 | Pobierz cały dokument roslinne.oczyszczalnie.sciekow2.ochrona.doc Rozmiar 289 KB |
Roślinne oczyszczalnie ścieków
Opracowanie: Anna Kwarciak*
W ostatnich latach jako alternatywa dla małych "technicznych" oczyszczalni ścieków, szczególnie dla jednego lub grupy budynków, pojawiły się oczyszczalnie ścieków z udziałem roślin. Technologia oczyszczalni ścieków przy użyciu roślin jest stosunkowo młoda. Pierwsza tego typu oczyszczalnia powstała w latach pięćdziesiątych w Izraelu, a w Europie pierwsze prace badawcze zostały podjęte równolegle przez Kathe Seidel z Instytutu Limnologii Maxa Planka w Plon oraz R. Kickutha z Instytutu Gleboznawstwa Uniwersytetu w Getyndze w latach sześćdziesiątych.
Zaczęto również wykorzystywać funkcje jakie pełnią zadrzewienia w oczyszczaniu gleb ze związków mineralnych. Spowalniając spływ powierzchniowy zmniejszają migrację rozpuszczonych w wodzie składników mineralnych. Efektywnie oczyszczają przesączającą się przez korzenie wodę z zawartych w niej składników pokarmowych. Badania PAN prowadzone w Turwii udowodniły, że w wodzie przesączającej się pod zadrzewieniem o powierzchni ok. 0,6 ha i zróżnicowanym składzie gatunkowym nastąpiło ponad 26-krotne zmniejszenie koncentracji azotanów. Okazało się, że najbardziej efektywnie migrację pierwiastków i zanieczyszczeń ograniczają drzewa i krzewy z rodziny wierzbowatych, wierzby i topole.
Topole pobierają azot z wody glebowej, kumulują go następnie w postaci białkowej w drewnie i liściach. Wartość biomasy rekompensuje straty spowodowane wyłączeniem fragmentu gruntu spod uprawy rolnej. Jednak ze względu na ich rozmiary nie są popularne w oczyszczalniach biologicznych.
Wierzby, posiadające duże zdolności absorpcyjne składników mineralnych z podłoża, są bardzo często stosowane jako filtry biologiczne, usuwające zanieczyszczenia z wody, gleby i osadów pościekowych (biologiczne oczyszczalnie ścieków). Nadbrzeżne zadrzewienia wierzbowe (choć nie tylko) przyspieszają naturalne procesy samooczyszczania się wody (nawet o 40%). Powodem takiego działania drzew może być mechanizm przyspieszania przez roślinność drzewiastą nasycenia wody tlenem oraz pobierania związków z dna cieku lub zbiornika.
W Polsce pierwsze prace rozpoczęto w latach osiemdziesiątych i wtedy też wybudowano pierwsze obiekty. Roślinne oczyszczalnie ścieków można ogólnie określić jako urządzenia, w których oczyszczanie ścieków zachodzi przy udziale roślin. Synonimami sformułowania oczyszczalnie roślinne są takie określenia jak "oczyszczalnie hydrobotaniczne", "oczyszczalnie bagienne", "oczyszczalnie korzeniowe", czy bliżej określające stosowaną technologię nazwy tj. "pola trzcinowe", "oczyszczalnie korzeniowe", "oczyszczalnie gruntowo-roślinne" itp.
 | Pobierz cały dokument roslinne.oczyszczalnie.sciekow2.ochrona.doc rozmiar 289 KB |
