„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Zofia Fereniec
Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami
621[01].Z4.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy,
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inŜ. Anna Pietraszko
mgr inŜ. Tadeusz Popowicz
Opracowanie redakcyjne:
mgr inŜ. Krystyna Kwestarz
Konsultacja:
mgr inŜ. Marek Rudziński
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 621[01].Z4.02
„Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami”, zawartego w programie nauczania dla zawodu
ogrodnik.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
4
3. Cele kształcenia
5
4. Przykładowe scenariusze zajęć
6
5. Materiał nauczania
10
5.1. Uprawa roślin doniczkowych
10
5.1.1.Ćwiczenia
10
5.2. Uprawa roślin ozdobnych na kwiat cięty
13
5.2.1.Ćwiczenia
13
5.3. Sterowana uprawa roślin ozdobnych
16
5.3.1.Ćwiczenia
16
5.4. Dekoracja wnętrz z zastosowaniem roślin ozdobnych
18
5.4.1.Ćwiczenia
18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
20
7. Literatura
32
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ogrodnik.
W poradniku zamieszczono:
– wymagania wstępne,
– cele kształcenia,
– przykładowe scenariusze zajęć,
– ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–uczenia się,
oraz z wykazem środków dydaktycznych,
– ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
– wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami,
ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania: tekstu przewodniego,
dyskusji dydaktycznej, ćwiczeń praktycznych na terenie zakładów ogrodniczych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od pracy
samodzielnej do pracy zespołowej.
Schemat układu jednostek modułowych
621
[
01
]
.Z4.
Produkcja roślin ozdobnych
621
[
01
]
.Z4.01
Uprawa roślin ozdobnych
w gruncie
621
[
01
]
.Z4.03
Uprawa drzew i krzewów
ozdobnych
621
[[[[
01
]]]]
.Z4.02
Uprawa roślin ozdobnych
pod osłonami
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
2. WYMAGANIA WSTEPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
– korzystać z róŜnych źródeł informacji,
– wykonywać podstawowe zabiegi pielęgnacyjne: podlewanie, odchwaszczanie, nawoŜenie,
– charakteryzować metody wegetatywnego i generatywnego rozmnaŜania roślin,
– przygotowywać róŜne podłoŜa do uprawy roślin ozdobnych,
– przygotowywać nasiona do wysiewu,
– stosować przepisy bhp podczas wykonywania prac pielęgnacyjnych w uprawie roślin
ozdobnych,
– korzystać z programu ochrony roślin ozdobnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
– scharakteryzować oraz rozróŜnić rodzaje i gatunki roślin doniczkowych o ozdobnych
kwiatach, liściach, pędach, owocach,
– scharakteryzować i rozróŜnić rodzaje i gatunki roślin uprawianych na kwiat cięty,
– określić metody i terminy rozmnaŜania roślin doniczkowych,
– określić metody rozmnaŜania roślin uprawianych na kwiat cięty,
– wykonać zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne roślin doniczkowych,
– wykonać zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne roślin uprawianych na kwiat cięty,
– rozpoznać choroby i szkodniki roślin ozdobnych oraz zastosować metody i środki ich zwalczania,
– dobrać gatunki roślin doniczkowych do dekoracji wnętrz,
– scharakteryzować warunki uprawy roślin ozdobnych uprawianych pod osłonami na kwiat cięty,
– dobrać rośliny ozdobne uprawiane na kwiat cięty do warunków środowiskowych
i ekonomicznych,
– scharakteryzować i rozróŜnić rodzaje spoczynku roślin,
– przeprowadzić sterowaną produkcję kwiatów,
– określić i zastosować sposoby przerywania spoczynku roślin,
– dobrać technologię produkcji danego gatunku,
– obliczyć opłacalność produkcji określonych gatunków roślin doniczkowych oraz roślin
uprawianych na kwiat cięty.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca:
….……………………………………………………..
Modułowy program nauczania:
Ogrodnik
Moduł:
Produkcja roślin ozdobnych 621[01].Z4
Jednostka modułowa:
Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami 621[01].Z4.02
Temat: Rozpoznawanie chorób roślin ozdobnych.
Cel ogólny: nabycie umiejętności rozpoznawania chorób roślin i doboru metod ich
zwalczania.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
– zdefiniować objawy chorobowe i etiologiczne,
– zakwalifikować je do odpowiedniej grupy chorób,
– rozpoznać choroby roślin,
– dobrać metody i środki do ich zwalczania.
Metody nauczania–uczenia się:
– metoda przewodniego tekstu,
– dyskusja dydaktyczna wielokrotna,
– ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
– praca w grupach 3-4-osobowych.
Czas trwania zajęć: 2 godz. dydaktyczne.
Środki dydaktyczne:
– okazy roślin,
– lupa,
– mikroskop,
– tablice diagnostyczne chorób roślin,
– program ochrony roślin ozdobnych,
– zestaw pytań prowadzących.
Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.
Zadanie dla ucznia:
Rozpoznaj choroby roślin i określ metody i środki do ich zwalczania.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział uczniów na grupy.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1. Na jakie grupy zostały podzielone choroby roślin ze względu na przyczynę ich
powstawania?
2. Czym róŜnią się objawy chorób fizjologicznych od objawów chorób infekcyjnych?
3. Co to są objawy etiologiczne chorób?
4. Jakie objawy chorobowe wywołują wirusy, grzyby, bakterie? Podaj przykłady.
5. Jakie gatunki roślin otrzymałeś do zdiagnozowania?
Faza II. Planowanie
1. Czy przedstawione choroby naleŜą do grupy chorób fizjologicznych, czy infekcyjnych?
2. Czy występują objawy etiologiczne?
3. Czy objawy chorobowe są zgodne z opisem i wyglądem przedstawionym w tablicach
diagnostycznych?
4. Czy w programie ochrony roślin są podane środki do zwalczania oznaczonych chorób?
Faza III. Ustalenie
1. Uczniowie nazywają gatunki roślin.
2. Uczniowie proponują sposoby eliminacji poszczególnych czynników chorobotwórczych.
3. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność toku rozumowania.
Faza IV. Wykonanie
1. Uczniowie rozpoznają choroby metodą organoleptyczną.
2. Uczniowie dokonują dokładnych oględzin objawów chorobowych z wykorzystaniem lupy
i mikroskopu.
3. Uczniowie określają rodzaj choroby.
4. Uczniowie proponują metody i środki do zwalczania oznaczonej choroby posługując się
programem ochrony roślin ozdobnych.
Faza V. Sprawdzanie
Uczniowie porównują swoją diagnozę z wynikami prac innych grup uczniów.
Faza VI. Analiza końcowa
Uczniowie wraz z nauczycielem oceniają poprawność wykonanych ćwiczeń, stopień
trudności poszczególnych etapów zadania. Wyciągają wnioski z popełnionych błędów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca:
…………………………………………………………
Modułowy program nauczania:
Ogrodnik
Moduł:
Produkcja roślin ozdobnych 621[01].Z4
Jednostka modułowa:
Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami 621[01].Z4.02
Temat: Wykonanie kompozycji z kwiatów doniczkowych.
Cel ogólny: nabycie umiejętności doboru gatunków roślin doniczkowych i wykonywania z nich
kompozycji.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
– dobrać gatunki roślin według ich elementów ozdobnych, wymagań świetlnych
i glebowych,
– dobrać naczynie do wysadzenia roślin,
– dobrać podłoŜe do wybranych gatunków,
– wysadzić rośliny do naczynia,
– wykonach zabiegi pielęgnacyjne po posadzeniu roślin.
Metody nauczania-uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
– praca indywidualna lub w grupach 2-osobowych.
Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne
Środki dydaktyczne:
– kolekcja roślin doniczkowych,
– naczynia do wysadzenia roślin,
– komponenty do wykonania podłoŜy,
– drenaŜ,
– narzędzia – sekatory, łopatki.
Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.
Zadanie dla ucznia:
Wykonaj kompozycję z roślin doniczkowych.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie i omówienie celów zajęć:
– prezentacja roślin i naczyń,
– nauczyciel omawia zasady doboru gatunków roślin do kompozycji,
– nauczyciel prezentuje sposób przygotowania podłoŜa,
– nauczyciel prezentuje sposób przesadzania roślin,
– nauczyciel prezentuje i omawia pielęgnację roślin po przesadzeniu.
2. Realizacja ćwiczenia:
– uczniowie wybierają z kolekcji roślin po 3-4 gatunki i dokonują doboru naczyń,
– uczniowie określają wymagania glebowe wybranych gatunków,
– uczniowie przygotowują podłoŜe do wysadzenia,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
– nauczyciel sprawdza prawidłowość wyboru roślin i podłoŜa,
– uczniowie wykonują wysadzenie roślin,
– uczniowie wykonują zabiegi pielęgnacyjne po wysadzeniu,
– w trakcie wykonywania ćwiczenia nauczyciel udziela instruktaŜu bieŜącego i koryguje
błędy uczniów.
3 Podsumowanie zajęć:
– uczniowie prezentują swoje prace, uzasadniają dobór roślin i naczyń,
– uczniowie porównują prace wykonane przez kolegów,
– nauczyciel omawia prawidłowość wykonanych zadań.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
5. ĆWICZENIA
5.1.Uprawa roślin doniczkowych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj gatunki roślin doniczkowych oraz określ ich elementy ozdobne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i sposób wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) pogrupować rośliny doniczkowe według ich elementów ozdobnych,
2) narysować na arkuszu papieru tabelę według wzoru:
Nazwa rośliny
o ozdobnych kwiatach
1
Nazwa rośliny
o ozdobnych liściach
2
Nazwa rośliny
o ozdobnych owocach
3
Nazwa rośliny
o ozdobnych
pędach
4
3) rozpoznać gatunki roślin i wpisać je do odpowiednich kolumn w tabeli,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– kolekcja zdjęć lub barwnych tablic z roślinami doniczkowymi,
– linijka,
– poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Określ sposób rozmnaŜania i wymagania świetlne podanych gatunków roślin
doniczkowych: cibora, sępolia, cereus, cyklamen, nefrolepis, cissus.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien wyjaśnić sposób
i zakres wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować na otrzymanym arkuszu tabelę według wzoru:
Lp.
Gatunek
1
Sposób rozmnaŜania
2
Wymagania świetlne
3
1
2
3
2) wpisać gatunki roślin do właściwej kolumny,
3) wymienić wszystkie sposoby rozmnaŜania danego gatunku, wpisując je w odpowiedniej
kolumnie,
4) określić wymagania świetlne kaŜdego gatunku, wpisując we właściwej kolumnie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– metodą przewodniego tekstu,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– poradnik dla ucznia,
– arkusze papieru,
– przybory rysunkowe.
Ćwiczenie 3
Określ technikę i głębokość siewu nasion roślin doniczkowych o róŜnej wielkości.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien wyjaśnić sposób
i zakres wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować na arkuszu papieru tabelę według wzoru:
Lp.
Wielkość nasion
1
Technika siewu nasion
2
Głębokość siewu nasion
3
1
Nasiona bardzo drobne
2
Nasiona średniej wielkości
3
Nasiona duŜe
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
2) dobrać odpowiednią technikę siewu do wielkości nasion,
3) określić głębokość siewu nasion w zaleŜności wielkości,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– metodą przewodniego tekstu,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– poradnik dla ucznia,
– arkusze papieru,
– przybory do rysowania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2. Uprawa roślin ozdobnych na kwiat cięty
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj zabiegi pielęgnacyjne w uprawie chryzantem wielkokwiatowych.
Wskazówki do realizacji
Ć
wiczenie powinno być realizowane w warunkach szklarniowych. Przed przystąpieniem
do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien ustalić z uczniami termin wykonania ćwiczenia
z kilkudniowym wyprzedzeniem.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić stadium rozwoju roślin,
2) wymienić i omówić zabiegi pielęgnacyjne, które juŜ zostały wykonane,
3) określić rodzaj i sposób wykonania zabiegów pielęgnacyjnych, które naleŜy wykonać,
4) wykonać zabiegi pielęgnacyjne,
5) ocenić jakość przeprowadzonych zabiegów pielęgnacyjnych.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– szklarnia z uprawą chryzantem,
– odzieŜ ochronna,
– narzędzia ogrodnicze.
Ćwiczenie 2
Dokonaj wysiewu nasiona roślin ozdobnych.
Wskazówki do realizacji
Ć
wiczenie powinno być realizowane w szklarni lub pracowni dydaktycznej. Przed
przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres i sposób
wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać pojemniki i podłoŜe do wysiewu nasion,
2) określić gęstość, głębokość i sposób siewu nasion,
3) dokonać wysiewu nasion,
4) omówić warunki kiełkowania nasion.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenie praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Ś
rodki dydaktyczne:
– nasiona roślin ozdobnych,
– podłoŜe do wysiewu nasion,
– pojemniki do wysiewu nasion,
– narzędzia ogrodnicze,
– folia lub szkło.
Ćwiczenie 3
WskaŜ gatunki roślin wymagające zabiegów pielęgnacyjnych wymienionych w tabeli.
Określ sposób ich rozmnaŜania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
i zakres wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) narysować tabelę według wzoru:
Lp.
Gatunek rośliny
1
Rodzaj zabiegu pielęgnacyjnego
2
Sposób rozmnaŜania
3
1
podpieranie
2
usuwanie pędów bocznych
3
doświetlanie lub zaciemnianie
4
uszczykiwanie wierzchołków wzrostu
5
doświetlanie
2) zidentyfikować gatunki roślin, u których wykonywane są podane w kolumnie 2 zabiegi
pielęgnacyjne,
3) wpisać gatunki roślin do właściwej kolumny,
4) określić sposoby rozmnaŜania wymienionych gatunków roślin,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Ś
rodki dydaktyczne:
– arkusze papieru,
– poradnik dla ucznia,
– przybory do rysowania.
Ćwiczenie 4
Oblicz koszt wyprodukowania jednego kwiatu róŜy w szklarni wiedząc, Ŝe:
– całkowite koszty uprawy 100 m² wynoszą 4000 zł,
– plon kwiatów wynosi 40 szt. z 1m².
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
i zakres wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obliczyć wysokość plonu róŜ ze 100 m²,
2) obliczyć koszt produkcji jednego kwiatu,
3) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Ś
rodki dydaktyczne:
– arkusze papieru,
– poradnik dla ucznia,
– kalkulator,
– przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
5.3. Sterowana uprawa roślin ozdobnych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj kłącza konwalii do pędzenia metodą ciepłych kąpieli
Wskazówki do realizacji
Ć
wiczenie powinno być realizowane w pracowni dydaktycznej lub w szklarni. Nauczyciel
powinien przedstawić sposób wyboru kłączy do pędzenia oraz omówić zakres wykonania
ć
wiczenia. Ćwiczenie powinno być realizowane w dwóch etapach:
– przerywanie spoczynku metodą ciepłych kąpieli,
– wysadzanie kłączy konwalii do pojemników.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać wyboru kłączy konwalii z pąkami kwiatowymi,
2) przygotować ciepłą kąpiel do moczenia kłączy,
3) przygotować pojemniki i podłoŜe do wysadzenia kłączy,
4) wykonać sadzenie kłączy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– kłącza konwalii,
– pojemniki do uprawy,
– podłoŜe do uprawy,
– pojemniki do ciepłych kąpieli,
– narzędzia ogrodnicze.
Ćwiczenie 2
Do podanych gatunków roślin dobierz metodę pędzenia i określ rodzaj przerywanego
spoczynku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
i zakres wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) sporządzić tabelę według wzoru:
Lp.
Gatunek rośliny
1
Rodzaj przerywanego spoczynku
2
Metoda pędzenia
3
1
konwalia
2
tulipan
3
lilak
4
chryzantema
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
2) określić rodzaj przerywanego spoczynku u poszczególnych gatunków i wpisać
do właściwej kolumny,
3) określić nazwę metody pędzenia poszczególnych gatunków i wpisać do właściwej
kolumny.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– poradnik dla ucznia,
– arkusze papieru,
– przybory do rysowania.
Ćwiczenie 3
Zaplanuj termin sadzenia chryzantem, okresy doświetlania i zaciemniania tak, aby rośliny
zakwitły 15 lipca.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób
i zakres wykonania zadania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić długość okresu zaciemniania i ustalić datę początku zaciemniania,
2) określić długość okresu doświetlania i ustalić datę początku doświetlania,
3) określić datę sadzenia roślin,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
poradnik dla ucznia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.4. Dekoracja wnętrz z zastosowaniem roślin ozdobnych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj kompozycję z kwiatów ciętych do dekoracji sali konferencyjnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji zadania nauczyciel powinien określi warunki
lokalizacji kompozycji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić kształt i wielkość kompozycji,
2) dobrać naczynie i materiał roślinny do kompozycji,
3) dobrać materiały pomocnicze do wykonania kompozycji,
4) wykonać kompozycję.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– materiał roślinny,
– naczynia do układania roślin,
– gąbka florystyczna,
– sekator,
– nóŜ,
– woda.
Ćwiczenie 2
Zaprojektuj dekorację sali dydaktycznej kwiatami doniczkowymi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji zadania nauczyciel powinien określić sposób i zakres
wykonania zadania. Nauczyciel powinien omówić zasady bhp przy dekorowaniu sal
uŜyteczności publicznej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać wyboru gatunków roślin,
2) określić warunki świetlne wybranych miejsc,
3) wyeliminować gatunki powodujące alergie,
4) określić zasady pielęgnacji wybranych gatunków roślin.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Zalecane metody nauczani–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.
Ś
rodki dydaktyczne:
– poradnik dla ucznia,
– katalogi roślin doniczkowych,
– przybory do rysowania.
Ćwiczenie 3
Wykonaj kompozycję z roślin doniczkowych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien określić sposób
i zakres wykonania zadania. Ćwiczenie powinno być wykonane w szklarni lub pracowni
dydaktycznej. Nauczyciel powinien omówić zasady bhp przy przesadzaniu roślin.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać gatunki roślin doniczkowych do kompozycji,
2) dobrać naczynie do kompozycji,
3) przygotować podłoŜe do wybranych gatunków,
4) wysadzić rośliny,
5) zaprezentować i omówić wykonane zadanie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz,
– ćwiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
– kolekcja roślin doniczkowych,
– naczynia do wysadzania roślin,
– podłoŜe do uprawy roślin,
– narzędzia ogrodnicze,
– odzieŜ ochronna.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Uprawa roślin ozdobnych pod
osłonami”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
– zadania 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 20 są z poziomu podstawowego,
– zadania 5, 6, 13, 15, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
– dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
– dostateczny – a rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,
– dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
– bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.b, 3.b, 4.a, 5.b, 6.b, 7.c, 8.c, 9.b, 10.c, 11.b, 12.d,
13.d, 14.b, 15.c, 16.b, 17.a, 18.c, 19.c, 20.d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wskazać sposoby rozmnaŜania roślin
ozdobnych.
A
P
b
2
Określić elementy ozdobne roślin.
B
P
b
3
Określić gatunki roślin o ozdobnych
pędach.
B
P
b
4
Określić gatunki o wysokich
wymaganiach świetlnych.
B
P
a
5
Scharakteryzować czynniki
chorobotwórcze.
C
PP
b
6
Scharakteryzować fungicydy.
C
PP
b
7
Określić długość cyklu uprawy frezji.
B
P
c
8
Określić gatunki roślin wymagające
podpierania.
B
P
c
9
Określić sposób wysiewu nasion.
B
P
b
10
Określić termin kwitnienia złocieni.
B
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
11
Określić warunki spoczynku
względnego.
B
P
b
12
Określić cel uszczykiwania
wierzchołków roślin.
B
P
d
13
Scharakteryzować gatunki pędzone
metodą przemraŜania.
C
PP
d
14
Zdefiniować pojęcie fotoperiodyzmu.
A
P
b
15
Scharakteryzować sposoby sterowania
kwitnieniem roślin.
C
PP
c
16
Określić zasady układania kompozycji
kwiatowych.
B
P
b
17
Określić zasady doboru roślin
doniczkowych do kompozycji.
B
P
a
18
Określić barwę kwiatów.
B
P
c
19
Scharakteryzować gatunek kwiatów
wymagających usuwania pędów
bocznych.
C
PP
c
20
Dobrać wielkość naczynia do
kompozycji kwiatowej.
C
P
d
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniów o rodzajach zadań podanych w zestawie oraz o zasadach
punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Przeczytaj zestaw zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są cztery moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie.
7. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia!
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Chryzantemy rozmnaŜane są przez
a) cebule.
b) sadzonki pędowe zielne.
c) kłącza.
d) nasiona.
2. Elementem ozdobnym primuli kubkowatej są
a) liście.
b) kwiaty.
c) owoce.
d) pędy.
3. Ozdobne pędy posiada
a) cyklamen.
b) opuncja.
c) cissus.
d) psianka.
4. Do roślin o wysokich wymaganiach świetlnych naleŜy
a) Cereus.
b) Nefrolepis.
c) Sępolia.
d) cyklamen.
5. Przyczyną chorób nieinfekcyjnych roślin są
a) grzyby.
b) niedobory wody w glebie.
c) wirusy.
d) bakterie.
6. Fungicydy stosuje się do zwalczania
a) chorób bakteryjnych.
b) chorób grzybowych.
c) szkodników ssących.
d) szkodników gryzących.
7. Cykl uprawy frezji z bulw trwa
a) 15 m-cy.
b) 10 m-cy.
c) 6 m-cy.
d) 12 m-cy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
8. Siatki wspierające stosuje się w uprawie
a) konwalii.
b) tulipana.
c) goździka.
d) anturium.
9. Nasiona bardzo drobne wysiewa się na głębokość
a) dwukrotnej grubości nasienia.
b) wysiewa się na powierzchni podłoŜa.
c) jednokrotnej grubości nasienia.
d) trzykrotnej grubości nasienia.
10. Naturalny okres kwitnienia złocieni przypada na miesiące
a) wiosenne.
b) zimowe.
c) jesienne.
d) letnie.
11. Spoczynek względny roślin uwarunkowany jest
a) niskim natęŜeniem światła.
b) niską temperaturą.
c) wewnętrznymi właściwościami roślin.
d) niedoborem składników pokarmowych w podłoŜu.
12. Usuwanie wierzchołków wzrostu u roślin stosuje się w celu
a) przyspieszenia kwitnienia.
b) rozkrzewienia systemu korzeniowego.
c) ograniczenia wysokości roślin.
d) rozkrzewienia pędów roślin.
13. Metodę przemraŜania wykorzystuje się do pędzenia
a) chryzantem.
b) lilaków.
c) gerbery.
d) konwalii.
14. Fotoperiodyzm to reakcja roślin na
a) natęŜenie promieniowania słonecznego.
b) długość dnia.
c) zasolenie gleby.
d) niedobór wody.
15. Regulowanie terminu kwitnienia chryzantem uzyskuje się przez
a) modyfikacje nawoŜenia.
b) cieniowanie.
c) regulowanie długości dnia.
d) zróŜnicowanie terminu sadzenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
16. Stabilność kompozycji kwiatowej osiąga się przez stosowanie zasady
a) ładu i porządku.
b) równowagi.
c) przejrzystości.
d) środka cięŜkości.
17. Rośliny doniczkowe w kompozycji mają podobne
a) wymagania glebowe i świetlne.
b) wysokości.
c) elementy ozdobne.
d) barwy kwiatów.
18. Kwiaty anturium są barwy:
a) niebieskiej, róŜowej, białej.
b) białej, czerwonej, liliowej.
c) róŜowej, czerwonej, zielonej.
d) róŜowej, Ŝółtej, czerwonej.
19. Usuwanie pędów bocznych stosuje się w uprawie
a) gerbery.
b) cyklamena.
c) goździka.
d) tulipana.
20. Wysokość naczynia w kompozycji kwiatowej powinna stanowić
a) ⅔ wysokości kompozycji.
b) ½ wysokości kompozycji.
c) ¼ wysokości kompozycji.
d) ⅓ wysokości kompozycji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….
Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Uprawa roślin ozdobnych pod
osłonami”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 12, 13, 15, 17,18 ,20 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 7, 8, 11, 14, 16, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za kaŜdą prawidłową odpowiedz uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punkt.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający
–
za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny
–
za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry
–
za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry
–
za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1.b, 2.a, 3.b, 4.c, 5.a, 6.a, 7.c, 8.d, 9.c, 10.a, 11.d, 12.b, 13.a,
14.c, 15.d, 16.c, 17.a, 18.b, 19.b, 20.c.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Wymienić gatunki roślin o ozdobnych
liściach.
A
P
b
2
Wymienić gatunki roślin o ozdobnych
owocach.
A
P
a
3
Określić gatunki roślin ozdobnych
uprawianych na kwiat cięty.
B
P
b
4
WyróŜnić gatunki roślin ozdobnych
rozmnaŜanych z sadzonek.
B
P
c
5
Określić sposób rozmnaŜania frezji.
B
P
a
6
Określić termin ukorzeniania
sadzonek.
B
P
a
7
Scharakteryzować długość cyklu
produkcji goździka.
C
PP
c
8
Scharakteryzować pękanie kielichów
kwiatowych.
C
PP
d
9
Określić fazę zbiorów kwiatów.
B
P
c
10
Rozpoznać chorobę roślin ozdobnych.
A
P
a
11
Scharakteryzować przyczynę
wydawania pędów płonych.
C
PP
d
12
Wymienić gatunki roślin, u których
wyrywa się kwiaty.
A
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
13
Scharakteryzować metodę pędzenia
lilaka.
C
P
a
14
Scharakteryzować czynnik indukujący
kwitnienie złocieni.
C
PP
c
15
Określić warunki kwitnienia
tulipanów.
B
P
d
16
Scharakteryzować fazę przerwania
spoczynku bezwzględnego.
C
PP
c
17
Określić cechy kwiatów wpływające
na ich „cięŜar”.
B
P
a
18
zasady doboru barw kwiatów do
kompozycji.
B
P
b
19
Scharakteryzować gatunki roślin
uprawianych w podłoŜu mineralnym.
C
PP
b
20
Określić warunki uprawy epifitów.
B
P
C
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Poinformuj uczniów o rodzajach zadań podanych w zestawie oraz o zasadach
punktowania.
4. Przygotuj odpowiednia liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uwaŜnie instrukcje.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Przeczytaj zestaw zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłowa.
6. Pracuj samodzielnie.
7. Na rozwiązanie testu masz 35 min.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−
instrukcja,
−
zestaw zadań testowych,
−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Do gatunków ozdobnych z liści naleŜą
a) fuksja, nefrolepis, cissus.
b) nefrolepis, cissus, cibora.
c) primula, cyklamen, cibora.
d) nefrolepis, cibora, cyklamen.
2. Ozdobne owoce posiada
a) psianka.
b) primula.
c) fuksja.
d) cibora.
3. Na kwiat cięty uprawiane są gatunki
a) frezja, primula, goździk.
b) frezja, goździk, gerbera.
c) gerbera, róŜa, cereus.
d) chryzantema, tulipan, primula.
4. Gatunki rozmnaŜane z sadzonek pędowych to
a) chryzantema, goździk, cyklamen.
b) goździk, tulipan, złocień.
c) chryzantema, goździk, fuksja.
d) chryzantema, goździk, konwalia.
5. Frezja rozmnaŜa się
a) z nasion i bulw.
b) z bulw i kłączy.
c) z nasion i sadzonek pędowych.
d) z nasion i cebul.
6. Najkorzystniejszym okresem ukorzeniania sadzonek pędowych jest
a) wiosna.
b) lato.
c) zima.
d) cały rok.
7. Cykl uprawy goździków trwa
a) 6 m-cy, 12 m-cy, 36 m-cy.
b) 6 m-cy, 24 m-ce, 18 m-cy.
c) 24 m-ce, 12 m-cy, 6 m-cy.
d) 24 m-ce, 8 m-cy, 18 m-cy.
8. Przyczyną pękania kielichów kwiatowych u goździka jest
a) wysoka temperatura.
b) niedobór wody w glebie.
c) przenawoŜenie roślin.
d) róŜnica temperatur miedzy dniem a nocą.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
9. W fazie pełni kwitnienia zbiera się kwiaty u gatunków
a) róŜy, goździka, złocienia.
b) róŜy, chryzantemy, anturium.
c) goździka, anturium, złocienia.
d) frezji, konwalii, róŜy.
10. Niedobór lub nadmiar światła wywołuje u roślin choroby
a) fizjologiczne.
b) grzybowe.
c) wirusowe.
d) bakteryjne.
11. Przyczyną wydawania pędów płonych jest
a) niedobór składników pokarmowych.
b) niedobór wody.
c) niska temperatura.
d) zbyt mała intensywność światła.
12. Wyrywanie lub wykręcanie pędów kwiatowych stosuje się u gatunków
a) goździka, gerbery.
b) gerbery, cantedeskii.
c) frezji, gerbery.
d) chryzantemy, gerbery.
13. Lilaka pędzi się metodą
a) ciepłych kąpieli.
b) chłodzenia.
c) przemraŜania.
d) regulowania długości dnia.
14. Aby zaindukować kwitnienie chryzantem naleŜy
a) obniŜyć temperaturę.
b) zaprzestać podlewania.
c) skrócić dzień.
d) wydłuŜyć dzień.
15. Termin kwitnienia tulipanów uprawianych metodą tradycyjną zaleŜy od
a) temperatury pędzenia.
b) długości dnia.
c) intensywości promieniowania.
d) daty rozpoczęcia pędzenia.
16. Spoczynek bezwzględny roślin moŜna przerwać w fazie
a) I-go stadium.
b) II-go stadium.
c) po zakończeniu III-go stadium.
d) w dowolnej fazie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
17. O cięŜarze optycznym kwiatów decyduje
a) barwa, kształt, wielkość.
b) kształt, barwa zapach.
c) wielkość, barwa, zapach.
d) cięŜar rzeczywisty kwiatu.
18. Dobór barw kwiatów do kompozycji opiera się na zasadzie
a) upodobań własnych.
b) harmonii lub kontrastu.
c) Przypadku.
d) ładu i porządku.
19. PodłoŜa mineralne stosowane są w uprawie:
a) konwalii, tulipana, róŜy.
b) róŜy, gerbery, goździka.
c) złocienia, lilaka, róŜy.
d) róŜy, gerbery, cyklamena.
20. Epifity to rośliny stanowisk
a) wodnych.
b) błotnych.
c) suchych.
d) umiarkowanych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….
Uprawa roślin ozdobnych pod osłonami
Zakreśl poprawną odpowiedź
Nr zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
7.
LITERATURA
1. Brookes J.: Wielka księga kwiatów. Wiedza i Ŝycie, Warszawa 1998
2. McHoy P.: Praktyczna encyklopedia ogrodnictwa. DELTA W-Z, Warszawa 2002
3. Mynett K., Startek L.: Rośliny ozdobne. Hortpress, Warszawa 1996
4. Steller G.: Choroby i szkodniki roślin ozdobnych w ogrodzie. Mulico, 1993
5. Steller G.: Choroby i szkodniki roślin pokojowych. Mulico, 1993
Czasopisma:
−
Bukiety
−
Kwiaty
−
Owoce Warzywa Kwiaty
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: Nauczycielski system oceniania. (ABC nauczyciela szkoły
zawodowej). Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 1999
2. Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. Instytut Technologii Eksploatacji,
Radom 2000
3. Nowacki T.W.: Zawodoznawstwo. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 2003
4. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997
5. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Instytut Technologii
Eksploatacji, Radom 2002