M

ETODY

: 

TECHNIKI PROJEKCYJNE I

ANALIZA

WYTWORÓW

Klasyfikacje technik projekcyjnych

T

ECHNIKI PROJEKCYJNE



Zadania, w których materiał i instrukcja nie są do 
końca jednoznaczne i mają niski stopień 
strukturalizacji 

WIELOZNACZNOŚĆ



Wieloznaczność bodźców  różnorodność reakcji



Hipoteza projekcyjna:

Sytuacja wieloznaczna 

 swoboda wyboru zachowania 


projekcja uczuć, pragnień, dążeń

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

F

RANKA

(1948)



Kryterium podziału: rodzaj materiału i 
uzyskiwanych wytworów

1.

Techniki kształtujące –zadaniem osoby badanej 
jest ukształtowanie lub zorganizowanie 
przedstawionego materiału plastycznego lub 
częściowo zorganizowanej sytuacji;

a.

test plam atramentowych Rorschacha

– nadawanie 

formy i znaczenia temu, co jest na tablicy

b.

Kształtowanie gliny, plasteliny, piasku…

c.

Swobodne, spontaniczne rysowanie i malowanie

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

F

RANKA

(1948)



Kryterium podziału: rodzaj materiału i 
uzyskiwanych wytworów

2.

Techniki konstrukcyjne 

– zadaniem osoby 

badanej jest utworzenie konstrukcji (ułożenie) z 
materiałów już ukształtowanych (np. klocków, 
zabawek); w technikach tych osoba łączy 
elementy, dając wyraz temu, co stanowi jej 
świat osobisty i jej osobowość.

a.

Rysunek na określony temat

b.

Test Świat Ch. Büchler

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

F

RANKA

(1948)



Kryterium podziału: rodzaj materiału i 
uzyskiwanych wytworów

3.

Techniki interpretacyjne 

– zadaniem osoby 

badanej jest interpretacja przedstawionej 
sytuacji, np. opowiedzenie historii na temat 
obrazka; 

a.

Test Apercepcji Tematycznej Murraya

b.

Test Zdań Niedokończonych Rottera

c.

Test Frustracji Rosenzweiga

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

F

RANKA

(1948)



Kryterium podziału: rodzaj materiału i 
uzyskiwanych wytworów

4.

Techniki katarktyczne, wyzwalające, 
oczyszczające – w których osoba badana ma 
możliwość znaleźć ujście dla swoich emocji i 
przeżyć, pozbyć się napięć wywołanych 
tłumieniem uczuć

a.

Malowanie palcami

b.

Lalka terapeutyczna

c.

Modelowanie w glinie lub innych materiałach a 
następnie niszczenie lub przerabianie tego, co zostało 
wymodelowane

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

F

RANKA

(1948)



Kryterium podziału: rodzaj materiału i uzyskiwanych 
wytworów

5.

Techniki refrakcyjne, przekształcające, załamujące –
analiza sposobu, w jaki osoba zmienia lub 
przekształca zwykły środek przekazu, np. mowę lub 
pismo, aby nadać mu swój rys indywidualny

a.

Analiza pisma

b.

Analiza sposobu mówienia

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

L

INDZEYA

(1959)



Kryteria podziału:



Cechy materiału testowego (np. bodźce 
ustrukturalizowane lub nieustrukturalizowane

; słuchowe 

lub wzrokowe)



Podstawa konstrukcji techniki (teoretyczna lub 
empiryczna)



Metoda interpretacji materiału (formalna lub treściowa)



Cel danej techniki 

– zakres przedmiotu badania (ogólny 

opis osobowości lub poszczególne wymiary)



Sposób przeprowadzania badań (indywidualny lub 
grupowy)



Rodzaj reakcji osoby badanej (konstruowanie 
opowiadania, kojarzenie, itp.)

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

L

INDZEYA

(1959)

1.

Techniki asocjacyjne 

– oparte na swobodnych 

skojarzeniach, wyrażonych ustnie lub pisemnie



Test Plam Atramentowych Rorschacha



Swobodne skojarzenia Junga

2.

Techniki konstrukcyjne 

– oparte na czynnościach 

konstrukcyjnych, wymagające np. ułożenie 
historyjki lub opowiadania



Test Apercepcji Tematycznej Murraya (i CAT)



Rysunki, np. postaci ludzkiej, drzewa, rodziny…



Test „Świat” Ch. Büchler



Obrazki z psem Blacky

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

L

INDZEYA

(1959)

3.

Techniki uzupełniające – oparte na uzupełnianiu 

treści obrazka, zdania, opowiadania



Test Frustracji Rosenzweiga



Test Zdań Niedokończonych Rottera



Niedokończone historyjki Thomas

4.

Techniki wyboru 

– oparte na czynnościach 

wybierania



Test Stosunków Rodzinnych Bene i Anthony’ego

5.

Techniki ekspresyjne 

– oparte na czynnościach 

ekspresyjnych, wykorzystują materiał nadający się 

do interpretacji wyrażającej osobowość badanego



Drama



Spontaniczne malowanie

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

R

EMBOWSKIEGO

(1975)



Podział dotyczący technik przeznaczonych dla 
dzieci i młodzieży



Oparty na rodzaju dostarczanego materiału oraz 
specyfice reakcji na bodziec

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

R

EMBOWSKIEGO

(1975)

1.

Techniki wizualne (obrazkowe)



Rysunki lub zdjęcia przedstawiające różne sytuacje 
dzieci i dorosłych



TAT



CAT



Test Rorschacha



Test-Film 

Gille’a

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

R

EMBOWSKIEGO

(1975)

2.

Techniki werbalne



Operują bodźcami słownymi, np. niedokończone 
zdania, historyjki, bajki



Test Zdań Niedokończonych Rottera



Historyjki Niedokończone Thomas

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

R

EMBOWSKIEGO

(1975)

3.

Techniki graficzne (rysunkowe)



Wymagają od osoby badanej przedstawienia za 
pomocą ołówka/ kredki jej przeżyć, doświadczeń itp. w 
postaci rysunku



Test Postaci Ludzkiej Goodenough-Harrisa



Test Rodziny Cormana



Test Drzewo Kocha



Test Zaczarowanej Rodziny Kosa 

P

ODZIAŁ TECHNIK PROJEKCYJNYCH WG

R

EMBOWSKIEGO

(1975)

4.

Techniki zabawowe



Dostarczają reakcji spontanicznych i 
niekontrolowanych



Psychodrama



Zabawa lalkami



Modelowanie



Scenotest Staabs



Test Stosunków Rodzinnych Bene i Anthony’ego



Test „Świat”