Krzyżówki Genetyczne - Zadania maturalne, Biologia - zadania maturalne


KRZYŻOWKI GENETYCZNE

ZADANIE 3

Ustal, który hodowca - krów, myszy czy rybek akwariowych - może najtrafniej i szybko określić, czy genotyp samca z cechą dominującą jest homozygotyczny, czy heterozygotyczny. Swój wybór uzasadnij używając dwóch argumentów.

Krzyżówka testowa, czyli krzyżówka osobnika o cesze recesywnej (homozygoty recesywnej) z osobnikiem o cesze dominującej, przeprowadzana w celu sprawdzenia czy ten ostatni jest homo - czy heterozygotą.

Zdolności rozrodcze wybranych zwierząt:

  1. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  2. ………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………..

ZADANIE 12

Barwa oczu u ludzi jest determinowana przez allele znajdujące się w autosomach, przy czym ciemna barwa oczu jest dominująca w stosunku do jasnej. Rodzice o oczach ciemnych mają dziecko o oczach jasnych.

Ustal i podaj genotypy wszystkich osób wymienionych w zadaniu oraz podaj nazwę prawa, zgodnie z którym dziedziczy się ta cecha.

ZADANIE 19

Ile rodzajów gamet i w jakich ilościach (% gamet) będzie wytwarzał organizm heterozygotyczny pod względem:

  1. jednej cechy Bb …………………………………………………………..

  2. dwóch niezależnie dziedziczących się cech AaBb. …………………………………………………………………………….

ZADANIE 32

Praworęczność i leworęczność są cechami dziedzicznymi. Leworęczność jest cechą recesywną.

Wyjaśnij, jak rozkładają się cechy leworęczności i praworęczności w pokoleniu F1 jeżeli jeden z rodziców był praworęczny, drugi leworęczny.

ZADANIE 35

Rodzice (P) są nosicielami recesywnego genu. Przedstaw za pomocą symboli literowych - A, a - genotypy rodziców i potomstwa. Podaj prawdopodobieństwo ujawnienia się tego genu u ich potomstwa (F1).

ZADANIE 38

Schemat przedstawia rodowód genetyczny pewnej rodziny. Kółko oznacza kobietę, kwadrat oznacza mężczyznę.

0x08 graphic

Które z poniższych określeń charakteryzuje dziedziczoną cechę?

  1. sprzężona z płcią i recesywna,

  2. sprzężona z płcią i dominująca,

  3. autosomalna recesywna,

  4. autosomalna dominująca.

ZADANIE 41

W rodzicielskim pokoleniu muszki owocowej wszystkie samce miały oczy czerwone, a samice - oczy białe. Okazało się, że w pokoleniu F1 wszystkie samice mają oczy czerwone, a samce - oczy białe.

Wyjaśnij zasady dziedziczenia koloru oczu u muszki owocowej.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ZADANIE 49

Skrzyżowano rośliny różniące się barwą owoców i wysokością pędu. Ich potomstwo stanowiło 35 roślin wysokich z czerwonymi owocami, 31 wysokich z żółtymi owocami, 38 karłowatych z czerwonymi owocami i 33 karłowatych z żółtymi owocami.

Określ genotypy roślin, które wydały takie potomstwo.

………………………………………………………………………………………………

KRZYŻOWKI GENETYCZNE 2

ZADANIE 1

Skrzyżowano ze sobą dwie odmiany hodowlane lwiej paszczy różniące się od siebie barwą kwiatów, odmianę o kwiatach czerwonych (genotyp AA) z odmianą o kwiatach białych (genotyp aa). W pierwszym pokoleniu wszystkie rośliny miały kwiaty różowe, natomiast krzyżowane dalej ze sobą, dały rośliny o kwiatach czerwonych, różowych i białych.

  1. przeprowadź analizę genetyczną tej krzyżówki według poleceń:

    1. zapisz genotypy pokolenia rodzicielskiego (P) i genotypy gamet. ………………………………….……………………………………………..

    2. zapisz genotypy potomstwa F1 i genotypy gamet tego pokolenia ……………………………………..………………………………………….

    3. stosując szachownicę Punnetta, przedstaw genotypy F2 i oblicz stosunek fenotypów w tym pokoleniu.

…..……………………………………………………………………………..

  1. wyjaśnij, co sugeruje wystąpienie w potomstwie tej krzyżówki roślin o kwiatach różowych. …………………..………………………………………………………………….

ZADANIE 2

U królików barwa sierści jest determinowana przez kilka wariantów tego samego genu. Zasady dominacji przedstawiają się następująco:

C > cch > ch > c

W układach homozygotycznych każdy z nich warunkuje odmienny kolor sierści:

CC - szare,

cchcch - srebrne,

chch - białe z czarnymi plamami na pyszczku,

cc - jednolicie białe (albinosy).

Homozygotycznego szarego królika skrzyżowano z albinotycznym i otrzymano F1, które następnie skrzyżowano ze srebrnym królikiem. Jakie potomstwo otrzymano?

ZADANIE 4

U dzwonka karpackiego, którego kwiaty maja kolor niebieski, zdarzają się kwiaty białe. Stwierdzono, że barwnik niebieski powstaje w wyniku dwuetapowego szlaku przemian katalizowanego przez dwa enzymy - dlatego barwa niebieska jest kodowana przez dwa geny (A, B) i powstaje tylko wtedy, gdy osobnik ma co najmniej jeden dominujący allel w każdej parze. W wyniku krzyżówki dwóch niebieskich podwójnych heterozygot dominujących otrzymano stosunek fenotypów 9 : 7.

Podaj nazwę rodzaju genów determinujących niebieską barwę dzwonka karpackiego. Przedstaw wynik krzyżówki (zapis w postaci szachownicy) dwóch niebieskich osobników, z których jeden jest podwójną heterozygotą, a drugi podwójną homozygotą.

…………………………………….

ZADANIE 5

Ustal wszystkie rodzaje gamet, jakie może wytworzyć organizm mężczyzny o genotypie: AaXbY. Niebieski kolor oczu u ludzi warunkowany jest recesywnym allelem, a kolor brązowy - allelem dominującym A. kolor oczu jest cechą niesprzężoną z płcią. Daltonizm warunkowany jest przez allel recesywny b leżący w chromosomie X.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ZADANIE 8

U muszki owocowej czerwona barwa oczu (A) dominuje nad białą barwą (a) oczu i jest cecha sprzężoną z płcią.

Skrzyżowano samicę o oczach białych z samcem o oczach czerwonych.

Podaj genotypy wszystkich osobników przedstawionych na poniższym rysunku (P, F1). Zapisz wynik krzyżówki tych osobników w postaci szachownicy genetycznej.

0x08 graphic

ZADANIE 11

Dystrofia mięśniowa Duchenne'a jest cechą sprzężoną z płcią. W pewnej rodzinie, w której rodzice nie wykazywali tego schorzenia, urodziło się dwoje dzieci. Okazało się, że jedno z nich ma dystrofię mięśniową. Wiadomo, że w rodzinie matki brat był chory na dystrofię, drugi brat i siostra byli zdrowi. Rodzice matki nie mieli dystrofii.

Określ, które z rodziców było nosicielem allelu dystrofii, jakiej płci było ich dziecko chore na dystrofię oraz jakie będzie prawdopodobieństwo, że następne dziecko też będzie chore.

Rodzice matki: …………………………………………………………………………

Potomstwo: …………………………………………………………………………….

Rodzice dziecka: ……………………………………………………………………….

Dzieci: ………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ZADANIE 12

Mężczyzna o oczach ciemnych, praworęczny, ma dzieci z kobietą, która ma niebieskie oczy i jest leworęczna. Ojciec mężczyzny miał oczy niebieskie i był leworęczny, a matka miała oczy piwne i była praworęczna.

Przedstaw genotypy wszystkich osobników dorosłych oraz genotyp i opisz fenotyp potomstwa.

ZADANIE 21

Przeanalizuj i opisz krzyżówkę, posługując się określeniami podanymi poniżej.

pokolenie rodzicielskie, I pokolenie mieszańców, gamety, homozygota, heterozygota, fenotyp, genotyp, II pokolenie mieszańców

Odczytaj wynik końcowy i podaj jego interpretację.

0x08 graphic

  1. …………………………………….…..

  1. …………………………………….…..

  1. ………………………………………...

  1. …………………………………………

………….………………………………

….………………………………………

…………………………………………………………………………………………..

ZADANIE 39

Przedstawione krzyżówki ilustrują dziedziczenie barwy kwiatów (fenotypów) u dwóch różnych gatunków roślin.

krzyżówka 1 krzyżówka 2

P: kwiaty czerwone x kwiaty białe P: kwiaty czerwone x kwiaty białe

F1: kwiaty różowe F1: kwiaty czerwone

Wyjaśnij, dlaczego mimo takich samych barw kwiatów u form rodzicielskich (homozygotycznych) osobniki potomne z krzyżówki 1 wytwarzają kwiaty różowe, a z krzyżówki 2 - czerwone.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 49. (3 pkt)

Barwa skóry i sierści zwierzęciazależy od genu A odpowiedzialnego za barwę czarną lub jego allelu a odpowiedzialnego za barwę brązową. Jednocześnie ujawnienie się barwy zależy od genu B przekształcającego bezbarwny prekursor obu barwników (DOPA) w ostateczny produkt. Jego allel b nie przekształca DOPA; brak jest wówczas zabarwienia skóry i włosów.

1. Określ fenotypy osobników o następujących genotypach:

a) AaBb........................

b) aaBb.........................

2. Ułóż krzyżówkę genetyczną, na podstawie której ustalisz i podasz, jakie jest

prawdopodobieństwo otrzymania osobnika albinotycznego w potomstwie rodziców

o genotypach AaBb i aaBb.

Za prawidłowo podane fenotypy dwóch osobników - 1 pkt

a) czarny, b) brązowy

b) Za prawidłowo zapisaną krzyżówkę - 1 pkt

(AaBb x aaBb)

c) Za podanie prawdopodobieństwa - 25% /0,25 / ¼ /1 - 4 osobników albinotycznych - 1 pkt

Zadanie 50. (2 pkt)

Schemat przedstawia dziedziczenie daltonizmu u człowieka.

0x01 graphic

Zdolność rozróżniania barw zależy od genu leżącego w chromosomie X.

Zapisz genotypy osób (I - IV) posiadających tę mutację oraz uzasadnij, że daltonizm jest

cechą recesywną.

Za zapisanie prawidłowych genotypów kobiety (II) - 1 pkt

XDXd

Za zapisanie prawidłowych genotypów mężczyzn (I, III, IV) - 1 pkt

I - XdY; II -; III - XdY; IV - XdY

Przykłady prawidłowych argumentów wynikających z wiedzy ucznia - 1 pkt

- Heterozygotyczne kobiety nie są daltonistkami, lecz tylko nosicielkami tego genu.

- Gdyby gen na daltonizm był dominujący, to nie byłoby nosicielek tego genu i choroba

występowałaby podobnie często u mężczyzn i kobiet.

Zadanie 22. (3 pkt)

Allel warunkujący ciemną barwę oczu jest dominujący - B, a allel warunkujący oczy błękitne

jest recesywny - b. Rodzice o ciemnych oczach mają pierwsze dziecko o błękitnych oczach.

a) Przyjmując, że za barwę oczu odpowiada jedna para genów, określ genotypy

rodziców i dziecka.

b) Zapisz odpowiednią krzyżówkę i na jej podstawie określ prawdopodobieństwo

wystąpienia u dzieci tej pary błękitnej barwy oczu.

a) Za określenie genotypów rodziców i dziecka - 1 pkt.

Mężczyzna Bb; kobieta Bb; dziecko bb.

b) Za zapisanie krzyżówki - 1 pkt.

Rodzice: Bb x Bb

Dzieci: BB, Bb, Bb, bb

Za określenie prawdopodobieństwa wystąpienia błękitnej barwy oczu

u dzieci - 1 pkt.

Prawdopodobieństwo wystąpienia błękitnej barwy oczu wynosi 25%

/ 0,25 / 1/4.

Zadanie 25. (3 pkt)

Ania i Jacek są rodzeństwem. Jacek jest daltonistą, Ania i rodzice prawidłowo rozróżniają

barwy. Daltonizm jest warunkowany przez allel recesywny d sprzężony z płcią.

a) Zapisz prawdopodobne genotypy wszystkich wymienionych osób.

b) Ustal, jaki genotyp musi mieć Ania, jeżeli jej synowie są daltonistami (ich ojcem jest

mężczyzna prawidłowo rozróżniający barwy). Odpowiedź uzasadnij.

a) Za zapisanie genotypów wymienionych osób - 2 pkt.

Rodzice: matka XD Xd , ojciec XDY (1 pkt)

Ania i Jacek

Ania XDXD lub XD Xd, Jacek XdY (1 pkt).

b) Za poprawne ustalenie genotypu i poprawne uzasadnienie - 1 pkt.

Przykład odpowiedzi:

XDXd - Wada może wystąpić u synów Ani jedynie wtedy, jeżeli

będzie ona nosicielką daltonizmu.

Zadanie 47. (2 pkt)

Gen warunkujący barwę oczu u Drosophila melanogaster znajduje się w chromosomie X, przy czym allel warunkujący oczy białe jest recesywny - a, a allel warunkujący oczy czerwone jest dominujący - A. Natomiast recesywny gen zredukowanych skrzydeł (b) nie jest sprzężony z płcią. Dziedziczenie płci u muszki owocowej odbywa się według podobnych zasad jak u człowieka.

Zapisz wszystkie możliwe genotypy samicy muszki owocowej o czerwonych oczach

i normalnie wykształconych skrzydłach oraz wszystkie możliwe genotypy samca o tych

samych cechach.

Samica: XAXABB, XAXABb, XaXABB, XaXABb.

Samiec: XAYBB, XAYBb.

Zadanie 50. (2 pkt)

Poniżej przedstawiono fragment rodowodu obrazujący pojawianie się pewnej choroby.

Ustal i uzasadnij na podstawie schematu, czy choroba ta jest warunkowana przez

mutację recesywną czy dominującą oraz czy gen, w którym zaszła mutacja, leży

w autosomie, czy w chromosomie płciowym.

0x01 graphic

Oznaczenia:

- kobieta zdrowa 0x01 graphic
- kobieta chora0x01 graphic

- mężczyzna zdrowy0x01 graphic
- mężczyzna chory0x01 graphic

Choroba jest uwarunkowana mutacją recesywną, ponieważ zdrowi rodzice mają

chore dziecko.

Gen leży w autosomie, ponieważ zdrowy ojciec ma chorą córkę.

Zadanie 51. (2 pkt)

U groszku pachnącego cecha szerokich kwiatów jest sprzężona z cechą gładkich ziaren pyłku.

W wyniku krzyżówki podwójnie heterozygotycznych roślin groszku pachnącego, o szerokich

kwiatach i gładkich pyłkach, uzyskano 624 osobniki potomne. Wśród nich 155 roślin

wykazywało obie cechy recesywne: kwiaty wąskie i pyłki szorstkie. W potomstwie nie było

rekombinantów.

Zapisz genotypy rodzicielskich roślin groszku i ich potomstwa oraz ustal stosunek

fenotypowy w pokoleniu F1.

P: AaBb x AaBb

F1: AABB, AaBb, aabb

Stosunek fenotypowy w F1: (3:1)

3 (szerokie kwiaty, gładkie pyłki): 1 (wąskie kwiaty, szorstkie pyłki).

Zadanie 51. (2 pkt)

Zasadnicza barwa oczu u człowieka jest determinowana przez gen o allelach B, b.

Dominujący allel B warunkuje oczy ciemne, recesywny b oczy jasne. Poniższy schemat ilustruje dziedziczenie barwy oczu w pewnej rodzinie. Linie poziome łączą rodziców, pionowe rodziców z potomstwem.

0x01 graphic

Na podstawie przedstawionego rodowodu ustal wszystkie możliwe genotypy osób

oznaczonych liczbami 1, 2, 3.

Za podanie każdych dwóch z czterech prawidłowych genotypów po 1 pkt.

1 - Bb, 2 - Bb, BB, 3 - Bb

Zadanie 22. (1 pkt)

Pewna recesywna cecha człowieka jest sprzężona z płcią, a jej allel znajduje się

w chromosomie X.

Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania, wybierając spośród A do D.

Biorąc pod uwagę powyższe informacje można przypuszczać, że cecha ta będzie się ujawniać

w populacji ludzkiej

A. tylko i wyłącznie u kobiet.

B. tylko i wyłącznie u mężczyzn.

C. znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet.

D. znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Zadanie 28. (3 pkt)

Barwa kwiatów groszku pachnącego (Lathyrus odoratus) jest determinowana przez dwie pary

odrębnych genów, które współdziałają (wzajemnie się uzupełniają) w tworzeniu barwy

purpurowej.

W wyniku krzyżówki dwóch odmian groszku o kwiatach białych (AAbb x aaBB),

w pokoleniu F1 otrzymano osobniki tylko o kwiatach purpurowych. Następnie skrzyżowano

dwa osobniki z pokolenia F1 i w pokoleniu F2 otrzymano 9 osobników o kwiatach

purpurowych i 7 osobników o kwiatach białych.

a) Zapisz odpowiednią krzyżówkę pomiędzy dwoma osobnikami z pokolenia F1.

b) Podaj wszystkie możliwe genotypy osobników o kwiatach purpurowych występujące

w pokoleniu F2.

a) F1 : AaBb

(z F1) R: AaBb x AaBb

b) Genotypy wszystkich osobników o kwiatach purpurowych:

AaBB, AaBb, AABB, AABb

Zadanie 23. (2 pkt)

Pewien heterozygotyczny mężczyzna pod względem cechy warunkowanej przez autosomalny

allel A jest jednocześnie nosicielem recesywnego allelu b, znajdującego się w chromosomie X.

a) Zapisz genotyp tego mężczyzny AaXbY

b) Zapisz wszystkie możliwe genotypy jego gamet AXb, AY, aXb, aY .

oraz zaznacz poniżej (A, B, C lub D), jaki procent gamet tego mężczyzny będzie miało

genotyp aXb.

  1. 25% B. 50% C. 75% D. 100%

Zadanie 26. (1 pkt)

U myszy czarna barwa sierści (A) dominuje nad brązową (a). Skrzyżowano czarnego samca

z brązową samicą i w F1 uzyskano 50% myszy czarnych i 50% myszy brązowych.

Wśród podanych niżej genotypów rodzicielskich (A-D) zaznacz te, których potomstwo

opisano w tekście zadania. Swój wybór uzasadnij zapisem krzyżówki genetycznej.

A. Aa i Aa C. AA i aa P Aa x aa

B. AA i Aa D. Aa i aa gamety A a a a

F1 (2) Aa, (2) aa

Zadanie 29. (2 pkt)

W populacji ludzkiej dzięki trzem występującym w niej allelom grup krwi IA, IB, i0 powstają

cztery fenotypy grup krwi A, B, AB i 0. U Aborygenów (rdzennej ludności Australii)

występują tylko dwie grupy krwi - A i 0. Aborygeni pochodzą od małej grupy przodków,

którzy przybyli do Australii około 40 tysięcy lat temu.

Określ dwie prawdopodobne przyczyny, które przesądziły o występowaniu tylko dwóch

grup krwi wśród Aborygenów.

1. Żaden z przodków Aborygenów, którzy przybyli do Australii, nie był

nosicielem allelu IB.

2. Z powodu życia w izolacji Aborygeni rozmnażali się tylko w obrębie

potomstwa grupy wyjściowej, co doprowadziło do utrwalenia się

występowania u nich tylko grup krwi A i 0.

Zadanie 30. (3 pkt)

Daltonizm (d) jest cechą recesywną sprzężoną z płcią. Rudy kolor włosów (r) jest cechą

autosomalną i recesywną w stosunku do wszystkich pozostałych kolorów włosów, przy

założeniu, że jest to cecha jednogenowa.

Pewien rudowłosy daltonista poślubił brunetkę prawidłowo rozróżniającą barwy.

a) Podaj genotyp mężczyzny: ....................................................................................................

b) Podaj wszystkie możliwe genotypy kobiety oraz podkreśl ten, przy którym istnieje

największe prawdopodobieństwo urodzenia się rudowłosej dziewczynki prawidłowo

rozróżniającej barwy w powyższym małżeństwie.

  1. genotyp mężczyzny: rrXdY

  2. genotypy kobiety: RRXDXD, RrXDXD, RRXDXd, RrXDXd

Zadanie 24. (2 pkt)

U zwierząt różnicowanie płci jest zdeterminowane obecnością chromosomów płci.

W przypadku ptaków są to chromosomy Z i W. Osobniki żeńskie ptaków posiadają parę

chromosomów płci ZW, a osobniki męskie - ZZ. Allele cech sprzężonych z płcią znajdują się

na chromosomach Z.

U kur pasiaste upierzenie warunkowane jest przez leżący na chromosomie Z allel dominujący A,

a czarne upierzenie - przez allel recesywny a. Skrzyżowano czarnego koguta z pasiastą kurą (P).

a) Zapisz genotypy rodzicielskie (P) kury i koguta opisane w zadaniu.

Genotyp kury ................................................ Genotyp koguta ................................................

  1. Zapisz genotypy i określ fenotypy osobników otrzymanych w pokoleniu F1.

Poprawna odpowiedź

genotyp kury: ZAW

genotyp koguta: ZaZa

Poprawna odpowiedź

ZAZa - pasiaste koguty lub pasiaste samce, lub pasiaste ♂

ZaW - czarne kury lub czarne samice, lub czarne ♀

Zadanie 25. (1 pkt)

Skrzyżowano ze sobą dwie rośliny o kwiatach białych (P). Otrzymane potomstwo (F1) miało

w całości barwę czerwoną. Barwa kwiatów tych roślin zależy od dwóch par alleli: od allelu A

zależy wytworzenie bezbarwnego prekursora barwnika czerwonego, a od allelu B zależy

wytworzenie substancji zmieniającej bezbarwny prekursor w barwnik czerwony.

Poniżej podano przykłady genotypów w tej krzyżówce:

AABB, aabb, AaBb, aaBB, AAbb

Wybierz i zapisz genotypy pokolenia rodzicielskiego (P) oraz genotypy potomstwa (F1):

Genotypy rodzicielskie (P)

Genotypy potomstwa (F1)

Poprawna odpowiedź

Genotypy rodzicielskie (P): aaBB, AAbb

Genotyp potomstwa (F1): AaBb

Zadanie 26. (2 pkt)

Przedstawiony niżej schemat dotyczy dziedziczenia dwóch cech sprzężonych, których allele

mają swoje loci na tym samym chromosomie (w tym przypadku nie występuje crossing over).

Dziedziczenie dotyczy alleli warunkujących barwę i kształt nasion kukurydzy :

AB - zielone, gładkie, ab - żółte, pomarszczone.

a) Wpisz w odpowiednie miejsca schematu genotypy gamet rodziców i genotypy

potomstwa powstałego na skutek krzyżowania osobników o genotypie pokazanym

na schemacie.

b) Na podstawie wpisanych genotypów potomstwa podaj ich fenotypy i ustal

występujący w tym przypadku stosunek fenotypów.

a) Poprawna odpowiedź

Genotypy gamet rodziców: AB, ab

Genotypy potomstwa: AABB, AaBb, AaBb, aabb

b) Poprawna odpowiedź

zielone gładkie: żółte pomarszczone 3:1

Zadanie 27. (3 pkt)

Rodzice mają dwójkę potomstwa i spodziewają się kolejnego dziecka. Badania wykazały,

że matka ma grupę krwi B, ojciec - grupę krwi A, starsze dziecko również grupę krwi A,

a młodsze - ma grupę krwi 0.

a) Zapisz genotypy obojga rodziców, stosując dla oznaczenia alleli grup krwi

symbole IA, IB, i.

Genotyp matki ........................................ Genotyp ojca ........................................

b) Zapisz krzyżówkę ilustrującą dziedziczenie grup krwi w tej rodzinie i określ, jakie

jest prawdopodobieństwo, że kolejne dziecko będzie miało grupę krwi B.

Poprawna odpowiedź

Genotyp matki- IBi

Genotyp ojca - IAi

Poprawne odpowiedzi

Przykład krzyżówki

P: IBi x IAi

Prawdopodobieństwo urodzenia się kolejnego dziecka z grupą krwi B: 25%



Wyszukiwarka