Zarzadzanie wiedza, Studia UEK, zarządzanie wiedzą Mikuła

WYKŁAD 1

4 ery rozwoju działalności człowieka:

Preargerarna - dominacja myślistwa i zbieractwa
od 7 tys. Lat p.n.e. do końca XVIII w argerarna - tworzone są osady rolnicze, ciekawe wynalazki
od XIX w era industrialna (przemysłowa) - rozwija się produkcja fabryczna, przebudowa społeczeństwa, nowe wynalazki, energia elektryczna / do połowy lat 60. XX w.
Postindustrialna (druga połowa lat 90. - tak uważa większość naukowców) procesy z wykorzystaniem wiedzy, wiedza jest podstawowym zasobem)

Syntetyczne ujęcie ewolucji podstawowych orientacji w zarządzaniu przedsiębiorstwami

Orientacja	Typ otoczenia	Dominująca koncepcja zarządzania	Okres dominacji (lata w przybliżeniu)	Główny problem	Główne maksyma
Przedsiębiorcza	Spokojne- przypadkowe	Zarządzanie przez doświadczenie i intuicję	1820-1880	Jak wzrosnąć w siłę?	Wygrywa silniejszy i bezwzględniejszy
Produkcyjna	Spokojne- zestrukturalizowane	Zarządzanie funkcjonalne	1880-1930	Jak zapewnić tani produkt?	Wygrywa wydajniejszy
Rynkowa	Przekształcająco - oddziałujące	Zarządzanie marketingowe	1930-1970	Jak rozszerzyć rynek?	Wygrywa bardziej konkurencyjny
Globalna	„burzliwe pola”	Zarządzanie strategiczne	1970 do połowy lat 90.	Jak uczynić wiedzę ludzką najbardziej produktywną?	Wygrywa mądrzejszy i szybszy
Na wiedzy	Sieciowe turbulentne	Zarządzanie wiedzą i zasobami opartymi na wiedzy (zarządzanie kapitałem intelektualnym)	Od połowy lat 90. do dzisiaj	Jak sprawnie zarządzać zasobami wiedzy?	Wygrywa potrafiący sprawnie wygenerować wyróżniającą wiedzę i ją wykorzystać

GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY (GOW)

Według Komitetu Rozwoju Ekonomicznego Australii to gospodarka: „ w której produkcja, dystrybucja i wykorzystanie wiedzy jest główna siłą napędową wzrostu, kreowania bogactwa i zatrudnienia wzdłuż wszystkich przemysłów”

Według Banku Światowego to gospodarka w której wiedza jest nabywana, tworzona, rozpowszechniana i wykorzystywana efektywnie celem wsparcia rozwoju gospodarczego

L. Zienkowski określa ją jako gospodarkę, w której wiedza jako taka (nakłady i stan wiedzy) staje się ważniejszym czynnikiem determinującym tempo rozwoju i poziom rozwoju gospodarczego od nakładów i stanu (wolumenu) środków trwałych”

NOWA EKONOMIA

Termin ten zawiera w sobie zarówno wiedzę jak i teorię, dotyczącą problematyki makro- i mikroekonomicznej. Zasadniczą różnicą między nową ekonomią a ekonomią klasyczną (operująca kategorią trzech czynników wytwórczych - praca, kapitał, ziemia) jest przyjęcie, że WIEDZA jest podstawowym czynnikiem wytwórczym w sensie jej decydowania o sposobie racjonalnego wykorzystania podstawowych czynników wytwórczych.

G. Kardellant podaje cztery znaczenia terminu „nowa ekonomia”:

Pierwsze w odniesieniu do giełdowej „bańki spekulacyjnej” tworzącej spółkom technologicznym i internetowym
W znaczeniu makroekonomicznym opisuje erę, w której gospodarka oparta jest na wiedzy
Znaczenie mezoekonomiczne oznacza sektor gospodarki związany z nowymi technologiami przetwarzania informacji i komunikacji
Znaczenie metaekonomiczne opisuje nową rzeczywistość wykreowaną przez coraz bardziej powszechne zastosowanie Internetu

WYKŁAD 2

Wśród walorów gospodarki opartej na wiedzy wyróżnić można między innymi:

Coraz bardziej rozwiniętą globalizację
Wysoką turbulencję otoczenia - chaos tworzony przez impulsy niskosygnałowe
Sieciowość - rozwój różnorakich powiązań między organizacjami, którą tworzą konkurujące między sobą sieci organizacyjne. Rozwój sieci potęguje szerokie - wykorzystanie aliansów strategicznych i outsourcingu
Dynamiczny rozwój sektora usług i e-biznesu
Wzrost zastosowań techniki komputerowej w realizacji działalności gospodarczej
Nadmiar możliwości - czynniki rzadkości zasobów i odległości przestają być barierą ograniczającą rozwój działalności gospodarczej
Faworyzowanie bytów niematerialnych - skupienie uwagi na rozwoju i zarządzaniu wiedzą i kapitałem intelektualnym. Pomiar wartości organizacji z uwzględnieniem zasobów niematerialnych będących w jej posiadaniu
Szybki rozwój sektora wiedzy poprzez tzw. organizacji opartych na wiedzy, do cech których zalicza się: wytwarzanie produktów bogatych w wiedzę („upakowana” w nie wiedza stanowi ponad 58% ich wartości), zatrudnianie pracowników wiedzy, stosunek ich wartości rynkowej do księgowej jest większy od 2,
Źródłem przewagi konkurencyjnej staje się wiedza
Coraz szersze wykorzystanie marketingu relacyjnego, który wypiera tradycyjne narzędzia marketingu

Normalność kontra nowa normalność w gospodarce

Element	Norma dotychczasowa	Nowa normalność
Cykle gospodarcze Wzrosty i zwyżki	Przewidywalne Określone (średnio co 7 lat)	Brak Nieregularne, nieprzewidywalne
Spadki i recesje	Określone (średnio co 10 lat)	Nieregularne, nieprzewidywalne
Potencjalny wpływ na wyniki przedsiębiorstwa	niski	Wysoki
Określona charakterystyka sposobu inwestowania	Ekspensywne, wielokierunkowe	Ostrożne, ukierunkowane
Tolerancja ryzyka rynkowego	akceptowane	Unikane
Postawa konsumencka	Pewność siebie	Niepewność
Preferencje konsumenckie	Stabilne, ewoluujące	Pełne lęku i walki o bezpieczeństwo

Sposoby zachowania się społeczeństwa tuż przed zaistnieniem GOW

Praca ------------------> Indywidualna lojalność pracownika wobec pracodawcy

Uczenie się ---------->tradycyjne „klasowe” sposoby uczenia się w klasycznych instytucjach, instruktaż

Zycie społeczne -------------------->Przyjaźnie lokalne i rodzinne

- media pojedyncze

- koncentracja na pojedynczych sprawach

Inwestowanie ----------------------> równoważenie ryzyka

-doradztwo

-orientacja transakcyjna

Konsumpcja------------------------> lojalność w stosunku do marki

-lojalność lokalna

Sposoby zachowywania się społeczeństwa w GOW

PRACA - przedsiębiorcza, lojalność pracownika w stosunku do siebie

UCZENIE SIĘ - w każdym miejscu i czasie, przez całe życie, wspomagane komputerowo

ŻYCIE SPOŁECZNE - zainteresowanie globalne, E-przyjaciel, zainteresowanie wieloma sprawami

INWESTOWANIE - wrażliwość cenowa, samo decydowanie, orientacja zwrot

KONSUMPCJA - komfort, koniec istnienia bariery odległości

XXI wiek

Gospodarka oparta na wiedzy

Miejsce na schemat

„Motorem” napędzającym rozwój współczesnej gospodarki są tzw. organizacje oparte na wiedzy (organizacje wiedzy)

Organizacje wiedzy - to organizacje, których działalność bazuje na wiedzy szybko rozbudowanych relacjach. Ich wiedza w połączeniu z wiedzą partnerów jest zasadniczym źródłem tworzenia wartości, przy czym wartość ta ukierunkowana jest nie tylko na właściciela czy klienta, ale na wszystkie podmioty wchodzące w interakcję, a więc pracowników, społeczeństwo, organizacje partnerskie i inne, także konkurencyjne, poprzez fakt możliwości współistnienia i rozwoju.

Tworzą i sprzedają one produkty w których wartość wiedzy przewyższa wartość materii lub/i usługi oparte na wiedzy a klient jest zmuszony z nich korzystać, gdyż wiedza w nich zawarta charakteryzuje się albo rzadkością występowania i jest chroniona, albo jest na tyle specjalistyczna, że pozyskanie jest utrudnione (zbyt kosztowne lub czasochłonne)

WYKŁAD 3

Zasoby organizacji XXI wieku

schemacik

	Organizacja tradycyjna	Organizacje GOW
Cel	wypracowanie zysków	tworzenie wartości globalnej (wartości dla klienta, właściciela, państwa i innych interesantów)
Skupienie uwagi	na masowej produkcji dóbr konsumpcyjnych	na projektowaniu i zastosowaniu technologii, informacji i wiedzy
Strategia	bierna lub relatywna, a więc brak reakcji organizacji na zmiany zachodzące w otoczeniu lub reagowanie z opóźnieniem	pro aktywna, czyli wprowadzanie zmian zachodzących w otoczeniu i wcześniejsze przygotowanie organizacji i mechanizmów działania do nich, tak aby wykorzystać je jako szanse
Dominujący zasób	kapitał rzeczowy i finansowy	wiedza i kapitał intelektualny
Wartość rynkowa	wyznaczona głównie przez posiadane zasoby materialne	wyznaczana głównie przez posiadane zasoby niematerialne
Dominujący kierunek inwestycji	inwestowanie w zasoby materialne	inwestowanie w rozwój i wykorzystanie wiedzy i kapitału intelektualnego
Kultura	sprzyjająca unikaniu niepewności łączy się z dążeniem do redukowania niepewności i działaniem w warunkach małego ryzyka, wartości organizacyjne to: wzrost wydajności, standaryzacja, kontrola	wysoka tolerancja niepewności przez środowisko społeczne wiąże się z gotowością do działania w warunkach deficytu informacji, wartości organizacyjne to jakość, obsługa klienta, różnorodność, innowacyjność, relacje
Podejście do niepewności	traktowanie zdarzeń nietypowych jako zagrożenie	traktowanie zdarzeń nietypowych jako źródło inspiracji i szans
Sposoby działania	strukturalizowane i stabilne, trzymanie się stereotypów i odrzucanie informacji z nimi sprzecznych, koncentrowanie uwagi na sprawności procesów zachodzących wewnątrz organizacji	każdorazowo dostosowane do sytuacji, ciągłe rekonstruowanie świata wewnętrznego i zewnętrznego organizacji, odrzucenie stereotypów
Podstawowa wiedza	wysoce wyspecjalizowana	interdyscyplinarna
Podejście do zmian	podkreślanie stabilizacyjnej roli organizacji, traktowanie zmian jako zagrożenie, zmiany wymuszone wprowadzane są periodycznie z określonym tempem i w sposób łatwy do przyswojenia	orientacja na zmiany, zmiany nagłe, o dużym tempie i niejednokrotnie radykalne, ciągły proces doskonalenia, zasadą polityki zmian jest zorganizowane odrzucenie przeszłości
Źródło wiedzy menadżerów	umiejscowienie w hierarchii organizacyjnej	posiadana wiedza
Relacje władzy	stabilne, zhierarchizowane, oparte na emocjonalnych aspektach kierowniczego autorytetu	hierarchia, niestabilność układu władzy
Zależności pracowników	wysoka od przywódcy	duża autonomia wsparta wiedzą i profesją

Wśród zmian w filozofii i sposobach działania organizacji wymienić można:

Punktem odniesienia dla działalności gospodarczej staje się cały świat. Dążenie do obniżania kosztów prowadzi do przenoszenia jednostek gospodarczych do krajów tworzących lepszej tańsze warunki tworzenia wartości
Uelastycznienie organizacji poprzez decentralizację, spłaszczenie struktur, zmniejszenie znaczenia zależności hierarchicznych, tworzenie małych jednostek gospodarczych powiązanych sieciowo, których struktury budowane są przez powiązane wzajemnie zespoły pracownicze posiadające szerokie zakresy samodzielności
Zmianę ról i funkcji ludzi pracujących dla organizacji. Duży nacisk na zatrudnienie pracowników posiadających rozbudowane kompetencje zawodowe (pracowników wiedzy i talentów), a także zmiana form zatrudnienia i wzrost elastyczności zatrudnienia.
Nastawienie na współpracę, a przez to wchodzenie w różnorakie i zróżnicowane czasowo powiązania kooperacyjne z organizacjami zewnętrznymi. Trwałe włączanie się do współpracy w ramach organizacji sieciowej oraz elastyczne przystępowanie do przesiew zięć prowadzonych w ramach organizacji kapitału relacyjnego.
Identyfikowanie i intensywne budowanie niematerialnych zasobów opartych na wiedzy. Mierzenie wartości kapitału intelektualnego oraz zarządzanie wiedzą staje się zasadniczym narzędziem rozwoju i lepszego wykorzystania zasobów opartych na wiedzy. Dostosowanie pozostałych podsystemów zarządzania (jak np. zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzania jakością, zarządzania blablabla konsumentami) do potrzeb zarządzania blebleble. ;]
Tego punktu nie napisze bo się kartka przy kserowaniu zagięła : (
Zmianę kierunków inwestycji finansowych. Obniżenie nakładów finansowych na zasoby rzeczowe, a zwiększenie nakładów na rozwój zasobów niematerialnych poprzez inwestycje w edukację ludzi pracujących dla organizacji, prace badawczo-rozwojowe, markę produktu, budowanie reputacji organizacji wśród wszystkich grup interesariuszy
Tworzenie w organizacjach komputerowej platformy systemowej umożliwiającej sprawne włączenie się z realizowaną działalnością do gospodarki elektronicznej oraz ciągłe inwestycje w system zarządzania informacjami, który jest podstawą funkcjonowania systemów w organizacji i determinuje sprawność podejmowanych przedsięwzięć.

Zmianom w gospodarce towarzyszą również zmiany w innych obszarach życia. Wzmożona wirtualizacja życia społecznego, politycznego, kulturalnego, religijnego prowadzi niejednokrotnie do:

Zaniku tradycyjnych więzi rodzinnych
Częstych zmian pracy
Wzrostu bezrobocia
Izolowania się jednostek
Tworzenia mocnych relacji typu człowiek-maszyna (np. z telewizorem, komputerem, telefonem komórkowym)
Depersonalizacji stosunków międzyludzkich
Wzrostu liczby rozwodów
Rosnącego zainteresowania tematyką fantasy i science fiction
Reorientacji nauki na szybkie produkty (skrócenie cyklu kształcenia, wzrastającej liczby kierunków, specjalności i specjalizacji

WYKŁAD 4

Tworzenie wiedzy: Dwie tezy: Podejścia

*racjonalizm

*irracjonalizm (wiedza dzięki kontaktom z Bogiem)

*empiryzm (źródło wiedzy to… [zapewne doświadczenia- Koluś] )

W ramach zarządzania wiedzą wykształciło się już kilka sposobów rozumienia wiedzy

Ogólnie rzecz biorąc jest przedstawiana najczęściej jako:

Powiązanie informacji z ich zrozumieniem
Efekt myślowego przetworzenia informacji i doświadczeń
Ogół wiadomości człowieka
Odzwierciedlenie stanu rzeczywistości w umyśle człowieka
Potwierdzone przekonania

Najczęstsze próby definicji wiedzy wiążą ją z danymi i informacjami

A. Brocking traktuje standardowo dane jako fakty, obrazy, liczby wyrwane z kontekstu

Informacja to dane przedstawione w kontekście (np. plan miasta, artykuł w czasopiśmie)

Wiedza to informacje w kontekście wraz z ich zrozumieniem, jak ich użyć. Zrozumienie to wypływa z zasobów wiedzy posiadanych przez ludzi lub/i też intuicji.

Wg D.J.Skyme:

Dane to pozbawione kontekstu fakty i liczby (np. niebo 147568), informacje zaś stanowią dane przedstawione w określonym kontekście (np. całkowicie zachmurzone niebo). Wiedza to informacje posiadające konkretne znaczenie. Wiedza prowadzi do mądrości.

Hierarchia wiedzy (to powinno być jako piramidka, ale nie chce mi się robić)

Inteligencja (mądrość)

Wiedza

Informacje

Dane

Dane Informacje Wiedza

Nieuporządkowane > Uporządkowana

Wyizolowane > Złożona

Niezależne od kotekstu > Zależna od kontekstu

Niezależne od wykorzystującej je osoby > Zależna od wykorzystujacej je osoby

Odzwierciedlone w znakach języka > Odzwierciedlona w modelach postępowania

Analityczne > Syntetyczna

T. Davenport - L. Prusak

Wiedza- spójna kombinacja posiadanych informacji, wiedzy zawodowej, doświadczenia, która wpływa na poziom kwalifikacji jednostki i decyduje o jej umiejętnościch przyswajania nowych doświadczeń i informacji.

Typek którego nazwisko ucięło

Wiedza to ogół wiadomości jednostki

G. Probst, S. Raub, K.Romhards

Wiedza to ogół wiadomości I umiejętności wykorzystywanych przez jednostki do rozwiązywania problemów

R.A. Weber

Wiedza (nauka) bez umiejętności (sztuki) jest bezużyteczna albo niebezpieczna. Umiejętność (sztuka) bez wiedzy oznacza stagnację i niemożność przekazania wiadomości.

E. Skrzypek

Wiedza jako uporządkowane odzwierciedlenie stanu rzeczywistości w umyśle człowieka, postawy twórczej, kreowania nowych rozwiązań oraz procesów

Y. Nakamura

Wiedza utożsamiana z mądrością nabywaną przez osobowość jako całość, będącą nierozerwalnie związaną z ludzkim działaniem

I. Nonak, H. Takenchi

Wiedza jako „potwierdzone przekonanie”, dynamiczny i głęboko humanistyczny proces sprawdzania prawdziwości osobistych wyobrażeń [kładą nacisk nie na „potwierdzenie” lecz na „przekonanie”]

Cechy wiedzy:

Wiedza może być tworzona różnymi metodami
Jest trudna do uchwycenia i pełnego wykorzystania, ale w przeciwieństwie do zasobów materialnych może być wykorzystywana przez różne osoby w różnych miejscach
Jest wględna i wieloznaczna co powoduje, że może być różnie interpretowana przez różne osoby
Jest dynamiczna- jej uchwycenie jej wycinka może prowadzić do diametralnego jej przyrostu oraz ma zdolność do przyrostu w trakcie jej stosowania
Ma zdolność do szybkiej dezaktualizacji (starzenia się)
Potrafi obniżyć poziom niepewności w ryzykownych przedsięwzięciach
Potrafi się materializować czyli uzewnętrznia się w produktach i usługach, co powoduje, że jest imitowalna (jednak o różnym stopniu trudności)
Implementuje się także w praktykach, strukturach, i procesach organizacyjnych
Dzięki procesowi kodyfikacji strukturyzuje się w dokumentacji technologicznej, dokumentacji organizacyjnej i bazach danych
Wiedza jako sama może stanowić produkt

Typy wiedzy:

Jeden z popularniejszych podziałów wiedzy został zaproponowany przez C. Savage. Wyróżnił on sześć typów wiedzy:

Wiedzieć jak- to znawstwo, kwalifikacje, znajomość procedur działania
Wiedzieć kto- to znajomość osób, które mogą pomóc znaleźć odpowiedź na pytanie lub pomóc wykonać jakieś zadanie
Wiedzieć co- to wiedza strukturalna włączająca modele
Wiedzieć dlaczego- to głębszy rodzaj wiedzy umożliwiający zrozumienie szerszego kontekstu
Wiedzieć kiedy- to czasowy rytmiczny sens działania
To sens miejsca gdzie najlepiej jest wykonać działanie

Kategorie wiedzy:

Know-how- umiejętność pracy ludzi i zespołów, procedury

Know-who- dostęp do różnych źródeł wiedzy

Know-what- wiedza strukturalna, wzory, najbardziej zbliżona do informacji

Know-why- wyższy poziom wiedzy związany z interpretacją informacyjną w szerokim kontekście

Know-when- poziom czasu, określone sposoby, rytm przekazywania informacji

Know-where- poziom miejsca, określenie miejsca, przekazywanie informacji

WYKŁAD 5

Wiedza ukryta - jest indywidualna, specyficzno-kontekstowa, trudna do sformalizowania i zakomunikowania oraz wymaga specyficznych umiejętności uczenia się. Obejmuje ona elementy poznawcze i techniczne.

Elementy poznawcze łączą się z „modelami mentalnymi” czyli schematami, paradygmatami, prospektywami, przekonaniami, przy użyciu, których ludzie tworzą obrazy świata, operując w swoich umysłach analogami.

Elementy techniczne wiedzy ukrytej zawierają konkretną znajomość rzeczy, umiejętności, kwalifikacje. Wiedza cicha może obejmować zatem to wszystko, co człowiek wie, a nie jest w stanie wyrazić w postaci słów, gdyż jak to ujął M.Polanyi „wiemy więcej, niż potrafimy wiedzieć”.

Wiedza jawna (dostępna, skodyfikowana) może być wyrażona w słowach i liczbach, dlatego nadaje się do przekazywania przy pomocy formalnego i usystematyzowanego języka. Może więc mieć postać dokumentów, instrukcji, procedur, regulaminów czy poleceń.

Typy wiedzy przedsiębiorstwa

0x08 graphic

0x01 graphic

a - wiedza organizacji

b - wiedza zawarta w głowach ludzi

c - wiedza zawarta w organizacji, gdy ludzie ją opuszczą

Oprócz wiedzy jawnej i cichej wyróżniana bywa także wiedza kulturowa. Przejawia się ona w założeniach, przekonaniach, normach i wartościach wykorzystywanych przez ludzi w czasie przypisywania cenności oraz znaczenia nowym informacjom i wiedzy. Dostarcza ona założeń i przekonań, przy użyciu których ludzie wyjaśniają rzeczywistość i rozpoczynają cenność nowej wiedzy (jawnej i ukrytej).

Typy wiedzy organizacji

0x01 graphic

Wiedza skodyfikowana Wiedza Wiedza Rdzeń wiedzy

ugruntowana

Schemacik

Typy wiedzy z punktu widzenia bytowania, miejsca lokalizacji i stopnia dostępności

Zasoby materialne jako czwarty wymiar zasobu organizacji objęty zarządzaniem.

schemacik

Na egzaminie na 99%:

Ujęcia terminu zarządzanie, wg których zdefiniowano zarządzanie wiedzą:

Funkcjonalne - sprowadzające się do realizacji funkcji zarządzania
Procesowe - proces postępowania normującego i dyspozycyjnego który ma powodować osiąganie celów
Instrumentalne - to wszelkiego rodzaju instrumenty sprawcze osiągania celów (metody, instrumenty prawne dla realizacji funkcji zarządzania itp.)
Instytucjonalne - system stanowisk powołanych do realizacji celów

Zarządzanie wiedzą w ujęciu funkcjonalnym to proces koncentrujący się na zasobie spersonalizowanej, skodyfikowanej i ugruntowanej wiedzy oraz procesach związanych z wiedz, polegający na realizacji funkcji podejmowania decyzji, planowania, organizowania, przewodzenia i kontroli, tak aby osiągnąć cele organizacji. Innymi słowy to działanie obejmujące realizację funkcji zarządzanie, jak decydowanie, planowanie itd. skoncentrowane na funkcjach operacyjnych związanych z uzyskiwaniem wiedzy, tworzeniem, przechowywaniem, ochroną, udostępnianiem itd.

Zarządzanie wiedzą w znaczeniu procesowym to postępowanie normujące i dyspozycyjne, mające za zadanie stworzenie odpowiedniego środowiska, które umożliwi sprawną realizację funkcji operacyjnych, a więc wdrożenie systemów operacyjnych (o właściwej konstrukcji, optymalizujących główne procesy związane z wiedzą), klimatu i kultury organizacji, które ukierunkują ludzi na rozwijanie wiedzy, dzielenie się wiedzą, jej odpowiednie wykorzystanie itp.

Zarządzanie wiedzą w znaczeniu instrumentalnym polega na odpowiednim doborze i wykorzystaniu instrumentów przyczyniających się do przebiegów głównych procesów z udziałem wiedzy na wszystkich poziomach i obszarach organizacji, a także poza jej granicami. RESZTA NIECZYTELNA

Instytucjonalnie rozumiane zarządzanie wiedzą obejmuje system stanowisk i zespołów pracowniczych (poziomu strategicznego i operacyjnego organizacji, organizacji formalnej i nieformalnej) które realizują funkcje i zadania z zakresu zarządzania wiedzą.

WYKŁAD 6

Cele zarządzanie wiedzą (wg Maiera):

Przejrzystość wiedzy
Wprowadzenie dokumentowania wiedzy
Zmiana kultury organizacyjnej
Ulepszenie komunikacji i kooperacji
Przekształcenie wiedzy ukrytej w jawną (ekstermalizacja)
Udoskonalenie procesów edukacyjnych, treningu i tworzenia sieci nowo zwerbowanych pracowników
Ulepszenie zachowania wiedzy (pamięci organizacji)
Udoskonalenie dostępu do istniejącej wiedzy
Udoskonalenie dystrybucji wiedzy
Poprawa zarządzania innowacjami
Redukcja kosztów
Sprzedaż wiedzy

Najogólniejszy cel: ułatwienie kadrze manadżerskiej uznania wiedzy za zasób i zainspirowanie jej do poszukiwania praktycznych zastosowań tych zasobów.

Patrząc na zarządzanie wiedzą bardziej analitycznie można je uznać za:

Podstawowe narzędzie zarządzania przyszłością
Szansę na radykalną reorientację w sposobach myślenia
Narzędzie skutecznego i efektywnego doskonalenia jakości
Zbiór doświadczenia i intuicji, które tworzą płaszczyznę do kreowania i wchłaniania nowych doświadczeń i informacji
Szansę na ujawnienie istniejących obszarów niewiedzy

Wartości tworzone przez zarządzanie wiedzą wg Delcitte & Touche:

Zwiększanie wewnętrznej skuteczności - popularyzacja w przedsiębiorstwie najlepszych praktyk, koncepcji i doświadczeń
Zwiększenie lojalności - nawiązywanie i wzmocnienie twardych więzi z klientami, pracownikami, udziałowcami i dostawcami
Polepszenie szansa na przyszły sukces - innowacje w zakresie produktów, skrócenie czasu realizacji i unowocześnienie oferty
Tworzenie kultury opartej o paradygmat wartości - kształtowanie postaw umiejętności i doświadczeń sprzyjających poszerzaniu podstawowych kompetencji i generowaniu wartości
Zwiększenie skuteczności decyzyjnej - podejmowanie trafnych decyzji odpowiednim informacjom dostarczonym odpowiednim osobom w odpowiednim czasie

Cele biznesowe (wg Maiera):

Redukcja kosztów
Poprawa rozwoju organizacji
Doskonalenie jakości produktów
Poprawa satysfakcji klienta i/lub jakości usług
Polepszenie produktywności
Zwiększenie szybkości procesów innowacyjnych
Redukcja ryzyka w biznesie
Poprawa motywacji i satysfakcji pracowników
Poprawa planowania, poprawa wydajności/czasu działania, udoskonalenie dotrzymania terminów
Rozwój nowych działalności gospodarczej lub przedmiotów
Stanowiska zajmujące się strategicznymi zadaniami operacyjnymi

Integracyjna rola zarządzania wiedzą wobec obszarów tworzenia, gromadzenia, przekazywania i wykorzystywania wiedzy.

schemacik

Jedna z zasadniczych ról zarządzanie wiedzą to zintegrowanie funkcjonowania wszystkich podsystemów zarządzanie organizacji na wszystkich poziomach i we wszystkich obszarach działalności, aby lepiej wykorzystać posiadane zasoby wiedzy i polepszyć ich rozwój.

Ma to na celu zwiększenie zdolności adaptacyjnych organizacji, sprawniejsze wyłapywanie szans rozwojowych i unikanie płynących z otoczenia zagrożeń.

Strategiczne zarządzanie wiedzą - to proces informacyjno-decyzyjny wymagany przez realizację cyklicznych i ciągłych funkcji zarządzania wiedzą, którego zadaniem jest dokonywanie podstawowych rozstrzygnięć co do kierunków rozwoju i sposób wykorzystywania zasobów wiedzy, przy uwzględnianiu zmian w zasobach wiedzy otoczenia, prognoz ich rozwoju i kierunków zastosowań oraz własnych zasobów wiedzy, zdolności ich rozwoju i wykorzystania.

Proces ten jest dla organizacji opartych na wiedzy komponentem strategicznego zarządzanie organizacją.

Decyzje podejmowane w ramach strategicznego zarządzania wiedzą dotyczą 4 zasadniczych obszarów:

Kształtowania zasobów wiedzy otoczenia przedsiębiorstwa (w tym partnerów, klientów, konkurentów)
Rozwoju zasobów wiedzy, zdolności ich wykorzystania i posunięć konkurencyjnych dotyczących wiedzy
Określenie nowych kierunków i zakresu wykorzystywania zasobów wiedzy organizacji
Rozwoju systemów organizacyjnych umożliwiających sprawną realizację funkcji, zadań i procesów związanych z wiedzą, a więc właściwe wykształtowanie elementów składowych płaszczyzn zarządzania wiedzą (samoorganizacji, klimatu organizacyjnego, generowania i wykorzystywania wiedzy)

Do zasadniczych zadań z zakresu strategicznego zarządzania wiedzą można więc zaliczyć:

Ugruntowanie orientacji wiedzą w misji i wizji organizacji
Strategiczną analizę środowiska wewnętrznego przedsiębiorstwa, w tym monitorowanie, analizowanie, ocenianie i raportowanie jego zasobów wiedzy spersonalizowanej, skodyfikowanej i ugruntowanej oraz sieci relacji wewnątrz organizacyjnej między jego częściami składowymi, poziomu samoorganizacji, klimatu organizacyjnego
Strategiczną analizę otoczenia zewnętrznego (bliższego i dalszego), na podstawie ciągle gromadzonych informacji, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy otoczenia (firm partnerskich, konkurentów i organizacji nie będących konkurentami, w tym instytutów badawczo-rozwojowych, firm konsultingowych, uniwersytetów) i sieci relacji w otoczeniu, ocenianie zdobytych informacji i raportowanie
Tworzenie wizji wiedzy (obrazu zasobów wiedzy, który organizacja zamierza posiąść w przyszłości dla zrealizowania swoich celów strategicznych)
Formułowanie strategii wiedzy
Ustalenie luk wiedzy i relacji
Ustalenie barier zapełnienia luk wiedzy i relacji
Wybór podstawowej i wymagających strategii zarządzania wiedzą dla koniecznych do zapełnienia luk wiedzy oraz sposobów kształtowania pożądanych relacji
Dobór metod i narzędzi oraz ludzi do realizacji strategii zarządzania wiedz, określenie niezbędnych środków finansowych i warunków organizacyjnych
Określenie dominującego podejścia determinującego budowę i działanie systemu zarządzania wiedzą (społecznego lub technicznego), wsparcie strategii zarządzania wiedzą kształtowaniem relacji z otoczeniem, przeprojektowaniem zadań zarządzania wiedzą, struktury organizacji, ról, procesów i infrastruktury informacyjno-komunikacyjnej
Tworzenie modelu klimatu i kultury organizacyjnej zorientowanych na wiedzę
Ocenę poziomu osiągnięcia złożonych celów i poprawności podjętych działań w stosunku do zasobów wiedzy
Ekonomiczną ocenę wiedzy, kapitału intelektualnego i prowadzonych działań z zakresu zarządzania wiedzą

WYKŁAD 7

Strategia wiedzy:

Wg. Van Krogh, I. Nowak, B. Aben

Strategia wiedzy- zaangażowanie procesów związanych z wiedzą do istniejących lub nowych obszarów wiedzy dla osiągnięcia celów strategicznych.

Wg. M.H. Zack

Strategia wiedzy- równoważenie zasobów wiedzy organizacyjnej i zdolności do wiedzy pozwalającej wprowadzić(i oczywiście utrzymać) produkty lub usługi wśród konkurencyjne(?). Strategia wiedzy opisuje głównie podejście organizacji zamierzającej uzyskać wyrównanie w zasobach wiedzy i umiejętnościach do pożądanych przez strategię przedsiębiorstwa.

Strategia wiedzy jest uszczegółowieniem strategii o wymagania w stosunku do zasobu wiedzy jaki powinien być w posiadaniu organizacji, aby zrealizować założone cele.

Typy strategii wiedzy	Istota strategii wiedzy
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa	Koncentruje się na kreacji, zdobywaniu, organizowaniu, odnawianiu, dzieleniu i wykorzystywaniu wiedzy
Strategia zarządzania aktywami intelektualnymi	Koncentruje się na określonych aktywach intelektualnych jak patenty, technologie, operacje i praktyki zarządzania, relacje z klientami, strukturze organizacyjnej i na innych aktywach strukturalnych
Strategia wiedzy personalnej	Koncentruje się na odpowiedzialności personelu za inwestycje związane z wiedzą, odnawianiu wiedzy i dzieleniu się z innymi
Strategia tworzenia wiedzy	Skupiona na uczeniu się organizacji, badaniach i rozwoju oraz motywacji pracowników do uzyskania nowej wiedzy
Strategia transferu wiedzy	Skoncentrowana na systematycznym podejściu do transferu wiedzy, tzn. uzyskaniu, organizowaniu, restrukturyzacji, magazynowaniu, albo zapamiętywaniu i ponownym „odpakowaniu” wiedzy dla dalszego rozwoju

6 strategii wiedzy APQC

Amerykańskie Centrum Wydajności i jakości podaje klasyfikacje:

>>> STRATEGIĘ TRANSFERU WIEDZY I KSZTAŁTOWANIA NAJLEPSZYCH PRAKTYK

Zmierza do poprawy działalności firmy i przełożenia posiadanej wiedzy na oferowane przez organizację produkty i usługi. Zasadza się na umożliwieniu przedsiębiorstwu budowania lojalności klientów, wzrostu sprzedaży czy ograniczenia kosztów, a środkiem ma być kreowanie wiedzy pozwalającej sprostać wymaganiom klientów. W związku z tym, wykonujące tę strategię firmy podkreślają wagę pracy zespołowej, związków międzyludzkich i powiązań sieciowych jako kluczowych elementów efektywnego transferu wiedzy. Podejmują więc liczne działania by stymulować transfer wiedzy powołując centra dobrych praktyk, stowarzyszenia praktyków i rozbudowując bazy danych oraz systemy dystrybucji wiedzy.

>>> STRATEGIĘ KOMPLEKSOWEGO ZARZĄDZANIA WIEDZĄ

Zgodnie z jej założeniami, przetrwanie i rozwój współczesnej firmy oraz jej zdolności konkurencyjne są uwarunkowane prowadzeniem polityki efektywnego zarządzania wiedzą. Dlatego też przedsiębiorstwa postępujące według zasad strategii kompleksowości, pełnią rolę lidera zarządzania wiedzą, a znaczącą część zasobów wiedzy za pośrednictwem ludzi, procesów i produktów. Organizacje traktują wiedze jako kluczowy zasób mający znaczący, bezpośredni i pozytywny wpływ na opłacalność ich działalności i poziom konkurencyjności.

>>> STRATEGIĘ ZARZĄDZANIA O KLIENTACH

Opiera się na zarządzaniu związkami z nimi, czyli sprowadza się do gromadzenia, poszerzania i przekazywania wiedzy dotyczącej motywacji i zachowań klientów, która bezpośrednio kształtuje reakcje przedsiębiorstwa i stosunki z nabywcami.

>>> STRATEGIĘ INNOWACJI I KREOWANIA WIEDZY

Celem jest generowanie wiedzy z posiadanych zasobów. Dlatego też przedsiębiorstwa w miarę swoich możliwości starają się jak najbardziej skutecznie realizować proces SECI i korzystać z efektu spirali wiedz. Niemniej jednak jest to jedna z najtrudniejszych strategii, bowiem wymaga odpowiedniej kultury organizacyjnej i specyficznych związków międzyludzkich.

>>> STRATEGIĘ ZARZĄDZANIA AKTYWAMI INTELEKTUALNYMI

Rozbudowa aktywów wiedzy w postaci patentów, relacji z klientami, know- how. Jej realizacja polega na identyfikacji, organizowaniu, ocenie, ochronie oraz kształtowaniu wartości rynkowej tych aktywów.

>>> STRATEGIĘ OSOBISTEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA WIEDZĘ

Zakłada, że wiedza stanowi własność indywidualną lub grupową, dlatego należy wypierać jednostki i grupy, aby były skłonne kierować wiedzą i dzielić się z nią, gwarantując organizacji stałe uczenie się pracowników, a przez to poszerzenie ich kompetencji. Wykorzystując to założenie przedsiębiorstwa sięgają po coaching i mentoring oraz starają się kształtować kulturę organizacyjną opartą na wiedzy.

E. Stańczyk-Hugiet biorąc pod uwagę ogólne warunki zakłócające równowagę funkcjonalną określiła cztery modelowe sytuacje pozwalające zidentyfikować konkretną strategię wiedzy.

A- brak turbulencji wewnętrznej- brak turbulencji zewnętrznej

B- występuje turbulencja wewnętrzna- brak turbulencji zewnętrznych

C- brak turbulencji wewnętrznych- występuje turbulencja zewnętrzna

D- występuje turbulencja wewnętrzna- występuje turbulencja zewnętrzna

Dla każdej z sytuacji wprowadza konkretną strategię wiedzy, jaka powinna mieć zastosowanie.

Strategie wiedzy w układzie turbulencja wewnętrzna- turbulencja zewnętrzna (nieładnie, nie napisałeś!!! :P )

wysoki

poziom sytuacja C sytuacja D

turbulencji strategia nowej wiedzy strategia dywersyfikacji

otoczenia

sytuacja A sytuacja B

strategia koncentracji strategia kodyfikacji

niski

niski poziom turbulencji wew. organizacji wysoki

SYTUACJA A

- zastosowanie znajduje strategia koncentracji, oznacza koncentrowanie się na zasobach wiedzy będących w posiadaniu. Przewiduje także gromadzenie nowej wiedzy, ponieważ warunki otoczenia są stabilne i przewidywalne, istnieje łatwość jej określenia.

SYTUACJA B

- wysoka turbulencja organizacji może mieć różne przyczyny, walka o władzę, przejęcie własnościowe, zmiany organizacyjne itp. Tego typu sytuacje powodować mogą niestabilność personelu i prawdopodobieństwo utraty wiedzy spersonalizowanej. W sytuacji tej proponowana jest strategia kodyfikacji polegająca na dążeniu do przekształcenia wiedzy spersonalizowanej w jak największym zakresie w wiedzę skodyfikowaną.

SYTUACJA C

- proponuje się realizację strategii „nowej wiedzy”. Polega ona głównie na absorpcji nowej wiedzy pojawiającej się w otoczeniu i tworzeniu zdolności do jej wykorzystania.

SYTUACJA D

- porządkowana jest jej strategia dywersyfikacji wiedzy, która przewiduje formalizację wiedzy podobnie jak w sytuacji B oraz tworzenie nowej wiedzy i jej aplikację

Strategia zarządzania wiedzą

Najogólniej ujęte to formuły będące kombinacją celów stojących przed systemem zarządzania wiedzą, zasad, na których się on opiera oraz relacji i środków przez które ów system jest tworzony.

To formuły mówiące w jaki sposób przedsiębiorstwo zamierza posiąść wiedzę, a następnie wykorzystać ją dla realizacji swojej strategii konkurencji

Strategie zarządzania wiedzą

Budowy systemu zarządzania wiedzą

- personalizacja

- kodyfikacja

Zapełniania luk wiedzy

- kreacji przez współdziałanie

- kreacji wewnętrznej

- absorpcji

- rozszerzenia wewnętrznego

Kształtowanie wiedzy otoczenia

- protekcji

- udostępniania

WYKŁAD 8

System zarządzania wiedzą to kompleks zasad, metod, środków, zbiorów informacji, ludzi i sieci wzajemnych powiązań, który pozwala przyjąć i realizować strategię wiedzy i strategie zarządzania wiedzą w organizacji dla osiągnięcia jej celów (dokończyć) :D

System zarządzania wiedzą

Ch. Soo, D. Midgley, A. Deering traktują system zarządzania wiedzą jako system złożony z wielu subsystemów, a za podstawowe z nich uznają:

>>> subsystem bez danych- pozwalający pracownikom i menedżerom dzielić się informacjami oraz sprawnie kształtować ich zbiory.

>>> subsystem języka organizacyjnego pozwalający ludziom zrozumieć stan rzeczy. Związany jest z dekodowaniem uzyskiwanych z baz danych informacji, kodyfikowaniem własnej wiedzy w łatwo użyteczne dane.

Strategie zarządzania wiedzą dotyczące budowy systemu zarządzania wiedzą.

Autorzy wyróżnionych strategii zarządzania wiedzą M.T. Hansen N. Nohria T. Tierney [1999]	Typy strategii zarządzania wiedzą	Charakterystyka strategii zarządzania wiedzą
		System kodyfikacji	„Ludzie do dokumentów” Narzędziem pozyskiwania, przesyłania i składowania wiedzy jest technika komputerowa, na której opiera się system zarządzania wiedzą. Uwaga skupia się głównie na kodyfikacji wiedzy w bazach danych, skąd następnie informacje udostępniane są ich użytkownikom
		System personalizacji	„Człowiek do człowiek” Tworzenie sieci powiązań między ludźmi, umożliwienie i wspieranie procesów komunikacyjnych, w trakcie których wiedza jest rozpowszechniana i tworzona jest nowa
		Strategia kodyfikacji	Rozwój oprogramowania i sieci komputerowych, budowanie banku danych w którym gromadzone są informacje, a następnie udostępniane ich pracownikom - podejście obiektowe - scentralizowany system zarządzania wiedzą(Sveiby)
		Strategia personalizacji	Umożliwienie kontaktu ludziom, którzy poprzez prowadzone rozmowy pokazują sobie wiedzę - podejście procesowe - zdecentralizowany system zarządzania wiedzą(Sveiby)

Systemy komputerowe jako:

-Narzędzia gromadzenia, przechowywania i dystrybucji informacji

-Narzędzia komunikacji między ludźmi

Systematyczne ujęcie różnic między kodyfikacją a personalizacją

KODYFIKACJA	ZASOBY LUDZKIE	PERSONALIZACJA
Orientacja techniczna, zespół „graczy”. Zatrudnianie absolwentów uniwersytetów z najlepszymi stopniami. Treningi w grupach z wykorzystywaniem uczenia na odległość, ale z silnym naciskiem na standardowe metody i orientacje grupowe. Wynagradzanie za wykorzystywanie baz danych i wnoszenie do nich wkładu	ZASOBY LUDZKIE		Kreatywne rozwiązywanie problemów

Strategia wiedzy jako strategia biznesowa

Strategia wiedzy jako strategia biznesowa
PERSONALIZACJA- Strategia wiedzy personalnej, Strategia tworzenia wiedzy	LUB	KODYFIKACJA - Strategia transferu wiedzy - Strategia zarządzania aktywami intelektualnymi
Najistotniejsze są zdolności twórcze i umiejętności komunikacji interpersonalnej	Selekcja	Najistotniejsze są umiejętności wykorzystywania techniki komputerowej
Dominuje mentoring i coaching	Szkolenia	Dominuje grupowy e- learning
Najistotniejsze kryteria: wyniki kreacji i dzielenia się wiedzą	Ocenianie	Główne kryteria: kodyfikacja wiedzy i jej wykorzystanie
Za kreowanie wiedzy i dzielenie się wiedzą	Wynagradzanie	Za wnoszenie wkładu do baz danych i ich wykorzystanie
Zespołowa	Praca	Grupowa
Bezpośrednia	Komunikacja	Wsparta wykorzystaniem techniki komputerowej

Strategie wiedzy, a strategie zarządzania wiedzą dotyczące budowy systemu zarządzania wiedzą oraz ich determinacja przebiegów realizacji wybranych funkcji personalnych.

Strategie dotyczące zapełnienia luk wiedzy i ochrony.

4 podstawowe strategie zapełniania luk wiedzy:

Główny proces związany z wiedzą- tworzenie lub transfer wiedzy
Podstawowe źródło wiedzy- wiedza wewnętrzna lub zewnętrzna
Dominujący obszar wiedzy- wiedza nieistniejąca lub istniejąca

Uwzględnienie wskazanych kryteriów pozwalających wyróżnić 4 zasadnicze strategie skierowane na pozyskanie i rozwój wiedzy.

Kreacji wiedzy przez współdziałanie
Kreacji wewnętrznej
Absorpcji
Rozpowszechniania wewnętrznego

	Strategia kreacji wewnętrznej	Strategia kreacji przez współdziałania
Kreowanie	Wiedza nie będąca w posiadaniu organizacji, która zostanie wykreowana: - wiedza nieistniejąca w otoczeniu, - wiedza istniejąca w otoczeniu	Wiedza nieistniejąca (Dokończyć)
Proces związany z wiedzą	Wiedza będąca w posiadaniu organizacji: -tylko naszej -także innych -ogólnie dostępna	Wiedza istniejąca w otoczeniu organizacji, nie będąca w jej posiadaniu o której organizacja: wie albo nie wie
Transfer	Strategia rozszerzenia	Strategia absorpcji
Wiedza	Wewnętrzna	zewnętrzna

Podstawowe 4 strategie zarządzania wiedzą:

Kreacja wiedzy przez współdziałanie- aktywna współpraca z instytucjami zewnętrznymi i prowadzenie praw badawczych w celu stworzenia wiedzy nowej, innowacyjnej. Ewentualny zakup wiedz wytworzonej w instytucjach BtR(B+R) ??

Kreacja wewnętrzna- prowadzenie procesów kreowania wiedzy wewnątrz organizacji mające na celu wytworzenie wiedzy nowej lub uzyskanie nowej jakości wiedzy, którą organizacja posiadała przez absorpcję lub kreację przez współdziałanie. Podstawową jednostką tworzenia wiedzy jest zespół.

Absorpcja- ma na celu pozyskanie wiedzy nowej istniejącej w otoczeniu poprzez… :-)

WYKŁAD chyba 9 (a raczej kawałek który chciało mi się zanotować… )

Charakterystyka podstawowych procesów związanych z użyciem wiedzy