WYKŁAD-1
I. Wprowadzenie
Podstawowe pojęcia:
ORGANIZACJA:
1.Wyodrębniona z otoczenia całość ludzkiego działanie, mająca na celu określoną strukturę skierowaną na osiągnięcie
jakiegoś celu lub celów.
2.Pewnien rodzaj całości ze względu na stosunek do niej jej własnych elementów mianowicie taka całość, której wszystkie składniki współprzyczyniają się do powodzenia całości - T. Kotorbiński
PODSTAWOWE WŁAŚCIWOŚCI ORGANIZACJI:
- celowość - istnienie celu lub celów przyjętych do osiągnięcia
- złożoność z dających się określić część powiązanych ze sobą i z całością organizacji działania w sposób celowy
- odrębność celów i struktury w stosunku do otoczenia a jednocześnie powiązania z otoczeniem
ZARZĄDZANIE :
- działalność kierownicza polegająca na ustaleniu celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach podlegających zarządzaniu na podstawie własności środków produkcji lub dyspozycji między nimi, na szczeblu przedsiębiorstwa odbywa się przez planowanie organizacyjne doskonalenie kadr oraz kontrole wykonania zadań ( funkcje kierownicze)
KIEROWANIE :
- oddziaływanie jednego obiektu (kierującego - podmiotu ) na inny obiekt (kierowany - przedmiot) zmierzający do tego, aby obiekt kierowany mógł osiągnąć podstawowe przed nim cele. Podmiotem jest najczęściej człowiek, a przedmiotem kierowania mogą być ludzie , przedsiębiorstwa, maszyny itp.
PROCES BUDOWLANY:
- zespół technologicznie powiązanych ze sobą procesów produkcyjnych (robót) wykonywanych na placu budowy lub zapleczu, których celem jest wytwarzanie określonej produkcji związanej z wykonaniem wybranego elementu budowli, wyróżniamy procesy zasadnicze i pomocnicze.
PROCESY ZASADNICZE:
-realizowane bezpośrednio na wznoszonym obiekcie dotyczą wykonania wykopów fundamentowych elementów konstrukcji nośnej, obudowy, zabezpieczenia przed działaniem czynników zewnętrznych ( izolacje, tynki zew. Itp.), wykończenia wnętrza oraz wyposażenia obiektów.
PROCESY POMOCNICZE:
-mogą być wykonywane poza wznoszonym obiektem lub bezpośrednio na nim, nie dotyczą wbudowywania materiałów, pół prefabrykatów lub prefabrykatów, są niezbędne do wykonania procesów zasadniczych.
PODZIAŁ ZE WZGLĘDÓW ORGANIZACYJNYCH:
-proces prosty : - składa się z technologicznie powiązanych ze sobą roboczych wykonywanych przez poszczególnych robotników, ich zespoły ( jednego zawodu) lub maszynę jednoczęściową ( cięcie, gięcie stali zbrojeniowej, przemieszczanie materiału)
-proces złożony: - składa się z różnych, prostych procesów roboczych, które znajdują się w ścisłym technologicznym i organizacyjnym zawiązku oraz mają na celu wytworzenie gotowej produkcji lub elementów obiektu budowlanego
Podział ze względu na czasowość wykonania:
-proces cykliczny: - proces w ramach, którego poszczególnie operacje robocze powtarzają się w niezmienionej kolejności ( np. praca żurawia montażowego)
-proces ciągły: - charakteryzuje się ciągłością wykonania analogicznych operacji w określonych przedziałach czasu (np. praca koparki wieloboczyniowej, betoniarki o pracy ciągłej, pompy do betonu i zapraw)
OPERACJA ROBOCZA:
- część procesu budowlanego, organizacyjne niepodzielna i jednorodna pod względem technologicznym; np. wykonywana przez maszyny budowlane lub zespół robotników o niezmiennym składzie przy użyciu takich samych materiałów i narzędzi ( odspojenie gruntu - operacje: skrawanie, przemieszczanie gruntu, jazdy wstecznej i nawrotu)
CZYNNOŚCI ROBOCZE:
- wchodzą w skład operacji roboczych (np. pracy operacji cięcia stali każde zagięcie jest czynnością roboczą)
SCHEMAT KLASYFIKACJI PROCESÓW BUDOWLANYCH
(rys.1)
ZASADY ORGANIZACJI:
podają zależności między przebiegiem działań oraz ich wynikami
są podatne w rozwiązywaniu problemów organizacyjnych oraz przy podejmowaniu decyzji kierowniczych
ZASADA STOSOWANIA BADAŃ I DOŚWIADCZEŃ: - niezbędna do wprowadzania usprawnień oraz doskonalenie dotychczas stosowanej organizacji
ZASADA NORMALIZACJI PRACY: - polega na określeniu warunków i czynników nieustabilizowanych ( najczęściej przy zastosowaniu metod statystycznych)
ZASADA PROWADZENIA KONTROLI: - umożliwia wczesne ujawnienie rozbieżności występujących pomiędzy planowanym i rzeczywistym przebiegiem działań (procesów budowlanych) oraz ich wynikami.
ZASADA OPTYMALNEGO WYNIKU: - dążenie do osiągnięcia najwyższych efektów działalności, możliwych do uzyskania w określonych warunkach.
ZASADA EKONOMIZACJI DZIAŁANIA : - osiąganie optymalnych wyników w określonych warunkach i przy dysponowanych zasobach, lub uzyskiwanie z góry określonych wyników przy najmniejszych nakładach
ZASADA PODZIAŁU PRACY: - polega na podziale zadań na proste procesy oraz powierzaniu ich do wykonania pojedynczym osobom, zespołom ludzi lub maszynom (prowadzi do specjalizacji)
ZASADA KONCENTRACJI ( ZESPOLENIA ) - przeciw działania rozproszeniu sił i środków produkcji.
ZASADA HARMONIZACJI : - poprawia wyniki działania poprzez koordynację jego elementów (ludzie, maszyny, urządzenia )
ZASADA RÓWNOMIERNOŚCI I RYTMICZNOŚCI PRACY : - zaleca się równomierność wysiłku i rytmu pracy odpowiedniego dla organizmu ludzkiego (zmienność tempa powoduje większe zmęczenie fizyczne i psychiczne co z kolei prowadzi do zmniejszenia wydajności oraz zmiennej jakości wyników pracy)
ZASADA STOSOWANIA REZERW: - wymaga wyznaczenia i zabezpieczenia odpowiedniej wielkości zapasów zasobów środków produkcji w celu zapewnienia zharmonizowanej ciągłej równomiernej i rytmicznej pracy.
ZASADA OPERATYWNOŚCI DZIAŁANIA ( ELASTYCZNOŚCI ): - narzuca obowiązek bieżącego dostosowania się do zmieniających się warunków towarzyszących konkretnym działaniom.
1.3. CECHY PRODUKCJI BUDOWLANEJ
Cechy charakterystyczne procesu budowlanego ( odróżniającego go od produkcji wytwórczej):
rozproszenie realizowanych budowli w terenie ( utrudnia organizację robót i zwiększa zakres robót transportowych)
indywidualny charakter każdej budowy wynikający ze wznoszenia poszczególnych budowli ( nawet identycznych) w różnym terenie, przy zastosowaniu różnych ( w zależności od warunków hydrogeologicznych i terenowych sposobów fundamentowania oraz wyprodukowanych w różnych warunkach elementów budowli itp.
zależność od wpływów atmosferycznych (ujemne temperatury, intensywne opady, silne wiatry)
nieruchomość produktów budownictwa - grupy robocze, materiały oraz maszyny przesuwają się wzdłuż frontu robót
konieczność zagospodarowania planu budowy, budowy dróg, zorganizowania transportu, gospodarki materiałowej, zastosowania prowizorycznej sieci wodociągowej, elektrycznej itp.
późne uzyskiwanie efektów wynikających z wbudowania obiektów - najczęściej dopiero po ich całkowitym ukończeniu i oddaniu do użytku (konieczność zabezpieczenia odpowiednich zasobów finansowych oraz inwestora oraz pozostałych uczestników procesu inwestycyjnego)
długi okres eksploatacji obiektów - powodujący w przypadku starych obiektów konieczności stosowania zaniechanych technik wytwarzania i realizacji procesów budowlanych
losowy charakter czasu wykonywania procesów budowlanych mają na to wpływ czynniki atmosferyczne, płynność kadry, trudności w zaopatrzeniu, awaryjność maszyn i urządzeń.
GŁÓWNE KIERUNKI ROZWOJU PRODUKCJI BUDOWLANEJ:
uprzemysłowienie budownictwa, polegające na upodobnieniu produkcji budowlanej do produkcji przemysłowej i wytwórczej
wprowadzenie naukowych metod organizacji i zarządzania budowami i przedsiębiorstwami
mechanizacja kompleksowa robót podstawowych ( ziemne betonowe i żelbetowe itp.) oraz produkcji pomocniczej w wytwórniach
podnoszenie poziomu metod technologicznych w budownictwie do poziomu stosowanego w przemyśle
WYKŁAD-2
.STRUKTURA ORGANIZACYJNA ORAZ ZADANIA PRZEDIĘBIORSTW BUDOWLANYCH
ZADANIA PRZEDSIĘBIORSTW BUDOWLANO-MONTAŻOWYCH :
-podstawowe - bezpośrednia realizacja robót budowlano - montażowych
-pomocnicze - w postaci produkcji pomocniczej takiej jak wydobycie kruszywa, produkcja prefabrykatów itp.
-różnego rodzaju usługi wykonywane w warsztatach mechanicznych i naprawczych, prowadzenie składów mat. Budowlanych, udostępnianie urządzeń energetycznych, sieci wodociągowej
ZAKRES REALIZACJI NA PLACU BUDOWY:
-roboty przygotowawcze (osuszanie, oczyszczanie, tymcz. Obiekty)
-roboty ogólnobudowlane (planowanie tymczasowych dróg, siec energetyczna, wodociągowa, cieplna)
-roboty budowlano-montażowe (wznoszenie poszczególnych obiektów)
-organizowanie bazy produkcyjno - usługowej dla budowy (kopalnia kruszywa, pomocnicze wytwórnie prefabrykatów, pół prefabrykatów, bazy transportowe, maszyn itp.)
SCHEMAT PODSTAWOWEJ ORGANIZACJI PRZEDSIĘBIORSTWA BUDOWLANEGO:
Podział przedsiębiorstwa w zależności od zakresu robót:
-GENERALNY WYKONAWCA: przedsiębiorstwo budowlane podpisujące umowę z inwestorem, odpowiedzialne za koordynację pracy wszystkich zatrudnionych oraz współpracujących na budowie przedsiębiorstw w zakresie racjonalnego przebiegu robót (ciągłość pracy ) oraz ich właściwej jakości.
-PODWYKONAWCY: przedsiębiorstwa budowlane podpisujące umowę z generalnym wykonawcą odpowiedzialne za przydzielone odcinki budowy
(rys.2)
STANOWISKA ZWIĄZANE Z ORGANIZACJĄ BUDOWY
KIEROWNIK BUDOWY: - sprawuje jednoosobowy nadzór nad całością budowy oraz nad pracą kierowników robót i koordynuje całość pracy na budowie. Do jego obowiązków należy kontrola zgodności realizacji budowy pod względem technicznym i ekonomicznym z dokumentacją tech- kosztorysową, a po jej zakończeniu dokonanie rozliczenia budowy, na obowiązek nadzoru nad przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
KIEROWNIK ROBÓT: - organizuje i kieruje wykonaniem robót określonej specjalności budowlanej, sprawuje nadzór nad pracą majstrów oraz koordynuje powierzone mu roboty.
MAJSTER : - bezpośredni organizator pracy brygady roboczej, odpowiedzialny za zaplanowany przebieg, jakość robót. Nadzoruje przestrzeganie przez pracowników ustalonych metod technologicznych wykonywania prac z zachowaniem BHP.
MAGAZYNIER: - odpowiedzialny za gospodarkę materiałową, czyli przyjmowanie, rejestrowanie, wydawanie oraz przechowywanie materiałów w sposób właściwy dla każdego rodzaju mat.
INSPEKTOR NADZORU INWESTORSKIEGO: - przedstawiciel inwestora na budowie, do jego obowiązków należy: nadzór nad wykonywaniem robót, kontrola zgodności wykonania, dokonywanie odbiorów częściowych oraz stwierdzenie ilości i wartości robót przyjętych
DZIEDZINY POKREWNE ZWIĄZANE Z CZYNNIKIEM LUDZKIM
FIZJOLOGIA PRACY: - dział fizjologii ogólnej zajmujący się badaniem wpływu pracy na stan czynnościowy człowieka (jego poszczególnych układów i narządów:
*teoretyczna - poznanie podstawowych, fizjologicznych mechanizmów i praw, które regulują różnego rodzaju fizyczną aktywność człowieka w ramach pracy zawodowej
*praktyczna - zajmuje się sporządzaniem charakterystyk poszczególnych rodzajów pracy i dokonywaniem oceny stopnia uciążliwości różnych rodzajów pracy)
PSYCHOLOGIA PRACY: - dziedzina psychologii zajmująca się zastosowaniem jej do rozwiązywania praktycznych problemów pracy ludzkiej (np. badanie przydatności kandydatów na stanowiska szczególnie odpowiedzialne lub niebezpieczne)
ERGONOMIA (INTYMESIA LUDZKA): - dziedzina nauki powstała z analizy pracy zajmująca się dostosowaniem maszyn, urządzeń oraz środowiska do możliwości psychofizycznych człowieka.
SOCJOLOGIA PRACY : - dział psychologii zajmujący się badaniem stosunków społecznych w zakładach pracy
TEORIA MOTYWACJI: - dziedzina interdyscyplinarna o charakterze psychologicznym socjologicznym i ekonomicznym bada i analizuje czynniki określonego zachowania ludzi.
IIELEMENTY ZAGOSPODAROWANIA PLACU BUDOWY
ZAGOSPODAROWANIE PLACU BUDOWY: - stanowi wyposażenie technologiczne niezbędne do wykonania całokształtu zadań budowlanych w określonych warunkach danej budowy
CZYNNIKI WYJŚCIOWE WPŁYAJĄCE NA ZAGOSPODAROWANIE PLACU BUDOWY:
-technologia wykonania określonych procesów budowlanych
-harmonogramy prakt. Lub sieci powiązań dotyczące pracowanie oraz przebiegowe realizacji zadań rzeczowych budowy.
-harmonogramy pochodne - dotyczące zapotrzebowania określonych zasobów produkcji, niezbędnych przy realizacji planowanych robót
*mające wpływ na:
-określenie rodzaju i użyteczności maszyn, urządzeń, sprzętu itp.; z uwzględnieniem miejsca pracy
-rozwiązanie dróg transportu zew i wew.
-dobór niezbędnych powierzchni składowanych i magazynowanych , pomieszczeń pomocniczych dla potrzeb produkcji i usług
-zapotrzebowanie na odpowiednie rodzaje energii, wody itp.
ELEMENTY PODSTAWOWE ZAGOSPODAROWANIA PLACU BUDOWY ( WG. KOLEJNOŚCI LOKALIZACJI)
sieć komunikacyjna dróg dojazdowych oraz transportu wewn. W obrębie placu budowy
place składowe materiałów i elementów konstrukcyjnych oraz magazyny
jednostki transportu pionowego i złożonego (pionowo - poziomego)
wytwórnie pomocnicze prefabrykatów, pół prefabrykatów urządzenia usługowe itp.
budynki pomocnicze
maszyny i urządzenia produkcyjne
urządzenia ogólne budowy obejmujące zaopatrzenia w wodę, energię elektryczną cieplną, sprężone powie, parę itp.
wyposażenie w zakresie profilaktów? przeciwpożarowej
tablica informacyjna ogrodzenie placu budowy
PLAC BUDOWY: - wydzielony teren do wykonywania określonych czynności związanych z realizacją jednej lub zespołu budowli
REJON BUDOWY: - teren na którym znajdują się drogi dojazdowe, źródła zaopatrzenia w surowce, materiały, prefabrykaty itp., źródła poboru wody i energii oraz znaki osnowy geodezyjnej do których nawiązuje się budowle realizowane na placu budowy
2.1 BUDYNKI POMOCNICZE NA PLACU BUDOWY:
PODZIAŁ:
ze względu na konstrukcję:
pomieszczenia w budynkach istniejących
budynki stałe
baraki i szopy z elementów prefabrykowanych
-barakowozy, baraki przewoźne
obiekty powłokowe (namioty)
ze względu na przeznaczenie :
do obsługi budowy:
budynki warsztatów ciesielskich (ciesielnie), w których wykonuje się elementy deskowań do konstrukcji monolitycznych elementy stemplowań i rusztowań oraz form drewnianych
budynki warsztatów zbrojarskich (zbrojarnie ), w których przygotowywuje się pojedyncze elementy oraz pół prefabrykaty zbrojenia konstrukcji żelbetowych
budynki warsztatów ślusarsko - kowalskich (elem. Metalowe)
budynki wytwórni mieszanek betonowych i zapraw
budynki wytwórni przyobiegowej prefabrykatów
do obsługi pracowników:
budynki administracyjno - gospodarcze
socjalno - bytowe
POMIESZCZENIA W BUDYNKACH ISTNIEJĄCYCH
Pomieszczenia zlokalizowane w budynkach w bezpośrednim sąsiedztwie placu budowy lub w gotowym zakończonym lub częściach wykonawczych obiektów, które nie zostały wybudowane specjalnie do celów zagospodarowania placu budowy, odpowiadają jednak stawianym wymaganiom i mogą być wykorzystywane na potrzeby budowy w czasie jej trwania.
BUDYNKI STAŁE - które zostały zlokalizowane(zbudowane) w sposób trwały jako część urządzenia placu budowy na okres realizacji tej budowy
(stosowane tylko na budowach długotrwałych bądź w trudnych warunkach klimatycznych - po zakończeniu budowy należy dążyć do przejęcia ich przez właściciela budowanego obiektu lub odstąpienie innemu użytkownikowi, w przypadku rozbiórki należy dążyć do odzyskania poszczególnych elementów konstrukcyjnych i osłonowych w celu ponownego ich wykorzystania)
WYTYCZNE POWIERZCHNIOWE DLA BUDYNKÓW ADMINISTRACYJNO - GOSPODARCZYCH ORAZ SOCJALNO - BYTOWYCH
-budynki administracyjno - gospodarcze (5-6 m2 na pracownika tech. Lub administracyjnego)
-budynki socjalno - bytowe
(0,5 m2 powierzchni szatni podstawowej na 1 robotnika)
-umywalnie
(1 umywalka indywidualna na 5 robotników o powierzchni stanowiska 0,4 - 0,6 m2 )
-powierzchnie natrysków ( 1 kabina na 8 robotników o wymiarach min 0,9x0,9m)
-ustępy
(1 miska ustępowa + 1 pisuar na 30 robotników; sytuowane w powydzielonych przegrodą zapachową, skanalizowane)
-odprowadzenie ścieków :
*podłączenie do miejskiej sieci kanalizacyjnej
*szczelne doły obudowane lub zbiorniki stalowe
*wbudowane ( w wozy sanitarne) zbiorniki na ścieki
*lokalne urządzenia do oczyszczania ścieków (osadnik z podłączonym dołem filtracyjnym)
BARAKI I SZOPY Z ELEMENTÓW PREFABRYKOWANYCH
Wszystkie pomieszczenia, które są zestawiane na placu budowy z elementów prefabrykowanych, a np. po zakończeniu robót bud. Mogą być rozebrane i przewiezione na inne miejsce ,
Konstrukcja ich powinna zapewniać :
-szybki i tani montaż, przez zastosowanie prostych złączy i elementów o niewielkim ciężarze
-szybki demontaż
-niski koszt transportu
-dużą wytrzymałość elem.
-łatwość dostosowania zew i wew podziału
BARAKOWOZY I BARAKI PRZEWOZOWE
Pomieszczenia, które mogą być natychmiast przetransportowane bez robierania z jednego placu budowy na drugi.
Podział:
-barakowozy ze stałym podwoziem
-barakowozy z wymiennym podwoziem
-baraki przewoźne
-elementy przestrzenne
Zalety:
-koszty ich zainstalowania i rozebrania są niewielkie
-transport wraz z wyposażeniem i instalacjami bez potrzeby ich demontażu
-możliwość szybkiej i mało kosztownej zmiany miejsca
Wady:
-stosunkowo za mało ..................... duża liczba na budowie o większej ......
OBIEKTY POWŁOKOWE
Obiekty wykonane z tkanin lub folii z tworzyw sztucznych oparte na szkielecie ułożonym jako konstrukcji nośnej
WYKŁAD-3
Drogi tymczasowe
Zadania transportowe występujące w czasie realizacji budowy.
- dowóz na teren budowy materiałów prefabrykatów pół-prefabrykatów oraz maszyn i urządzeń
dowóz lub wywóz nadmiaru mas ziemnych,
transport wewnętrzny na placu budowy (transport pół prefabrykatów, prefabrykatów) ze składowisk do miejsca wbudowania,
wywóz niektórych mat. bud. Oraz maszyn i urządzeń z terenu budowy po zakończeniu robót,
Składowe ubrojenia komunikacyjnego na terenie budowy.
istniejąca sieć dróg publicznych,
drogi dojazdowe łączące teren budowy z siecią dróg publicznych
drogi wewnętrzne usytuowane na placu budowy,
wjazdy i wyjazdy
(rys2dojazdy i wjazdy do placu budowy)
Ogólne założenia projektowe
dla dróg jednokierunkowych - szerokość od 3 do 4,5m poszerzenie ze względu na ruch pieszych
dla dróg dwu kierunkowych - od 6 do 8m i więcej w zależności od stosowanych środków transportu,
przy pracach wyładunkowych nawierzchnie powinny być poszerzone o min. 2,5m,
w celu odwodnienia należy zastosować spadki podłużne nie mniejsze niż 0,2-0,1% (max 6%), spadki poprzeczne 3-4%, a spadek poboczny 5% oraz stosować niskie nasypy,
min. Promień łuku 20m z poszerzeniem nawierzchni drogi po stronie wewn.
(rys2droga budowlana jednopasmowa)(rys.3 poszerzenie drogi na łuki
Zasady sytuowania dróg wewnętrznych
zapewnienie środkom transportu dojazdu możliwie blisko miejsca przeznaczenia,
sytuowanie dróg dojazdu w zasięgu urządzeń podnośnych,
w przypadku drogi przebiegającej wzdłuż budowanego obiektu, pozostawienie między drogą a obiektem wolnego terenu do składowania mat. i wyrobów budowlanych, oraz wykonywanie robót pomocniczych,
zachowanie bezpiecznej odległości drogi od zlokalizowanych na terenie budowy maszyn, rusztowań, bud. Pomocniczych i wykopów,
przebieg tras poza siecią podziemną,
zachowanie widoczności przynajmniej 50m.
Układy dróg stosowane na placu budowy
1). z Oddzielnym wjazdem i wyjazdem:
w układzie przelotowym (stosowanym gdy teren budowy ograniczony jest z dwóch stron drogami pomocniczymi ZALETY- mniejsza możliwość kolizji środków transp., nie wymaga wykonania dróg o duzej dł. WADY- występuje konieczność włączenia drogi do sieci dróg publicznych.)
w układzie o obwodzie zamkniętym (najlepsze rozwiązanie komunikacyjne w przypadku dużej budowy, przy znacznym obc. Transportowym, ZALETY- pozwala na zorganizowanie ruch z oddzielnymi kierunkami. WADY- znaczna dł. Drogi objazdowej konieczność włączenia jej do sieci dróg publicznych)
2). Ze wspólnym wjazdem i wyjazdem:
ZALETY- ułatwiona kontrola ruchu , wymaga pojedyńczego włączania się do dróg publicznych, WADY- konieczność dokonywania nawrotu przez środki transportu.
w ukł. Wahadłowym (dla małych placów budowy)
w ukł. Promienistym (dla średnich placów budowy)
w ukł. Pierścieniowym (dla dużych placów oraz o niereguralnej działce. (rys4
elementy manewrowe koło i płytaskretna
d-----ładownosc samochodu-
4-15 3-4
15-17 6-7
18-21 8
dla wywrotek
rysunki
dodatkowe zalecenie :
średnica koła skrętu D>15m przy dwu lub trójosiowym samochodzie bez przyczepy ,D>20-24m dla samochodów z przyczepami
(rys4 warianty przystosowania dróg do skrecania)
2.2.1.Podłoże i rodzaje nawierzchni
Parametry dotyczące o konstrukcji dróg tymczasowych i stałych:
obc. Drogi (masa towarów przewożonych w jednostce czasu)
rodzaj środków transportu i szybkość ich jazdy
planowany czas eksploatacji drogi
warunki geologiczne i hydrologiczne terenu
dostępność materiałów nadających się do budowy dróg
(rys5 tabelka wytyczne wyboru rodzaju dróg dla transportu budowlanego)
1typ drogi-2rodzaj drogi-3intensywnosc ruchu pojazdów/dobe-4 szerokość(m)-5dozwolone max spadki% m-6minR
1
Typ drogi |
Rodzaje drogi |
Int. Ruchu poj. Na bud |
Szer. Drogi[m |
Droga |
||
|
|
|
|
Max spadki |
Min prom. luków |
|
lekki
|
wzmocnione drogi grunte, drogi z kamienia polnego lub łamanego
|
do300
|
7-9
|
6-8 |
30 |
|
sredni
|
drogi tłucznikowe z lepszych ,mat. Wiązanych, dywaniki bitumiczne na podłozu brukowym
|
do750
|
9
|
6 |
40 |
|
cięzki
|
z betonu cem asfaltowego, kostka bet. I inne bet. Płyty prefavbrykowane
|
>750
|
12
|
6 |
50 |
|
Podział dróg tymczasowych ze względu na konstrukcje:
gruntowe naturalne lub projektowane
gruntowe ulepszone
żwirowe
brukowe
z płyt prefabrykowanych betonowych lub żelbetowych.
Drogi gruntowe naturalne i profilowane
wydzielone pasy gruntu na budowach o bardzo małym natężeniu ruch dla lekkich środków transportowych o max. nasileniu 5000 kN/dobę
sytuowane na gruntach piaszczysto-gliniastych (z wyłączeniem gruntów spoistych i pylastych oraz piasków)
wykonywane najczęściej w przekrojach denkowym? lub łukowym o spadkach poprzecznych 3-6% oraz podłużnym 1-5%
po wykopaniu nawierzchnię drogi należy zagęścić walcami o obc. 30-60 kN
(rys6)
Drogi gruntowe ulepszone
(lub ulepszenie podbudowy pod nawierzchnię innego rodzaju)
wykonuje się poprzez dodanie mat. wiążących (cement, smoła, wapno, itp.), stabilizacja mechaniczna, (poprawa uziarnienia w celu uzyskania mieszanki optymalnej piaszczysto-gliniastej), sposobem powierzchniowym lub korytowym lub zastosowanie obu zabiegów na raz
grubość nawierzchni 15-30 cm
stosowane do ruch o nacisku ok. 8000 kN/dobę
(rys7przekrój drogi ulepszonej powierzchniowo)
Drogi żwirowe (z gruzu lub żwiru)
- Wykonywane na podłożu piaskowym (dla gruntów nieprzepuszczalnych) lub bezpośrednio na gruncie przepuszczalnym)
żwir i pospółkę układa się na uprzednio wykonanym? i zagęszczonym przez wałowanie torowisku, jako lepiszcze stosuje się glinę w ilości ok. 30%, pod warstwą zwiru należy także stosować wiklinę polisterową
grubość w-sty? zwiru w osi drogi powinna wynosić ok.30 cm
stosowane dla ruch o nacisku ok. 1000 kN/dobę i nośności jednostek transp. do 60 kN
Drogi o nawierzchni z kamienia polowego
bardzo wytrzymałe i odporne na ruch wszystkich środków trans. , mogą być projektowane jako drogi stałe
grubość nawierzchni 13-20 cm
nawierzchnię układa się ?????? ręcznie w korycie gruntowym na podsypce piaskowej o gr. min.8 cm
ZALETY- możliwość niemal odzyskania całkowitego materiału
WADY- niejednorodność powłoki, powodują duze wstrząsy pojazdów i szybki ich zniszczenie.
Drogi z prefabrykatów betonowych i żelbetowych
stosowane najczęściej , szczególnie wtedy używane są przez b. krótki okres lub gdy w czasie realizacji budowy trasa ich ulega wielokrotnie zmianie
wykonane z płyt trapezowych wielotorowych typu OM/3 , sześciokątnych typu DT oraz prostokątnych pełnych typu MON wielokrotnego zastosowania
gr 12-16 cm
układa się na podsypce piaskowej gr. 5-10 cm
Utrzymanie dróg tymczasowych
drogi wymagają dla utrzymania w stanie zdatnym do użytku stałego nadzoru i niezwłocznych napraw
złe utrzymywanie prowadzi do zniekształcenia powłoki oraz powstawania kolein prowadzących do spadku zdolności przewozowej
prace przy utrzymaniu powinny prowadzić stałe brygady złożone z wykwalifikowanych robotników
Utrzymanie dróg polega na
ciągłym odwadnianiu nawierzchni
wałowaniu (drogi gruntowe)
oczyszczaniu nawierzchni z naniesionego błota, uzupełnianiu (naprawianiu zapadni), oraz systematycznemu wałowaniu (drogi : żwirowe, tłucznikowe, z kamienia polnego)
WYKŁAD-4
PLACE SKLADOWE MATERIAŁÓW I ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH ORAZ MAGAZYNY
Sposoby magazynowania materiałów budowlanych
na zwartej pow.(place składowe) dla materiałów odpornych na działanie czynników atmosferycznych
pod wiatami -w przypadku materiałów odpornych na działanie różnic temp. zewn. oraz zmiennej wilgotności
w magazynach zamkniętych - dla materiałów narażonych na oddziaływanie czynników atmosferycznych oraz narzędzi , części maszyn i
Rodzaje składów
uniwersalne (służące do przechowywania różnych materiałów)
specjalne (przeznaczone do jednego lub kilku pokrewnych materiałów np. cement, wapno
Warunki składowania podstawowych materiałów budowlanych
CEMENT - składowanie
-w silosach (pozwala na eliminację kosztownych opakowań i ręcznej pracy przeładunkowej), obniżenie kosztów przeładunku, znacznie zmniejszenie strat cementu oraz zabezpieczenie przed wpływami atmosf.(wilgoc)
-w workach, w magazynach zamkniętych - stosowane dla małych budowli, składowane na podłodze magazynów, wykonanych z desek na cegłach 15-20cm powyżej poziomu terenu(worki składowane w stosach po 10 sztuk w odległości 15 cm od sciany)
WYTYCZNE
- miejsce składowania poszczególnych rodzajów i marek cementu powinno być jednoznacznie oznaczone w magazynie, a do produkcji należy używać cementu najwcześniej dostarczonego
-przy prawidłowym przechowywaniu cement można używać w okresie od 6 miesięcy od daty jego workowania, po tym okresie może ulec zwietrzeniu i przed użyciem do robót bud jego właściwości powinny być zbadane laboratoryjnie
- dla elementów szybko twardniejących okres ten nie powinien przekraczać 45 dni
KRUSZYWO - składowanie
- na placach składowych o podłożu splantowanym i utwardzonym (najlepiej beton) z odpowiednio wyprofilowanymi spadkami do odprowadzenia wód opadowych , posortowane wg gatunków i frakcji)
1.w zasiekach gwieździstych(przy betoniarce)
2. w pryzmach (magazynowanie na zapas)
wytyczne
-przegrody w zasiekach wykonuje się jako drewniane, murowane, z cegieł lub z
prefabrykatów żelbetowych o wysokości d 3m
- w zimie hałdy należy zabezpieczać przez przekrycie lub przynajmniej osłonięcie od
strony zawietrznej
-pryzmy i zasieki należy kształtować w ten sposób aby pobieranie kruszywa
odbywało się bez ograniczeń
CEGŁY BLOCZKI GAZOBETONOWE i ŻUŻLOBETONOWE
składowanie
-na placach składowych w kozach przylegających do siebie pod przekryciem z papy, desek lub mat słomianych
DACHÓWKA
składowanie
- na placach budowy składowane w pionowych szeregach po 2-3 rzędy jeden po drugim
DREWNO CIESIELSKIE, TARCICA
składowanie
na placach składowych pod zadaszeniem stanowiącym zabezpieczenie przed opadami atmosferycznymi i nadmiernym działaniem promieni słonecznych
plac składowy powinien być podzielony na działki przeznaczone dla poszczególnych rodzajów drewna
elementy układa się na legarach i przekładkach w celu zapewnienia swobodnego dopływu powietrza
PAPY SMOŁOWE I ASFALTOWE, LEPIKI
składowanie
-papy w pomieszczeniach zamkniętych, w pozycji pionowej w 1 warstwie
lepiki stosowane na gorąco(twarde asfaltowe i smołowe) w beczkach na otwartych placach
lepiki stosowane na zimno w beczkach w otwartych placach jak i pod zadaszeniem przy zabezpieczeniu przed działaniem promieni słonecznych
asfalt twardy transportowany luzem na utwardzonym placu składowym lub w szopach
emulsje asfaltowe i asfalty upłynnione w pomieszczeniach zamkniętych z zabezpieczeniem przed działaniem słońca. Czas przechowywania nie powinien przekraczać 3 miesięcy, co 4 tyg. Beczki powinny być przetaczane w celu przemieszania zabezpieczającemu przed rozwarstwieniu
WYROBY HUTNICZE STALOWE
Składowanie
W suchych magazynach zamkniętych:
blachy stalowe cienkie i średnie, ocynkowane lub platerowe metalami niezależnymi układane poziomo jedna na drugiej do wysokości 1 m
rury stalowe specjalne, kołowe oraz poddawane obróbką składowane w stosach do wysokości 1,50 m
wyroby ze stali szlachetnej
inne wyroby metalowe, jak druty i wyroby z drutu ,gwoździe, siatki, liny, łańcuchy oraz śruby nity, nakrętki i okucia budowlane
pod zadaszeniem:
stalowe wyroby walcowe
rury średnicy do 72 mm
stal zbrojeniowa w kręgach
na otwartych placach składowych:
blachy stalowe grube
stal zbrojeniowa w prętach (posortowane wg wymiarów i klas)
WEŁNA MINERALNA
Składowanie
w magazynach zamkniętych, nie zawilgoconych i dobrze wentylowanych
wyroby pakowane są w worki , które układa się poziomo warstwami do wysokości max 3m , w celu uniknięcia sprasowania powodującego powodującego zmniejszenie właściwości izolacyjnych
ELEMENTY PREFABRYKOWANE
na podkładach grubości co najmniej 10 cm
elementy wmontowywane pionowo należy składować w pionie(wyjątek wysokie słupy) przy zastosowaniu kozłów lub stojaków z ułożeniem elementów w kolejności montażu i dogodności ich pobierania
elementy należy ustawiać jednocześnie z dwóch stron kozła, dążąc do zachowania zbliżonej ich liczby z każdej strony lecz nie więcej niż po 10
przy składowaniu elementów w stosach w pozycji poziomej należy oddzielić je przekładkami układanymi jadna nad drugą w pionie, tak aby naprężenia w elementach od ciężaru własnego były możliwie małe
odległość między poszczególnymi elementami powinna wynosić co najmniej 7 cm i powinna być większa od wysokości wystających uchwytów montażowych
przy układaniu poziomym i pionowym uchwyty montażowe elementów żelbetowych muszą być skierowane do góry a symbole wytwórni zaznaczone na elem. Powinny znajdować się od strony przejść
wysokość stosów elem. metalowych i drewnianych zależy głównie od dogodności ich podwieszenia na haku (nie powinna przekraczać 12 cm ) elementy żelbetowe układa się następująco:
Istniejący wodociąg
Zbiorniki powierzchniowe (jeziora, rzeki) zazwyczaj zawierają wodę zanieczyszczoną , miękką, jej użycie musi być poprzedzone badaniami chemicznymi oraz bakteriologicznymi
Zbiorniki podziemne (gruntowe wody, artezyjskie) zawierają wodę mniej znieczyszczoną twardą , badania jw.
Jednokierunkowa- najtańsza, stosowana dla małych budów (w przypadku awarii ustaje dopływ wody do punktów jej pobierania położonych za miejscem uszkodzenia
Obiegowa- stosowana dla większych budów oraz tam gdzie wymagane są hydranty, może być zasilana jedno- lub dwustronnie (korzystniejszy)
Obiegowa mieszana- składa się z układów: obiegowego do obsługi głównych użytków oraz jednokierunkowego dla pozostałych
Zasuwy do wyłączenia odcinków lub całej sieci
Osadniki, studzienki do zabezpieczenia nacjonalnego przebiegu wody w sieci
Wodomierze do odmierzania zużytej wody
Hydranty do celów pożarowych
sposób orientacyjny
sposób szczegółowy
małych
Dużych
Małych
Dużych jak dla budowy jednobiegowej
Lub dla budowy o powierzchni do 30 ha - 10 dm3/s na każde dodatkowe s... 5 dm3/s
Sieć energetyczna niskiego napięcia
Sieć energetyczna wysokiego napięcia ( obniżanego na potrzeby budowy za pomocą transformatora)
Własny zespół prądotwórczy- niekorzystny w stosunku do dwóch pierwszych stosowanych w przypadku braku sieci elektrycznej
Do napędu silników elektrycznych maszyn i urządzeń
Do oświetlenia stanowisk roboczych podczas zmian nocnych
Do oświetlenia terenu budowy, budynków tymczasowych
Do czynności technologicznych jak przyspieszanie dojrzewania betonu, spawanie konstrukcji stalowych itp.
Kategoria I- małe budowy o zapotrzebowaniu mocy do 25 kW (zasilenie sieci z niskiego napięcia)
Kategoria II- średnie budowy o zapotrzebowaniu mocy 25- 100 kW (zasilanie ze stacji transformatorowej)
Kategoria III - duże budowy o zapotrzebowaniu mocy 100- 500 kW (zasilanie ze stacji transformatorowej lub hali wysokiego napięcia)
Kategoria IV - bardzo duże budowy o zapotrzebowaniu mocy powyżej 500 kW (zasilanie z kilku stacji transformatorowych)
Schemat promienisty-stosowany na budowach o zapotrzebowaniu mocy 50-200kW, zasilanie odbywa się z tymczasowej rozdzielności stacji transformatorowej o promieniu zasięgu 300-400 m
Schemat pierścieniowy- stosowany na dużych budowach o zapotrzebowaniu mocy powyżej 300 kW , plac budowy dzieli się na rejony obsługiwane przez oddzielenie stacji transformatorowych z układami pierścieniowymi zazwyczaj z dwoma przyłączami do sieci wysokiego napięcia
Schemat mieszany- stosowany na dużych placach budowy podzielonych na rejony z których jedne są zaopatrywane przez układy promieniste a inne przez pierścieniowe
Główne linie rozprowadzające, biegnące od transformatora (lub przyłącza) do ostatniej linii bocznej, ...... oświetlonych (wykonywane najczęściej jako napowietrzna)
Boczne linie rozprowadzające, biegnące miedzy linią główną, a ostatnim odgałęzieniem odbiorczym
Linie odgałęźne siłowe i oświetleniowe
Uziemienie- połączenie osłon silników i urządzeń elektrycznych z ziemią
Zerowanie- połączenie osłon silników i urządzeń elektrycznych z uziemionym przewodem zerowym
Stosowanie wyłączników ochronnych
Obniżenie napięcia do wartości bezpiecznej 24 V za pomocą przenośnych transformatorów
zastosowanie
dla potrzeb technologicznych (np. podgrzewanie kruszywa do produkcji masy betonowej)
dla potrzeb produkcyjnych wytwórni pomocniczych (np. przyspieszanie dojrzewania betonu parą niskoprężną )
do ogrzewania budynków tymczasowych, produkcyjnych oraz zaplecza socjalnego
uzyskiwanie
spalanie węgla lub odpadów drzewnych w stałych kotłowniach lub urządzeniach prowizorycznych
w procesach technologicznych takich jak nitowanie połączeń konstrukcji stalowych w młotach udarowych, w tynkownicach, do natryskiwania powłok malarskich
za pomocą sprężarek spalinowych lub elektrycznych
Zewnętrzny, którego celem jest dostarczanie materiałów półprefabrykatów, prefabrykatów ,maszyn oraz sprzętu pomocniczego na plac budowy (place składowe, do magazynów budowy lub bezpośrednio do miejsca wybudowania)
Wewnętrzny dotyczy przewozów wskazanej wyżej ramy towarowej w obrębie placu budowy z miejsca składowania do urządzeń transportu pionowego lub bezpośrednio do miejsca wbudowani
poziomy
pionowy
pionowo-poziomy
pochyły
kolejowy (normalno i wąsko-torwy)
drogowy (samochodowy i cięgniskowy)
wodny
liniowy
powietrzny
SAMOCHODY
CIĄGNIKI PRZYCZEPY
Lok. Spalinowe
Elektryczny
Barki
Wciągarki
POCIĄGI CIĄGNIOWE
WÓZKI
SILNIKOWE
AKUMULATOROWE
TRANSPORT RĘCZNY
WÓZKI DWUKOŁOWE
TACZKI
Składowanie
-bez żebrowe płyty stropowe i dachowe do 10 warst
- zebrowe plyty stropowe i dachowe do 6 warstw
-slupy glatkie i belki o przekroju Prost. Do 3 warstw
-slupy ze wspornikami i belki o przekroju złożonym do 2 warstw
8. wskazane jest takie skladowanie elementow przy obiekcie aby zuraw przy zajeciu stanowiska i pobraniu elem. przenosil go tyulko przez obrot bez potrzeby przemieszczania się(jazdy)
9. odległość miedzy stosami elementow , a wznoszonym obiektem nie powinna być mniejsza niż 2 m, miedzy stosami ,należy zachowac odstep o szer. Min 30 cm ,przejscia poprzeczne stosuje się przy co drugim szeregu stosow , a podłużne przynajmniej co 25 m ; szerokość przejscia powinna wynosic co najmniej 0,70m
10.jesli pomiedzy skladowanymi elemementami maja przejeżdżać srodki transportowe lub zurawie montazowe ,to szerokość tras przyjazdowych przyjmuje się:
- dla przejazdow jednokierunkowych S=a+2,0
- dla pojazdow dwukierunkowych S=2a+3,0
PRZYKLADY SKLADOWANIA DRZEWA:
a)w stosach
b)nożycowe
c)w stojakach drewna okrągłego dlugiego
d)w stojakach drewna okrągłego krótkiego
SKLADOWANIE POZIOME ELEM. PREF.
-(rys elem. stropowe)
-(rys elem stropowe ze wspornikami)
-(rys biegi schodowe
OBLICZANIE POLA POWIERZCHNI
Powierzchnia składów i magazynow dzieli się na:
- powierzchnie uzytkowa (netto)-zajeta bezposrednia przez mat.
F =z/q
-pow. Ogolna (brutto) (+ przejscia)
F =F/alfa
-w przypadku przechowywania roznych mat. Sumaryczna powierzchnie składu obl. sie wg wzorow:
F =
z-zapas mat. Na skladzie (m^3, szt., tony)
za pomoca harmonogramu lub wzoru
2>20*T
20-srednie dzienne zuzycie mat.
T-norma zapasu w dniach
q-ilosc mat./1mb pow.skladu
alfa-wsp.wykorzystania pow.skladu(0,35-0,70)
n-liczba rodzajow mat.
2.2.3WYZNACZANIE DLUGOSCI FRONTU ZALADUNKOWO-WYLADUNKOWEGO PLACOW SKLADOWY
Fronty załadunkowo-wyladunkowe
- jeden z bokow (najczęściej dłuższy) placu składowego ,o dl.dobranej tak aby jednoczesnie przybywające srodki transportu mogly być przyjęte w celu rozladowania bądź zaladowania mat. bud.
L=(Q*w1*l*w2)/(q*n)
Q-ilosc mat. dostarczanego na budowe w ciagu doby [m^3]
Q-ladownosc jednostki transportowej [m^3, szt., t]
n-liczba cykli roboczych jedn. Transp. w okresie doby
l-dlugosc frontu wyładunkowego jedn. Transportowej
w1-wsp. Nierównomierności dostawy (dla transportu samoch. 1,3-1,8)
w2-wsp. Zwiększający wprowadzony w celu uwzględnienia niezbędnych odstępów miedzy pojazdami (dla transp. sam. w ustawieniu czolowym 1,5m ,dla sam. ustawionych wzdłuż frontu 2,5m)
WYKŁAD-5
2.4. zaopatrzenie w wodę
Źródła zaopatrzenia budowy w wodę
Rodzaje sieci wodociągowych
Rys.jednokierunkowo
Rys. sieć obiegowa
-wodomierz
-zasuwa
-zawór
-zawór czerpany
Podstawowe elementy uzbrojenia sieci :
OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA WODĘ DLA PLACÓW BUDÓW
Rodzaj budowy |
kubatura |
Liczba dni roboczych |
Zużycie wody |
|
|
|
|
Q prod. (m3) |
Q gosp.( godz.) |
Budowle mieszkalne |
100000 |
225 |
8,4 |
3,9 |
Budowle mieszkalne |
200000 |
225 |
16,8 |
6,7 |
Budowle mieszkalne |
300000 |
225 |
25,2 |
10,1 |
Hale przemysłowe |
40000 |
190 |
13,6 |
0,8 |
Jednokondygnacyjne żelbetowe |
60000 |
229 |
16,2 |
0,9 |
Bez suwnic o wys. 8 m |
80000 |
269 |
17,9 |
1,1 |
ogólne zużycie wody na budowie Q
A)dla budów jednokierunkowych (czynności produkcyjne) ustalają podczas pożaru
Qprod + Qgosp. < Qppoż
Q=Qppoż.
Qprod + Qgosp.> Qppoż.
Q= Qprod + Qgosp
B) dla budów wieloobiektowych (w przypadku poziomu na jednym z obiektów istnieje możliwość kontynuowania prac na pozostałych)
Qprod + Qgosp. < Qppoż.
Q-Qppoż+1/2(Qprod+Qgosp.)
Zapatrzebowanie wody na cele ppoż Ppoż.
` |
zabudowa |
||
|
Luźna L>20m |
Skupiona 6<L<20m |
Zwarta L<6m |
Budynki parterowe |
10 |
15 |
20 |
Budynki I piętrowe |
15 |
20 |
25 |
Budynki II piętrowe |
20 |
25 |
30 |
Budynki III piętrowe |
25 |
30 |
40 |
Zapotrzebowanie wody na cele produkcyjne Qpprod
Q=......
W którym:
td- czas pracy dziennej
Ki-współczynnik nierównomierności zużycia wody
Rbad- wielkość produkcji dziennej (zapotrzebowanie wody dla poszczególnych procesów)
Wskaźniki zużycia wody na cele produkcji budowlanej oraz współczynnik K nierównomierności jej zapotrzebowania
Lp. |
Rodzaje zużycia |
jednostki |
Zużycie w I/jednostkę |
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. |
I. roboty budowlane K=1,5 Przygotowanie mieszanki betonowej Przygotowanie zaprawy cementowej Przygotowanie zaprawy wap. i cem-wap Gaszenie wapna palonego Mechaniczne płukanie żwiru lub tłuczenia Mechaniczne płukanie piasku Polewanie betonu podczas pielęgnacji Moczenie cegły Roboty tynkarskie |
m3 m3 m3 t m3 m3 m3 1000 sz m3 |
200-300 170-200 250-300 2500-3500 750-1000 750-1250 100-200 200-250 3-5 |
10. |
II. koparki i żurawie z silnikiem spalinowym K=2,0 |
1 maszyna |
100-120 |
11. |
III. silniki spalinowe sprężarki K=1.1 |
|
|
Zapotrzebowanie wody na cele gospodarcze Qgosp.
Qgosp.=2,7*{10N+SUMAp}/td[dm3/s]
W którym;
td-czas pracy dziennej
N- liczba pracowników na budowie
Suma p' - suma zużycia wody na cele sanitarno bytowe
2,7- współczynnik nierównomierności zużycia
Wielkość zużycia wody na cele sanitarno-bytowe
Rodzaj zużycia |
Zużycie wody w dm3 na robotnika |
Umywalka |
5-10 |
Natrysk |
25-30 |
Stołówka |
10-15 |
Polewanie placów dróg |
3-5 |
Obliczenie średnicy przyłącza
d=.....
Q- zapotrzebowanie na wodę [m2/s]
V- prędkość przepływu 1,5-2 m/s
2.5.zaopatrzenie placów budów w energię elektryczną
Źródła zaopatrzenia budowy na energię elek.
Zastosowanie
Podział placów budowy ze względu na wielkość zapotrzebowania energii elektrycznej
Moc pozorna Ppoz energii na placu budowy:
Ppoz= ......
W którym:
Ps- moc zainstalowanych silników na budowie kW
Pow- moc zapotrzebowania energii elektrycznej dla celów oświetlenia zewnętrznego kW
Poz- moc zapotrzebowania energii elektrycznej dla celów oświetlenia wewnętrznego kW
Ks- współczynnik niejednoczesności pracy silników
Koz- współczynnik niejednoczesności oświetlenia zewnętrznego
Kow- współczynnik niejednoczesności oświetlenia wewnętrznego
cos - współczynnik mocy
schematy zaopatrzenia placu budowy w energię elektryczną
Rys. schemat promienisty
Rys. schemat pierścieniow
Elementy tymczasowej sieci niskiego napięcia
Ochrona od porażeń
2.6.pozostałe urządzenia ogólne na placu budowy
Zapotrzebowanie w ciepło
zapotrzebowanie budowy w sprężone powietrze
1. zastosowanie
2.uzyskiwanie
WYKŁAD-6
2.6 TRANSPORT
RODZAJE TRANSPORTU DROGOWEGO
Podział ze wzglądu napołożenie dróg
Podział ze względu na kierunek
Podział ze względu na rodzaj dróg
TRANSPORT POZIOMY
TRANSPORT DALEKI:
A) KOŁOWY
B) szynowy
C)wodny
D)liniowy
TRANSPORT BLISKI
a)KOŁOWY
b) SZYNOWY
c) LINIOWY
DŻWIGI LINIOWE
WCIĄGARKI WÓZKI
SYSTEMATYKA PROJEKTOWANIA TRANSPORTU POZIOMEGO
OKREŚLENIE ILOŚCI GŁÓWNYCH MATERIAŁÓW, PÓPREFABRYKATÓW I PREFABRYKATÓW NA PODSTAWIE HARMONOGRAMU BĄDŻ KOSZTORYSU
OKREŚLENIE POŁOŻENIA TRAS KAMUNIKACYJNYCH
OKREŚLENIE ODLEGŁOŚCI PRZEWOZOWYCH DLA KAŻDEGO RODZAJU MATERIAŁU
WYBÓR MIEJSC I METODZAŁADUNKOWO- WYŁADUNKOWYCH
OBLICZENIE ILOŚCI ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH I CZASU ICH PRACY
OBLICZENIE DZIENNEJ DZIĄŁALNOSCI PRZEWOZU ORAZ WYMAGANEJ ILOŚCI ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH
Cykl przewozowy jednostki transportowej
tz- czas potrzebny na załadowanie bądź na zmianę środka transportowego
tw - czas potrzebny na wyładowanie względnie na zmianę środków transportu
l- odległość przewozowa
VSR- średnia szybkość środka transportu km/h
Liczba cykli transportowych w czasie T(długość dnia robiczego)
N =T/t
Wydajność exploatacyjnych jednostki transportowej
WC=q*n*kn*ke
W których
q- nośność jednostki transportowej
kn- współczynnik wykorzystania nośności jednostki transportowej zalezny jest od rodzaju materiału (0,75)
ke-współczynnik wykorzystania czasu roboczego transportowego w stosunku do ogólnego czasu roboczego(0,5)
Niezbędna liczba jednostki transportowych w ciągu całej zmiany roboczej - czas załadowania wszystkich środków transportu równy czasowi pełnego obrotu jednego środka transportowego
dla transportu swobodnego
Q-łączna masa ładunku do przewiezienia t
T-czas, w którym ładunki mają być dostarczone na plac budowy n
2.6.1.1 TRANSPORT DROGOWY
charakterystyka
Naj... stosowany rodzaj transportu
Najbardziej elastyczny szczegół w przypadku dużej liczby przypadków odbioru na budowie, posiada dużą łatwość manewrowania
W porównaniu z transportu kolejowym umożliwia dostarczenie materiałów bez dokonywania przeładunku.
Klasyfikacja
Jest najbardziej rozpowszechnionym rodzajem dalekiego transportu budowlanego
Podział
pojazdy bez urządzeń ustawiających pracę ładunkową- np. samochody o nadwoziu połączonym na stałe z podwoziem
pojazdy z urządzeniem do ładunku i wyładunku- np. wywrotki, samochody z żurawiem hydraulicznym lub mieszalnik
ujemną cechą są długie postoje podczas załadunku i wyładunku wpływające na obciążenie wydajności pracy oraz wzrost kosztów transportu
TRANSPORT CIĄGNIKOWY
składa się z ciągnika oraz zestawu przyczep
najczęściej stosowany mimo niższych kosztów w stosunku do transportu samochodowego
podział ciągniki kołowe, gąsienicowe, oraz kołowo- gąsienicowe
2.6.1.2TRANSPORT SZYNOWY
charakterystyka
zalety
niskie koszty eksploatacji
niewielkie opory jezdni oraz stosunkowo małe zapotrzebowanie mocy w stosunku do wielkości przewożonych towarów
wady
konieczność budowy torów oraz poważne koszty na małą elastyczność transportu
niewielkie dopuszczalne pochylenie podłoża torów oraz duże promienie łuków
KLASYFIKACJA ZE WZGLĘDU NA:
**SZEROKOŚĆ TORÓW
NORMALNOTOROWY-stosowany wówczas gdy zostanie wykorzystany dla potrzeb budowanych zakładu przemysłowego, dla odpowiedniej ilości transportowego ładunku (zazwyczaj powyżej 200 000t) oraz gdy stacja kolejowa znajduje się w niewielkiej odległości od budowy oraz nie występują trudności w położeniu torów
wąskotorowa -stosowany jako środek transportu wewnętrznego szczególnie na dużych placach budów oraz jako łącznik między stacjami normalnotorowej i placami budów
liczbę torów na jednej trasie i jedno- dwu- lub wielotorowy
rodzaj trakcji : parowa, spalinowa, elektryczna
TRANSPORT PIONOWY:
DŹWIGNIKI
WCIĄGARKI STAŁE
WCIĄGARKI
WCIĄGARKI RUCHOME
WCIĄGARKI POCHYŁE
ŻURAWIE
MASZYNOWE
WIEŻOWE
KOLEJOWE
KOŁOWE
SAMOPODNOŚNE
TRANSPORT PIONOWO-POZIOMY
SUWNICA
BELKOWE
TRAMOWE
LINOWE
WÓZKI PODNOŚNE
ŁADOWARKI
PRZENOŚNIKI
WIELONACZYNIOWE
ŚRUBOWA (ŚLIMAKOWA)
WAŁKOWA
SCHEMAT KLASYFIKACJI TRANSPORTU PIONOWEGO
ZASTOSOWNIE
Transport bliski
Prace wyładunkowo - załadunkowe
Montaż
TANSPORT PIONOWY
Ścisłe pionowe podnoszenie ładunków od miejsca załadowania do miejsca wyładowania z dostarczeniem i odbiorem ładunku za pomocą urządzeń transportu poziomego (np. wyciagarki)
TRANSPORT PIONOWO-POZIOMY
Transport mieszany stanowiący wypadkową transportu poziomego i pionowego (np. żurawie)
ELEMENTY I PODZESPOŁY URZĄDZEŃ TRANSPORTOWYCH
urządzenia do wieszania ładunków
haki - jednorożne, dwurożne oraz w kształcie ogniwa,
pęta liniowe - uniwersalne hakowe
zawiesia
liny - elementy wiotkie w postaci cięgien
krążki (stałe i ruchome)
zblocza (połączenia kilku krążków na jednej oso między dwoma stałymi jarzmami)
wielokrążki (połączenia w układzie krążków stałych i ruchomych)
OBLICZENIE WYDAJNOŚCI EKSPLOATACYJNEJ ŻURAWIA ORAZ KRYTERIA DOBORU
CZAS TRWANIA CYKLU PRACY ŻURAWIA
Liczba cykli roboczych w ciągu godziny
n=l/t
wydajność eksploatacyjne żurawia
Q-udźwig
ko- współczynnik wykorzystania udźwigu maszyny montażowej, wyrażający masy podnoszonego ładunku do masy podnoszonego ładunku do maszyny udźwigu
ke- współczynnik wykorzystania czasu roboczego
kryteria doboru żurawia
udźwig
Q
W których
Ge- masa najcięższego elementu
Gz - masa zawieszenia
Gk- masa elementów konstrukcji wzmacniającej
n- liczba maszyn montażowych do montażu danego elementu
ko- współczynnik nierównomierności obciążenia (dla n=1 k=1)
wysięg
- odległość od osi żurawia do najdalszych elementów montażowych
moment roboczy
wysokość podnoszenia
hi =hbud+hbezp+he+hs
hbud -max wysokość wznoszonego obiektu
hbezp- zapas bezpieczeństwa 2,5-3m
he- wysokość elementu
hs- wysokość zawieszenia
kryterium ekonomiczne (wydajności)
We - wydajność eksploatacyjna
tr- czas realizacji materiału
n- liczba żurawi
- łączna masa montowanych konstrukcji
WYKŁAD-7
MONTAŻ KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH
*jest to ustawienie i zamontowanie elementów w przeznaczonym im miejscu,
*stanowi podstawowy składnik procesu realizacyjnego budowli z elementów prefabrykowanych, charakteryzuje się mechanizacją najbardziej pracochłonnych działań składowych występujących przy realizacji budowli.
WARUNKI POPRAWNEGO PROJEKTOWANIA KONSTRUKCJI PREFABRYKOWANYCH:
*Dokonanie właściwego, zgodnego z zasadami montażu, podziału całej konstrukcji na poszczególne elementy,
*zaprojektowanie elementów o odpowiednich kształtach ułatwiających montaż konstrukcji
*przyjęcie właściwej wielkości i masy elementów, zgodnie z warunkami przy ich produkcji, transporcie i montażu.
ZASADY OBOWIĄZUJĄCE W PROJEKCIE KONSTRUKCJI PREFABRYKOWANYCH:
*Najmniejsza liczba typów (rodzajów) elementów - ułatwia produkcję (możliwość wprowadzenia produkcji seryjnej); wraz ze wzrostem ilości rodzajów elementów rośnie stopień trudności montażu ze względu na konieczność wyszukiwania poszczególnych typów na składowiskach lub ich ścisłego dostarczania przy montażu z kół,
*najmniejsza liczba połączeń i spoin montażowych -zmniejsza pracochłonność oraz stopień trudności montażu,
*zbliżona masa poszczególnych elementów - równa maksymalnemu udźwigowi maszyny montażowej.
CZYNNIKI OGRANICZAJĄCE PROJEKTOWANIE KONSTRUKCJI PREFABRYKOWANYCH:
W zakresie projektowania: możliwość wykonania właściwych styków i połączeń w konstrukcji obiektu, wynikająca z przyjętego układu konstrukcyjnego oraz uzyskanie wymaganej stateczności poszczególnych elementów, w zakresie produkcji elementów: wielkość urządzeń produkcyjnych w wytwórniach elementów oraz możliwości produkcyjne na placu budowy, w zakresie dostawy elementów na budowę: udźwig urządzeń załadunkowych, nośność i rozmiary środków
transportowych, wymagania ruchu na drogach publicznych (skrajnia, szerokość drogi, spadki, wzniesienia i łuki), w zakresie montażu konstrukcji: nośność i zasięg urządzeń
montażowych stosowanych do obsługi placu składowego i scalania konstrukcji.
SCHEMAT TECHNOLOGICZNY GŁÓWNYCH ROBÓT MONTAŻOWYCH:
*Założenie zawiesia na hak montażowy,
*zaczepienie pojedynczego lub scalonego elementu do zawiesia,
* podniesienie próbne (na wys. 0,5 do 1,0 m) w celu kontroli prawidłowości podwieszenia, *podniesienie na wymaganą wysokość,
*transport na miejsce wbudowania,
*osadzenie na podporach,
*wykonanie połączenia montażowego,
*odczepienie zawiesia od elementu,
*kontrola i ewentualna regulacja prawidłowości usytuowania elementu,
*wykonanie połączenie trwałego.
RODZAJE I METODY MONTAŻU
RODZAJE MONTAŻU- PODZIAŁ ZASADNICZY:
Montaż wstępny: stosowany w przypadku elementów o masie znacznie mniejszej niż udźwig maszyny montażowej oraz przy występowaniu możliwości scalania pojedynczych elementów na placu budowy przed ich wbudowaniem w konstrukcję, prowadzony w celu pełniejszego wykorzystania udźwigu maszyny montażowej, montaż zasadniczy: obejmuje wszystkie czynności związane z ustawieniem elementów w konstrukcji na placu budowy czyli transport z placu składowego, ustawienie w konstrukcji oraz połączenie (trwałe bądź tymczasowe) z elementami już ułożonymi, montaż uzupełniający (roboty uzupełniające): obejmuje korektę ustawienia oraz wykonanie stałych połączeń elementów połączonych w czasie montażu w sposób tymczasowy, montaż próbny: przeprowadzany najczęściej w wytwórni prefabrykatów, ma na celu sprawdzenie prawidłowości wykonania elementów oraz przyjętych koncepcji montażu (pozwala na wprowadzenie poprawek), stosowany dla konstrukcji typowych produkowanych seryjnie.
PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB POBIERANIA ELEMENTÓW DO MONTAŻU:
*Montaż ze składowisk: odbywa się wówczas gdy elementy prefabrykowane produkowane są na placu budowy oraz w przypadku ich wcześniejszego magazynowania na placach składowych, jest to montaż najprostszy gdyż przy stosowaniu dostaw z wyprzedzeniem czasowym nie zachodzi konieczność dokładnej ich synchronizacji z montażem konstrukcji, wadę stanowi konieczność organizacji i wyposażenia placów składowych, przeładunek z jednostek transportowych na plac oraz ewentualnie ze składowiska na jednostki transportu wewnętrznego,
*montaż ze stanowisk kontenerowych: polega na pobieraniu i wyładunku kontenerów na specjalnych stanowiskach spełniających rolę ramp załadunkowo - wyładunkowych, pozwala na najsprawniejszą organizacją montażu w stosunku do innych rodzajów dostaw poprzez ograniczenie pracy żurawia jedynie do prac montażowych (odpadają prace przy rozładunku i przestawianiu elementów na placu składowym),
*montaż z kół: występuje wówczas gdy elementy prefabrykowane dostarczane są za pomocą środków transportowych z zakładu prefabrykacji na plac budowy bezpośrednio w strefę działania urządzenia montażowego i z nich pobierane do wmontowania, wymaga synchronizacji czaąsowej oraz kolejności dowozu elementów prefabrykowanych zgodnego z harmonogramem ich montażu, ponadto wymaga odpowiednich frontów wyładunkowych.
PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA MOŻLIWOŚCI SCALANIA:
*Montaż konstrukcji z elementów pojedynczych - montowanych w takiej postaci, w jakiej zostały wyprodukowane na placu budowy lub dostarczone z wytwórni (np. belki, podciągi, słupy),
*montaż konstrukcji z elementów scalonych dostarczanych w częściach ze względu na znaczne rozmiary lub masę, a następnie scalane na placu składowym; może zachodzić również wówczas, gdy udźwig urządzenia montażowego jest większy niż masa poszczególnych, składowych elementów, *montaż konstrukcji ze zintegrowanych zespołów konstrukcyjnych (montaż blokowy) - scalanych na budowie, tworzących całe segmenty konstrukcji (np. scalone w jedno pomieszczenie z elementów wielkopłytowych); stosowany wówczas udźwig urządzenia montażowego jest dużo większy od masy poszczególnych montowanych elementów.
PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA KOLEJNOŚĆ POSTĘPOWANIA:
*Montaż elementów jednego rodzaju (rozdzielczy) - polega na tym, że na działce montażowej lub całym obiekcie montuje się wszystkie elementy danego rodzaju np. słupy następnie dźwigary itd., wymaga wielokrotnego przejazdu maszyny montażowej,
*montaż elementów kilku rodzajów - polega na tym, że w czasie jednego przejazdu urządzenie montażowe montuje kilka rodzajów prefabrykatów np. dźwigary dachowe i płyty ścienne
*montaż kompleksowy - polega na montowaniu wszystkich rodzajów elementów konstrukcji w czasie jednego przejazdu urządzenia montażowego; zalety: możliwość prowadzenia dalszych prac w zmontowanej części obiektu bez konieczności czekania na ukończenie montażu całości, wady: zmienne warunki pracy urządzenia montażowego wynikające z konieczności montażu różnych elementów, wpływające na obniżenie jego wydajności, trudności przy pomiarach geodezyjnych koniecznych przy rektyfikacji wbudowanych elementów, wolniejszy postęp montażu (dłuższe cykle montażowe) szczególnie w przypadku konieczności częstej zmiany zawiesi, niska intensywność wykorzystania maszyny montażowej
WYKŁAD-8
KOSZTORYSOWANIE
Kosztorys - dokumentacja określająca wartość środków produkcji zużytych na wytworzenie produktu oraz określająca jego ocenę.
Kosztorys budowlany - dokumentacja określająca wartość wszystkich nakładów poniesionych na wykonanie inwestycji, budowli lub danego rodzaju robót w postaci ich ceny.
RODZAJE KOSZTORYSÓW:
Podział ze wg. Na :
-zakres: inwestycyjny, obiektów, rodzajów robót,
-dokładność: wstępny, generalny, szczegółowy,
-przeznaczenie: ślepy, nakładczy, inwestorski, ofertowy, powykonawczy, dodatkowy.
Kosztorys ślepy - cześć składowa projektu technicznego zawierająca opis robót, szczegółowy przedmiar oraz podstawowy do ustalenia nakładów rzeczowych.
Kosztorys nakładczy- zawiera zestawienie zestawienie nakładów rzeczowych R, M, S w ukł. Jednostkowym i scalonym lecz bez ich wyceny, jest podstawą do sporządzenia kosztorysu inwestorskiego oraz ofertowego.
Kosztorys inwestorski - ustala orientacyjny koszt, który skłonny jest ponieść zamawiający za wykonanie określonych robót objętym projektem, sporządzanie na podstawie:
- projektu tech.
-przedmiaru robót,
- założeń wyjściowych do kosztorysowania,
- wytycznych do montażu,
- jednostkowych nakładów rzeczowych robocizny, materiałów, sprzętu oraz środków transportu technicznego,
- stawki i ceny czynników produkcji .
Kosztorys ofertowe - składane przez wykonawcę do przetargu, określa kwotę za jaką wykonawca może zrealizować dany zakres pracy, podstawa opracowania jak dla kosztorysu inwestorskiego.
Kosztorys powykonawczy - sporządzony przez wykonawcę po wykonaniu robót w przypadku uzgodnienia takiej formy rozliczeń z inwestorem.
Kosztorys robót dodatkowych( zmienny ) - sporządzany w przypadku wprowadzania zmian w dokumentacji projektowej po rozpoczęciu robót lub zmiany ustalonego zakresu robót w trakcie ich trwania.
PODSTAWOWE DEFINICJE:
Katalogi - publikacje zawierające jednostkowe nakłady rzeczowe.
Jednostkowe nakłady rzeczowe - nakłady rzeczowe czynników produkcji robocizny, materiałów, oraz pracy sprzętu i środków transportu technologicznego, ujęte w katalogach lub ustalone na podstawie analizy indywidualnej.
Dokumentacja projektowa - projekt budowlany wraz z częścią opisową i graficzną niezbędną do realizacji robót.
Specyfikacja techniczno-wykonania i odbioru robót budowlanych - zawierająca zbiory w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych tj: właściwości materiałów, sposobu i oceny prawidłowości ich wykonania, określona zakresu prac oraz zasad wykonywania przedmiarów.
Założenia wyjściowe do kosztorysowania - ustalone przez zamawiającego dane techniczne, technologiczne i organizacyjne nie określone w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej wykonania oraz odbioru robót budowlanych .(w szczególności w zakresie formuły kalkulacyjnej, podstaw ustalania cen jednostkowych lub jednostkowych nakładó rzeczowych)
Dane wyjściowe do kosztorysowania - ustalone miedzy wykonawca a inwestorem dane techniczne, technologiczne i organizacyjne oraz inne niezbędne do kalkulacji kosztorysowej ustalenie, dotyczące metody kalkulacji, formuły kalkulacyjnej oraz podstaw ustalenia cen jednostkowych lub jednostkowych nakładów rzeczowych.
Przedmiar robót - opracowanie obejmuje zestawienie planowanych robót w kolejności technologicznej ich wykonania, obl. i podanie ilości ustalonych jednostek przedmiarowych, wskazanie podstaw do ustalenia szczegółowego opisu robót lub szczegółowy opis czynności wchodzących w zakres robót, sporządzone przed wykonaniem robót na podstawie dokumentacji technicznej.
Obmiar robót - opracowanie obejmujące zakres jak w przedmiarze lecz sporządzone po wykonaniu robót na podstawie księgi obmiaru.
METODY KOSZTORYSOWANIA:
kalkulacja szczegółowa - polega na obl. ceny kosztorysowej jako sumy iloczynów jednostek przedmiarowych ,jednostek nakładów rzeczowych i ich cen oraz doliczonych kosztów materiałów pomocniczych nie objętych nakładami materiałów podstawowych kosztorysów pośrednich i zysku z uwzględnieniem podatku od towarów i usług.
Ck=suma(L*n*c)+Kp+Z+P
- kalkulacja uproszczona (wskaźnikowa) - wykonana na podstawie cen ustalonych w zależności od rodzaju obiektu oraz poziomu i stopnia ich wykończenia , stosowana najczęściej wówczas gdy zaawansowanie prac projektowych nie pozwala na wykonanie kalkulacji szczegółowej, wykonana na podstawie założeń tech-ekonomicznych lub początkowych założeń programowych.
Kosztorysy bezpośrednie - związane bezpośrednio z procesem technologicznym wykonywanych robót budowlanych:
- koszty robocizny (średnio 12-18 %)zawierają: stawki płacy zasadniczej, premii regulaminowej, dodatków stażowych i ustawowych, płac uzupełniających, obciążenia z tytułu podatku do płac, składek ZUS oraz odpisów na zakładowe fundusze , socjalny i mieszkaniowy.
- koszt materiałów: koszt niezbędnych po cenach zakupu, koszt materiałów pomocniczych, koszt zakupu (przewóz oraz ubezpieczeń majątkowych, badań, analiz, ekspertyz)
- koszt pracy sprzętu technologicznego (Średnio 10-12%)
Koszty pośrednie - nie ujęte w kosztorysach bezpośrednich powstają w wyniku zapewnienia niezbędnych nakładów warunków do wykonania robót budowlanych i montażowych, ich wielkość określa się na podstawie określa się na podstawie preliminarza lub iloczynu wskaźnika kosztów pośrednich i ustalonej podstawy naliczania ( stanowią ok. 20% całości kosztów )
Zysk - przyjmowany kwotowo lub jako iloczyn wskaźnika narzutu zysku i podstawy jego naliczania, składa się z dwóch elementów cenowych: ryzyka i stawki na rozwój przedsiębiorstwa.
Podatek od towarów i usług - odrębny składnik kalkulacyjny stanowiący składnik ceny kosztorysowej.
Składniki ceny kosztorysowej:
Koszty bezpośrednie+ koszty pośrednie = koszty własne
Koszty własne +zysk+ podatek= cena kosztorysowa
4.2WYCENA PRAC PROJEKTOWYCH:
Wyceny prac projektowych- dokonuje się na podstawie środowiskowe zasad wyceny prac projektowych stanowiących odpowiednik KNR.
Czynniki wpływające na wysokość wyceny projektu:
- zakres prac projektowych( prace przedprojektowe, projekty technologiczne; pełna dokumentacja projektowa dla nowych obiektów ; dokumentacja projektowa dla inwestycji)
- warunki projektowania ( tereny objęte ochrona konserwatorskie; tereny objęte wpływem szkód górniczych; prace prowadzone w oparciu o materiały tajne; przy zachowaniu ciągłości produkcji, przy sukcesywnej dostawie poszczególnych części projektu)
- stopień trudności projektowego obiektu ( rozwiązania funkcjonalne, technologiczne; rozwiązania konstrukcyjne , instalacyjne)
Podstawowe składniki wyceny kosztów:
- parametry rzeczowe i techniczne projektu, parametry trudności
- dodatki, zmniejszenia i współczynniki korygujące ilość nakładów pracy
- umowne jednostki nakładów pracy
stawka za jednostkę nakładu pracy
C=N*(A+K+Is+IE)*(1+D-Z)*W*S
************************************************************************************************
Klasyfikacja maszyn do robót ziemnych(podział ogólny)
- maszyny do urabiania (spycharki, zgarniarki, koparki)
- maszyny do robót przygotowawczych (karczownice, wycinarki, równiarki, zrywarki)
- wiertnice - maszyny wiercące dźwigowe, wiertnice do robót specjalnych
- maszyny do robót palowych (kafary, palownice)
- maszyny do zagęszczania gruntu (wałowanie, ubijanie, wibrowanie)
- maszyny do robót specjalnych ( do urabiania zmarzliny do przebic pod nasypami)
Podział pod kątem budowlanym:
- m. do odspajania i ładowania urobku (koparki jedno i wielonaczyniowe)
- m. do odspajania i przewożenia (zgarniarki samobieżne i przyczepne)
- m. do odspajania i przesuwania po terenie ( spycharki i równiarki)
- m. do ładowania urobku (ładowarki)
- m. do spulchniania gruntu (ciężkie spycharki z osprzętem zrywarkowym)
- m. do zagęszczania ( ubijaki, wibratory, zagęszczarki, walce)
-sprzęt uniwersalny wielooperacyjny (koparko - spycharka)
Podział wydajności maszyn:
-teoretyczna (na etapie projektowania Wteor)
-techniczna (w warunkach idealnych - Wt)
-eksploatacyjna (w warunkach rob. We)
Roboty pomocnicze (przygotowawcze):
- oczyszczanie terenu z drzew, krzewów, korzeni
-tyczenie robót ziemnych
-odwodnienie gruntu i obniżenie poziomu zwierciadła wody grun.
-Usunięcie resztek murów, żelbetów, kamieni
-Zdjęcie warstwy humusu i rozluzowanie gruntu
Maszyny urabiająco transportowe - spycharka
Składa się z ciągnika i osprzętu roboczego.
Czynności spycharki: wykonywanie wykopów do 3m, formowanie nasypów, profilowanie podłoża, transport ziemi, zasypywanie rowów (czołowo lub bocznie), załadunek urobku na samochody, prace pomocnicze(pchacz do zgarniarek, siła pociągowa dla maszyn przyczepnych, zagęszczanie gruntów)
Są dwa schematy pracy: warstwowy i grzebieniowy do 6m,
Spycharka może pracować na odległości do 60m.
Podział spycharek:
-od rodzaju podwozia: kołowe, gąsienicowe
-od ustawienia lemiesza: czołowe, czołowo skośne, czołowo przechylne, uniwersalne
-od mocy silnika: małe do 80kW, średnie 80-120, duże pow.120
Czynniki wpływające na wydajność pracy maszyn:
- zależne od maszyny: moc, wymiary osprzętu, rodzaj sterowania, manewrowność
- cechy gruntu: spójność, gęstość, wilgotność
- zależne od warunków trasy: długości, nachylenia, dokładności wykonania
- od operatora: kwalifikacje, organizacja pracy, dzień tygodnia
Maszyny do odspajania i przewożenia urobku:
- Zrywarka:
- wstępne rozluzowanie zmarzliny, skały, roboty remontowe różnego typu, zrywanie nawierzchni, pomocnicze.
- Zgarniarki:
-działają na odległości od kilkudziesięciu do 5km, dzielimy na lekkie, średnie, ciężkie.
Schemat pracy: eliptyczny, ósemkowy, zygzakowy, spiralny
Zgarniarki są: samobieżne i ciągnione
Napełnianie skrzyni: samoczynne, z podajnikiem
Opróżnianie: swobodne i przymusowe
Schemat pracy: warstwowy i grzebieniowy
- Koparka
- służy do rozluzowania gruntu, wykonania wykopu oraz do załadunku
Składa się z nadwozia, podwozia oraz osprzętu roboczego stałego lub wymiennego.
Są gąsienicowe i kołowe, napędzane silnikami spalinowymi oraz elektrycznie.
Sterowanie liniowe i hydrauliczne.
Koparki dzielimy na: przedsiębierna, podsiębierna
Relacja doboru wywrotki do łyżki koparki 1:7
-Ładowarki:
korzysta się w 1 do 3 kategorii gruntu, najczęściej przegubowe, łatwość poruszania się. Pojemność łyżki: mała 0,4-0,8, średnie 0,8-1,6, ciężkie 1,6-3,2, super duże powyżej 3,2.
Pozwala wyeliminować inne maszyny, pracują w warunkach normalnych, ciężkich.
Ładowarki mogą być: specjalne, tunelowe(zasięrzutne) obrotowe
Wykonywanie nasypów. Zabezpieczenia skarp, nasypów i wykopów
Przy nasypach uwzględniamy: dobór gruntu, wody deszczowe- wykonanie przepustu, uwzględniamy również wodę kapilarną, wykrapialną i z parowania, właściwe ułożenie materiału.
Nasypy wykonujemy warstwowo,
Soczewka - szczelina w nasypie, pełna lub częściowa, szybkie odprowadzenie wody.
Sposoby wykonywania nasypów: czołowy, boczny, za pomocą rusztowań (rusztowania tracone- zasypane), za pomocą estakady.
Zabezpieczenie skarp przed wodą realizuje się przez: trylinkę, płyty ażurowe, bruk, darniowanie, siatki metalowe i plastykowe, sadzi się krzewy.
Rozmywanie- jest to działaniem strumieniem wody na ośrodek gruntowy i rozdrobnienie go.
Namywanie- teren namyt, tj. teren z pulpy po odparowaniu wody.
Metody zagęszczania gruntów:
- Naturalne: namywanie
- Mechaniczne: wibracji, ubijania, (m. dynamiczne) wałowania (wykonywane walcami w sposób statyczny)
Do ubijania służą tzw. ubijaki ( płyty żelbetowe zrzucane z wysokości)
Wibrowanie: wibratory, zagęszczarki kroczące, walce wibracyjne.
Harmonogram wykonania robót:
- to graficzne metody projektowania.
Do planowania produkcji budowlanej
Do sprawdzania i korekty
Harmonogramy:
- dyrektywne ( okres 5 do 20 lat),
- ogólne
-szczegółowe
Dzieli się na trzy części: analityczną A, graficzną B, wykresy sprawdzające C,
Część A : katalog nakładów rzeczowych i określa się wielkość robót i czas ich trwania.
Część B: realizowanie robót: w sposób jednoczesny np. przygotowanie zbrojenia,
-sposób kolejnego wykonania,
-metoda pracy równomiernej: dzieli się obiekt na tzw. działki, i przyjmuje się rytm pracy (czas najdłuższego procesu budowania)
Część C: -wykres ogólnego zatrudnienia i poszczególnych specjalności roboczych,
- wykres pracy maszyn,
- wykres dostaw materiału
Transport budowlany:
Dzielimy na: bliski i daleki, wewnętrzny i zewnętrzny oraz kołowy, kolejowy, rzeczny, lotniczy, szynowy
Maszyny do robót specjalnych:
Metody ochrony przed zamarzaniem: zaoranie gruntu, przykrywanie gruntu folią matą, metoda cieplaków, środki chemiczne, urabianie maszynami o specjalnej technologii lub specjalnym wyposażeniu, urabianie udarowe, klinowe, cięcie, zrywanie gruntu, spulchnianie, mat. Wybuchowe, hydromechanizacja.
Rodzaje wierceń w budownictwie: geologiczne, związane z poszukiwaniem wody, wykopy pod pale, do przebić w nasypach, otwory na materiały wybuchowe,
Kryteria doboru maszyn:
- przyjęcie odpowiedniego kryterium: optymalizacja jedno i wielo kryterialna
- jakie schematy technologiczne mogą być zastosowane (np. wykop - koparka) oraz sposób wykonania
- dobór maszyny ze względu na parametry (np. koparka- wybieramy typ)
- uwzględniamy dostępny park maszynowy
- dobieramy maszynę tak aby była zachowana ciągłość wykonywania robót (np. koparka kopie to w tym czasie spycharka spycha)
- obliczamy wydajności (eksploatacyjną)
HARMONOGRAMY
Harmonogram budowlany- graficzne przedstawienie kolejności i czasu trwania robót, zastosowania sprzętu, zużycia materiałów, zatrudnienia, rozdysponowania środków pieniężnych, itp.
Składa się z dwóch części:
-analitycznej- obejmującej opis robót oraz dane liczbowe
-graficznej- stanowiące ilustrację ujętych w części analitycznej elementów, wykonywanej najczęściej w poziomej skali czasu,
-oraz ewentualnie wykresów sprawdzających- sporządzonych w celu określenia równomierności dostaw, użycia zasobów ludzkich, sprzętu i środków.
Wielkości technologiczne w harmonogramach budowy i robót:
-roboty prowadzące- decydują o czasie trwania budowy, wykonania w kolejności technologicznej, towarzyszą mu pozostałe roboty budowlane prowadzone równolegle lub z niewielkim opóźnieniem.
-cykl produkcyjny- czas potrzebny na wykonanie całości obiektu, składa się z cykli prowadzących,
-cykl prowadzący- czas potrzebny na wykonanie roboty prowadzącej.
Podział harmonogramów:
■ ze względu na przedmiot:
-zadań rzeczowych- dotyczy kolejności realizacji poszczególnych zadań i robót,
-środków produkcji- dotyczy maszyn i sprzętu budowlanego, materiałów, zatrudnienia, nakładów finansowych itp.
■ ze względu na etap opracowania:
-dyrektywny- opracowany w części założeń techniczno-ekonomicznych budowy, stanowi podstawę jej planowania oraz wytycznych dla ewentualnych podwykonawców,
-ogólny- dotyczy poszczególnych obiektów i obejmuje cały czas ich wykonania, stanowi część projektu technicznego, opracowany na podstawie przedmiaru robót,
-szczegółowy- stanowi podstawę do wykonania planów operatywnych dobowych, tygodniowych i miesięcznych zatrudnienia i zużycia materiałów dla poszczególnych robót budowlanych (np. ziemnych, betonowych, montażu konstrukcji)
5.1. Metody organizacji pracy
Do podstawowych metod organizacji pracy należą:
-metoda kolejnego wykonywania- polega na kolejnym wykonywaniu robót lub obiektów po zakończeniu poprzednich, nie zapewnia ciągłości w pracy maszyn i urządzeń oraz w zużyciu materiałów, może być prowadzona przez niewielkie przedsiębiorstwo dysponujące niewielką brygadą robotników o szerokiej specjalizacji,
-metoda równoległego wykonywania- polega na równoczesnym rozpoczęciu robót na wszystkich działkach lub obiektach, budowlanych przez specjalistyczne brygady robocze, charakteryzuje się nierównomiernym zużyciem materiałów i pracą maszyn, szczytowym nagromadzeniem środków produkcji i sił wytwórczych,
-metoda pracy równomiernej- polega na podziale obiektu budowlanego na działki robocze, poszczególne specjalistyczne zespoły robocze wykonując tą samą pracę przechodzą z działki na działkę, stosowana do robót długotrwałych np. budowy dróg, rurociągów oraz dużej liczby małych obiektów (np. domków jednorodzinnych),
-metoda mieszana- stanowiąca połączenie wcześniej wymienionych metod,
-metody uprzemysłowione- dążące do zbliżenia wykonawstwa budowlanego do produkcji przemysłowej (uzasadnionej ekonomicznie), liczby procesów budowlanych z placu budowy do zakładów i wytwórni budowlanych.
6. Planowanie sieciowe realizacji robót budowlanych.
Metody planowania sieciowego- stosowane w budownictwie wraz z harmonogramami, do planowania oraz kontroli realizacji dużych przedsięwzięć budowlanych w celu precyzyjnej koordynacji działań, opracowane przy wykorzystaniu teorii grafów (sieć zależności),
Klasyfikacja metod planowania sieciowego:
■ wg odwzorowania i struktury logicznej modelu:
-sieć jednopunktowa (potencjalna)- w której wierzchołki grafów reprezentują czynności, a krawędzie- następstwa czasowe między nimi
-sieć dwupunktowa- bardziej rozpowszechniona w budownictwie, w której czynności reprezentowane są za pomocą krawędzi grafu, a zdarzenia za pomocą wierzchołków,
■ wg struktury logicznej:
-sieci kanoniczne o strukturze deterministycznej, w których wszystkie czynności muszą być zrealizowane i stosowane dla przedsięwzięć o znanej technologii i powiązaniach organizacyjnych (np. inwestycje budowlane, remonty, produkcja podstawowa),
-sieci stochastyczne o strukturze probablistycznej w których każda czynność może być realizowana z określonym prawdopodobieństwem, stosowane do przedsięwzięć naukowo badawczych oraz doświadczalno rozwojowych,
■ wg sposobu określania czasu trwania poszczególnych czynności:
-metody sieciowe deterministyczne- stosowane do planowania przedsięwzięć w warunkach ściśle określonych,
-metody sieciowe probablisyczne- stosowane do przedsięwzięć na których realizacje mogą mieć wpływ warunki losowe,
■ wg zakresu analizy:
-w funkcji czasu- metody należące do najprostszych, umożliwiają określenie najkrótszego cyklu realizacji przedsięwzięcia, najwcześniejszego i najpóźniejszego terminu rozpoczęcia i zakończenia zadania, stosowane tylko wówczas gdy środki produkcji do realizacji są nieograniczone,
-w funkcji czasu z możliwością sumowania środków produkcji- umożliwiają poza analizą czasu prostą analizę środków, stosowane również w przypadku nieograniczonych środków produkcji,
-w funkcji czasu i środków produkcji- charakteryzują się rozbudowana procedurą analizy środków, można je podzielić na dwie grupy:
•metody z możliwością dyslokacji środków produkcji- mające na celu wyrównanie zużycia środków produkcji w czasie bądź dostosowanie zapotrzebowania do posiadanych zasobów,
•metody uwzględniające zmienność kosztów wykonania- niezbędnych do realizacji poszczególnych czynności w zależności od czasu ich trwania.
Podstawowe metody planowania sieciowego:
-CPM
-MPM METRA
-PERT
-MK- ps
-GERT
-CYKLON
-sieci Petriego
Deskowanie jednorazowe (deski, krawędziaki, bale)
deskowanie wielorazowe:
•rozbieralno- przestawne,
•przesuwne,
•ślizgowe,
•przestawne,
wg wielkości:
-małowymiarowe,
-średniowymiarowe,
-wielkowymiarowe,
wg sposobu montażu:
-ręcznie,
-„żurawie
Wyszukiwarka