background image

Polityka zrównoważonego rozwoju 

transportu w UE i w Polsce

Autorzy:
Konrad Baran
Mateusz Remer

Log. Inż. Gr 12

background image

Transport

Transport jest jednym z najważniejszych czynników 
determinujących rozwój gospodarczy kraju. 

Nowoczesna infrastruktura (w tym przede wszystkim 
połączenia kolejowe i drogowe pomiędzy głównymi 
miastami krajów) oraz efektywnie funkcjonujący system 
transportowy sprzyjają rozprzestrzenianiu się wzrostu 
gospodarczego silnych ośrodków na te części Polski oraz 
Europy, które z uwagi na brak dobrej dostępności 
terytorialnej pozostają obecnie w stagnacji. 

W przypadku Polski dobrze rozwinięta infrastruktura 
transportowa wzmacnia spójność społeczną, ekonomiczną i 
przestrzenną kraju oraz przyczynia się do wzmocnienia 
konkurencyjności naszej gospodarki.

background image

Zrównoważony rozwój

doktryna ekonomii politycznej, zakładająca jakość 
życia na poziomie na jaki pozwala obecny rozwój 
cywilizacyjny, w przeciwieństwie do "żelaznej 
reguły ekonomii" Malthusa. 

ideę zrównoważonego rozwoju streszcza pierwsze 
zdanie raportu WCED z 1987 r. – "Nasza Wspólna 
Przyszłość: Na obecnym poziomie cywilizacyjnym 
możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki 
rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia 
mogą być zaspokojone bez umniejszania szans 
przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie.

background image

Zrównoważony rozwój

background image

Zrównoważony rozwój transportu

background image

Zrównoważony rozwój tranportu –

ujęcie modelowe

model procesu równoważenia rozwoju 
transportu stanowi próbę syntezy 
najważniejszych elementów 
koncepcji zrównoważonego rozwoju 
transportu, tj. wzmacniania korzyści i 
ograniczania kosztów funkcjonowania tego 
sektora gospodarki, w warunkach 
postępujących procesów jego 
liberalizacji i integracji.

background image

Koncepcja zrównoważonego rozwoju

1969 r. Raport U Thanta

1987 r. Raport Brundtland: „Nasza wspólna 

przyszłość”

1992 r. „Szczyt Ziemi” ONZ w Rio de Janeiro -
Deklaracja z Rio + Agenda 21

1972 r. Raport Klubu Rzymskiego : „Granice 

wzrostu” Æ pojęcie „wzrostu zerowego”

2002 r. „Szczyt Ziemi” ONZ w Johannesburgu –
Rio+10

background image

Raport u Thanta

raport przedstawiony na sesji Zgromadzenia 
Ogólnego w dniu 26 maja 1969 przez 
Sekretarza generalnego Organizacji Narodów 
Zjednoczonych U Thanta, zatytułowany 
Problemy ludzkiego środowiska (ang. The 
problems of human environment) wyrażony w 
rezolucji nr 2390.

background image

Raport u Thanta

Najważniejsze zagadnienia poruszone w tym raporcie:

brak powiązania wysoko rozwiniętej techniki i 
technologii z wymogami środowiska

wyniszczenie ziem uprawnych

bezplanowy rozwój stref miejskich

zmniejszanie się powierzchni wolnych, otwartych 
terenów

znikanie wielu form życia zwierzęcego i roślinnego

zatruwanie i zanieczyszczanie środowiska

konieczności ochrony takich elementów środowiska jak 
gleba, woda i powietrze.

background image

Raport Brundtland

zrównoważony rozwój to taki rozwój, który 
„zaspokaja potrzeby obecne, nie pozbawiając 
przyszłych pokoleń możliwości zaspokojenia 
ich potrzeb, w którym eksploatacja zasobów, 
kierunki inwestowania, postępu technicznego i 
zmiany instytucjonalne pozostają w harmonii i 
zachowują bieżąco i na przyszłość możliwość 
zaspokojenia ludzkich potrzeb i aspiracji”.

background image

Raport Brundtland

Trzy warunki, jakie musi spełniać rozwój 
zrównoważony:

używający odnawialne źródła energii nie mogą
przekraczać możliwości ich odnowy;

zużywający nieodnawialne źródła energii muszą
zużywać je wolniej niż rosną możliwości 
zastąpienia ich przez odnawialne substytuty;

emisja zanieczyszczeń nie może przekraczać
pojemności asymilacyjnej środowiska.

background image

Raport Klubu Rzymskiego

Raport analizował przyszłość ludzkości wobec 
wzrostu liczby mieszkańców Ziemi oraz 
wyczerpujących się zasobów naturalnych 

5 niekorzystnych trendów:

przyspieszająca industrializacja

szybki wzrost zaludnienia

powszechne niedożywienie

wyczerpywanie się zasobów nieodnawialnych

pogarszający się stan środowiska naturalnego

background image

Zrównoważony rozwój transportu w 

Polsce

background image

Zrównoważony rozwój transportu w 

Polsce

background image

Transport drogowy

background image

Transport drogowy

w Polsce w latach 2000-2010 długość sieci dróg 
utwardzonych wzrosła o 9,6%, podczas gdy PKB wzrósł 
o 46,1%, ale jeszcze bardziej (o 63,3%) wzrosła liczba 
pojazdów silnikowych (licząc razem osobowe, 
ciężarowe, autobusy i ciągniki rolnicze);

oznacza to, że przyrost sieci dróg utwardzonych 
pozostawał w tyle zarówno za wzrostem liczby 
pojazdów w ruchu, jak i za wzrostem PKB;

w efekcie, w 2010 r. powstała sytuacja, w której na 1 
km sieci dróg utwardzonych w Polsce przypadało 
więcej pojazdów niż średnio w UE-27 (odpowiednio 84 
i 54).

background image

Transport kolejowy

background image

Transport kolejowy

W latach 2001–2006 prędkość obowiązującą 
na liniach kolejowych została zwiększona na 4 
476 km torów, natomiast zmniejszona na 13 
151 km torów. W latach 2007-2009 ta 
negatywna tendencja uległa odwróceniu;

W 2010 roku prędkość 160 km/h była 
osiągalna na około 6,7% długości 
eksploatowanych, głównych szlaków 
kolejowych.

background image

Transport śródlądowy morski

background image

Transport śródlądowy morski

Udział żeglugi śródlądowej w całkowitej wielkości pracy 
przewozowej ładunków w 2010 r. wynosił 0,3%;

najsprawniejszym wodnym ciągiem komunikacyjnym w 
Polsce jest Odrzańska Droga Wodna (wraz z kanałami 
Gliwickim i Kędzierzyńskim), jednak warunki 
nawigacyjne na środkowym odcinku swobodnie 
płynącym od Brzegu Dolnego do ujścia Warty 
sprawiają, że przez większość okresu nawigacyjnego nie 
jest możliwe uprawianie żeglugi pomiędzy górnym i 
dolnym odcinkiem Odry.

background image

Transport sródlądowy morski

Wisła (ze względu na fragmentaryczną 
zabudowę) posiada najlepsze parametry 
eksploatacyjne na skanalizowanym górnym 
odcinku od ujścia rzeki Przemszy do stopnia 
wodnego Przewóz oraz na dolnym odcinku od 
Płocka do stopnia wodnego Włocławek i w dół 
od Tczewa do ujścia Zatoki Gdańskiej. 

background image

Transport lotniczy

background image

Transport lotniczy

rozbudowy wymaga infrastruktura połączeń 
drogowych i kolejowych umożliwiających 
zwiększenie dostępności do istniejących portów 
lotniczych;

inwestycje w infrastrukturę lotniskową, oprócz 
wskazanego zwiększenia efektywności i 
przepustowości, muszą także być dostosowane 
do realnych potrzeb poszczególnych 
użytkowników portów lotniczych (w szczególności 
pasażerów oraz przewoźników lotniczych). 

background image

Rozwój transportu w liczbach

background image

Polityka zrównoważonego rozwoju 

transportu w Europie

stabilna liczba ludności;

malejąca powierzchnia upraw rolnych;

wzrost areału obszarów prawnie chronionych;

względny dobrobyt;

wysoki poziom edukacji;

sprzyjająca filozofia wartości;

ponadnarodowa władza.

background image
background image

Czy Unia Europejska jest na ścieżce prowadzącej 

ku zrównoważonemu rozwojowi? 

background image

Ocena zmian w obszarze transportu zorganizowanego z 

poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju (UE-27, od 

2000 r.)

background image

Materiały źródłowe

Główny Urząd Statystyczny;

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego;

Minsterstwo Transportu Budownictwa i 
Gospodarki Morskiej;

Eurostat European Commission;

Materiały dla studentów z Politechniki 
Warszawskiej, wydział transportu.