SPORZĄDZAJĄCY STUDIUM
ZARZĄD MIASTA BĘDZIN
BIURO ROZWOJU MIASTA „KATOWICE”
Generalny projektant - mgr inż. arch. Elżbieta Joseph - Tomaszewska
mgr inż. arch. Krzysztof Cichocki
inż. Maria Grzegorzewska
mgr inż. Barbara Knapik
mgr inż. arch. Sylwia Pawlikowska - Musiewicz
mgr inż. arch. Magdalena Pilch
mgr inż. Ewa Rowecka
dr inż. Janina Szczepańska
dr Bogumił Szczupak
mgr inż. Henryk Turek
techn. Grażyna Wieczorek
Załącznik: Wnioski konserwatorskie i wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej
mgr Magdalena Łabuz
ZE STRONY URZĘDU MIASTA BĘDZIN
WSPÓŁPRACOWALI
Mgr inż. arch. Małgorzata Gawlik
Mgr inż. arch. Maria Krzemień
Mgr Mariola Zych
Mgr inż. Anna Zawadzka
SPIS TREŚCI
1. WPROWADZENIE
1.1. Podstawy formalno - prawne i tok opracowania
1.2. Zastosowania studium i zakres ustaleń
Synteza informacji o mieście w stanie istniejącym
1.3.1. Będzin w strukturze osadniczej regionu
1.3.2. Struktura przestrzenna i użytkowanie terenów
Problemy miasta
CELE ROZWOJU I STRATEGIA ICH REALIZACJI
2.1. Misja miasta
2.2. Podstawowe cele gospodarczego rozwoju miasta
Podstawowe cele przestrzennego rozwoju miasta
3. KIERUNKI ZAGOSPODAROWAN IA PRZESTRZENNEGO
3.1 Zasady zagospodarowania przestrzennego
Ogólne kierunki zagospodarowania przestrzennego
Struktura przestrzenna i funkcje obszarów
3.4 Struktura przyrodnicza
3.4.1. Ekologiczny system obszarów chronionych
3.4.1.1. Obszary objęte lub wskazane do objęcia ochroną prawną na podstawie przepisów
szczególnych
3.4.1.2. Lokalne wartości zasobów środowiska przyrodniczego wymagające ochrony
przepisami prawa miejscowego
Biologiczne i społeczne standardy terenów zainwestowanych
Rolnicza przestrzeń miasta (granica polno - leśna)
Bezpieczeństwo powodziowe
3.5 Środowisko kulturowe
3.6 Kierunki rozwoju zagospodarowania
3.6.1 Kierunki rozwoju wydzielonych terenów aktywności gospodarczej
3.6.2 Kierunki przekształceń i rozwoju zabudowy mieszkaniowo -
usługowej
Kierunki rozwoju zagospodarowania rekreacyjno -
sportowo - edukacyjnego
3.7 Kierunki rozwoju komunikacji
3.7.1. Sieć drogowo - uliczna
3.7.2. Komunikacja publiczna
3.7.3. Transport towarów
3.7.4. Parkingi
3.7.5. Ścieżki rowerowe
3.8. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej
3.8.1. Zaopatrzenie w wodę
3.8.2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
3.8.3 Zaopatrzenie w energię elektryczną
3.8.4 Zaopatrzenie w ciepło
3.8.5 Zaopatrzenie w gaz
Telekomunikacja
Gospodarka odpadami
4. POLITYKA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO
Zadania polityki przestrzennej
Obszary strategiczne
Strategiczne kierunki działań
5. INSTRUMENTY POLITYKI PRZESTRZENNEJ
5.1. Instrumenty prawno - administracyjne
5.2. Instrumenty ekonomiczne
Instrumenty organizacyjne
6. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
7. INWESTYCJE PUBLICZNE I PROPONOWANE DO UJĘCIA W PROGRAMACH
RZĄDOWYCH
7.1 Inwestycje publiczne i proponowane do ujęcia w programach rządowych z zakresu
komunikacji
Inwestycje publiczne z zakresu infrastruktury technicznej
Inwestycje publiczne z zakresu infrastruktury społecznej
8. PROPONOWANE PROGRAMY, PRACE BADAWCZE I PROJEKTOWE
ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE
ZAŁĄCZNIK: Wyciąg z opracowania konserwatorskiego
ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE
nr 1 - Kierunki zagospodarowania przestrzennego.
nr 2 -Uwarunkowania realizacji cel6w.
nr 3 - Plany miejscowe i inwestycje publiczne.
nr 4 - Infrastruktura techniczna - elektroenergetyka i telekomunikacja.
nr 5 - Infrastruktura techniczna. zaopatrzenie w wodę.
nr 6 - Infrastruktura techniczna. odprowadzanie ściek6w.
nr 7 - Infrastruktura techniczna. zaopatrzenie w ciepło, zaopatrzenie w.gaz.
WPROWADZENIE
1.1. Podstawy formalno - prawne i tok opracowania
Obowiązek sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego wynika z art. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz.U. 15/99 z dnia 25 lutego 1999 r.). Studium sporządza się w celu określenia polityki przestrzennej gminy w oparciu o stosowną uchwałę rady gminy.
Politykę przestrzenną gminy określa się w celu ustalenia sposobów realizacji zadań własnych gminy oraz zadań ponad lokalnych na jej obszarze w zakresie dotyczącym zagospodarowania przestrzennego.
Prace nad "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" prowadzone są w oparciu o:
Uchwałę Rady Miejskiej w Będzinie Nr XXXII/248/97 z dnia 5 maja 1997r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego"
Umowę nr RR/3/98 zawartą pomiędzy Gminą Będzin, a Biurem Rozwoju Miasta "Katowice" zawartą w dniu 5 października 1998r.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do w/w umowy prace nad Studium dzielą się na następujące etapy:
Etap "0" - Prace wstępne
Etap "1" - Diagnoza sytuacji miasta - rozpoznanie zewnętrznych ,i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju
Etap "2" - Kierunki zagospodarowania przestrzennego
Etap "3" - Ustalenia studium
Opiniowanie i weryfikacja rozwiązań
Etapy opracowania kończą "Raporty" przedstawiające wyniki prac. Przedmiotem Raportu "1" (grudzień 1998) była diagnoza zewnętrznej i wewnętrznej sytuacji miasta oraz uwarunkowania rozwoju wynikające ze stanu:
- regulacji prawnych
- sytuacji gospodarczej
- sytuacji społeczno - demograficznej
- zagospodarowania miasta i zachodzących procesów w tym zakresie
- środowiska przyrodniczego
- wartości krajobrazu
- systemu transportu
- urządzeń infrastruktury technicznej.
Wyniki prac tego etapu przedstawiono Komisji Rozwoju Rady Miejskiej w Będzinie w dniu 22 kwietnia 1999r.
W ramach prac nad "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" wykonane zostały dodatkowe badania i opracowania:
1. Opinie mieszkańców Będzina o stanie, potrzebach i perspektywach miasta: A. Bartoszek, Leszek A. Gruszczyński - Pracownia Badań Społecznych, Katowice, grudzień 1998 r.
2. Pomiary natężenia ruchu kołowego na obszarze miasta Będzin, listopad 1998 r. wykonane przez mgr inż. A.Adamczyka i mgr inż. H. Turka z Agencji Inżynierskiej "PROSYSTEM" Sp. z o.o.
3. Studium uwarunkowań konserwatorskich. Wytyczne konserwatorskie wraz z wyznaczeniem stref ochrony konserwatorskiej dla miasta Będzina: mgr Magdalena Łabuz, arch. Stanisław Łabuz, Katowice maj 1999 r.
Ponadto, dla potrzeb studium i miasta, w ramach odrębnego zlecenia wykonane zostało opracowanie dotyczące zagrożeń powodziowych przez Hydroprojekt "Warszawa" sp. z o. 0. Oddział Sosnowiec; mgr inż. Edward Sołtysik, Sosnowiec wrzesień 1999 r .
Prace etapu "2" prowadzono dwutorowo:
w ramach "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" w zakresie standardowej problematyki,
w ramach budowania "Strategii Rozwoju Miasta Będzina" metodą warsztatową.
Na Raport "2" (kwiecień 1999 r.) składają się:
wskazania dotyczące rozwoju miasta zawarte w regionalnych oraz ponadlokalnych strategiach i programach
zamierzenia i programy lokalne oraz wskazania wynikające z odpowiedzi na zawiadomienia o przystąpieniu do prac nad "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina"
synteza problemów miasta
hipotezy i prognozy rozwojowe
cele rozwoju miasta i uwarunkowania ich realizacji
propozycje kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta.
Podstawę opracowania "Strategii Rozwoju Miasta Będzina" stanowiły Uchwały:
Rady Miejskiej w Będzinie z dn. 28.12.1998r. w sprawie podjęcia działań dla opracowania projektu programu gospodarczego "Strategia Rozwoju Miasta Będzina" (Nr IV/38/98),
Zarządu Miasta Będzina z dn. 1.03.1998r. w sprawie powołania komisji uczestniczącej w tworzeniu programu gospodarczego "Strategia Rozwoju Miasta Będzina".
Dwudziestoczteroosobowa Rada Liderów składała się z przedstawicieli władz miasta (Rady i Zarządu) oraz powiatu, dyrektorów i prezesów kluczowych zakładów przemysłowych, przedsiębiorstw i innych ważących instytucji z terenu miasta. Współuczestnictwo w pracy Rady Liderów (marzec - kwiecień 1999r .) autorów "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" zapewniało spójność współzależnych dokumentów tworzących ostatecznie dopełniającą się całość wizji rozwoju miasta w sferze gospodarczej i przestrzennej .
"Strategia Rozwoju Miasta Będzina" wraz z propozycjami kierunków
zagospodarowania przestrzennego zawartymi w Raporcie "2" były m. in. przedmiotem:
posiedzenia Zarządu Miasta 8 czerwca 1 999 r .,
Konsultacji społecznej ze środowiskami biznesu, edukacji, kultury, sportu i turystyki w dniu 16 czerwca 1999 r.,
Komisji Rozwoju Rady Miejskiej w dniu 17 czerwca 1999 r .
"Strategię Rozwoju Miasta Będzina" uchwalono na sesji Rady Miejskiej w dniu 28 czerwca 1999 r. (Uchwała Nr XII/109/99). Od tego momentu stała się ona podstawowym dokumentem dla precyzowania polityki przestrzennej w trzecim etapie prac nad "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" tj. w niniejszym projekcie ustaleń studium, które po przeprowadzeniu obowiązującego trybu opiniowania i wprowadzeniu zgłoszonych zmian, wraz z załącznikami graficznymi, staną się przedmiotem uchwały Rady Miejskiej.
Pierwsze z cyklu takich spotkań miało już miejsce 31 sierpnia 1999 r. (konsultacja z udziałem władz powiatu i miasta, oraz środowiska biznesu). Następna będą się odbywać we wrześniu br.
1.2. Zastosowania studium i zakres ustaleń
Studium, z mocy obowiązującej jeszcze ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym, jest jedynym dokumentem planistycznym sporządzonym dla całej gminy, zawierającym:
diagnozę aktualnej sytuacji i uwarunkowania rozwoju gminy,
kierunki rozwoju przestrzennego wraz z zasadami polityki przestrzennej spójne z obowiązującą "Strategią rozwoju miasta Będzina".
Ustalenia studium uchwalone przez Radę Miejską nie stanowią prawa miejscowego (aczkolwiek zakłada się w nowelizacji ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym "przekwalifikowanie" studium na "plan rozwoju" pod warunkiem spełnienia wymogów formalno - prawnych odpowiednich dla miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, w tym wykonanie prognozy skutków wpływu ustaleń planu na środowisko przyrodnicze), lecz są dokumentem aktu kierownictwa wewnętrznego zobowiązującego władze samorządowe do realizowania określonej polityki przestrzennej. Oznacza to, m. in., że w oparciu o studium można odmówić ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu o ile zamierzona inwestycja, bądź zmiana formy użytkowania terenów, czy prognozowane skutki oddziaływania na środowisko byłyby sprzeczne z zasadami rozwoju miasta uchwalonymi w studium.
Ponadto studium to kompedium wiedzy na temat środowiska miasta, jego
społeczności, gospodarki, walorów kulturowych, wyposażenia w urządzenia infrastruktury i innych dziedzin, mogące służyć m. in. promocji miasta.
Studium stanowi podstawę merytoryczną dla:
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania na terenach nie objętych planami miejscowymi,
formułowania gminnych programów rozwojowych w różnych dziedzinach,
określenia budżetowych zadań inwestycyjnych gminy.
Zawarta w ustaleniach studium polityka przestrzenna wskazuje kierunki działań skutkujących w przestrzeni miasta, a określanych decyzjami Rady Miejskiej i
Zarządu Miasta, zgodnych z zasadami:
zrównoważonego rozwoju miasta,
nadrzędności interesu publicznego mieszkańców miasta nad indywidualnymi interesami osób fizycznych i prawnych,
efektywności realizacji zadań publicznych,
kształtowania harmonijnego krajobrazu.
Na ustalenia studium składają się:
cele rozwoju miasta (określone w oparciu o rozpoznane wcześniej
uwarunkowania i problemy rozwojowe, zawarte w "Strategii rozwoju miasta Będzina" i rozwinięte w ujęciu przestrzennym),
kierunki zagospodarowania przestrzennego,
instrumenty polityki przestrzennej, a w tym: miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, inwestycje publiczne i programy rozwojowe.
Zakres ustaleń studium odpowiada określonemu wart. 6 pkt. 5 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym.
1.3. Synteza informacji o mieście w stanie istniejącym
Będzin w strukturze osadniczej regionu
Będzin od 1 stycznia 1999 roku ponownie stał się stolicą i ośrodkiem powiatu będzińskiego w skład którego wchodzą:
miasta: Będzin, Czeladź i Wojkowice
miasto i gmina: Siewierz
gminy: Bobrowniki, Mierzęcice i Psary.
Będzin bezpośrednio graniczy z ośrodkami miejskimi: Dąbrową Górniczą, Sosnowcem, Czeladzią, Siemianowicami, Wojkowicami oraz z gminą Psary.
Miasto jest tradycyjnym ośrodkiem handlowo - usługowym obsługującym Ziemię Będzińską. Z uwagi na unikalną wartość historyczną średniowiecznego układu urbanistycznego oraz zabytków architektury a także - walory fizjonomiczne krajobrazu, stanowi (niewykorzystaną) atrakcję turystyczno - krajoznawczą na skalę regionu.
Powiązania Będzina z otoczeniem mają charakter funkcjonalny (związki
administracyjne i nieformalne związane z miejscami pracy, usługami publicznymi i komercyjnymi) oraz sieciowy.
Przez Będzin przebiega magistralna linia kolejowa EC 65 oraz drogi krajowe: DK 1 o randze międzynarodowej na osi północ - południe, DK 4 - główna droga
równoleżnikowa aglomeracji górnośląskiej, DK 913 łącząca DK 1 z lotniskiem w Pyrzowicach. Drogi krajowe i wojewódzkie łączą miasto z wszystkimi jednostkami w jego otoczeniu.
Ujęcia wody pitnej w Będzinie i urządzenia zaopatrzenia w wodę pitną służą także mieszkańcom Czeladzi, Siemianowic i Bytomia. Elektrownia „Łagisza” zasila KRAJOWY System Elektroenergetyczny, podobnie elektrociepłownia „Będzin”, która zasila też regionalny system elektroenergetyczny oraz system ciepłowniczy obsługujący śródmieście Będzina i dzielnice mieszkaniowe Dąbrowy Górniczej, Sosnowca i Czeladzi. Odpady komunalne wywożone z Będzina na wysypisko w Siemianowicach.
Innego typu powiązania tworzą:
System przyrodniczy wymagający rewitalizacji i zachowania lub odtworzenia wartości i ciągłości przestrzennej zwłaszcza w ciągach dolin rzecznych, bez względu na istniejące granice administracyjne
wspólne z "sąsiadami" problemy, np. zagospodarowanie obszarów stykowych i problemy gospodarcze.
W aktualnie rozprowadzonych "Założeniach strategii rozwoju województwa
śląskiego" (lipiec 1999 r.) zaproponowano strukturę w której wyróżnia się:
aglomerację górnośląską (a w niej - katowicki zespół metropolitalny),złożone wyłącznie z miast - powiatów grodzkich,
pięć "subregionów" złożonych z powiatów ziemskich.
W takim układzie Będzin, Czeladź i Wojkowice znalazły się poza aglomeracją
górnośląską co może mieć niekorzystnie konsekwencje dla ich rozwoju (inny
rozkład środków na restrukturyzację funkcjonalną i przestrzenną miast uzależnioną
od "pozaaglomeracyjnych" potrzeb powiatu).
1.3.2. Struktura przestrzenna i użytkowanie terenów
Będzin o powierzchni 3714 ha zamieszkuje ok. 60.900 osób (gęstość zaludnienia - 1639 M/km2).
W strukturze przestrzennej miasta wyodrębnia się jednostki związane z
osadnictwem z odległej przeszłości (śródmieście, Grodziec, Łagisza z późniejszymi przysiółkami), z osadnictwem doby industrialnej (Warpie, Ksawera, po części Małobądz), i z osadnictwem powojennym (osiedla Syberka, Zamkowe w Gzichowie - dawnym ośrodku wielkotowarowej gospodarki rolniczej).
Taki też układ strukturalny uwzględniający tradycyjne podziały i przynależności gruntów, przyjmowany jest w dotychczasowych opracowaniach planistycznych co odwzorowuje tabela nr 2.
Najwyższym stopniem zainwestowania charakteryzują się Syberka (97,0 % terenów), Śródmieście (87,0 %), Małobądz (73,5 %). Najwięcej terenów
niezainwestowanych, głównie rolnych, ma Grodziec - 72,1 % i Gzichów - 63,0 % (z terenami leśnymi). W skali miasta, aż 33,4 % terenów wytwórczych
(przemysłowych) znajduje się w Łagiszy, 20,7% w Grodźcu. Również w Łagiszy jest zlokalizowana większość obiektów obsługi technicznej i usług komunalnych 51,9 %, w Małobądzu - 32,8% (przy tylko 7,6% udziale dzielnicy w obszarze miasta).
Ogólnie miasto charakteryzuje się dominacją terenów zurbanizowanych i rolnych, które w dużym stopniu pozostają nie uprawiane. Elementem ważącym na funkcjonowaniu miasta są magistralne ciągi komunikacyjne. Należą tutaj:
magistrala kolejowa EC 65 zdecydowanie odcinająca Warpie od Śródmieścia,
piaskowa linia kolejowa odcinająca od miasta Łagiszę i Grodziec,
droga krajowa nr 1 także odcinająca Grodziec od śródmieścia.
Innego typu "barierami" są doliny rzek: Czarnej Przemszy i Pogorii. Równocześnie doliny rzek i cieków wyznaczają przyrodnicze osie miasta wokół których winny się rozwijać funkcje rekreacyjne.
Historycznemu procesowi rozwoju przestrzennego miasta odpowiada struktura zabudowy. Najstarsza, o najniższych walorach użytkowych (zużycie techniczne, substandardy wyposażenia) a równocześnie - o wysokich walorach kulturowych obejmuje śródmieście i wszystkie dawne kolonie robotnicze (Warpie, Koszelew, Grodziec). "Blokowiska" powojenne to osiedla na Ksawerze, Syberce i w Grodźcu. O nieco lepszym standardzie jest zabudowa wielorodzinna na osiedlach nowych: Warpie Wschód i Zamkowe. Także powojenną zabudowę jednorodzinną cechują lepsze standardy wyposażenia i stan techniczny. Jednak istotnym jest jeszcze udział substandardowej zabudowy z pierwszej połowy XX wieku kwalifikującej się do wymiany (np. stare Warpie).
Również zabudowa przemysłowa, o różnym stopniu przeobrażeń i modernizacji, nie dodaje miastu urody, chociaż np. obiekty byłej cementowni Grodziec są wysokiej klasy zabytkami architektury przemysłowej. W pejzażu miasta uwidacznia się niedobór środków na renowację terenów i obiektów.
Problemy miasta
Z pozycji przestrzennych aspektów rozwoju miasta kluczowymi problemami są:
- degradacja przestrzenna, funkcjonalna i społeczna śródmieścia. Skutkuje to:
fizycznym ubytkiem substancji materialnej o walorach kulturowych, tradycji i tożsamości miejsca (ruinacja obiektów)
obniżaniem rangi śródmieścia (a tym samym miasta) jako ośrodka turystyki regionalnej oraz subregionalnego i powiatowego ośrodka obsługi
brakiem poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i użytkowników
- degradacja techniczna i społeczna starych zasobów zabudowy, również
zabudowy o walorach kulturowych (dawne osiedla robotnicze)
- brak przygotowanych terenów pod inwestycje (zwłaszcza gospodarcze) tzn.
obszarów dostępnych komunikacyjnie i wyposażonych w media
- niedostatek terenów służących wypoczynkowi i rekreacji (zarówno towarzyszących zabudowie mieszkaniowej jak i ogólnomiejskich).
W śródmieściu (także i w innych dzielnicach) istotą problemu są nieuregulowane
stosunki własnościowe i niedorozwój obsługi inżynieryjnej (wodociągi, kanalizacja,
ciepłownictwo), oraz ruch tranzytowy na DK 4.
We wschodniej części miasta (Warpie, Ksawera) - chaos przestrzenny i
funkcjonalny, niski poziom obsługi mieszkańców.
Na Syberce głównym problemem jest dekapitalizacja techniczna "blokowisk" i regresywna struktura zaludnienia.
W Gzichowie problemem jest utrzymanie terenów otwartych doliny rzeki Czarnej Przemszy a także walorów przyrodniczych i kulturowych Lasu Grodzieckiego oraz zespołu pałacowo - parkowego.
W przemysłowej części starego Będzina problem stanowi restrukturyzacja technologiczna i rewitalizacja obszaru.
W Łagiszy istotą problemów jest współistnienie terenów przemysłowych z zabudową mieszkaniową i terenami o walorach przyrodniczych.
Grodziec charakteryzuje wielość problemów o zasadniczym znaczeniu dla rozwoju dzielnicy i całego miasta:
- brak koncepcji zagospodarowania terenów poprzemysłowych,
- upadek funkcji rolniczej i wybiórcza presja inwestorów na wolne tereny wzdłuż DK 1,
- brak koncepcji wykorzystania terenów porolnych w rejonie Góry św. Doroty,
- brak systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków,
- degradacja zabudowy o walorach kulturowych (kolonie robotnicze) i
"blokowisk".
BĘDZIN - Powierzchnia terenu w jednostkach strukturalnych w ha* tabela nr 1 |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Użytkowanie terenu |
Miasto ogółem Ha=100 % |
Śródmieście |
Gzichów |
Syberka |
Małobądz |
Warpie |
Ksawera |
Łagisza |
Grodziec |
|||||||||||
|
|
|
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
|||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
|||
1 |
zabudowa mieszkaniowa z tow. usługami |
592,2 15,9 |
45,9 |
7,7 |
99,7 |
16,8 |
52,4 |
8,8 |
50,6 |
8,5 |
52,2 |
8,8 |
49,8 |
8,4 |
99,6 |
16,8 |
142,0 |
24,0 |
|||
2 |
usługi publiczne |
81,4 2,2 |
30,0 |
36,8 |
5,7 |
7,0 |
10,5 |
12,9 |
1,6 |
1,9 |
6,3 |
7,7 |
4,7 |
5,8 |
7,4 |
9,0 |
15,2 |
18,7 |
|||
3 |
usługi komercyjne |
13,3 0,3 |
2,1 |
15,8 |
2,7 |
20,3 |
4,0 |
30, |
- |
- |
0,8 |
6,0 |
2,8 |
21,0 |
- |
- |
0,9 |
6,7 |
|||
4 |
wytwórczość |
222,6 6,0 |
2,1 |
0,9 |
17,5 |
7,9 |
0,7 |
0,3 |
19,4 |
8,7 |
42,3 |
19,0 |
20,2 |
9,1 |
74,4 |
33,4 |
46,0 |
20,7 |
|||
5 |
obsługa techn. i usługi komunalne |
154,3 4,3 |
5,3 |
3,4 |
2,0 |
1,3 |
1,0 |
0,6 |
50,6 |
32,8 |
1,5 |
0,9 |
11,2 |
7,2 |
80,1 |
51,9 |
2,6 |
1,7 |
|||
6 |
komunikacja |
377,5 10,2 |
32,1 |
8,5 |
67,4 |
17,8 |
16,3 |
4,3 |
44,3 |
11,7 |
37,3 |
9,9 |
12,2 |
3,2 |
82,7 |
21,9 |
85,2 |
22,5 |
|||
7 |
tereny rolne |
1388,0 37,4 |
12,3 |
0,9 |
100,4 |
7,2 |
- |
- |
45,8 |
3,3 |
98,3 |
7,1 |
36,8 |
2,6 |
273,6 |
19,7 |
820,8 |
59,1 |
|||
8 |
tereny zieleni |
836,6 22,5 |
15,0 |
1,8 |
267,3 |
31,9 |
20,1 |
2,4 |
78,4 |
9,4 |
44,3 |
5,3 |
30,7 |
3,7 |
231,8 |
27,7 |
149,0 |
17,8 |
|||
9 |
wody otwarte |
42,1 1,1 |
8,2 |
19,5 |
- |
- |
- |
- |
4,4 |
10,4 |
- |
- |
3,9 |
9,3 |
13,4 |
31,8 |
12,2 |
28,9 |
|||
|
razem: |
3708,0 100,0 |
153,0 100,0 |
4,1 |
562,7 100,0 |
15,2 |
105,5 100,0 |
2,8 |
295,1 100,0 |
5,8 |
283,0 100,0 |
7,6 |
172,3 100,0 |
4,6 |
863,0 100,0 |
23,3 |
1273,9 100,0 |
34,3 |
|||
|
w tym tereny - zainwestowane |
1623,8 43,8 |
133,1 87,0 |
8,2 |
208,6 37,0 |
12,8 |
102,4 97,5 |
6,3 |
217,0 73,5 |
13,3 |
145,5 51,4 |
9,0 |
111,0 64,9 |
6,9 |
350,0 40,5 |
21,5 |
355,3 27,9 |
21,9 |
|||
|
- niezainwestowane |
2084,2 56,2 |
19,9 13,0 |
0,9 |
354,1 63,0 |
17,0 |
2,6 2,5 |
0,1 |
78,1 26,5 |
3,7 |
137,5 48,6 |
6,6 |
60,4 35,1 |
3,0 |
513,0 59,5 |
24,6 |
918,6 72,1 |
44,1 |
|||
* wg bilansu urb 354,163,0 anistycznego na stan w roku 1998 |
|||||||||||||||||||||
2. CELE ROZWOJU I STRA TEGIA ICH REALIZACJI
Misja miasta
(Wg "Strategii Rozwoju Miasta Będzina" uchwalonej w dniu 28 czerwca 1999 r.)
Wykorzystując w pełni możliwości stworzone przez spuściznę historyczną, tradycje handlowe, walory krajobrazowe i zgromadzony potencjał gospodarczy, zintegrowana społeczność lokalna aktywnie przekształca Będzin w wysoce atrakcyjne miejsce zamieszkania, ~ także silne centrum logistyczne północno . wschodniej części Katowickiego Zespołu Metropolitalnego oraz promieniujący na ca~ region ośrodek kultury i turystyki.
2.2. Podstawowe cele gospodarczego rozwoju miasta
Wg "Strategii Rozwoju Miasta Będzina" podstawowe cele gospodarczego rozwoju
miasta wyrażają się konkretnymi wskaźnikami odniesionymi do strategicznych "jednostek rozwoju ekonomicznego" miasta. I tak:
Cele w zakresie dziedzictwa kulturowego to:
Wzrost udziału osób w sferze usług, w tym usług dla obsługi ruchu turystycznego, do 60% ogółu zatrudnionych w mieście w horyzoncie 2006
Wzrost udziału nakładów inwestycyjnych miasta przeznaczonych na rewitalizację dziedzictwa kulturowego i jego gospodarcze wykorzystanie do poziomu 28% całości nakładów inwestycyjnych miasta w horyzoncie 2006
Cele w zakresie przedsiębiorczości:
Wzrost liczby przedsiębiorstw inwestycyjnych w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw do poziomu 80% przeciętnej liczby przedsiębiorstw innowacyjnych ośrodków miejskich Katowickiego Zespołu Metropolitalnego w horyzoncie 2006
Zwiększenie udziału małych i średnich przedsiębiorstw w działalności produkcyjnej o 30% w stosunku do 1998 w horyzoncie 2006
Zwiększenie udziału małych i średnich przedsiębiorstw w działalności usługowej o 40% w stosunku do 1998 w horyzoncie 2006
Wzrost zatrudnienia w sektorze prywatnym do poziomu 95%zatrudnionych ogółem w horyzoncie 2002
Cele w zakresie zatrudnienia:
Ograniczenie bezrobocia do poziomu 85% przeciętnej stopy bezrobocia w Katowickim Zespole Metropolitalnym w horyzoncie 2006
Zahamowanie spadku liczby miejsc pracy w mieście i otworzenie miejsc pracy utraconych wskutek restrukturyzacji tradycyjnych sektorów gospodarczych poprzez wzrost sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz osiągnięcie w horyzoncie 2002 wskaźnika MŚP na 1000 mieszkańców kształtującego się na poziomie 80 przedsiębiorstw w grupie zatrudnienia do 5 pracowników i 10 przedsiębiorstw w grupie zatrudniającej 6 - 100 osób
Wzrost udziału osób z wyższym wykształceniem w liczbie mieszkańców ogółem do poziomu równego średniej krajowej w horyzoncie 2006
Cele dotyczące infrastruktury:
Objęcie kanalizacją zorganizowaną wszystkich budynków mieszkalnych w horyzoncie 2006
Wzrost liczby miejsc parkingowych do 75% przeciętnej w Katowickim Zespole Metropolitalnym w horyzoncie 2006
Podstawowe cele przestrzennego rozwoju miasta
Cele przestrzennego rozwoju miasta nawiązują do celów rozwoju gospodarczego oraz strategicznych kierunków i przedsięwzięć rozwojowych określonych w "Strategii Rozwoju Miasta Będzina".
Podstawowym celem strategicznym jest:
Podniesienie atrakcyjności miasta do poziomu regionalnego ośrodka obsługi mieszkańców i biznesu Ziemi Będzińskiej oraz godnego miejsca zamieszkania.
Cele operacyjne to:
rewitalizacja dziedzictwa kulturowego i adaptacja dla współczesnych potrzeb
wzbogacenie programu usług publicznych i biznesu w śródmieściu
poprawa stanu środowiska i ukształtowania ekologicznego systemu terenów chronionych
utrzymanie i zwiększenie walorów widokowych krajobrazu miasta
atrakcyjne zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjno - sportowe terenów w rejonie góry Dorotka i w dolinie rzeki Czarnej Przemszy
utworzenie regionalnego centrum kultury żydowskiej.
Uwarunkowaniami dla osiągnięcia powyższych celów są:
uporządkowanie gospodarki gruntami i nieruchomościami
opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów rozwojowych i przekształcanych
przygotowanie ofertowych terenów pod inwestycje (o uregulowanym stanie prawnym, dostępnych komunikacyjnie i uzbrojonych)
intensywna promocja miasta dla przyciągnięcia inwestorów
wzrost sił inwestycyjnych samorządu lokalnego umożliwiający realizację przedsięwzięć publicznych z zakresu usług publicznych
konsekwentna realizacja polityki przestrzennej ukierunkowanej na osiągnięcie celu (uniemożliwienie dalszego rozpraszania zabudowy a tym samym obniżania walorów użytkowych i fizjonomicznych terenów)
likwidacja zagrożeń środowiska "u źródła" (emisji zanieczyszczeń do powietrza, wód i gruntów)
wprowadzenie prawnych form ochrony przyrody
zalesienia i komponowane zadrzewienia terenów systemu ekologicznego miasta.
W systemie przyrodniczym przyjęcie zasady zrównoważonego rozwoju oznacza konieczność uznania za strategiczny cel rozwoju Będzina:
- odzyskanie równowagi ekologicznej w stopniu zapewniającym trwałość proces6w przyrodniczych i biologiczne warunki życia mieszkańc6w, przy równoczesnym zaspokojeniu potrzeb rozwoju gospodarczego i społecznego miasta. Wymaga to realizacji celów operacyjnych w tym:
1/. - poprawa stanu środowiska zgodnie z polityką ekologiczną Państwa i Wieloletnim Programem Ochrony i Kształtowania Środowiska w województwie katowickim; co oznacza (zadania):
zachowanie bioróżnorodności świata roślin i zwierząt oraz możliwości odtwarzania się odnawialnych zasobów przyrody poprzez:
prawną ochronę cennych zasobów przyrody,
zapewnienie powiązań przyrodniczych dla migracji gatunków i biogenów, szczególnie na tereny zdegradowane,
zwiększenie lesistości i utrzymanie wysokiej aktywności biologicznej istniejącego kompleksu leśnego Lasu Grodzieckiego,
utrzymanie i wzbogacenie biologicznego (łąki) zagospodarowania dolin rzeki Czarnej Przemszy i jej dopływów
zapewnienie dostępu:
do wody pitnej właściwej jakości poprzez przestrzeganie zakazów i nakazów obowiązujących w strefie ochronnej ujęcia "Przełajka" oraz w projektowanej strefie ochronnej ujęcia "Będzin",
do zdrowej żywności poprzez wyeliminowanie upraw konsumpcyjnych na terenach rolnych skażonych ponadnormatywnie metalami ciężkimi.
- ograniczenie możliwości wystąpienia nadzwyczajnych zagrożeń środowiska poprzez:
wprowadzenie organizacji ruchu minimalizującej przewozy niebezpieczne przez miasto,
wprowadzenie informacji wizualnej (znaki) o szczególnej wrażliwości terenu na zagrożenie,
ograniczenie lub wykluczenie z zabudowy terenów zagrożonych awarią zapory w Przeczycach i na terenach zalewowych Czarnej Przemszy oraz rzeki Brynicy ( patrz ustalenia w pkt 3.4.4. ),
wykształcenie miejskiego systemu ostrzegania.
W zakresie komunikacji celem strategicznym jest sprawny system komunikacyjny.
Głównym uwarunkowaniem harmonijnego rozwoju funkcji komunikacyjnych Będzina jest uzależnienie potrzeb inwestycyjnych od środków finansowych nie będących w gestii miasta (inwestycje na ciągach dróg krajowych). Będzie to wymagało starannie przygotowanych wystąpień o środki z funduszy centralnych oraz pewnego udziału miasta w pracach przygotowawczych do tych inwestycji .
Odrębny problem stanowi przekonanie potencjalnych inwestorów w strefach rozwojowych (Park Rolno - Przemysłowy, Kampus Uniwersytecki i obiekty sąsiadujące) do partycypowania w nakładach na często odległą - od konkretnej lokalizacji inwestycji - sieć drogową. Wymaga to stworzenia odpowiednich przepisów prawa lokalnego i konsekwentnego ich przestrzegania w negocjacjach z potencjalnymi nabywcami i dzierżawcami terenów aktywizacji.
Na cel: sprawne systemy infrastruktury technicznej składają się:
- w zakresie zaopatrzenia w wodę:
sukcesywna realizacja zadań gwarantujących stałą dostawę jakościowo dobrej wody.
- Osiągnięcie celu warunkowane jest:
budową nowego zbiornika retencyjnego w obszarze ujęcia wody "Małobądz" o pojemności 10 - 20 tyś. m3. Wielkość zbiornika powinno rozstrzygnąć "Studium sieci wodociągowej"
budową zbiornika wieżowego w rejonie góry Dorotka dla dzielnicy Grodziec, w oparciu o ujęcie wody Grodziec
budową stacji uzdatniania wody dla ujęcia wodociągowego Małobądz
budową stacji uzdatniania wody dla ujęcia Rozkówka.
- w zakresie odprowadzania ścieków:
dążenie do objęcia siecią kanalizacyjną wszystkich terenów mieszkaniowych i usługowych,
poprawa stanu technicznego, modernizacja i przystosowanie do przyszłych potrzeb systemu kanalizacyjnego.
Realizacja tych celów uwarunkowana jest:
budową oczyszczalni ścieków wraz z systemem kanalizacyjnym dla dzielnicy Grodziec (planuje się wspólną oczyszczalnię dla Wojkowic i Grodźca, zlokalizowaną w Wojkowicach i już realizowaną),
budową pompowni "Krasickiego", "Mrowce" i "Modrzewiowa" wraz z niezbędnymi kanałami,
modernizacją wszystkich istniejących pompowni ścieków w zlewni oczyszczalni "Będzin",
rozbudową sieci na obszarach dotychczas nie skanalizowanych,
przebudową sieci w złym stanie technicznym.
- W zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną głównym celem jest dostarczenie energii elektrycznej do wszystkich odbiorców a także poprawne funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego, podniesienie niezawodności jego działania a także stworzenie podstaw do rozwoju perspektywicznego w ramach potrzeb rozwojowych miasta. Dla osiągnięcia tych zamierzeń konieczne są:
rozbudowa układu sieci średnich napięć o nowe stacje transformatorowe i linie zasilające prowadzona w parametrach 20 kV
modernizacja i przebudowa części istniejącego systemu sieci średnich i niskich napięć
przebudowa napowietrznych linii niskich napięć na linie kablowe, szczególnie na terenach starej zabudowy mieszkaniowej centrum miasta
docelowo ujednolicenie średniego napięcia sieci na wartość 20 kV.
- W zakresie zaopatrzenia w ciepło celem jest zwiększenie zasięgu obsługi (likwidacja kotłowni lokalnych i ogrzewania piecowego). Uwarunkowania mają charakter ekonomiczny (koszty eksploatacji różnych nośników energii cieplnej),
- W zakresie telekomunikacji celem jest zapewnienie obsługi telekomunikacyjnej wszystkim chętnym oraz osiągnięcie wysokiego standardu świadczonych usług i niezawodności działania systemu.
Dla osiągnięcia tych zamierzeń konieczny jest:
przyrost nowych numerów abonenckich poprzez budowę nowych central telefonicznych bądź wymianę istniejących na centrale o większej pojemności a także znaczną rozbudowę i modernizację istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej przez Telekomunikację Polską S.A.
dalsza rozbudowa systemu telekomunikacyjnego o nowe urządzenia teletechniczne, jednostki wyniesione, oraz linie magistralne i abonenckie w oparciu o własną, istniejącą centralę telefoniczną Syberka przez Netię Telekom Silesia.
3. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Zasady zagospodarowania przestrzennego
Jako obowiązujące przyjmuje się następujące zasady zagospodarowania przestrzennego;
- porządkowanie stanów prawnych gruntów i obiektów oraz powiększanie majątku komunalnego na rzecz kształtowania przestrzeni publicznej,
- koncentracji przestrzennej zabudowy dla minimalizacji kosztów inwestycji infrastrukturalnych i kosztów ich funkcjonowania,
- koncentracji przestrzennej lokalizacji przedsięwzięć publicznych,
- kontynuacji działalności gospodarczej na terenach likwidowanych
przedsiębiorstw ,
- wspierania aktywności przedsiębiorstw rodzinnych powstających na bazie majątku osiedleńczego tychże rodzin,
- ochrony terenów otwartych.
1. Zasada porządkowania stanów prawnych gruntów i obiektów oraz powiększania majątku komunalnego.
Konkurencyjność miasta wobec sąsiadów dla inwestorów zewnętrznych zależeć będzie od dysponowania zasobami scalonymi obszarów wyposażonych w urządzenia infrastrukturalne stanowiące oferty lokalizacyjne dla wspólnego inwestowania.
Do instrumentów realizacyjnych zasady należy zaliczyć;
- utworzenie miejskiego rejestru gruntów pod budownictwo mieszkaniowe,
- komercyjny obrót lokalizacjami pod działalność gospodarczą,
- rozbudowę układu drogowego (warunek dostępności komunikacyjnej terenów aktywności gospodarczej),
- rewitalizację i wzbogacenie programowe śródmieścia,
- utworzenie instytucji skarbu gminnego (komunalnego) działającej zgodnie z zasadami konkurencji dla pobudzenia rynku nieruchomości.
2. Zasada koncentracji przestrzennej zabudowy dla minimalizacji kosztów inwestycji infrastrukturalnych i kosztów ich funkcjonowania.
Minimalizacja kosztów budownictwa mieszkaniowego, w tym kosztów jego funkcjonowania nakazuje ograniczenie swobody dowolnej lokalizacji budownictwa mieszkaniowego, form zabudowy oraz ich wyposażenia w infrastrukturę .
Podstawowymi instrumentami tej zasady winny być:
obszary objęte planami miejscowymi,
renta planistyczna,
opłata adiacencka.
3. Zasada koncentracji przestrzennej lokalizacji przedsięwzięć publicznych. Ograniczony dostęp do środków finansowych oraz niskie możliwości zadłużenia gminy wskazują na konieczność kreacji przestrzeni publicznych mogących przyciągać inwestorów prywatnych dla pobudzenia środowiska przedsiębiorczości, zwłaszcza w śródmieściu.
Przestrzenie publiczne ukierunkowane na przyciąganie podmiotów tworzących środowisko przedsiębiorczości winny stwarzać sposobność dla lokalizacji:
usług pośrednictwa finansowego,
obsługi nieruchomości (wynajem),
edukacji, w tym niepublicznej,
komercyjnej ochrony zdrowia i opieki socjalnej.
Do podstawowych instrumentów realizacji zasady zalicza się:
stworzenie lokalnego systemu inicjalnych inwestycji,
stworzenie programu partnerstwa publiczno - prywatnego.
4. Zasada kontynuacji działalności gospodarczej na terenach likwidowanych przedsiębiorstw.
Potrzeba oszczędzania środków na udostępnianie nowych terenów oraz zasada
koncentracji zainwestowania wskazuje na konieczność adaptowania terenów i
obiektów po likwidowanych przedsiębiorstwach dla nowych działalności
gospodarczych. Wyjątek mogą stanowić tereny przedsiębiorstw położonych w
strefie zagrożeń powodziowych w rejonie ul. Kościuszki gdzie wskazane byłoby
odtworzenie wzdłuż rzeki przyrodniczych form użytkowania terenu.
5. Zasada wspierania aktywności przedsiębiorstw rodzinnych powstających na bazie gruntów stanowiących własność tychże rodzin.
Bezrobocie, szczególnie wśród absolwentów szkół ponadpodstawowych nakazuje wspierać rozwój przedsiębiorczości rodzinnej opartej o własne nieruchomości. Dotyczy to zwłaszcza obszarów północnych a uwarunkowaniami będzie:
- nieuciążliwość działalności dla środowiska i sąsiadów,
- pełne wyposażenie w urządzenia infrastrukturalne,
- powierzchnia działki pozwalająca na zabudowę warsztatową.
6. Zasada ochrony terenów otwartych.
Zasada ochrony terenów otwartych stanowiących o atrakcyjności przyrodniczej i krajobrazowej gminy, a także o przyszłościowych, nie sprecyzowanych jeszcze możliwościach wykorzystania gospodarczego terenów rolnych. Istotą zasady jest ochrona prawna terenów kwalifikujących się do takiej ochrony, oraz ochrona przed zabudową terenów rolnych nie wskazanych do zalesienia.
3.2. Ogólne kierunki zagospodarowania przestrzennego
Osiągnięcie celów rozwoju Będzina będzie współzależne z przekształceniami istniejącej struktury użytkowania i zagospodarowania przestrzennego terenów w nawiązaniu do potrzeb gospodarczych i aspiracji społecznych z uwzględnieniem uwarunkowań ekologicznych i kulturowych.
W takim ujęciu najistotniejszymi kierunkami zagospodarowania przestrzennego są:
K1 - rewaloryzacja techniczna i funkcjonalna historycznego śródmieścia
K2 - ukształtowanie i zagospodarowanie ekologicznego systemu obszarów chronionych
K3 - wskazanie terenów aktywizacji gospodarczej
K4- ukształtowanie sprawnego układu komunikacyjnego obsługującego miasto i jego tereny rozwojowe.
K1 - rewaloryzacja techniczna i funkcjonalna historycznego śródmieścia oznacza:
- renowację zabudowy o wartościach kulturowych z równoczesną zmianą funkcji z mieszkaniowo - usługowej na usługowo - mieszkaniową
- wzbogacenie funkcji centrotwórczych
- wymianę zabudowy bezwartościowej i uzupełnienie luk budowlanych obiektami realizowanymi zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi
- wymianę niesprawnych i wyposażenie w nowe urządzenia infrastruktury technicznej (np. ciepłownicze)
- odciążenie z ruchu tranzytowego Al. Kołłątaja
K2 - ukształtowanie i zagospodarowanie ekologicznego systemu obszar6w
chronionych oznacza:
- wyodrębnienie terenów tworzących system o różnym stopniu ochrony i formach
zagospodarowania
- aktywizację turystyczną północnej części miasta
- wprowadzenie unikalnych form zagospodarowania rekreacyjnego stanowiących
atrakcję w skali regionalnej.
K3 - wskazanie teren6w aktywizacji gospodarczej dotyczy:
- wskazania terenów aktualnie i potencjalnie szczególnie przydatnych dla rozwoju
przedsiębiorczości :
na bazie istniejącego zagospodarowania i majątku przedsiębiorstw
na terenach nowych, wymagających doprowadzenia dróg oraz sieci i
urządzeń infrastruktury technicznej
na terenach zainwestowania ekstensywnego dla przedsiębiorczości
„rodzinnej" na własnych działkach, z zabudową mieszkaniową
K4 - ukształtowanie sprawnego układu komunikacyjnego obsługującego miasto i
jego tereny rozwojowe, to:
sukcesywna poprawa organizacji ruchu i modernizacja istniejącej sieci drogowo - ulicznej
sukcesywna realizacja systemu dróg obsługujących potencjalne tereny aktywizacji gospodarczej pomiędzy śródmieściem Będzina, Grodźcem i Czeladzią
usprawnienie powiązań pomiędzy śródmieściem i Warpiami oraz z. rejonem na pograniczu Sosnowca (rejon lokalizacji Zagłębiowskiego Campusu Uniwersyteckiego Uniwersytetu Śląskiego).
3.3. Struktura przestrzenna i funkcje obszarów
Realizacja celów rozwoju Będzina wiąże się z jakościowymi przemianami struktury przestrzennej miasta. Tradycyjny układ jednostek strukturalnych (8 dzielnic) nie przystaje do kierunków rozwoju przestrzennego miasta.
W świetle dotychczasowych przesłanek rozwojowych przyszłościowa struktura miasta rysuje się następująco:
1. Śródmieście jako obszar rewaloryzacji zabudowy i wzbogacania funkcji centrotwórczych zgodnie z tradycją historyczną, oraz kształtowania systemu ekologicznego miasta w oparciu o dolinę rzeki Przemszy.
2. Będzin 'Wschód" obejmujący tereny Warpia i Ksawery jako obszar intensywnej restrukturyzacji przestrzennej polegającej na:
adaptacji i modernizacji zasobów materialnych dzielnicy o walorach użytkowych i kulturowych
wymianie zabudowy zdegradowanej technicznie i społecznie
wprowadzeniu nowych funkcji (Zagłębiowski Campus Uniwersytecki Uniwersytetu Śląskiego) i systemu zieleni urządzonej.
3. Będzin "Południe" - stara dzielnica przemysłowa jako obszar sukcesywnej modernizacji i humanizacji przestrzeni (wprowadzenie zieleni, likwidacja uciążliwych technologii, wymiana działalności, itp.)
4. Grodziec - obszar rozwojowy dla różnorodnych funkcji:
w części południowej (poniżej kolei piaskowej) - potencjalne tereny aktywności gospodarczej, wymagającej dużych przestrzeni i dogodnego dostępu komunikacyjnego w powiązaniu z analogicznymi terenami w granicach Czeladzi,
w części centralnej (pomiędzy koleją piaskową a zabudową dzielnicy) potencjalne tereny dla rozwoju różnych form aktywności gospodarczej z dużym udziałem zieleni ("praca w parku") z wykorzystaniem przestrzeni pod liniami elektroenergetycznymi oraz dla rozwoju zabudowy mieszkaniowej w pobliżu zabudowy już istniejącej,
w części północnej - tereny wzbogacania wartości przyrodniczych (ochrona prawna, dolesienia) i fizjonomicznych (odlesienie szczytu góry Dorotki) z wprowadzeniem zagospodarowania głównie rekreacyjnego w formach warunkowanych walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi, oraz wyspecjalizowanych form gospodarki rolniczo -ogrodniczej,
w obrębie terenów zainwestowanych - adaptacja i modernizacja zasobów kulturowych, wprowadzanie nowych funkcji gospodarczych na terenach poprzemysłowych, wzbogacenie programowe ośrodka dzielnicowego.
5. Łagisza - obszar adaptacji dotychczasowych funkcji z możliwością rozwoju terenów zabudowy jednorodzinnej w rejonie Glinic oraz przedsiębiorczości rodzinnej na własnych działkach.
3.4. Struktura przyrodnicza
Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju wiąże się z koniecznością jakościowych zmian w strukturze przestrzennej miasta obejmujących:
- wyodrębnienie ekologicznego systemu obszarów chronionych (ESOCh) miasta w tym:
wskazanie obszarów cennych przyrodniczo do ochrony prawnej na podstawie przepisów szczególnych
wskazanie lokalnych zasobów środowiska do ochrony prawem miejscowym
- określenie biologicznych i społecznych standardów terenów zainwestowanych w tym:
wyznaczenie miejskiego systemu terenów zieleni i wypoczynku
wskazanie obszarów do rekultywacji i rewitalizacji
- wskazanie zagospodarowania i użytkowania rolniczej przestrzeni miasta (granica polno- leśna).
3.4.1. Ekologiczny system obszarów chronionych
Ekologiczny system obszarów chronionych stanowi układ terenów otwartych miasta, biologicznie czynnych, powiązanych między sobą przestrzennie i funkcjonalnie i z analogicznymi terenami w jego otoczeniu.
Wskazuje się potrzebę ukształtowania systemu ekologicznego, przenikającego całą strukturę przestrzenną miasta, w tym również tereny najsilniej zainwestowane dla:
- ochrony stanu i funkcjonowania istniejących zasobów środowiska
- odtworzenia zasobów przyrody na terenach zdegradowanych
- regeneracji powietrza i poprawy klimatu lokalnego
- poprawy warunków krążenia i samooczyszczenia wód
- zapewnienia miejsc rekreacji i wypoczynku oraz podniesienia standardu terenów mieszkaniowych.
Ekologiczny system obszarów chronionych będą tworzyć:
obszary o najwyższych wartościach zasobów środowiska chronione lub proponowane do ochrony na podstawie przepisów szczególnych stanowiące:
obszary węzłowe systemu czyli najważniejsze w mieście "źródła zasilania" (biotycznego, hydrologicznego i klimatycznego) w informację genetyczną, materię i energię.
lokalne wartości zasobów środowiska, które powinny być chronione przepisami prawa miejscowego stanowiące:
korytarze ekologiczne zapewniające powiązanie między obszarami węzłowymi systemu
miejskie tereny zieleni i wypoczynku
3.4.1.1. Obszary objęte lub wskazane do objęcia ochroną prawną na podstawie przepisów szczególnych.
Aktualnie na terenie Będzina ochrona prawna realizowana jest w drodze uchwał Rady Miasta i obejmuje uznanie za:
- pomniki przyrody ożywionej wg uchwał Rady Miasta Będzina:
lipa drobnolistna (1 szt.) ul. Brzozowicka (uchwała RM nr IV/30/92 z dnia 30.04.1992r .)
perełkowiec japoński (7 szt.) u1. Sienkiewicza (uchwała RM VIII/81/92)
wiśnia antypka (2 szt.) ul. Sienkiewicza (uchwała RM VIII/81/92)
akacja (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
jesion wyniosły (7szt) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
buk pospolity (2 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
grab pospolity (3 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
klon pospolity odmiana czerwona (3 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
wiąz górski (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
żywotnik zachodni (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
klon jawor (1 szt.) Park Ciechanowskiego (uchwała RM XIII/141/93)
dąb szypułkowy (5 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
wiąz szypułkowy (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RMXIX/243/94)
jesion wyniosły (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
kasztanowiec zwyczajny (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
buk zwyczajny (3 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
miłorząb dwuklapowy (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
dereń jadalny (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
korkowiec amurski (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
klon pospolity (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
klon jawor (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
lipa drobnolistna (1 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
aleja kasztanowa (48 szt.) park Ciechanowskiego (uchwała RM XIX/243/94)
obszar krajobrazu chronionego (o charakterze wyspowym) obejmują na podstawie uchwały RM nr XIII/139/93 z 23.06.1993:
Górę Zamkową
Wzgórze Doroty
Las Grodziecki
Proponuje się poszerzenie tej formy ochrony na tereny Wzgórza Parcina z włączeniem Góry św. Doroty i jej podnóża dla zachowania krajobrazu łąk ciepłolubnych, ciągów sadów, zadrzewień śródpolnych, roślin chronionych i 22 gatunków ptaków lęgowych z częściowym przeznaczeniem terenów dla funkcji rekreacyjnych.
Użytki ekologiczne - wnioskuje się objęcie tą formą ochrony 7 obszarów1 w tym:
1. "W dolinie potoku Psary" dla zachowania unikatowych wilgotnych łąk kruszczykowo - mieczykowych z roślinami chronionymi oraz stanowisk lęgowych 3 gatunków ptaków.
2. "Przy ul. Bory" dla zachowania występujących storczyków podlegających całkowitej ochronie prawnej oraz 7 gatunków ptaków lęgowych.
3. "Łąki przy ul. Dąbrowskiej" dla ochrony dobrze rozwiniętych zespołów roślinności wilgotnych łąk z gatunkami prawnie chronionymi oraz 3 gatunkami ptaków lęgowych
4. "Łęg w rejonie oś. przy ul. Namiarkowej" dla ochrony łęgu olszowo - jesionowego oraz lęgowisk 11 gatunków ptaków.
5. "Grodziec" dla ochrony cennych florystycznie (murawy kserotermiczne) i ornitologiczne (14 gatunków lęgowych) terenów.
6. "Przy rzece Brynicy" dla ochrony wilgotnych łąk nadrzecznych ze stanowiskami lęgowymi 6 gatunków ptaków.
Lasy ochronne - ustanowione2 ze względu na ochronę przed szkodliwym oddziaływaniem zanieczyszczeń i dla zaspokojenia potrzeb wypoczynkowych, obejmują kompleks Lasu Grodzieckiego stanowiącego własność Skarbu Państwa.
Oznacza to, że:
dopuszcza się użytkowanie i zagospodarowanie lasów w celach turystycznych, co wiąże się z możliwością wprowadzenia urządzeń turystycznych bez zmiany przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne (art. 9 p. 2 ustawy o lasach),
konieczne jest przestrzeganie specyficznych zasad gospodarki leśnej określonej dla lasów ochronnych (zgodnie z art. 17 cyt. ustawy),
1 wg Waloryzacji przyrodniczej miasta Będzina wyk. Polskie Towarzystwo „ProNatura” Bytom 1995 na zlecenie Urzędu Miasta.
Na mocy Zarządzenia nr 72 MOSZNiL z dnia 10 marca 1995 r.
Udokumentowane zasoby wód podziemnych w granicy ustalonej strefy ochronnej
pośredniej zewnętrznej decyzją Wojewody Katowickiego nr OŚl-7211/221/97 z dnia 15 grudnia 1997 r. obejmują część zasobów Głównego Zbiornika Wód Podziemnych "Bytom" eksploatowanych przez ujęcie wód "Przełajka" w Czeladzi. Ustalenia zawarte w decyzji Wojewody muszą być uwzględnione w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które będą sporządzone dla obszaru strefy (zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 października z 1991 r.)
3.4.2.2. Lokalne wartości zasobów środowiska przyrodniczego wymagające ochrony
przepisami prawa miejscowego.
Dla zapewnienia powiązań funkcjonalnych i przestrzennych wnioskuje się ukształtowanie wielofunkcyjnych korytarzy ekologicznych - wzdłuż doliny rzeki Czarna Przemsza i dolin jej dopływów: Glinnica, Potok Psarski, Potok z Łagiszy.
Korytarze te łączą istniejące obszary węzłowe z zielenią urządzoną z terenami zrekultywowanymi oraz z terenami zdegradowanymi wymagającymi zasilania biotycznego (np. hałda Elektrowni Łagisza, zabudowa mieszkaniowa):
między terenami zainwestowanymi w dzielnicy Warpie dla przyrodniczego powiązania parku przy ul. Kołłątaja, zadrzewień przy ul. Krakowskiej z doliną Czarnej Przemszy oraz projektowanym obszarem krajobrazu chronionego
między istniejącą i projektowaną zabudową przemysłową w dzielnicy Warpie i Śródmieście dla zapewnienia zasilania biotycznego terenów zdegradowanych z obszarów węzłowych oraz poprawy warunków bioklimatycznych
w Gzichowie dla powiązania terenów parkowych (istniejących i projektowanych) z Lasem Grodzieckim i doliną Czarnej Przemszy.
w Grodźcu:
wzdłuż linii elektroenergetycznych (które muszą być wyłączone z zabudowy) oraz magistralnych sieci infrastruktury (gaz) dla zasilania biotycznego z Lasu Grodzieckiego terenów rolnych stanowiących obszary rozwojowe miasta
wzdłuż doliny rzeki Brynicy i w pasie przy granicy z Czeladzią dla stworzenia barier przestrzennych o charakterze bioklimatycznym (w związku z planowanym zainwestowaniem tych terenów).
w pasie wierzchowiny wzniesień stanowiących strefę wododziałową dla zlewni Brynicy i Przemszy dla poprawy retencyjności obszaru zmniejszenia zagrożenia dla czystości wód podziemnych oraz dla funkcji bioklimatycznych.
Wnioskowane tereny powiązań ekologicznych mają charakter wielofunkcyjny to znaczy, że dopuszcza się w ich obszarze lokalizację również innych niż przyrodnicze, funkcje miejskie, pod warunkiem zachowania szczególnych warunków zagospodarowania tych terenów, uwzględnianych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego realizowanych na ich obszarze.
Dla przedsięwzięć inwestycyjnych i modernizacyjnych w obszarze korytarzy ekologicznych ustala się:
obowiązek zachowania (i wzbogacenia) wielkości, wartości ekologicznej istniejących lokalnych wartości zasobów przyrody (zadrzewienia, parki, ogrody przydomowe, zieleń urządzona, naturalne koryta cieków itp.)
zakaz jakiejkolwiek zabudowy (za wyjątkiem ścieżek rowerowych) łąk po obu stronach cieku i nakaz wprowadzania zieleni przybrzeżnej.
możliwość budowy obiektów nieuciążliwych dla środowiska pod warunkiem:
że udział terenów niezabudowanych i niepokrytych substancją nieprzepuszczalną wyniesie conajmniej 75% działki dla terenów niskiej intensywności zabudowy lub 45% dla terenów wysokiej intensywności, a tereny niezabudowane powinny być zagospodarowane różnymi formami zieleni dostosowanej do warunków siedliskowych.
zastosowanie form architektonicznych (wysokość budynków, struktura zabudowy) nieutrudniających przepływ powietrza i migrację gatunków.
3.4.2. Biologiczne i społeczne standardy teren6w zainwestowanych
Dla zaspokojenia jednoznacznie wyrażonych przez mieszkańców potrzeb dotyczących spędzania wolnego czasu wnioskuje się:
ukształtowanie miejskiego systemu terenów zieleni i wypoczynku w tym:
zachowanie, rozbudowę i rewaloryzację istniejących parków, zieleńców oraz zieleni osiedlowej,
urządzenie sieci nowych parków osiedlowych, w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej i projektowanej zabudowy mieszkaniowej (Grodziec ul. Asnyka i ul. Piaskowa, Małobądz oś. 27 Stycznia, Łagisza ul. Parkowa, Ksawera ul. 15 Grudnia),
urządzenie parku sportowo - wypoczynkowego (Warpie ul. Krakowska) o randze ogólno miejskiej i ponadlokalnej (obsługa projektowanego campusu Uniwersytetu Śląskiego),
zagospodarowanie rekreacyjne terenów w północno - zachodniej części Grodźca (Góra św. Doroty, Parcina) jako regionalnego, wielofunkcyjnego ośrodka wypoczynkowego dla północnego obrzeża Katowickiego Zespołu Metropolitalnego.
- powiązanie istniejących i projektowanych terenów zieleni i wypoczynku siecią zazielenionych ciągów pieszych i ścieżek rowerowych.
Dla zapewnienia komfortu akustycznego i klimatycznego wnioskuje się:
wprowadzenie zieleni izolacyjnej dla istniejących i projektowanych terenów mieszkaniowych od obiektów uciążliwych. Dotyczy to w szczególności tras komunikacyjnych w Grodźcu i śródmieściu oraz obszarów przeznaczonych do rozwoju funkcji gospodarczych (Glinnice).
przyjęcie zasady warunkującej zgodę na modernizację układu komunikacyjnego od określenia sposobu zmniejszenia uciążliwości hałasu na istniejącą zabudowę mieszkaniową.
Dla poprawy warunków zamieszkania wnioskuje się rewitalizację zabudowy mieszkaniowej (szczególnie w śródmieściu) oraz przemysłowej poprzez:
tymczasowe zagospodarowanie zielenią zdegradowanych terenów Centrum miasta stanowiące t.z. "ugory miejskie"
wprowadzenie różnych form zieleni w strefę Centrum (pnącza na "ślepe" ściany, zadrzewienie ulic)
przekształcenia podwórek w starej zabudowie śródmiejskiej na ogrody międzydomowe (na wzór udanych realizacji w Krakowie)
przyjęcie zasady „praca w parku" co oznacza wprowadzenie różnych form zieleni w istniejące i projektowane zainwestowanie produkcyjne.
3.4.3. Rolnicza przestrzeń miasta (granica polno - leśna)
Miasto Będzin charakteryzuje się szczególnymi uwarunkowaniami produkcji rolnej które wynikają:
ze stosunkowo mało korzystnych naturalnych warunków agroekologicznych
z przesuszenia i erozji oraz zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi ograniczającym uprawę roślin konsumpcyjnych
z niekorzystnej struktury obszarowej gospodarstw indywidualnych rzutującej na opłacalność produkcji
z małego zainteresowania społeczności lokalnej sprawami rolnictwa
z narastającego procesu odłogowania gruntów.
Sytuacja ta powoduje, iż nie ma uzasadnienia dla wyznaczenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej wyłączonej z zabudowy, zgodnie z wymaganiami art. 6 ust 5 p. 3 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.
Dla zachowania ekologicznych i gospodarczych funkcji terenów rolnych uznaje się za zasadne:
- przeznaczenie części terenów rolnych do zalesień i zadrzewień w tym:
ukształtowanie komponowanych zalesień krajobrazowych w północno zachodniej części miasta (do drogi OK 1 ). Zwiększy to nie tylko stan lesistości ale również bezpieczeństwo mieszkańców w zakresie obronności
wprowadzenie pasm zadrzewień i zadrzewień śródpolnych o szerokości conajmniej 100 - 300 m które stanowią projektowane korytarze ekologiczne na terenach rolnych w południowej części Grodźca
- do czasu zmiany przeznaczenia terenów rolnych na inne cele, prowadzenie prac polowych dla zapobiegania odłogowaniu a tym samym przeciwdziałaniu niebezpiecznemu procederowi wypalania odłogów porolnych.
3.4.4. Bezpieczeństwo powodziowe
W oparciu o opracowanie Hydroprojektu Warszawa z września 1999 r. wprowadza się następujące ograniczenia w zabudowie dolin rzek Czarna Przemsza i Brynica w Będzinie:
I. Zasięg fali awaryjnej (spowodowanej ewentualnymi. awariami na zbiornikach wodnych w Przeczycach i Kozłowej Górze) obejmuje największe tereny, w dużej mierze intensywnie zagospodarowane (np. śródmieście do ul. Modrzejowskiej i Kościuszki). W strefie tej obowiązuje:
a) zakaz lokalizacji kopalni głębinowych
b) zakaz lokalizacji zakładów chemicznych.
II. Zasięg fali wezbraniowej - warunki zabudowy terenów zalewowych w dolinie Czarnej Przemszy i Brynicy.
Lp |
Kilometraż rzeki. Przekrój |
Linia brzegu - woda wielka Q5% |
Woda wielka Q5% - Q1% |
1 |
Elektrociepłownia Będzin ul. Słowiańska |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych |
|
2 |
ul. Słowiańska - ul. Karsickiego km 10+288+11+263 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, -zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
3 |
ul. Krasickiego - ul. Piłsudskiego km 11+263-956 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali i poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
4 |
ul. Piłsudskiego -Al. Kołłątaja km 11+956-12+646 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych |
- |
5 |
Al. Kołłątajka - km 13+000 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych |
- |
6 |
km 13+ 000 ul. Siemońska km 13+000 - 14+764
|
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
ZASIĘG FALI WEZBRANIOWEJ
7 |
ul. Siemońska - droga Dąbrowa Górna Łagisz Km 14+763-17+230 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
8 |
Droga Dąbrowa Górn. Łagisza - linia kolejowa Ząbkowiece Będzińskie - Brzeziny Śląskie Km 17+230-19+280 Strona prawa
|
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
9 |
Potok Psarski Km 0+000-3+367 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
10 |
Brynica Km 13+430-14+200 |
-zakaz zabudowy pasa szerokości 4,0 m wzdłuż brzegu lub wału służącego do celów logistycznych -zakaz wznoszenia zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, obiektów użyteczności publicznej, obiektów sakralnych, - zakaz wznoszenia budynków mieszkalnych, -zagospodarowanie terenów rekreacyjnych (parki, ogródki działkowe) |
-zakaz budowy ważnych zakładów przemysłowych, kopalń głębinowych, szpitali, poczt -dopuszczalne budownictwo mieszkaniowe i usługowe z poziomem zerowym budynków na rzędnej zw. wody Q1% -zagospodarowanie terenów do celów rekreacyjnych |
3.5. Środowisko kulturowe
Będzin jest miastem o wyjątkowym w skali aglomeracji katowickiej nagromadzeniu tradycji historycznej i wartości kulturowych. Ich właściwe podtrzymanie oraz rewaloryzacja zasobów materialnych stanie się jednym z istotniejszych czynników aktywizujących rozwój miasta i nadanie mu rangi regionalnego ośrodka turystyki.
Pełny zakres obowiązujących ustaleń obejmujący: wnioski konserwatorskie, wyznaczone strefy ochrony konserwatorskiej i ich opis, wykazy obiektów zabytkowych w rejestrze, stanowisk archeologicznych, obiektów zabytkowych zakwalifikowanych do ochrony w ramach zapisu w planie zagospodarowania przestrzennego i obiektów o regionalnych wartościach kulturowych
zakwalifikowanych do ochrony w planie zagospodarowania przestrzennego zawiera załącznik stanowiący integralną część ustaleń. Tutaj wymienia się jedynie obszary objęte wpisem do rejestru zabytków oraz strefy ochrony konserwatorskiej. J tak:
1/. Będzin - centrum; czternastowieczny układ urbanistyczny wraz ze Wzgórzem Zamkowym i licznymi obiektami zabytkowymi objęte wpisem do rejestru zabytków - o szczególnych uwarunkowaniach dla inwestycji
2/. Gzichów; strefa E ochrony konserwatorskiej (ochrona ekspozycji zamku), oraz zespół pałacowo - parkowy wpisany do rejestru zabytków
3/. Ksawera - Koszelew; strefa B - pośredniej ochrony konserwatorskiej obejmująca osiedle socrealistyczne w Ksawerze, i kolonię robotniczą z początku xx wieku w Koszelewie
4/. Warpie; strefa B - pośredniej ochrony konserwatorskiej obejmuje: kolonię robotniczą pomiędzy ul. 1 Maja i ul. Św. Brata Alberta, zespół dawnych koszar przy ul. Sienkiewicza cmentarz rzymsko - katolicki
5/. Łagisza; strefa B - pośredniej ochrony konserwatorskiej obejmuje: rejon kościoła parafialnego przy ul. Pokoju i cmentarz przy ul. Energetycznej
6/. Grodziec; strefa B - pośredniej ochrony konserwatorskiej obejmuje:
. rejon kopalni i cementowni „Grodziec” wraz z osiedlami robotniczymi przy ul. Konopnickiej, Barlickiego i Wojska Polskiego
. rejon kościoła parafialnego p.w. św. Katarzyny wraz z otoczeniem
. rejon cmentarza katolickiego przy ul. Różyckiego.
Strefa E (ekspozycji) obejmuje teren wokół wzgórza św. Doroty wraz z kościołem na szczycie oraz Góry Zamkowej.
Strefa K (ochrony krajobrazu) obejmuje teren góry św. Doroty. W Grodźcu są cztery obiekty wpisane do rejestru zabytków.
3.6. Kierunki rozwoju zagospodarowania
3.6.1. Kierunki rozwoju wydzielonych terenów aktywności gospodarczej
Istniejące tereny przemysłu, baz i składów,
1/. Tereny funkcjonujących jednostek gospodarczych przewiduje się do adaptacji, modernizacji lub zmian profilu działalności gospodarczej pod warunkiem:
zmniejszania aż do likwidacji uciążliwości działalności dla środowiska i mieszkańców
nie powodowania trudnych do rozwiązania w skali miasta problemów, lub wspólnego ich rozwiązywania z miastem (np. obsługi transportowej)
rozprzestrzeniania się z poszanowaniem istniejących walorów przyrodniczych oraz uwarunkowań sąsiedztwa.
2/. Tereny na których działalność "macierzystych" jednostek gospodarczych ustała przewiduje się do zagospodarowania dla nowych funkcji gospodarczych w tym np. usługowych (tereny po KWK "Paryż") czy kulturalno - usługowych (tereny zabytkowej cementowni "Grodziec"), pod warunkami jak wyżej.
Nowe tereny aktywności gospodarczej (wytwórczej, logistycznej, usługowej).
1/. Jako podstawowe tereny rozwoju tego typu działalności wskazuje się obszary porolne, położone pomiędzy granicą z Czeladzią, linią kolei piaskowej i drogą
DK l. Celem udostępnienia ich dla potencjalnych inwestorów konieczne jest, także na analogicznych terenach w Czeladzi, podjęcie spójnych i wspólnych inwestycji transportowych oraz w. zakresie wyposażenia inżynieryjnego.
2/. Również tereny porolne położone pomiędzy: linią kolei piaskowej,
ul. R.Luksemburg i południową granicą zabudowy Grodźca są potencjalnie przydatne dla funkcji gospodarczych (także dla zorganizowanych form
mieszkalnictwa), ale ze względu na uwarunkowania fizjograficzne r techniczne (strefy linii elektroenergetycznych) winny przybrać rozluźnioną formę
zainwestowania z wysokim udziałem terenów biologicznie aktywnych.
Dostępność inwestycyjna obszaru warunkowana jest nowymi ciągami drogowo ulicznymi i dostawą wszystkich mediów.
3/. Możliwości rozwoju przedsiębiorstw z towarzyszącą zielenią wskazuje się także na terenie Warpia w sąsiedztwie istniejących zakładów ("praca w parku").
4/. Inne tereny wskazywane jako przydatne dla rozwoju działalności gospodarczej poza terenami mieszkaniowymi proponuje się:
w Łagiszy pomiędzy DK l, a zabudową Glinic
na pograniczu Będzina i Dąbrowy Górniczej (z ukierunkowaniem na obsługę mieszkańców pobliskich osiedli).
Wspólnymi uwarunkowaniami dla wszystkich inwestycji są:
- uporządkowanie stanu własności gruntów,
- nieuciążliwość działalności przedsiębiorstw dla środowiska i mieszkańców
okolicznych terenów.
3.6.2. Kierunki przekształceń rozwoju zabudowy mieszkaniowo - usługowej
W studium określa się:
1/. Tereny istniejącej modernizacji i rewitalizacji ze wzbogaceniem programu usług
publicznych i kształtowaniem atrakcyjnej przestrzeni publicznej. Obejmują one
śródmieście oraz zabudowę o walorach kulturowych dawnych kolonii
robotniczych we wszystkich dzielnicach. Wszelkie działania w tych obszarach
warunkowane są wskazaniami konserwatorskimi.
2/. Tereny istniejącej zabudowy wielorodzinnej realizowanej po roku 1950
wymagające remontów i modernizacji w dostosowaniu do współczesnych
standardów (osiedla: Ksawera, Syberka, Warpie - Wschód i pozostałe) także w
zakresie wyposażenia w zieleń osiedlową i tereny sportowe.
3/. Tereny zdegradowane technicznie i społecznie zabudowy o niskiej
intensywności na terenie Warpia, fragmentarycznie i w innych dzielnicach,
wskazane do likwidacji i realizacji nowej zabudowy mieszkaniowej
odpowiadającej współczesnym standardom.
4/. Tereny istniejącej zabudowy o niskiej intensywności na większości obszarów
zainwestowania mieszkaniowo - usługowego, dla których przewiduje się:
modernizację z podwyższaniem standardów wyposażenia,
intensyfikację i koncentrację poprzez wypełnianie luk budowlanych,
porządkowanie (obsługa komunikacyjna, zaopatrzenie w media).
5/. Tereny wskazane dla przyszłościowego rozwoju zabudowy mieszkaniowej,
głównie w formach zabudowy jednorodzinnej i małych domów mieszkalnych
obejmujące znaczne obszary na "tyłach" istniejącej zabudowy w całym mieście.
Jako tereny szczególnie preferowane dla zorganizowanych form budownictwa o
niskiej intensywności (w oparciu o miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego, scalenia i nowe podziały gruntów) wskazuje się tereny w rejonie:
ul. Namiarkowej i Leśnej,
w Małobądzu,
w Grodźcu,
w Łagiszy.
3.6.3. Kierunki rozwoju zagospodarowania rekreacyjno - sportowo - edukacyjnego
1/. Ustala się przeznaczenie terenów w północnej części Będzina w obszarze określonym granicami administracyjnymi z miastem Wojkowice i gminą Psary, drogą DK 1 oraz północną granicą zainwestowania Grodźca - na cele rekreacyjno- sportowo - edukacyjne o znaczeniu regionalnym o programie do sprecyzowania w stosownym opracowaniu programowo - planistycznym. Podstawowymi uwarunkowaniami zagospodarowania obszaru są:
zachowanie i wzbogacenie walorów przyrodniczych obszaru (dolesienia),
zachowanie i wykorzystanie jako cennych waloru turystycznego punktów i ciągów widokowych spod szczytu góry św. Doroty oraz z drogi DK 1 na górę św. Doroty,
wykluczenie inwestycji nie związanych ze wskazywaną funkcją obszaru,
ochrona prawna w formie obszaru chronionego krajobrazu.
Wskazuje się też jako celowe i zasadne wykorzystanie walorów kulturowych byłej cementowni Grodziec - oraz innych obiektów zabytkowych Grodźca dla stworzenia programu turystyczno - edukacyjnego dotyczącego historii i tradycji obszaru, a także ewentualnego ośrodka rekolekcyjnego diecezji Sosnowieckiej w oparciu o istniejący dom opieki społecznej i zabytkowy kościół. Niewykluczony jest też rozwój w tym rejonie dalszych placówek opiekuńczych (stworzenie ośrodka powiatowego) i hospicjum.
2/. Ustala się nienaruszalność statusu lasu Grodzieckiego jako obszaru chronionego krajobrazu. Zagospodarowanie dla celów rekreacyjnych winno dotyczyć jedynie oznakowania ścieżek rowerowych, utrzymania dróg leśnych i wyznaczenia z "prymitywnym" zagospodarowanie pola (pól) biwakowych. Teren pomiędzy lasem a drogą DK 1 winien być zadrzewiony (funkcja izolacji terenów leśnych i zabudowanych od uciążliwej drogi).
3/. Ustala się utrzymanie terenu doliny rzeki Czarnej Przemszy jako obszaru biologicznie aktywnego z zagospodarowaniem głównie dla funkcji rekreacyjnych o różnym stopniu nasycenia urządzeniami w zależności od lokalizacji i stopnia zagrożeń powodziowych.
I tak:
Na odcinku od północnej granicy miasta do ul. Siemońskiej jedyną formą zagospodarowania powinny być obustronne ścieżki spacerowo - rowerowe z możliwością urządzenia punktu widokowego na hałdzie odpadów elektrownianych.
Poniżej ul. Siemońskiej, ale przed ujściem rzeki Pogorii, na prawym brzegu Czarnej Przemszy zakłada się możliwość realizacji otwartego kąpieliska z towarzyszącymi urządzeniami.
Dalszy odcinek rzeki ze względu na poza klasową czystość wód oraz wysokie obwałowania ma głównie walory widokowe i z tego względu zasadne jest prowadzenie ścieżek spacerowo - rowerowych. Natomiast odtworzenia funkcji parkowych wymaga tzw. Małpi Gaj.
W śródmieściu wskazane jest wzbogacenie kompozycyjne i gatunkowe roślinności nadrzecznego bulwaru.
Odcinek od ul. Krasickiego do granic miasta wymaga szczególnych zabiegów renaturalizujących otoczenie rzeki ze względu na wymogi przeciwpowodziowe i ekologiczne. W ramach takich działań możliwe będzie prowadzenie bulwaru spacerowego w otoczeniu zieleni do ul. Słowiańskiej.
Tereny zabudowy znajdujące się w obszarach zalewowych (Zielona, częściowo rejon ul. Kochanowskiego, tereny przemysłowo - składowe przy ul. Kościuszki) wymagają szczególnych zabezpieczeń przeciwpowodziowych.
4/. Zakłada się możliwość utworzenia parku w dzielnicy Warpie w sąsiedztwie projektowanego Campusu Uniwersytetu Śląskiego na pograniczu miasta.
3.7. Kierunki rozwoju komunikacji
3.7.1. Sieć drogowo - uliczna
W obszarze miasta wydziela się kilka stref inwestowania o różnej charakterystyce funkcjonalnej, uwarunkowaniach inwestycyjnych oraz potrzebnym zakresie i tempie rozwoju sieci transportowej. Są to:
l/. Obszar tworzonej strefy inwestowania "Park rolno - przemysłowy".
Obszar ten z szeregu powodów w tym ze względu na oczywiste potencjalne oszczędności nakładów na infrastrukturę, powinien być projektowany wspólnie z terenami odpowiedniej strefy w Czeladzi. Główną zasadą kształtowania sieci ulic w tej strefie powinna być niezależność układu wewnętrznego od DK 1 i DK 4, przy zapewnieniu dobrych powiązań ze śródmieściem Będzina i obszarem aglomeracji. Osiągnie się to poprzez oparcie układu wewnętrznego "strefy..." na ulicy głównej 2/2 o kierunku N- S, oraz odcinkowej realizacji drogi głównej "północnej obwodowej" między ul. Nowotki a DK 1 (z węzłem) i ul. Wolności. Pozostały układ "strefy" stanowi wypełnienie siecią ulic zbiorczych i lokalnych. Etapowanie rozbudowy sieci jest tu uwarunkowane tempem wykupu terenów i zakresem zamierzeń inwestycyjnych.
2/. Obszar Warpia i "Kampusu Uniwersyteckiego" leżącego na pograniczu Sosnowca i Będzina.
Podobnie jak dla "strefy" omówionej wyżej obszar ten wymaga wspólnego projektowania z terenami leżącymi w granicach miasta Sosnowca. Głównym nowym ciągiem ulicznym jest ulica stanowiąca przedłużenie ul. Długosza w Sosnowcu, stanowiąca na terenie Będzina południową część "ramki śródmiejskiej" - do ul. Małobądzkiej z bezkolizyjnym przejściem przez tory kolejowe i obsługą centralnego węzła komunikacji publicznej. Ulica ta, wraz z projektowaną ulicą główną o kierunku N - S stanowią osnowę sieci ulic lokalnych w tej strefie. Etapowanie rozwoju układu jest uwarunkowane przekształceniami funkcjonalno - przestrzennymi obszaru.
3/. Obszar Śródmieścia i Centrum miasta.
Obszar ten wymaga shierarchizowania sieci komunikacyjnej z wyodrębnieniem ciągów pieszych, placów, parkingów oraz określeniem stref różnej dostępności dla ruchu kołowego. Sytuację w tym obszarze komplikuje niekorzystny przebieg i rozwiązania DK 4 w obszarze potencjalnego Centrum. Etapowanie przebudowy układu powinno opierać się o zasadę: najpierw wykorzystanie możliwości tkwiących w zabiegach organizacyjnych, drobnych pracach z zakresu inżynierii ruchu, następnie większe inwestycje w koordynacji z przekształceniami przestrzeni i infrastruktury.
4/. Infrastruktura transportowa w obszarze ograniczonym trasami: DK 1 od zachodu, ul. Świerczewskiego i Odkrywkowa od wschodu i północy, ul. Czeladzka od południa.
Na rozwiązania w tym obszarze mają wpływ:
narastający ruch na DK 4, dodatkowo wzmocniony rozwojem strefy omówionej w pkt 1/,
złe rozwiązanie "ronda nerka",
przyrost ruchu ciężarowego ze źródłem i celem w byłych obiektach „Fadomu" przy ul. Świerczewskiego,
wzrost ruchu na ul. Wolności, jako ciągu wewnątrzmiejskiego i powiatowego.
Zakres inwestycji powinien obejmować:
rozbudowę do dwóch jezdni ul. Czeladzkiej wraz z węzłem DK 1 - DK 4 oraz przebudową ronda "nerka”
budowę odcinka "północnej obwodowej" po południowej stronie linii kolejowej wraz z węzłem z DK 1 do skrzyżowania z ul. Świerczewskiego,
rozbudowę ciągu Świerczewskiego - (od wiaduktu kolejowego) Odkrywkowa wraz z węzłem DK 1 - DK 913.
Etapowanie inwestycji w tym obszarze wymaga ścisłej koordynacji z planami inwestycyjnymi GDDP oraz rozwojem strefy "parku rolno - przemysłowego". Kolejność powinna wynikać z konkretnych prognoz ruchu na odcinkach dróg i wyliczeń opłacalności ekonomicznej inwestycji.
Inwestycje drogowe w pozostałym obszarze miasta powinny być uzależnione od stanu wyeksploatowania sieci istniejącej i rozwoju przestrzennego.
3.7.2. Komunikacja publiczna
Będzin, jako miasto o silnej potrzebie aktywizacji funkcjonalnej i ośrodek powiatowy, powinien mieć również dobrą sieć komunikacji publicznej. Zmniejszające się (na skutek przyrostu samochodów) obciążenie środków komunikacji można zahamować stosując lepsze standardy. Stąd w "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" przyjęto modernizację sieci szynowej komunikacji oraz powstanie centralnego węzła przesiadkowego przy Centrum miasta. W etapowaniu należy zacząć od stworzenia struktury organizacyjnej (na szczeblu miasta lub powiatu) posiadającej uprawnienia do koordynacji funkcjonalnej wszystkich środków transportu, a w przyszłości do planowania i koordynacji inwestycyjnej.
3.7.3. Transport towarów
W "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Będzina" nie stwierdzono potrzeby tworzenia nowych terenów pod stacje ładunkowe.
Najważniejsze dla miasta będą rozwiązania organizacyjne pozwalające na skuteczną koordynację istniejącego i tworzonego potencjału transportowego. Dotyczy to szczególnie potencjału transportowego we wspólnej z Czeladzią "strefie inwestowania" oraz przyrastającego źródła i celu ruchu w obiektach po "Fadomie". Nie ulega wątpliwości, że dobre rozwiązania w tym zakresie:
zwiększą atrakcyjność ekonomiczną tych obszarów,
pozwolą na skoordynowanie i finansowanie niezbędnych inwestycji w sieci drogowej,
zmniejszą potencjalną uciążliwość transportu.
3.7.4. Parkingi
Najistotniejsze potrzeby parkingowe występują w rejonie targowiska i śródmieścia. Dla obsługi targowiska zakłada się realizację parkingu strategicznego przy ul. Świerczewskiego na terenach byłej odkrywki. Problem parkowania w śródmieściu wymaga rozwiązania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
3.7.5. Ścieżki rowerowe
Zakłada się możliwość realizacji ścieżek rowerowych poza układem ulicznym (głównie o charakterze turystyczno - spacerowym) i w pasach drogowo - ulicznych w obrębie zwartej zabudowy (głównie dla poruszania się po mieście w celach bytowych),
Urozmaicona rzeźba terenu, liczne drogi o charakterze gospodarczym i ścieżki "tradycyjne" umożliwiają wprowadzenie atrakcyjnej sieci ścieżek o różnym stopniu urządzenia; od wydzielonych z odpowiednią nawierzchnią pośród zabudowy, do zupełnie "dzikich" i "ekstremalnych" w okolicach góry św. Doroty i na terenach leśnych. Propozycje w tym zakresie ilustruje plansza kierunków zagospodarowania.
3.8. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej
3.8.1. Zaopatrzenie w wodę
Poprawa zaopatrzenia w wodę nastąpi poprzez:
sukcesywną wymianę sieci wodociągowej w złym stanie technicznym realizowaną w ramach bieżących remontów przeprowadzonych przez MPWiK w Będzinie,
rozbudowę sieci wodociągowej w dostosowaniu do realizacji projektowanych inwestycji gospodarczych i mieszkaniowo - usługowych,
budowę urządzeń służących poprawie stanu zaopatrzenia w wodę (zbiorniki retencyjne, stacja uzdatniania wody)
3.8.2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
W celu poprawy jakości życia mieszkańców należy stworzyć sprawny system odprowadzania i oczyszczania ścieków gospodarczo - bytowych i deszczowych. Oznacza to:
skanalizowanie wszystkich istniejących i planowanych terenów mieszkaniowych, usługowych i wytwórczości z adaptacją istniejącej sieci w systemie mieszanym; natomiast wszystkie nowe sieci winny być budowane w systemie rozdzielczym. Pozwoli to na wykorzystanie przepustowości niedociążonych obecnie oczyszczalni "Będzin" i „Łagisza",
eliminację zagrożenia epidemiologicznego w rejonach tworzących się rozlewisk: Mrowce, Modrzewiowa - Mostowa, Mickiewicza - Wolności,
ostateczne określenie odbiornika (oczyszczalni), opracowanie technicznego rozwiązania i wybudowanie systemu kanalizacyjnego dla zachodniej części dzielnicy Grodziec, co wymaga wznowienia kontaktów z Wojkowicami lub nawiązania ich z innymi gminami w zlewni Brynicy.
3.8.3. Zaopatrzenie w energię elektryczną
Istniejący system elektroenergetyczny zapewnia dostawę energii elektrycznej do wszystkich odbiorców bytowo - komunalnych oraz przemysłowo - usługowych miasta. Dla poprawy jego funkcjonowania zakłada się działania mające na celu:
zapewnienie niezawodności jego działania oraz podniesienie standardu obsługi odbiorców poprzez inwestycje modernizacyjne,
sukcesywną rozbudowę systemu o nowe elementy liniowe i stacyjne wysokiego, średniego i niskiego napięcia,
w zakresie WN przewiduje się budowę:
linii napowietrznej 110 kV relacji Łagisza, Sarnów, Siewierz
linii napowietrznej 110 kV dla drugostronnego zasilania GPZ Czeladź.
GPZ 110/20 kV Warpie wraz z liniami zasilającymi 110 kV
ujednolicenie napięcia średniego na 20 kV,
uzbrojenie terenów rozwojowych,
stworzenie podstaw do rozwoju perspektywicznego systemu elektroenergetycznego .
3.8.4. Zaopatrzenie w ciepło
W zakresie zaopatrzenia w ciepło - ważnego czynnika wpływającego na standard życia mieszkańców - Większość działań dotyczy głównie modernizacji i remontów sieci i urządzeń oraz działań oszczędnościowych. Zakłada się także rozszerzenie dotychczasowego zasięgu obsługi systemu zaopatrzenia w ciepło poprzez sukcesywne włącznie do niego terenów istniejącej zabudowy śródmieścia z równoczesną eliminacją lokalnych, uciążliwych źródeł ciepła oraz wyprzedzające, w stosunku do realizacji nowych zasobów mieszkaniowych, uciepłownienie obszarów rozwojowych.
Znaczna rezerwa mocy w EC Będzin n i EC Łagisza stanowi podstawę do
programowania perspektywicznego rozwoju systemu zasilanego z tych źródeł przez połączenie z wyspowymi systemami KWK "Jowisz” i KWK "Saturn" Ruch I, z których częściowo korzystają odbiorcy z terenu Grodźca.
Konkretne działania modernizacyjne i inwestycyjne odbywać się muszą w oparciu o ogólne i szczegółowe plany energetyczne - Master Plany - ujmujące 20 letni horyzont czasowy i odpowiednio skoordynowane z pracą całego systemu ciepłowniczego rejonu.
3.8.5. Zaopatrzenie w gaz
Aktualnie większość mieszkańców Będzina jest podłączona do systemu sieciowego gazu ziemnego lub też ma techniczne możliwości do podłączenia. W tej sytuacji należy równocześnie z rozwojem terenów zainwestowanych Będzina realizować sieć rozdzielczą gazu ziemnego, tak by umożliwić powszechne stosowanie gazu w gospodarstwach domowych do przygotowywania posiłków, ciepłej wody użytkowej, a także do ogrzewania na terenach poza systemem centralnego ogrzewania.
3.8.6. Telekomunikacja
Istniejący system telekomunikacyjny zapewnia obsługę części mieszkańców miasta. Dla poprawy jakości życia konieczne więc będą działania mające na celu:
pełne pokrycie zapotrzebowania na usługi te1ekomunikacyjne dla mieszkańców miasta,
zapewnienie wysokiego standardu obsługi abonenckiej przy zastosowaniu nowoczesnej technologii cyfrowej.
3.8.7. Gospodarka odpadami
Miasto Będzin nie posiada własnego wysypiska śmieci. Odpady komunalne stałe i płynne wywożone są przez firmę "Interpromex" na wysypisko śmieci w Siemianowicach. Umowa w sprawie wywozu śmieci została podpisana na okres 5 lat tj. do roku 2002. W chwili obecnej miasto Będzin nie posiada terenu zarezerwowanego pod realizację własnego wysypiska śmieci, nie ma również umowy z jednostkami sąsiednimi dla realizacji wspólnego wysypiska.
Dlatego też niezbędne jest rozwiązanie problemu usuwania odpadów komunalnych w przyszłości tj. po roku 2002.
4. POLITYKA ROZWOJU PRZESTRZENNEGO
Polityka rozwoju przestrzennego to działania władz samorządowych miasta dla osiągnięcia celów określonych w rozdziale 2 niniejszych ustaleń studium oraz w "Strategii Rozwoju miasta Będzina".
4.1. Zadania polityki przestrzennej
Ustala się następujące podstawowe zadania polityki przestrzennej:
Z-l Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości lokalizowanej w przestrzeni miasta
Z-2 Tworzenie warunków dla rewitalizacji śródmieścia i wzbogacania jego funkcji
ośrodkotwórczych
Z-3 Tworzenie warunków dla poprawy jakości życia mieszkańców.
ad Z-l Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości lokalizowanej w
w mieście wymagać będzie:
przygotowania i udostępniania terenów dla potencjalnych inwestorów pod kątem nowych zróżnicowanych struktur przestrzennych obszaru i dostosowania rozwiązań do pełnej swobody w zakresie branżowej struktury przedsiębiorstw,
określenia zasad gospodarczych i przestrzennych funkcjonowania przedsiębiorstw wynikających z kompetencji i właściwości samorządu,
wspieranie przez samorząd inicjatyw inwestorów dotyczących organizacji wspólnych przedsięwzięć (agencje),
stała współpraca z przedsiębiorcami w zakresie właściwego kształtowania wizerunku miasta i jego promocji.
ad Z-2 Tworzenie warunków dla rewitalizacji śródmieścia i wzbogacania jego funkcji ośrodkotwórczych wymagać będzie:
ciągłego porządkowania stanu prawnego gruntów i obiektów,
stałego uzupełniania i odtwarzania zasobu gruntów komunalnych - co dotyczy całego miasta,
zapewnienia dostępności oraz powiązań funkcjonalno - przestrzennych integrujących śródmieście z pozostałymi jednostkami strukturalnymi, a zwłaszcza z Warpiami,
sukcesywnego przygotowywania terenów przeznaczonych na cele inwestycyjne w centrum miasta poprzez sporządzenie stosownych opracowań planistycznych i projektowych,
kompleksowej modernizacji i uzupełnienia sieci i urządzeń infrastruktury technicznej,
relokacja mieszkańców z zasobów mieszkaniowych wymagających remontów lub wymiany (konieczność realizacji nowych lub przeznaczenia części komunalnych zasobów mieszkaniowych na mieszkania socjalne),
projektowania i realizacji przebudów oraz nowych obiektów zgodnie z uwarunkowaniami konserwatorskimi,
ustanowienia lub zlecenia wyspecjalizowanej jednostce koordynacji przedsięwzięć składających się na całość działań rewaloryzacyjno - inwestycyjnych w Śródmieściu,
podjęcia pilotażowych działań rewaloryzacyjnych w obrębie wybranego kwartału zabudowy starego miasta.
ad Z-3 Tworzenie warunków dla poprawy jakości życia mieszkańców to działania na rzecz:
wyższej jakości warunków zamieszkania, w tym poprawy obsługi mieszkańców i zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych,
wzrostu poczucia bezpieczeństwa publicznego.
Dla poprawy obsługi mieszkańców Władze Miasta będą podejmować działania lub wspierać propozycje przedsięwzięć inwestycyjnych poprzez:
w zakresie edukacji:
utrzymanie i modernizację istniejących obiektów publicznych, w tym szkół podstawowych, gimnazjum, szkół średnich, przedszkoli,
poprawę wyposażenia obiektów edukacyjnych oraz wspieranie wdrażania nowych programów dla wzrostu jakości nauczania,
poprawę dostępu do przedszkoli poprzez utworzenie nowej placówki przedszkolnej w dzielnicy Łagisza,
przywracanie socjalnych i opiekuńczych funkcji szkół oraz szerszy dostęP osób niepełnosprawnych do wykształcenia w ramach zintegrowanego systemu edukacji,
wzrost poziomu kształcenia poprzez wspieranie podnoszenia kwalifikacji kadry pedagogicznej,
rozwój szkolnictwa średniego i wyższego przez popieranie utworzenia nowej szkoły średniej o profilu turystyczno - hotelarskim i usługowym oraz przygotowanie warunków dla realizacji w Będzinie campusu uniwersyteckiego.
W zakresie ochrony zdrowia i sytuacji zdrowotnej mieszkańców:
utrzymanie i modernizacja publicznych placówek służby zdrowia,
kontynuacja rozbudowy Szpitala Miejskiego,
realizacja przychodni lekarskiej,
upowszechnianie prozdrowotnych stylów życia, w tym poprzez szerszą ofertę sportowo - rekreacyjną, kampanię na rzecz ograniczenia nałogów, propagowanie zdrowego żywienia.
W zakresie kultury:
utrzymanie istniejących obiektów kultury, w tym Teatru Dzieci Zagłębia,
Muzeum, Domów Kultury, Miejskiej Biblioteki Publicznej i jej filii,
modernizacja w/w obiektów oraz poprawa ich wyposażenia,
rozszerzanie oferty kulturalnej ze szczególnym wskazaniem na zagospodarowanie czasu wolnego młodzieży,
podnoszenie walorów kulturowych miasta poprzez propagowanie rodzimych zespołów twórczych, wspieranie działalności miejscowych artystów, ożywianie tradycji,
wspieranie utworzenia Centrum Kultury Żydowskiej w Będzinie,
utworzenie centrum informacji turystycznej i kulturalnej.
W zakresie sportu i rekreacji:
utrzymanie i modernizacja istniejących obiektów sportowych, w tym również przyszkolnych,
realizacja sali gimnastycznej przy SP nr 9 w Łagiszy i boiska sportowego przy SP nr 6 w Grodźcu,
realizacja hali widowiskowo - sportowej w Śródmieściu,
realizacja basenów kąpielowych ,
realizacja systemu ścieżek rowerowych i organizacja poletek piknikowych w miejscach atrakcyjnych krajobrazowo,
utrzymanie istniejących parków oraz tworzenie nowych z urządzeniami rekreacyjnymi i placami zabaw dla dzieci,
wspieranie rozwoju niepublicznych form zagospodarowania rekreacyjno - sportowego typu stadnina koni, siłownia, czy inne sprzyjające aktywności ruchowej mieszkańców,
realizacja bazy hotelowej o zróżnicowanym standardzie,
realizacja w rejonie góry Dorotki wielkoobszarowego i wielofunkcyjnego zespołu wypoczynkowo - rekreacyjnego o randze regionalnej.
W rejonie projektowanego zespołu (w pobliżu domu opieki społecznej i kościoła
pw. św. Doroty) rysuje się możliwość lokalizacji diecezjalnego ośrodka
duszpasterskiego z hospicjum.
W celu poprawy warunków mieszkaniowych działania władz samorządowych
winny koncentrować się wokół:
opracowania szczegółowej strategii mieszkaniowej zawierającej konkretyzację programów realizacji budownictwa komunalnego w mieście, w tym budownictwa socjalnego, ze wskazaniem możliwości finansowania inwestycji,
wspierania realizacji zabudowy mieszkaniowej w formie zorganizowanej dla lepszego wykorzystania terenów uzbrojonych,
preferowania zabudowy terenów posiadających uzbrojenie techniczne, w rejonach ukształtowanej funkcji osadniczej,
likwidacji zabudowy substandardowej, w miejsce której można wybudować nowe budynki,
wspierania inicjatyw społecznych dążących do aktywizacji budownictwa, a także organizacja aktualnej bazy informacyjnej o formach pomocy na rozwój budownictwa mieszkaniowego, stymulowanie zmian w oczekiwaniach co do jakości mieszkania,
wspieranie budowy mieszkań typu społecznego na wynajem dla ludzi młodych i starszych (pierwsze i ostatnie mieszkanie).
Ważnym kierunkiem polityki poprawy jakości życia mieszkańców jest wzrost poczucia bezpieczeństwa publicznego, który może nastąpić w wyniku:
usprawnienia pracy służb porządkowych, w tym przez finansowe wspieranie policji,
niedopuszczania do zabudowy terenów zagrożonych powodzią,
podnoszenie bezpieczeństwa na drogach publicznych, w tym w związku ze zwiększonym udziałem dzieci w ruchu drogowym (przemieszczenia do szkół podstawowych i gimnazjum),
poprawy oświetlenia ulic,
wspierania działalności opiekuńczo - wychowawczej szkół, organizowanie warsztatów dotyczących profilaktyki przeciwdziałania agresji.
Podstawowym elementem warunkującym wysoką jakość życia mieszkańców jest pełne wyposażenie i sprawność urządzeń infrastruktury technicznej. W tym zakresie przewiduje się szereg działań, zwłaszcza w zakresie systemów kanalizacji i ciepłownictwa, omówionych w rozdziale 3.8.
4.2. Obszary strategiczne
Do obszarów strategicznych miasta, tj. do terenów na których winny koncentrować się działania inwestycyjne, zaliczono:
1/. Śródmieście ograniczone rzeką Czarną Przemszą, linią kolejową, granicą zainwestowania przemysłowego i ul. Małobądzką - jako obszar rewitalizacji i wzbogacania funkcji ośrodkotwórczych miasta - siedziby powiatu i ośrodka turystyki o znaczeniu regionalnym.
2/. Zachodnie tereny porolne wskazywane dla koncentracji nowych, dużych
przedsiębiorstw aktywizujących miasto gospodarczo.
3/. Teren Warpia jako obszar restrukturyzacji przestrzennej, funkcjonalnej i
społecznej.
4/. Północne tereny miasta w Grodźcu jako obszar potencjalnego zagospodarowania
dla funkcji społecznych (rekreacja, rozrywka, edukacja, opieka).
5/. Tereny rozwoju zabudowy mieszkaniowej w skoncentrowanych formach:
rejon ul. Namiarkowej (w realizacji),
tereny w Małobądzu,
tereny wskazane w programie rozwoju mieszkalnictwa w mieście.
4.3. Strategiczne kierunki działania
Realizacja zadań określonych w kierunkach zagospodarowania przestrzennego
obejmie następujące działania gminy mające na celu osiągnięcie pożądanych zmian
w strukturze przestrzennej wskazanych obszarów:
współpracę z organizacjami pozarządowymi dla realizacji zadań i inwestycji gminnych,
współpracę z inwestorami miejscowymi, właścicielami i ludźmi interesu dla poprawy ładu przestrzennego i kształtowania nowego wizerunku miasta poprzez realizację prestiżowych przedsięwzięć publicznych,
własne przedsięwzięcia miasta:
wprowadzenie polityki gospodarki nieruchomościami komunalnymi mającej na celu obrót tymi nieruchomościami: zamiany, rekompensaty za nieruchomości stanowiące własność innych osób prawnych i prywatnych przeznaczone na cele publiczne,
tworzenie prawnych związków na bazie prawa handlowego z inwestowaniem w celach realizacji przedsięwzięć publicznych (TBS-y, komunalne kasy mieszkaniowe),
wskazywanie terenów przeznaczonych do realizacji zabudowy w pełni przygotowanych, przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości realizacji inwestycji na całkowicie wolnych i nieprzygotowanych terenach,
współpraca z właścicielami restrukturyzowanych zakładów w zakresie przestrzennych zmian zachodzących na tych obszarach,
stosowanie polityki preferencji inwestorskich poprzez stosowanie ograniczonych przetargów w obrocie nieruchomościami gminy, ustalenie okresów dzierżaw czy innej formy nabycia praw do terenu czy obiektu.
W zakresie środowiska przyrodniczego strategiczne kierunki działań dotyczą:
przedsięwzięć, które powinny być podjęte przez gminę dla zapewnienia realizacji zadań polityki przestrzennej, wynikającej z przyjętych celów rozwoju,
opracowania "Gminnego programu zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska" zgodnie z wymaganiami art. 90 p. 1 i 3 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska (nowelizacja z 1997 roku).
1. Realizacja zadań polityki przestrzennej wymaga od miasta:
wykorzystania uwarunkowań sprzyjających rozwojowi gminy oraz - eliminacji lub ograniczenia uwarunkowań utrudniających osiągnięcie celów.
Oznacza to, że niezbędne są:
1/. Przedsięwzięcia własne Zarządu i Rady Miasta podejmowane dla:
ochrony najcenniejszych zasobów przyrody w postaci:
wyznaczenie obszaru krajobrazu chronionego,
uznania użytków ekologicznych,
zapewnienia możliwości wypoczynku poprzez urządzanie terenów parków, zieleńców, zieleni osiedlowej,
zmniejszenie zanieczyszczeń do wód powierzchniowych i podziemnych poprzez:
usprawnienie systemu oczyszczania ścieków,
dostosowanie zagospodarowania strefy ochronnej ujęcia "Przełajka" zgodnie z obowiązującymi nakazami i zakazami,
ograniczenia zanieczyszczeń powietrza ze źródeł niskiej emisji poprzez:
zmianę nośnika energii, likwidację małych kotłowni, usprawnienie organizacji ruchu,
rozwiązania problemu składowania odpadów komunalnych,
podniesienia świadomości ekologicznej społeczności miasta w szczególności ukierunkowanej na prawidłowe składowanie odpadów stałych i płynnych,
wyłonienie liderów lokalnych niezbędnych do przełamywania barier w mentalności społeczności miasta szczególnie dla poszukiwania niekonwencjonalnych sposobów wykorzystania turystycznego miasta przy przyjęciu dewizy: "Trzeba mieć szalone pomysły, żeby coś zmienić".
2/. Ścisła współpraca z organami samorządu województwa i gminami sąsiednimi w zakresie opracowania i realizacji regionalnego programu naprawczego dla rzeki Czarna Przemsza i Brynica (zgodnie z Programem restrukturyzacji doliny rzeki Czarna Przemsza" opracowanym w 1994 r. na zlecenie Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach.
3/. Ścisła współpraca z organami samorządu województwa oraz z gminami sąsiednimi i wyspecjalizowanymi agendami w zakresie rozwoju turystyki i wypoczynku dla potrzeb ponadlokalnych i regionalnych poprzez:
włączenie projektu aktywizacji terenów północnych Grodźca z Górą św. Doroty do strategii i planu zagospodarowania województwa śląskiego,
wykorzystanie możliwości tworzenia związków i porozumień komunalnych między gminami,
wykorzystanie doświadczeń krajowych i zagranicznych (IBA Emscher Park) w tym zakresie.
4/. Ścisła współpraca z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych (Nadleśnictwo Siewierz) w zakresie zwiększenie lesistości miasta na odłogowanych terenach rolnych, jako elementu Krajowego Programu Zwiększenia Lesistości.
5/. Ścisła współpraca z podmiotami działającymi na terenie Będzina lub mającymi wpływ na sytuację środowiska przyrodniczego w tym mieście; dotyczy to:
likwidowanych kopalni węgla kamiennego KWK "Grodziec", KWK "Paryż", KWK "Saturn", KWK "Sosnowiec”- w zakresie przebiegu procesu likwidacji w relacji do środowiska,
przedsiębiorstw przemysłowych w zakresie restrukturyzacji terenów przemysłowych (Elektrownia "Łagisza”, EC "Będzin", "Mostostal", Cementownia "Grodziec"),
inwestorów zewnętrznych w zakresie propozycji przedsięwzięć zgodnych z przyjętymi celami i kierunkami rozwoju miasta z punktu widzenia środowiska,
istniejących organizacji pozarządowych zajmujących się dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym miasta (PTTK, Towarzystwo Miłośników Będzina).
5. INSTRUMENTY POLITYKI PRZESTRZENNEJ
5.1 Instrumenty prawno - administracyjne
1/. Przepisy gminne:
- Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym) jako podstawowe prawo kształtowania polityki przestrzennej. Regulują one gospodarkę przestrzenną, mając wpływ na wiele dziedzin. jako istotny instrument lokalnej polityki rozwoju, dają możliwość określenia zakresu ustaleń w zależności od potrzeb. Te zaś będą artykułowane w procesje prac przygotowawczych do sporządzania takich opracowań i wynikać będą z aktualnej oceny stanu obszaru jak i szczegółowych prognoz rozwojowych.
Niezbędny zakres ustaleń planów dotyczy:
regulacji standardów zabudowy poprzez określenie przyjętego stosunku powierzchni zabudowy do powierzchni działki wyposażonej w procentach oraz ilości kondygnacji,
wyznaczenie stref regulacyjnych określających dopuszczalne formy działań, np. strefy ochrony konserwatorskiej, chronionego krajobrazu czy przyrody,
uwzględnienie niezbędnych elementów programu rzeczowego inwestycji ogólnogminnych,
określonych uwarunkowań ekonomicznych dla wyboru intensywności zabudowy,
określonych standardów funkcjonalnych infrastruktury społecznej i jakości środowiska naturalnego,
standardy urbanistyczne pozwalające na regulację procesów i zasad przekształceń terenów.
Ustanawianie form ochrony przyrody na obszarze gminy, jeżeli tych form nie wprowadziły organy ochrony przyrody, które zostały szczegółowo omówione w rozdziale dot. tej ochrony (Ustawa z dnia 12 grudnia 1991 r. o ochronie przyrody Dz.U. nr 114).
Referendum gminne (Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym) stwarzające możliwości wypowiedzi społeczności lokalnej w każdej ważnej sprawie, a więc i w sprawach związanych z m. in. Samo opodatkowaniem na cele publiczne itd.
2/. Gospodarka nieruchomościami gminy (Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami Dz.U. nr 115) - stwarzająca warunki do kształtowania przestrzeni gminy poprzez wykonywanie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym za pomocą prowadzonej polityki gospodarki nieruchomości, w tym komunalnymi.
Najistotniejszym elementem tej polityki jest wykonywanie, ograniczanie lub pozbawianie praw do nieruchomości, z których scalanie i podział gruntów należy uznać za element podstawowy. Ma to szczególne znaczenie dla jednego z warunków rozwoju gminy, jakim jest
powstrzymanie procesów rozpraszania zabudowy indywidualnej. Jedynie aktywnie prowadzona polityka gospodarki nieruchomościami gminy, tj. tworzenie i odtwarzanie zasobu gruntów komunalnych daje możliwości wszczynania z urzędu postępowanie scaleniowe.
Jest to decydujący instrument w ręku gminy dla prawidłowego systemu zarządzania przestrzenią, gdzie prawo obrotu nieruchomościami komunalnymi jest prawem podstawowym.
Polityka gminy w obrocie (sprzedaż, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania)
pozwala na osiągnięcie pożądanych efektów przestrzennych i ekonomicznych.
W celu zyskania takich efektów zaleca się:
określenie zasad i kryteriów zróżnicowania form oraz czasokresu użytkowania nieruchomościami i zobowiązań finansowych względem gminy:
ustalenie celu udostępnienia nieruchomości
ustalenie oczekiwanych korzyści (poza finansowymi) dla interesu publicznego
określenie możliwości czasowych udostępnienia nieruchomości w perspektywicznym ujęciu możliwości jej zagospodarowania
stosowanie preferencyjnych Stawek opłat sygnalizowanych w ograniczonych przetargach pisemnych organizowanych przez gminę
zarządzanie budżetem gminy, w którym poczesne miejsce winny zająć:
pozycje związane z gospodarką przestrzenną w tym gospodarką nieruchomościami (np. stały udział procentowy w dochodach ze sprzedaży gruntów przeznaczonych na jego odtwarzanie)
pozycje związane ze sporządzaniem opracowań planistycznych różnego rodzaju, od projektów planów miejscowych do opracowań realizacyjnych związanych z poprawą estetyki terenów publicznych.
5.2. Instrumenty ekonomiczne
Wpływają one na podejmowanie działań zgodnych z celami rozwoju gminy przez osoby prawne i prywatne, tj. stymulowanie zmian w zagospodarowaniu przestrzennym.
Podatki od nieruchomości pobierane od budynków oraz gruntów zasilają budżet gminy. Rada Gminy poprzez stosowanie polityki podatkowej w użytkowaniu gruntów niezabudowanych i innych nieruchomości ma wpływ na:
- utrzymanie i rozwój na swym obszarze pożądanych kierunków działalności gospodarczej i społecznej
- utrzymanie obiektów budowlanych i innych budowli w należytym Stanie technicznym
- podejmowanie działań na rzecz racjonalnej gospodarki zasobami (promowanie budownictwa energooszczędnego, określonych źródeł energii czy określonych technologii spalania)
- działania na rzecz ochrony środowiska.
Podatek leśny związany z gospodarką leśną nie obciążoną podatkiem dochodowym. Zwolnienia z podatku dotyczą m. in. lasów ochronnych, do których należy Las Grodziecki.
Pozwala to na ograniczenie ekonomicznej konieczności ich eksploatacji.
Inne podatki to podatki uchwalone w drodze referendum gminnego w sprawie uznanej przez społeczność lokalną za ważną dla gminy (np. na rzecz realizacji parku, innego konkretnego obiektu jak i inwestycji proekologicznych czy kultury).
O potrzebie referendum decydują mieszkańcy.
Opłaty:
Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska pobierane za:
wprowadzenie zanieczyszczeń do powietrza, naliczane od każdego emitora zlokalizowanego na terenie gminy. Opłaty wnoszone na podstawie decyzji administracyjnej wpływają do budżetu gminy w wysokości 10 % wartości naliczonej
usuwanie drzew i krzewów zgodnie Z aktualizowanym cennikiem. Opłaty wnoszone na podstawie decyzji administracyjnej, dla wydania której organem właściwym jest burmistrz wpływają w 100 % wysokości do budżetu gminy
inne formy korzystania ze środowiska, składowanie odpadów i opłaty za szczególne korzystanie z wód.
Opłaty eksploatacyjne za wydobycie kopalin pobierane od podmiotu gospodarczego wydobywającego kopalinę. Opłatę tę można traktować jako instrument stymulujący racjonalną gospodarkę zasobami oraz podejmowania działań zmierzających do ograniczenia uciążliwości górniczych na środowisko. Gmina nie ma wpływu na ustalenie wysokości tej opłaty.
Opłaty za użytkowanie zasobów komunalnych. Czynsze za najem lokali użytkowych stanowią dla władz gminy ważny instrument ekonomiczny służący realizacji polityki przestrzennej. Określając minimalne stawki czynszu i różnicując je w zależności od użytkownika, gmina może promować podejmowane na jej obszarze określonej działalności. Ten sam efekt może osiągnąć gmina przyjmując zasadę ustalania stawek czynszu w drodze przetargu ograniczonego. Promowanie poprzez obniżanie czynszów za najem lokali związanych z działalnością budowlaną czy obsługą budownictwa itp. oraz obsługą tranzytu i turystyki stanowiłoby przykład właściwego sterowania gospodarką gminy zgodnie ze Studium.
Opłata adiacencka czyli udział w kosztach infrastruktury technicznej wszystkich właścicieli nieruchomości z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym na cele rolnicze i leśne, to źródło częściowego Zwrotu nakładów finansowych poniesionych na zadania własne gminy. Konsekwencja w wykonywaniu przepisów dotyczących powyższej opłaty jest niezwykłej wagi narzędziem w ręku władz gminy, która korzystając z przysługującego jej prawa ma szanse na przyspieszenie poprawy obsługi gminy w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej.
Renta planistyczna będąca wynikiem ustaleń planu miejscowego, kształtujących sposób wykonywania prawa własności, winna stać się narzędziem decydującym o świadomych wyborach dokonywanych przez władze gminy i .właścicieli nieruchomości. W obecnej sytuacji braku planu miejscowego sporządzonego pod rządami nowej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, nie ma możliwości udokumentowania znaczenia w/w renty. Powiązanie renty planistycznej z budżetem gminy wymaga przygotowania służb samorządowych do realizacji zadań.
Dotacje jako jeden z instrumentów polityki rozwoju znajdują się w dyspozycji gminy. Stanowią one bezzwrotne przekazanie środków Z budżetu na rzecz określonego podmiotu lub też na rzecz określonego celu. Z uwagi na ograniczone możliwości gminnego budżetu przeznaczone winny zostać na szczególnie starannie wybrane cele.
Instrumenty organizacyjne pozwalające na realizację zadań wynikających z
przyjętych kierunków polityki przestrzennej.
1. Przygotowanie planów operacyjnych działań wynikających z polityki przestrzennej miasta:
przygotowanie listy zadań priorytetowych z określeniem czasu ich realizacji
określenie lokalizacji programu rzeczowego przedsięwzięć publicznych
tworzenie zasobu gruntów komunalnych w obszarach objętych planowaniem przedsięwzięć publicznych
tworzenie programu prawno - ekonomicznego dla poszczególnych zadań z przygotowaniem zasad ich finansowania i współfinansowania
wybór formy organizacji realizacji zadania (developer)
2. Przygotowanie i realizacja zadań inwestycyjnych
3. Promocja terenów przez gminę lub developera.
4. Organizacja struktur Urzędu Miasta gwarantująca sprawnie i efektywnie przebiegający
proces strategicznego zarządzania przestrzenią gminy.
5. Aktywność miasta w zakresie uczestnictwa w związkach komunalnych istniejących i
powstających dla konkretnych zadań.
6. Aktywność miasta w zakresie metod pozyskiwania środków z zewnątrz (fundusze
pomocowe) na inwestycje i promocję.
7. Określenie zasad stałego monitoringu zmian w zagospodarowaniu przestrzennym w oparciu o system informacji o terenie oraz odpowiednie do wyników ocen tych zmian aktualizowanie strategii rozwoju.
6. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się obowiązkowo:
jeżeli przepisy szczególne tak stanowią,
dla obszaru, na którym przewiduje się realizację programów rządowych,
dla obszaru, na którym przewiduje się zadania dla realizacji lokalnych celów publicznych,
dla obszarów, które mają być przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wynikającą z potrzeby zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej,
dla obszarów ze względu na istniejące uwarunkowania.
A Plany, których obowiązek sporządzenia wynika z przepisów szczególnych.
Zgodnie z art. 34 ust 2 ustawy o ochronie przyrody sporządzenie planu jest obowiązkowe dla obszaru krajobrazu chronionego, jeżeli ta forma ochrony zostanie wprowadzona przez Radę Miasta. Natomiast zgodnie z art. 30 ust. 2 cyt. ustawy użytki ekologiczne powinny być uwzględnione w miejscowym planie zagospodarowania, jednak sporządzenie takiego planu nie jest obligatoryjne1.
1. Na terenie Będzina oznacza to konieczność opracowania miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego dla obszaru krajobrazu chronionego obejmującego
północno - zachodnią część Grodźca z Górą św. Doroty (l a) i Parcina (1 b).
Przedmiot planu:
ukształtowanie struktury przestrzennej obszaru poprzez:
1. wskazanie terenu do objęcia ochroną prawną jako użytek ekologiczny "Grodziec"
2. ukształtowanie nowych zalesień i zadrzewień krajobrazowych
3. wyznaczenie obszarów dla różnych funkcji rekreacyjnych o randze lokalnej np.
miejskie tereny sportowo - parkowe przy ul. Kijowskiej i ponadlokalnej jako
regionalne centrum rozrywki i rekreacji w pobliżu DK 1.
Zagospodarowanie tych terenów powinno zaoferować:
program oryginalny, dotąd nie realizowany w regionie i jego otoczeniu (np. urządzenie „Parku Hobby" z Muzeum Techniki i Wynalazków, z przemysłową ścieżką dydaktyczną, wykorzystując zabytkową zabudowę Cementowni oraz kopalni "Grodziec.
program wykorzystujący i nawiązujący do walorów miejsca i jego sąsiedztwa (np. szlak zamków, "Jura" w miniaturze),
program spełniający oczekiwania użytkowników ery multimedialnej (np. multikino studio nagrań "dla każdego", internet, pracownie komputerowe itp.).
4. uzupełnienie i porządkowanie istniejącej zabudowy mieszkaniowej i usługowej ze
szczególnym uwzględnieniem potrzeb ochrony środowiska i krajobrazu .
Zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy prawo geologiczne i górnicze na terenie Będzina niezbędne jest opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego szczególnie:
dla terenu górniczego KWK "Grodziec" i KWK "Paryż".
Zakres opracowania wynika z zapisów ustawy prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Wielkość obszarów planistycznych wykraczająca poza granice administracyjne miast i gmin, różna interpretacja wymogów ustawowych i powszechny brak środków na sporządzenie tego rodzaju planów spowodowały, że w województwie śląskim nie sporządzono planu dla żadnego zakładu górniczego prowadzącego eksploatację podziemną. Wykonywane są jedynie plany dla zakładów eksploatujących kopaliny metodą odkrywkową.
B Plany, których obowiązek sporządzenia wynika z zamierzeń lokalnych celów publicznych
(realizacja w całości lub w części z budżetu gminy)
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego wydzielonych terenów aktywizacji gospodarczej:
2. Plan dla terenów porolnych położonych pomiędzy linią kolei piaskowej,
zachodnią granicą miasta i zabudową Grodźca.
Ukierunkowanie:
tereny funkcji gospodarczych w części południowej, z dużym udziałem zieleni, ze względu na uwarunkowania techniczne (strefy linii elektroenergetycznych wysokich napięć) i fizjograficzne ("praca w parku"),
tereny potencjalnie mieszkaniowe w części północnej, przylegające do projektowanej drogi Piekary - Będzin obarczającej ul. Wolności i Barlickiego.
Zakres ustaleń:
określenie struktury przestrzennej, linii zabudowy, pożądanych gabarytów i form zabudowy,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej; drogi, parkingi, infrastruktura techniczna,
tymczasowe sposoby zagospodarowania terenów.
3. Plan dla terenów w Łagiszy położonych pomiędzy zabudową Glinic, a DK 1 i
linią kolejową (część południowa).
Ukierunkowanie:
tereny funkcji gospodarczych, najczęściej przedsiębiorczości rodzinnej z warsztatami pracy na terenie lub w sąsiedztwie działek z zabudową mieszkaniową.
Zakres ustaleń:
zasady scalania i podziału gruntów,
zasady pełnego zakresu obsługi komunikacyjnej i infrastrukturalnej.
Skala proponowanych przekształceń:
dostosowanie rozwiązań do pełnej swobody w zakresie branżowej struktury przedsiębiorstw przy ściśle określonych zasadach rozwiązań komunikacyjnych, kształtowania przestrzeni, architektury zespołów i obiektów oraz nieuciążliwości działalności gospodarczej dla środowiska i mieszkańców.
Plan dla terenów przemysłowych w rejonie "Huty Będzin" z otoczeniem.
Ukierunkowanie:
tereny funkcji gospodarczych, do adaptacji i przekształceń oraz rozwojowe w powiązaniu z projektowaną łącznicą drogową pomiędzy pograniczem Będzina z Sosnowcem i Dąbrową Górniczą, a ul. Małobądzką klasy Z 2/2.
Zakres ustaleń:
zasady scalania i wtórnych podziałów gruntów,
zasady pełnego zakresu obsługi komunikacyjnej i infrastrukturalnej
określenie dopuszczalnych przekształceń przestrzennych, linii zabudowy, gabarytów i pozą danej formy zabudowy.
Skala proponowanych przekształceń:
dostosowanie rozwiązań do uwarunkowań wynikających ze stanu technicznego obiektów i urządzeń sieciowych, ewentualnych walorów zabytkowych części obiektów, 'potrzeby zachowania przestrzeni biologicznie aktywnych w otoczeniu projektowanej drogi (i dla "pracy w parku" na terenach niezagospodarowanych).
5. Plan dla terenów usługowych "Warpie Wschód" obejmujący obszar w otoczeniu osiedla Warpie Wschód ograniczony: al. Kołłątaja, granicą miasta, ul. Dąbskiego, granicą cmentarza i zabudową osiedla.
Ukierunkowanie:
tereny funkcji gospodarczych ukierunkowane na bezpośrednią obsługę mieszkańców okolicznych osiedli i miasta (usługi komercyjne)
Zakres ustaleń:
określenie linii zabudowy, gabarytów i pożądanej formy zabudowy,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej; drogi, parkingi, infrastruktura techniczna z uwzględnieniem projektowanej drogi klasy G 2/2 relacji Sosnowiec - Będzin - Dąbrowa Górnicza - Psary do północnej obwodowej aglomeracji ( klasy S 2/2 )
Skala proponowanych przekształceń:
wykształcenie obszaru o atrakcyjnej przestrzeni publicznej i bogatym programie wyposażenia.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia Będzina
6. Miejscowy plan zagospodarowania śródmieścia.
Granice opracowania:
od zachodu i południa - ul. 11 Listopada, od północy- al. Kołłątaja od wschodu - magistrala kolejowa PKP .
Ukierunkowanie:
rewitalizacja obszaru (wymiana, modernizacja i uzupełnienie zabudowy zgodnie z uwarunkowaniami konserwatorskimi i innymi), .
wykształcenie obszaru o bardzo atrakcyjnej przestrzeni publicznej i bogatym programie wyposażenia stosownym do tradycji funkcji miasta.
Zakres ustaleń:
zasady realizacji kompleksowej rewitalizacji śródmieścia z etapowaniem inwestycji,
zasady zagospodarowania terenów (w tym, w zakresie wzbogacenia zielenią),
linie rozgraniczające zabudowę, gabaryty i pożądane formy zabudowy,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej: ulice, parkingi, ścieżki rowerowe, ciągi piesze, infrastruktura techniczna w tym uciepłownienie.
Skala proponowanych przekształceń:
przekwaterowanie częściowe ludności (wymaga wcześniej przygotowanych zasobów mieszkań zastępczych i socjalnych),
zmiana proporcji funkcji z mieszkaniowo - usługowych na usługowo mieszkaniowe,
zdecydowane zwiększenie terenów i obiektów użyteczności publicznej (w tym np. wykorzystanie terenów po zdegradowanej zabudowie na lokalizację i realizację starostwa, ewentualna realizacja centrum kultury żydowskiej}.
7. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Góry Zamkowej
Granice opracowania:
Al. H. Kołłątaja, rzeka Czarna Przemsza, ul. M. Reja.
Ukierunkowanie:
rewitalizacja obszaru i jego funkcji kulturowych (historii i tradycji)
Zakres ustaleń:
określenie pożądanego programu zagospodarowania,
zasady zagospodarowania terenów zasady i standardy kształtowania zabudowy (wyburzenia, wymiana, nowe obiekty, formy zgodne z uwarunkowaniami konserwatorskimi),
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej: ulice, parkingi, ścieżki rowerowe, ciągi spacerowe, infrastruktura techniczna,
zasady zabezpieczeń terenów i obiektów przed wandalizmem (ogrodzone i zamykane na noc parki, cmentarze).
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowo usługowych na nowych terenach tylko w wyjątkowych przypadkach po wnikliwej analizie konserwatorsko - krajobrazowej i funkcjonalnej,
"odgospodarowanie" południowego otoczenia ul. Podzamcze tzn. wykluczenie możliwości odtwarzania istniejących obiektów mieszkaniowych,
przywrócenie rangi kulturowej historycznego obszaru miasta dokumentującego wielowiekowe współistnienie różnokulturowej społeczności Będzina.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obszarów o dominującej funkcji mieszkaniowej.
8. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego "Starych" Warpi
Granice opracowania:
ul. Krakowska, ul. Św. Brata Alberta, ul. Podsiadły (ok. 300 m), droga polna (ok. 300 m), granica zabudowy przemysłowej, ul. H. Sienkiewicza, południowe obrzeże szkół przy ul. Kopernika, ul. Promyka.
Ukierunkowanie:
zabudowa mieszkaniowa o średniej intensywności z wykluczeniem obiektów powyżej trzech kondygnacji.
Zakres ustaleń:
zasady kształtowania struktury przestrzennej dzielnicy,
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabaryty budynków,
ustalenie zasad formowania przestrzeni publicznych,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej: ulice, ścieżki rowerowe, ciągi piesze, infrastruktura techniczna,
zasady rewitalizacji kolonii robotniczej przy ul. 1 Maja (zgodnie ze wskazaniami konserwatorskimi).
Skala proponowanych przekształceń:
całkowita zmiana charakteru zabudowy (bez zmiany funkcji) przez jej sukcesywną wymianę.
9. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu Warpie - Centrum.
Granice opracowania:
niewielki obszar pomiędzy osiedlem Warpie Wschód a ulicami: 1 Maja i Krakowską
Ukierunkowanie:
zabudowa mieszkaniowa o średniej intensywności nawiązująca do istniejącego osiedla.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabaryty budynków
zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej.
10. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nowych terenów mieszkaniowych Małobądza
Granice opracowania:
od zachodu granica ogrodów działkowych, od północy - granica zabudowy przemysłowej, od wschodu - tyły zabudowy przy ul. Rolniczej, od południa - granica zabudowy osiedla.
Ukierunkowanie:
ukształtowanie funkcjonalnego osiedla zabudowy mieszkaniowej o
niskiej intensywności, głównie jednorodzinnej.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabarytu budynków,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej: ulice, ciągi rowerowe i piesze (wykorzystanie śladu po linii kolejowej), infrastruktura techniczna,
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja i porządkowanie zabudowy z uwzględnieniem uwarunkowań wynikających z zasad kształtowania harmonijnego krajobrazu i wykorzystania widokowych walorów terenów
11. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu ul. Osiedlowej w Grodźcu
Granice opracowania:
linia tramwajowa i ul. Wolności od północy, projektowana obwodnica od południa, ul. Nowotki od zachodu.
Ukierunkowanie:
ukształtowanie funkcjonalnej dzielnicy mieszkaniowej w nawiązaniu do istniejących w sąsiedztwie zasobów o walorach kulturowych i terenowe możliwości rozwoju.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabaryty budynków, zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej.
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja nowej i porządkowanie istniejącej zabudowy z uwzględnieniem uwarunkowań konserwatorskich oraz wynikających z planowanej drogi relacji Piekary - Wojkowice - Grodziec klasy G 2/2 o podstawowej funkcji odbarczenia z ruchu ciężkiego ul. Wolności i obsługi terenów rozwojowych dla aktywizacji gospodarczej w południowej części Grodźca.
12. Miejscowy p1an zagospodarowania przestrzennego rejonu ul. Kołłątaja w Grodźcu
Granice opracowania:
ul. Różyckiego, ul. R. Luksemburg, ul. Kołłątaja, linią wyznaczoną przedłużeniem wschodniej granicy cmentarza.
Ukierunkowanie:
ukształtowanie funkcjonalnej dzielnicy o niskiej intensywności zabudowy.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabarytów budynków,
zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej,
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja nowej i porządkowanie istniejącej zabudowy na zasadzie koncentracji (wypełniania "wnętrz" kwartałów zabudowy) z uwzględnieniem uwarunkowań wynikających z planowanej obrzeżnej drogi odbarczającej ul. Wolności klasy G 2/2.
13. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu Boleradza
Granice opracowania:
zachodnia granica miasta, ul. Barlickiego, ul. Asnyka: ul. Witosa, zachodnia granica cmentarza, ul. Różyckiego, ul. Asnyka.
Ukierunkowanie:
ukształtowanie funkcjonalnej dzielnicy mieszkaniowej o niskiej intensywności zabudowy.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabaryty budynków,
zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej,
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja nowej i porządkowanie istniejącej zabudowy w powiązaniu z otoczeniem. Pożądane wykreowanie "zielonej osi" łączącej rejon cmentarza z terenami w dolinie rzeki Wielonki.
14. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Starego Grodźca
obejmujący tereny KWK i cementowni Grodziec oraz kolonii robotniczych przy ul. Konopnickiej i ul. Kempy.
Ukierunkowanie:
rewitalizacja przestrzenna i funkcjonalna zasobów o wartościach kulturowych historii i tradycji miejsca.
Zakres ustaleń:
zasady restrukturyzacji przestrzennej i zagospodarowania terenów poprzemysłowych dla nowych funkcji gospodarczych i kulturowych,
zasady pełnego zakresu obsługi komunikacyjnej i inżynieryjnej,
zasady realizacji kompleksowej rewitalizacji obszaru z etapowaniem inwestycji.
Skala proponowanych przekształceń:
wprowadzenie nowych funkcji w stare odpowiednio zaadaptowane obiekty z uwzględnieniem uwarunkowań konserwatorskich,
częściowa wymiana obiektów o minimalnej wartości,
utrzymanie zabytkowego rozplanowania,
wzbogacenie programowe dla ożywienia zespołu (np. muzeum i szlak górnictwa).
15 i 16. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego terenów w Łagiszy określone granicami miasta ul. Hałdy, ul. Pokoju, linię kolejową i zachodnią granicą zabudowy przy ul. Jedności.
Ukierunkowanie:
ukształtowanie funkcjonalnej dzielnicy mieszkaniowej z przewagą zabudowy o niskiej intensywności.
Zakres ustaleń:
określenie linii regulacyjnych, linii zabudowy, gabaryty budynków,
zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej,
Skala proponowanych przekształceń:
realizacja nowej i porządkowanie istniejącej zabudowy w powiązaniu z otoczeniem. Szczególne uwarunkowanie stanowi przebieg projektowanej drogi północnej obwodowej aglomeracji górnośląskiej klasy S 2/2 której czasokres realizacji nie został określony w żadnym dokumencie. Ze względu na minimalny pas szerokości 50 m terenu pod projektowaną drogę, należy wykluczyć z zabudowy pas od linii kolejowej po północną granicę linii rozgraniczającej drogę. Korzystni ej s z y m byłby wariant przebiegu drogi obecnym torowiskiem co wobec zamykania Kopalni "Grodziec" i "Jowisz" może nastąpić w przewidywalnej przyszłości. Wtedy ograniczenia w zabudowie dotyczyłyby jedynie około 50 m pasa od linii kolejowej.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dróg i ulic
17. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego drogi "centralnej" odbarczającej DK1 i obsługującej rozwojowe tereny aktywności gospodarczej na obszarze Będzina i Czeladzi klasy G 2/2 (droga główna).
Plan dla tej inwestycji winien być wykonywany równolegle z opracowaniem projektowym zagospodarowania obszaru i planem nr 2, lub wyprzedzająco gdyż realizacja drogi warunkuje udostępnienie terenów.
Plan winien objąć cały przebieg drogi tj. od wyłączenia z DK 1 ( klasa S 2/2) w rejonie ul. A. Mickiewicza aż do włączenia w ul. Nowopogońską w Czeladzi.
Ukierunkowanie:
sprawna obsługa transportowa obszarów rozwojowych z realizacją bezkolizyjnych skrzyżowań na "wyplocie" z OK 1 i z projektowaną drogą główną G relacji Siemianowice - Czeladź - Będzin - Dąbrowa Górnicza, równoległą do linii kolej piaskowej klasy Gp 212.
Zakres ustaleń:
związki i powiązania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego,
ustalenie linii rozgraniczających wraz z urządzeniami pomocniczymi,
sposób zagospodarowania terenów przylegających do pasa drogowego.
18. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego północnej drogi odbarczającej śródmieście klasy Gp 2/2 na całym przebiegu tj. od granicy z Czeladzią do granic Dąbrowy Górniczej po południowej stronie piaskowej linii kolejowej.
Ukierunkowanie:
sprawna obsługa komunikacyjna terenów rozwojowych miasta z równoczesnym odciążeniem ciągu ul. Czeladzka - al. Kołłątaja.
Zakres ustaleń:
związki i powiązania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego 2, 17.
ustalenie linii rozgraniczających wraz z urządzeniami pomocniczymi,
sposób zagospodarowania terenów przyległych do pasa drogowego.
19. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego południowej obwodnicy Grodźca klasy G 2/2.
Ukierunkowanie:
sprawna obsługa komunikacyjna terenów rozwojowych miasta i odciążenie ul. Wolności.
Zakres ustaleń:
związki i powiązania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego 2,11,12.
ustalenie linii rozgraniczających wraz z urządzeniami pomocniczymi,
sposób zagospodarowania terenów przyległych do pasa drogowego.
20. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego granicznej drogi północ południe na styku z Dąbrową Górniczą i Sosnowcem klasy G 2/2.
Ukierunkowanie:
sprawna obsługa komunikacyjna terenów rozwojowych w dzielnicy Warpie i powiązania głównie z Sosnowcem (Kampus Uniwersytecki, nowe tereny mieszkaniowe) z poszanowaniem zabudowy istniejącej na oś. Zielona
Zakres ustaleń:
związki i powiązania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego 4,5,17.
ustalenie linii rozgraniczających wraz z urządzeniami pomocniczymi, sposób zagospodarowania terenów przyległych do pasa drogowego.
21. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ul. "Nowozagórskiej” klasy Z 2/2.
Ukierunkowanie:
powiązania terenów rozwojowych Warpi ze Śródmieściem poprzez linię kolejową (do ul. Małobądzkiej).
Zakres ustaleń:
związki i powiązania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego 4,8,21.
ustalenie linii rozgraniczających wraz z urządzeniami towarzyszącymi,
sposób zagospodarowania terenów przyległych.
7. INWESTYCJE PUBLICZNE I PROPONOWANE DO UJĘCIA W
PROGRAMACH RZĄDOWYCH
7.1. Inwestycje publiczne i proponowane do ujęcia w programach rządowych z
zakresu komunikacji
T1 - budowa sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu DK 1 z ul. Piłsudskiego, Wiejską
T2 - uzupełnienie węzła DK 1 - DK 4 o rampę północno - zachodnią
T3 - przebudowa skrzyżowania DK 4 z ul. Małobądzką, Świerczewskiego
T4 - rozbudowa ul. Czeladzkiej do przekroju dwujezdniowego wraz z przebudową węzła
DK 1 - DK 4
T5 - budowa dwupoziomowego skrzyżowania na skrzyżowaniu DK 1 z ul. Piłsudskiego
- Wiejską
T6 - budowa odcinka (1 jezdnia) drogi północnej obwodowej aglomeracji katowickiej od
ul. Nowotki wzdłuż linii kolejowej do ul. Wolności wraz z węzłem z DK 1
(konieczne zgranie projektowe inwestycji transportu i pompowni ścieków)
T7 - budowa jezdni zbiorczej po zachodniej stronie DK 1 od węzła z ul. Wolności do
granicy miasta z Czeladzią
T8 - budowa odcinka "północnej obwodowej" od ul. Wolności do ul. Świerczewskiego i
następnie do Dąbrowy Górniczej
T9 - budowa ulicy łączącej Kampus Uniwersytecki na terenie Sosnowca przez Warpie
do ul. Małobądzkiej z bezkolizyjnym przejściem przez tory kolejowe
T10 - bieżące prace modernizacyjne, w tym: ulic Małachowskiego i Piłsudskiego (2001),
ulic na oś. Rzemieślniczym w Łagiszy, w rejonie ul. Namiarkowej
T11 - rozbudowa ul. Świerczewskiego od wiaduktu kolejowego do ul. Odkrywkowej
T12 - poszerzenie ul. Odkrywkowej i budowa bezkolizyjnego węzła na DK 1 DK 913
T13 - budowa nowej drogi G2/2 równoległej do DK l stanowiącej główną arterię
aktywizowanych terenów po zachodniej stronie DK l (inwestycja wspólna na
terenach Będzina i Czeladzi, finansowana w trakcie wykupu przez inwestorów
nabywających w/w tereny)
T14 - budowa nowej drogi G2/2 stanowiącej południową obwodnicę Grodźca od
skrzyżowania z ul. Wolności do Wojkowic
T15 - wykształcenie na linii kolejowej średnicowej systemu kolei miejskich wraz z
przystankiem zintegrowanym w ramach centralnego węzła przesiadkowego Będzin
T16 - sukcesywna modernizacja sieci tramwajowej
T17 - realizacja zespołu parkingowego dla potrzeb targowiska i Śródmieścia
T18 - sukcesywna realizacja ścieżek rowerowych ( wg planszy kierunków).
T19 - poszerzenie wiaduktu kolejowego pomiędzy ul. Kościuszki i ul. Sienkiewicza
Inwestycje T1 - T8 powinny być współfinansowane przez inwestorów (nabywców
terenów na zachód od DK 1), miasto i GDDP.
Inwestycja T9 powinna być współfinansowana przez inwestorów terenów
Kampusu Uniwersyteckiego, miasto i powiat
Inwestycja T15 powinna być współfinansowana przez Śl. D. O. K. P. miasto,
powiat i Zarząd Transportu
7.2. Inwestycje publiczne z zakresy infrastruktury społecznej
I1 - budowa nowego zbiornika retencyjnego w obszarze ujęcia Małobądz o nastąpi
pojemności około 10 - 20 tyś m3/d. Sprecyzowanie pojemności tego
zbiornika po opracowaniu studium sieci wodociągowej dla miasta Będzina,
I2 - budowa zbiornika wieżowego w rejonie góry Dorotka, dla potrzeb dzielnicy
Grodziec w oparciu o wodę dostarczaną z ujęcia Grodziec
I3 - budowa stacji uzdatniania dla ujęcia Małobądz,
I4 - budowa stacji uzdatniania wody dla ujęcia wodociągowego Rozkówka,
I5 - zakończenie budowy kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz przepompowni
"Krasickiego",
I6 - budowa kanalizacji dla budownictwa jednorodzinnego osiedli Namiarkowa i
Modrzewiowa - Mostowa,
I7 - budowa pompowni wraz z siecią kanalizacyjną dla osiedla Mrowce (2000),
I8 - kontynuacja budowy kanalizacji na osiedlu Bory,
I9 - modernizacja pompowni wraz systemami zrzutów ścieków dla osiedli "Syberka",
"Gzichów'1 i "Zamkowe",
I10 - budowa kanalizacji dla zachodniej części dzielnicy Łagisza,
I11 - uporządkowanie gospodarki wodno - ściekowej w ul. Mickiewicza,
I11a- budowa kanalizacji w zachodniej części Grodźca,
I12 - kontynuacja prac związanych z wymianą źródeł oświetlenia ulicznego z lamp
rtęciowych na sodowe o dużej sprawności,
I13 - dobudowa punktów świetlnych w rejonach ich braku równoczesna z uzbrajaniem
terenów pod budownictwo mieszkaniowe budowa sieci oświetlenia ulicznego.
Zamierzenia rozwojowe Będzińskiego Zakładu Elektroenergetycznego S.A. oraz Zakładu Dystrybucji Energii Elektrycznej w Będzinie przewiduje budowę następujących sieci wysokich i średnich napięć:
I14 - modernizację i przebudowę wyeksploatowanych sieci średnich i niskich napięć
oraz budowę nowych, głównie w śródmieściu miasta w okolicy ulic
Małachowskiego, Modrzejowskiej, Bema, Kościuszki, Sączewskiego,
Potockiego, Placu 3 Maja, dworca PKP, a także w dzielnicy Koszelew (inwestycje
krótkoterminowe) ,
I15 - budowa napowietrznej linii 110 kV relacji Elektrownia Łagisza - GPZ Sarnów-
GPZ Siewierz (inwestycje długoterminowe),
I16 - budowa napowietrznej linii 110 kV dla drugostronnego zasilania GPZ Czeladź
(inwestycja długoterminowa),
I17 - budowa GPZ 110/20 kV Warpie wraz z napowietrznymi liniami zasilającymi 110
kV (inwestycja długoterminowa),
W planach Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej - Dąbrowa Górnicza na najbliższe lata umieszczono następujące zadania inwestycyjne:
I18 - wymiana istniejących sieci na przewody z rur preizolowanych (oś. Zamkowe,
Warpie),
I19 - modernizacja układów technologicznych węzłów cieplnych,
I20 - rozbudowa systemu sieci rozdzielczych dla sukcesywnego włączania istniejącej
zabudowy oraz przygotowania terenów nowych realizacji zabudowy
mieszkaniowej, w tym oś. Ksawera.
Pozostałe inwestycje:
I21 - rozbudowa sieci rozdzielczej dla zaopatrzenia w gaz terenu osiedla zabudowy jednorodzinnej - Namiarkowa - rozbudowa i budowa sieci rozdzielczych,
I22 - modernizacja i ewentualna rozbudowa stacji redukcyjno - pomiarowych gazu,
I23 - kontynuacja rozbudowy sieci telekomunikacyjnej, linii magistralnych i abonenckich oraz urządzeń teletechnicznych w oparciu o istniejącą centralę telefoniczną "Syberka",
I24 - realizacja zabezpieczeń przeciwpowodziowych na całej długości Czarnej Przemszy (wzmocnienie wałów przeciwpowodziowych, pompownie wody) z priorytetami w rejonach: oś. Zielona, przy ul. Kochanowskiego, pomiędzy ul. Małobądzką i ul. Kościuszki.
7.3. Inwestycje publiczne z zakresu infrastruktury społecznej
Inwestycje krótkoterminowe - planowane do roku 2002:
S-1 kontynuacja rozbudowy Szpitala Miejskiego w Śródmieściu,
S-2 realizacja dwóch sal środowiskowych przy szkołach,
S-3 realizacja boiska sportowego przy Szkole Podstawowej nr 6 w Grodźcu, 5-4 S-S-----S-4 realizacja przedszkola w Łagiszy,
S-5 realizacja basenów kąpielowych,
S-6 realizacja ośrodka informacji turystycznej,
S-7 utrzymanie, sukcesywna modernizacja i poprawa wyposażenia obiektów
użyteczności publicznej z zakresu:
edukacji,
ochrony zdrowia,
kultury,
sportu i rekreacji.
S-8 renowacja, modernizacja oraz wprowadzanie nowych obiektów i urządzeń na
istniejących terenach parkowych, w szczególności:
1. Małpi Gaj,
2. Ksawera,
3. Rozkówka,
4. ul. Krakowska ( w części zachodniej możliwe wprowadzenie usług w zieleni )
5. ul. Małobądzka (w części możliwe wprowadzenie usług w zieleni )
Inwestycje długoterminowe - do realizacji po roku 2002:
S-9 realizacja Centrum Kultury Żydowskiej w Śródmieściu"
S-10 budowa obiektu starostwa Powiatowego,
S-11 budowa hali widowiskowo - sportowej w Śródmieściu,
S-12 realizacja campusu uniwersyteckiego w południowo - wschodniej części Będzina,
S-13 realizacja szkoły średniej o profilu turystyczno - hotelarskim i usługowym,
S-14 realizacja zespołu wypoczynkowo - rekreacyjnego w Grodźcu, rejon Góry Dorotki.
Do inwestycji służących celom publicznym ale ustalonych w innym systemie decyzji należy objęcie ochroną prawną określonych obszarów i obiektów przyrodniczych.
Wszystkie proponowane formy ochrony przyrody należą do inwestycji
krótkoterminowych ze względu na niekorzystny wpływ upływającego czasu na wartość zasobów, będących przedmiotem ochrony.
Priorytetami inwestycyjnymi w tej grupie powinno być:
- ustanowienie obszaru krajobrazu chronionego "Góra św. Doroty" (ponieważ otwiera to możliwość do wielofunkcyjnego zagospodarowania tego obszaru),
- uznanie w pierwszej kolejności za użytki ekologiczne tych terenów gdzie występuje największe nagromadzenie chronionych gatunków lub których występowanie jest zagrożone. Obejmuje to projektowane użytki ekologiczne:
P1 - w dolinie potoku Psary,
P2 - przy ul. Bory,
P3 - łąki przy ul. Dąbrowskiej,
P4 - łęg olszowo-jesionowy w rejonie oś. przy ul. Namiarkowej.
Ponadto zakłada się sukcesywne wprowadzanie zalesień na terenach porolnych nie przeznaczonych pod zainwestowanie.
8. PROPONOWANE PROGRAMY, PRACE BADAWCZE I PROJEKTOWE
Gminny program zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska (omówiony na końcu rozdziału).
Projekt programowo-przestrzenny lub plan zabudowy wg propozycji nowej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym terenów porolnych dla nowych funkcji gospodarczych (zakres na końcu rozdziału).
Studium programowo - przestrzenne zagospodarowania północnych terenów miasta dla celów rekreacyjno - sportowo - edukacyjnych.
Projekt kompleksowej rewitalizacji śródmieścia z wydzieleniem kwartałów wymagających działań pierwszoplanowych.
Program rewitalizacji funkcji mieszkaniowej w obrębie wartościowej kulturowo zdekapitalizowanej zabudowy kolonii robotniczych.
Program rozwoju mieszkalnictwa w mieście.
Projekty rewaloryzacji terenów zieleni i zagospodarowania w tym doliny rzeki Czarnej Przemszy.
Program aktywizacji społeczno - kulturalnej młodzieży w aspekcie zagospodarowania czasu wolnego.
Program podniesienia bezpieczeństwa publicznego (w tym likwidacji zagrożeń powodziowych).
Koncepcja obsługi komunikacyjnej z elementami kształtowania przestrzeni warunków środowiska i infrastruktury technicznej dla tworzonej strefy aktywizacji gospodarczej na zachód od DK 1 na terenie miast Będzina i Czeladzi.
Koncepcja obsługi komunikacyjnej z elementami kształtowania przestrzeni, środowiska i infrastruktury technicznej dla tworzonej strefy aktywizacji funkcjonalnej w obszarze na wschód od linii kolejowej magistralnej EC 65 do DK nr 90 (teren Warpi w Będzinie i planowanego Kampusu Uniwersyteckiego na pograniczu z Sosnowcem).
Projekt rozbudowy układu komunikacyjnego w strefie ulic: ul. Czeladzka, ul. Świerczewskiego, ul. Odkrywkowa, DK nr 1 wraz z przebudową skrzyżowania DK 4- ulic Świerczewskiego i Małobądzka.
. Studium przekształceń strukturalnych ciągów ulicznych i pieszych w obszarze centrum Będzina.
Program inwestycji parkingowych w strefie targowiska i śródmieścia miasta.
Studium obsługi środkami komunikacji publicznej obszaru miasta Będzina ze szczególnym uwzględnieniem stanu, potrzeb i możliwości rozwoju środków komunikacji szynowej.
Projekt rozwoju systemu zaopatrzenia Będzina w wodę umożliwiający ustalenie zakresu inwestycji wodociągowych, wielkość urządzeń, harmonogram ich realizacji oraz określenie kosztów realizacji.
Koncepcja (program + harmonogram) skanalizowania miasta z uwzględnieniem potrzeb planowanych terenów rozwojowych. W koncepcji tej wyznaczone winny być inwestycje długoterminowe, do których należeć będą:
budowa nowego systemu kanalizacyjnego dla zachodniej części dzielnicy Grodziec,
budowa kolektorów zbiorczych dla planowanej strefy usługowo handlowej w południowej części dzielnicy Grodziec,
budowa kolektorów zbiorczych dla rozwojowych terenów południowej części dzielnicy Warpie.
Analiza opłacalności realizacji magistrali spinającej system ciepłowniczy EC Będzin i EC Łagisza z wyspowymi systemami ciepłowni KWK "Jowisz" i KWK "Saturn" Ruch I.
Gminny program zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska - opracowują gminy w oparciu o art. 90 ust. 3 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska (nowelizacja w 1997 r.). Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju gminy jest uwarunkowane uzyskaniem:
ładu ekologicznego (funkcjonujące środowisko przyrodnicze);
ładu społecznego (pełna akceptacja mieszkańców),
ładu ekonomicznego (niskie bezrobocie, wysokie dochody, racjonalna struktura gospodarcza)
ładu przestrzennego (koncentracja zabudowy z siecią terenów otwartych bezkonfliktowa lokalizacja różnych funkcji).
Wynika to z przyjętej definicji rozwoju zrównoważonego w cyt. ustawie, która określa, że jest to "taki rozwój społeczno - gospodarczy, w którym w celu zrównoważenia szans dostępu do środowiska poszczególnych społeczeństw lub ich obywateli, zarówno współczesnego jak i przyszłych pokoleń następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych".
Gminny program zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska winien być opracowany przy najszerszym włączeniu się społeczności lokalnej. Tylko osiągnięcie pełnego konsensusu co do kierunku działań planowanych przez władze samorządowe i przez różne grupy mieszkańców gminy daje szansę udanej realizacji zamierzeń szczególną funkcję uczestnictwa społeczności lokalnej w działaniach na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju podkreśla również wart. 99 p. 1 cyt. ustawa.
Program zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska winien być:
sporządzony w oparciu o studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, który to dokument najsilniej wiąże osiągnięcie ładu przestrzennego z wymogami ładu ekologicznego,
monitorowany przez gminę dla uchwycenia efektów środowiskowych i dla mieszkańców oraz weryfikacji ustaleń programu w czasie.
Projekt programowo-przestrzenny zagospodarowania terenów porolnych pomiędzy linią kolei piaskowej, DK 1 i granicą miasta z Czeladzią.
Ze względu na potrzebę spójnego rozwiązania problemów dostępności
komunikacyjnej i zaopatrzenia w media korzystnym będzie podjęcie wspólnego opracowania planistycznego dla terenów analogicznych Będzina i Czeladzi - po ul. Mysłowicką i wzdłużną do śladu piaskowej linii kolejowej w Czeladzi.
Ukierunkowanie:
wykształcenie obszaru rozwojowego dla działalności gospodarczej o zróżnicowanym charakterze zagospodarowania terenów wynikającym z potrzeb inwestorów dla inwestycji wymagających dużych powierzchni (powyżej 0,5 ha)
Zakres ustaleń:
określenie struktury zabudowy, gabarytów i pożądanego charakteru architektury obiektów z wprowadzeniem pasów zieleni o charakterze izolacyjnym i zapewniającym powiązania z otoczeniem,
zasady pełnego zakresu obsługi technicznej, drogi, parkingi, infrastruktura techniczna,
tymczasowe sposoby zagospodarowania terenów.