KONCEPCJA RICHARDA LAZARUSA

Emocja jako proces, stanowiący wynik specyficznej relacji między organizmem a środowiskiem.

Warunki wywołania emocji:

ważność dla dobrostanu i celów, emocje pojawiają się tylko w takich układach relacji, które są dla jednostki źródłem potencjalnych korzyści lub szkód.

• Emocje to podstawowy ewolucyjno-adaptacyjny system uzależniony od działań motywacyjnych, poznawczych i zaradczych, ukierunkowujących na istotne właściwości otoczenia.

• Ocena ważności wyznacza podstawowy temat relacyjny, dotyczący stopnia dopasowania - emocje wskazują na rodzaj szkody lub zagrożenia (negatywne), bądź też na korzyści lub ich antycypację (pozytywne)

• Związek emocji z tematem relacyjnym jest wrodzony i specyficzny dla gatunku (podobna interpretacja - podobna emocja)

• Procesy zaradcze mogą zmienić treść, znak i natężenie przeżywanej emocji - zróżnicowanie międzykulturowe

• Zróżnicowanie procesów emocjonalnych zależy od zróżnicowania procesów oceny - wpływ wartości kulturowych, indywidualnego zróżnicowania oobowości, osobistych procesów zaradczych

PROCESY OCENY

Ocena pierwotna obejmuje ocenę adekwatności celu (goal relevance) czyli stwierdzenie szkodliwości lub pożyteczności, ocenę spójności celu (goal congruence) czyli stwierdzenie czy zdarzenie przybliża do czy też oddala od celu, ocenę zaangażowania ego

Ocena wtórna wiąże się z możliwościami poradzenia sobie z sytuacją emocjorodną i opiera się na czterech podstawowych kryteriach:

• Odpowiedzialność - ocena stopnia kontroli danej sytuacji

• Możliwości wyboru strategii rozwiązania problemu

• Możliwość technik kontroli napięcia emocjonalnego

• Przewidywanie skutków działań podjętych w danej sytuacji