Wykłady z gospodarki opartej na wiedzy (wykład 3- 06.11.2002)

Wiedza- uzasadnione prawdziwe przekonanie

PODEJŚCIA:

• Racjonalizm- oparty na naukach Platona, wiedza powstaje poprzez dedukcyjne rozumowanie. Wolna od defektów i nie może być nieprawdziwa (Kartezjusz)

• empiryzm- wiedza powstaje na podstawie doświadczenia Arystoteles, Backon, Hunne, Locke

Ernest Kant starał się połączyć te podejścia- doświadczenie zmysłowe powinno być poparte logicznym rozumowaniem

PODEJŚCIA NIESYSTEMOWE

Podejście makroekonomiczne (Marshal, F von hayek, J. Sohumpeter) Wiedza ma charakter subiektywny i nie można jej uważać za rzecz ustaloną

Podejście Mikroekonomiczne ( E. Penrose, nelson, winter) Usługi świadczone przez firmę są pochodną ich wiedzy (uwzględnienie w analizie SWOT)

Oba podejścia propagowały hasła że zasoby wiedzy powinny być w firmie przechowywane i gromadzone.

Teylor- twórca zarządzania zwracał uwagę na jak największą produktywność pracowników ( nie zwracał uwagi na to co do pracy się wkłada)

May- twórca stosunków międzyludzkich

Bernard, Simon- kultura organizacyjna składa się z wiedzy i systemu przekonań, organizacja może aktywnie pogłębić wiedzę, sama się kształtować i ewaluować w czasie poprzez wzajemne oddziaływanie wiedzy między środowiskiem a jej członkami.

Drucker- praca z wiedzą, pracownik wiedzy

Encyklopedia PWN- zasób wiadomości z jakiejś dziedziny

CZYNNIKI I TRENDY CHARAKTERYSTYCZNE DLA NOWEJ GOSPODARKI

trendy ekonomiczne

1. era globalnych rynków

2. deregulacja rynku, likwidacja monopoli państwowych na korzyść wolnorynkowej konkurencji

3. zmiana systemu wynagradzania pracowników, pojawienie się pozapłacowych systemów motywacyjnych

4. wzrost inwestycji- własność intelektualna organizacji zamiast majątku trwałego

5. przejście w kierunku permanentnego uczenia się pracowników i mobilności

przewartościowanie zmian dogmatu

1. odejście od własności państwowych i centralnie planowanych na korzyść gospodarki wolnorynkowej i prywatyzacji

2. wysoka inflacja nie gwarantuje pełnego zatrudnienia, a jej koszty są wysokie

3. zmiany w kierunku obniżenia stawek podatku

4. rezygnacja z barier celnych i zbilansowanie budżetu zamiast deficytu

problemu pojawiające się dla systemu statystycznego

1. pojawienie się trudno mierzalnych usług

2. gwałtowny wzrost ilości nowych produktów

3. postępy we wdrażaniu jakości

4. rosnąca rola technologii, kapitału ludzkiego i innowacji

5. powstanie własnych instrumentów finansowych i metod płatności

6. zmiany w organizacji dystrybucji i zmiany w gospodarowaniu czasem przed ludźmi

warunki rozwoju gospodarki

1. otoczenie instytucjonalne i gospodarcze które umożliwiają swobodny przepływ wiedzy oraz inwestycji technologii informacyjnej i komunikacyjnej

2. wykształcone społeczeństwo potrafiące tworzyć i w pełni wykorzystywać potencjał wiedzy

3. dynamiczna i charakteryzująca się małymi kosztami korzystania z infrastruktury informacyjnej ułatwiająca komunikacje rozpowszechniana i przetwarzania informacji

4. popieranie działań skierowanych na rozwój przedsiębiorczości

5. sprawny system wprowadzania innowacji w postaci sieci centrów badawczych, uniwersytetów, prywatnych przedsiębiorstw i ugrupowań obywatelskich na szczeblu lokalnym, które umożliwiałyby wykorzystanie rosnącego potencjału wiedzy.

Wykład 4 ( 20.11.2002)

7 wyznaczników rewolucji wiedzy

1. wzrost wiedzy skodyfikowanej i rozwój nowych technologii

2. bliższe związki z nauką; wzrost liczby innowacji, krótszy cykl życia produktu

3. wzrost znaczenia edukacji i umiejętności technicznych pracowników oraz uczenie się przez całe życie

4. inwestycje w wartości niematerialne ( badania i rozwój, edukacje oprogramowanie) większe niż inwestycje w kapitał stały w OECD

5. większa wartość dodana pochodzi z inwestycji w wartości niemierzalne jak marka, marketing, dystrybucja, zarządzanie informacją

6. wzrost innowacyjności i produktywności ważniejszy niż konkurencyjność i PKB

7. wzrost globalizacji i konkurencji

kluczowe wnioski dla użycia strategii wiedzy dla rozwoju

1. rozważyć specyficzne własności każdego kraju

2. uwzględnić różne terms of trade. Strategia nie dotyczy tylko sektora telekomunikacyjnego, ale szarej w aspekcie strategii gospodarczej

3. wymaga koordynacji między wszystkimi uczestnikami: rządem, samorządem, szeroko rozumianym biznesem oraz społeczeństwem

rodzaje wiedzy

• wiedzieć co- odnosi się do wiedzy o faktach, np. ilu studentów studiuje w Białym, jakie są składniki zaprawy murarskiej. Ta forma wiedzy ma znaczenie bliskoznaczne z informacją, którą jesteśmy w stanie przesłać w postaci danych i bitów

• wiedzieć dlaczego- dotyczy praw zachodzących w naturze, w ludzkim umyśle i społeczeństwie. Ten rodzaj wiedzy był niezwykle istotny w pewnych obszarach nauki, np. w medycynie, w przemyśle chemicznym i elektronicznym. Dostęp do niej przyśpiesz postęp techniczny i obniża częstotliwość błędu przy dokonywaniu eksperymentów

• wiedzieć jak- odnosi się do umiejętności wykonywania konkretnych zadań i czynności. Dotyczy w szczególności kompetencji pracowników, procesu tworzenia nowego produktu czy metod rekrutacji personelu. Obok praktycznego znaczenia „wiedzieć jak” dochodzi potrzeba tworzenia nowej wiedzy poprzez naukowców, wynalazców, pracowników zespołów badawczych

• wiedzieć kto- ukazać kto konkretnie jest specjalistą w danej dziedzinie wiedzy, jaki jest zakres wiedzy i jakie zdolności posiada ta osoba do jej przekazywania podmiotom potrzebującym

porównywanie wiedzy cichej i wiedzy dostepnej

wiedza cicha(ukryta)- subiektywna, wypływająca z doświadczenia, charakter symultaniczny ( tu i teraz), praktyczna, trudna do skopiowania i/lub transferu

wiedza dostępna- obiektywna, wypływa z racjonalnego rozumowania, charakter sekwencyjny (tam i wtedy), teoria, łatwa do transferu

atrybuty (cechy) wiedzy za Aldwin toefer

• dominujący-charakter wynika bezpośrednio z faktu, iż wiedza ukazywana jako najistotniejszy strategiczny zasób obok istniejących kapitału, ziemi, pracy

• niewyczerpalność- oznacza że wiedza jako jedyny zasób nie zużywa się, a jednocześnie im jest więcej i częściej używana, tym wartość jej rośnie

• symultaniczność- oznacza że nie istnieją specjalne bariery, które by uniemożliwiały wykorzystanie tej samej wiedzy przez kilka osób jednocześnie nawet z różnych organizacji, w tym samym czasie. Mówiąc o tradycyjnych zasobach byłoby to niewykonalne

• nieliniowość- zgodnie z którą nawet odrobina wiedzy może powodować niewyobrażalne konsekwencje i odwrotnie, olbrzymia ilość wiedzy może być bezużyteczna.

WYKŁAD 5 (4.12.2002)

spirala organizacyjnego tworzenia wiedzy

socjalizacja- jest od wiedzy ukrytej do ukrytej. Proces dzielenia się doświadczeniem, modele mentalne (W JAKI SPOSÓB COŚ SIĘ POJMUJE), umiejętności techniczne, jednostka może zdobywać wiedzę ukrytą bezpośrednio od innych nie używając języka

eksternalizacja- od wiedzy ukrytej do dostępnej. Proces zdobywania wiedzy ukrytej przy pomocy dostępnych pojęć. Wiedza ukryta zostaje zdobyta przy pomocy metafor, analogii pojęć modeli.

Kombinacja- od wiedzy dostępnej do wiedzy dostępnej. to proces porządkowania i wiązania koncepcji w określony system wiedzy. Jednostki dzielą się wiedzą za pomocą dokumentów, spotkań, rozmów telefonicznych, komputerowych

Internacjonalizacja- od wiedzy dostępnej do ukrytej. To włączenie wiedzy dostępnej w obręb ukrytej. Jest to uczenie poprzez działanie.

TYPOLOGIE ELIT (ŹRÓDŁA):

• WIĘCY KRWI- ARYSTROKRACJA

• Elita władzy

• Elita naukowa: inżynierowie, budowniczy

• Elita edukacja: nauczyciele

• Elita kulturowa

OBSZAR ODDZIAŁYWANIA ELITY:

• globalny

• kontynentalny

• narodowy

• regionalny

• lokalny

Regionalne elity w 16 województwach:

• elity polityczne

• elity biznesowe

• elity akademickie

Regionalna trajektoria- integracja wielkiego i twardego podejścia oraz integrację zasadniczych i spontanicznych zmian (nie wiem o co chodzi)

Trajektorie są somo spełniającymi się przepowiedniami wychodzącymi od ludzi, decyzji oraz oczekiwań co do przyszłości

Przykład to Kalifornia- spontaniczne zmiany (leseferyzm) przy bardzo znaczącym udziale przemysłu zbrojeniowego.

6 fundamentów (wymiarów ) regionalnej trajektorii:

• przedsiębiorstwo bogate w wiedzę

• rynek kapitałowy

• rynek pracy

• system edukacji

• system badań i rozwoju

• regionalne zarządzanie

regionalny system informacyjny- sieć instytucji prywatnych i publicznych, których działanie i współpraca umożliwia wytwarzanie, adaptację, modyfikację oraz rozpowszechnianie innowacji i nowych technologii w regionie.

Podsystem instytucjonalny RSI obejmuje instytucje sektora prawne i publiczne

• przedsiębiorstwa prywatne

• władze regionalne

• instytuty badań i naukowe

• politechniki i uniwersytety oraz inne placówki naukowo- badawcze

• instytucje kredytowe i naukowe

• instytucje wspierające ( regionalne centra informacji, agencje rozwoju regionalnego i lokalnego)

• instytucje i programy zagraniczne

problemy związane z budową instytucjonalnego RSI w regionie:

• brak współpracy potencjalnych uczestników

• niedostateczny rozwój instytucji wspierających (aby dzielić się informacją)

• zupełny brak koordynacji i strategicznego zarządzania regionalnymi pracami innowacyjnymi (brak liderów tworzenia procesów RSI)

instytucjonalne układy wewnątrzregionalne:

• atomistyczny- niewielka liczba organizacji powiązania formalnoprawne, brak współpracy

• wielocentryczny- kilka ośrodków słaba współpraca

• hierarchiczny- dominacja jednego ośrodka realizującego politykę rozwoju, współpraca z innymi organizacjami

• sieciowy- wiele organizacji intensywnie współpracujących ze sobą

WYKŁAD 6 18.12.2002

Kapitał intelektualny- oznacza posiadaną wiedzę i doświadczenia

Różnica między kapitałem ludzkim a kapitałem materialnym

Kryterium analizy	Kapitał ludzki	Kapitał materialny
Wpływ na pozycję konkurencyjna i wynik finansowy przedsięb.	Istotny, szybko rosnący	malejący
Forma nabycia	Kształtowany powoli siłami przedsiębiorstwa i osoby. Poszczególne składniki kapitału o identycznych charakterystyce nie są do kupienia	Poszczególne składniki aktywów można łatwo kupić, sprzedaż lub pozyczyć.
Łatwość odtworzenia przez konkurentów	Trudny do odtworzenia	Wysoka, np. przez zakup
Sposób ewidencji	Ewidencja rozproszona ( w ludzkiej formie <cokolwiek ma to oznaczać>	Ewidencja w bilansie
Mierzalność	Utrudniona ze względu na jakościowy charakter	Łatwa do oceny w jednostkach pieniężnych
Możliwość obniżenia błędu poprzez kontrolę	Brak gwarancji	znaczna

Cechy charakterystyczne pracownika wiedzy:

1. pracuje często na własny rachunek

2. legitymuje się fachową wiedzą

3. posiada wysoki prestiż społeczny

4. regułą jest że pracuje przy pomocy komputera i sieci teleinformatycznych

5. jego dochody z pracy pochodzą z wyników pracy obecnej, oraz umiejętnego wykorzystania skodyfikowanej wiedzy zebranej w przyszłości (patenty, prawa autorskie)

6. praca trudna w pomiarze Wyniki pracy pojawiają się z dużym opóźnieniem

7. wysoka pozycja, unikalne umiejętności, reputacja i poważanie w środowisku nadający im swojego rodzaju immunitet.

Tendencje w mierzeniu zasobów ludzkich (rachunek zysków i strat zasobów ludzkich + bilans)

Przychód: płace, odpisy amortyzacyjne inwestycji w nabór i szkolenie pracowników, koszty fluktuacji pracowników (bez kosztów naboru), koszty związane z chorobami personelu, koszty socjalne

Inne koszty przedsiębiorstwa- zysk operacyjny, zysk na jednego pracownika

Informacje zawarte w raporcie zasobów ludzkich:

- informacje uzupełniające do rachunku zysków i bilansu,

- informacje strukturalne dotyczące personelu

- wyjaśnienia dotyczące osób prowadzących kalkulację

- liczba pracowników, struktura wiekowa, podział wg. na płeć

OSTATNI WYKŁAD (DZISJIEJSZY)

Innowacja- 1. powstanie czegoś nowego i wzbogacanie wiedzy, 2 oznacza wiedzę na którą jest popyt- jest wtedy definiowana jako wynalazek wprowadzany na rynek i zaakceptowany przez gospodarkę rynkową

Podział firm i sektorów pod względem innowacyjności:

• Sektor zdominowany przez podaż ( np. meble, odzież) w których firmy rozwijają niewiele ważnych wynalazków we własnych wyrobach, lecz pozyskują je od firm zewnętrznych,

• Sektor zależny od skali produktów ( żywność, cement), które koncentrują swoje działania na rozwijaniu bardziej efektywnych procesów technologicznych

• Dostawcy specjalistyczni (oprogramowanie, inżynieria), którzy realizują częste innowacje produktowe nierzadko współpracują z klientami.

• Producenci zależni od nauki (np.: sektor zaawansowanych technologii, elektronika, biotechnologia), którzy rozwijają nowe produkty jak również prace w scisłej współpracy z uniwersytetami.

MODELE PROCESÓW INNOWACJI:

• MODEL INNOWACJI PCHANEJ- przez naukowców

• MODEL INNOWACJI CIĄGNIONEJ- przez rynek

• MODEL PROCESU TWORZENIA NOWEGO PRODUKTU

• SPRZĘZONY MODEL PROCESU INNOWACYJNEGO- sprzężenie uczestników rynku

Zdolność przedsiębiorstw do innowacji- to wykorzystywanie nowych pomysłów, aby stworzyć nowe lub ulepszone produkty bądź procesy

Potencjał innowacji zależy od :

1. czynniki wewnętrzne:

• przedsiębiorca

• pracownik firmy- kwalifikacje doświadczenie, podstawy

czynniki zewnętrzne:

• powiązania pomiędzy firmami (konkurencja, dostawcy, klienci, usługi biznesowe)

• lokalna infrastruktura badawczo- rozwojowa (uniwersytety lub inne laboratoria badawcze) , seminaria dla absolwentów, biblioteki, biura inżynierskie, firmy które zajmują się oprogramowaniem, dostęp do inżynierów

• instytucje edukacyjne ( szkoła, edukacja średniego stopnia, instytucje zajmujące się szkolnictwem)

• organizacje pośredniczące bądź agencje, które ułatwiają dostęp do wiedzy i informacji (sieci wiedzy, agencje wiedzy i technologii)

• dostęp do kapitału

• kultura, która promuje kreatywność, innowację i przedsiębiorczość

Zwolnienie tempa innowacji:

• błędnie rozpoznane zjawisko

• hipoteza spisku monopolistów

• hipoteza końca nauki

• hipoteza ograniczoności postaw ludzkich

• hipoteza „samostartu”

cechy liniowego modelu innowacji

1. potrzebną wiedzę da się wyprodukować, a proces produkcji zaplanować

2. produkcją wiedzy da się sprawnie zarządzać, a działania badawcze koordynować

3. najlepiej produkować w wielkich nowoczesnych organizacjach badawczych

4. efekty badań są proporcjonalne do zainwestowanych środków

5. nowe produkty pojawiają się w wyniku wdrożenia wcześniej wyprodukowanej wiedzy

Główne nośniki innowacji wg. Eliassona:

1. nie przejrzystość

2.ograniczona racjonalność

3. nie wyrażona wiedza

polityka rządu skierowana na wzmacnianie gron (clusters):

• pozwól biznesowi prowadzić działania utrzymujące rozwój gron, przy znacznym poparciu sektora publicznego

• założenie stowarzyszenie dostawców oraz postaw na inne formy współpracy

• ułatwiaj możliwości przystosowania się małym i nowym firmom

• zapewni efektywne wsparcie techniczne oraz usługi doradcze

• zapewni efektywne wsparcia technicznego oraz usługi doradcze

• zapewni łatwy dostęp do wyspecjalizowanych usług infrastruktury komunikacji i transportu

• pozyskuje środki na inwestycje poprzez rzetelne kampanie informacyjne włączając działania skierowane do zagranicznych podmiotów

• postaw na specjalizacje i wzajemne związki między uniwersytetami a przemysłem w wyniku których będą innowacje wprowadzone w życie

• monitoruj i utrzymaj kontakt z tymi firmami działającymi w postaci klastrów, tak by miały owe miejsce na rynku, przechodziły swoisty test zanim zostaną wsparte pieniędzmi publicznymi

Punkty wspólne:

1. specjalizacja

2. bliskość

3. znaczenie powiązań (pionowych i poziomych) sieci porozumień

4. efekty synergii i rozwijania się

Koszy płynące z gron (clusters):

• wzrost specjalistycznej siły roboczej

• lepsze dopasowanie podaży do popytu na prace

• przyciąganie licznych firm i rozwój istniejących

motywy, zapotrzebowania i formy współpracy

Przemysł	Uczelnie
Realizacja wartości ekonomicznych Przydatność w przemyśle Zorientowanie na rynek Indukcyjny lub syntetyczny Zorientowany na problem Telesis (zorientowany na cel) Zobowiązania wobec planów Dobro prywatne (firmowe)	tworzenie wartości intelektualnej wiarygodność naukowa zorientowane na misje dedukcyjny lub analityczny dyscyplinarny odkrywczość, ciekawość brak ograniczeń czasowych dobro publiczne

Istota wytworzonej wiedzy na cztery sposoby (kserka od Pawluczuka z wykładu)

Wiedza ukryta Wiedza dostępna

SOCJALIZACJA- Wiedza współodczuwalna	EKSTRNALIZACJA- Wiedza pojęciowe
INTERNALIZACJA-wiedza operacyjna	KOMBINACJIA- wiedza usystematyzowana

Wiedza dostępna

do

Wiedza ukryta

Plus spirala organizacyjnego tworzenia wiedzy z Nonaka, Takeuchi, Kreowanie wiedzy w organizacji.

Poltex 2000. (schemat)

Warunki sprzyjające organizacyjnemu tworzeniu wiedzy

• Intencje,

• Autonomia,

• Niestabilność i twórczy chaos,

• Nadmiarów ość.

• Pożądana różnorodność.

• Zarządzanie wiedzą-jest postrzegane jako zintegrowane, systematyczne podejście do identyfikowania, zarządzania i dzielenia się całymi zasobami informacji organizacji włączając do tego bazy danych, dokumenty, politykę i procedury, a także przeszłe ekspertyzy i doświadczenie posiadane przez pojedynczych pracowników.

Ministerstwo Obrony USA

Zarządzanie wiedzą w wymiarze operacyjnym

• jest procesem polegającym na tworzeniu wiedzy formalnej (możliwej do wyartykułowania np. w postaci dokumentów) i wiedzy cichej (trudnej lub niemożliwej do wyartykułowania np. doświadczenie), następnie jej przetwarzaniu i gromadzeniu, ochronie oraz praktycznym wykorzystaniu dla osiągnięcia zakładanych celów organizacji.

Zarządzanie wiedzą w wymiarze strategicznym: jest natomiast sztuką budowani organizacji „opartej na wiedzy i otwartej na wiedze", integrującą wokół efektywnego wykorzystania wiedzy strategię firmy, ludzi. kulturę organizacyjną i technologię.

Charakterystyka porównawcza:

• wspólnot praktyków,

" formalnych grup roboczych,

• zespołów projektowych oraz

" nieformalnych zespołów sieciowych.

	Jakie są cele?	Kto należy?	Jakie wartości ich łączą?	Na jak długi okres są powoływane, jak długo trwają?
Wspólnoty praktyków	Rozwijanie zdolności członków; tworzenie i wymiana wiedzy	Pracownicy dobrani samodzielnie	Pasja, zaangażowanie i identyfikacja z grupa ekspercką	Tak długo jak istnieje interes (potrzeba) działania grupy
Formalne grupy robocze	Dostarczenie produktu lub usługi	Każdy kto należy do odpowiedniego działu, departamentu	Wymagania pracy i wspólne cele	Do następnej reorganizacji, zmiany
Zespoły projektowe	Realizacja nietypowych, ważnych, istotnych (specyficznych) zadań	Pracownicy wyznaczeni przez doświadczonego menadżera	Cele projektu	Do momentu ukończenia projektu
Nieformalne zespoły sieciowe	Gromadzenie i przesyłanie informacji biznesowych	Koledzy i znajomi z pracy	Wspólne potrzeby	Tak długo jak uczestnicy mają powód do łączenia się

Cechy za Bolesław Mikuła:

• wiedza może być tworzona różnymi metodami; może stanowić produkt,

• jest trudna do uchwycenia i pełnego wykorzystania,

• jest względna i wieloznaczna co powoduje, ze może być inaczej interpretowana przez inne osoby,

• ma zdolność do szybkiej dezaktualizacji, co wymusza konieczność zapominania, oduczania

• potrafi obniżyć poziom niepewności w ryzykownych przedsięwzięciach,

• dzięki procesowi kodyfikacji struktury się w technologiach, procedurach, dokumentacji organizacyjnej, kompetencjach pracowników i bazach danych,

• potrafi się materializować, czyli uzewnętrznia się w produktach i usługach, co powoduje, że jest imitowalna,

• jest dynamiczna - uchwycenie jej wycinka może prowadzić do diametralnego jej przyrostu oraz ma zdolność do przyrostu w trakcie jej stosowania.

Spirala wiedzy

w spiali wiedzy masz 4 etapy nawane

i jeno pytanko to opisać 1 etap

3pytania opisowe

reszta test

def GOW, ZW, W cicha, W jawna

Wymienić Warunki Gow, Strategia GOW, Cechy pracownika wiedzy, opisać eldorado, dolinę krzemową- chodzi o jaki rodzaj wiedzy oni tam zastosowali, strategia personalizacji

10 zestawów po 10 pytań i bedą się powtarzać pytania

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

10

Regionalne elity

Regionalna identyfikacja

Regionalne dokonania

---