I ED	paweł kłyś	grupa l3
30.03.98	Wyznaczanie ładunku właściwego e/m elektronów	Ćwiczenie Nr 24

Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie ładunku właściwego e/m elektronów.

Program ćwiczenia:

• włączenie zasilacza anodowego do sieci i ustawienie plamki na ekranie oscylografu w położeniu zerowym,

• połączenie obwodu pomiarowego,

• odczytanie wychylenia plamki przy kolejnych natężeniach prądu płynącego przez cewki,

• zmiana kierunku prądu płynącego w cewkach i ponowne odczytanie wychylenia plamki.

Spis przyrządów pomiarowych:

- oscylograf,

• miliamperomierz,

• zasilacz regulowany.

Wyniki pomiarów:

L.p.	U	l	i1	y1	I2	Y2	E/m(1)	E/m(2)	E/m(śr)±Δe/m
-	[V]	[m]	[mA]	[mm]	[mA]	[mm]	[C/kg]	[C/kg]	[C/kg]
1.	1500	0.3	10	6	10	5	2,11∗10^11	1,48∗10^11
2.	1500	0.3	20	10	20	10	1,46∗10^11	1,46∗10^11	(1,63±0,13) ∗10^11
3.	1500	0.3	30	16	30	16	1,66∗10^9	1,66∗10^11
4.	1500	0.3	40	21	40	21	1,60∗10^11	1,60∗10^11

Błędy pomiarowe: Δy₁=Δy₂=1mm,

klasa miliamperomierza: kl.=0.5, i_n=50mA.

Przykładowe obliczenia:

Wnioski:

Na dokładność pomiaru wielkości fizycznych służących do obliczenia wyniku naszego ćwiczenia miała wpływ dokładność działania układu pomiarowego oraz dokładność przyrządów pomiarowych użytych w ćwiczeniu. Na całkowity błąd wyznaczenia stosunku ładunku do jego masy miał wpływ błąd wyznaczenia położenia plamki świetlnej na tle skali ekranu oscylografu. Błąd ten zależał od rozmiarów plamki świetlnej (im plamka mniejsza, tym dokładniej można wyznaczyć jej położenie ). Na dokładność wyniku pomiaru wielkości końcowej doświadczenia miał też wpływ błąd popełniony przy pomiarze natężenia prądu płynącego przez cewki. Błąd ten zależał od klasy dokładności amperomierza. Można założyć, że przenikalność magnetyczna próżni jest wielkością nie obarczoną błędem oraz odległość cewek od ekranu jest podana z tak dużą dokładnością, że w porównaniu z błędami wielkości mierzonych przez ćwiczących błąd ten można uważać za nieistotny.