POLITECHNIKA ŁÓDZKA

WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

KIERÓNEK ZARZĄDZANIE I MARKETING

SPECJALIZACJA ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ

ROK AKADEMICKI 2000/2001

SEMESTR IX

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ NA PRYKŁADZIE FABRYKI WKŁADÓW ODZIEŻOWYCH „CAMELA” S. A.

AGNIESZKA SAWKA

PIOTR USIELSKI

SYLWIA ZABOROWSKA

SPIS TREŚCI:

1. WSTĘP 3

2. OGÓLNE INFORMACJE O SPÓŁCE. 3

1. Przedmiot działalności. 3

2. Sprawowanie kontroli 4

• Zasady sprawowania kontroli. 4

• Kontrola funkcjonalna. 4

• Kontrola instytucjonalna. 5

3. Zasady wydawania wewnętrznych aktów normatywnych. 5

4.Organizacja sprzedaży. 5

5.Organizacja produkcji. 6

6.Perspektywy na przyszłość 6

II. MODELE SYSTEMU ZAPEWNIENIA JAKOŚCI 7

1.Diagram hierarchii funkcji (FHD) 7

2.Diagram przepływu danych(DFD) 9

3.Diagram związków encji(ERD) 12

4.Diagram historii życia obiektu(ELH) 14

I.WSTĘP

Projekt zawiera opracowanie dotyczące systemu zarządzania jakością w FWO CAMELA S.A. z wykorzystaniem poniższych metod modelowania :

• Model hierarchii funkcji ( FHD )

• Diagram przepływu danych ( DFD )

• Diagram związków encji ( ERD )

• Diagram historii życia obiektu ( ELH )

II. OGÓLNE INFORMACJE O SPÓŁCE.

1. PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI.

Fabryka Wkładów Odzieżowych „Camela” Spółka Akcyjna posiada osobowość prawną, z momentem wpisania Spółki do rejestru handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, zgodnie z przepisami Kodeksu handlowego.

Spółka przyjęła do odpłatnego korzystania mienie zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego Fabryka Wkładów Odzieżowych „Camela” na podstawie umowy.

Siedzibą Spółki jest Wałbrzych.

Przedmiotem działania Spółki jest działalność produkcyjna, handlowa w kraju i zagranicą, a w szczególności:

• produkcja przędz tkackich i dziewiarskich,

• produkcja tkanin, dzianin i innych płaskich wyrobów włókienniczych,

• produkcja dodatków krawieckich z tkanin, dzianin, włókien i innych płaskich wyrobów włókienniczych,

• usługi w uszlachetnianiu surowców włókienniczych, w przerobie przędz i płaskich wyrobów włókienniczych,

• usługi różne świadczone przez warsztaty zaplecza,

• usługi socjalne i przewozowe,

• handel wyrobami własnymi oraz innych producentów.

• produkcja tkanin, dzianin i innych płaskich wyrobów włókienniczych,

• produkcja dodatków krawieckich z tkanin, dzianin, włókien i innych płaskich wyrobów włókienniczych,

• usługi w uszlachetnianiu surowców włókienniczych, w przerobie przędz i płaskich wyrobów włókienniczych,

• usługi różne świadczone przez warsztaty zaplecza,

• usługi socjalne i przewozowe,

• handel wyrobami własnymi oraz innych producentów.

2.SPRAWOWANIE KONTROLI.

ZASADY SPRAWOWANIA KONTROLI WEWNĘTRZNEJ.

Kontrola wewnętrzna sprawowana jest w obrębie Spółki. Obejmuje ona zespół metod stosowanych systematycznie, a zmierzających do zapobiegania powstawania wszelkich przejawów naruszania obowiązujących przepisów i niegospodarności oraz bieżącego wykrywania powstałych nieprawidłowości. Kontrola obejmuje następujące czynności:

• ustalenie stanu faktycznego

• ustalenie stanu obowiązującego

• porównanie stanu faktycznego z obowiązującym celem stwierdzenia zgodności lub odchyleń od przepisów, planów, wzorów

• Wskazanie sposobów i środków likwidacji stwierdzonych nieprawidłowości

Kontrola wewnętrzna obejmuje:

• Kontrolę funkcjonalną

• Kontrolę instytucjonalną

• Kontrolę społeczną.

KONTROLA FUNKCJONALNA.

Sprawowana jest w ramach obowiązków służbowych przez:

• Zarząd Spółki

• kierowników jednostek organizacyjnych

• innych pracowników, którym obowiązki kontrolne w określonym zakresie wpisane zostały do ich zakresów czynności.

Kontrola funkcjonalna stosowana jest w postaci kontroli:

• wstępnej

• bieżącej

• następnej

Kontrola wstępna stanowi kontrolę czynności zamierzonej. Ma ona na celu zapobieganie niepożądanym lub nielegalnym działaniom poprzez badanie zamierzonych dyspozycji i czynności przed ich dokonaniem. Kontrola wstępna obejmuje także badanie projektów umów, zleceń zamówień kosztorysów porozumień i innych dokumentów powodujących powstawanie zobowiązań. Kontrola ta realizowana winna być z punktu widzenia legalności, rzetelności i prawidłowości gospodarczych.

Kontrola bieżąca polega na badaniu czynności wszelkiego rodzaju operacji w toku ich wykonania, w celu stwierdzenia czy wykonanie przebiega prawidłowo i zgodnie z ustalonymi wzorcami / normami, przepisami /.

Zadaniem kontroli bieżącej jest ujawnienie nieprawidłowości.

Kontrola następna obejmuje badanie dokumentów odzwierciedlających czynności dokonane.

Na dowód dokonania kontroli wewnętrznej - dokumentu, kontrolujący opatruje go podpisem i datą.

Zasady i sposób przeprowadzenia kontroli wewnętrznej oraz zasady obiegu dokumentów księgowych i ich kontroli reguluje:

• Regulamin kontroli wewnętrznej przedsiębiorstwa

• Instrukcja obiegu dokumentów księgowych.

KONTROLA INSTYTUCJONALNA.

Sprawowana przez Rewidenta Zakładowego, którego zadaniem jest wykonywanie w określonym zakresie funkcji kontrolnych w stosunku do działów i wydziałów Spółki.

Kontrolę społeczną sprawują w określonych z mocy ustaw, zakresach i formach, zarządy Związków Zawodowych, społeczni inspektorzy pracy itp.

3. ZASADY WYDAWANIA WEWNĘTRZNYCH AKTÓW NORMATYWNYCH.

• W spółce wydawane są następujące akty normatywne:

• ZARZĄDZENIA - normują zasadnicze zagadnienia Spółki zastrzeżone odpowiednimi przepisami do decyzji prezesa. Zarządzenia są aktami normatywnymi o charakterze norm wykonawczych i o działaniu ciągłym,

• POLECENIA SŁUŻBOWE - regulują doraźnie, jednorazowe, operatywne lub okresowe zadania poszczególnych komórek organizacyjnych,

• PISMA OGÓLNE - podają określone fakty i informacje do wiadomości pewnej kategorii adresatów. Mogą to być komunikaty, zawiadomienia, wyjaśnienia przepisów zawartych w innych aktach normatywnych,

• INSTRUKCJE, WYTYCZNE, REGULAMINY które są przepisami ustalającymi w sposób trwały szczegółowe zasady i tryb postępowania oraz technikę pracy.

Projekty aktów normatywnych opracowują komórki organizacyjne w zakresie zagadnień związanych ze sferą ich działania i wg kompetencji określonych ramowym zakresem zadań.

Akty normatywne opracowywane są z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa na podstawie:

• ogólnopaństwowych aktów normatywnych

• inicjatywy zarządu i zainteresowanych komórek organizacyjnych

• wniosków i uchwał Rady Nadzorczej

Opiniowanie projektów aktów normatywnych, sprawozdanie pod względem formalno-prawnym i stylistycznym, wykonanie czystopisów, ustalenie rozdzielnika oraz przedłużenie do podpisu prezesa i rozesłanie należy do obowiązków komórki wiodącej.

Kontrolę realizacji aktów normatywnych sprawują:

• nadzorujący / wskazany w akcie normatywnym /

• komórka wiodąca

• pracownicy odpowiedzialni za nadzór i kontrolę funkcjonalną.

4. ORGANIZACJA SPRZEDAŻY.

FWO „Camela” ma bardzo dobrze zorganizowany Dział Handlowy. Wyroby sprzedawane są na rynku krajowym, podzielonym na 6 obszarów, za który odpowiadają odpowiednio przeszkoleni przedstawiciele firmy. W kraju znajdują się 33 hurtownie patronackie.

Ponadto FWO „Camela” wysyła swe wyroby na Rynki Zachodnie a także znaczny udział (10% ogólnej sprzedaży) wysyła na Rynki Wschodnie.

Wszystkie dane dotyczące zarówno dostawców surowców jak i odbiorców wyrobów gotowych są poufne.

Spółka nie posiada konkurencji w kraju.

5.ORGANIZACJA PRODUKCJI.

Proces produkcyjny wykonywany jest w Mieroszowie gdzie znajduje się tkalnia, dziewiarnia i wykończalnia. Tam wykonywane są wyroby tkane dziane oraz dokonuje ich obróbki zależnie od zamówienia. Na terenie Zakładu znajduje się również laboratorium, w którym przeprowadzane są badania nowo wytwarzanych wyrobów, sprawdzanie produktów a także badania mające na celu ciągłe ulepszanie procesów produkcyjnych. Zakład posiada bardzo nowoczesny park maszynowy sterowany komputerowo. Posiada też bardzo unikalną maszynę do nanoszenia kleju metodą tzw. dwóch punktów.

Na terenie Wałbrzycha wykonywana jest produkcja przędzy. Tam znajduje się przędzalnia poddawana ciągłej modernizacji i laboratorium badające parametry przędzy.

PRZEBIEG PROCESU TECHNOLOGICZNEGO PRZĘDZY BAWEŁNOPODOBNEJ.

1. Surowiec wyjściowy:

2. Formowanie zawijki.

3. Tworzenie taśmy przędzalniczej.

4. Rozciąganie taśmy przędzalniczej.

5. Przędzenie właściwe.

6. Tworzenie przędzy „parafil - 1000

7. Formowanie nawoju handlowego.

8. Pakowanie - wysyłka.

6. PERSPEKTYWY NA PRZYSZŁOŚĆ.

Duże znaczenie dla zwiększenia produkcji i sprzedaży w 2000 roku i latach następnych będzie miało nawiązanie w 1998 roku współpracy z firmą Frendenberg. Współpraca ta polega na dostarczeniu wkładów dzianych do firmy Freundenberg i sprzedawaniu w jej sieci handlowej znajdującej się w wielu częściach świata. Aby podołać potrzebom naszego rynku i nie przegrać z konkurencją rozwój asortymentowy musi pójść w następujących kierunkach:

• konstruowanie jeszcze lżejszych wkładów dzianych poprzez stosowanie cieńszych przędz jedwabnych. Realizacja wymagać będzie zakupów przędz za granicą.

• opracowanie konstrukcji wkładów tkanych na osnowach z przędz jedwabnych. To zadanie będzie możliwe do zrealizowania dzięki zakupowi nowych krosien.

• rozszerzenie naniesienia klejów metodą podwójnego punktu na pozostałe wkłady dziane i również tkane.

II. MODELE SYSTEMU ZAPEWNIENIA JAKOŚCI

1. DIAGRAM HIERARCHII FUNKCJI (FHD)

Modelowanie Hierarchii Funkcji ma na celu specyfikację czynności wykonywanych w przedsiębiorstwie i znalezienie wszystkich funkcji systemu. Model FHD służy do ukazania relacji podrzędnych i nadrzędności występujących w systemie. W analizowanym zagadnieniu funkcją nadrzędną realizowaną przez system jest system zarządzania jakością w FWO Camela S. A.

Funkcjami podrzędnymi są:

• kontrola dostaw;

• kontrola wyrobów gotowych;

• kontrola nowych wzorów;

• kontrola surowców i materiałów;

• załatwianie reklamacji u dostawców i odbiorców;

• kontrola produkcji.

DIAGRAM HIERARCHII FUNKCJI (FHD):

				SZJ System Zarządzania Jakością
SZJ 1 Kontrola dostaw		SZJ 2 Kontrola wyrobów gotowych		SZJ 3 Kontrola nowych wzorów		SZJ 4 Kontrola surowców i materiałów		SZJ 5 Kontrola produkcji		SZJ 6 Załatwienie reklamacji
SZJ 1.1 Opracowanie zakresu kontroli dla dostaw		SZJ 2.1 Pobranie próbki z partii do oceny		SZJ 3.1 Gromadzenie danych na temat nowego wzoru		SZJ 4.1 Wykrycie niezgodności asortymentowej lub ilościowej w magazynie dostaw		SZJ 5.1 Niezgodności wykryte podczas ustawiania maszyny		SZJ 6.1 Napływ reklamacji
SZJ 1.2 Przyjęcie dostawy przez magazyn		SZJ 2.2 Zapis oceny partii		SZJ 3.2 Przeprowadzenie serii próbnej		SZJ 4.2 Wykrycie niezgodności jakościowej		SZJ 5.2 Niezgodności wykryte w fazie produkcji wyrobu		SZJ 6.2 Rozpoznanie stanu faktycznego
SZJ 1.3 Ocena dostawy		SZJ 2.3 Pobranie próbek do partii pełnych		SZJ 3.3 Ocena wyników serii próbnej		SZJ 4.3 Otwarcie karty odstępstw dla materiału		SZJ 5.3 Niezgodności wykryte podczas kontroli pierwszych sztuk		SZJ 6.3 Rozpatrzenie reklamacji
		SZJ 2.4 Ocena zgodności z warunkami				SZJ 4.4 Przyjęcie materiałów na specjalnych warunkach		SZJ 5.4 Niezgodności wykryte podczas statystycznej kontroli odbiorczej		SZJ 6.4 Sporządzenie świadectwa reklamacji
		SZJ 2.5 Zapisy z badań pełnych				SZJ 4.5 Oddzielenie materiałów przyjętych warunkowo		SZJ 5.5 Naprawa lub odrzucenie wyrobu		SZJ 6.5 Rozliczenie finansowe reklamacji

2. DIAGRAM PRZEPŁYWU DANYCH - DATA FLOW DIAGRAM (DFD)

Diagram DFD służy do przedstawienia modelu procesów w systemie. Umożliwia lepsze i głębsze zrozumienie natury i specyfiki procesów oraz odpowiednie ich zmodyfikowanie w zależności od stawianych systemowi wymagań.

Na diagramie tym uwypukla się wiele ważnych cech całego systemu:

• osoby, organizacje lub systemy z którymi komunikuje się nasz system, w tym przypadku są to odpowiednie działy funkcjonujące w ramach struktury organizacyjnej całego przedsiębiorstwa

• dane, które system otrzymuje z zewnątrz i które muszą być w jakiś sposób przetworzone

• dane wyprodukowane przez system i przesłane do świata zewnętrznego czyli otoczenia systemu

DIAGRAM PRZEPŁYWU DANYCH (DFD) POZIOMU 0

Diagram przepływu danych (DFD) poziomu 0 to szczególny przypadek przepływu danych w którym pojedynczy proces reprezentuje cały system

Jest to diagram mało skomplikowany, który w sposób przejrzysty określa otoczenie systemu jako całość i przepływy danych między otoczeniem a systemem. Nie określa natomiast kolejności i sposobu wykonania procesu.

DIAGRAM PRZEPŁYWU DANYCH (DFD) POZIOMU 1

Diagram DFD poziomu 1 stanowi próbę uszczegółowienia przebiegu procesu jako całości. Zawiera on elementy dekompozycji całego systemu na mniejsze podsystemy.

DIAGRAM PRZEPŁYWU DANYCH (DFD) POZIOMU 0 :

Zlecenie badania dostawy

Wynik badania, opinia dotycząca jakości dostawy

Wytyczne, plany auditów

Raporty z przeprowadzonych badań

Zlecenie zbadania reklamacji

Wynik badania w postaci opinii

Zlecenie badania materiału i części naprawionych wyrobów

Protokół z badania materiałów i części

Zlecenie naprawy wyrobu gotowego

Protokół z badania naprawionego wyrobu gotowego

Zaświadczenie o niezgodności

Zlecenie badania wyrobu gotowego

DIAGRAM PRZEPŁYWU DANYCH (DFD) POZIOMU 1:

Raporty z przeprowadzonych badań

wytyczne

Raporty z przeprowadzonych badań

wytyczne

wytyczne

Raporty z przeprowadzonych badań

SZJ3
ZAŁATWIANIE REKLAMACJI

SZJ1
KONTROLA DOSTAW

SZJ2
KONTROLA PRODUKCJI

Zlecenie badania dostaw

Wynik badania

Zlecenie badania materiałów i części

Protokół z badania materiałów i części

Zlecenie naprawy wyrobu gotowego

Protokół z badania naprawionego wyrobu gotowego

Zlecenie badania operacji, naprawionych wyrobów

Zaświadczenie o niezgodności

Zlecenie badania wyrobu gotowego

Wynik badania w postaci opinii

Zlecenie badania reklamacyjnego

3. DIAGRAM ZWIĄZKÓW ENCJI

Ecja oznacza interesujący nas obiekt, coś co istnieje i jest rozróżnialne od innych obiektów tego samego typu

Diagramy związków encji przekształcają rzeczywisty świat na zbiory entek oraz relacji zachodzących między nimi.

Dodatkowo zakładamy, że:

• encje są rozróżnialne

• musi istnieć klucz czyli pojedynczy atrybut lub ich zestaw pozwalający jednoznacznie zidentyfikować encję

• istnienie klucza wśród atrybutów zależy od interpretacji i zasięgu bazy danych

Diagramy te charakteryzują się :

• występowaniem dużej ilości encji

• występowaniem dużej ilości powiązań między obiektami

• jednorodnością modelu - wizualnym brakiem obiektu(-ów) wyróżnionego (najważniejszego) i największego

W przypadku systemu zarządzania jakością można wyróżnić następujące obiekty systemu i relacje między nimi zachodzące:

	Kierownik działu zapewnienia jakości	Kontroler jakości	Zlecenie badania	Raport z badania	Procedura	Dokumentacja systemu zapewnienia jakości
Kierownik działu zapewnienia jakości		+	+	+	+	+
Kontroler jakości			+	+	+
Zlecenie badania					+
Raport z badania					+
Procedura
Dokumentacja systemu zapewnienia jakości

Zależności:

• pracownik jest podporządkowany kierownikowi działu

• zlecenie badawcze jest wydawane przez kierownika

• raport z badania jest przesyłany do kierownika

• kierownik pracuje wg wytycznych procedury

• pracownik pracuje wg wytycznych procedury

• pracownik otrzymuje zlecenie

• pracownik wystawia raport

• zlecenie jest pisane wg wytycznych procedury

• raport jest pisany wg wytycznych procedury

• dokumentacja składa się z procedur

Kierownik działu zapewnienia jakości	Pracownik działu zapewnienia jakości	Zlecenie badania	Raport z badania	Procedura	Dokumentacja systemu zapewnienia jakości
kod kierownika	kod pracownika	nr zlecenia	nr raportu	nr procedury	nazwa systemu
imię	imię	kod kierownika	kod kierownika	tytuł procedury	nr procedury
nazwisko	nazwisko	kod pracownika	kod pracownika	kod kierownika
kod pracownika	nazwa stanowiska	nr procedury	nr procedury	kod pracownika
nr zlecenia	rodzaj laboratorium			nazwa systemu
nr raportu	kod kierownika
nr procedury	nr zlecenia
	nr raportu
	nr procedury

Klucz główny

DIAGRAM ERD:

Diagramy związków encji znajdują szerokie zastosowanie w projektowaniu baz danych, zwłaszcza przy analizie zależności funkcyjnych, usuwaniu problemów związanych z redundancją danych oraz przy organizacji struktury bazy.

W zależności od poziomu abstrakcji ERD mogą służyć do:

• opisu położenia danych w systemie na wysokim poziomie abstrakcji

• uniezależnienia danych od procesów w nich operujących

• wyróżnienia związków pomiędzy zbiorami danych

4.DIAGRAM HISTORII ŻYCIA OBIEKTU

Diagram ELH służy do opisywania historii życia poszczególnych obiektów wchodzących w skład danego systemu. Ma on strukturę hierarchiczną zdarzeń umożliwiającą zobrazowanie jakie zdarzenia zachodzą aby dany obiekt zaistniał i co dzieje się z nim dalej. W naszym przypadku początek "życia obiektu" to utworzenie instrukcji reklamacji, natomiast koniec to rozliczenie reklamacji. Z diagramu ELH możemy odczytać co się dzieje z obiektem pomiędzy tymi dwoma zdarzeniami.

WSTĘPNY DIAGRAM ELH DLA OBIEKTU -SPORZĄDZENIE INSTRUKCJI REKLAMACJI:

- 13 -

1414

SZJ

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

ZLECONE BADANIA

DOKUMENTACJA SYSTEMU ZAPEWNIENIA JAKOŚCI

PROCEDURA

KONTROLER JAKOŚCI

KIEROWNIK DZIAŁU ZAPEWNIENIA JAKOŚCI

RAPORT Z BADANIA

MAGAZYNY DOSTAW (LOGISTYKA)

DZIAŁ REKLAMACJI I MARKETINGU

KONTROLER ZAKŁADOWY

DZIAŁ PRODUKCJI

MAGAZYN WYROBÓW GOTOWYCH

PEŁNOMOCNIK ZARZĄDU DS. ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

MAGAZYN DOSTAW

DZIAŁ PRODUKCJI

MAGAZYN WYRBÓW GOTOWYCH

DZIAŁ REKLAM. I MARKETINGU

INSTRUKCJA REKLAMACJI

ROZPPOZNANIE STANU FAKTYCZNEGO

KLASYFIKACJA REKLAMOWANYCH WYROBÓW

WYMIANA WADLIWYCH WYROBÓW

ROZLICZENIE FINANSOWE REKLAMACJI

---