JAJNIK BŁONA BIAŁAWA- pokrywa jajnik, torebka łącznotkank z nabł 1W sześciennym.
KORA JAJNIKA- zewnętrzn, pęcherzyki jajniko- miąższ, pomiedzy - miocyty gład
RDZEŃ JAJNIKA- wewnęt, pozwijane naczynia krwionośne i limfatyczne, tkanka zrębu
ZRĄB- t.ł.w. luźna we wnęce brak kory- krezka przechodzi bezpośrednio do rdzenia (sieć jajnika- szczatkowa)
OOGENEZA Gonocyty- ektodermalne komórki ze ściany pęcherzyka żółtkowego do grzebienia płciowego śródnercza. RETINOL- pod jego wplywem następuje mejoza oocytów I
OMI- inhibitor dojrzewania oocytów- zatrzymuje oocyty I w fazie diplotenu - diktioten
OOCYT- otoczony przez kom ziarniste, zwie się pęcherzykiem jajnikowym pierwotn
MPF- czynnik pobudzający dojrzewanie- pozwala oocytowi dokończyć mejozę, (kompleks kinazy i cykliny B) OOCYT II- nie syntetyzuje DNA, przechodzi do mejozy II -> zahamowany w metafazie. Zdolny do zapłodnienia, otoczony osłonką przejrzystą ma cialka kierunkowe I i II CSF- kompleks białkowy, hamuje MPF- czyli powoduje zatrzymanie. ZYGOTA- dwa przedjądrza po 23 ch i 3pg DNA Pęcherzyk jajnikowy pierwotny- na obwodzie kory jajnika, oocyt I w diktiotenie- duze okragle jądro, lekko skondensowana chromatyna, obwodowo, AG, mitochondria, błony pierścieniowate, 1 warstwa płaskich komórek dookoła oocytu I, mogą stac sie komórkami ziarnistymi. Pęcherzyki wzrastające wzrost oocytu I-> po diktiotenie , wzrost komórek ziarnistych. Oocyt I w tej fazie ma więcej rybosomów, AG, kropelek tłuszczu i ziaren lipochromowych, ZIARNA KOROWE- zapobieganie polispermii. Pofałdowana powierzchnia, wypustki łączą się z komórkami ziarnistymi nexusem. W błonie oocytu są integryny i CD9 -> adhezja.
OSŁONKA PRZEJRZYSTA proteoglikanowa, ZP1,2,3 -> specyfika, adhezja w czasie zapłodnienia.
KOMÓRKI ZIARNISTE- dzielą się mitotycznie, łączą się z osłonką przejrzystą nexusem, ich różnicowaniem steruje GDF-9-> przez oocyt. Pęcherzyk uwalnia estrogen i progesteron, leptynę (pobudzanie angiogenezy)
WARSTWA WEWNĘTRZNA OSŁONY PĘCHERZYKOWEJ tkanka łączna otaczająca pęcherzyk- komórki są w pobliżu blony podstawnej komórek ziarnistych. Po owulacji -> komórki paraluteinowe ZEWNĘTRZNA- wł. kolagenowe, miocyty gładkie mało komórek Pęcherzyk dojrzały (Graffa) średnica ponad 1 cm, w środku- jama pęcherzykowa z płynem, 3 warstwowa ściana pęcherzyka: 1)warstwa ziarnista z bł.podstawną 2)warstwa wewnętrzna osłonki- TESTOSTERON-> kom.ziarniste->17-b-estradiol 3)warstwa zewnętrzna osłonki.
WZGÓREK JAJONOŚNY- grubsza warstwa ziarnista w m-scu oocytu, wystaje do światła jamy. WIENIEC PROMIENISTY- warstwa kom.ziarnistych DOPEŁNIENIE MEJOZY I Funkcje pęcherzyka wzrastającego i graffa dojrzewanie oocytów II, uwalnianie estrogenów, inhibiny F, hormonów blokujących, stymulujące receptory dla LH ESTROGENY pobudzaja rozwoj jajnikow u plodu, odpowiadaja za 2-rz cechy plciowe, reguluja cykl miesiaczkowy, uwalniane przez kom.ziarniste, w ciąży- przez syncytiotrofoblast, a-fetoproteina wiaze estrogeny, OWULACJA wydalenie z pecherzyka Graffe oocytu II, poprzedzana wzrostem stezenia LH, PG- niedokrwienie-> plamka jasna, CIAŁKO ŻÓŁTE powstaje w miejscu peknietego pecherzyka, komórki ziarniste -> luteinowe (wieloboczne, AG, SER, lipochrom, ziarna tluszczu), CŻ: w srodku: wyspa t.l.w luznej, (pozostalosc skrzepu krwi zarosnietego tkanka laczna) otoczona: kom.luteinowe, na zewnatrz lacznotkankowa torebka. CŻ: KOM. LUTEINOWE synteza progesteronu (przygotowanie blony sluzowej macicy, przygotowanie gruczolow mlekowych do wydzielania mleka) synteza oksytocyny i neurofizyny (transportuje oksytocyne) KOM.PARALUTEINOWE- relaksyna utworzenie doczesnej, -> ekspresja VEGF ATREZJA PĘCHEZRYKÓW- zanik 99% rezerwowych pęcherzyków pierwotnych i wzrastających, które nie przystępuja do dojrzewania- malo estrogenow w ich plynie Zmniejszanie oocytu, resorpcja. Na ich miejscu- tkanka łączna. Czasem- wrastanie ich do warstwy ziarnistej, wrastanie do jamy pęcherzyka- przerost warstwy wewnetrznej oslonki.
KOM ŚRÓDMIĄŻSZOWE- powstają z zachowanej warstwy wewnetrznej oslonki przy atrezji pecherzykow. Jest to zgrupowanie kom.endokrynowych w zrebie jajnika. Kom.syntetyzujace steroidy -> estrogeny. Powoduja wyksztalcanie 2-rz cech plciowych. Do nich naleza komorki wnekowe tk.l. wneki jajnika -> androgeny. Maja kryształy Reinkego.
CYKL JAJNIKOWY faza folikularna wzrasta 10-20 pęcherzykow pod wplywem FSH. Kom ziarniste uwalniaja 17-b-estradiol. Duze stezenie estrogenow w pecherzykach- moga wzrastac bez FSH, i we krwi- hamowanie wydzielania FSH. Duze stezenie estrogenow we krwi -> faza wzrostowa w blonie sluzowej macicy, jajowodu, pochwy. Zwiększenie wydzielania LH- owulacja. Od 14 dnia- rozwoj cialka zoltego -> progesteron-> faza sekrecji w blonie sluzowej macicy.
JAJOWÓD sciana: błona śluzowa pofałdowana, nabłonek 1W walcowaty: komórki urzęsione (zalezne od estrogenow, zanikaja w ciazy, ruch rzesek-> przesuwanie oocytu, wytwarzaja prad cieczy-> ruch plemnikow) , wydzielnicze, pecherzyki wydzielnicze w cz.wierzcholkowej, walcowate, odzywiaja zarodek klinowate tez wydzielnicze limfocyty śródnabłonkowe Tc, NK . Błona śluzowa wlasciwa. Bł mięśniowa najgrubsza, 2 warstwy- okrezna i podluzna bł surowicza nabl surowiczy.
MACICA Błona śluzowa nabłonek 1W walcowaty z pojedynczymi komorkami urzesionymi. Gruba blaszka wlasciwa- zawiera gruczoly. Ma 2 warstwy: czynnosciowa (zmiany w cyklu, brak naczyn limfatycznych-> rozwiniecie tolerancji immunologicznej we wczesnej ciazy) podstawna (niezmienna, w zrebie-> kom.macierzyste, naczynia krwionosne, zakonczenia gruczolow)
CYKL MENSTRUACYJNY: faza menstruacyjna- zluszczanie warstwy czynnosciowej, zostaja fragmenty tetnic spiralnych i gruczolow faza wzrostu- epitelializacja, odbudowa blony sluzowej, dziela sie fibroblasty. Duzo tkanki lacznej, nieliczne gruczoly cewkowe, naczynia krwionosne o prostym przebiegu. Faza wydzielnicza zwieksza sie grubosc blony sluzowej, 2 warstwy: WARSTWA ZBITA: duzo komorek: fibroblasty, makrofagi, leukocyty WARSTWA GABCZASTA duzo gruzcolow i naczyn, spiralne. Błona miesniowa wewnetrzna: podluzna, srodkowa- spiralna, okrezna, zewnetrzna- podluzna, okrezna. Miedzy miocytami tk.l.wlasciwa (kolagenowe, sprezyste, siateczkowe) Błona surowicza tworzy wiezadlo szerokie, SZYJKA MACICY cz.pochwowa- WW plaski nierogowaciej
POCHWA Błona śluzowa- fałdy okrzne. Nabłonek WW plaski 3 warstwy: podstawna- wsrod komorek walcowatych- kom.macierzyste pośrednia kom.zasadochlonne o pecherzykowatych jadrach, w czasie ciazy tez komorki lodkowate-> wrzecionowate o jadrach mimosrodkowo powierzchniowa duze, wielokatne, kwasochlonne- od filamentow cytokeratyny (pyknotyczne jadra), lub zasadochlonne. ZMIANY PODCZAS CYKLU- estrogeny-> warstwa powierzchniowa dobrze wyksztalcona- kom.skeratynizowane. Wydzielany glikogen, ktory jest rozkladany do kw.mlekowego. Faza wydzielnicza- zluszczanie powierzchownej czesci. Komorki zasadochlonne. BŁONA ŚLUZOWA WŁAŚCIWA duzo limfocytow i granulocytow, w faldach liczne zyli -> tkanka wzwodowa. Błona miesniowa wewnętrzna- podluzna, zewnetrzna- okrezna. Okolica ujscia -> miesnie szkieletowe. Przydanka tk.l.wl. wloknista NADJAJNIK, PRZYJAJNIK- szczatkowe pozostalosci pranercza.
NARZĄDY PŁCIOWE ZEWNĘTRZNE
PRZEDSIONEK POCHWY- WW plaski komorki skeratynizowane,
GRUCZOŁY PRZEDSIONKOWE MNIEJSZE- cewkowe gruczoly sluzowe, okolice lechtaczki. GRUCZOLY PRZEDSIONKOWE WIEKSZE- cewkowo- pecherzykowe.
WARGA MNIEJSZA WW plaski, zbudowana z tkanki lacznej, duzo gruczolow lojowych
WARGA WIEKSZA skora, cienka warstwa miesni gladkich, gruczoly potowe, lojowe.
LECHTACZKA- WW plaski
GRUCZOŁ SUTKOWY NIECZYNNY: glownie tk.l.wlasciwa i tluszczowa zolta, 15-25 przewodow mlekonosnych-(WW plaski w poblizu ujscia, pozniej 1W szescienny)> pecherzyki wydzielnicze otoczone przez kom.mioepitelialne. Dochodza do brodawki- zatoki mlekonośne. BRODAWKA SUTKA- pokryta naskorkiem, OTOCZKA BRODAWKI SUTKOWEJ- gruczoly lojowe, zmodyfikowane gruczoly mlekowe Montgomeryego. CZYNNY wzrost nablonka gruczolowego, nablonek pecherzykow 1W walcowaty , rozbudowują RER, AG, lizosomy. Wiecej kom plazmatycznych- IgA. MLEKO- 4% tluszcz (apokrynowo), 1,5% bialko( merokrynowo)- kazeina, IgA, 7% laktoza, jony, witaminy,woda (przesacz z naczyn) Wydzielane przez kom.nablonkowe pecherzykow wydzielniczych. REGULACJA HORMONALNA: Prolaktyna- przysadka.