Zabezpieczenie krwi:

• Stany nagłe,

• Operacje,

• Transfuzja autologiczna.

Wskazania nagłe - natychmiastowe przetoczenie krwi - zabiegi ratujące życie.

Cel:

• Zatrzymanie masywnego krwawienia,

• Przywrócenie objętości krwi krążącej,

• Przywrócenie zdolności przenoszenia tlenu.

Pilne transfuzje w nagłych przypadkach:

• W nagłych przypadkach możliwe wydawanie krwi na pisemne zlecenie lekarza przed wykonaniem próby zgodności,

• Po wydaniu bezzwłocznie wykonać próbę krzyżow3ą,

• W wyjątkowych przypadkach lekarz może zdecydować o toczeniu KKCz przed oznaczeniem grupy krwi,

• Należy przetaczać KKCz grupy O, a kobietą w ciąży w wieku rozrodczym ...

• Przetaczanie KKCZ grupy O dopuszczalne:

• Stan zagrożenia życia, gdy brak jest krwi jednoimiennej,

• Stan zagrożenia życia - masywne krwawienie przed oznaczeniem grupy krwi biorcy,

• Bardzo słaba ekspresja antygenu A, B lub trudności w oznaczeniu grupy ABO.

Autohemotransfuzja (ATH):

• Przetoczenie choremu jego własnej krwi.

Przetaczanie:

• ATH krwi wynaczynionej do jam ciała,

• ATH z użyciem krwi pobranej w czasie zabiegu operacyjnego,

• ATH planowa przedoperacyjna,

• ATH z pobraniem i jednoczesnym jej rozcieńczeniem.

AHT:

• Najbezpieczniejsza metoda leczenia krwią,

• Wyklucza:

• Możliwość przeniesienia z krwią chorób,

• Imunizację antygenami krwinkowymi,

• Powikłania chemolityczne,

• Powikłania gorączkowe i alergiczne,

• Reakcję przeszczep przeciw gospodarzowi,

• Zabezpieczenie krwi u chorych z rzadko występującą grupą krwi, z obecnością przeciwciał.

AHT z krwi wynaczynionej do jam ciała i do pola operacyjnego:

• Wykorzystanie krwi i jej zwrotne podanie,

• Wymaga stosowania specjalnych aparatów do pobierania i przetaczania krwi,

• Można dokonywać mieszania krwi z antykoagulantami, filtrowani, separowanie, oziębianie, ogrzewanie, natlenianie.

Aparaty do AHT:

• Pole operacyjne - żyła centralna,

• Pole operacyjne - tętnica większego kalibru (po natlenieniu, przefiltrowaniu),

• Jama ciała - żyła,

• Jama ciała tętnica (po natlenieniu).

Systemy do AHT:

• Umożliwiają płukanie krwinek czerwonych,

• Możliwość usunięcia aktywnych czynników krzepnięcia,

• Usunięcie fibrynogenu,

• Usunięcie rozpadłych krwinek,

• Usunięcie wolnej Hb i produktów przemiany materii.

AHT śródoperacyjna:

• Przeciwwskazania:

• Ryzyko zakażenia krwi,

• Zanieczyszczenie komórkami nowotworowymi,

• Możliwość przechowywania nie dłużej niż 6 godzin,

• Użyte tylko i wyłącznie do tego samego pacjenta.

AHT przedoperacyjna planowana:

• Krwioupusty, przetaczanie, reinfuzja - krwi własnej pacjenta,

• Przed planowanym zabiegiem operacyjnym,

• Uzyskanie zgody pacjenta,

• Informacje o pobraniu,

• Informacje o rodzaju preparatu, przechowywaniu,

• Informacje o możliwości przetoczenia preparatów od innych dawców (zbyt mała ilość pobranej krwi własnej, nasilenie krwawienia).

• Nie ma kryterium wieku, możliwość również w ciąży (głównie w 3 trymestrze),

• Ocena lekarza,

• Ht 33%, Hb11g%.

Przeciwwskazania:

• Ciężkie zwężenie aorty,

• Ostatnio przebyty zawał serca,

• Niestabilna choroba wieńcowa,

• Ciężka postać nadciśnienia,

• Bakteriemia,

• Ostra niewydolność krążeniowo-oddechowa,

• Stany nowotworowe,

• W okresie terapii cytostatykami,

• Krew przechowuje się w temperaturze 2-6°C,

• Zgodnie z czasem użycia płynu konserwującym,

• W stanach szczególnych możliwe zamrożenie krwinek czerwonych,

• Przeciętnie: 1 jednostka krwi na tydzień,

• Ostatnie pobranie: 72 godziny przed zabiegiem operacyjnym.

Zalety:

• Unikanie przeniesienia zakażeń,

• Szybsze gojenie się ran,

• Przeprowadzanie planowanych zabiegów u osób z rzadką grupą krwi,

• Zmniejszenie powikłań pooperacyjnych,

• Eliminuje powikłania poprzetoczeniowe,

• Aspekt ekonomiczny,

• Możliwość operacji pacjentów z zastrzeżeniami religijnymi.

AHT ze śródoperacyjną hemodializą:

• Bezpośrednio przed przystąpieniem do operacji przed lub po intubacji (7,5-20ml/kg),

• Zastąpienie pobranej krwi przetoczeniem wyrównawczym płynów i.v. - krystaloidy,

• Śródoperacyjna utrata krwi - krew o niższym Ht,

• Przywrócenie krwinek czerwonych, płytek tkankowych, czynników krzepnięcia - krótki czas przechowania,

• Deinfuzja pobranej krwi w okresie okołooperacyjnym (akceptowany spadek Hb do 5-8g%),

• Dokładny nadzór utraty, ilości przetoczonych płynów,

• Jałowe pobranie krwi,

• Właściwe oznakowanie i przechowywanie pobranej krwi.

Przygotowanie krwi do zabiegów planowych:

• Oznaczenie grupy krwi pacjenta przed operacją,

• Ilość przygotowanej krwi zależy:

• Od stanu pacjenta,

• Wartość Ht, Hb,

• Rozległość zabiegu operacyjnego,

• Stosowanej techniki operacyjnej.

Operacje wymagające zabezpieczenia w krew:

• Układu sercowo-naczyniowego,

• Żołądka, przełyku, trzustki,

• Jelita grubego,

• Nerek,

• Wola toksycznego,

• Duże zabiegi ortopedyczne.

Masywne przetoczenie:

• W krótkim czasie przetoczenie dużej ilości krwi (> fizjologicznej objętości krwi własnej pacjenta).

Powikłania po masywnym przetoczeniu często wynikają z metod konserwacji preparatów krwi.

Klinicznie ważne:

• Spadek temperatury ciała,

• Zaburzenia krzepnięcia krwi,

• Przetoczenie z krwią mikroagregatów,

• Zatrucie cytrynianem lub hypokalcemia,

• Hyperkalemia,

• Kwasica,

• Niedobór 2-3 fosfoglicerynianu.

Zapobieganie:

• Hypotermia:

• Każdy pojemnik z KKCz, osoczem należy przed podaniem ogrzać,

• Podgrzewacze przepływowe,

• Podgrzewacze mikrofalowe (do temperatury 35°C).

• Zaburzenia krzepnięcia krwi (najczęstsza przyczyna)

• Skaza krwotoczna z powodu małopłytkowości z rozcieńczenia,

• Niedobór czynnika V, VIII - nasilenie krwawienia,

• DIC z koagulopatią za zużycia,

• Hemolityczne reakcje potransfuzyjne.

• Małopłytkowość z rozcieńczenia:

• KKCz bez płytek,

• Przy spadku <75 tysięcy, i objawy skazy krwotocznej podawanie KKP.

• DIC:

• Najczęściej rozwija się jako następstwo krwawienia (wstrząs krwotoczny),

• Przywrócenie objętości krwi może zahamować ten proces,

• Kontrola morfologii, układu krzepnięcia, liczba płytek.

• Mikroagregaty - stosowanie filtrów.

• Zatrucie cytrynianem:

• Prowadzi do spadku Ca²⁺ we krwi (objawy hypokalcemi),

• Spadek RR,

• Wzrost OCŻ,

• W EKG przedłużenie QT,

• Pomiar stężenia Ca we krwi,

• Leczenie - podawanie Ca (chlorek wapnia, glukonian wapnia).

• Hyperkalemia:

• Wzrost stężenia K zależy od „wieku” krwi,

• Im starsza tym większy wzrost,

• W EKG ostry załamek T.

• Niedobór 2,3-DPG:

• Większe wysycenie Hb tlenem przy niższych prężnościach,

• Trudniejsze oddawanie w tkankach.

Praktyczne postępowanie w masywnych przetoczeniach:

• Ogrzanie każdego opakowania,

• Jak najświeższa krew, KKCz,

• Uzupełnianie płytek przy <75 tysiącach, objawach skazy,

• Po przetoczeniu 5-10 jednostek kontrola układu krzepnięcia, płytek krwi,

• Po przetoczeniu 5 jednostek kontrola Hb, Ht, elektrolitów, gazometrii,

• Kontrola w EKG (hyperkalemi, hypokalcemi).

TRANSFUZJOLOGIA W5

---