1. Pojęcie administracji gospodarczej i jej główne obszary.

Administracja gospodarcza jest pojęciem węższym w stosunku do administracji publicznej. Administracja gospodarcza to ta część administracji, która dotyczy przedsiębiorców i prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Administracja gospodarcza regulowana jest prawem administracyjnym gospodarczym.

Organy administracji gospodarczej:

naczelni ministrowie

terenowe organy administracji ogólnej

wojewodowie

jednostki samorządu terytorialnego

jednostki administracji nie zespolonej (np. urzędów miar)

Funkcje administracji gospodarczej:

policja administracyjna

ochrona życia i zdrowia ludzkiego oraz środowiska naturalnego

zapewnienie spokoju, porządku i bezpieczeństwa publicznego

reglamentacja ochrona rynku wewnętrznego

przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym i nieuczciwej konkurencji

stabilizacja rynku

zapewnienie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego

piecza administracyjna

zapewnienie ludności odpowiednich świadczeń materialnych i niematerialnych

zarząd mieniem publicznym

opieka nad majątkiem powszechnego użytku (np. drogi publiczne)

opieka nad mieniem podmiotów użyteczności publicznej (np. szkoły, szpitale)

zarząd publicznym majątkiem produkcyjnym (np. przedsiębiorstwa państwowe)

prowadzenie działalności gospodarczej

utrzymywanie przedsiębiorstw o niskiej rentowności, ale niezbędnych ze względu na interesy zbiorowe interwencjonizm państwowy

roboty publiczne

prowadzenie działalności gospodarczej w celu zwiększenia dochodów budżetowych

Najważniejszymi instrumentami osiągania celów administracji gospodarczej są:

wydawanie aktów administracyjnych

pomoc finansowa (dotacje, subwencje, ulgi, itp.)

pomoc niematerialna (np. w zakresie doradztwa i szkoleń, promocja eksportu)

interwencja na rynku (np. zakupy interwencyjne w razie załamania cen na rynku)

2. Pojęcie i podział administracyjnego prawa gospodarczego i jego główne obszary.

Prawo administracyjne gospodarcze to zespół norm regulujących pozycję organów administracji publicznej (organów wykonywania funkcji administracji publicznej ) oraz ich sytuację ustaloną w celu określenia statutu podmiotów działalności gospodarczej w formach władczych lub przy stosowaniu innych publicznoprawnych form działania tej administracji (porozumienie administracyjne, związek komunalny).Administracyjne prawo gospodarcze jest prawem gospodarczym publicznym. Prawo administracyjne gospodarcze jest gałęziom nieskodyfikowaną.

Normy administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić na:

ustrojowe - regulują organizację i zasady funkcjonowania aparatu administracyjnego powołanego do czuwania nad podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej

materialne - reguluje ustrój organów administracji gospodarczej, wyznacza ich kompetencje i uprawnienia lub obowiązki w sferze normatywnie określonej ingerencji w gospodarkę.

procesowe (formalne) - regulują tok czynności podejmowanych przez organy administracji i przedsiębiorców w celu realizacji norm prawa materialnego.

Główne obszary administracyjnego prawa gospodarczego:

reglamentacja - ochrona interesów zbiorowych przed konkurencją zewnętrzną oraz przed wewnętrznymi praktykami nieuczciwej konkurencji

policja - nadzór nad różnymi obszarami działalności gospodarczej sprawowany ze względu na bezpieczeństwo i ochronę życia, ładu publicznego, ochronę środowiska naturalnego oraz porządek i spokój publiczny

piecza administracyjna - organizowanie dostępu do świadczeń ze strony państwa np. za pośrednictwem przedsiębiorstw użyteczności publicznej, gromadzenie środków i zarząd własnością publiczną

3. Prawo publiczne a prawo prywatne w sferze gospodarczej.

W prawie gospodarczym wyróżniamy podział na prawo publiczne i prawo prywatne. Publiczny charakter maja normy prawa gospodarczego, które obejmują swoim zakresem regulacji stosunki między organami wykonującymi funkcje administracji publicznej oraz między nimi i podmiotami działalności gospodarczej. Szersze ujęcie prawa publicznego gospodarczego pozwala zaliczyć do niego również zagadnienia ustroju administracji gospodarczej oraz problematykę mienia pod zarządem publicznym.

Prawo gospodarcze prywatne natomiast tworzą normy zaliczane tradycyjnie do sfery regulacji stosunków poziomych (prawo cywilne, prawo handlowe). Pewną specyfiką tych stosunków jest ich przedmiot (czyli sprawy gospodarcze) Przedmiot stosunków poziomych prawa gospodarczego oraz treść odnoszących się do nich regulacji prawnych skupia się na działalności gospodarczej stron tych stosunków.

5. Pojęcie prawa gospodarczego.

Prawo gospodarcze to prawo przedsiębiorcy - odnoszące się do działalności podmiotu gospodarczego. Prawo gospodarcze jest kompleksowym działem prawa na pograniczu prawa publicznego i prywatnego. Przepisy prawa gospodarczego można odnaleźć w ramach prawa:

• Konstytucyjnego (np. gwarancje dotyczące wolności gospodarczej)

• Międzynarodowego (umowy międzynarodowe dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej - np. liberalizacji handlu)

• administracyjnego (liczne regulacje dotyczące zasad podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej oraz władczej ingerencji administracji w tę działalność),

• karnego (zwłaszcza prawo karne skarbowe)

• pracy

• finansowego

• cywilnego

• handlowego

7 Władztwo publiczne w administracji gospodarczej

Władztwo publiczne to atrybut organu władzy publicznej polegający na możliwości jednostronnego określenia praw i obowiązków innego podmiotu jako uczestnika stosunku publicznoprawnego. W prawie administracyjnym gospodarczym stosunki między przedsiębiorcą a organem administracji kształtowane są w sposób władczy, charakterystyczny jest on dla nierównorzędności stron. Stąd też relacje zachodzą pomiędzy przeciwstawnymi sobie typami podmiotów :podmiotami dysponującymi władczymi środkami działania oraz podmiotami pozbawionymi takich środków. Przejawem nierówności jest także to, iż tylko władza publiczna może posługiwać się środkami władczymi, druga zaś kategoria podmiotów jest tych środków pozbawiona. Te ostatnie podmioty mają wynikające z prawa przedmiotowego prawa podmiotowe. To właśnie prawa podmiotowe przedsiębiorców są przedmiotem władczej ingerencji organów administracji publicznej, która wszakże dokonana być powinna za pomocą środków przez prawo przewidzianych.

8. Ustawy i rozporządzenia jako źródło administracyjnego prawa gospodarczego.
Ustawy i rozporządzenia są powszechnie obowiązującymi źródłami prawa. Zawierają regulacje dotyczące praw i obowiązków obywateli oraz innych przedsiębiorstw, a także normują zakres kompetencji i organów administracji publicznej. Ustawy uchwalane są przez Sejm i Senat w drodze procedury ustawodawczej, a następnie podpisywane przez Prezydenta RP. Podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zgodności z Konstytucją. Materia przewidziana w Konstytucji do uregulowania w drodze ustawy nie może być normowana aktem niższej rangi. W czasie stanu wojennego zamiast ustaw Prezydent RP może na wniosek Rady Ministrów wydawać rozporządzenia z mocy ustawy. Rozporządzenia są aktami wykonawczymi do ustaw. Mogą być wydawane jedynie na podstawie wyraźnego upoważnienia ustawy i w celu jej wykonania

Rozporządzenia mogą być wydawane przez:

• Prezydenta RP

• Radę Ministrów

• Prezesa Rady Ministrów

• Ministrów kierujacych działem administracji

• Prezesów komitetów wchodzacych w skład Rady Ministrów

• Krajowa Radę Radiofonii i Telewizji

Upoważnienie do wydania rozpożadzenia nie może być przekazane na rzecz innego organu. Upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia powinno zawierać:

• Wskazanie organu upoważnionego do wydania rozporządzenia

• Wskazanie, czy upoważnienie ma charakter obligatoryjny, czy fakultatywny

• Zakres spraw przekazanych do uregulowania

• Wytyczne dotyczące treści rozporządzenia

Przepisy ustaw oraz aktów wykonawczych (rozporządzeń) to przepisy ustawowe.

9.Umowy międzynarodowe jako źródło administracyjnego prawa gospodarczego.

Umowy międzynarodowe dzielą się na:

ratyfikowane (stanowiące powszechnie obowiązujące źródło prawa)

nieratyfikowane (wiążące jedynie organy państwowe)

Ratyfikowane umowy międzynarodowe dzielą się na ratyfikowane za zgodą wyrażoną w ustawie i zgody tej nie wymagające. Zgody na ratyfikację wyrażonej w ustawie wymagają umowy dotyczące: pokoju, sojuszy, układów politycznych i wojskowych, wolności, praw i obowiązków obywateli, członkostwa Rzeczpospolitej Polskiej w organizacjach międzynarodowych, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym, innych spraw uregulowanych w ustawie, lub w których Konstytucja ustawy wymaga

Ratyfikowane umowy międzynarodowe mogą dotyczyć:

Zasad traktowania przedsiębiorców państw obcych

Unikania podwójnego opodatkowania

Tworzenia warunków sprzyjających rozwojowi międzynarodowej współpracy gospodarczej

Integracji gospodarczej i liberalizacji obrotu gospodarczego

Ratyfikacji umów międzynarodowych dokonuje Prezydent RP. Umowa międzynarodowa ratyfikowana za zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo w razie kolizji z ustawą. Przeważającą część porozumień dotyczących wykonywania zdań z zakresu administracji gospodarczej stanowią umowy nieratyfikowane, zawierane na szczeblu rządowym, ministerialnym, ambasadorów, a niekiedy nawet przez upoważnione terenowe organy administracji rządowej. Nie są one źródłami prawa w rozumieniu Konstytucji, a zawierają postanowienia wiążące państwa - strony. Za ich wykonanie odpowiadają odpowiednie organy administracji publicznej. Nieratyfikowane umowy miedzynarodowe mogą regulować np. sprawy:

Tworzenia wspólnych przedsiębiorstw państwowych

Wspólnych inwestycji gospodarczych

Przebiegu gazociagów, ropociagów, linii energetycznych i komunikacyjnych

Kontroli

celnej

przejść granicznych

łączności

poczty

telekomunikacji

transportu

tranzytu

ochrony środowiska

współpracy gospodarczej regionów przygranicznych

10. Akty prawa miejscowego jako źródło administracyjnego prawa gospodarczego.

Katalog źródeł prawa administracyjnego gospodarczego jest zbudowany na klasyfikacji, którą Konstytucja RP odnosi do całego polskiego systemu prawa: konstytucja, ratyfikowane umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia , prawo miejscowe.

Pod pojęciem prawa miejscowego kryją się akty terenowych organów administracji rządowej oraz akty jednostek samorządu terytorialnego, przyjmowane przez ich odpowiednie organy. Konstytucja charakteryzuje ich związek formalny i materialnymi z aktami ustawowymi (wydawane są na podstawie i w granicach uprawnień zawartych w ustawie)

Akty prawa miejscowego zaliczamy zarazem do źródeł prawa administracyjnego gospodarczego, co pozostaje w związku z przedmiotem ich regulacji. W aktach tych przesądzono o granicach wolności gospodarczej w pewnych ustawowo wskazanych rodzajach działalności gospodarczej. Charakterystyczne dla tych aktów jest ich obowiązywanie miejscowe, ograniczone do terytorium wyznaczonego obszarem działania danego organu. Ustawodawca dopuścił tym samym różnicowanie sytuacji podmiotów działalności gospodarczej w zależności od określonego terytorium. Zróżnicowanie to ma uzasadnienie w ustawowej determinacji działalności administracji publicznej-w tym jednak samorządu terytorialnego, które działają w zakresie wykonywania funkcji administracji publicznej.

12. Organy administracji gospodarczej

Organami administracji gospodarczej są te organy administracji publicznej, których władcze działania odnoszą się do przedsiębiorców w związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą oraz organy upoważnione do dysponowania majątkiem publicznym.

W szczególności organami administracji gospodarczej są:

Ministrowie:

Minister Gospodarki

Minister Skarbu Państwa

Minister finansów

Minister Transportu i Gospodarki Wodnej

Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

Inni ministrowie - w zakresie wpływu wykonywania przez nich ich obowiązków na gospodarkę

Wojewodowie

Organy administracji niezespolonej

Organy jednostek samorządu terytorialnego

13. Minister Skarbu Państwa jako organ administracji gospodarczej.

Minister Skarbu Państwa jest naczelnym organem administracji państwowej oraz członkiem organu kolegialnego Rady Ministrów. Jest reprezentantem Skarbu Państwa jako osoby prawnej w rozumieniu prawa cywilnego we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych dla innych organów. Ponadto jest on odpowiedzialny za: Gospodarowanie mieniem państwowym, Wykonywanie uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa, Składanie w imieniu Skarbu Państwa oświadczeń woli związanych z dokonywaniem czynności o charakterze cywilnoprawnym, Przygotowanie programów prywatyzacji mienia państwowego, Komercjalizację i prywatyzację przedsiębiorstw państwowych, Prywatyzację Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, Prowadzenie ewidencji majątku Skarbu Państwa, Powoływanie i odwoływanie organów państwowych osób prawnych, Tworzenie, likwidację, łączenie, dzielenie i przekształcanie państwowych osób prawnych, Ochronę interesów Skarbu Państwa, Przygotowanie corocznych sprawozdań o stanie mienia Skarbu Państwa oraz o skutkach prywatyzacji, Wyrażanie zgody na dokonanie czynności prawnej przez państwową osobę prawna, jeżeli wartość przedmiotu tej czynności przekracza kwotę 50000 EURO

Sprawowanie kontroli nad dokonywaniem przez państwowe osoby prawne czynności prawnych w zakresie rozporządzania ich majątkiem trwałym lub oddanie tego majątku do nieodpłatnego korzystania,

Sprawowanie kontroli nad wykonywaniem uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa oraz czynności związanych z przekształceniami własnościowymi przez:

Organy administracji państwowej

Państwowe osoby prawne

Inne państwowe jednostki organizacyjne

Sprawowanie nadzoru nad:

Agencją Prywatyzacji

Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa

Agencją Mienia Wojskowego

Wojskową Agencją Mieszkaniową

Minister Skarbu Państwa może również inicjować politykę przekształceń mienia komunalnego.

14. Minister Gospodarki jako organ administracji gospodarczej

Minister Gospodarki jest naczelnym organem administracji państwowej oraz czlonkiem organu kolegialnego Rady Ministrów, Odpowiada za wszystkie sprawy związane z gospodarką, a nie zastrzeżone do kompetencji innych organów. Minister Gospodarki jest w szczególności odpowiedzialny za sprawy:

Współpracy gospodarczej z zagranicą

Kontroli obrotu z zagranicą towarami i technologiami

Ustalenia:

Taryf celnych

Kontyngentów

Zakazów przywozu lub wywozu towarów lub technologii

Energetyki

Wykorzystania energii jądrowej

Certyfikacji

własności przemysłowej

działalności gospodarczej

współpracy z organizacjami samorządu gospodarczego

Minister Gospodarki sprawuje nadzór nad:

Urzędem Dozoru Technicznego

Państwową Agencją Atomistyki

Urzędem Regulacji Energetyki

Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej

Ministrowi Gospodarki podlegają:

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji

Agencja Rezerw Materiałowych

Agencja Techniki i Technologii

15. Podmioty administracyjnego prawa gospodarczego.

Podmioty administracyjnego prawa gospodarczego podzielić można na:

Podmioty administracyjne:

-Organy administracji:

x Państwowej:

• Centralne

• Terenowe

Samorządu terytorialnego

Inne podmioty administrujące

Podmioty administrowane (przedsiębiorców): Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (również w formie spółki cywilnej

Spółki prawa handlowego: Osobowe: Jawna, Partnerska, Komandytowa, Kapitałowe: Komandytowo- akcyjna, Z ograniczona odpowiedzialnością, Akcyjna

Przedsiebiorstwa państwowe

Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych

Spółdzielnie

Jednostki badawczo rozwojowe

Stowarzyszenia

Fundacje

Partie polityczne

Przedsiębiorcy zagraniczni

Oddziały przedsiębiorstw zagranicznych

Inne osoby prawne, jeżeli prowadzą działalność gospodarczą

16. Zadania i kompetencje organów samorządu terytorialnego w sferze działalności gospodarczej. (mam nadzieje że to jest to)

Jednostki samorządu terytorialnego są podmiotami prawa publicznego oraz posiadają osobowość prawną w rozumieniu prawa cywilnego. Działają we własnym imieniu i na własny rachunek. Za zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem. Są reprezentowane przez własne organy. Ich dochody i wydatki podlegają szczególnym regulacjom ze strony prawa publicznego. Podmioty te prowadzą działalność jako gospodarkę komunalną. Mogą część tych obowiązków powierzyć podmiotom zewnętrznym mówi u tym art. 3 ustawy o gospodarce komunalnej. Pozostałą część jednostki samorządu terytorialnego wykonują same. Wśród tej wyróżniamy sferę użyteczności publicznej, w której to gmina, powiat, województwo prowadzą działalność gospodarczą w zakresie użyteczności publicznej działalność ta może być prowadzona za pomocą zakładu budżetowego lub spółki prawa handlowego. Jest działalność prowadzona przez te jednostki poza sferą użyteczności publicznej ona może być prowadzona tylko w sytuacji gdy ustawa o tym mówi .

W sferze użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, a także może przystępować do takich spółek.
. Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne oraz przystępować do nich, jeżeli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych, edukacyjnych i wydawniczych służących rozwojowi województwa.
Zasady tworzenia przez województwo spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych oraz przystępowania do nich określa ustawa.

Powiat nie może prowadzić działalności poza sferą użyteczności.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1) istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym,

2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.

Ograniczenia, dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy.

.

19. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna jako podmiot administracyjnego prawa gospodarczego.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową opiera się na wkładach wniesionych przez wspólników i ich ograniczonej odpowiedzialności. Może być utworzona w dowolnym celu gospodarczym. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być założona także jako spółka jednoosobowa służy wtedy wyłącznie ograniczeniu odpowiedzialności zakładającego ją podmiotu do wysokości majątku przeznaczonego na kapitał zakładowy tej spółki. Spółka jednoosobowa ,może powstać w drodze komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych.

Spółka akcyjna jest kapitałową spółką prawa handlowego i posiada osobowość prawną. Może być powołana do realizacji dowolnego celu zgodnego z prawem, nie musi to być cel gospodarczy zawsze będzie kupcem w rozumieniu prawa handlowego, ale nie zawsze będzie przedsiębiorcą (nie musi prowadzić działalności gospodarczej). Spółka akcyjna co do zasady powstaje w trybie normatywnym po spełnieniu wymaganych prawem warunków zostaje wpisana do rejestru handlowego i od tej chwili nabywa osobowość prawną. Niekiedy na powołanie spółki akcyjnej wymagana jest zgoda właściwego organu administracji publicznej jest to tryb koncesyjny. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne są spółkami kapitałowymi prawa handlowego. Charakteryzują się tym, że:

Podstawa ich istnienia jest kapitał wniesiony przez wspólników

Posiadają osobowość prawną

Odpowiadają za zobowiązania własnym majątkiem

Wspólnicy są odsunięci od podejmowania bieżących decyzji w sprawach spółki i sprawowania bieżącej kontroli nad jej działalnością

Spółki działają poprzez swoje organy:

Wolne zgromadzenie akcjonariuszy lub zgromadzenie wspólników

Komisje rewizyjne

Rady nadzorcze

Zarząd spółki

Wspólnicy mogą swobodnie rozporządzać swoimi udziałami. Zakres praw wspólników powiązany jest z wartością wniesionych przez nich wkładów, Nie wymagają osobistego zaangażowania się w sprawy spółki.

Wpis do KRS

26. Działalność gospodarcza fundacji.

Wśród osób prawnych niebędących przedsiębiorcami wyodrębnić można grupę podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą jako działalność gospodarczą jako działalność dodatkową w stosunku do swej działalności statutowej. Dlatego podjęcie działalności gospodarczej przez tego typu osoby prawne wymaga spełnienia przez nie określonych warunków. Fundacje mogą być ustanawiane przez osoby fizyczne lub prawne niezależnie od obywatelstwa w celach społecznie lub gospodarczo użytecznych, zgodnych z interesami Rzeczpospolitej Polskiej. Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium kraju. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania jej do Krajowego Rejestru Sądowego. Fundator ustala statut fundacji, określając jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady , formy i zakres działalności fundacji. Działalnością fundacji kieruje zarząd, który reprezentuje ją na zewnątrz. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja prowadzi działalność gospodarczą wartość środków majątkowych przeznaczonych na tę działalność nie może być niższa, niż 1000 zł. Podjęcie działalności gospodarczej nie przewidzianej w statucie wymaga uprzedniej zmiany statutu. Zmiana ta musi zostać wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego.

27.Działalność gospodarcza organizacji społecznych.

Wśród osób prawnych niebędących przedsiębiorcami wyodrębnić można grupę podmiotów, które prowadzą działalność gospodarczą jako działalność gospodarczą jako działalność dodatkową w stosunku do swej działalności statutowej. Dlatego podjęcie działalności gospodarczej przez tego typu osoby prawne wymaga spełnienia przez nie określonych warunków.

Organizacje społeczne (stowarzyszenia) to dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenia o celach niezarobkowych. W zasadzie stowarzyszenia opierają się na pracy społecznej swych członków, ale mogą również zatrudniać pracowników. Stowarzyszenia mogą być tworzone przez co najmniej 15 obywateli polskich posiadających pełną zdolność do czynności prawnych i korzystających z pełni praw publicznych. Stowarzyszenie obowiązane jest posiadać zarząd i organ kontrolny. Majątek stowarzyszenia pochodzi z: składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia ,

ofiarności publicznej, dotacji.

Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą. Dochód z tej działalności powinien być w całości przeznaczany na realizację celów statutowych stowarzyszenia i nie może ulegać podziałowi pomiędzy jego członków. Oznacza to konieczność wyodrębnienia księgowości związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą od pozostałej prowadzonej przez stowarzyszenie, a związane z działalnością statutową tej osoby prawnej.

Uproszczoną, nie posiadającą osobowości prawnej formą stowarzyszenia jest stowarzyszenie zwykłe. Nie posiada ono osobowości prawnej. Art. 42 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach stanowi jednoznacznie, że stowarzyszenie zwykłe nie może zostać przedsiębiorcą w rozumieniu u. s. d. g.

28. Gmina jako podmiot działalności gospodarczej.

Jednostki samorządu terytorialnego są podmiotami prawa publicznego oraz posiadają osobowość prawną w rozumieniu prawa cywilnego. Działają we własnym imieniu i na własny rachunek. Za zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem. Są reprezentowane przez własne organy. Ich dochody i wydatki podlegają szczególnym regulacjom ze strony prawa publicznego. Gmina, podobnie jak wszystkie inne jednostki samorządu terytorialnego może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie użyteczności publicznej działalność ta może być prowadzona za pomocą zakładu budżetowego lub gminnej spółki kapitałowej. Działalność wykraczająca poza zakres użyteczności publicznej może być prowadzona tylko w granicach przewidzianych ustawą i jedynie w formie spółki prawa handlowego.

29. Pojęcie gospodarki komunalnej.

Ustawa z dnia 20 grudnia 1996r. o gospodarce komunalnej określa zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzać wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadąjącym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych - z uwzględnieniem przepisów o finansach publicznych lub, odpowiednio, przepisów o zamówieniach publicznych i przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jeżeli do prowadzenia danego rodzaju działalności na podstawie innych ustaw jest wymagane uzyskanie zezwolenia, jednostki samorządu terytorialnego mogą powierzyć wykonywanie zadań wyłącznie podmiotowi posiadającemu wymagane zezwolenie.

30. Organizacyjno -prawne formy wykonywania zadań gminy w sferze użyteczności publicznej i poza tą sferą.

Jednostki samorządu terytorialnego mogą wykonywać swoje zadania z zakresu użyteczności publicznej w formie:

Spółki prawa handlowego (z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej) działającej na podstawie kodeksu handlowego. W przypadku jednoosobowych spółek gminy funkcje walnego zgromadzenia akcjonariuszy lub zgromadzenia wspólników pełni burmistrz. Spółka określa regulamin korzystania ze świadczonych przez nią usług publicznych, który następnie jest zatwierdzany przez burmistrza.

Zakładu budżetowego nieposiadającej osobowości prawnej jednostki organizacyjnej rozliczającej się z budżetem jednostki samorządu terytorialnego netto (przychody zakładu budżetowego przeznaczone są na pokrycie kosztów jego działalności, a następnie na koniec roku budżetowego zakład budżetowy odprowadza nadwyżkę do budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub otrzymuje dotację w wysokości odpowiadającej wysokości deficytu)

Powierzenia wykonywania zadania osobom fizycznym, osobom prawnym lub nieposiadających osobowości prawnej jednostkom organizacyjnym powierzenia wykonywania zadań publicznych dokonuje się w drodze umowy zawartej w trybie przewidzianym w ustawie o zamówieniach publicznych.

W art. 10 ust. 1-3 ustawy o gospodarce komunalnej określone są formy organizacyjno -prawne wykonywania przez gminę je zadań poza sferą użyteczności publicznej.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

1) istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym,

2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.

Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.

Ograniczenia, dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy.

31. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej a zakład administracyjny.

Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone i działać jako jednostki działające na zasadach ogólnych lub jednostki użyteczności publicznej. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej ma na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności . W szczególności przedsiębiorstwa te mogą działać w zakresie: inżynierii sanitarnej, komunikacji miejskiej, zaopatrzenia ludności w energię elektryczną, gazową, i cieplną, zarządu państwowymi zasobami lokalowymi, zarządu państwowymi terenami zielonymi , zarządu uzdrowiskami, usług pogrzebowych . Organ założycielski ma obowiązek dotowania działalności przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, jeżeli jest ona deficytowa, ale niezbędna za względu na konieczność zaspokojenia potrzeb ludności. Przedsiębiorstwo Użyteczności publicznej świadczy usługi na zasadach określonych prawem cywilnym pomiędzy przedsiębiorstwem użyteczności publicznej, a korzystającym z jego usług nie występuje stosunek władztwa administracyjnego. Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej posiada osobowość prawną, która jest mu niezbędna dla nawiązania stosunków cywilnoprawnych w celu świadczenia usług.

Zakład administracyjny jest to jednostka organizacyjna powołana do świadczenia usług niematerialnych na podstawie nawiązanego z użytkownikiem stosunku administracyjnoprawnego. Zakłady administracyjne w zasadzie nie posiadają osobowości prawnej Tworzone są przez organy administracji publicznej. Nie kierują się kryterium ekonomiczno-finansowym korzystanie z ich usług jest przeważnie nieodpłatne lub częściowo odpłatne, a zakłady finansowe są z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Korzystanie z usług zakładu administracyjnego może być przymusowe (np. zakład karny, szkoła podstawowa).

32. Nakazy i zakazy o charakterze generalnym jako źródło obowiązków przedsiębiorców.

Źródłem generalnych nakazów i zakazów są przepisy prawa powszechnie obowiązującego zawarte w konstytucji, ratyfikowanych umowach międzynarodowych, ustawach, rozporządzeniach oraz aktach prawa miejscowego. Mogą mieć one charakter policyjny (wynikające z potrzeby ochrony pewnych niezmiennych wartości) lub reglamentacyjny (podyktowane troską o prawidłowe funkcjonowanie rynku). Generalne zakazy i nakazy wyznaczają pewne ramy, w obrębie których przedsiębiorca może podejmować działania w sposób swobodny. Jest on podstawowym adresatem przepisów zawierających nakazy i zakazy.

Drugim adresatem tych przepisów jest organ kontrolujący ich przestrzeganie oraz sposób ich interpretacji przez przedsiębiorców. Normy zawierające wyrażone wprost zakazy i nakazy skierowane bezpośrednio do przedsiębiorcy i nie wymagają konkretyzacji w postaci wydania aktu administracyjnego. Rola organu administrującego ogranicza się do zapewnienia kontroli zgodności podejmowanych przez przedsiębiorców działań z przepisami prawa oraz ewentualnego wymuszenia wykonania obowiązku za pomocą zastosowania środków przymusu. W niektórych przypadkach przedsiębiorca może ubiegać się o uchylenie w stosunku do niego powszechnie obowiązującego zakazu przez wydanie zezwolenia.

34. Decyzja jako źródło praw i obowiązków przedsiębiorców.

Decyzja jest indywidualnym aktem wydawanym przez właściwy organ w celu załatwienia sprawy z zakresu administracji. Wydawanie decyzji administracyjnych służy indywidualizowaniu praw i obowiązków przedsiębiorców w warunkach określonych regulacji powszechnie obowiązujących i dopuszczających równocześnie stosowanie indywidualnych wyjątków. W drodze decyzji administracyjnej można: ustanowić na rzecz przedsiębiorcy nowe uprawnienie (koncesja), uchylić powszechnie obowiązujący zakaz (zezwolenie, pozwolenie, itp.), potwierdzić spełnienie przez przedsiębiorcę określonych warunków (akty kwalifikacyjne np. certyfikaty, atesty, dyplomy, świadectwa, itp.), nałożyć na przedsiębiorcę obowiązek (np. nakaz rozbiórki obiektu budowlanego), odebrać przyznanie uprawnienia (np. cofnięcie zezwolenia).

35. Treść decyzji w administracyjnym prawie gospodarczym.

Decyzje wydawane na podstawie administracyjnego prawa gospodarczego można podzielić ze względu na ich treść na:

koncesje ustanowione w dziedzinach o szczególnym znaczeniu ze względu na interes publiczny, tworzą uprawnienie przedsiębiorcy do prowadzenia określonej działalności

zezwolenia (pozwolenia) stanowiące uchylenie powszechnie obowiązującego zakazu:

policyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony ze względu na ochronę szczególnych wartości, takich jak np. życie i zdrowie ludzi

reglamentacyjne, jeżeli zakaz został ustanowiony w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obrotu gospodarczego

proste - przedsiębiorca zostaje dopuszczony do prowadzenia określonej działalności gospodarczej pod warunkiem przestrzegania norm powszechnie obowiązujących

uwarunkowane - uchylają powszechnie obowiązujący zakaz obciążając jednocześnie przedsiębiorcę obowiązkiem spełnienia dodatkowych warunków zawartych w zezwoleniu

akty kwalifikacyjne decyzje deklaratoryjne potwierdzające określony stan faktyczny lub prawny:

akty kwalifikacyjne osobowe dotyczące osób:

dotyczące kwalifikacji osobistych np. kategoria zdrowia

dotyczące kwalifikacji zawodowych np. dyplomy uczelni, prawo jazdy

akty kwalifikacyjne rzeczowe dotyczące właściwości rzeczy (np. atest, certyfikat),

akty nadzoru:

nakazujące wykonanie określonych czynności faktycznych

stwierdzające nieważność czynności prawnych

odbierające nadane uprzednio uprawnienia

36. Prawa podmiotowe w administracyjnym prawie gospodarczym.

Publiczne prawo podmiotowe to wynikające z publicznego prawa w znaczeniu przedmiotowym (przepisów) uprawnienie przedsiębiorcy.

Elementami prawa podmiotowego są:

• norma prawa powszechnie obowiązującego

• stan faktyczny

• indywidualny akt administracyjny

Prawa podmiotowe:

• wynikają z indywidualnej sytuacji obywatela

• są trwałe, mogą być zmienione tylko, gdy przepis prawa wyraźnie na to zezwala

• maja charakter osobisty - zasadniczo nie są zbywalne, ani dziedziczne

Publiczne prawa podmiotowe na gruncie administracyjnego prawa gospodarczego mogą być:

• Pozytywne prawa do świadczenia ze strony administracji polegającego na:

• wydaniu aktu administracyjnego

• wypłaceniu świadczenia o charakterze materialnym

• świadczeniu o charakterze niematerialnym

• Pozytywne prawa podmiotowe mogą być:

• formalne - interes prawnie chroniony polega na możliwości żądania od organu zajęcia w określonej sprawie stanowiska i wypowiedzenia się w przewidzianej prawem formie

• materialne - roszczenie publicznoprawne polega na możliwości żądania od organu zachowania określonej treści i w określonej formie

• Negatywne prawa wolnościowe polegające na zakresie ingerencji ze strony administracji w pewne sfery życia obywateli

1

13

---