UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE

WYDZIAŁ PIELĘGNIARSTWA I NAUK O ZDROWIU

Taniec na wózkach

Historia

1994 - początki pierwszego w Polsce klubu tańca osób niepełnosprawnych

1996 - przekształcony w Stowarzyszenie Rehabilitacji i Tańca Integracyjnego

1999 - cztery pary z klubu jako kadra Polski brały udział w Mistrzostwach Europy w Atenach gdzie zdobyły 2 złote, 2 srebne i 1 brązowy medal

2000 - trzy pary z klubu uczestniczyły w Mistrzostwach Świata w Norwegii zdobywając 1 złoty 1 srebrny i 1 brązowy medal

2001 - Mistrzostwa Europy: 2 złote 1 srebrny i 3 brązowe

W 1977 roku w Szwecji odbył się pierwszy międzynarodowy turniej tańca na wózkach. Pierwsze Mistrzostwa Świata zostały zorganizowane w Japonii w 1998 roku. Dzisiaj ponad 5.000 tancerzy (4.000 niepełnosprawnych i 1.500 sprawnych partnerów) z ponad 40 krajów świata, uprawia rekreacyjnie lub tańczy na turniejach taniec na wózkach. Tak więc popularność tańca na wózkach wzrasta. Tutaj wiek zawodników nie ma znaczenia, liczy się tylko chęć i zamiłowanie do muzyki i tańca. W Polsce istnieje kilka klubów tanecznych zajmujących się propagowaniem tańca na wózkach. Polacy zajmują czołowe miejsca na podium w międzynarodowych turniejach, są wśród nich obecni Mistrzowie Świata w stylu standardowym i latynoamerykańskim w klasie II. W Polsce co roku organizowane są Otwarte Mistrzostwa Polski w tańcu na wózkach, Puchar Polski. Natomiast w Holandii w miejscowości Boxmeer odbywa się Puchar Świata w tańcu na wózkach. Co dwa lata organizowane są Mistrzostwa Świata

Podział ze względu na partnera:

COMBI - gdzie jeden z tancerzy porusza się na wózku, drugi zaś to osoba sprawna, która tańczy w sposób „tradycyjny”, przemieszczając się na nogach.
DUO - gdzie oboje tancerzy porusza się na wózku.

Początkowo rywalizowano tylko i wyłącznie w kategorii COMBI, gdzie jeden z tancerzy poruszał się na wózku. Jednakże z upływem czasu coraz odważniej zaczęły się pojawiać się pary, gdzie obie tańczące osoby poruszały się na wózku. Par w kategorii DUO startowało coraz więcej, w programach turniejowych uwzględniano tę rywalizację jako pokazową, aż w końcu w roku ubiegłym, podczas Mistrzostw Świata w holenderskim Arnhem - rozdano pierwsze oficjalne i pełnowartościowe medale w rywalizacji par DUO.

Podział ze względu na zaawansowanie:

promotion - grupa par młodszych - początkujący

top -osoby mające za sobą już starty w wielu turniejach - zaawansowani.

W tańcu towarzyskim na wózkach ze względu na sprawność ruchową tancerza niepełnosprawnego, wyróżniamy dwie klasy:

klasa I- osoby o mniejszej sprawności fizycznej(np. tetraplegia),
klasa II - osoby o większej sprawności fizycznej.(np. paraplegia)

W grupie tańców standardowych tańczone są::

Walc angielski
Tango
Walc wiedeński
Foxtrot
Quickstep

W grupie tańców latynoamerykańskich tańczone są:

Samba
Rumba
Cha-cha
Passodoble
Jive

Na turnieju każda z par może startować w obu stylach (ST i LA), bądź wybrać jeden preferowany przed siebie styl taneczny. Kryteria oceny par tanecznych na wózkach są takie same jak na turniejach par sprawnych. Podczas tańca ocenie podlega m.in.:

- poczucie rytmu u pary,
- zgranie pary,
- prezencja,
- technika jazdy na wózku,
- umiejętności taneczne tancerza sprawnego.

Zasady

Jeżeli chodzi o podział tancerzy niepełnosprawnych, poruszających się na wózkach, to możemy rozróżnić dwie grupy, ze względu na sprawność i możliwości motoryczno - fizyczne danego tancerza. Każdy z tancerzy poruszających się na wózku oceniany jest przez klasyfikatorów funkcjonalno - medycznych. Biorą oni pod uwagę pięć elementów, a mianowicie:

-kontrola koła w czasie jazdy na wózku, poprzez napędzanie i zatrzymanie koła ręką.
-funkcja pchania, w kontakcie z ręką partnera.
-funkcja ciągnięcia, w kontakcie z ręką partnera.
-zakres ruchów całym ramieniem
-obroty tułowia

Za każdy z tych elementów tancerz noże otrzymać od 0 do 2 pkt., przy czym 2 pkt. Otrzymuje osoba, u której ten element funkcjonuje w sposób sprawny.


W ten sposób oceniane są obie strony ciała, tzn. prawa i lewa, czyli zawodnik może otrzymać podczas klasyfikacji od 0 do 20 pkt. Tancerze, którzy mieszczą się w granicach 0-14 pkt., czyli ci bardziej poszkodowani, zaliczani są do klasy I (LWD 1), natomiast osoby, które otrzymały od 15 do 20 pkt., startują w klasie II, gdyż osobom bardziej poszkodowanym o wiele ciężej poruszać się na wózku i być może z tego powodu również ciężej znaleźć sprawnego partnera dla nich, Również oni sami często zmuszeni są zrezygnować z uprawiania tańca, z powodu postępującej choroby.

Dla osób niepełnosprawnych taniec jest jedną z form aktywnej rehabilitacji, zabawy oraz integracji z otoczeniem. Jest także niezwykłym połączeniem sportu i piękna. Gdy tylko odważymy się wyjść na parkiet, przełamiemy barierę kompleksów, wstydliwości i pewnych ograniczeń, taniec stanie się źródłem radości, satysfakcji, poczucia własnej wartości, poprawy swojej samooceny, uwolnienia pozytywnych emocji. U wszystkich osób zarówno sprawnych i niepełnosprawnych, zajęcia taneczne: rozwijają koordynację ruchową, wzmacniają ciało, dają umiejętności cenione w towarzystwie. Taniec łączy ludzi. Współczesny, kulturalny człowiek oprócz znajomości obcych języków, komputera i prowadzenia samochodu, powinien także umieć tańczyć. U par, które trenują już przez pewien czas, taniec wykształca pozytywne cechy psychiki: koncentrację, wytrwałość, dyscyplinę wewnętrzną, systematyczność, wiarę we własne umiejętności, panowanie nad sobą, silną wolę i energię.

W Polsce niewiele osób niepełnosprawnych trenuje taniec towarzyski. Obecnie tylko 8 par. Martyna Wiśniewska i Emil Malanowski należą do grona najlepszych.Emil Malanowski jest niepełnosprawny. Od urodzenia porusza się na wózku. Niepełnosprawność nie przeszkadza mu w prowadzeniu aktywnego trybu życia. Emil studiuje prawo na Uniwersytecie im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego… i tańczy. Jego partnerką jest Martyna Wiśniewska. Martyna studiuje pedagogikę i uczy młodzież różnych styli tanecznych.

W Polsce istnieje kilka klubów tanecznych zajmujących się propagowaniem tańca na wózkach. Do najbardziej prężnych można zaliczyć "SWING DUET" i "NASZ STYL"  z Warszawy oraz "INTEGRACJA WYSZKÓW - OSTROŁĘKA".

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE

WYDZIAŁ PIELĘGNIARSTWA I NAUK O ZDROWIU

FIZJOTERPIA II ROK, STUDIA MAGISTERSKIE, STACJONARNE

SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

TEMAT: Taniec na wózkach

PROWADZĄCY: Sylwia Płecha

MIEJSCE ZAJĘĆ: Sala gimnastyczna

PRZYBORY I PRZYRZĄDY: 5 wózków inwalidzkich

CHARAKTERYSTYKA GRUPY: 10 zawodników (5 poruszających się na wózkach i 5 osób sprawnych) młodzież w wieku 22-25 lat.

część	tok	Treści - przebieg zajęc	Uwagi organizacyjno- metodyczne
1.	Część wstępna: Zbiórka Przygotowanie grupy do zajęć Wprowadzenie ćwiczeń rozgrzewających, rozciągających i zwiększających zakres ruchu w stawach Ćwiczenia oddechowe, dotlenienie organizmu	1.zbiórka, powitanie grupy i sprawdzenie przygotowania do zajęć. 2 PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne: stanie w lekkim rozkroku, RR wzdłuż tułowia Ruch: skłony boczne głowy 3.PW: jw. Ruch: skłony głowy w przód i w tył 4. PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne stanie w lekkim rozkroku, RR w bok Ruch: rzut RR w tył, pogłębić, pogłębić, powrót do pozycji wyjściowej 5. PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne stanie w lekkim rozkroku, ręce splecione przed klatką piersiową Ruch: krążenia nadgarstków 6. PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne stanie w lekkim rozkroku Ruch: PR chwyt w połowie długości lewego ramienia ,przyciągamy LR do kl. Piersiowej, druga str. jw. 7. PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne stanie w lekkim rozkroku, RR wzdłuż tułowia Ruch: skłony boczne tułowia 8. PW: siad na wózku inwalidzkim, RR splecione na karku Ruch: skręty tułowia w prawo i w lewo 8. PW: osoby sprawne, stanie, NN złączone Ruch: krążenia bioder w prawą i lewą stronę 9. PW: siad na wózku inwalidzkim, RR proste splecione nad głową, Ruch: rzut RR w tył 9. PW : osoby sprawne, stanie w szerokim rozkroku Ruch: przenos tułowia w prawą stronę, powrót, przenos tułowia w lewą stronę, powrót 10. PW: siad na wózku inwalidzkim, osoby sprawne stanie w lekkim rozkroku, RR wzdłuż tułowia Ruch: wznos RR bokiem w górę wdech, opust RR bokiem w dół wydech	Ustawienie grupy w szeregu Grupa ustawia się na obwodzie koła, wózki muszą być zahamowane. Postawa skorygowana, plecy proste, łopatki ściągnięte, brzuch wciągnięte X 4 X 5 X 3 X 3 X 4 X 5 X 3 X 4 Wdech - nosem Wydech- ustami Wdech powinien być 2x dłuższy niż wydech X 4
2.	Część główna	1. PW: siad na wózku inwalidzkim, RR na ciągach Ruch: jazda w przód i w tył 1.PW osoby sprawne, stanie w lekkim rozkroku, RR wzdłuż tułowia Ruch: naprzemienne zgięcia NN w stawach kolanowych z jednoczesnym rzutem RR w tył 2. PW: siad na wózku inwalidzkim, PR na ciągu, LR na biodrze partnera Ruch: osoba na wózku objeżdża partnera dookoła, partner wykonuje obrót w stronę przeciwna 3 PW: siad na wózku inwalidzkim, RR na ciągach klatka piersiowa oparta na kolanach, osoba sprawna- leżenie tyłem na plecach partnera, RR w bok, PN ugięta w stawie biodrowym i kolanowym Ruch: obrót na wózku 4. PW: siad na wózku inwalidzkim, partnerzy trzymają się za RR Ruch: 4 kroki w przód, 4 kroki w tył	X 4 X 4 X 4

---