Marek Biesiada 10. 10. 2006

Konspekt lekcji historii

w klasie III B

Temat: Mniejszości narodowe w II Rzeczypospolitej

1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.

Po lekcji uczniowie potrafią:

• rozumie pojęcia: mniejszość narodowa, polonizacja, endecja, antysemityzm

• wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące
  II Rzeczypospolitą

• zna nazwę państwa polskiego w latach 1918-1939

• zna prawa jakie przysługiwały mniejszościom narodowym

• wyjaśnia podłoże konfliktów narodowościowych na Kresach Wschodnich

• rozumie potrzebę tolerancji dla kultury i obyczajów innych narodów

• analizuje źródła statystyczne i na ich podstawie omawia strukturę narodowościową Polski w okresie międzywojennym

• wskazuje na mapie:

• granice i sąsiadów II Rzeczypospolitej

• obszary zamieszkane przez mniejszości narodowe

• charakteryzuje położenie geopolityczne II Rzeczypospolitej.

2. Metody:

• metoda programowa (z wykorzystaniem podręcznika), pogadanka

3. Środki dydaktyczne:

• rozmowa nauczająca,

• praca z mapą - zaznaczenie sąsiadów II Rzeczypospolitej i obszarów zamieszkałych przez mniejszości narodowe,

• praca z podręcznikiem,

• sporządzenie diagramów przedstawiających strukturę narodowościową II Rzeczypospolitej,

• praca w grupach

4. Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1	2	3
I. Czynności organizacyjno - porządkowe. sprawdzenie listy obecności zapisanie tematu lekcji do dziennika
Rekapitulacja wtórna: Jakie były przyczyny konfliktu polsko-ukraińskiego? Jaki był przebieg walk we Lwowie i w Galicji Wschodniej? Jakie były przyczyny wojny polsko-bolszewickiej? Co to była koncepcja federalistyczna? Dlaczego Piłsudski przedstawił koncepcję federalistyczną? Co miała dać Polsce koncepcja federalistyczna? Jaki był przebieg wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-1920? Który polski premier reprezentował rząd RP na konferencji w Spa? Kto stanął na czele Rządu Obrony Narodowej? Kiedy miała miejsce bitwa warszawska? Jakie obecnie obchodzimy święto w dniu rocznicy bitwy warszawskiej? Jakie miała znaczenie bitwa warszawska? Kiedy i gdzie zawarto pokój polsko-radziecki? Jakie były warunki pokoju ryskiego? Jakie były przyczyny konfliktu polsko-litewskiego? Kim był gen. Lucjan Żeligowski? Kiedy Wileńszczyzna została przyłączona do Polski?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
Realizacja nowych treści: Temat: Mniejszości narodowe w II Rzeczypospolitej 1. Granice, obszar i ludność Jaki obszar miała II Rzeczpospolita w 1922 r.? Ile liczyła granica Polski z Niemcami? Ile liczyła granica Polski z ZSRR? Ile wynosiła granica morska Polski? Z jakimi państwami sąsiadowała Polska? Ile Polska miała ludności wg spisu z 1921 r.? Ile procentowo liczyły mniejszości narodowe w Polsce? Jakie były najliczniejsze narodowości w Polsce? 2. Mniejszości narodowe w Polsce 1 grupa Ile liczyła mniejszość niemiecka w Polsce? Gdzie w Polsce zamieszkiwała mniejszość niemiecka? Jakiego wyznania byli Niemcy żyjący w Polsce? Jaka była pozycja ekonomiczna mniejszości niemieckiej? Jakie mieli prawa Niemcy w Polsce? Co gwarantowało Niemcom tak uprzywilejowaną pozycję w Polsce? Jakie problemy miała Polska z mniejszością niemiecką? 2 grupa Ile liczyła mniejszość ukraińska i białoruska w Polsce? Gdzie w Polsce zamieszkiwała mniejszość ukraińska i białoruska? W których województwach Polacy nie stanowili większości? Co oznacza termin „tutejsi”? Jakie mniejszości zamieszkiwały jeszcze wschodnie województwa? Jakiego wyznania byli Ukraińcy i Białorusini? Jakie były stosunki narodowościowe na Kresach Wschodnich II RP? Jak nazywała się najważniejsza organizacja polityczna Ukraińców? 3 grupa Ile liczyła społeczność żydowska w Polsce? Jakie było zróżnicowanie społeczne wśród Żydów? Czym zajmowali się Żydzi? Jakie zawody przeważały wśród ludności żydowskiej? Gdzie w większości zamieszkiwała ludność Polska? Jaką religię wyznawali Żydzi? Jakie istniały organizacje żydowskie w Polsce i jaki był ich charakter? Jakie były stosunki polsko-żydowskie w okresie międzywojennym? 4 grupa Na jakim obszarze Niemiec zamieszkiwali Polacy? Ilu Polaków żyło w Niemczech? Jaka była sytuacja Polaków w Niemczech? Jaka była sytuacja Polaków w Rosji (ZSRR)? W jakich państwach (oprócz Niemiec i Rosji) istniały duże skupiska Polaków? Jaki charakter miała migracja Polaków do państw zachodnich? Ilu było Polaków poza granicami Polski w 1938 r.?	Uczniowie zapisują temat do zeszytu. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 1. Granice, obszar i ludność - obszar - 389 tys. km^2 - ludność - 27 mln mieszkańców (Polacy - 69%, mniejszości narodowe - 31%) Nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy i wyznacza im zadania. 1 grupa czyta fragment tekstu z podręcznika s. 45 i opisuje mniejszość niemiecką w Polsce. 2 grupa czyta fragment tekstu z podręcznika s. 45-46 i opisuje mniejszość ukraińską i białoruską w Polsce. 3 grupa czyta fragment tekstu z podręcznika s. 46-47 i opisuje społeczność żydowską w Polsce. 4 grupa czyta fragment tekstu z podręcznika s. 47-48 i opisuje losy Polaków poza granicami Polski. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 2. Mniejszości narodowe w Polsce	Zwrócić uwagę na: mniejszość narodowa, Zwrócić uwagę na: polonizacja, endecja, antysemityzm
Rekapitulacja pierwotna Jaki obszar miała II Rzeczpospolita w 1922 r.? Ile liczyła granica Polski z Niemcami? Ile liczyła granica Polski z ZSRR? Ile wynosiła granica morska Polski? Z jakimi państwami sąsiadowała Polska? Ile Polska miała ludności wg spisu z 1921 r.? Ile procentowo liczyły mniejszości narodowe w Polsce? Jakie były najliczniejsze narodowości w Polsce? Ile liczyła mniejszość niemiecka w Polsce? Gdzie w Polsce zamieszkiwała mniejszość niemiecka? Jakiego wyznania byli Niemcy żyjący w Polsce? Jaka była pozycja ekonomiczna mniejszości niemieckiej? Jakie mieli prawa Niemcy w Polsce? Co gwarantowało Niemcom tak uprzywilejowaną pozycję w Polsce? Jakie problemy miała Polska z mniejszością niemiecką? Ile liczyła mniejszość ukraińska i białoruska w Polsce? Gdzie w Polsce zamieszkiwała mniejszość ukraińska i białoruska? W których województwach Polacy nie stanowili większości? Co oznacza termin „tutejsi”? Jakie mniejszości zamieszkiwały jeszcze wschodnie województwa? Jakiego wyznania byli Ukraińcy i Białorusini? Jakie były stosunki narodowościowe na Kresach Wschodnich II RP? Jak nazywała się najważniejsza organizacja polityczna Ukraińców? Ile liczyła społeczność żydowska w Polsce? Jakie było zróżnicowanie społeczne wśród Żydów? Czym zajmowali się Żydzi? Jakie zawody przeważały wśród ludności żydowskiej? Gdzie w większości zamieszkiwała ludność Polska? Jaką religię wyznawali Żydzi? Jakie istniały organizacje żydowskie w Polsce i jaki był ich charakter? Jakie były stosunki polsko-żydowskie w okresie międzywojennym? Na jakim obszarze Niemiec zamieszkiwali Polacy? Ilu Polaków żyło w Niemczech? Jaka była sytuacja Polaków w Niemczech? Jaka była sytuacja Polaków w Rosji (ZSRR)? W jakich państwach (oprócz Niemiec i Rosji) istniały duże skupiska Polaków? Jaki charakter miała migracja Polaków do państw zachodnich? Ilu było Polaków poza granicami Polski w 1938 r.?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
V. Zadanie pracy domowej	W zeszycie ćwiczeń (G. Wojciechowski, Historia 3, Skoroszyt gimnazjalisty, Poznań 2002, s. 7-10.) uczniowie mają wykonać Zadania 1,3/s. 31-32. Z Podręcznika (G. Wojciechowski, Historia..., Poznań 2002) wykonaj Zadanie 3,4/s. 48.
VI. Ocena pracy uczniów na lekcji.	Odpowiadają wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie, którzy mogą posługiwać się podręcznikiem i zapisem w zeszytach.	Uczniowie aktywni otrzymują oceny.

1