Selerowate, baldaszkowate (Apiaceae) - rodzina bylin, rzadziej krzewów, do której należy około 430 rodzajów i ok. 3780 gatunków. W Polsce dziko rośnie ok. 70 gatunków.
Charakterystyka:
Łodyga - Puste międzywęźla i wyraźne węzły.
Liście - Pierzasto złożone, 2-3-krotne, często z rozdętymi pochwami. Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty - Drobne, zebrane w baldach złożony z wielolistnymi pokrywami u nasady baldachów i pokrywkami u nasady baldaszków. Kwiaty na brzegu baldachu są większe i często grzbieciste. Kielich zredukowany do małych ząbków. Dwukrotny słupek jest dolny.
Owoce - Rozłupnia rozpadająca się na dwie niełupki, zawieszone na wiązkach przewodzących, powstałych z kolumienki w słupku. Nasienie bielmowe.
Biologia - W łodygach, liściach i owocach znajdują się przewody wypełnione olejkami eterycznymi, które nadają roślinom silny zapach. Posiadają także żywicę i alkaloidy.
Ogórecznikowate (Boraginaceae) - rodzina drzew, krzewów i roślin zielnych o niejasnej pozycji w systemie okrytonasiennych. Należy do niej od 1,5 do 2 tysięcy gatunków, które występują głównie na półkuli północnej. W Polsce występuje ok. 40 gatunków ogórecznikowatych.
Charakterystyka:
Pokrój - Rośliny pokryte są sztywnymi włoskami.
Liście - Ulistnienie skrętoległe, liście pojedyncze, zwykle szorstko owłosione.
Kwiaty - Kwiaty przeważnie promieniste, tylko rzadko niewyraźnie grzbieciste, np. u żmijowca. Korona kwiatu najczęściej z osklepkami (łuskami zamykającymi jej gardziel). Występuje tu pięć pręcików. Słupek górny, zalążnia dwukomorowa, podzielona już w czasie kwitnienia przez fałszywą przegrodę na 4 jednonasienne, wypukłe gniazda, pomiędzy którymi pośrodku, we wgłębieniu, osadzona jest szyjka słupka. Korona barwna. Kwiaty zebrane są w spiralne sierpiki lub skrętki.
Kapustowate, (Brassicaceae) - rodzina roślin zielnych, rzadziej drzew i krzewów, należąca do rzędu kapustowców (Brassicales). Liczy 381 rodzajów i około 3700 gatunków.
Charakterystyka:
Pokrój - Rośliny zielne, jednoroczne, dwuletnie lub byliny.
Liście - Lirowate, tworzące rozetki, ułożone skrętolegle, bez przylistków, często siedzące.
Łodyga - U wielu łodyga z liśćmi odziomkowymi.
Kwiaty - Promieniste, czterokrotne, w obfitych gronach. 6 pręcików czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych, płatki korony - 4, działki kielicha - 4 (2+2)-w dwóch okółkach. Słupek jest górny zbudowany z dwóch owocolistków. Zalążnia dwukomorowa z fałszywą przegrodą.
Owoce - Długa wielonasienna łuszczyna lub krótka łuszczynka. Nasiona bezbielmowe obfite w tłuszcz i białka zawarte w liścieniach. Często zawierają trujące glikozydy siarkocyjanowe. (synigryna i synalbina) i olejek gorczyczny.
Goździkowate (Caryophyllaceae) - rodzina roślin okrytonasiennych należąca do rzędu goździkowców. Liczy ok. 2200 gatunków występujących na wszystkich kontynentach, przede wszystkim jednak w krajach o klimacie umiarkowanym. Brak przedstawicieli w części równikowej Afryki i Ameryki Północnej oraz w zachodniej Australii[1]. W Polsce występuje ok. 100 gatunków.
Charakterystyka:
Pokrój - Zwykle rośliny zielne, rzadko krzewy lub pnącza.
Liście - Liście pojedyncze, całobrzegie, ułożone naprzeciwlegle, wyrastające ze zgrubiałych węzłów.
Kwiaty - Promieniste, najczęściej 5-krotne, często zróżnicowane na kielich i koronę. Płatki korony są zwężone czasem u nasady w tzw. paznokieć. Wzór kwiatowy: ♀♂*K5C5A5+5G(5)
Komosowate (Chenopodiaceae) - takson w randze rodziny wyróżniany w dawniejszych systemach (np. system Cronquista z 1981, system Reveala z 1993), obecnie raczej jako grupa o niepewnym monofiletyzmie, włączana do szarłatowatych (Amaranthaceae). Należą tu rośliny zielne klasyfikowane do ok. 1,5 tys. gatunków.
Charakterystyka:
Liście - Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty - Wiatropylne, zredukowane, drobne i niepozorne, zielonkawe lub białawe. Zebrane w kwiatostany. Kwiaty i owoce zrastają się po kilka razem tworząc tzw. kłębki.
Owoce - Orzeszki lub torebki.
Turzycowate (Cyperaceae) - rodzina roślin w rzędzie wiechlinowców. Obejmuje około 5500 gatunków zgrupowanych w 109 rodzajów. Rodzina jest kosmopolityczna - jej przedstawiciele spotykani są na całym świecie, szczególnie często w strefie klimatu umiarkowanego. Wyróżniają się znaczną redukcja kwiatów.
Charakterystyka:
Pokrój - Należą tu rośliny jednoroczne i byliny, rzadko drewniejące lub pnące.
Liście - Charakterystyczne, trawiaste, otaczające łodygę zamkniętą pochwą. Liście nasycone są krzemionką. U ponikła i oczeretu zamierające w trakcie ontogenezy.
Kwiaty - Obupłciowe (sitowie, ponikło, wełnianka) lub rozdzielnopłciowe (turzyca), wiatropylne, zebrane w kłosokształtne kwiatostany. Pręciki są zwykle trzy, słupek jeden zbudowany z trzech owocolistków, ale o jednym zalążku.
Owoc - Orzeszek.
Bobowate, motylkowate (Fabaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu bobowców (Fabales Bromhead). Należy do niej około 9,4% spośród wszystkich gatunków roślin dwuliściennych. Obejmuje w tropikach często rośliny drzewiaste, w klimacie umiarkowanym - głównie rośliny zielne. Symbioza z bakteriami brodawkowymi umożliwia wykorzystanie azotu atmosferycznego.
Charakterystyka:
Liście - Osadzone na pędzie spiralnie, są nieparzystopierzaście pojedynczo złożone (np. robinia akacjowa), parzystopierzaście złożone (np. karagana), dłoniaste (np. łubin) lub trójlistkowe (np. koniczyna); występują też liście pojedyncze. U motylkowatych występują przylistki, które mogą być częścią asymilacyjną przy redukcji blaszki liściowej (np. groszek). Częścią asymilacyjną mogą być również osie pędów (np. żarnowiec i janowiec). Z przekształconych części liścia mogą tworzyć się wąsy czepne (np. groszek, groch lub wyka). Ciernie pochodzenia przylistkowego występują np. u robinii akacjowej, pochodzenia liściowego np. u traganka, pędowego np. u wilżyny.
Kwiaty - Są to tzw. kwiaty motylkowe o specyficznej budowie. Są grzbieciste, zebrane w grona. Działek kielicha jest 5, zrośniętych ze sobą. Płatki korony ustawione w układzie zstępującym (tzn. płatek górny nachodzi na boczne, a te z kolei na dwa dolne) nadają "motylkowaty" pokrój kwiatu. Płatki różnią się od siebie - płatek górny jest największy i jest nazywany żagielkiem, dwa boczne płatki ze względu na ich kształt są nazywane wiosełkami lub skrzydełkami a dwa dolne tworzą łódeczkę. Ewolucja kwiatu motylkowatych idzie w kierunku zrastania się płatków. U większości gatunków płatki są wolne z wyjątkiem dwóch tworzących łódeczkę, które są na brzegu zrośnięte ze sobą na pewnym odcinku.
Owoce - Strąk, suchy, wielonasienny, pękający dwoma szwami. Odmianą tego owocu jest strąk przewęzisty rozpadający się na jednonasienne fragmenty (np. seradela) lub jednonasienny niepękający owoc - orzeszek (np. koniczyna). Zabiegi hodowlane pozwalają na wyselekcjonowanie strąków o zmięśniałej owocni (np. u odmian szparagowych fasoli zwykłej. Groch i łubin są samopylne (samoczynnie w pąku następuje samozapylenie), koniczyna natomiast jest samosterylna (własny pyłek nie kiełkuje na znamieniu).
Jasnotowate, wargowe (Lamiaceae) - rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales Bromhead). Należy do niej ponad 7,1 tysiąca gatunków reprezentujących 236 rodzajów. Występują na całym świecie z wyjątkiem okolic okołobiegunowych.
Charakterystyka:
Łodyga - Zwykle 4-kanciasta, krawędzie są wzmocnione pasmami zwarcicy (kolenchymy).
Liście - Ulistnienie nakrzyżległe, liście gruczołowato owłosione, aromatyczne.
Kwiaty - Mniej więcej wyraźnie grzbieciste lub prawie promieniste. Kielich zrosłodziałkowy, dwuwargowy lub promienisty, 5-ząbkowy. Korona 2-wargowa, warga górna 2-dzielna, powstała ze zrośnięcia 2 płatków; warga dolna 3-dzielna, powstała przez zrost 3 płatków; niekiedy tylko 1 warga - dolna jest dobrze wykształcona. 4 pręciki, nierównej długości, dwusilne (wyjątkowo u szałwii i rozmarynu występują tylko 2 pręciki). Słupek zwykle 2-krotny, zalążnia złożona z 2 owocolistków, już w czasie kwitnienia głęboko przedzielona fałszywą przegrodą na 4 guzki, w środku których osadzona jest szyjka słupka o 2-dzielnym znamieniu. U podstawy zalążni znajduje się pierścieniowaty miodnik. Kwiatostany w postaci wierzchotek dwudzielnych lub skrętek podwójnych, często zebrane w kłosowate lub w główkowate skupienia.
Owoc - Czterodzielna rozłupnia, rozpadająca się na cztery pojedyncze rozłupki.
Liliowate (Liliaceae) - rodzina roślin należąca do klasy jednoliściennych. Wszystkie rodzaje i gatunki można spotkać wyłącznie na półkuli północnej. Wyróżniają się one posiadaniem cebuli właściwej, rzadziej kłącza. W wyniku badań filogenetycznych znacznie przebudowana została systematyka tej rodziny. Kiedyś do liliowatych zaliczano liczne rośliny kłączowe i czasami drzewiaste jak np. dracena czy jukka, np. w systemie Cronquista (1981) należało tu 280 rodzajów i 4,8 tysiąca gatunków. Dawne szerokie ujęcie obejmowało nie powiązane filogenetycznie rośliny, z liliowatych wyodrębniono więc szereg rodzin rozdzielonych między dwa rzędy - liliowców i szparagowców
Charakterystyka:
Geofity obejmujące dwie grupy różniące się morfologią i ekologią. Liliowate preferujące siedliska otwarte (światłolubne) (podrodzina Lilioideae) to rośliny cebulowe, ze zwykle okazałymi kwiatami, z liśćmi mocno wydłużonymi, owocami są torebki. Gatunki leśne (podrodzina Streptopoideae) to zwykle rośliny kłączowe, z kwiatami niepozornymi, owocami są jagody. Cecha wspólną jest 6 wolnych listków okwiatu, z pylnikami osadzonymi po zewnętrznej stronie nitki, z zalążnią górną.
Makowate (Papaveraceae) - rodzina roślin okrytonasiennych, występujących głównie w strefie umiarkowanej i subtropikalnej na półkuli północnej. Pozycja i ujęcie rodziny jest zmienne w różnych systemach klasyfikacyjnych. Charakterystyka tu zawarta dotyczy szerokiego ujęcia zgodnie z APweb, odpowiadającego w niektórych systemach rzędowi makowców (Papaverales). Do tak ujmowanej rodziny należą 44 rodzaje z ok. 760[1]-780[2] gatunkami. Cechą charakterystyczną rodziny jest trójokółkowy okwiat składający się z kielicha i dwóch okółków korony
Charakterystyka:
Pokrój - Rośliny zielne (jednoroczne, dwuletnie i byliny), rzadko krzewy i niewysokie drzewa (Bocconia i Dendromecon) o maksymalnej wysokości do 6 m.
Liście - Zwykle skrętoległe, czasem skupione w przyziemną różyczkę, rzadziej naprzeciwległe lub nawet okółkowe. Blaszka liściowa zazwyczaj jest podzielona (pierzasto- lub trójdzielnie). Liście są zwykle ogonkowe, brak przylistków.
Kwiaty - Wyraźnie odmienne w poszczególnych podrodzinach i plemionach. Zwykle pojedyncze lub w baldachokształtnych kwiatostanach w podrodzinie makowych (Papaveroideae) lub groniastych w podrodzinie dymnicowych (Fumarioideae). Kwiaty są obupłciowe, w podrodzinie makowych promieniste i bezwonne, w podrodzinie dymnicowych w plemieniu Hypecoeae kwiaty mają podwójną płaszczyznę symetrii, u pozostałych dymnicowych kwiaty są grzbieciste. Kielich dwudziałkowy, zwykle szybko opadający. Barwna korona dwukrotna, dwuokółkowa, również często prędko opadająca. Pręciki parzyste lub liczne wielookółkowe. Słupek górny, zwykle dwukrotny. Kwiaty większości przedstawicieli makowców są owadopylne, wyjątkowo wiatropylne.
Owoc - Przeważnie wielonasienna torebka otwierająca się po dojrzeniu. Nasiona zawierają bielmo, obfitują w substancje oleiste. W podrodzinie dymnicowych, często z elajosomem.
Anatomia:
Wszystkie części roślin z podrodziny Papaveroideae posiadają kanały mleczne, które wytwarzają sok mleczny o różnej barwie (białej, żółtej, czerwonej).
Trawy (Poaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Stanowi ona główny komponent roślinności stepowej, łąkowej i pastwiskowej. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw.
Charakterystyka:
Łodyga - Nazywana źdźbłem, obła, pusta w międzywęźlach, a przegrodzona w węzłach. Tkanka twórcza znajduje się w dolnej części każdego międzywęźla, dzięki czemu pasące się zwierzęta nie przerywają wzrostu. W plemieniu bambusowych łodygi są zdrewniałe (u innych zielne). W plemieniu palczatkowych i kukurydzowych łodygi są pełne. Rośliny często wytwarzają rozłogi.
Liście - Dwurzędowo ustawione, naprzemianległe, pochwiaste, równowąskie, żyłkowanie równoległe. W miejscu złączenia blaszki liściowej z pochwą najczęściej występuje języczek, a czasami także uszka obejmujące łodygę. Niektóre gatunki utwardzone są krzemionką, co ma zniechęcić pasące się zwierzęta.
Kwiaty - Zebrane w kłoski, u nasady kłoska są przysadki zwane plewami. Kwiaty są trójkrotne, przeważnie obupłciowe, ze zredukowanym okwiatem, zazwyczaj 3 pręcikami o długich nitkach i słupkiem z dwoma znamionami. Kłoski zebrane są kwiatostany typu kłos złożony lub wiecha złożona.
Korzeń - Dwa rodzaje: wyrastające z ziarniaka delikatne korzenie zarodkowe i wyrastające z węzłów trwałe korzenie przybyszowe (wiązkowy system korzeniowy).
Rdestowate (Polygonaceae) - rodzina roślin okrytonasiennych z grupy dwuliściennych właściwych. W sumie do rodziny zalicza się 43-49 rodzajów (w zależności od ujęcia systematycznego) z 1110 gatunkami[1]. Występują one głównie w strefie klimatu umiarkowanego na obu półkulach, zasięg nielicznych rodzajów obejmuje także tropiki[2]. Do rodzimej flory polskiej należy ok. 30 gatunków przeważnie roślin łąkowych i ruderalnych.
Charakterystyka:
Pokrój - Wśród przedstawicieli dominują rośliny zielne (roczne i wieloletnie), należą tu także pnącza, krzewy i drzewa. Charakterystyczne są często zgrubiałe węzły na łodygach[2].
Liście - Skupione w rozecie przyziemnej lub skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe lub okółkowe. Zwykle są pojedyncze, u niektórych rodzajów silnie zredukowane (Calligonum i Muehlenbeckia). Ogonek liściowy jest lub go brak, w podrodzinie Polygonoideae u nasady ogonka liściowego występuje charakterystyczna gatka - pochewka powstała ze zrośnięcia przylistków.
Kwiaty - Niepozorne, obupłciowe, wiatropylne lub owadopylne. Kwiaty zredukowane, 3-krotne. Okwiat jest pojedynczy lub podwójny, barwny lub zielony. Słupek jeden górny, powstający z 3 owocolistków zakończony 2-4 szyjkami, zwykle wolnymi, pręcików 6-9.
Owoce - Trójgraniasty orzeszek, u niektórych rodzajów zamknięty w rozrastającym się, mięsistym dnie kwiatowym.
Jaskrowate (Ranunculaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu jaskrowców (Ranunculales). Liczy ok. 2,5 tysiąca gatunków (w Polsce ok. 75 gatunków). Występują one głównie w klimacie umiarkowanym i chłodnym, często w obszarach górskich, ale zasięg ogólny obejmuje wszystkie obszary lądowe z wyjątkiem pustynnych obszarów północnej Afryki i Australii. W Polsce na łąkach i w lasach oraz w górach.
Charakterystyka:
Pokrój - Głównie rośliny zielne, nieliczne to małe krzewy i pnącza.
Liście - Ułożone skrętolegle, bez przylistków, blaszki podzielone lub silnie powcinane.
Kwiaty - Zwykle promieniste, o silnie wypukłym dnie kwiatowym, zróżnicowane na kielich i koronę. Posiadają najczęściej wiele pręcików i słupków (zbudowanych z 1 owocolistka). Słupkowie apokarpiczne, pręciki i słupki ułożone są spiralnie. Część pręcików często przekształca się w miodniki wydzielające nektar.
Owoce - Otwierające się mieszki, rzadziej mięsiste jagody lub niełupki o charakterze drobnego orzeszka.
Różowate (Rosaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu różowców. Jest szeroko rozprzestrzeniona na kuli ziemskiej. Należy do niej 90 rodzajów liczących ponad 2,5 tys. gatunków, spośród których dziko w Polsce występuje ok. 150. Rodzina o dużym znaczeniu gospodarczym. Należy do niej wiele uprawnych drzew i krzewów owocowych oraz roślin ozdobnych i leczniczych.
Charakterystyka:
Pokrój - Rośliny zielne, drzewa lub krzewy.
Liście - Pojedyncze lub złożone, przeważnie z przylistkami, ustawione skrętolegle.
Kwiaty - O symetrii promienistej, obupłciowe, wolnopłatkowe, liczba pręcików jest najczęściej wielokrotnością 5.
Owoce - Zazwyczaj tzw. owoc zbiorowy. Nasiona bezbielmowe.
Astrowate, złożone (Asteraceae) - rodzina roślin należąca do rzędu astrowców (Asterales). Jedna z najliczniejszych rodzin roślin naczyniowych - należy do niej około 23,6 tysięcy gatunków grupowanych w 1620 rodzajów.
Charakterystyka:
Najbardziej charakterystyczną cechą tej rodziny jest budowa ich kwiatów i kwiatostanów. Kwiaty na ogół drobne, zebrane są w kwiatostan zwany koszyczkiem na rozszerzonym szczycie pędu - płaskim lub wypukłym osadniku, przez co powstają bardzo gęste kwiatostany imitujące kwiat, otoczone okrywą listków zwykle łuskowatych. Kielich jest zredukowany, niezielony i przeważnie w postaci licznych włosków. Występują 2 rodzaje kwiatów: kwiaty języczkowe mające koronę o symetrii grzbiecistej i kwiaty rurkowate o symetrii promienistej. U niektórych gatunków w koszyczku znajdują się wyłącznie kwiaty rurkowate, jak np. u ostów, u innych wyłącznie kwiaty języczkowe, jak np. u mniszka lekarskiego. Najczęściej jednak w koszyczkach występują równocześnie obydwa rodzaje kwiatów; na zewnętrznym obrzeżu kwiaty języczkowe, zwykle większe i imitujące płatki korony, w środku koszyczka kwiaty rurkowate. Pręciki zrośnięte są zawsze pylnikami w rurkę, nitki wolne. Budowę kwiatów określa wzór kwiatowy: KnC(5)A(5)G(2. Kwiaty mogą być dwupłciowe, jednopłciowe lub płone (tymi ostatnimi najczęściej są kwiaty języczkowe na obrzeżu koszyczka). Są one zazwyczaj przedprątne. Owocem jest niełupka zrośnięta ze ścianą owocni i często wyposażona w puch kielichowy. Nasiona są bezbielmowe z dobrze wykształconymi liścieniami.
Rośliny zielne, jednoroczne, dwuletnie lub byliny. Często w tkankach zawierają inulinę. U wielu gatunków występuje sok mleczny, u niektórych przewody żywiczne[4]. Niemal wszystkie gatunki są owadopylne, u nielicznych (np. bylicy występuje wiatropylność. U większości gatunków nasiona rozsiewane są przez wiatr, co ułatwia im aparat lotny złożony z puchu kielichowego.
Bodziszkowate (Geraniaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu bodziszkowców (Geraniales). Jej przedstawiciele występują głównie w strefie klimatu umiarkowanego i subtropikalnego. We florze Polski występują przedstawiciele 2 rodzajów: bodziszek (Geranium) i iglica (Erodium), niektóre gatunki (np. pelargonii) są uprawiane jako rośliny ozdobne.
Charakterystyka:
Liście - Ulistnienie naprzeciwległe lub naprzemianległe, na ogół z przylistkami. Dłoniasto- lub pierzastodzielne, o unerwieniu dłoniastym.
Kwiaty - Promieniste, 5-krotne. Pręcików płodnych 10 lub 5, część z nich u nasady opatrzona miodnikiem. Słupek górny, 5-komorowy, szyjki słupka zrosłe, po przekwitnieniu wydłużają się w postaci dzióbka.
Owoce - Owocem jest rozłupnia, rozpadająca się na pojedyncze owocki - rozłupki, oddzielające się od nasady ku górze, opatrzone długim skręcającym się dzióbkiem, za pomocą którego nasiona mogą wśrubowywać się do ziemi.
Babkowate (Plantaginaceae) - rodzina roślin należących do rzędu jasnotowców (Lamiales Bromhead). Rodzajem typowym jest babka Plantago. Babkowate w szerokim sensie (Plantaginaceae sensu lato) są rodziną bardzo zróżnicowaną i kosmopolityczną, choć najliczniej reprezentowaną w strefie klimatu umiarkowanego. Do rodziny tej należą rośliny zielne (w tym rośliny wodne) i krzewy. Zróżnicowanie utrudnia opisanie cech charakterystycznych. Cechami wyróżniającymi ją od innych przedstawicieli jasnotowców są niepodzielone poprzecznie główki włosków gruczołowych oraz podzielone torebki.
Charakterystyka:
Pokrój - Roczne lub wieloletnie rośliny zielne lub krzewy.
Liście - Skrętoległe (też w przyziemnych rozetach) lub naprzeciwległe, o blaszce pojedynczej lub złożonej.
Kwiaty - Zróżnicowane u różnych przedstawicieli. U niektórych 4-krotne, u innych 5-8-krotne, często o symetrii grzbiecistej. U wielu przedstawicieli kwiaty są bardzo uproszczone np. u roślin wiatropylnych takich jak babki) lub wodnych jak przęstki i rzęśl.
Platanowate (Platanaceae) - rodzina roślin z rzędu srebrnikowców (Proteales). Należy do niej 10 gatunków roślin z jednego współcześnie rodzaju - platan Platanus. Występują w Ameryce Środkowej i Północnej oraz w obszarze Morza Śródziemnego. W innych rejonach świata są często uprawiane jako rośliny ozdobne.
Charakterystyka:
Sosnowate (Pinaceae) - rodzina drzew i krzewów należąca do rzędu sosnowców (Pinales). Jest jedną z rodzin umieszczanych wśród roślin nagonasiennych. Sosnowate obejmują 220-250 gatunków skupionych w 11 rodzajach. Występują one przede wszystkim na obszarach chłodnych i umiarkowanych półkuli północnej. Niektóre gatunki rosną również w tropikach.
Charakterystyka:
Pokrój - Przeważnie drzewa, rzadziej krzewy, o wysokości od 2 do ok. 100 m.
Liście - Szpilki.
Szyszki - Żeńskie duże i zazwyczaj zdrewniałe, z wieloma ułożonymi spiralnie łuskami, osiągające od 2 do ok. 60 cm długości. Szyszki męskie z reguły niewielkie i nietrwałe, opadają zwykle krótko po rozsianiu pyłku.
Wierzbowate (Salicaceae) - rodzina roślin o zdrewniałych pędach należąca do rzędu malpigiowców (Malpighiales). Jej przedstawiciele występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, w Australii występują nieliczne gatunki tylko na północnym wschodzie kontynentu
Charakterystyka:
Liście - Ułożone skrętolegle, mają wydłużone, nie podzielone blaszki, na brzegu ząbkowane.
Kwiaty - Rozdzielnopłciowe, zebrane w kwiatostany zwane kotkami. Bez okwiatu. Mogą być wiatropylne (topola) lub owadopylne i posiadać miodniki (wierzba).
Leszczynowate (Corylaceae) - rodzina drzew i krzewów wyróżniona w niektórych systemach klasyfikacyjnych roślin okrytonasiennych, we współczesnych systemach APG z 1998, 2003 i 2009 odpowiada podrodzinie leszczynowych Coryloideae w obrębie brzozowatych. Zalicza się tu ok. 60 gatunków rosnących w klimacie umiarkowanym i subtropikalnym Eurazji, Ameryki Północnej i Środkowej.
Charakterystyka:
Kwiaty - Rośliny jednopienne, ale kwiaty są rozdzielnopłciowe. Kwiaty męskie zebrane w kwiatostany zwane kotkami, kwiaty żeńskie zebrane w grona.
Wrzosowate (Ericaceae) - rodzina roślin krzewinkowych, krzewiastych lub drzew z rzędu wrzosowców (Ericales), licząca ok. 4000 gatunków skupionych w 126 rodzajach. Wrzosowate występują w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, alpejskich piętrach tropikalnych Azji, Japonii, Kraju Przylądkowym (Afryka). We florze polskiej występuje jedynie kilkanaście gatunków.
Charakterystyka:
Liście - Ulistnienie skrętoległe, liście pojedyncze, często wiecznie zielone, drobne, czasem szpilkowate.
Kwiaty - Obupłciowe, owadopylne, promieniste, 5-okółkowe, 4-5-krotne, przeważnie zrosłopłatkowe, czasami wolnopłatkowe.
Orzechowate (Juglandaceae) - rodzina roślin z rzędu bukowców (Fagales). Zalicza się tu 7-10 rodzajów
Charakterystyka:
Liście - Skrętoległe, nieparzystopierzaste, zawsze pozbawione przylistków, często aromatyczne.
Kwiaty - O symetrii promienistej, jednopłciowe, zebrane w kotki lub obupłciowe zebrane w kłosowate kwiatostany.
Owoce- Pestkowiec lub orzech, nasiona bezbielmowe.
Wilczomleczowate (Euphorbiaceae) - rodzina drzew, krzewów, krzewinek, roślin zielnych i sukulentów łodygowych. Zalicza się do niej 218 rodzajów z ponad 5700 gatunkami rosnącymi głównie w tropikach. W Polsce dziko rośnie ok. 20 gatunków.
Charakterystyka:
Kwiaty silnie zredukowane, często bez okwiatu. Bezokwiatowe kwiaty męskie i żeńskie zebrane są w specyficzne obupłciowe kwiatostany, zwane cyjatiami. Kwiatostan taki zawiera jeden, centralnie umieszczony, jednosłupkowy kwiat żeński i wokół niego liczne jednopręcikowe i bezokwiatowe kwiaty męskie. Cały taki kwiatostan otoczony jest jak gdyby okwiatem złożonym z 5 podsadek. Zwykle wilczomleczowate wytwarzają sok mleczny. U licznych gatunków liście zredukowane, a ich funkcję asymilacyjną przejmuje łodyga.
Przewiertniowate (Caprifoliaceae) - rodzina roślin z rzędu szczeciowców (Dipsacales Dumort.).
Charakterystyka:
Pokrój - Przeważnie krzewy, rzadko niewielkie drzewa.
Liście - Ulistnienie nakrzyżległe, liście często pojedyncze, rzadziej pierzaste, zwykle całobrzegie.
Kwiaty - Promieniste lub grzbieciste, 4-5-krotne, o koronie dzwonkowatej lub rurkowatej;
Owoc - Jagoda, pestkowiec, torebka lub orzech.
Trędownikowate (Scrophulariaceae) - rodzina roślin należąca do rzędu jasnotowców (Lamiales). Współcześnie systemy klasyfikacyjne roślin okrytonasiennych kompilowane przez członków Angiosperm Phylogeny Group (APG) wyróżniają w obrębie tej rodziny już tylko 65 rodzajów z 1700 gatunkami.
Charakterystyka:
Liście - Liście pojedyncze, ogonkowe; blaszki niepodzielone, ząbkowane.
Ulistnienie - Skrętoległe, czasem naprzeciwległe, rzadko okółkowe.