Zakład (…………………………………………)

PROCEDURA

Numer BHP . ../200…

Strona: 1

Stron: 9

Obszar

CAŁY ZAKŁAD

Procedura

OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO ZWIĄZANEGO Z WYKONWYANĄ PRACĄ

spis treści PRZEDMIOT PROCEDURY.................................................................................2 ZAKRES STOSOWANIA PROCEDURY..............................................................2 OGÓLNE ZASADY PRZYGOTOWYWANIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO .................................................................................................2 ZESPÓŁ DS. OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO..............................................3 ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO ................................................................3 WARTOŚCIOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO..............................................6 OPRACOWANIE PLANU DZIAŁAŃ KORYGUJĄCYCH i/lub ZAPOBIEGAWCZYCH.........................................................................................7 DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO...............................8 INFORMOWANIE O RYZYKU ZAWODOWYM.................................................8 MONITOROWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO................................................8 AKTY PRAWNE I DOKUMENTY ZWIĄZANE...................................................10

Opracował

Nazwisko

Data

Podpis

Nr edycji: 1

Zatwierdził

Nr egz. 1

Wszelkie prawa wydawcy zastrzeżone

1. CEL

Celem procedury jest zapewnienie właściwej identyfikacji zagrożeń oraz przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.

2. PRZEDMIOT PROCEDURY

Przedmiotem procedury są zasady przeprowadzania identyfikacji zagrożeń oraz oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.

3. ZAKRES STOSOWANIA PROCEDURY

Procedura niniejsza obowiązuje w (………………………………………………)

4. OGÓLNE ZASADY PRZYGOTOWYWANIA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Ocena ryzyka obejmuje wszystkie stanowiska pracy, zarówno stacjonarne, jak i niestacjonarne.

2. W celu usprawnienia przebiegu oceny i skrócenia czasu jej przeprowadzania dopuszcza się, jeśli to możliwe, wyróżnienie grup stanowisk, na których wykonywane są w tych samych warunkach te same zadania i na których występują te same zagrożenia. Ocena ryzyka może przeprowadzona być wówczas dla jednego stanowiska z każdej grupy.

3. Ocenę ryzyka zawodowego należy przeprowadzać okresowo i zawsze wówczas, gdy wykorzystywane do jego oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności w następujących sytuacjach:

• przy tworzeniu nowych stanowisk pracy lub nowych procesów technologicznych,

• przy wprowadzaniu istotnych zmian na stanowiskach pracy (np. technologicznych lub organizacyjnych),

• przy zakupach nowych maszyn i urządzeń lub ich modernizacji

• Po zmianie obowiązujących wymagań prawnych, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy,

• po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych,

• gdy na terenie zakładu pracy pracownicy obcych firm wykonują roboty zagrażające lub mogące powodować zagrożenie dla pracowników.

1. Inicjatorem przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego są osoby kierownictwa, które inicjują wymienione w pkt.4.3 procesy.

2. .Do obowiązku osób inicjujących ocenę ryzyka zawodowego należy przygotowanie niezbędnych danych do oceny tj.:

• określenie charakterystyki każdego stanowiska pracy.

• wstępna identyfikacja zagrożeń występujących na poszczególnych stanowiskach .

5. ZESPÓŁ DS. OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

1. .Ocenę ryzyka zawodowego przeprowadza zespół, w skład którego wchodzą:

• mistrz/kierownik

• specjalista ds bhp

1. W specyficznych sytuacjach zespół może być poszerzany o osoby będące specjalistami w jakiejś dziedzinie, z zakresu której informacje są niezbędne do opracowania oceny ryzyka zawodowego. Decyzję o włączeniu nowych członków podejmuje zespół.

2. Przeprowadzanie oceny ryzyka zawodowego wymaga od zespołu :

• zidentyfikowania wszystkich zagrożeń występujących na danym stanowisku, ich źródeł, oraz działań profilaktycznych i organizacyjnych,

• włączenia do procesu identyfikacji zagrożeń pracowników obsługi stanowiska pracy,

• sporządzania odpowiedniej dla każdego etapu dokumentacji,

• oszacowania ryzyka zawodowego metodą Risk Score,

• przeprowadzenia wartościowania ryzyka zawodowego poszczególnych zagrożeń,

• zaproponowanie działań korygujących, zapobiegawczych.

6. ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Na etap ten składa się:

• określenie charakterystyki obiektu,

• identyfikacja zagrożeń,

• szacowanie ryzyka.

1. W charakterystyce stanowiska pracy należy uwzględnić:

• fazę używania obiektu - opis procesów prowadzonych na tym stanowisku

• obszar, po którym porusza się operator obsługujący stanowisko

• wykonywane czynności i czas ich wykonywania

• wymagane kwalifikacje obsługi (wykształcenie, doświadczenie, umiejętności i predyspozycje)

• niedogodności

• inne osoby, które mogą być narażone na ryzyko

• możliwe skutki występujących zagrożeń

• wypadki i choroby zawodowe i wszystkie inne szkodliwe i uciążliwe efekty dla zdrowia pracowników

• stosowane niebezpieczne środki pracy, materiały i wykonywane operacje technologiczne

• inne informacje, istotne dla oceny ryzyka zawodowego

1. Identyfikację występujących zagrożeń należy dokonać w oparciu o:

• wiedzę zawodową zespołu

• wymagania przepisów i norm dotyczących danego stanowiska pracy, rodzaju wykonywanej pracy, używanych narzędzi czy maszyn

• dokumentację techniczno-ruchową; instrukcje, w tym stanowiskowe, bhp

• wyniki pomiarów czynników środowiska pracy

• dane dotyczące wypadków przy pracy, zdarzeń potencjalnie wypadkowych, chorób zawodowych na tym stanowisku pracy

• karty charakterystyk substancji chemicznych

1. Po zidentyfikowaniu zagrożeń należy z wynikiem zapoznać pracownika zatrudnionym na ocenianym stanowisku (o dużym stażu pracy na tym stanowisku), w celu możliwości wniesienia przez niego uwag.

2. Szacowanie ryzyka.

Parametrami ryzyka zawodowego są:

• stopień możliwej straty (skutków, konsekwencji) wynikającej ze zdarzenia -potencjalna ciężkość urazu człowieka lub rozmiar straty materialnej,

• prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia niebezpiecznego o określonej stracie.

1. Szacowanie ryzyka zawodowego musi uwzględniać możliwie wszystkie zagrożenia oraz wszystkie narażone osoby, także te które tylko okresowo przebywają w obrębie oddziaływania zagrożenia.

2. Oceniając prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego o określonej stracie należy brać pod uwagę:

• prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia wywołującego zagrożenie - oceniamy możliwość wystąpienia określonego zdarzenia, przy czym należy posiłkować się danymi statystycznymi wypadków przy pracy i chorób zawodowych jakie miały miejsce w przeszłości oraz danymi o ich skutkach,

• częstotliwość i czas narażenia na działanie zagrożenia - szacowanie częstotliwości i czasu narażenia na zagrożenie musi obejmować organizację pracy, sposób eksploatacji maszyn i urządzeń oraz wszystkie możliwe metody pracy,

• możliwość uniknięcia lub ograniczenia strat - analizując należy brać pod uwagę sposób obsługi urządzenia/narzędzia/procesu prędkość, z jaką narasta zagrożenie, sposób w jaki pracownik nabył świadomość ryzyka, możliwości wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, wiedzę i doświadczenie pracownika,

1. Szacowanie ryzyka należy wykonywać metodą Risk Score.

METODA RISK SCORE jest jakościową, wskaźnikową metodą oceny ryzyka, w której określane w definicji ryzyka prawdopodobieństwo skutków zdarzenia jest uszczegółowione i przedstawione przez dwa parametry ryzyka tj. ekspozycję na zagrożenie i prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia

R= S*E*P

S - potencjalne skutki, średnia arytmetyczna oceny strat ludzkich i materialnych

Wartość	Strata	Opis
				Straty ludzkie	Straty materialne
100	poważna katastrofa	wiele ofiar śmiertelnych	ponad 30 mln PLN
40	katastrofa	kilka ofiar śmiertelnych	10-30 mln PLN
15	bardzo duża	ofiara śmiertelna	500 tys.- 5 mln PLN
7	duża	ciężkie uszkodzenie ciała	30 - 500 tys. PLN
3	średnia	absencja	5 - 25 tys. PLN
1	mała	udzielenie pierwszej pomocy	poniżej 5 tys. PLN

E - czas ekspozycji oddziaływania szkodliwych czynników na pracownika

Wartość	Oddziaływanie
10	stałe
6	codzienne powyżej 50% dnia pracy
5	częste, ale nie przekraczające 50% dnia pracy
4,5	kilka razy w tygodniu
3	sporadyczne (raz na tydzień)
2	okazjonalne (raz na miesiąc)
1	minimalne (kilka razy rocznie)
0,5	znikome (raz do roku)

P - prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia dla pracownika

Wartość	Zagrożenie	Szansa
10	bardzo prawdopodobne	50% (1 na 2)
6	całkiem możliwe	10% (1 na 10)
3	mało prawdopodobne ale możliwe	1% (1 na 100)
1	tylko sporadycznie możliwe	0,1% (1 na 1000)
0,5	możliwe do zaistnienia	0,01% (1 na 10 000)
0,2	praktycznie możliwe	0,001% (1 na 100 000)
0,1	tylko teoretycznie możliwe	0,0001% (1 na 1 000 000)

2. Po określeniu potencjalnych skutków zagrożenia (S), ekspozycji (E) i prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia (P) należy przemnożyć wartości im odpowiadające otrzymując w ten sposób wielkość ryzyka (R) dla danego zagrożenia .

7. WARTOŚCIOWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Wartościowanie ryzyka polega na określeniu wartości ryzyka-kategorii ryzyka według przyjętych poniżej kryteriów:

R - Ryzyko zawodowe, wartość liczbowa

Wartość R	Kategorie ryzyka		Działanie zapobiegawcze
R=<25	pomijalne	akceptowalne	wskazana kontrola
25<R<80	małe			potrzebna kontrola
80<R<200	srednie		potrzebna poprawa, jeśli potwierdzi to analiza ekonomiczno finansowa
200<R<400	wysokie		potrzebna natychmiastowa poprawa
R>400	bardzo duże		wskazane wstrzymanie pracy

2. Wartościowanie ryzyka zawodowego przeprowadzamy w pierwszej kolejności dla poszczególnych zagrożeń, a następnie dla całego stanowiska pracy przyjmując najwyższą wartość ryzyka stwierdzoną dla pojedynczych zagrożeń.

3. Na etapie tym następuje podjęcie decyzji odnośnie akceptacji poziomu ryzyka lub podjęcia kroków koniecznych do zmniejszenia ryzyka lub zapewnienia, że ryzyko pozostanie na akceptowanym poziomie. Jeżeli nakłady na obniżenie ryzyka zawodowego są wyższe od spodziewanych korzyści, ryzyko to należy przyjąć jako akceptowalne (z zastrzeżeniem działań korygujących koniecznych do wprowadzenia w celu spełnienia wymagań prawnych).

8. OPRACOWANIE PLANU DZIAŁAŃ KORYGUJĄCYCH i/lub ZAPOBIEGAWCZYCH

Po przeprowadzeniu oceny ryzyka zawodowego Zespół określa niezbędne działania, które należy podjąć celem zmniejszenia ryzyka do poziomu akceptowalnego. Należy przy tym stosować zasadę, że eliminacja zagrożeń lub ograniczenie skutków ich działania w celu ograniczenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy powinna być uzasadniona z punktu widzenia rachunku ekonomicznego. Działania należy zaplanować w sposób systematyczny i optymalny.

Podstawową zasadą, jaką należy kierować się podejmując w/w działania, jest eliminowanie zagrożeń, najlepiej u ich źródła, oraz stosowanie takich środków, które będą chronić jak najwięcej pracowników. W myśl tej zasady środki ochronne prowadzące do ograniczania zagrożeń powinny być stosowane w kolejności:

• środki techniczne eliminujące lub ograniczające zagrożenia u źródła

• środki ochrony zbiorowej

• środki organizacyjne i proceduralne

• środki ochrony indywidualnej

Plan działań korygujących i zapobiegawczych wraz z kartą oceny ryzyka zespół przekazuje (…), który podejmuje decyzję o konieczności wprowadzenia proponowanych działań, terminach ich wprowadzenia i odpowiedzialnych za ich realizację.

Realizacja planu powinna przebiegać ściśle wg wyznaczonych zadań i harmonogramu ich realizacji

Po zakończeniu realizacji planu działań korygujących i zapobiegawczych, w celu sprawdzenia ich skuteczności należy wykonać ponowną ocenę ryzyka zawodowego.

9. DOKUMENTOWANIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Proces oceny ryzyka zawodowego należy udokumentować.

2. Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego powinna zawierać następujące grupy informacji

• charakterystykę stanowiska,

• Informacje dotyczące identyfikacji zagrożeń,

• szacowanie parametrów ryzyka i jego wartościowanie,

• środki ochrony konieczne do zlikwidowania zagrożeń lub zmniejszenia ryzyka,

• wynik końcowy oceny ryzyka oraz zalecenia dotyczące monitorowania ryzyka i jego okresowej oceny,

1. Dokumentację oceny ryzyka podpisują członkowie Zespołu a zatwierdza ją Dyrektor (.........................................................)

2. Dokumentacja dotycząca oceny ryzyka zawodowego podlega archiwowaniu przez okres 40 lat

• INFORMOWANIE O RYZYKU ZAWODOWYM

1. Po wykonaniu oceny ryzyka zawodowego należy zapoznać pracownika z

poziomem ryzyka zawodowego występującego na jego stanowisku oraz o jego skutkach.

2. Informację o ryzyku zawodowym należy przedstawić pracownikowi w

postaci dokumentu „Ocena ryzyka zawodowego metodą Risk Score”, stanowiącego załącznik nr 1 do dokumentacji oceny ryzyka, a który powinien zawierać:

• informację o zagrożeniach

• kategorię ryzyka na tym stanowisku

• zasady ochrony przed zagrożeniami

1. Zapoznanie się pracownika z w/w Kartą powinno być potwierdzone przez

niego na piśmie

11. MONITOROWANIE RYZYKA ZAWODOWEGO

1. Zarządzanie ryzykiem zawodowym wymaga stałego monitorowania

(ponownej oceny ryzyka) jego poziomu na poszczególnych stanowiskach.

2. Częstotliwość monitorowania uzależniona jest od kategorii ryzyka

wynikającego z ostatniej oceny.

11.3 Ponowną ocenę ryzyka należy przeprowadzić po upływie:

• 12 m-cy dla kategorii ryzyka „wysokie”,

• 18 m-cy dla kategorii ryzyka „średnie”,

• 3 lata dla kategorii ryzyka „małe”,

• 4 lata dla kategorii ryzyka „pomijalne”,

 12. DEFINICJE

ryzyko - kombinacja częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zagrożenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem

ryzyko zawodowe - prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy .

zagrożenie - stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę zawodową lub straty materialne

13. AKTY PRAWNE I DOKUMENTY ZWIĄZANE

Akty prawne

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks Pracy (tekst jednolity Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późniejszymi zmianami).

2. Dyrektywa Nr 90/394/EWG - dotyczy zapobiegania i kontroli ryzyka zawodowego spowodowanego przez substancje i czyn­niki rakotwórcze.

3. Dyrektywa Nr 80/1107/EWG - dotyczy ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych.

4. Dyrektywa Nr 89/391/EWG - o wprowadzeniu środków w celu zwiększenia bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników podczas pracy.

Dokumenty związane

1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (tekst jednolity z 2004 r. Dz. U. Nr 204 poz. 2087 z późniejszymi zmianami).

2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późniejszymi zmianami).

3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. z 2005 r. Nr 259, poz. 2173).

4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 listopada 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r. Nr 191 poz. 1596 z późniejszymi zmianami).

---