Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

w Poznaniu

Anna Brzezińska

Jak napisać pracę magisterską ?

Poradnik

2005/2006

Spis treści

1. Etapy przygotowania pracy 2

2. Konstrukcja pracy 3

3. Wskazówki formalne - jak pisać? 7

3.1. Wskazówki dotyczące wyglądu tekstu 7

3.2. Cytowanie literatury w tekście 8

3.3. Kompozycja tekstu 8

4. Jak sporządzić spis wykorzystanej w pracy literatury? 9

5. Etapy przygotowania pracy - kolejne zadania 11

6. Jak wyglądają pierwsze strony pracy magisterskiej ? 14

7. Problemy i hipotezy pracy - tabela pomocnicza 20

8. Uwagi dotyczące najczęstszych usterek 21

9. Jak opracować wyniki badań ? 22

10. Zadanie domowe nr 1 24

11. Uwagi końcowe 26

1. ETAPY PRZYGOTOWANIA PRACY

2. Konstrukcja pracy

Strona tytułowa (wg podanego wzoru)

Dedykacje, podziękowania (w prawym dolnym rogu)

Motto (w prawym dolnym rogu)

Streszczenie w j. polskim (imię i nazwisko, tytuł pracy, słowa - klucze)

Streszczenie w j. angielskim (imię i nazwisko, tytuł pracy, słowa - klucze)

Spis treści (numeracja w prawym dolnym rogu - wg formatu: i, ii, iii, iv, ...; zawiera także spis załączników)

Spis tabel (numeracja tabel od nowa w każdym rozdziale, numeracja podwójna - Tab. 1.1., Tab. 2.1., Tab. 3.1.)

Spis rysunków(numeracja rysunków od nowa w każdym rozdziale, numeracja podwójna - Rys.. 1.1., Rys. 2.1.)

Wstęp (numeracja w prawym dolnym rogu, wg formatu: 1, 2, ...; pierwsza strona wstępu ma nr 1; od pierwszej strony Wstępu - w nagłówku czcionką 10 pkt, odstęp 1,0: pełne imię i nazwisko - prostym drukiem, tytuł pracy kursywą; objętość Wstępu 1-1,5 strony; podać sens/cel pracy, skąd problem, potrzeba podjęcia i rozwiązania problemu, bardzo ogólnie tło teoretyczne problemu, syntetycznie - informacja o tym, kto, kiedy, jak podejmował podobny problem, rezultat kwerendy bibliotecznej - czasopism i monografii z ostatnich 10 lat; to można podać w tabeli - w każdej tabeli jej tytuł i tekst - czcionka 9 pkt, odstęp 1,0; format - akapit - 2 pkt przed - 2 pkt po)

Rozdział 1. Tytuł wskazujący na podstawowy problem pracy (nie może być tożsamy z tytułem pracy magisterskiej; maximum 20 stron; zawiera minimum 2 tabele i minimum 2 rysunki; konieczne uszczegółowienie tekstu jak poniżej - uwaga na wcięcia przy podrozdziałach!)

1. Wprowadzenie (1/4 -1/3 strony; o czym i dlaczego jest ten rozdział; co po kolei będzie analizowane)

1.2. ...............

1.2.1. ...........

1.2.2. .............

1.2.2.1. ...........

1.2.2.2. ..........

1.2.3. .............

1.2.3.1. ........

1.2.3.2. .........

1.2.3.3. .........

1.3. ..................

1.3.1. ...............

1.3.1.1. ........

1.3.1.2. ..........

1.3.1.3. ..........

1.3.1.4. ..........

1.3.2. ..............

1.3.3. .............

1.3.4. .............

1.4. Wnioski (objętość ok. 1 strona; najważniejsze myśli tego rozdziału z punktu widzenia problemu całej pracy, ku czemu ten rozdział nas przybliża, co z niego wynika; może być w punktach, może być tu rysunek lub podsumowująca tabela)

Rozdział 2. Problem i metoda badań własnych

2.1. Wprowadzenie (objętość ok. 1/3 - ¼ strony, o zawartości rozdziału)

2.2. Problemy badawcze

2.2.1. Problemy istotnościowe

2.2.2. Problemy zależnościowe

2.3. Definicje i struktura badanych zmiennych (konieczny rysunek pokazujący wszystkie badane zmienne i oczekiwane miedzy nimi powiązania)

2.4. Hipotezy badawcze (do każdego problemu zależnościowego hipoteza zerowa H₀ i hipoteza robocza H₁ - treść hipotez pisana czcionką 10 pkt z odstępem 1,0 i funkcją format - akapit - 6 pkt po; po każdej parze hipotez czyli H₀ i H₁ jest Komentarz - podający krótko uzasadnienie dla hipotez na podstawie literatury, szczególnie trzeba uzasadnić kierunek hipotezy)

2.5. Plan i etapy badań

2.5.1. Plan badań (eksperymentalny, ex post facto, korelacyjno-regresyjny)

2.5.2. Etapy badań (badania pilotażowe - badania właściwe; można pokazać etapy w tabeli)

2.6.Operacjonalizacja zmiennych

2.6.1. Narzędzie nr 1 pt.: ............. (nazwa narzędzia kursywą)

2.6.1.1. Konstrukcja

2.6.1.2. Administracja

2.6.1.3. Ocena i interpretacja wyników

2.6.2. Narzędzie nr 2 pt.: ............. (nazwa narzędzia kursywą)

2.6.2.1. Konstrukcja

2.6.2.2. Administracja

2.6.2.3. Ocena i interpretacja wyników

2.7. Dobór osób do badań

2.7.1. Zasady doboru grupy badanej (zgłoszenia ochotnicze, dobór celowy, losowy - uzasadnić zastosowaną procedurę, podać jej ograniczenia)

2.7.2. Opis badanej grupy (ile osób, kto to jest, skąd pochodzi)

2.8. Procedura i organizacja badań

2.8.1. Procedura badań (tryb - indywidualnie, zespołowo; kolejność zastosowanych narzędzi)

2.8.2. Organizacja badań (czas, miejsce, osoby prowadzące badanie, kto prowadził badania, przygotowanie osób przeprowadzających badania; jak rozwiązano kwestie etyczne - np. uzyskanie zgody osób badanych na badania, uzyskanie zgody ich opiekunów, władz itp.,
czy stosowano procedurę debriefingu - jak wyglądał)

2.9. Schemat statystycznej analizy danych

2.9.1. Metody opisu statystycznego

2.9.2. Metody oceny istotności różnic

2.9.3. Metody oceny siły związku między zmiennymi

2.9.4. Metody analizy skupień na zmiennych i na przypadkach (osobach)

Rozdział 3. Analiza wyników badań własnych

3.1. Wprowadzenie

3.2. Statystyczny opis uzyskanych wyników (odpowiedzi na problemy istotnościowe)

3.2.1. Zmienne niezależne uboczne

3.2.1.1. .......

3.2.1.2. ..........

3.2.1.3. ...........

3.2.2. Zmienne niezależne główne

3.2.2.1. ..........

3.2.2.2. ............

3.2.3. Zmienne zależne

3.2.3.1. ........

3.2.3.2. ..........

3.2.3.3. ...........

3.2.3.4. ..........

3.3. Statystyczna weryfikacja hipotez zależnościowych

3.3.1. Hipoteza zależnościowa 1

3.3.2. Hipoteza zależnościowa 2

3.3.3. Hipoteza ...........

3.3.4. Podsumowanie (tabela zbiorcza pokazująca rezultaty weryfikacji hipotez i podjęte decyzji co do odrzucenia / lub nie kolejnych H₀)

3.4. Wyniki analizy skupień na osobach i zmiennych

3.4.1. Podział badanej grupy na jednorodne skupienia

3.4.2. Psychologiczna analiza skupienia nr 1 (charakterystyka profilu zmiennych, analiza struktury powiązań między cechami, analiza zmiennych nie podlegających grupowaniu)

3.4.3. Psychologiczna analiza skupienia nr 2 (charakterystyka profilu zmiennych, analiza struktury powiązań między cechami, analiza zmiennych nie podlegających grupowaniu)

3.4.4. Psychologiczna analiza skupienia nr 3 (charakterystyka profilu zmiennych, analiza struktury powiązań między cechami, analiza zmiennych nie podlegających grupowaniu)

3.4.5. ......

3.4. Wnioski z badań

Zakończenie

1. Co ukazują badania własne ?

2. Jak się mają uzyskane wyniki do wyników badań innych autorów i do teorii ?

3. Krytyka słabych stron pracy i ich wpływu na wartość wniosków (generalizacji)

4. Co wynika z pracy dla praktyki? (potencjalne obszary zastosowań w diagnozie i pomocy psychologicznej)

Literatura

tylko cytowana w tekście, nienumerowana, podana wg spisu alfabetycznego i ściśle wg standardu APA; formalnie: czcionka 11 pkt, odstęp 1,0 i funkcja format - akapit - 6 pkt po oraz wcięcie dolnego wiersza na 1,25

Załączniki:

Zał. Nr 1a. Narzędzie nr 1 pt.: ............ (tytuł kursywą) - wersja I (badania pilotażowe)

Zał. Nr 1b. Narzędzie nr 1 pt.: ............ (tytuł kursywą) - wersja II (badania właściwe)

Zał. Nr 2a. Narzędzie nr 1 pt.: ............ (tytuł kursywą) - wersja I (badania pilotażowe)

Zał. Nr 2b. Narzędzie nr 1 pt.: ............ (tytuł kursywą) - wersja II (badania właściwe)

Zał. Nr 3. Tabele wyników surowych (czcionka 6 pkt, wyniki oraz legenda)

Zał. Nr 4. Wyniki analiz statystycznych (np. macierze korelacji, współczynniki oceny
sędziów kompetentnych itd.)

Zał. Nr 5. Przykłady wypowiedzi / odpowiedzi osób badanych; wytwory badanych (przy każdym należy podać krótką charakterystykę osoby badanej, np. kobieta, 38 lat, wykształcenie średnie)

Proponowana objętość pracy:

Wstęp	1-1,5 strony
Rozdział 1. Problem	20 stron
Rozdział 2. Metoda	12 stron
Rozdział 3. Wyniki	20 stron
Zakończenie	5-6,5 strony
Literatura, Załączniki	20 stron
Całość	80 stron

3. WSKAZÓWKI FORMALNE - JAK PISAĆ?

3.1. Wskazówki dotyczące wyglądu tekstu

wszystkie teksty od początku pisane są na komputerze zgodnie z poniższymi wskazówkami

Wskazówki edytorskie podstawowe:

• jeżeli praca ma twardą oprawę pierwsza strona to czysta kartka tzw. koszulka; zbindowana - tej kartki nie ma;

• bold 14 pkt czcionka dla wszystkich głównych tytułów, dla podtytułów bold 12 pkt;
  tytuły tabel i rysunków bold 9 pkt

• żadnych kropek po tytułach

• kursywa tylko dla słów pochodzenia obcego oraz tytułów / nazw własnych; np. op. cit., ibidem, etc., sine qua non, nota bene, psyche - soma - polis, ergo, sic, versus

• niczego innego nie podkreślać ani nie pogrubiać w tekście

• rozstrzelonym drukiem można uwypuklić niektóre słowa, tezy (Format, Czcionka, Odstępy...)

• marginesy: lewy 3,5 cm, prawy 1,5 cm, dolny i górny 2,5 cm

• numeracja stron - prawy dolny róg czcionka 10 pkt

• cały tekst pisany czcionką 12 pkt i odstęp 1,5

• każdy nowy akapit zaczyna się od wcięcia na 1,25

• tekst w tabelach i na rysunkach 9 pkt i odstęp 1,0; tabele i rysunki muszą się mieścić na jednej stronie i mają być jak najmniejsze

• pisząc tekst warto włączyć: format - akapit - 6 pkt po: to wprowadza więcej światła

• nie oddzielać tytułów i podtytułów enterem od tekstu

• cały tekst wyjustowany czyli wyrównany do lewego i prawego marginesu; wyjątki: tytuły i podtytuły do lewej, także spis literatury do lewej, w tabelach i na rysunkach tekst albo wyśrodkowany albo do lewej

• każdy rysunek i tabela musi mieć numer, tytuł i źródło, w tekście należy do nich odsyłać np. Jak pokazuje Rys. 1.1. ..... . Z Tab. 5.10 wynika, iż ....

• numeracja rysunków i tabel uwzględnia numerację rozdziałów, np.: Rys. 1.8. - oznacza, iż rysunek jest w rozdziale 1 i jest ósmym z kolei; Tab. 5.13. - tabela jest w rozdziale 5 i jest 13 w tym rozdziale

• Możliwości:

• Źródło: opracowanie własne

• Źródło: opracowano na podstawie Sękowej (1996, s.385) i Obuchowskiego (1985, s.17-21)

• Źródło: cyt. za: Brzezińska, 1985, s. 35-36

• tak wyglądają tabela i rysunek: tytuł nad tabelą i pod rysunkiem

Tab. 2.5. Rodzaje .... (czcionka 9 pkt i bold)

Źródło: opracowano na podstawie Maslowa (1985, s.13)

Rys. 3.13. Związki między badanymi zmiennymi (czcionka 9 pkt i bold)

Źródło: opracowanie własne

3.2. Cytowanie literatury w tekście

• za każdym wymienianym nazwiskiem w nawiasie rok, a w przypadku cytatu lub dokładnego omawiania także strona np.
  Wg K. Obuchowskiego (1985, s. 35-38) .......;
  M. Debesse (1996, s. 35) dzieli dzieciństwo na ............

• gdy nie korzysta się z pracy oryginalnej pisze się tak:
  Wg E. H. Eriksona (1995; za: Sęk, 1996, s. 374)

• odnośniki do literatury są konieczne także wtedy, gdy opisze się tak:
  W niektórych pracach (np. Kofta, 1989; Sędek, 1996) pojawia się .......... ...
  Postawy są różnie definiowane na gruncie psychologii społecznej (np.: Newcomb, 1980; Mika, 1992; Aronson i in., 1998).

• przywołanie tej samej pracy:
  (Obuchowski, op. cit., s. 146)

• przywołanie tej samej pracy i tej samej strony tuż po sobie
  (ibidem)

• w przypisach u dołu strony podajemy jedynie rozszerzenia i komentarze, wszystkie odsyłacze do literatury są w tekście głównym, przypisy piszemy czcionką 10 pkt, odstęp 1,0, włączone justowanie i dzielenie wyrazów

• spis Literatury, z której się korzysta przy pisaniu wszystkich rozdziałów - na końcu pracy - sporządzony alfabetycznie ściśle wg podanego wzoru (patrz dalej)

• korzystanie z czasopism - konieczne ! (obowiązuje kwerenda minimum ostatnie 5 lat)

• w przypadku wykorzystywania w tekście ustaleń dokonanych w trakcie indywidualnych osobistych konsultacji należy pisać tak:

Rozwój człowieka można rozpatrywać z trzech perspektyw jednocześnie, tj. z perspektywy Psyche, Soma i Polis (A. Brzezińska - informacja osobista), co oznacza, iż .....”

3.3. Kompozycja tekstu

• Podział tekstu na akapity = jedna pełna myśl; wymaga to przemyślenia, nie pisać każdego zdania od nowej linii (jeden akapit to ok. ½ - 1/3 strony), akapit pisany z wcięciem 1,25

• Cytaty tylko konieczne - tekst to nie synteza cytatów i przepisanych fragmentów innych prac

• Wnioski to nie streszczenie rozdziału; muszą zbierać najważniejsze myśli rozdziału w kontekście całej pracy, także pod kątem planowanych badań (co dany rozdział wnosi do pracy)

• W rozdziałach teoretycznych muszą:
  (1) być zdefiniowane podstawowe pojęcia (jako podstawa do definiowania badanych zmiennych) oraz (2) wypracowany model analizowanego zjawiska jako podstawa do formułowania hipotez badawczych

• Warto wzbogacać tekst rozdziałów teoretycznych o tabele, rysunki, schematy, zestawienia - należy je w tekście omawiać i do nich odsyłać - to nie mogą być jedynie ozdobniki i przerywniki, można cytować za kimś tabele/schematy, można przygotować je samemu

• Unikać języka potocznego, pisania w “...”, nadmiernie długich i złożonych zdań, zdań wtrąconych, nagromadzenia żargonu “naukowego”, “skandowania” zdaniami pojedynczymi prostymi

• Przecinków nie stawia się dowolnie - są określone reguły i wyczucie poprawności językowej (korzystać z pomocy innych)

• Po każdym znaku czyli po . , ; : - spacja czyli przerwa (uwaga: po a nie przed !!)

• Tekst pisać mową wiązaną, a nie mową “skandowaną”.

4. JAK SPORZĄDZIĆ SPIS WYKORZYSTANEJ LITERATURY?

Uwaga:

na kursywę
i znaki przestankowe !!!

książka:

Obuchowski, K. (1985). Adaptacja twórcza. Warszawa: Książka i Wiedza.

rozdział w książce:

Schaffer, H. R. (1994). Epizody wspólnego zaangażowania jako kontekst rozwoju dziecka.
W: A. Brzezińska, G. Lutomski (red.), Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów (s. 150-189).
Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

artykuł:

Brzezińska, A. (1992). Szkoła twórcza - autorskie klasy, programy, nauczyciele.
Kwartalnik Pedagogiczny, 37 (2), 69-75.

Inne:

Brzezińska, A. (1998). Wykłady z psychologii edukacji. Poznań: Instytut Psychologii UAM (materiały niepublikowane).

Czub, T. (1999). Struktura znaczenia słowa w myśleniu ludzi dorosłych. Poznań: Instytut Psychologii UAM (niepublikowany maszynopis rozprawy doktorskiej).

Niżej przykładowy spis literatury

Literatura

American Psychiatric Association (1995). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. DSM-IV (wydanie IV). Washington, DC: American Psychiatric Association.

American Psychological Association (2001). Thesaurus of psychological index terms (wydanie 9). Washington, DC: American Psychological Association.

Bernstein, B. (1980). Socjolingwistyczne ujęcie procesu socjalizacji: uwagi dotyczące podatności na oddziaływania szkoły. W: G. W. Shugar, M,. Smoczyńska (red.), Badania nad rozwojem języka dziecka. Wybór prac (s. 557-596). Warszawa: PWN.

Czapiński, J. (1995/1996). Cywilizacyjna rola edukacji. Dlaczego warto inwestować w wykształcenie. Warszawa: Instytut Studiów Społecznych, Uniwersytet Warszawski.

Czapiński, J. (1998). Jakość życia Polaków w czasie zmiany społecznej. Warszawa: Raport końcowy
z realizacji projektu badawczego pt.: Związek między obiektywnymi i subiektywnymi wskaźnikami jakości życia w okresie transformacji systemowej.

Kinsbourne, M., Hiscock, M. L. (1983). The normal and deviant development of functional lateralization of the brain. W: P. H. Mussen (red.), Handbook of child psychology
(tom II: M. M. Haith, J. J. Campos (red.), Infancy and developmental psychobiology,
s.157-280). New York: John Wiley and Sons.

Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (1997). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków-Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne “Vesalius”. Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (1998). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Badawcze kryteria diagnostyczne. Kraków-Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne “Vesalius”. Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Organisation for Economics Cooperation and Development (1995). Literacy, economy and society. Results of the first International Adult Literacy Survey. Statistics Canada: OECD.

Piotrowski, A., Ziółkowski, M. (1976). Zróżnicowanie językowe a struktura społeczna.
Warszawa: PWN.

Plomin, R., De Fries, J. C., McClearn, G. E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Przetacznik-Gierowska, M., Włodarski, Z. (1994). Psychologia wychowawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Reber, A. S. (2000). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawncitwo Naukowe Scholar.

Rosenhan, D. L., Seligman, M. E. P. (1994). Psychopatologia (tom drugi). Warszawa:
Polskie Towarzystwo Psychologiczne.

Scarr, S., Kidd, K.K. (1983). Developmental behavior genetics. W: P. H. Mussen (red.), Handbook
of child psychology (tom II: M. M. Haith, J. J. Campos (red.), Infancy and developmental psychobiology, s. 345-433). New York: John Wiley and Sons.

Snowling, M. J. (2001). Dyslexia. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.

Tillmann, K.-J. (1996). Teorie socjalizacji. Społeczność - instytucja - upodmiotowienie.
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

5. ETAPY PRZYGOTOWANIA PRACY - KOLEJNE ZADANIA

etap	zadanie	Pytania pomocnicze	wykonanie
I.	Określić przedmiot zainteresowań	Geneza problemu: obserwacje życia społecznego, szczególnie niepokojące zjawiska, dane z badań, osobiste doświadczenia, rezultat analizy literatury Motywy zainteresowania problemem: dlaczego chcesz się tym zająć, co chcesz osiągnąć, po co to chcesz robić.	Tekst o objętości ok. 2 stron, prezentujący przedmiot Twoich zainteresowań (“obszar problemowy pracy”) jest to podstawa do napisania Wstępu do pracy
Ia.	Dookreślić przedmiot zainteresowań	jaka jest Twoja podstawowa teza - o co chodzić ma w Twojej pracy jaka jest Twoja obecna wiedza na ten temat (koncepcje, teorie, podstawowe pojęcia, nazwiska, dane z badań) do czego musisz sięgnąć - do jakich paradygmatów / teorii / koncepcji	tekst 2-4 str Wstęp do pracy projekt konspektu tzw. części teoretycznej pracy - o czym musisz napisać, aby: ukazać problem “w świetle literatury” i jednocześnie znaleźć w literaturze podparcie dla Twoich tez
II.	Określić wstępnie problem pracy	Podstawowe pytanie: na jakie pytanie szukasz odpowiedzi, jak to ogólne pytanie możesz uszczegółowić jakie widzisz związki między pytaniami szczegółowymi czy pytania te wymagają sięgnięcia tylko do psychologii (jakich jej działów) czy także do innych dyscyplin (jakich) ?	Schemat prezentujący problem główny oraz wynikające z niego problemy szczegółowe Jest to podstawa do rysunku umieszczonego we Wstępie do pracy, pokazującego obszar Twoich zainteresowań oraz podstawa do formułowania pytań badawczych
IIa.	Określić wstępnie problem badań	Co chcesz badać (nie można wszystkiego) Kogo chcesz badać i dlaczego akurat tę grupę Jak chcesz badać tych ludzi (eksperyment, metoda ex post facto ..., jakimi narzędziami - “miękkimi”, “twardymi”) Konfrontacja tego, co chcesz zrobić z tym, co możesz zrobić	Schemat pokazujący relacje problemu badawczego (węższego) do problemu pracy (szerszego) Jest to podstawa rysunku, który można umieścić we Wprowadzeniu do rozdziału prezentującego problem i metody badań własnych
III.	Podstawa rozwiązania problemu (literatura)	Jak uporządkować, to co przeczytane? Czy któraś z koncepcji staje się wiodącą dla pracy - dlaczego ta a nie inna ? Jakie są cele Twojej pracy - poznawcze i praktyczne?	Konspekt pracy - podział na rozdziały i podrozdziały (aż do poziomu 1.1.1.1.) Korekta Wstępu
IIIa.	Literatura cd	Cd dalszy czytania słowników, podręczników, monografii Kwerenda czasopism naukowych - zbieranie danych z badań Kwerenda czasopism popularno - naukowych - zbieranie argumentów dotyczących celu / sensu podjętego problemu Ważne: z każdej przeczytanej pracy zrobić dokładną fiszkę (wszystkie dane potrzebne do spisu Literatury, numery stron, z których się korzysta)	Korekta Wstępu korekta konspektu pracy dalsze uszczegóławianie - do poziomu 1.1.1.1.1. pisanie rozdziału teoretycznego - forma wg podanych wskazówek ważne: Wprowadzenie do rozdziału i Wnioski kończące rozdział
IV.	Problem a literatura	Cd dalszy czytania słowników, podręczników, monografii Kwerenda czasopism naukowych - zbieranie danych z badań Kwerenda czasopism popularno - naukowych - zbieranie argumentów dot. wagi / sensu podjętego problemu Krystalizacja własnego podejścia do problemu (własne próby porządkowania, własne schematy, tabele, rysunki)	Ciągła korekta Wstępu Ciągła korekta konspektu pracy: dalsze uszczegóławianie kolejnych rozdziałów teoretycznych - do poziomu 1.1.1.1.1. bardzo ważne 1: odnośniki do literatury w tekście (wg wskazówek) bardzo ważne 2: w części teoretycznej muszą znaleźć się definicje wszystkich podstawowych dla pracy pojęć
V.	Problem badawczy	korzystanie z metodologii (czarny lub zielony Brzeziński) ⇒ poprawne posługiwanie się pojęciami: problem badawczy (istotnościowy i zależnościowy), hipoteza badawcza (istotnościowa i zależnościowa), zmienne i ich rodzaje, struktura zmiennych X istotnych dla wyróżnionego Y	schemat problemów badawczych: istotnościowych i zależnościowych ustalenie, co jest Y a co X rysunek prezentujący związki między X i Y
Va.	Klaryfikacja problemów / hipotez	co jest problemem głównym, jakie są problemy / pytania szczegółowe: (a) istotnościowe i (b) zależnościowe definicje podstawowych zmiennych hipotezy zależnościowe (przyporządkowane do kolejnych problemów zależnościowych) + komentarze uzasadniające kierunek hipotezy	korekta wyłonionych problemów badawczych korekta schematu zmiennych: podział X na główne, uboczne i zakłócające struktura związków wewnątrz X struktura związków wewnątrz Y rysunek prezentujący wszystkie zmienne i związki między nimi napisana część pierwsza rozdziału metodologicznego: wprowadzenie, problemy, zmienne, hipotezy
VI.	Operacjonalizacja zmiennych	szczegółowe definicje zmiennych ustalenie, które aspekty / wymiary każdej zmiennej będą badane ustalenie wskaźników dla każdego badanego aspektu / wymiaru badanych zmiennych X i Y	tabela prezentująca: (1) rodzaj zmiennej (2) nazwę zmiennej (3) aspekty / wymiary / obszary (4) WSKAŹNIKI DLA KAŻDEJ ZMIENNEJ X i Y
Vi a.	Narzędzia badawcze	ile narzędzi badawczych jest potrzebnych ? z jakich gotowych można skorzystać ? które trzeba skonstruować ? wg jakich reguł (patrz Brzeziński) ? czy będą potrzebni sędziwie kompetentni ? które narzędzia są “miękkie”, a które “twarde” ? jakie to ma konsekwencje dla (a) procesu planowania badań (b) reguł / sposobów statystycznej analizy wyników (c) generalizowania wyników z próby na populację ?	opracowanie zestawu narzędzi do badań przeprowadzenie i opracowanie wyników badań pilotażowych korekta wszystkich narzędzi badawczych po badaniach pilotażowych przygotowanie ostatecznej wersji narzędzi do badań (druk)
VII.	Program badań właściwych	jaki jest charakter badań: procedura ex post facto, eksperymentalna czy korelacyjno-regresyjna (patrz Brzeziński) ? kto będzie badany - zasady doboru próby (patrz Brzeziński) przygotowanie osób badających (szkolenie) przygotowanie placówek / osób do badań (czyja zgoda jest potrzebna, do kogo i jakie wysłać pisma) organizacja badań: miejsce, czas, potrzebne materiały	napisany cały rozdział metodologiczny (schematy - rysunki, tabele) czytanie literatury - cd korekta rozdziału teoretycznego korekta Wstępu do pracy konspekt całej pracy (część z analizą wyników - projekt) = Spis treści
VII a.	Badania właściwe	sprawdzić przygotowanie osób badających sprawdzić przygotowanie placówek i osób do badań przygotować wszystkie narzędzia badawcze i potrzebne materiały	przygotować: tabela wyników surowych (do Załącznika) - osoby x zmienne wprowadzenie danych z tabeli do Excella
VIII .	Literatura cd	analiza napisanego rozdziału nr 1: czy jakieś wątki wymagają uzupełnienia, w którym miejscu wzbogacić tekst o tabelę / rysunek ? gdzie jeszcze wprowadzić przypis z komentarzem dotyczącym danych z badań innych badaczy?	drobne korekty i uzupełnienia rozdziału teoretycznego skorzystanie z funkcji przypisów - wprowadzenie dodatkowych wątków do swoich rozważań
IX.	Analiza statystyczna wyników - część I: opis	analiza właściwości badanej grupy analiza wyników - oddzielnie dla każdej badanej zmiennej - odpowiedź na pytania istotnościowe	tabele i wykresy obrazujące rozkład zmiennych charakteryzujących badaną grupę (grupy) np. wiek, płeć, wykształcenie, status społeczny tabele i wykresy ukazujące: (1) dyspersję (dyspersja teoretyczna a otrzymana, wartość s) i poziom (wartość średniej arytmetycznej i mediana) wyników dla każdej zmiennej, (2) rozkład wyników dla każdej zmiennej (przedziały, f i %)
IX a.	Analiza statystyczna wyników - część II: Weryfika-cja hipotez	odpowiadanie na kolejne wyłonione pytania / problemy zależnościowe analiza tabeli wyników surowych - jakie dane potrzebne są do weryfikacji kolejnych hipotez ?	decyzja co do metody weryfikacji hipotez (np. test - jaki - istotności różnic; współczynnik korelacji - jaki - do oceny siły związku między zmiennymi; metoda analizy skupień - jaka - do ukazania struktury powiązań między zmiennymi lub podobieństwa osób do siebie wykonanie obliczeń statystycznych tabele i wykresy obrazujące badane związki analiza wyników (wskazanie na dominujące tendencje) + ich psychologiczna interpretacja
X.	Interpretacja wyników	uważna lektura całej rozdziału teoretycznego i metodologicznego - czy dla wszystkich wyników masz mocną podstawę dla ich interpretacji ? bardzo ważna część w ostatnim rozdziale Analiza wyników to Wnioski co jeszcze musisz doczytać i uwzględnić w Zakończeniu pracy?	napisany rozdział 3 pt.: Analiza wyników napisane Zakończenie ostatnie korekty w rozdziałach teoretycznym i metodologicznym ostatnie korekty w Literaturze techniczne opracowanie Załączników ostateczna redakcja całości
ODDANIE GOTOWEJ PRACY i oczekiwanie na pochwały Promotora oraz na egzamin magisterski

6. Jak wyglądają pierwsze strony
pracy magisterskiej ?

Imię i nazwisko

Normalizacja testu Prolexia do diagnozy umiejętności czytania
uczniów klasy IV szkoły podstawowej

Słowa - klucze: umiejętność czytania, dekodowanie, rozumienie, test psychometryczny, normalizacja

Streszczenie

Imię i nazwisko

Normalization of Prolexia Test for diagnosis of reading skill
among IV^th grade pupils of elementary school

Key - words: reading skill, decoding, understanding, psychometric test, normalization

Abstract

7. PROBLEMY I HIPOTEZY PRACY - TABELA POMOCNICZA

8. UWAGI DOTYCZĄCE NAJCZĘSTSZYCH USTEREK

1. We Wprowadzeniu do pracy należy pokazać wyraźniej genezę podejmowanego problemu (skąd zainteresowanie nim), wyraźnie postawić podstawowe pytanie / tezę pracy, na końcu - najlepiej w punktach - określić cele poznawcze i praktyczne pracy mgr

2. Układ rozdziałów i tytuły jego kolejnych części muszą się zgadzać ze spisem treści

3. W tekście rozdziałów konieczne jest odsyłanie do literatury - wg podanych wcześniej zasad

4. Warto wzbogacić tekst zasadniczy o tabele i rysunki - przygotować je wg podanego wzoru i odsyłać do nich w tekście

5. Przemyśleć podział na akapity - zaznaczać je wcięciem (1,25). W żadnym wypadku nie zaczynać każdego zdania od nowej linii bez wcięcia.

6. We Wnioskach (1-2 strony) kończących rozdział krótko podsumować rozważania oraz w punktach podać najważniejsze konkluzje, jakie z nich wynikają dla całości pracy, można wzbogacić je tabelą / rysunkiem

7. Spis literatury na końcu całej pracy - wg podanego wzoru (uwaga na znaki przestankowe !!)

8. Przypisy u dołu strony stosować tylko wtedy, gdy konieczny jest dodatkowy komentarz do podstawowego wątku rozważań

9. W tekście, szczególnie w części teoretycznej zastosować uwypuklenia ważnych słów rozstrzelonym drukiem, szczególnie przy definiowaniu i klasyfikowaniu.

10. Uwaga na przecinki !!!!!

11. Rozdział metodologiczny:

• Napisany mową wiązaną

• Konieczny rysunek ukazujący związki między badanymi zmiennymi

• Każda zmienna musi zostać zdefiniowana

• Dokładnie opisać narzędzia badawcze (każde ma swoją nazwę)

• Pisać w czasie przeszłym lub w formie bezosobowej

• Dokładnie opisać procedurę badań

12. W rozdziale 3 (Analiza wyników) tabele i rysunki jak najmniejsze !!!

9. JAK OPRACOWAĆ WYNIKI BADAŃ ?

0. Tabela wyników surowych: osoby x zmienne do Załączników

zmienna
osoba	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
1
2
3
4
5
6
7
8

1. Tabela zbiorcza dla wszystkich badanych zmiennych (oddzielnie dla X i oddzielnie dla Y)
   (w odpowiednich miejscach rozdziału z analizą wyników):

Podstawowe statystyki	Nazwa zmiennej	Nazwa zmiennej	Nazwa zmiennej	Nazwa zmiennej
n wielkość próby
dt dyspersja teoretyczna (Xmin - Xmax)
do dyspersja otrzymana (Xmin - Xmax)
X średnia arytmetyczna
Me mediana
S odchylenie standardowe
Sk skośność
Ku kurtoza

2. Dodatkowo dla każdej badanej zmiennej X i Y tabela z rozkładem liczebności i wykres:

Tab. 4.12. ......... tytuł ............

X i - 5	Grupa 1 f	Grupa 2 f	Grupa 1 %	Grupa 2 %
0 - 4
5 - 9
10 - 14
15 - 19
20 - 24
razem	n1	n2	100,00	100,00

Źródło: dane z badań własnych




Rys. 4.7. ....... tytuł ........

Źródło: dane z badań własnych

3. Interpretacja - jakie otrzymano wyniki:

1. wysokie czy niskie:
   ⇒ jaka jest wartość średniej arytmetycznej, mediany
   jaki jest ogólny poziom grupy pod badanym względem ?

2. podobne czy rozproszone:
   ⇒ jaka była możliwa rozpiętość wyników (X_min i X_max), a jaka jest otrzymana ?
   jaka jest wielkość odchylenia standardowego ?
   jaka jest grupa: jednorodna (homogeniczna) czy zróżnicowana (heterogeniczna)
   co to znaczy odnośnie do badanej zmiennej ?

4. Analiza wyników kolejno dla postawionych hipotez

• ocena istotności różnic między porównywanymi grupami (test istotności różnic)

• ocena siły związku między badanymi zmiennymi (współczynnik korelacji)

• analiza skupień (jak grupują się osoby, jak grupują się cechy) (metody analizy skupień dla przypadków / osób i dla zmiennych + graficzne przedstawienie w postaci dendrytu)

• analiza uwarunkowań badanego zjawiska (metody regresji)

5. We Wnioskach do rozdziału Analiza wyników warto przedstawić zbiorczą tabelę pokazującą, które hipotezy zostały przyjęte, a które nie:

Tab. 4.18. Weryfikacja hipotez - zestawienie zbiorcze

nr	hipoteza	wartość statystyki	poziom istotności	decyzja
1	treść hipotezy w skrócie	χ^2 = 5,96	α = 0,05	+
2	treść hipotezy w skrócie	D = 0,416	α > 0,05	-
3
4
5
6

Źródło: dane z badań własnych

10. Zadanie domowe nr 1

Temat pracy:




Zadania:

1. Główne analizowane zjawisko (zmienna Y)

2. Warunki (zmienne niezależne uboczne X_u)
   i determinanty (X_g) analizowanego zjawiska (Y)

3. Schemat związków między zmiennymi:




4. Problemy badawcze istotnościowe (pytania o wartość zmiennej)

5. Problemy badawcze zależnościowe (o związki między zmiennymi,
   o różnice między grupami)

6. Hipotezy badawcze (do problemów zależnościowych):
   jednostronne i/lub dwustronne

7. Procedura badań: eksperymentalna (wg jakiego planu?),
   ex post facto czy korelacyjna




Zadanie domowe:

1. Temat pracy - Wstęp na 1-2 strony (2000-4000 znaków ze spacjami)

2. Projekt spisu treści rozdziału 1 („teoretycznego”) - max 1 strona

3. Schemat zmiennych: X_g - X_u - Y (na karcie formatu A3)

11. UWAGI KOŃCOWE

• na seminarium wszyscy razem pracujemy nad tymi samymi problemami
  ⇒ dlatego należy się przygotowywać (przeczytać literaturę zadaną, przygotować kolejne zadania na piśmie na czysto, a nie “na brudno”)

• celem konsultacji indywidualnych jest pomoc w rozwiązaniu indywidualnego problemu
  ⇒ dlatego należy zawsze przynosić ze sobą wszystkie materiały (uporządkowane w koszulkach i segregatorze) oraz spisać na kartce pytania do mnie

• wszystkie materiały napisane na komputerze - ściśle wg podanych wskazówek

• każdy samodzielnie pracuje w bibliotece - przegląda czasopisma
  i przygotowuje z nich notatki (z zaznaczaniem wykorzystanych nr stron) oraz fiszkę z dokładnymi danymi bibliograficznymi - dzieli się tym z innymi uczestnikami seminarium





23







Przedmiot /obszar
zainteresowań

Geneza zainteresowania problemem

Problem pracy:
podstawowe pytanie

Literatura
przedmiotu

Podstawowe
słowa - klucze

Kwerenda czasopism
min. ostatnie 5 lat

Podręczniki, monografie, słowniki ...

internet

Podstawowa
teza całej pracy

Pierwszy wybór: paradygmat, teorie

Dookreślenie
problemu pracy

Problem badawczy pracy

Analiza
literatury

Artykulacja
własnego stanowiska teoretycznego / modelu

Badania
właściwe

Badania
pilotażowe

Konstrukcja /adaptacja
narzędzi

Praca nad programem badań: rozdział metodolog.
i analiza wyników


Praca nad częścią teoretyczną pracy

Tytuł pracy
(projekt)

Tekst 1: obszar problemowy pracy

Tekst 2: Wstęp
do całej pracy

Tekst 3:projekt kon-spektu części teoret.

Tekst 4: schemat problemów pracy

Tekst 5: schemat: problem pracy
a problem badawczy

Tekst 6: konspekt (szczegółowy) części teoretycznej -wszystkie planowane podrozdziały w rozdziale 1

Tekst 7: cele pracy: poznawczy i praktyczny (do Wstępu)

Teksty:

Wstęp
Rozdział teoret. - r. 1

Rozdział metodolog. - r.2 Analiza wyników - r. 3

Zakończenie

Literatura

Załączniki




PROBLEM pracy teoretyczny:


(wskazuje na to tytuł pracy, ukierunkowuje on zawartość rozdziałów części teoretycznej):

.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

GŁÓWNY PROBLEM BADAWCZY:

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Problem badawczy istotnościowy 1:

............................................................................................................................

Problem badawczy istotnościowy 2:

............................................................................................................................

Problem badawczy zależnościowy 1:

............................................................................................................................

Problem badawczy zależnościowy 2:

............................................................................................................................

Zjawiska stanowiące przedmiot analizy:.................................................................................................................................

Zmienne niezależne główne:

• .......................................

• ......................................

• ......................................

• ......................................

• ......................................

• ......................................

• ......................................

Zmienne niezależne uboczne:

• ............................

• ............................

• ............................

• ............................

• ............................

Zmienne zależne:

Y₁

Y₁₁ Y₁₂ Y₁₃

Y₂

Y₂₁ Y₂₂ Y₂₃ Y₂₄

HIPOTEZY BADAWCZE:

Hipoteza główna (odpowiada głównemu problemowi badawczemu:

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Hipotezy szczegółowe (odpowiadają kolejnym problemom zależnościowym):

1. ..........................................................................................................................................................................

1. ..........................................................................................................................................................................

1. ..........................................................................................................................................................................

n. ..........................................................................................................................................................................




%

przedziały

0 - 4

5 - 9

10 - 14

15 - 19

20 - 24

Proszę pamiętać, że na egzaminie magisterskim jestem po Państwa stronie - to jest także mój egzamin !!




(do końca strony, czcionka 11 pkt, odstęp 1,0; bez akapitów i bez wcięć akapitowych, wszystko w jednych bloku)

(do końca strony, czcionka 11 pkt, odstęp 1,0; bez akapitów i bez wcięć akapitowych, wszystko w jednych bloku)

Podziękowania:

W tym miejscu bez ramki, ładną czcionką

Motto

W tym miejscu bez ramki, ładną czcionką

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu

Imię i nazwisko

Poczucie kontroli i wyuczona bezradność
a zaburzenia zachowania

u chłopców w II fazie dorastania

Praca magisterska napisana pod kierunkiem
prof. dr hab. Anny Brzezińskiej

w Instytucie Psychologii

2004

...................................................Promotor

...................................................Recenzent

...................................................Przewodniczący Komisji

Ocena pracy:

...................................................

Pracę przyjmuję:

...................................................

Podpis promotora, data

X_g

Y

X_u

podmiotowe

kontekstowe

---