4. NIERÓWNOWAGA GOSPODARCZA.
Charakterystyka nierównowagi popytowej i podażowej. Równowaga globalna a równowaga idealna.
Nierównowaga popytowa jest cechą charakterystyczną gospodarki centralnie zarządzanej, objawia się ona jako stały nadmiar popytu w stosunku do podaży.
Nierównowaga podażowa charakterystyczna dla gospod. rynkowej. Ceny przeciętne wpływają na popyt i podaż globalną zgodnie z prawem popytu i podaży.
(popyt jest tym wyższy im niższe są ceny; podaż jest tym większa im ceny są wyższe)
Równowaga globalna - jest wtedy, gdy w jakimś kraju w pewnym okresie suma popytu zgłoszonego w tym okresie na wszystkie dobra równa jest sumie podaży dóbr w tym czasie zaoferowanych.
Równowaga idealna - panuje jeśli istnieją wszystkie możliwe równowagi cząstkowe: na rynkach wszystkich towarów, na każdym terytorium kraju i w każdym momencie badanego okresu.
Jeżeli zachodzi równowaga idealna zachodzić też będzie równowaga globalna.
Mechanizm powstawania nierównowagi podażowej (gospod. rynkowa)
Celem przedsiębiorcy w gospod. rynkowej jest max. zysku, czyli różnicy między kosztami a przychodami.
Zmiany kosztu krańcowego - Koszt krańcowy, czyli koszt wytwarzania każdej następnej jednostki produktu najpierw spada, a później rośnie. Prawidłowość ta wyznacza granice zwiększania produkcji przy nie zmienionych cenach i nie zmienionym majątku produkcyjnym.
Mechanizm powstawania nierównowagi popytowej.
Przedsiębiorca nie jest zainteresowany obniżeniem kosztów, zyskiem nie dysponuje, zainteresowany jest wytworzeniem planu. Wykonanie planu związane będzie ze zwiększeniem zapasów.
Im większe rezerwy tym większe korzyści, bo pewniejsze jest wykonanie planu