PATOMORFOLOGIA wykład 4 (30) (26 X 01)

KARDIOMIOPATIE

Choroby serca powstałe w wyniku pierwotnych zmian w myocardium.

Nie są rezultatem nadciśnienia, wrodzonych wad serca, wad zastawkowych, zmian w naczyniach wieńcowych lub chorobach pericardium.

Klasyfikacja (według częstości):

• rozstrzeniowe (ok. 90% przypadków)

• przerostowe

• restrykcyjne

• pierwotne - przyczyna nieznana

• wtórne - przyczyna znana lub związana z chorobami dotyczącymi innych układów

KARDIOMIOPATIA ROZSTRZENIOWA = ZASTOINOWA

hypertrophia myocardii (LK)

↓

upośledzenie skurczu

↓

poszerzenie LK

↓

poszerzenie LP

↓

nadciśnienie płucne

↓

hypertrophia myocardii (PK) → poszerzenie PK

↓

zastoinowa niewydolność krążenia (ZNK)

• mechanizm niewydolności mięśnia sercowego:

• upośledzenie kurczliwości (systolic dysfunction) → stopniowy przerost i poszerzenie wszystkich 4 jam serca

• przyczyny:

• idiopatyczna

• alkohol = bezpośredni efekt toksyczny alkoholu lub acetaldehydu

• okołoporodowe = w późnej ciąży lub do 5 miesięcy po porodzie (nadciśnienie? niedobory żywnościowe?)

• genetyczne

• myocarditis = Coxsackie wirus B, enterowirusy

• doxorubicyna (Adriamycin) = stosowana w raku jajnika, guzie Wilmsa, neuroblastomie (u dzieci)

• zmiany: wakuole, martwica włókien

• genetyka:

• rodzinna w 20-30% przypadków

• dziedziczenie autosomalne dominujące lub recesywne, lub sprzężone z chromosomem X

• zmiany genetyczne:

• delecje genów mitochondrialnych → nieprawidłowa fosforylacja oksydacyjna

• mutacje genów kodujących enzymy biorące udział w β-oksydacji kwasów tłuszczowych

• mutacje genu kodującego dystrofinę

• Xp21 (krótkie ramię), białko cytoszkieletu o ciężarze 472 kD

• funkcja: łączy cytoszkielet z błoną podstawną

• zmutowane w dystrophia muscularis Duchenne

• morfologia:

• makroskopowo:

• kardiomegalia (przerost i rozstrzeń wszystkich jam serca)

• waga serca do 900g

• mniejsza grubość ścian, serce wiotkie i kuliste

• zakrzepy przyścienne (bo zastój krwi)

• histologia:

• u 25% brak istotnych zmian

• 
  hypertrophia myocardii

• fibrosis: endocardii, myocardii zmiany niespecyficzne

• klinika:

• w każdym wieku (20-60 lat)

• powoli postępująca zastoinowa niewydolność krążenia

• zgon:

• 50% w ciągu 2 lat

• 75% w ciągu 5 lat

• z powodu ZNK, arytmii, zatorów

• wariant = arrythmogenic RV cardiomypoathy = arrythmogenic RV dysplasia

• rodzinne występowanie (14 chromosom)

• PK cienka bo przerosła tkanką tłuszczową i zwłókniała

• patogeneza nieznana

KARDIOMIOPATIA PRZEROSTOWA = idiopathic hypertrophic subaortic stenosis = hypertonic obstructive cardiomyopathy

Nieproporcjonalny przerost LK, częściej dotyczy przegrody międzykomorowej niż wolnej ściany LK z/bez upośledzenia odpływu z komory.

• mechanizm niewydolności mięśnia sercowego:

• upośledzenie rozkurczu (diastolic dysfunction)

• przyczyny:

• idiopatyczna

• genetyczne

• choroby spichrzeniowe

• noworodki matek chorych na cukrzycę

• genetyka:

• kardiomiopatia sporadyczna lub rodzinna (50% przypadków)

• dziedziczenie autosomalne dominujące

• mutacje w 1 z 4 genów kodujących białka sarkomerów (najczęściej łańcuch ciężki β-miozyny), rzadziej troponinę T, α-tropomiozynę, białko wiążące miozynę

• morfologia:

• makroskopowo:

• masywny przerost myocardium LK

• asymetryczny przerost przegrody międzykomorowej w części podaortalnej (banana-like shape)

• LK nie poszerzona!!!

• pogrubione endocardium

• pogrubienie przedniego płatka zastawki mitralnej

• histologia:

• przerost miocytów (15 μm → 40 μm)

• zaburzenia architektury:

• wiązek miocytów

• indywidualnych miocytów

• miofibryli w miocytach (myofiber disarray)

• klinika:

• prognoza:

• dobra (większość chorych) gdy mutacja 908 Leu-Val w łańcuchu ciężkim β-miozyny

• zła (mniejszość chorych) gdy mutacja 403 Arg-Glu

• migotanie przedsionków z tworzeniem zakrzepów → zatory

• endocarditis acuta

• ZNK

• arrythmia ventriculorum → nagła śmierć sercowa

KARDIOMIOPATIA RESTRYKCYJNA

• mechanizm niewydolności mięśnia sercowego:

• upośledzenie rozkurczu (diastolic dysfunction)

• przyczyny:

• idiopatyczna

• amyloidosis

• włóknienie wywołane napromieniowaniem

• hemochromatosis

• morfologia:

• makroskopowo:

• światło komór OK, światło przedsionków poszerzone

• myocardium i endocardium sztywne

• histologia:

• fibrosis (diffusa, focalis); obecność złogów żelaza

• warianty:

• Fibrosis endomyocardialis

• dzieci i młodzi dorośli w Afryce

• znaczne włóknienie subendocardialne i endocardialne → zakrzepy przyścienne

• Endomyocarditis Loeffleri

• fibrosis endomyocardii

• eozynofilia lub białaczka eozynofilowa

• eozynofil → major basic protein MBP → necrosis endocardii → thrombus → thrombus organisatus

• Fibroelastosis endocardii

• ogniskowe pogrubienie endocardium (cartilage-like fibrosis = włóknienie jak chrząstka)

• poniżej drugiego roku życia, związane z innymi wadami serca

---