektryczny?
Prądem elektrycznym nazywa się uporządkowany ruch
ładunków elektrycznych.
Co to jest prąd przesunięcia dielektrycznego.
Jest to wielkość fizyczna zależna od szybkości zmian natężenia
pola elektrycznego w dielektryku. W przeciwieństwie do prądu
elektrycznego nie polega on na przepływie ładunków, jednak
mimo tego również wywołuje wirowe pole magnetyczne.
Istnienie prądu przesunięcia możemy zaobserwować np.
podczas ładowania kondensatora. Zmienne pole elektryczne
wywołuje zmienne pole magnetyczne.
Co to jest prąd przewodzenia, przesunięcia lub unoszenia?
Prąd przewodzenia – polega na ruchu ładunków; tworzą go
elektrony swobodne (w przewodnikach I rodzaju) albo jony
dodatnie i ujemne (w przewodnikach II rodzaju). Średnia
prędkość przemieszczania się „nośników” prądu (ładunków
tworzących prąd elektryczny) w przewodnikach jest bardzo
mała. W metalu jest ona rzędu 1 mm/s, podczas gdy prędkość
bezwładnego ruchu termicznego elektronów szacuje się na
100÷120 km/s, a prędkość rozprzestrzeniania się wymuszenia
(fali prądowej) w przewodniku jest bliska prędkości światła.
tzw. prąd przesunięcia
prąd przesuniecia – wielkość fizyczna zależna od szybkości
zmian natężenia pola elektrycznego w dielektryku. W
przeciwieństwie do prądu elektrycznego nie polega on na
przepływie ładunków, jednak pomimo tego również wywołuje
wirowe pole magnetyczne; powstaje pod wpływem zjawiska
polaryzacji elektrostatycznej, które polega na przesuwaniu się
ładunków w obszarze cząsteczek;
prądu unoszenia- uporządkowany ruch zjonizowanych
cząsteczek; przepływ zjonizowanych jąder atomów w
akceleratorach; prędkości przemieszczania się nośników prądu
w gazie lub próżni są rzędu tysięcy km/s.
Co to jest przebieg okresowy?
Wielkość charakteryzująca napięcie, którego wartości
powtarzają się w ustalonych odstępach czasu.
Co to jest przewodnik, izolator, półprzewodnik?
Przewodnik elektryczny – substancja, która dobrze
przewodzi prąd elektryczny, a przewodzenie prądu ma
charakter elektronowy. Atomy przewodnika tworzą wiązania,
w których elektrony walencyjne (jeden, lub więcej)
pozostają swobodne (nie związane z żadnym z atomów),
tworząc w ten sposób tzw. gaz elektronowy. Przewodniki
znajdują szerokie zastosowanie do wykonywania
elementów urządzeń elektrycznych.
Półprzewodniki, substancje zachowujące się w pewnych
warunkach jak dielektryk, a w innych jak przewodnik.
Typowymi półprzewodnikami są:krzem, german, arsenek galu
lub antymonek galu. Półprzewodniki dzieli się na: samoistne i
domieszkowane.
Dielektryki (izolatory) – materiały które nie przewodzą prawie
wcale prądu elektrycznego, ale poddają się działaniu
zewnętrznego pola elektrycznego. Może to być rezultatem
niskiej koncentracji ładunków swobodnych, niskiej
ich ruchliwości, lub obu tych czynników równocześnie.
Co to jest pulsacja?
Pulsacja wyraża drogę kątową przebiegu sinusoidalnego w
sekundzie. ω = 2πf
Co to jest Reaktancja?
Reaktancja to wielkość charakteryzująca obwód elektryczny
zawierający element o charakterze pojemnościowym (np.
kondensator) lub element o charakterze indukcyjnym (np.
cewkę).
Co to jest remanencja, koercja?
remanencja – jest to namagnesowanie szczątkowe, wartość
indukcji magnetycznej pozostała po usunięciu zewnętrznego
pola magnetycznego magnesującego dany materiał
ferromagnetyczny.
koercja magnetyczna – jest to wartość zewnętrznego pola
magnetycznego, jaką trzeba przyłożyć do ferromagnetyka, aby
zmniejszyć do zera pozostałość magnetyczną.
Co to jest siła Lorentza?
Siła Lorentza — siła jaka działa na cząstkę
obdarzoną ładunkiem elektrycznym poruszającą się w polu
elektromagnetycznym. F=q(E+vxB); F –
wektor siły (w niutonach), q – ładunek elektryczny cząstki
(w kulombach), E – wektor natężenia pola
elektrycznego (w woltach / metr), B – wektor indukcji
magnetycznej (w teslach), v – wektor prędkości cząstki (w
metrach na sekundę), × – iloczyn wektorowy
Co to jest składowa bierna prądu lub napięcia?
Ub =Usinφ; Ib= -Isinφ
Co to jest składowa czynna prądu lub napięcia?
Ucz=Ucosφ; Icz=Icosφ
Co to jest wartość skuteczna i średnia?
Wartość skuteczna natężenia prądu okresowego jest to
natężenie prądu stałego, który przepływając przez rezystor
idealny, wydzieliłby na nim, w czasie jednego okresu T, taką
samą ilość energii cieplnej, jaką, w tym samym czasie, wydziela
dany prąd okresowy.
Wartość średnia wielkości okresowej jest to średnia
arytmetyczna przebiegu czasowego tej wielkości za okres. Dla
prądu, jest to natężenie takiego prądu stałego, który w czasie
jednego okresu przenosi taki sam ładunek jak dany prąd
okresowy.
Co to jest wartość skuteczna zespolona prądu i napięcia?
Wskazy prądu i napięcia: I i U, umieszczone na płaszczyźnie
zespolonej, staja się liczbami zespolonymi (rys. obok – wskaz U
jako liczba zespolona U =U × e jy u ). Noszą one nazwy
wartości skutecznych zespolonych lub wartości symbolicznych
prądu i
napięcia. Używając symbolu liczby urojonej j = -1 , zapisuje się
wartości symboliczne w postaci wykładniczej,
trygonometrycznej lub algebraicznej (kartezjańskiej).
Co to jest współczynnik mocy?
Współczynnik mocy obwodu elektrycznego charakteryzuje
zdolność tego obwodu do odbioru energii elektrycznej w
stosunku do wydolności energetycznej źródła zasilania
Co to jest zjawisko indukcji elektrostatycznej?
Indukcja elektrostatyczna (zwana też influencją
elektrostatyczną) - zjawisko polegające na rozsunięciu w
materiale nośników ładunku o przeciwnych znakach pod
wpływem zewnętrznego pola elektrycznego. Dzięki zjawisku
indukcji powstają indukowane dipole elektryczne, dlatego
koniec pręta metalowego jest zawsze przyciągany przez
naelektryzowany pręt dielektryczny (niezależnie od znaku
ładunku). Również skrawki papieru są przyciągane przez
naelektryzowany dielektryk wytwarzający niejednorodne pole
elektrostatyczne.
Co to są diamagnetyki, paramagnetyki ferromagnetyki?
diamagnetyk – ciało, którego atomy nie wytwarzają
wypadkowego pola magnetycznego w nieobecności
zewnętrznego pola magnetycznego, czyli pola orbitalne oraz
spinowe atomów kompensują się.
paramagnetyk – ciało, którego atomy wytwarzają wypadkowe
pole magnetyczne, czyli pola orbitalne oraz spinowe atomów
nie kompensują się, a kierunki i zwroty pól w ramach
tworzonych przez cząsteczki struktur przestrzennych są
zupełnie dowolne.
ferromagnetyk – ciało, którego atomowe pola magnetyczna są
zorientowane zgodnie ( tworzą domeny magnetyczne) i
którego domeny magnetyczne dążą do zorientowania swych
pól zgodnie z polem zewnętrznym. Po usunięciu pola
zewnętrznego ferromagnetyk pozostaje nadal
namagnesowany.
Co to znaczy pole bezwirowe.
Pole bezwirowe jest wtedy jeżeli rotacja(wirowość) danego
pola wektorowego jest równa zero. Pole bezwirowe posiada
potencjał ( i odwrotnie pole posiadające potencjał jest polem
bezwirowym).
Co to znaczy pole źródłowe.
Pole elektrostatyczne jest polem źródłowym, gdyż wartość
całki w tym wzorze jest w ogólnym przypadku różna od zera.
Czym różni się rezystancja liniowa od nieliniowej
Rezystancja liniowa: Prąd lub napięcie nie powodują zmiany
rezystancji, czyli zależności u(i) oraz i(u) są liniowe.
Rezystancja nieliniowa: Zmiany rezystancji uzależnione od
prądu lub napięcia oraz charakterystyka u(i) i i(u) elementów
rezystancyjnych są nieliniowe.
Czym różni się rezystancja statyczna od dynamicznej
dla rezystorów nieliniowych: RS =U/I; Rdyn =dU/dI (w
postaci różniczkowej)
dla rezystorów liniowych: rezystancja statyczna i rezystancja
dynamiczna określone jw. mają tę samą wartość w każdym
punkcie charakterystyki.
Rezystancja statyczna rezystorów ma wartości dodatnie,
natomiast rezystancja dynamiczna może przyjmować również
wartości ujemne. Mówi się w związku z tym o dodatnim dla
Rdyn>0 i ujemnym dla Rdyn<0, nachyleniu charakterystyki w
określonych przedziałach wartości napięcia i prądu.
D
Dlaczego wprowadzamy wartości skuteczne prądów i napięć?
Mierniki elektryczne podają wartości skuteczne parametrów
prądowych.
Do czego służy obwód elektryczny
Obwód elektryczny jest obwodem zamkniętym, przez który
płynie prąd przenoszący energię wytworzoną przez ogniwa
(źródła energii) do różnych odbiorników.
J
Jak charakteryzowane jest środowisko magnetyczne
Środowisko magnetyczne opisane jest poprzez: indukcję
magnetyczna, oraz natężenie pola magnetycznego.
Jak wyraża się elementy macierzy oczkowej
Elementy wchodzące w skład macierzy rezystancji to:
- elementy leżące na głównej przekątnej ; wartość równa
sumie rezystancji gałęzi wchodzących w skład oczka
- elementy leżące symetrycznie poza przekątną; wartość
równa sumie rezystancji elementów wspólnych kolejnych
oczek, znak zależny od kierunku przepływu prądu
Jak wyraża się elementy macierzy węzłowej
Elementy wchodzące w skład macierzy konduktancji to:
- elementy leżące na głównej przekątnej ; wartość równa
sumie konduktancji incydentnych z danym węzłem
- elementy leżące symetrycznie poza przekątną; wartość
równa konduktancji incydentnych wspólnych dla kolejnych
oczek, z ujemnym znakiem
Jak zmienia się sprawność elektryczna źródła energii w
warunkach zmiany?
Sprawność spada.
Jaka jest jednostka: ładunku, napięcia, prądu itd.?
jednostką ładunku elektrycznego jest kulomb (C); 1C = 1Amper
* 1sekunda; Jednostką napięcia jest volt.; Jednostką prądu
jest amper.
Jaka jest jednostka oporu elektrycznego, konduktancji
elektrycznej, mocy
Opór elektryczny - Ω [om]; Konduktancja - S [simens=
odwrotność oma]; Moc - W [wat]
Jaka jest jednostka pojemności elektrycznej.
Jednostką pojemności elektrycznej jest farad (1F)
Jaka jest reprezentacja funkcji sinus w biegunowym układzie
współrzędnych?
Przebieg sinusoidalny może być reprezentowany przez:
a) wirujący wektor i nieruchoma os przebiegu czasowego,
krócej: nieruchoma „os czasu” (rys. a),
b) nieruchomy wektor i wirującą os przebiegu czasowego,
krócej: wirującą „os czasu” (rys. b),
przy czym rzut tego wektora na te os wyraża wartość
chwilowa przebiegu.
