WYKŁAD - TOKSYKOLOGIA METALI

• w czystej postaci metalicznej nie są szkodliwe, nie wchłaniają się - wyjątek - RTĘĆ.

• Tlenki metali - temp. wrzenia - dymy cząstki 0.1 - 0.3 μm - wchłaniają się przez drogi oddechowe.

• Najsilniejsze działanie: związki dobrze rozpuszczalne i łatwo dysocjujące : związki nierozpuszczalne (HgS, Hg₂Cl₂, BaSO₄, PbSO₄) nie działają toksycznie.

• Toksyczność wzrasta ze stopniem utlenienia (Mn, Cr, Ni ) ; silnie trujące połączenia tlenkowowęglowe - karbonylki (Ni, Fe) ; wybitnie toksyczne połączenia organiczne (Pb, Hg)

DZIAŁANIE NA POSZCZEGÓLNE UKŁADY I NARZĄDY:

• SKÓRA

• rozcieńczone roztwory - ściągające, denaturacja białek ran i błon śluzowych

• stężone r-ry - żrąco - przenikają w głąb organizmu.

• 
  NERKA - uszkodzenie kanalików białkomocz, aminoacyduria, bezmocz

Związki: Hg, Pb, Cd, Cr, U, Pt

• WĄTROBA - związki : As, Co, Be, Se, Zn.

• NACZYNIA WŁOSOWATE: związki: As, Sb, Bi, Mn, Au.

• MIĘSIEN SERCOWY: zw.: Cd, Pb, Co, As, Hg.

• UKŁAD ODDECHOWY:

• działanie drażniące i zapalne: Cr (nos), As (oskrzela), Be (płuca)

• długotrwała ekspozycja - zwłóknienie płuc - pyły Al.,Fe.

• UKŁAD IMMUNOLOGICZNY

• nadwrażliwość - zw. Be, Cr, Ni, Au, Hg-CH₃.

• Immunosupresyjne - zw. Pb, Cd, Ni, Cr, As, Hg-CH₃, Sn org.

• UKŁAD NERWOWY

• Hg (metaliczna) - OUN

• Pb (OUN szczególnie dzieci , obwodowy UN - dorośli)

• Al. ( otępienie starcze, pacjenci dializowani)

• As -neuropatie OUN

• Mn - zmiany degeneracyjne w układzie pozapiramidowym

• Tl - antagonizm z K⁺ w UN

• Organiczne połączenia : Hg(CH₃)₂ , Pb, Sn, Au.

DZIAŁANIE RAKOTWÓRCZE:

As, Cr, Ni (płuc) , Be, Co, cis - Pt

-mechanizm działania:

1. zmiana Zn w białkach regulujących (Ni, Co, Cd)

2. uszkodzenie polimerazy DNA

DZIAŁANIE NA ENZYMY:

• inhibicja - wiązania z grupami:

-SH, -PO₄ , -NH₂ , -COOH

• inhibitory enzymów mikrosomalnych

Cd, Co, Sn, Hg-CH₃

OŁÓW

Zastosowanie:

• przemysł chemiczny : drut, czcionki drukarskie, szkło kryształowe

akumulatory, kable, śrut, farby, barwniki

• stopy lutownicze:łożyska, insektycydy, osłony zabezpieczające przed promieniowaniem radioaktywnym.

• Stopy hutnicze - środki antykorozyjne, środki przeciwstukowe.

ŹRÓDŁA NARAŻENIA POPULACJI GENERALNEJ

• HUTY OŁOWIU - strefa zanieczyszczenia powietrza i gleby wskutek opadu pyłów do 15 km

• Spalanie benzyny z dodatkiem Pb (gleba, kurz) - zasięg globalny

• Farby zawierające ołów (dzieci - pica)

POBRANIE DZIENNE

• 0,1 - 0.5 mg = woda, żywność, powietrze

WCHŁANIANIE ZALEŻNE OD:

• postaci w jakiej występuje metal

• drogi wchłaniania

• okresu narażenia

• płci

• wieku

• drogi oddechowe: nierozpuszczalne pyły (narażenie zawodowe, fagocytoza)

• skóra: związki organiczne (tetraetylek) lub rozpuszczalne w tłuszczach, olejach (farby)

• przewód pokarmowy : związki nieorganiczne

dorośli - poniżej 10%

dzieci (3 m. Ż. - 8 lat) - do 50%

Fe, Ca, fosforany, kw. askorbinowy i cytrynowy

ROZMIESZCZENIE

• krew - 95% wiąże się z erytrocytami - błona lub Hb (kruchość , łamliwość -anemia hemolityczna)

• 2 % z białkami osocza (glicerofosforan II-rzędowy PO₄)

• 
  
  
  następnie dostaje się do narządów miąższowych wątroba, płuca, serce i nerki (z krwią tzw. pula szybko wymienna) -wtręty wewnątrz jądra komórkowego mięśnie, skóra (pula o średniej szybkości wymiany) kości (90 % ogólnoustrojowego Pb) zwłaszcza płaskie i zęby (zastępuje j. Ca ²⁺ w hydroksyapatycie - III- rzędowy PO₄) - t_0.5 ok. 20 lat.

• Przechodzi przez łożysko (płód)

WYDALANIE:

• Pobierany z pożywieniem - z kałem w ok. 90%

• Podany pozajelitowo w postaci związków nieorganicznych - głównie przez nerki

• Wchłonięty do organizmu - 76 % z moczem

- 16 % z kałem (Pb)

- 8 % włosy, pot

MECHANIZM DZIAŁANIA TOKSYCZNEGO

• Trucizna protoplazmatyczna - łączy się z grupami -SH białek i enzymów (> aminotransferazy , PK, G-6-PDH, <PA)

• Uszkodzenie kanalików proksymalnych nerek - 600μg Pb/l - zahamowanie resorpcji zwrotnej (Na⁺/K⁺ ATP-azy) (aminoacyduria, glikozruria, hiperfosfaturia - zmiany odwracalne)

Przewlekła nefropatia ołowicza zwłóknienie śródmiąższowe zanik kłębków

krwiomocz białkomocz skąpomocz zgon.

• Obwodowy UN - układ krytyczny (dorośli) .

Osłabienie porażenie mięśni prostowników (opadanie stopy, dłoni )- zaburzenie czucia w wyniku uszkodzenia otoczki mielinowej aksonu.

• OUN - układ krytyczny u dzieci:

• już < 100μg Pb/l krwi zmiany czynnościowe mózgu - obiniżenie IQ

• 400 - 500μg Pb/l krwi - nadpobudliwość , obniżona zdolność skupienia uwagi, złe wyniki w nauce, obniżony IQ, bóle głowy.

• Wyższe stężenia - encefalopatia - uszkodzenie włośniczek w OUN , degeneracja neuronów.

• obniżenie aktywności GABA - Pb łączy się z kalmoduliną - białkiem regulatorowym Ca w OUN.

• Układ krwiotwórczy - układ krytyczny (dorośli) zahamowanie syntezy Hb, skrócenie życia erytrocytów, niedokrwistość hemolityczna (500μg Pb/l) jako kliniczny skutek działania Pb.

Inhibicja enzymów biorących udział w biosyntezie hemu - najczulszy biochemiczny efekt przewlekłego narażenia na Pb.

1. zahamowanie ALA-D (dehydratazy kw δ-aminolewulinowego)

ALA-D we krwi (100 μg Pb/l)

ALA w moczu (400 μg Pb/l)

2. zahamowanie oksydazy koproporfirynogenu (COPROD)

koproporfiryn (CP) III w moczu

3. zahamowanie syntezy ferrochelatazy (syntezy hemu)

wolnych protoporfiryn w erytrocytach (FEP) (200 - 250 μg Pb/l)

Fe w surowicy

4. zaburzenia syntezy­ globiny

• zaburzenia czynnościowe wątroby - w narażeniu przewlekłym.

DIAGNOSTYKA ZATRUĆ

a) ALA-D we krwi - najczulsza (100 μg /l)

b) ALA w moczu (400 μg /l)

c) CP w moczu (400 μg /l)

d) FEP w erytrocytach (200-400 μg /l)

e) Pb w krwi i w moczu

DZIAŁANIE OŁOWIU W ZALEŻNOŚCI OD POZIOMU WE KRWI Pb-B (zależność dawka efekt, dawka odpowiedź) - (chyba nie trzeba tego umieć : ) ) !

poziom Pb-B w μg/l Objawy

< 300 wzrost FEB u ok. 50% K i ok. 15% M

1. wzrost FEB, ALA-U > 5 mg/l u ok. 90 % K i 4 % M.

Możliwość spadku prędkości przewodzenia nerwów obwodowych u ok. 40% K i 15% M.

1. wrost FEB od normalnego u 100% K i ponad 50 % M,

ALA-U i CP-u wrasta u <20 % M i ok. 50% K. Niewielkie spadki prędkości przewodzenia ruchowych włókien.

OBJAWY ZATRUCIA OGÓLNEGO

• 
  kolka ołowicza - początkowo brak łaknienia, niestrawność, zaparcia atak kolki czyli rozległy napadowy ból brzucha wskutek skurczu mięśni gładkich jelit, bladość skóry, bradykardia.

• 
  Ostra encefalopatia ołowicza (głównie dzieci, rzadko u dorosłych )- stany otępienne, drażliwość, ból głowy, drżenia mięśniowe, halucynacje oraz zaburzenia pamięci i brak koncentracji w kolejnym stadium : delirium, drgawki, paraliż i śpiączka.

• Działanie nefrotoksyczne - aminoacyduria, glikozuria, zahamowanie transportu jonowego.

OBJAWY ZATRUCIA PRZEWLEKŁEGO (OŁOWICA)

• Cera ołowicza (bladoszara z żółtym odcieniem wskutek hemolizy i skurczu tętniczek w skórze)

• Rąbek ołowiczy na dziąsłach (PbS) -1-2 mm pasmo szaro-niebieskie wokół zębów

• Smak metaliczny w ustach

• Objawy nefrotoksyczne, neurotoksyczne - nerwy obwodowe, hemolityczne.

• Zaburzenia czynnościowe wątroby.

LECZENIE ZATRUĆ

• 
  Chelaton (Na₂CaEDTA) - 40x przyspieszenie wydalania ołowiu w postaci niezjonizowanej - test mobilizacyjny - i.m., powolny wlew i.v. ( wydalanie z moczem). Nie wolno doustnie - ułatwia wchłanianie Pb z p. pokarmowego.

• DMSA - kwas 2,3 - dimerkaptobursztynowy - p.o.

• DMPS -2,3 - dimerkaptopropano -1-sulfonian - p.o., i.m. , i.v.

• Kuprenil (penicylamina)

• Cytrynian Na

• Środki przeczyszczające

• Nie wolno samego BAL (2,3 - dimerkapto-1-propanol), ale podaje się w encefalopatii BAL i Na₂CaEDTA.

TETRAETYLEK OŁOWIU - DL dla dorosłego 250 mg

• Wchłanianie - bardzo łatwo przez skórę, drogi oddechowe i p.pokarmowy.

• Kumulacja - tk. Nerwowa, wątroba, < kości

• 
  Biotransformacja - trietylek (neuro-hepatotoksyczny) dietylek (mocz)

• działanie - neurotoksyczne - nieodwracalne uszkodzenie kory mózgowej, drgawki, zaburzenia psychiczne, zgon (obrzęk mózgu, niewydolność krążenia)

• Leczenie - utrudnić wchłanianie (wymioty, ze skóry - zmywać naftą, następnie wodą z mydłem)

- brak odtrutki - chelaton, penicylamina mało skuteczne.

ARSEN - As

ZASTOSOWANIE:

• szkło

• garbarstwo

• impregnacja drewna

• pestycydy ( insektycydy, herbicydy)

• medycyna (Salvarsan - ameboza, zimnica, kiła; płyn Fowlera zawiera ok. 1% As - leczenie niedokrwistości, łuszczycy, astmy oskrzelowej)

POBRANIE DZIENNE: 10-379 μg - żywność (owoce morza), woda (Tajwan, Płd. Ameryka > 100 μg/l)

Wchłanianie:

• p. pokarmowy - populacja generalna

(nieorganiczne zw. As³⁺ lepiej niż As⁵⁺ 55-95 % , zw. organiczne 75-85%)

• płuca - narażenie zawodowe

(wdychanie pyłu As₂O₃ i zw. poch. Lub par 40-60% , AsH₃ w 60%)

• skóra

Rozmieszczenie:

• krew - 95% z erytrocytami , 5% z białkami surowicy.

• 
  Równomiernie śledziona, wątroba, nerka, płuca, śluzówka jelit, tk. nerwowa, mięśnie, odkłada się w łożysku.

• 
  Kumulacja tkanki bogate w keratynę, włosy, paznokcie, skóra

(stęż. 20x )

kości

Biotransformacja:

• 
  As⁵⁺ As³⁺

• metylacja w wątrobie As⁵⁺ i As³⁺

po połączeniu z GSH kwas MMArsenowy kwas DMArsenowy

Wydalanie:

• żółć - zw. As³⁺

• mocz - zw. nieorg. As³⁺ lub As⁵⁺ , MMA, DMA

• pot

• powietrze

• mleko

• włosy

• znaczenie diagnostyczne - część najbliższa skórze (czas zatrucia)

1. forma zewnętrzna - gruczoły potowe i łojowe

2. forma wewnętrzna - keratyna

Mechanizm działania toksycznego:

• inaktywacja enzymów - As³⁺ duże powinnowactwo do grup -SH

- aminotransferaz

• DH pirogronianowa (kofaktor kw. liponowy - z luizytem tworzy cykliczne połączenia)

• Lipazy

• Esterazy

• Fosfatazy

• Zanik aneuryny - zapalenie wielonerwowe

• Zahamowanie przemiany materii

• Uszkodzenie naczyń włosowatych (skóra bladoszara)

• Rozkojarzenie fosforylacji oksydacyjnej (zw.As⁵⁺)

Zatrucia ostre As₂O₃ :

• silne wymioty (gorzkie z żółcią)

• biegunki (niekiedy z krwią) przez kilka dni

• bardzo silne piekące bóle brzucha

• metaliczny smak w ustach

• odwodnienie ustroju (zab. Wodno - elektolit.) - wstrząs

• zmniejsza się wydalanie moczu - bezmocz.

• Bóle głowy , utrata przytomności, osłabienie serca, zgon.

Duże dawki As₂O₃ szybka utrata przytomności i zgon w ciągu 8-10 h - porażenie serca i oddychania, nawet bez objawów żołądkowych.

Zatrucia przewlekłe:

• Skóra - melanoza (jasnokawowe zabarwienie) wskutek porażenia i uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych.

• trudno gojące się rany, owrzodzenia, pęcherze i ropnie niezakaźne - zgorzel kończyn (Tajwan - „ choroba czarnej stopy”)

• kruche paznokcie, szarzejące i wypadające włosy

• rogowacenie naskórka stóp i dłoni

• w jamie nosa - owrzodzenia - niekiedy perforacja przegrody (arsenian Ca)

• obwodowy układ nerwowy

• zapalenie wielonerwowe

• osłabienie odruchów

• porażenie mięśni

• narządy miąższowe

- wątroba - stłuszczenie, żółtaczka marskość

• nerki - uszkodzenie kłębków

• serce - niewydolność krążenia - zmiany w EKG

• krew

• hemoliza

• uszkodzenie szpiku

• utrata słuchu (dzieci) - Japonia.

Leczenie zatruć:

• BAL (British anti-Lewisite) - nieskuteczny w zatruciu AsH₃

• DMPS

• Wit. B₁ i B₆, wit. C

• Nawodnienie organizmu

Działanie odległe As:

Działanie rakotwórcze (efekt krytyczny)

• Nowotwory płuc - narażenie inhalacyjne na nieorg. Zw. - produkcja pestycydów, wydobywanie Au, hutnictwo metali nieżelaznych.

• Nowotwory skóry - po doustnym przyjmowaniu zw. As (także woda - Tajwan, płyn Fowlera)

• Nowotwory wątroby, nerek, pęcherza.

ARSENOWODÓR AsH₃

• Bezbarwny gaz - powstaje przy wyprażaniu rud metali z domieszką As,

• przy prażeniu pirytów

• zanieczyszczenie kwasów nieorg. (H₂SO₄)

• w produkcji sody , fosforu

• Działanie: silna trucizna krwi:

• hemoliza krwinek

• 
  
  wiąże katalazę -H₂O₂ MetHb przechodzi do surowicy krwi i tkanek skóra żółtobrązowa

• niewydolność krążenia

• uszkodzenie narządów miąższowych (kora nadnerczy , OUN, mięsień sercowy, wątroba, nerki, śledziona)

KADM

-metaliczny nieszkodliwy, nie zmienia wartościowości, nie tworzy połączeń organicznych

DZIENNE POBRANIE:

Do 50 μg (głównie z żywnością - zboża, skorupiaki, ryby, wątroba, nerki)

W dymie papierosowym (17 μg papieros)

Narażenie populacji generalnej - choroba itai - itai (Japonia 1946 r)

-zatrucia spowodowane przez spożycie żywności i wody pochodzącej z obszarów skażonych ściekami z huty cynku, zawierającymi Cg, Pb, Zn - bóle reumatyczne i mięśniowe, osteoporoza - szczególnie kobiety po 50 r.ż. , wielodzietne.

Zastosowanie:

• pigmenty, barwniki (żółcień kadmowa CdS)

• amalgamat kadmu (dentystyka)

• reaktory atomowe (pochłaniacze neutronów)

• stopy z Cu (przewody telegraficzne, telefoniczne, tramwajowe)

• powłoki antykorozyjne

• pestycydy (CdCl₂)

• baterie Cd-Ni

• produkcja tw. Sztucznych

Wchłanianie:

• drogi oddechowe - aerozol CdO (0.1 - 0.3μm) w postaci dymów, pyłów i par

• z p. pokarmowego (0.5 - 12 %) - SPADEK Fe, Ca, Zn, białko, metalotioneina

Rozmieszczenie:

• transport za pomocą niskocząsteczkowego białka wiążącego wapń -(Ca-BO)

• we krwi - głównie w erytrocytach (70%)

Kumulacja:

• 50% w (NIE WIDAĆ ;/)

• bardzo długi t_1/2 18-36 lat, w połączeniu z matelotioneiną.

• W mniejszym stopniu w wątrobie i w kościach.

Wydalanie:

Głównie z moczem, z kałem

Ocena ekspozycji: aktualnej - (chyba) krew

Przebytej - mocz

Działanie toksyczne:

• bardzo szkodliwe dymy i pary - Cd) - zatrucia inhalacyjne - długi wielogodzinny okres utajenia objawów.

• Sole kadmu : węglan, azotan działają mniej energicznie

• W zatruciu ostrym np.: CdO i węglanem - duża śmiertelność.

ZATRUCIA OSTRE

- inhalacyjne- przy narażeniu na pary i dymy powstające podczas ogrzewania do bardzo wysokiej temperatury kadmu i jego związków.

- objawy toksyczne po 2-10 h

- obrzęk płuc w ciągu doby od zatrucia

- osłabienie, bóle i zawroty głowy, dreszcze, wzmożona potliwość, gorączka do 40 ˚C, nudności, wymioty, pieczenie w klatce piersiowej, ślinotok, silny kaszel, obfita wydzielina płucna

- przewód pokarmowy- objawy po 30 min od spożycia 0,35-3,5g; działanie drażniące, wymioty, biegunka, silne bóle brzucha, nadmierne ślinienie, utrata płynów, uszkodzenie nerek, niewydolność krążenia

ZATRUCIA PRZEWLEKŁE

- rozedma płuc (inhalacyjne)

- uszkodzenie czynności nerek - narząd krytyczny- uszkodzenie kanalików- aminoacyduria, glikozuria, hiperkalcemia, proteinuria

-wykrywanie ß2-mikroglobuliny (najczulszy test)

- w wątrobie tworzenie połączenia Cd-Mt- z wątroby wchłanianie do kanalików proksymalnych nerek przez endocytozę - lizosomalna degradacja kompleksów Cd-Mt- po wyczerpaniu wszystkich możliwości wiązania Cd

- toksyczne działanie wolnego Cd ²⁺

- jądra- uszkodzenie komórek Leydiga i Sertoliego- martwica (antagonizm do Zn)

- trzustka- komórki ß - zaburzenia metabolizmu węglowodanów , hiperglukozuria

- kości - zaburzenia metabolizmu Ca - osteomalacja (rozmiękczenie), osteoporoza (rzeszotowatość) - odwapnienia kości długich i bruzdy odwapnieniowe w kościach płaskich(łopatki, kości biodrowe)- silne bóle utrudniające chodzenie

- inhibicja enzymów - aldolaza, fosfataza

- zaburzenia metabolizmu metali niezbędnych- Zn, Cu, Ca, Fe, Mg

- nadciśnienie (?)

- rakotwórczość: - rak płuc u szczurów(udowodniony)

- rak płuc, gruczołu krokowego ludzi

LECZENIE: chelaton

RTĘĆ

Zastosowanie: aparatura pomiarowa, przemysł chemiczny i elektrochemiczny(chlor, alkalia) fotografia, medycyna, pozłacanie, brązowanie, fungicydy(zaprawy nasienne)

Zanieczyszczenie środowiska

spalanie produktów ropy naftowej i węgla

ścieki przemysłowe i komunalne

stosowanie pestycydów- fungicydy

Narażenie populacji generalnej

nagromadzenie rtęci w żywności pochodzenia morskiego(ryby-tuńczyk, kraby, ślimaki) i ladowego(ptactwo łowne z terenów, gdzie stosowane są fungicydy)

PODZIAŁ ZWIĄZKÓW RTĘCI ZE WZGLĘDU NA DZIAŁANIE TOKSYCZNE

- rtęć metaliczna(Hg⁰)

- połączenia nieorganiczne rtęci(np. HgCl₂), jedno- i dwuwartościowe

- organiczne połączenia rtęci: związki alkilortęciowe, szczególnie-metylortęć

ROZMIESZCZENIE

Krew:

- erytrocyty: związki organiczne(metylortęciowe - zawartość - znaczenie diagnostyczne)

- białka osocza: związki nieorganiczne; związki fenylortęciowe-(podobnie jak połączenia nieorganiczne- łatwa przemiana do związków nieorganicznych)

Włosy:

- w narażeniu na Met-Hg zawartość we włosach proporcjonalna do zawartości we krwi

(znaczenie diagnostyczne)

C_krew/C_włosy = 250

KUMULACJA

- nerki - z metalotioneiną do 90% Hg zawartej w ustroju(w ekspozycji na sole nieorganiczne, pary Hg⁰, związki organiczne)

- mózg- metylortęć w postaci kompleksu z Cys(podobieństwo do metioniny), łatwo przechodzi przez inne bariery ustrojowe

- pary Hg⁰(więcej niż w ekspozycji na zw. nieorganiczne)

- wątroba, mięśnie, kości

WYDALANIE

- metylortęć (90%) z kałem

- zw. nieorganiczne i Hg⁰ z moczem w większym stopniu niż z kałem

- a także ślina, pot mleko

NIEORGANICZNE ZWIĄZKI RTĘCI

Działanie

- trucizna protoplazmatyczna- połączona z grupami -SH białek i enzymów

Inhibicja DH bursztynianowej i γGTT

- martwica nabłonka kanalików nerkowych i uszkodzenie kłębków(mechanizm

immunologiczny)

wielomocz skąpomocz bezmocz

ZATRUCIA OSTRE

- pieczenie w jamie ustnej, smak metaliczny, wymioty, zapalenie dziąseł, czarny rąbek rtęciowy

u nasady zębów, owrzodzenie warg i policzków, obrzęk ślinianek

- działanie neurotoksyczne(rzadziej w zatruciu parami Hg)

- pary Hg - niewydolność układu oddechowego

ZATRUCIA PRZEWLEKŁE PARAMI RTĘCI

- uszkodzenie bariery krew-mózg, otoczki mielinowej neuronów, hamowanie syntezy białka w mózgu

- eretyzm rtęciowy: kłótliwość, drażliwość, pobudliwość, łatwe zmiany nastroju, gniew lub apatia

- encefalopatie: niezborność ruchów, utrudnione chodzenie, niemożność wykonywania ruchów precyzyjnych

LECZENIE ZATRUĆ

- BAL (we wczesnym stadium zatrucia - chroni nerkę, nie mózg)

- unitiol - sulfonowa pochodna BAL, ułatwia eliminację związków Hg z żółci

- N-acetylopenicylamina

- dializa pozaustrojowa - przez kilkanaście dni, aż do regeneracji komórek nabłonk

kanalikowego

ORGANICZNE ZWIĄZKI RTĘCI

Masowe zatrucia ludności

Minamata 1953

Ścieki przemysłowe ryby

Niigata 1960

Irak 1972 - pieczywo z pszenicy lub zboża przeznaczonego(zaprawy alkilortęciowe)

Wchłanianie dobre wszystkimi drogami

Rozmieszczenie:

- erytrocyty (całkowite w ciągu 30 h)

- wątroba

- OUN (ok. 3 dni)

przenikają przez barierę krew - mózg, nieodwracalne uszkodzenie niektórych części OUN - komórki ziarniste kory móżdżku i kory mózgowej (ośrodek wzroku) - zahamowanie syntezy białka w mózgu

przenikają przez barierę łożyskową - nieodwracalne uszkodzenie mózgu (depolimeryzacja mikrotubuli - hamowanie podziału komórkowego w rozwijającym się OUN, upośledzenie formowanie się struktury mózgu)

Wydalanie: cykl enterohepatyczny - z żółcią

OBJAWY ZATRUCIA

- długi okres utajenia (kilka miesięcy)

- parestezje wokół ust (mrowienie, kłucie, pieczenie), depozyt MetHg w organizmie 25-40mg

- ataksja - utrata czucia w kończynach, zaburzenia chodzenia(zaburzenia równowagi) 50-80mg

- zaburzenia mowy (dyzartria) 100-150mg

- utrata słuchu(200-300mg), smaku, węchu

- koncentryczne ograniczenie pola widzenia

- zaburzenia psychiczne (zmienny nastrój - śmiech naprzemiennie z płaczem)

- śpiączka zgon

LECZENIE ZATRUĆ

- żywice politiolowe

- N-acetylo-D, L-penicylamina

BAL wzmaga przenikanie metylortęci do mózgu

---