• Victor E. Frankl

reprezentant fenomenologii i egzystencjalizmu chrześcijańskiego w psychologii

Najgłębsza siła motywacyjna człowieka - dążenie do sensu i wartości egzystencji

Założenia analizy egzystencjalnej i logoterapii:

• ma czynić nie tylko zdolnym do przyjemności i pracy, ale również zdolnym do znoszenia cierpienia

• w centrum analizy egzystencjalnej 3 problemy:

sens cierpienia godność człowieka poczucie odpowiedzialności

Techniki logoterapii:

- derefleksja

• intencja paradoksalna

Kazimierz Popielski proponuje, żeby ujmować sens życia za pomocą trzech miar:

celów wartości ocen życia

nerwica noogenna - „nerwica o etiologii egzystencjalnej”

(„nous” gr. - umysł; noeza w fenomenologii - nadawanie sensu światu)

rezygnacja przez jednostkę rezygnacja z wysiłku

z naturalnych dla niej dążeń zmierzającego do nadania

życiu pozytywnych treści

PRZYCZYNY NERWICY NOOGENNEJ

wycofanie się z zaangażowanego, koncentracja na przeszłości

twórczego i odpowiedzialnego i lęk przed przyszłością

kierowania własnym losem

Za wyodrębnieniem nowego typu nerwicy przemawiała zaobserwowana przez Frankla specyfika nerwic:

• ludzi bezrobotnych

• pracoholików, którzy nie potrafią organizować sobie czasu wolnego

• osób, które zakończyły realizację znaczącego zadania i/lub osiągnęli cel, do którego długo dążyli

(zdały maturę, a nie mogą zdecydować się na kierunek studiów, skończyły studia)

Symptomy nerwicy noogennej:

nuda cynizm nihilizm negacja agresja

depresja rezygnacja izolacja ucieczka od życia

Purpose in Life Test

Najważniejsze cechy (z charakterystyki Kazimierza Popielskiego):

• nisko koreluje z MMPI mierzącym tradycyjnie diagnozowane formy nerwicy (co potwierdza sensowność wyodrębnienia nerwicy noogennej);

• koreluje ze skalą depresji z MMPI, ale nie może być używany wprost jako miara poziomu depresji;

• jest prawdopodobne, że poziom inteligencji koreluje dodatnio z wynikami testu;

• większa zmienność wyników u pacjentów niż u osób zdrowych;

• większa diagnostyczność testu dla mężczyzn (szybciej obniżają się wyniki przy rozmaitych zaburzeniach);

• ostrożnie trzeba traktować wyniki młodzieży szkolnej ((osób w wieku dojrzewania));

• raczej nie nadaje się do badań prowadzonych w sytuacjach współzawodnictwa (np. przy naborze do pracy) - łatwo odgadnąć, jakie odpowiedzi są wysoko punktowane;

• nie wiadomo, czy czasem nie ujmuje osiągnięcia sukcesu lub jego braku, a na ile poczucie sensu życia, które wg Frankla miało być od sukcesu niezależne